Dinsdag 24 Maart. Het Tooneel. Middelburg 23 Maart. Uit Stad en Provincie. Het legaat Des Tombe. HOOGWATEK. N°. 70. 146e Jaargang, 1903 M1DDELBURGSCHE Deze oourant versotiijnt d a g o 1 jj k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prij per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f2. Afzonderlijke nummers kosten 5 eent. THERMOMETER BN VERWACHTING. 23 Maart. 8 u. vm. 54 gr., 12 u. 66 gr., av. 4 u. 65 gr. F. Verwacht: matige tot krachtige Z. W. wind, veranderlik weer, weinig verandering in temperatuur. Advertentiên20 cent per regel, Geboortes dooi- en aile andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50; elke regel meer 20 cent. Keclamens 40 oent per regel. Groote letters naar de plaats, die zg innamen, ,T°*Lde plaatsing van advertentiên en reolames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Npverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Aig»istfn Advtrtonils-Bi A. 3MR LA KAB An., U.S. Vsarbugml 806, Aniterdam. BEN AARDIG DRAAISTGJKJB. Over het vaccine-wetje schrjjft De Standaard.-. De ontvangst, die dit wetje reeds nu bjj de overige partjjen vond, doet zeer de vraag rjjzen, of zelfs voor dit zeer matig gehouden wetteke nog een meerderheid in de Staten Generaal zal te vinden zjjn. VaD radicale en liberale zjjde wil men er hoegenaamd niets van weten. Voor zoover de Roomsche pers zich uitsprak, is ze voor absolute handhaving van den vaccinedwang. En van antirevolutionaire zjjde had men, geljjk ook wjj het uitspraken, veel verder strekkende wenschen. Deze ver van gelukkige constellatie bewjjst wel, dat een wetsontwerp, dat verder was gegaan dan dit wetje, in de Staten-Generaal bjjna uitsluitend op den Bteun der Antirevolu tionairen had kunnen rekenen, en dus zeker zou gevallen zjjn. Om aanvankelijk althans iets te verkrjjgen, is daarom de weg, dien de regeering insloeg, misschien nog niet zoo verwerpelijk. De Tijd erkent dat de regeering niet enkel op de wenschen van de antirevolutionairen gelet, maar ook met de gezindheid van het volk in breeder kring rekening gehouden heeft, un is ook loyaal genoeg om toe te geven, dat de tegenwoordige minister van binnenlandsche zaken zjjn overtuiging geweld aan zou hebben moeten doen, om de reeds zoolang hangende zaak blauw-blauw te laten." Aldus bet regeeringsorgaan. Aardig zoo'n draaier jj. Misschien is de nu ingeslagen weg nog niet zoo verwerpelijk Wjj cursiveerden enkele woorden om het halfslachtige van de redeneering te doen uitkomen. Dat komt er van als men zoovelen moet ontzien een minister, tot wien men in zoo'n nauwe betrekking staateen prikkelbaren bondgenoot, dien men te vriend moet houden, en eigen partjjgenooten die ontevreden dreigen te worden omdat zjj niet krjjgen wat bun altjjd beloofd isl Iii het Tijdschrift voor Geneeskunde zegt dr. P. Muntendam o. m. bet volgende over het bedoelde wetje Dit wetsontwerp, dat er op bet oog zoo onschuldig uitziet immmers de bedoeling is alleen schoolonderwijs mogeljjk te maken voor een duizendtal ongevaccineerde kinde ren schjjnt ons lang niet zoo onschuldig. Het is te verwachten dat een aantal ouders, nu de gelegenheid gegeven wordt aan de vaccinatie te ontkomen, betzjj uit gemakzucht lietzjj uit ongemotiveerden angst doordrjjvers opgewekt, hetzjj uit oppositiezucbt, hun kin' deren ongevaccineerd zullen laten, en daardoor zal het deel der natie, dat niet gevaccineerd is, belangrjjk grooter worden. Daardoor zal de kans, dat hier of daar pokken postvatten en een bedenkeljjke epidemie in het leven roepen, aanmerkeljjk toenemen. Het eenige voordeel, dat wjj uit een wetenschappelijk oogpunt in deze wet kunnen ontdekken is, dat hierdoor ongevaceineerde kinderen bijeengevoegd wor den en, mocht er eens een epidemie uitbreken, wjj een goede statistiek zullen hebben, nl. tegenover elkaar de scholen waar gevaccineerde en die waar ongevaccineerde kinderen zjjn. Het is echter te hopen, dat ons parlement niet zal medewerken tot het nemen van dit voor de volksgezondheid gevaarljjk experiment. ONMOGELIJK? Dezer dagen werd gemeld dat den miliciens, die het request aan H. M. de .Koningin on derteekenden, van hoogerhand gelast is hun adresbeweging te staken. Wel mogen miliciens ieder persoonlek een request bjj H. M. indie nen; de autoriteiten verleenen hier bjj zelfs hun medewerking. De militaire medewerker van de Arnh. Crt. merkt op dat dit onmogeljjk juist kan zjjn. Immers zoo schrjjit hjj is het ondenk baar dat de militaire antoriteit het grond wettig recht van petitie zoo zeer zou misken nen, dat ze van de requestranten den hierar- chieken weg zou eisohen op poene van pro voost of gat. Trouwens, in het reglement op den inwendigen dienst wordt die militaire omweg slechts aanbevolen en dan nog maar alleen waar het verzoekschriften betreft die op den militairen dienst betrekking heb ben. En ten tweedewaar staat het geschre ven, dat geen c ollectieve verzoekschrif ten tot de bevoegde macht mogen worden gericht? Immers nergens. Het eenige wat niet geschieden mag en dan ook in art. 8 onzer Grondwet nadrukkelijk is verboden, dat is onderteekening uit naam van anderen zonder schriftelijke volmacht. Het is een in militaire kringen veelszins voorkomende dwaling, dat een militair slechts voor zich alleen een re quest zou mogen indienen. Natuurljjk is het in geen enkel opzicht met de wet in strjjd als de dertien a veertien honderd miliciens, waar van lu het ïrantenuericht sprake is, gezamen lijk het adres indienen, mits slechts ieder der requestranten er zjjn handteekening onder zet Wjj hopen dan ook voor de reputatie van het militair gezag, dat er van heel het ver haal geen woord waar ismocht er toch iets van die kracht gebeurd zjjn, dan zou de Ka mer bjj de eerstvolgende openbare zitting terstond inlichtingen deswege van den minis ter van Oorlog hebben te vragen. De tjjden zjjn er waar lp k niet naar om rustig te bljjven toekjjken als grondwettige rechten klakkeloos worden aangetast. Er is al zooveel, wat kwaad bloed zet. DE GEEST DER EEUW. De heer B. Wielenga, predikant, heeft in de Chr. Jongelingsvereeniging te Doesburg ge sproken over een weinig bekenden bjjbeltekst n. 1. Prediker 3 11. „Hjj heeft ieder ding schoon gemaakt op zjjn en tjjd ook heeft hjj de eeuw in hun hart geleid, zonder dat een mensch het werk, dat God gemaakt heeft, kan uitvinden, van hst begin tot het einde toe." Aan de hand van dit tekstwoord betoogde de heer Wielenga o. a. dat God de eeuw in 's menschen hart heeft gelegd, en dat de eeuw Wjj hebben Zaterdagavond voor de zooveel- ste maal weêr gezien, wat lust, jjver en toe wijding vermogen en hoever dilettanten het kunnen brengen ook op tooneelgebied, wanneer bjj ontwikkelde personen de drang er is om iets goeds te leveren. Het was in menig opzicht weer een belang wekkende vertooning, die de Rotterdatnsche Onderwijzers Tooneelvereeniging ons te aansohou- wen gaf. Wfi leggen tegenover haar natuurljjk met denzelfden maatstaf aan als bjj tooneelgezel- schappen van professie maar zelfs al deden wjj dit, dan zouden wfe' bp haar nog veel meer te prpzeü vinden dan vaak bjj vertooningen gegeven door hen die zich tooneelapelers durven noemen. Er was samenspel, er was goede dictie en ook goede actie. Het lag voor de hand dat het nieuwe, het verrassende, dat bjj Esmoreit ons zoo trof, bp deze tweede vertooning van een abel Spel iets zou moeten inboeten van zjjne bekoorlijkheid. Bovendien vinden wjj Esmoreit behoorlijker, poëtischer dan Lanseloet van Denemerken. Daarin schuilt ook allicht de reden dat zjj, die voor het eerst zulk eene vertooning nit het jaar 1300 zagen, niet zoo zeer, zoo diep onder den indruk kwamen, als de toeschouwers, ander half jaar geleden, ja zelfs er niets van gevoelden. Daarbjj kwam dat hjj die Lanseloet speelde, goed ismaar wanneer het hart niet goed is, zal dat hart de goede eeuw met al haar schoons bederven. Dat begreep volgens de heer Wielenga -- de merkwaardigste man, die Ne derland op dit oogenblik bezit, dr. Kuyper Het is hem gelukt een krachtige partjj te vormen, omdat hp alweer volgens de heer Wielenga de eeuw gelegd heeft in het hart van de eeavoudigsten onder de Calvinisten, enz. Intusschen mogen wjj opmerken, dat de ge- heele strjjd der antirevolutioanairen steeds door hen zelf is gekarakteriseerd als een strjjd tegen den geest van onze eeuw, den geest des tjjds. Dat is met Bilderdjjk begonnen, met Da Costa voortgezet, en het duurt tot op heden voort. Het is wal een weinig met de historie in strjjd, Dr. Kuyper, dien geharnasten krjjger tegen de eeuw, nu te gaan voorstellen als een goede, zorgvolle baker, die de harten der Calvinisten heeft ingericht tot een warm wiegje waar de eeuw liefdevol gekoesterd wordt. Zutph. Ct. BlüA OÜJMJLSU12* Bjj kon. besluit is benoemd tot griffier bjj het kantongerecht Heerlen mr D. Frees, advocaat en procu reur te Amsterdam, thans werkzaam als be- eedigd klerk ter griffie van de arr.-rechtbank en waarn. griffier bjj het 4de kantong. aldaar; zjjn bp den waarborg en belasting der gou den en zilveren werken benoemd tot com mies-stempelaarte Amsterdam R. L. Hora Adema, thans in dezelfde betrekking te Schoon hoven te Schoonhoven J. P. van den Berg, thans aide-essaieur te Leeuwarden, en J. Lucassen, thans aide-essaieur te Amsterdam; is aan J. N. O. Mink, te Dordrecht, op ver zoek, eervol ontslag verleend als opzichter van den rijkswaterstaat 2de kl. is aan den adj.-commies bjj het hoofdbe stuur der posterpen en telegraphie G. J. J. Roel, op verzoek, als zoodanig eervol ontslag uit 's rjjks dienst verleend. Door de arr.-rechtbank te Leeuwarden is, dat college, opgemaakt de navolgende alpha- betische Ijjst van aanbevelingmr J. G. Gra- tama Wz., subst.-griffier bjj de arr.-rechtbank te Assenmr J. A. Hingst, kantonrechter te Bolswardjhr mr T. J. de Marees van Swin- deren, rechter in de arr.-rechtbank te Heeren veen. Dinsdag die rol en tevens die van Krispyn in De Zu/eiser had moeten opnemen. Het lid der vereeniging, wien oorspronkelijk de rollen waren opgedragen en die ze meermalen had vervuld, kon door een sterfgeval in zjjn familie niet meer optreden. De vertolker van Zaterdagavond deed stellig zjjn best; h|j had zeer goede oogenblikken, o. a. toen hg tegen over zjjne moeder stond en ook kort vóór en bp zjjn sterven na het vernemen der doods tpding van Sanderijn. Maar over het geheel sprak hp en ook zjj te zacht en ging veel verloren, doordien hg onzeker zich gevoelde. Waar nu bp zulk een spel alles zoo nauw luistert, niets het geheel verstoren mag, wit het den gewenschten indruk maken, daar lig voor de hand dat de geheele vertooning niet zoo tot haar recht komen kon als in 1901 die van Esmoreit. Wat ligt er overigens toch een poëtisch waas over zulk eene voorstelling, vooral door de lieflpke tale die gesproken wordt! Ben oogenblik werd dit verbroken, toen »Des ridders warande huedere" aan het woord kwam en, hoe duidelgk hg ook zeide wat hp zoggen moest, zoo geheel viel buiten het kader Het was meer moderne sprake, die wjj toen te hooren kregen. Toch had de vertolker van die rol veel sua cob en was hg uitstekend in zjjn spel. Dat waren trouwens ook de overigede moeder van Lanseloetde Ridder en Reinout Het aanstootelgke in dit abel Spel viel ons niet opevenmin als ons eenigszins gehin derd heeft het, wat men ruw gelieft te noe Hulde aan dr Schaepman. Op initiatief van den aartsbisschop is eene commissie gevormd om een blpvende hulde aan dr Schaepman tot stand te brengen. Zjj bestaat uit de heerendr Brouwer, vica ris-generaal van den aartsbisschop, dr Nolens, lid der Tweede Kamer; dr Resemans, profes, sor aan het groot seminarie te Bovendonk monseigneur Wittert van Hoogland, geheim kamerheer van den Paus, pastoor te's-Graven- hagedr van Zinnicq Bergmaan, pastoor te Tilburgmr Kolkman, lid der Tweede Kamer Prinzen, Regout en Sassen, leden der Eerste Kamer; Visser, lid der Staten van Friesland. In een onder voorzitterschap van den aarts bisschop gehouden vergadering heeft de oom missie besloten, zoo mogeljjk de hulde te doen bestaan in plaatsing van een gedenkteeken op het graf, vestiging eener fundatie voor de zie- lerust van den overledene in de kapel van het te stichten Holl&ndsche College en oprichting van een monument in het Seminarie te Rjjs- sen burg. Voor de leden van het IVute-departement Middelburg zal Woensdag mevrouw Jos. Royaards—Spoor dramatische en komische voordrachten houden. Het is jammer dat deze avond valt in een drukken tjjd, een dag vóór de voorstelling der Nederlandsche T ooneelvereeniging. Daarom willen wp erop wjjzen dat deze begaafde vrouw, de eohtgenoote van Willem Royaards en nit een tooneelspelers-geslacht gesproten, een goeden naam heeft op het gebied van voordrachten. Zjj zal Woensdagavond doen hoorenWijs Klaertje op 'f ijs, Potgieter, Het jurkje, Wert- heim, Het daghet uit het Oosten, Middeleeuwsch liedeken, Koningin uit Vorstenschool, Multatuli, Rika's Spoortocht, Van Zeggelen, en tot slot het eerste bedrjjf uit de *Faust" van Goethe. De leden hebben met hunne vrouweljjke huisgenooten en hunne zonen van 15 tot 18 jaar vrjjen toegang, maar kunnen tevens, tegen geringen toegansprjjs,andere dames meebrengen- Door de veroordeelde klerken op een »Engelseh kantoor" alhier; B, de beide Es, G, J en K is een verzoek om gratie van de opgelegde straf aan H. M. de Koningin inge diend. - Naar wij vernemen, werd heden alhier door een deskundige een technisch onderzoek ingesteld naar den toestand van de stedelpke brandbluschmiddelen. Het bestuur over de brandweer en de oom missie voor de fabricage waren daarbjj tegen woordig. - Met 1 April is benoemd tot brievenbe steller alhier C. W. Bosschaert, thans post bode van Brfiskens od Schoondjjke. - Voor Pluralia alhier zpn zaterdag en Zondag p. m. 1000 plantjes door ruim 250 personen aangevraagd. üit Vlissingen. Het stoomsohip Sabanghaai in aanbouw, bjj De Schelde, loopt morgen (Dinsdag) te water. Dezelfde maatschappij heeft van een Fransche firma opdracht gekregen tot het bouwen van een stoomboot- In de heden aldaar door deelhebbers in de maatsohappjj De Electro-tinfabriek gehouden jaarlpksche algemeene vergadering werden balans en winst- en verliesrekenig over het afgeloopen jaar goedgekeurd en het dividend bepaald op ƒ115 per aandeel. Heden kwam de machinist, werkzaam op een aldaar liggenden baggermolen, in aanra king met de machine waardoor hjj inwendig ernstig gekwetst werd. Per brancard werd de man, die te Sliedrecht thuis behoort, naar het gasthuis vervoerd. Zaterdagmiddag zou de landbouwer G. de Visser te Zoutelande, vergezeld van zpn buurman A. Oljjslager, met zpn veeren- wagen naar Westkapelle rijden, om boter en eieren weg te brengen. Even buiten het hof- hekken gekomen, schrok het paard en geraakte op hol. De buurman sprong (terwjjl het paard in volle vaart was) uit den wagen, waardoor hjj viel en zichernBtig aan zijn beenen bezeerde. De Visser zelf trachtte het paard een zand weg in te trekken, om het op deze wjjze tot staan te brengen; doch dezs poging mislukte, en hjj geraakte met paard en wagen in de sloot. Eenige kleine schade werd aan het voertuig veroorzaakt, terwjjl bjjna een hon derd eieren waren gebroken. Het paard bleef ongedeerd, en De Visser kwam met den schrik vrp. men in de klucht van Pieter LangendjjkDe Zwetser. Wat werd dit goed gespeeld Met een verve, een vlugheid en animo, die bewonderenswaardig mogen heeten. Hans Zwetser was een zwierige, kranige figuur, en alle medespelers stonden hem flink ter zjj. Er is dan ook bjj die grappige klucht harteljjk gelachen. En wjj kunnen ons best voorstellen dat onze voorouders in 1712 zich kostelpk vermaakt hebben" met die zoutige parodie op de Duitschers, die destpds in grooten getale als gelukzoekers in ons land vertoefden. De keurige costuums werden in beide spelen met gratie gedragen. De zaal was zeer goed bezet, al waren op de eerste en bovenrangen nog plaatsen open - s Nu een enkele herinnering aan een treurige zaak uit onzen allernaasten kring. Zjj ia afgespeeld, althans wat betreft de be handeling voor een rechterlpk college. Wp behoeven wel niet te zeggen welke zaak wp bedoelen. Zp kwam onlangs bjj de rechtbank te Mid delburg voor, en deze veroordeelde de betrok' ken personen, op eene enkele uitzondering na, tot, de straf door het openbaar ministerie ge eischt. Van een gaan in hooger beroep is geen sprake meer. De termjjn daarvoor is verstreken. Den veroordeelden rest dus nu nog de hun opgelegde straf te ondergaan. Met ingang van 1 April e. k. zal voor het vervoer der brieven en pakketpost gebruik worden gemaakt van de tram Hulst—Wal soorden en de boot Walsoorden Vlake. Tot conducteur op de tram is benoemd J. v. d. Walle, thans in geljjke betrekking te Rotterdam terwjjl J. T. Andriessen, thans postbode te Walsoorden, is belast met het overbrengen der gesloten depêches per boot. Hierdoor wordt aan een door de bewoners van het land van Hulst lang gekoesterden wensch voldaan. De Directeur van de spoorwegmaatschappij GentTerneuzen is in appèl gekomen tegen de twee vonnissen van het kantongerecht te Terneuzen, waar bjj deze maatschappij veroordeeld is tot twee boeten van 100 gld., omdat zjj niet binnen den wettelpken termjjn de remboursementen had uitbetaald van mos selen, verzonden door een handelaar te Philippine. Deze zaak zal op 7 April a. s. voor de arrondissements-rechtbank te Middelburg be handeld worden. Te IJ z e n d p k e is een ziekenfonds op gericht het telt reeds 70 leden en 30 dona teurs en zal in den toren van de Ned. herv. kerk een uurwerk worden geplaatst, jsen, aoor eenige nonaerden nandteeKemngen voorzien, adres met verzoek om Petrus Nejjssen te IJzendpke uit zjjn gevangenis te ontslaan, is Woensdag jl. in een audiëntie den minister van justitie overhandigd. Wegens zpn getuigenis in de zaak Buyase werd N. 10 April van't vorige jaar in hechtenis genomen. VI inning «ii. Dinsdag 24 Maart vm, 10.33 Woensdag 25 1138 Donderdag 26 am. 12.21 Vrjjdag 27 12.56 Zaterdag28 1.25 Zondag 29 1.57 Maandag. 30 2.28 AAN HIT Zeeuwsch- Genootschap der Wetenschappen. In December van het vorige jaar overleed in Den Haag de heer A. A. des Tombe, door zpn huweljjk verwant aan het geslaoht De Witte van Citters, wier leden de laatste be- Eu dan Zal in hun volgend leven op hen bljjven rusten het ver- en bat vooroordeel waarmee zoovelen, die een misstap begingen, hebben te kampen? Zal dit hun den pas afsnijden voor een nieuw leven, waarin zjj, geleerd door de treurige ervaring, zich zullen waohten voor eene her haling van wat hun zoo zwaar is toegerekend Daar zjjn er die hard over hen oordeelen maar ook velen die verzachtende omstandig heden voor hen pleiten. Daar zpn er die het vaste besluit namen om hun, als eenmaal de tjjd daar is dat zp aan de maatschappij worden weergegeven, de hand te reiken, om hen op te heffen en te helpen een bestaan te vinden en het verleden hun en anderen te doen vergeten. Maar niet allen denken zoo menschhevend, zoo goed, zoo christeljjk. Menigeen zal huiverig zpn dit te doen, nog zwaar de oude schuld op hen doen ruaten 1 Voor allen, maar voor de 'aatsten in de eerste plaats, is a. Donderdagavond in den schouwburg te Middelburg een les, een wenk te ontvangen. In Verleden zal hun een spiegelbeeld worden voorgehouden, dat tot ernst en tot nadenken kan stemmen en juist de gedachte terugroept aan hen op wier toestand wp zinspeelden. Verleden is een nieuw, oorspronkelijk stuk van de schrijfster van den bundel Machten, dat volgens alle tooneelreeensenten zeld zame gebeurtenis in de geschiedenis der tooneelcritiek 1 een uitmuntend werk mag heeten. Het is een der gebeurtenissen van het nu bjjna geëindigd tooneelseizoen. Slechts een paar aanhalingen uit den over vloed van gunstige beoordeelingen Verleden heeft diepen indruk gemaakt. Verleden is op dramatisoh gebied de eerste ling eener jonge schrpfster, van wier eersten roman veel goeds is gezegd. Verleden is een gewone gesohiedenis, roerend door eenvoud en waarheidaan het einde van het tweede deel tranen in de oogen brengend. Verleden is even waar en eenvoudig gespeeld als het waar en eenvoudig is geschreven. Boven alle deugden, die Verleden zpn toe te kennen, valt vooral te roemen dat de geest van het gezin, de geest van het huiseljjk leven, zelfs het geheimzinnig-aantrekkeljjke der huis kamer door het geheele stuk gaat, zóo waar, zóo treffend, dat wp vergeten in een schouw burgzaal te zpn. Men ziet, men voelt hetdie mensohen be- hooren bjj elkander. Het leven van een enkele is aller laven, verdriet en vreugde voor den een, zpn het ook voor den ander." Dit schreef Róssing in het N. v. d. D. >Mooi, eerljjk, eenvoudig, doorvoeld werk, dat is dit drama, zei Het Vad. Een hoogheid is er in den eenvoud, een hoogheid ook in het versmaden van alle strekking. Het beweert niet, bewjjst niet, maar het ontroert en Btemt tot ernstig navoelen, zooals elk stuk leven, wanneer een kunstenaar ons zpn gevoel er van weet te belichamen in zpn werk." En dan het siuk wordt zeer goed gespeeld.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1903 | | pagina 1