Woensdag
4 Februari.
Verschillende Berichten.
146e Jaargang,
Middelburg 3 Februari.
UIT STAD EN PROVINCIE.
N?« 20
1903
Oordeel over de werkstakingen. ha7afhappöen e,n de bedaoht z«n-
RECHTSZAKEN.
LETTEREN EN KUNST.
MIDDELBURGSCHE COURANT
Deze eoarant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Priji, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franoo p.p., f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 eent,
THERMOMETER RN VERWACHTING.
8 Febr. 8 n. vm. 41 gr., 12 u. 43 gr., av. 4 o. 43 gr. F. Verwzoht: zwakke tot matige
W. wind, betrokken lucht, geringe toename in temperatuur.
Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50; elke regel meer 20 eent. Seolamens 40 cent per regel.
Groote letters naar de plaats, die zjj innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reolames, niet afkomstig uit Zeeland, betredende
Handel, Ny verheid en Geldwezen, is uitsluitend gereohtigd het Algemeen Advertentie-Ba
A. Dl IiA MAR Aan., M.S. Veerbaurgwal 366, Amsterdam.
teg8n eene staking als nu plaats had voor het
vervolg te doen ishoe gehandeld moet en kan
worden om in een daardoor ontstanen toe-
stand te voorzien.
En daarop zullen zeker wel de spoorweg-
ójjn wp goed ingelicht, dan waren reeds
Tal van bladen wgden natunrljjk beschou-1 door den nieuwen directeur-generaal der pos-
wingen aan de hoogst gewichtige gebeurtenis tergen en telegraphic afdoende, zeer practi-
der afgeloopen week. I sche maatregelen genomen, zoodat, had de
De meeningen verschillen, het spreekt van I werkstaking nog langer geduurd, de postdienst
zelf, maar alle komen hierin overeen dat er zoo min mogeljjk vertraging had ondervonden
gebleken is van een organisatie van het spoor-1 en alles geregeld zjjn gang zou gegaan zjjn.
wegpersoneel die zeldzaam is en buiten ver-1 In 't eerst zjjn bjj zulke gelegenheden de
wachting krachtig. hoofden natuurlgk in de war, maar bjj kalm
beleid en na eenig nadenken zgn wel weer
maatregelen te vinden om eene stagnatie te
doen ophouden.
En zoo heeft het spoorwegpersoneel te ver
wachten dat, na de gebeurtenis der vorige
week, men er wel op bedacht zal zjjn te kun
nen handelen wanneer het soms nog eens
Dit geelt de Amh. Crt. aanleiding om een
besohouwing, aan deze staking en hare ge-|
volgen gewjjd, aldus te besluiten
Dat de spoorwegmaatschappijen de eisohen
van haar personeel hebben ingewilligd, werd
haar «slechts hierdoor mogeljjk gemaakt, dat
vooraf bjj haar berioht was ingekomen van|
geboyootte irma's en vennootschappen, dat zjj
geen gebruik van eenig spoorwegmaterieel I a»dus optreedt,
zouden verlangen, «indien deze verklaring zou I Zoo gaat het in de wereld
kannen strekken tot beëindiging der staking I Een tweede maal is men aan de andere zjjde
van het spoorwegverkeer." Voor deze verkla-100k weor wjjzer geworden,
ring komt der bedoelde firma's loi en hulde'
toe, want daardoor brengen zjj een voor haar
hoogst beteekenisvol offer aan het algemeen]
belang I"
Voor deze firma's en vennootschappen toch]
is de strjjd niet uit, zelfs wordt hare positie
door dit offer veel zwakker. Wat haar verder
te doen staat, is niet gemakkeljjk uit te ma- j
ken. Erkennen wjj aan den eenen kant ten
volle het belang en het recht der arbeiders,
om in een krachtige vakorganisatie de nood
zakelijke waarborgen te zoeken tot handhaving
hnnner rechten, aan den anderen kant kan
niet worden gelooohend, dat de werkgevers
niet kunnen toegeven, in de bepaling der
Wat wjj in ons vorig nommer schreven
men had meer moeten letten op de teekenen
der tjjden en niet met minachting moeten be-
egenen wal de volle aandacht verdiende. De
geschiedenis leerde ook nu weer dat dit zich
van zelf wreekt.
En dat dit alles geschiedde, is niet de
schuld van dit ministerie alleen, van dezen
minister van waterstaat, maar ook van tal van
vorige bewindsmannen en directies van maat
schappijen.
Na de les, de vorige week ontvangen, zal
men, willen wjj hopen, beter uit de oogen
zien.
De Arnh. Crt., wier geveelen, in het begin
van dat opstel aangehaald, vrjjwel met het
onze overeenkomt, geeft reeds een wenk in
welke richting men moet handelen.
En volkomen eens zjjn wjj het met de re
dactie van het Hbld. dat steeds dringerder
wordt de behoefte aan een wettelijke regeling
van het arbeidscontract, dat zooveel doenljjk
de maatschappij beveiligt tegen dergeljjke
schokken en orde stelt in plaats van willekeur.
Tot den minister van waterstaat worden
verwjjten gerioht; wjj schreven het reeds in
ons vorig nommer.
Mr Louis Israels is daarmee in het Hbld
begonnen.
Vooral de bewering, den minister in den
mond gelegd, als geuit op de conferen
tie tusschen hem en de direotie der H. IJ.
S. My, dat aan de directie dier Maat
schappij de vrjjheid moet gelaten worden, die
aan een particuliere maatschappij toekomt,
daar van exploitatie der spoorwegen recht-
arbeidsvoorwaarden steeds geheel afhankelijk I streeks door den Staat hier te lande nog
te zjjn van de eisohen, welke de georgani-1 geen sprake is, wordt zeer gelaakt.
teerde arbeiders zullen gelieven te stellen. Het
probleem is moeiljjk op te lossen, maar men
gevoelt dat eene oplossing mott gevonden
worden. Dit is intusscben niet het werk van
ééaen dagen zoo is 't te hopen, dat een
vergelgk getroffen zal worden, hetwelk voor
zekeren termijn de hervatting van den arbeid
De minister had meer handelend moeten op
treden, zegt men en dat had hjj kunnen doen.
Die bewering wordt weerlegd in hetzelfde
blad, nommer van heden.
De minister heeft daartoe geen macht; de
spoorwegwet geeft daartoe geen reeht; zegt
verzekert, binnen welken een overeenkomst I <je bestrjjder van mr Israels,
zal worden tot stand gebracht, waardoor voor F
't vervolg de reohten en van beide partgen
op afdoende wjjze worden gewaarborgd.
Voor de organisatie van het spoorwegperso-1
teel is intnsschen het voorgevallene der laatste j
dagen een niet te miskennen zege geweest
waardoor het de groote macht zjjner organisatie
heett leeren kennen. Moge deze ervaring eener-
De Amh. Crt laakt ook de bewering van den
minister, als die ten minste juist is weerge
geven.
Wat nog de vraag is.
De redaotie van dat blad schrijft o. a.
De vrjjheid, waarop de minister zich zou
hebben beroepen, is voor die spoorwegmaat-
sjjds de Vereeniging van spoor- en tramwegper- I gghuppjjeji dan toch door de wet, door de regle-
toneel niet verleiden tot- machtmisbruik, en
anderzjjds de spoorwegmaatschappijen tot
waarschuwing strekken om den boog niet te
«traf te spannen Dan kan zjj tot voordeel
strekken van Maatschappijen en personeel
beide.
Het Volk heft, begrjjpeljjk, juiohtonen aan
en doet dat in gewonen trant, hier en daar
gansoh onnoodig hatelijkheden debiteerende,
die niet getuigen van eene ernstige behande
ling van eene zaak die zoo ernstig is.
De Standaard en De 1 yd zien de zaken zeer
pessimistisch in. Het eerstgenoemde blad
schrjjft onder het opschrift Een coup-d'itat:
«Het gezag is verplaatstgeen direoteur van
een particuliere maatschappij, geen patroon
op zjjn kantoor, geen burgemeester op het
stadhuis, geen Minister op zjjn Departement
aal de bevelen meer geven".
En in dien geest schrjjft ook het katholieke
Wad.
Na, zoo'n vaart zal het niet loopen. Men
ziet hetzelfde in andere landen reeds lang ge-
bzuren zonder dat daar zulke verschijnselen
vallen waar te nemen. Slechts bjj zaken,
•en geheel corps rakende en in den
uitersten nood gaat men tot zulke
krasse middelen over, als er nu een is toe
gepast.
In wie de zaken ernstig en onpartjjdig be
ziet, zzl toch moeten erkennen dat ieder in
de wereld voor zijn eigen belangen het meest
ijvert. Waarom zouden de arbeiders dit niet
mogen doenen waarom zouden zjj niet mogen
aanwenden het eenige middel dat hun rest
meuten en door de concessievoorwaarden zóo
beperkt, dat zjj tot vervoer der aangeboden
goederen verplicht zjjn, zoodat weigering van
vervoer haar onvermijdelijk op schadevergoeding
te staan moet komen, behalve in gevallen van
overmacht."
Alles goed en wel, zouden wjj zeggen, maar
er was nu kwestie van force majeur-, en wat
baat het op zoo'n oogenblik of men later aan
spraak kan maken op schadevergoeding? Aan
de staking kon dit niet veranderen en het
algemeen wordt er niet door geholpen. Zelfs
al waren in ons land de spoorwegen in han
den van den Staat, dan had men de vorige
week aan den toestand niets kunnen veran
deren toen het personeel het werk neerlegde
Op zoo'n oogenblik is de tegenpartij lam
geslagen.
En dit was het gevolg van het gebrek aan
doorzioht, aan vooruitzien.
Men heeft niet genoeg gelet op de organi
satie, die aan het worden was; niet gedacht
dat zjj zoo machtig kon worden.
Zooals meestal, men bemerkt dat alles eerst
als het te laat is.
Nu ja, na het gebeurde zal men wel trach
ten voorzorgsmaatregelen te nemen zal men
welwillender zich toonen en niet zoo hoog'
hartig misschienzal men meer luisteren naar
grieven zal men trachten gereed te zjjn, zoo
veel dat mogeljjk is, als er weer zoo iets
plaats mooht hebbenmaar men had dat
eerder moeten doen.
Deze mededeeling vinden wjj gedeelte,
zich vereenigen, zioh organiseeren en zich doen I 'fih bevestigd door het bericht dat de regeering
de feiten nemen
|met de firma De Vries Mulder k Co. te Am
sterdam een overeenkomst had aangegaan, om
indien de staking had voortgeduurd, de post
Ivan België, Frankrjjk enz. naar Nederland
Toch dient aan den anderen kant overwogen over te brengen. Een vgf-tal zeer groote auto
te worden wat in het algemeen belang] mobielen stond daarvoor te Antwerpen gereed
gelden als het noodig is f
Men moet nu eenmaal
*®oal» ze zjjn.
44 anderen en mr C. Lucaase te 's Heer Arends-
kerke door F. Keulemans en 59 anderen en
door Johs Verhage en 61 anderen.
Aan den sergeant F. C. Eamermans, van
het 2e bataljon 3e regiment infanterie te
Middelburg, is heden door zjjn compag
nies-commandant, den kapitein W. F. Hartman,
vóór het front van den troep de bronzen
medalje voor trouwen dienst uitgereikt.
BEK OKMINHffiNi EMZ„
Bjj kon. besluit
zjjn bjj het korps mariniers bevorderd: tot
kapitein de eerste-luit. A. de Timmerman, en
tot eerste-luit. de tweede-luit. J. Oele
zjjn in de commissie voor het muntwezen
benoemd: tot lid en voorzitter dr. W. H.
Bakhuis Roozeboom, hoogleeraar bjj de facul
teit der wis- en natuurkunde aan de Gemeente
lijke universiteit te Amsterdamtot lid jhr.
mr. J. H. van Reenen, lid der Algemeene
Rekenkamer, te 's Gravenhage, en tot lid en
secretaris dr. E. Cohen, hoogleeraar bjj de
faculteit der wis- en natuurkunde aan de
Rijks-universiteit te Utrecht;
iB W. K. Witters te 's Gravenhage, benoemd
tot bode bjj het Pensioenfonds voor weduwen
en weezen van burgerlijke ambtenaren
zjjn bevorderdtot hoofdcommies de com.
miezen M. G. D. Elaassen en G. A. de Eoning,
en tot oommies de adj-comm. mr H. L. Hemsing,
A. Eahlmann en A. L. C. baron du Touren
de assistent-bode G. Stassart, bevorderd tot
bode.
A. Vrjjdag verleent de minister van oorlog,
ad interim minister van marine, geene audiëntie.
kon. besluit van 31 Januari zjjn bepa
lingen vastgesteld 'omtrent de jaarwedden van
de leden van den centralen raad van beroep,
de voorzitters van de raden van beroep en de
ambtenaren, bjj die collegies aangesteld.
Die jaarwedden zjjn voor den centralen raad
van beroep: voorzitter 5000,onder-vooizitter
4500, lid 4000, griffier 3500, substituut
griffier 2000
Voor den raad van beroep te Middel
burg bedraagt de jaarwedde van den voor
zitter f 2500 en van den griffier 2000.
De jaaarwedden van de klerken bedragen
eerste klerken f 1000, van de tweede ten
minste 400 en ten hoogBte 600, die van
de boden 500, van de knechts 400, van
de concierges ten minste 50 en ten hoogste
f 400.
Naar aanleiding van een minder juiste
en onvolledige mededeeling in verschillende
bladen, melden wjj dat door het comité voor
den aanleg en de exploitatie van de stoom
tram Middelburg-^Viissingen—Domburg ver.
gunning is verkregen om van de Loskade te
Middelburg een Ijjntje te leggen, loopende
tot op het stationsterrein aldaar, tot het af-
en opladen van bagage en goederen aan het
station aldaar.
Met het oog op de groote kosten van het
versterken van de kanaalbrug om ook de tram
daar over te doen rjjden, is men daarvan
afgezien.
Er is dus hier alleen sprake van goederen
en niet, zooals in het bericht vermeld stond,
van personenvervoer.
Wat Vlissingen betreft, is voorloopig
vergunning verkregen om met de tramwagens
te komen op het spoorwegemplacement en
daar passagiers en bagage op te nemen en af
te zetten.
Dit kan, behalve den reizigers uit België en
Zeeuwsoh Vlaanderen O. en W. deel, vooral
ook den Duitsohere ten goede komen, die des
zomers Domburg bezoeken
Zooals men weet, ligt er over de Eanaal
brug en verder een spoor, waarvan thans de
Schelde gebruik maakt.
By den burgemeester van Middelburg,
hoofdplaats van het kiesdistrict, zyn heden
officieel als candidaten voor het lidmaatschap
der Tweede kamer opgegeven: J. A. Berg
meyer te Dordrecht door C. v. d. Weel en
Uit Vlissingen.
De heer P. Smith, consulair agent van
Griekenland aldaar, is bevorderd tot vice-consul.
Zondag werd tusschen Olympia van Mid
delburg en Eendracht maakt Macht te Vlissin
gen een voetbalwedstrgd gespeeld. Men ein
digde met een gelgkstand 3—3.
Met ingang van 1 Febr. is de stations
chef te A r n e m u i d e n, de heer H. P. Monté,
bevorderd tot chef der 2e klasse.
In de Maandag aldaar gehouden raadszitting
werden benoemd tot leden van de commissie
tot wering van schoolverzuim de heeren H.
Bliek, Johs. van Belzen Wz. en Corns. Meer
man, omdat de heeren A. Joosse, A. Vader en
Snoep voor hunne benoeming, in de vorige
raadszitting, hadden bedankt.
Naar aanleiding van een ingekomen adreB
van de vereeniging Het Groene Kruis, besloot
de raad met algemeene stemmen, de gemeente
als lid dier vereeniging te doen inschrgven,
terwgl de contributie werd vastgesteld op
0.25 voor elk ingezetene, die in eenig jaar
van wege de burgerlgke gemeente onderstand
ontvangt. Ook werd goedgevonden, pl. m. 500
M2 grond voor 99 jaren in erfpacht uit te
geven aan Jac. Snoep, tegen een jaarlgksche
som van f 150.
Door burg. en weth. is de heer C. Breel
benoemd tot onderbrandmeester van spuit A
en zulks in de plaats van den heer Meerman,
die, tengevolge van het overigden van P. van
Hemert, tot brandmeester bg genoemde spuit
is bevorderd.
G., D. S,. beiden Eruiningen, J. v. L„
Erabbendyke en J. V., Rilland-Bath, ieder tot
2 b. s. 2 d. h.
Bg het gemeentebestuur van Goes is
ingekomen een aanvraag om concessie voor
het aanleggen en exploiteeren eener drink'
waterleiding aldaar. De Maatschappij voor den
aanleg en exploitatie van waterleidingen in Neder
land, vertegenwoordigd door den heer A. Har-
tog Az. in Den Haag, heeft het plan de prise
d'eau te zoeken in of bg het Abbekinderen
sche bosch. Een rapport van het wateronder-
zoek zal nog aan burg. en weth. worden
gezonden. (G. Crt.)
Zondag werd te Zierikzee een ver'
gadering gehouden van den Zeeuw schen post'
duivenbond De Hoop, die door vele leden
werd bygewoond.
Door den heer L. den Appell van Zierikzee
werd voorgesteld te besluiten tot afschaffing
der wedvluchten met jonge duiven in het
zelfde jaar waarin zy geboren zjjn. Dit voor
stel werd aangenomen met 62 tegen 15 stem
men.
Aan den minister van oorlog is een adres
gericht ter verkryging van een betere bescher
ming van postduiven.
Een voorstel van den Amsterdamschen post-
duivenbond tot het gezamenlgk houden van
winterwedvluchten werd met 72 stemmen
tegen 5 verworpen.
De nationale wedvluchten, door de vereeni
ging te houden, werden vastgesteld op 8 Mei
12 Juli en 14 Angustus.
De heer jhr. mr. L. van der Maesen de
Sombreff, eerevoorzitter der vereeniging, deel
de mede dat hg wegens vertrek naar elders
zyn ambt moet neerleggen.
De voorzitter, de heer W. N. Jobse, van
Sonburg, sprak zgn leedwezen hierover uit en
dankte den heer Van der MaeBen de Sombreff
voor de biyken van belangstelling die de ver
eeniging steeds van hem mocht ondervinden.
Ten slotte werden door den voorzitter en
den heer L. den Appell verschillende wenken
gegeven voor de behandeling en kweeking
van postduiven.
Op de dezer dagen gehouden jaarverga
dering van het muziekgezelschap te Schoon,
d g k e werd mededeeling gedaan dat 55
nieuwe leden waren toegetreden, zoodat het
aantal nu 128 bedraagt.
Gekozen werden als bestuursleden de heeren
J. de Ligny, M. A. Bleiker, J. A. Bosdyk en
Jac. Cransberg.
De directeur, die tot nog toe slechts een
adviseerende stem had gehad, werd stemheb
bend bestuurslid gemaakt, terwgl zyne jaar
wedde met 25 werd verhoogd.
-- Te Biervliet zgn 13 sollicitanten naar
de vacante onderwyzersbetrekking aan school A.
Kantongerecht te Goes.
In de zitting van Maandag zgn veroordeeld
wegensovertred. leerplichtwet by lite herb
Terzekering door een dagblad.
In de reclame-verzekeringszaak van de we
duwe van een te Rotterdam in het Steyger
verdronken sigarenmaker tegen een Rotter-
damsch dagblad tot uitkeering aan haar van
de f 500, waarvoor haar man als abonné van
dat blad tegen ongevallen verzekerd was, heeft
het Gerechtshof te 's Gravenhage de eischeres
niet ontvankeiyk verklaard in haar vordering,
op grond dat het dagblad geen uitkeering had
te doen nu het van de Maatschappg te 's Gra
venhage, bg welke dé abonné's herverzekerd
waren, geen uitkeering ontving. Deze maat-
sohappy deed geen nitkeering omdat zg ver
drinken op zich zelf nog geen «ongeluk'
achtte in den zin der verzekering.
Deze beslissing kan menigeen tot waar
schuwing en voorliohting strekken.
Louis Bouwmeester is, na zijne ernstige
ziekte, Zondagavond weêr voor het eerst by
het Lyrisch 7ooneel opgetreden.
Hy was aan het einde van de voorstelling
van Kean merkbaar zeer vermoeid.
Hem werden eenige kransen, benevens het
eere-voorzitterschap van Apollo aangeboden.
Aan toejuichingen ontbrak het hem evenmin.
Te Luik is een nieuw museum van
kunst en geschiedenis geopend. Er zyn in
acht zalen verdeeld 340 schildergen, vele
Luiksche gravures, een verzameling pleister
werken naar antieken, meubelen enz.
In het Februari-nummer van de Nieuwe
Gids wordt Van een doode van J. Hora Adama
beëindigd, een allernaarste beschryving van
den gedachtengang van een schyndoode die
ten slotte stikt in een nis waarin hg in een
doodkist wordt geplaatst. Het is wel een
van de weerzinwekkendste der vele ziekte
problemen, of hoe men ze noemen wil, die
deze sohrgver in verhaalvorm geanalyseerd
heeft. Van M. H. van Campen is er in op
genomen een schets Blinde en Droomertje, van
W. Steenhoff een artikel over den schilder
Poggehbetk, en een artikel Schijn of Wezen van
C. B. dat een beschouwing bevat over de be
ruchte scheid-artikels van Frederik van Eeden
in de XXste Eeuio. Voorts verzen van Eloos,
Reddingius, Julius de Boer en Jeanne Rey-
neoke van Stuwe.
Zaterdag werden aan het telegraafkan
toor te Rotterdam, tengevolge van de staking
van het spoorwegpersoneel, niet minder dan
13.000 telegrammen behandeld.
De werkstaking aan de lJsselstoomtram-
wegmaatsohappg is geëindigd. Heden ochtend
zou het werk worden hervat.
Door de gemeentetram te Amsterdam
zgn gedurende Januari 1903 vervoerd 2.073.704
passagiers, tegen 2.049.869 in Januari 1902.
Deze mededeeling logenstraft dus het be
richt dat er van de gemeentram minder ge
bruik gemaakt wordt dan vóór dien tgd toen
zy nog niet gemeente-eigendom was.
In de koetsiers werkstaking aldaar is
nog geene verandering gekomen. Heden
zullen de bekende eisohen aan de patroons
worden voorgelegd en by niet inwilliging zal
de staking geproclameerd worden, ook voor
het goederenvervoer.
Onder de werklieden aan de stedelgke gas
fabrieken aldaar duurt de beweging voort.
De eischen, door hen aan burg. en weth
gesteld, zgn de volgende de loonen zullen
zyn voor distillateurs-stokers f 16.50, voor
blusschers j 15, doorbranders f 15, de daarop
volgende oategone f 12.60 en plaatswerken
12. Ook voor het stukwerk bjj kolenver-
voer worden verhoogingen geëischt.
Bovendien worden eenige verbeteringen ge
vraagd betreffende het ondersteuningsfonds
by ziekte.
De heer B. H. Heldt moet het voornemen
koesteren af te treden als voorzitter van het
Nederlandsch Werkliedenverbond
Door den Alg. Ned. Bond van Schoen/abri
kanten is aan den minister van financiën een
adres gericht, waarin met den meesten aandrang
wordt gewezen op de bezwaren, die er voor
hunne industrie uit zullen «oortvloeien wanneer,
by de a. s. tariefwetsherziening, leer met een
invoerreoht zou worden belast. De Bond ver
zoekt dan ook den minister alle leer vrg te
laten, maar mocht het in zgne bedoeling lig
gen, het leer toch te belasten, dan, alhoewel
dit reeds van de schoenfabrikanten een offer
eischen zal, verzoekt hg alleen zoolleer te be
lasten, en dat zoo min mogeljjk, maar dan
ook het recht op gemaakt schoenwerk in even
redigheid te verhoogen.