Y rijdag 6 Februari. N°.3t. 140® Jaargang, 1903. Middelburg 5 Februari. BK OKJttO" «J-aSRï J&N2S» UIT STAD EN PROVINCIE. MIDDELBIRGSCHE COURANT. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met nitzondering van Zon- en Feestdagen. Prij j, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen In Nederland franco p.p., f 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER RN VERWACHTING. 5 Febr. 8 u. vm. 44 gr., 12 u. 45 gr., av. 4 n. 45 gr. F. Verwacht: zwakke tot matige Z. W. wind, betrokken lucht, nevelig weer, weinig verandering in temperatuur. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50elke regel meer 20 oent. Seolamens 40 cent per regel, Groote letters naai de plaats, die zjj innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Ny verheid en Geldwezen, is uitsluitend gereohtigd het Algemeen Adv«rtenttc>Sareu A. DE LA MAR Ann., HA. V«erbergwei 300, Anuterdem. DE WBBKLIBDBNKWBSTIB IN DBN AMSTERDAM** HEN GE MEENTERAAD Deze kwestie en de bespreking daarvan in de Woensdag te Amsterdam gehouden raadszitting is belangrijk genoeg en zal ook buiten de hoofdstad voldoende belangstelling wekken om daaraan eenige ruimte in ons blad af te ■taan. W£ ontleenen daaromtrent aan Het Vad het volgende Bjj den aanvang van de Raadszitting vroeg en bekwam de heer FabiuB verlof B. en W. te interpelleeren over een ontslag en schorsing van gemeentewerklieden aan de hydraulische inrichting. Spieker begon met te wjjzen op de moeilijke taak van den burgemeester in de laatste dagen. By hoopte dat de Allerhoogste hem beleid en kracht mocht .geven zpn taak te vervullen. Daarna vroeg hy in hoeverre het reglement betreffende het scheidsgerecht op de werklie den in die inrichting is toegepast. Is het waar dat de werklieden der gemeente door de stakers zyn belet het werk voort te zetten en daarbij zelfs hun leven in gevaar is geweest Is het waar dat de werklieden niet wilden staken, wel wilden werken, doch niet durfden, en dit hun chef mededeelden Voorts vroeg interpellant Hebben deze werklieden ter plaatse waar dit behoorde hulp en besoherming gevraagd Is het waar dat losse werklieden ontslagen en vaste geschorst zyn met het vooruitzicht om ook ontslagen te worden, en is die schor sing uitgesproken op grond, dat de werklieden niet konden of wilden werken omdat zjj zich onbeschermd gevoelden. Is het waar dat ontslag en schorsing is ingetrokken en op welken grond? Wethouder Serrurier las een overzicht van het gebeurde voor, dat reeds in hoofdzaak bekend is. De quaestie eindigde, zooals bekend is, Zondag jl., toen B. en W. in de bonding en de handelwpze der H. IJ. S. M. aanleiding vonden ook ontslag en schorsing voor ge meentewerklieden in te trekken. Mr. Fabius constateerde dat er tusschen deze gemeentewerklieden moet onderscheiden worden tusschen die ontslagen en geschorst zyn, omdat zjj niet durfden werken, en hen die geschorst zpn om andere reden, nl. om dienstweigering. Hy meende te mogen consta- teeren dat de eerste aanleiding van het ge schil niet is gelegen in dienstweigering. Mr Caroli vroeg aan B. en W. of zp voor nemens zyn vóór Maandagavond aan den eisch der werklieden toe te geven. De heer Henri Polak zeide dat het vrijwel bekend was, dat er iets gaande was onder de gemeentewerklieden en dat hy wel gewenscht had dat B. en W. den Raad reeds vroeger in buitengewone zitting hadden by eengeroepen. Want waariyk, zeide hy, er is al drie jaren lang gesold met de werklieden en men is reeds drie jaren bezig met de herziening van het werkliedenreglement. Men moet zich dus in hun toestand verplaatsen, om hun houding te kunnen beoordeelen en niet spreken, zooals mr Caroli deed, »dat de heeren wel zoo welwillend zyn geweest om tot Maandag op een gunstig antwoord hunner eischen te willen wachten". Bpr. vroeg of B. en W., alvorens op de eischen te antwoorden, voornemens zyn den Raad in buitengewone zitting byeen te roepen, waarna hy gelooft dat de kalmte onder de werklieden sou teragkaeren. De heer Zeehandelaar uitte als zyn meening, dat de leiding op de vergadering ter Beurze te kort sohoot. De voorzitter had moeten be gapen, dat B. en W. zoo maar niet op eens kunnen beslissen, dat er degeiyk en deugde lijk overleg noodig is om over een uitgaaf van twee A drie ton te kunnen beslissen. Ook heeft de leider moeten begrypen, dat door staking niet de gegoede burgery alleen doch alle inwoners worden getroffen. De burgemeester gaf een kort overzioht van hetgeen in de laatste dagen is voorgevallen Daaruit bleek, dat Maandag jl. zes leden van den Centralen Bond van Gemeente-ambtenaren by hem kwamen en twee zaken verlangden nl. onmiddeliyk weer in dienst stellen der ont slagen en gesohorste aandrijvers en voorts onmiddellijke in behandeling neming van voor stellen tot loonsverhooging. Op de vraag wat bedoeld werd met onmiddeliyk in behandeling nemen, werd geantwoordliefst op korten termjjn, nog korter dan Dinsdag avond ge tteld is. De burgemeester zeide dat dit onmogeiyk kon geschieden, aangezien daarvoor goedkeu- riB8 van den Raad noodig was. En dat wan neer men niet wachten wilde of kon, dan het werk maar moest gestaakt worden. En daarbp wees spreker dan op de groote gevaren, die zich zouden kunnen voordoen bp staking van gasproductie enz. Hp kreeg ook den indruk dat de zes heeren wel overtuigd waren van de rampen, die een algemeené staking zou teweegbrengen. Hierna deelde de voorzicter de loonstaten mede, des morgens bp hem ingekomen, en welker eischen de werklieden vóór Maandag 8 ucr willen ingewilligd zien. De voorzitter meent, dat de vraag naar de loonregeling in behandeling is, dus niet in behandeling genomen behoeft te worden. On- mogelpk kan in de gegeven omstandigheden in den geatelden korten tyd antwoord op de eischen gegeven worden. Kwam men met voorstellen om vermindering van arbeidsduur, hp zou de eerste zpn om de vraag dadelpk in behandeling te nemen, want wanneer men werkt van 's ochtends 6 tot 's nachts 2 uur, zooals spr. in den laatsten tpd deed, dan moet daaraan een einde komen. Het vergaderen op de Beurs stond hp toe, nadat gebleken was, dat geen groot lokaal verkrpgbaar was en op voorwaarde dat de heeren aan de vergadering rapport zouden uitbrengen van de conferentie. Dit kon blpkbaar niet geschieden, daar de vergadering het bestuur overrompelde. De heer Douwes was ook van meening, dat de werklieden ondoordacht hun eisch op zoo korten termyn hebben gesteld. Zjj moeten dien dan ook terugnemen en hun geantwoord worden, dat de Raad gaarne hun verlangen wil overwegen, maar dat hem daarvoor de noodige tpd moet gegeven worden. De heer P. Nolting meende eveneens dat de termpn te kort gesteld is en hp geloofde, dat de discussie in deze zaak er wel toe bp- dragen zal om de gemoederen wat te kalmeeren, vooral wanneer den werklieden te kennen gegeven wordt; dat binnenkort een nieuwe loonsregeling in behandeling zal worden ge nomen. De heer Henri Polak voerde nog het woord en kwam daarbjj tot de conclusie, dat ter voorkoming van catastrophes het noodig is, dat men zich rechtstreeks tot de werklieden zal wenden met de stellige verzekering dat de Raad bereid is om binnen den kortst mogelpken tyd de eiBchen te zullen overwegen en daarop antwoord geven. De heer Waterschoot van der Gracht be treurde het dat geen mededeelingen aangaande het onderhoud met den burgemeester aan de vergadering is gedaan. Uit alles blpkt, dat overyid is gehandeld en met den heer Nolting meent hp dat de werklieden dit zullen inzien. Spr. hoopte dat de bedreigingen niet ten uit voer zouden worden gelegdmaar mochten de werklieden tot geweld willen overgaan, dan moesten allen die tegenover hen staan ziob ook solidair verklaren en dit geweld tegengaan. De voorzitter zeide met genoegen de woor den van de heeren Polak, Nolting en Douwes gehoord te hebben en dat hun voorstellen kunnen bereikt worden, daar B. en W. bereid zpn onmiddeliyk de gestelde eischen in be handeling te nemen. Men heeft de inwilliging der eischen geraamd op 2 ton, doch spr. is by een vluchtige berekening gekomen op 5 tot 8 ton en de inwilliging zou ten gevolge hebben dat Amsterdam niet meer met andere sleden zal kunnen concurreeren. Mr Van den Bergh wil het voorstel, door den burgemeester gedaan, publiceeren en daarbp de geëiscbte loonen. Het publiek kan dan mede over de billpkheid of onbiliykheid oordeelen- Hp meent dat het optreden der werklieden voor velen het krachtigst argument is tegen gemeente-exploitatiên, en zouden de gestelde eischen ingewilligd moeten worden, dan zou men geneigd zpn gemeente-exploitatie prps te geven. De heeren Fabius en Gerritsen verklaarden nog dat, wanneer men na ryp beraad niet tot overeenstemming kan komen, men dan op het recht moet staan om nakoming van het arbeids contract te eischen en by niet nakoming de weigerachtigen te vervangen, des noods met de daarvoor bestaande middelen. De heer Gerritsen kwam pp tegen de be wering van den heer Polak, dat in den laatsten tyd niets voor den werkman is gedaan. Hy bestreed het stellen eener motie waarin den werklieden 'n antwoord in den geest van het door den burgemeester voorgestelde wordt gegeven, want daardoor zou de Raad te kennen geven, dat hp zich had laten ihtimideeren. Hy heeft nog vertrouwen genoeg in 't gezond verstand der werklieden om geen onmogeiyke eischen te stellen. Mr Kru8eman betoogde, dat een bestuur, dat zich door een vergadering over den kop laat werken, geen serieus bestuur kan genoemd worden. Nadat nog de heer Polak had gerepliceerd en een door hem met anderen ingediende motie had ingetrokken, werd by acclamatie aangenomen de volgende motie, ingediend door de heeren Kruseman c. s. »De raad verklaart goed te keuren de ver klaringen van burg. en weth. betreffende de aanstaande herziening van het werklieden reglement en de daarmede samenhangende salansregelingen, en gaat over tot de orde van den dag." Men zie Laatste berichten. By kon. besluit is een pensioen verleend aan mr D. G. Kor- tenbout van der Sluys, ten bedrage van 3000 's jaars; is, voor bet tpdvak ingaande 16 Febr. 1903 en eindigende met den dag, waarop mr W. van der Vlugt, hoogleeraar aan de Rpks- universiteit te Leiden, mocht ophouden lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal te zpn, benoemd tot lector in de faculteit der rechtsgeleerdheid aan de Rpks-Universiteit voornoemd, om onderwps te geven in de en cyclopaedic der rechtswetenschap mr H. Vos, te Leiden is benoemd tot ridder in de orde van Oranje Nassau Hs M. ordonnans-officier, de eerste-luit. jhr R. H. S. G. Six, van den groo- ten staf zpn benoemd bp het wapen der inf. tot eerste-luit. de tweede-luit. P. E. Hajenius en H. van Wely, van het wapen, ged. bp het leger in N.-I.bjj het reg. gren. en jagerx, tot kapitein H. M. ord.-offi,, de eerste-luit. jhr R. H. S. G. Six, van den grooten staf, die, in verband daarmede, tevens op de meest eervolle wpze wordt ontheven uit zpne be trekking van ord.-offi. van H.' M.bp het lste regtot kapitein de esrste-luit. L. G. J. H. Hendrickx en T. J. Hallegraeff, adjrespectie- veljjk bp het 2de en bp het 6de reg.by het 5de reg., tot eerste-luit. de tweede-luit. H. P. van den Ham van Heyst en A. J. A. Busquet, beiden van het korps bij het 7de reg., tot kapitein de eerst6-luit. T. F. J. Muller Massis, van het reg. gren. en jagerstot eerste-luit. de tweede-luit. T. J. C. A. Boele, van het korps bp het wapen der art.by het lste reg. veld-art., tot eerste-luit., de tweede-luit. A. D. Putman Cramer, van het korps is benoemd tot plaatsvervanger van den districtsveearts te Utrecht de veearts E. H. Berch Gravenhorst, te Druten. De verkiezing van een lid van de Tweede Kamer in het district Ede, noodig door de ontslagname van den heer jhr mr L H. J. M. van Asch van Wpck, is bepaald op Dinsdag 17 Febr. e. k., de stemming, zoo noodig, op Dins dag 24 Febr. en de herstemming, zoo noodig,' op Dinsdag 2 Maart. Woensdagavond werd in de groote zaal van het Schuttershof alhier, die geheel ge vuld was, de openbare vergadering gehouden, welke was uitgeschreven door de atdeeling Mid' delburg van de Sociaal-Democratische Arbeiders partij. De voorzitter der afdeeling, Mullié, de ver gadering openende, stelde in bet licht dat, waar de oud-liberalen en de vryzinnig-demo- c raten in dit district tegenover het aftredend Kamerlid mr Lucasse geen candidaat hebben gesteld, omdat zy meenden dat het tegenwoordig ministerie te kort heeft geregeerd om zyn daden te kunnen beoordeelen, de D. A. P. dat wel heeft gedaan. Zjj heeft gesteld J, A. Beigmeper te Dordrecht en deed dat vooral als protest tegen de christelpke regeering, die met hare baantjesbegevery getoond heeft hare partygenooten boven vele anderen te willen bevoordeelen. Daarop gaf hp het woord aan J. A. Berg meper, die begon met een warm woord van hulde te brengen aan de georganiseerde arbei ders, voor de groote overwinning die zp heb ben behaald. Als de arbeiders vereenigd zpn - - zeide by moet het kapitaal buigen, dat is thans ge> blekendaarom bracht hp, proletariër als zp een saluut aan de proletariërs in en zonder uniform, die in de staking, uit solidariteits gevoel, zich zoo kranig hebben gedragen. Daarop werd door den spreker het regee- ringsbeleid gecritiseerd en het optreden der sociaal-democraten in de Tweede Kamer be sproken. Wat de critiek betreft, werd aangetoond dat de ongevallenwet nog niet is wat zp wezen moet, werd de speetwet veroordeeld en be weerd dat de democraat Kuyper lang niet doen kan als premier wat, na hetgeen door hem was geschreven, van hem was verwacht Hy wordt tegengehouden door het kapitaal, door de aristocratie, door de mannen met twee namen. Niet hjj regeert, maar Lohman, en daarom ziet men thans het onmogeiyk gedachte gebeuren. Het christelpk ministerie valt tegen. Jaren en jaren heeft gansch Nederland opgezien tegen dr Kuyper en nu hy minister is gewor den, is de teleurstelling niet uitgebleven. En nu moge hy zich beroepen op zpn leeftyd en beweren dat er geen tpd genoeg is om alles tot stand te brengen wat men wel zou willen doen, dat zpn geen afdoende argnmenten om de tekortkomingen te vergoeiyken. Wat het optreden der sociaal-democraten in de Tweede kamer betreft, stelde spreker in het licht dat dit in de eerste plaats bevorderiyk is aan de propaganda, om vervolgens aan te toonen wat de socialisten trachten te bereiken op het gebied van staatspensioneering, ziekte* verzekering, in het algemeen op het gebied van sociale hervormingen, die de arbeiders klasse ten goede zullen komen. Na Bergmeyer zou een tweede spreker het woord voeren, deze was niet opgekomen, doch de heer F. M. Wibaut had zich bereid ver klaard nog een enkel woord in het midden te brengen. Hp beval ten zeerste de keuze van Berg meper aan als Kamerlid, als een man die de belangen der arbeiders kan bespreken, die stryden kan en wil voor het behoud van hun rechten, die zich zal aangorden voor verbe tering van het onderwys in alle opzichten, om zoodoende de volksontwikkeling tot hooger peil te brengen. Hierna werd gelegenheid gegeven om met de sprekers in debat te treden. Daarvoor gaven zich twee personen op. De eerste, Wilderom, brak, naar aanleiding van een opmerking van Bergmeper omtrent den heer Havelaar, een lansjvoor dien gewezen direoteur-generaai der posterpen, die hem een paar malen verhooging van traotement had gegeven en eindelpk een behoorlpk pensioen had doen toekennen. Een tweede spreker, Petiet, vroeg aan Bergmeper, waarom hp dr Kuyper had beklaagd, Bergmeyer beantwoordde beide sprekers. Hy zeide hun er geen verwpt over te willen maken dat zp op hunne wys het woord voer den, maar wel de leiders van de tégenpartjj, die niet komen waar geen roem is te behalen maar daar de kleine schaapjes heen laten gaan. Hp brandmerkte de party, die de kleine luidjes uitstuurt waar klappen vallen maar de groote als er dotaties zyn te halen. Hp zette uiteen dat het Wilderom niet kwaiyk was te nemen dat hy van dankbaar' heid blpk gaf, waar hy gekregen had waarop hy eigenlpk recht had, maar dat het te be treuren was dat een daad van rechtvaardigheid, als by uitzondering moest worden geprezen. Wat aangaat den tweeden debater, dezen antwoordde hp dat hp gerechtigd meende te zpn dr Kuyper te mogen beklagen, waar deze als minister is geweest de grafdelver van zpn eigen idealen. De voorzitter deelde nog mede dat a. b. Maandag hier als spreker zal optreden mr Troelstra en dat S. D. A. P. Donderdagavond op haar post zal wezen om met den heer Ru dolph, desnoodig, in debat te treden. Uit Vlissingen. Woensdag werd aan de werf der koninkiyke Maatschappij De Schelde de kiel gelegd van het ss. Merrkus, aldaar in aanbouw voor reke ning van de Koninklijke Pakketvaart-Maatschappij te Amsterdam. Tot tpdelpke vader en moeder in het burger-weeshuis aldaar zpn benoemd de beer G. F. van Kesselen, kommies by de plaatse- ïyke belastingen aldaar, en zpne echtgenoote. In dit nommer van ons blad kan men onder de advertentiën lezen eene oproeping voor bode-concierge van het raadhuis te G o e s. Wy meenen hierop te moeten wyzen ter wille van onzen correspondent aldaar, wiens mededeeling daaromtrent was weersproken Hy had toch geljjk, blpkt nu. Nadat de heer De Brupne, als afgevaardigde ter jongste vergadering van den Bond te Amsterdam, een kort verslag had uitgebraoht, Bloot hy de bp eenkomst met een opwekkend woord tot de leden en met de mededeeling dat de eerstvolgende vergadering zal plaats hebben op Woensdag 4 Maart a. s. Uit Zierikzee meldt men ons Woensdagavond vergaderde ten huize van mej. Kanaar de Vrijzinnig democratische Kies vereeniging, tot welke reeds 45 personen zpn toegetreden, zoodat het getal leden, sedert de oprichting in Januari jl. reeds bpna is ver dubbeld. Tegenwoordig waren 32 leden. De heer J. A. de Bruyne leidde de by eenkomst die thans een door een commissie van zeven leden opgemaakt ontwerp reglement zou be handelen en een bestuur kiezen. Het conceptreglement, bevattende 10 arti kelen, werd, na een kleine aanvulling, aange nomen. Daarna werden verkozen vyf bestuursleden en wel de heeren J. A. de Brupne, H. A. Geluk, H. Loewer, M. van der Ploeg en R. Goettsch, By onderlinge regeling bleek de eerstgenoemde tot voorzitter, de tweede tot vice-voorzitter, de derde tot secretaris en de vierde tot penningmeester gekozen te zyn. In de St.Ct. van heden xs opgenomen een kon. besluit, waarby aan den loteling voor de lichting der nationale militie van 1903 uit de gemeente Koewacht Cyrillus Dhooghe ont heffing van den werkelpken dienst voor zyn geheelen diensttpd is verleend. By dat besluit is overwogen dat genoemde loteling op 12 Nov. 1883 ge boren te Stekene (België) tpdens zpn vader, thans overleden, Belgisch onderdaan was, in Jan. 1902 te Koewacht, alwaar zpne moeder, weduwe geworden, sedert 25 Nov. 1891 woonde, voor de lichting van 1903 voor de militie i* ingeschreven dat tegen deze inschrjjving binnen den tyd, gedurende welken het register overeenkom stig artikel 24 der militiewet 1901 (Stbl. no. 212 van 1901) ter seoretarie van Koewacht voor ieder ter lezing nederlag, geen bezwaar is ingebracht dat door den ingeschrevene by de loting een nummer is getrokken, hetwelk hem tot militie- dienst verplicht, en dat hjj bjj onherroepeiyke uitspraak van den militieraad tot den dienst is aangewezen dat bovenvermelde inschrpving van Dhooghe niet had mogen geschieden, omdat deze geen Nederlander is en wegens zpne Belgische nationaliteit behoort tot een der Staten, be doeld in artikel 15, lo.,van bovenaangehaalde wet, in verband met de bp de wet van 30 December 1901 (Stbl. no. 295) goedgekeurde, op 4 Oct. 1900 tusschen Nederland en België gesloten, overeenkomst van vrydom vu militie- en schutterplicht der wederzydsche onderdanen dat op zpne inschrjjving door de militie en de aanwyzing tot den dienst van dien jonge ling niet meer kan worden teruggekomen dat er echter in dit byzonder geval grond bestaat dezen niet tot werkelpken dienst by de militie te verplichten. Te Dinteloord is benoemd tot hoofd der school de heer F. Beun, onderwyzer te Aar denburg. Dit bericht is nog opgenomen in de tweede editie van ons vorig nommer. SPOORWEG MIDDELBURG- DOMBURG. Zooals nog in een groot der deel oplaag vu ons vorig nommer is medegedeeld, heeft de minis ter van waterstaat by de Tweede kamer aan bangig gemaakt een wetsontwerp, houdende toekenning van een renteloos voorsohot uit 's ryks schatkist ten behoeve van den aanleg en het in exploitatie brengen van een spoor weg van Middelburg naar Domburg, met een ■ptak van Koudekerke naar Ylissingen. Het ontwerp, waarvoor thans door de betrok ken streek voldoende steun is verleend, be staat uit eene hoofdiyn, loopende van Middel burg over Koudekerke en Biggekerke, tus schen Meliskerke en Zoutelande door, lang* Westkapelle en Aagtekerke naar Domburg, met eene zyiyn, loopende van Koudekerke naar Vlissingen en aldaar aansluitende us het station van den Staatsspoorweg. Beide lpnen zpn ontworpen met eene spoorwydte van 1 067 M. De lengte van de hoofdlpn be draagt ongeveer 21 kilometer, die van de zfi- jyn 6.5 kilometer. Voor de zeer vruchtbare streek, welke door de ontworpen tramwegen met het spoorweg net in verbinding zal worden gebracht, waar de landbouw het voornaamste middel van be staan vormt, moet, zegt de memorie van toe- liohting, een snel goedkoop vervoermiddel als eene hoofdvoorwaarde worden beschouwd om tot ontwikkeling te kunnen geraken. Ook op het vervoer in omgekeerde richting, den aanvoer van levensmiddelen, steenkolen, bouwmaterialen, enz., naar de verschillende dorpen, het vervoer van materialen voor het onderhoud van den Westkappelschen zeedyk, enz. zal het tot stand komen van aan tram weg van gunstigen invloed zpn, terwpl het postvervoer daardoor mede zeer zal worden vergemakkelpkt. Voorts zal de ontworpen tram verbinding kunnen leiden tot meerdere ontwikkeling van de badplaats Domburg. Ongetwyfeld mag in de zomermaanden een druk reizigersverkeer naar en van deze bad plaats waar thans jaarljjks ongeveer 1200 badgasten vertoeven worden verwacht. Voor Vlissingen knoopt zich eindeiyk aan dez9 nienwe verbinding nog een ander belang vast. Door deze tramlgn zal nameiyk het bad huis aldaar verbonden worden met bet station van den Staatsspoorweg en met de aanleg-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1903 | | pagina 1