V rijdag
23 Januari.
N°. 10.
146° Jaargang,
1903.
Middelburg 22 Januari.
Kiezer worden of blijven.
UIT STAD ÉN PROVINCIE.
By deze 'courant behoort een By voegsel,
MIDDELBIRGSCHE
Deze eoarant verschjjnt d a g o 1 ij k s,' met uitzondering van Zon- en feestdagen.
Prjj i, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent
THERMOMETER EN VERWACHTING.
22 Jan. 8 u. vm. 34 gr., 12 u. 33 gr., av. 4 u. 37 gr. F. Verwacht: zwakke Z. wind,
betrokken luoht, nevelig weer, weinig verandering in temperatuur.
AdvertentiSn20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetiigingen van 17 regels f 1.50; elke regel meer 20 cent. Beclamens 40 cent por regel,
Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, NJj verheid en Geldwezen, is uitsluitend gereohtigd het Algemeen Advertentic-Bareae
A. DB LA MAR Am., M.8. Teerbirgwsl 866, Amsterdam.
dat reeds Woensdagavond bjj onze geabon-
neerden te Middelburg is bezorgd.
Voor de stemming op Donderdag 29 Ja
nuari in het district Goes voor een lid
der Provinciale Staten bevelen wij ten drin
gendste aan den heer J. N. Elenbaas,
burgemeester van Krabbendijke.
DB BENOEMING VAM DBN A. S.
MINISTER VAN MARINE.
Hieromtrent wordt ons uit Den Haag nog
het volgende gesohreven
In verband met het reeds vroeger over deze
zaak in dit blad medegedeelde wordt thana
nader uit zeer goede bron vernomen, dat bet
lang uitbljjven van deze benoeming niet is
toe te schrijven aan moeilijkheden, die zich
voor den premier bjj het zoeken naar een
opvolger van den minister Krujjs zouden heb
ben voorgedaan. Z|jn wjj goed ingelicht, en
daarvoor bestaat alle reden, dan is de keuze
van den premier gevallen op den kolonel der
marine G. J. Sluyterman, die op het oogenblik
nog in Indië is. De kolonel Sluyterman, die
tot de anti-revolutionnaire party behoort, is
een familielid van dr Kuyper. Zoodra de a. s.
minister hier te lande zal zjjn aangekomen,
zal de benoeming in de Staatscourant verschjjnen.
Zal het dus nog eenige tjjd aanhouden al
vorens officieel in de vaoature-Kruys voorzien
zal zjjn, daaraan is voor de regeering en den
nieuwen titularis echter het groots voordeel
verbonden, dat de credietwet van marine, die
thans bjj de Eerste Kamer is ingediend, bjj bet
optreden van den kolonel Sluyterman zal zjjn
aangenomen. Had de benoeming eerder plaats,
dan zou de behandeling der crediet-wet wel
licht uitgesteld kunnen worden, of de wet
geheel ingetrokken worden, hetgeen de regee
ring niet wenscheljjk aoht. Bovendien zou dit
de taak van den nieuwen minister niet weinig
verzwaren, terwjjl hem nu tjjd en gelegenheid
wordt gegeven om zich behoorljjk van de
zaken van z|jn departement op de hoogte te
stellen alvorens in het Parlement te verschijnen.
1903 is wel niet zoo 'n gewichtig jaar voor
de kiezers er zjjn geen verkiezingen in 't
verschiet maar men ziet het in het district
Middelburg: ze zjjn daarom niet uitgesloten.
En met het oog op het gewichtige jaar 1905
is het noodig, althans kan het zjjn nut hebben
zioh nu al reeds als kierer op te geven en te
doen kennen.
Dat bevordert de organisatie der partgen.
Daarom herhalen wjj hier onze jaarljjksche
mededeelingen omtrent de eischen, welke de
wet stelt voor hen die kiezer willen worden
of bljjven.
Als men belastingkiezer is, dan be
hoeft men geen aangifte te doenen dat is
men wanneer men over het dienstjaar, loopende
van 1 Januari tot 31 December 1902, is aan
geslagen naar een of meer der vjjf eerste
grondslagen van de personeele belasting of in
de grondbelasting (in deze laatste voor ten
minste een bedrag van een gulden aan hoofd
som), of in het dienstjaar, loopende van 1
Mei 1901 tot 30 April 1902, in de vermogens- of
bedrijfsbelasting. Men moet echter, om op de
kiezerslijst te komen, de directe rijksbelas
tingen, waarvoor men aangeslagen is, vóór 1
Februari a. s. hebben voldaan. Zoo men dit
verzuimd heelt, kan men nog op de kiezerslijst
komen, als men de verschuldigde belastingen
vóór of op 1 Maart voldoet.
Heeft men in eene of meer andere gemeenten
een der genoemde belastingen over de genoemde
tjjdvakken betaald, dan kan men, zoo noodig,
daarvan door overlegging van de voor voldaan
geteekende belastingbiljetten vóór 15 Februari
a. s. ten gemeentehuize doen bljjken.
De aanslag der vrouw in de rjjks directe
belastingen geldt voor haren man die van
minderjarige kinderen wegens goederen, waar
van hun vader het vruchtgenot heeft, voor
hun vader. Aanslagen in de grondbelasting
wegens onroerende goederen eener onverdeelde
nalatenschap gelden ook voor den mede-eige
naar, wiens naam niet bjj den aanslag in het
kohier is vermeld, mits zjjn aandeel in dien
aanslag ten minste 1 bedraagt.
Is men echter geen belastingkiezer, dan kan
men nog op versohillende andere manieren op
de kiezerslijst geplaatst worden, mits men vóór
15 Februari a, s. aangifte doet ten gemeente-
huize.
Men kan woningkiezer zjjn, wanneer
men als hoofd van een gezin of als alleen
wonend persoon op 31 Januari 1903 sedert 1
Augustus van het vorig jaar heeft bewoond,
krachtens huur, een huis of een gedeelte van
een huis, waarvoor, met of zonder bjjbehooren-
den of in huur gebruikten grond of lokalen
en bjjgebouwen, niet ter bewoning bestemd,
de werkeljjke huurprjjs, per week berekend,
ten minste heeft bedragen voorVlissingen
f 1.75, Middelburg ƒ1.50, Koudekerke ('t Zandt),
Oost- en West-Souburg f 1.25, of voor andere
gemeenten in onze provincie H
f —.80; of wel achtereenvolgens in dezelfde
gemeenten, twee zoodanige huizen of gedeelten
van huizen.
Ook zjj, die als hoofden van gezinnen of
alleen wonende personen op 31 Januari 1902
sedert 1 Augustus 1901, krachtens eigendom,
vruchtgebruik of huur, eenzelfde vaartuig van
ten minste 24 M*. inhoud op 24.000 kilogram
laadvermogen hebben bewoond, behooren tot
de woonkiezers.
Indien men hetzelfde perceel of hetzelfde
schip is bljjven bewonen, waardoor men het
vorig jaar op de keizersljjst werd gebracht, is
aangifte thans niot noodig.
Verder kan men loonkiezer zjjn, wan
neer men op 31 Januari 1903 sedert 1 Januari
1902 achtereenvolgens by niet meer dan twee
personen, ondernemingen, openbare of bgzon-
dere instellingen in dienstbetrekking of als
inwonende zoon in het bedryf of beroep der
ouders werkzaam is geweest en als zoodanig
over dat jaar een inkomen heeft genoten
voorVlissingen 450, Middelburg 400,
Koudekerke ('t Zandt) en Oost- en West-
Soubnrg f 350, of voor andere gemeenten in
Zeeland van 325 tot 275, met inbe
grip van het in de wet aangegeven bedrag
voor vrge woning of inwoning en vrg kost
en inwoning.
Loonkiezers, die op de lgst van bet vorige
jaar voorkomen, ontvangen, met de noodige
toelichting, blanoo-aangiftebiljetten ter invul
ling voor hunne toelating tot de nieuwe lgst.
Ook als pensioenkiezer kan men
recht hebben om te stemmen.
Onder die categorie behooren zg, die op 1
Februari 1903 in het genot zjjn van een door
eene onderneming, openbare of bjjzondere in
stelling verleend pensioen of verleende Igfrente
van gelgk bedrag als bg de loonkiezers is gemeld.
Voor hen, die minder dan het vereischte
bedrag aan pensioen of Igfrente ontvangen en
bovendien een inkomen hebben, verkregen op
de wjjze als onder de rubriek >loonkiezers" is
vermeld, mogen pensioen, Igfrente en inkomen
worden samengeteld. Bereikt deze som dan
tenminste het vereischte oyfer, dan kan de
pensioen- of Igfrente- en loontrekkende kiezer
worden.
Pensioenkiezers, die op de lgst van het
vorige jaar voorkomen, behoeven zioh niet
opnieuw aan te geven.
Inkomen, pensioen en Igfrente der vrouw
geldt voor haren man; dat van de inwonende
minderjarige kinderen voor de helft voor
hunnen vader.
Nog een andere weg is er om als kiezer
invloed te oefenen op den loop der zaken,
namelgk als Grootboek- of Spaar
bankkiezer.
De zoodanigen zgn zg, die op 1 Februari
1903 sedert een jaar den eigendom met reoht
van vrye beschikking hebben van ten minste
f 100 (nominaal), ingeschreven in de Groot
boeken der Nationale Schuld, of van ten minste
50, ingelegd in de Rgkspostspaarbank, in
eene gemeentelgke spaarbank of in eene
spaarbank, beheerd door het bestuur van eene
reohtspercoonljjkheid bezittende vereeniging,
van eene naamlooze vennootschap, van eene coö
peratieve vereenigiug of van eene stichting.
Hjj, die op dezen grond reeds het vorig
jaar kiezer was en voor wien die grond ook
thans nog bestaat, behoeft zich niet opnieuw
aan te geven.
Al de tot nu toe genoemde catagoriën vragen
een zekeren wehtand of zeker bezit, maar er
is nog een andere gelegenheid om kiezer te
worden, want de wet noemt ook nog Era-
m e n-k i e z e r s, dat zyn zg, die met goed
gevolg hebben afgelegd een examen, ingesteld
door of kraohtens (de wet of aangewezen by
algemeenen maatregel van bestuur en in ver
band staande met de benoembaarheid tot
eenig ambt, de vervulling van eenige betrek-
Onder de bijzondere spaarbanken, hier
bedoeld, zyn de banken, opgericht na 1 Mei
1900, alleen begrepen voor zoover en voor
zoelang als zy, biykens opgave aan het bestuur
der gemeente, waar zy gevestigd zgn, een
waarborgfonds van f 25.000 by de Nederland-
sche Bank hebben gedeponeerd.
king of de uitoefening van eenig bedryf of
beroep.
Hg, die op dezen grond het vorig jaar reeds
kiezer werd, behoeft niet opnieuw aangifte
te doen.
De formulieren voor de verschillende aan
giften zgn kosteloos verkry'gbaar aan de
secretarie der gemeente.
Al het bovenstaande geldt voor de kiesbe
voegdheid voor de Tweede Kamer.
Voor de kiesbevoegdheid voor de Provin
ciale Staten zgn bg de kieswet dezelfde
eischen gesteld, met dien verstande dat men
bovendien ingezeten der provincie moet zgn.
Voor de kiesbevoegdheid voorde Gemeen
teraden gelden dezelfde eischen met dien
verstande, dat men bovendien ingezetene der
gemeente moet zyn en dat die categorieën,
die niet tot de belastingkiezers behooren, tevens
over 1902 voor een zeker bedrag in de plaat-
aeiyke directe belasting moeten zgn aange
slagen geweest en op 1 Maart 1903 dat bedrag
voldaan hebben, dat voor Vlissingen 1.75,
Middelburg 1.50, Koudekerke ('t Zandt,)
Oost- en West-Souburg 125, de overige
gemeenten in onze provincie 1 a f 1.80
moet bedragen.
Dr. H. J. A. M. SCHAEPMAN.
Alle bladen bgna wgden, van hooge waar
deering getuigende opstellen aan mgr dr H.
J. A. M. Schaepman.
Centrum1 ijd en De Residentiebode verschenen
in rouwrand.
Dr Schaepman stierf met de woorden Jesu,
verri en biddende voor den Paus, die zooveel
belang stelde in z§n toestand.
Het sterfbed was buitengewoon kalm. Door
de beide Nederlandsche priesters, zgne oud
leerlingen, Blom en Hoogveld, werd hy in
zyne laatste stonde bggestaan.
Dr. Schaepman rust in het gewaad der
Francisoanen op het sterfbed, met de kentee-
kenen van monseigneurs hooge waardigheid.
De dood van dr Sohaepman heeft, vooral
in de hooge kerkeiyke kringen, diepen indrnk
gemaakt. De Paus toonde zich bg het ver
nemen van het doodsbericht diep getroffen.
Men zie Laatste berichten.
BEN UEIUKUE8 MZ.
Bg kon. besluit
zyn benoemd tot agent der RykBverzeke-
ringsbank J. F. Staleman, directeur eener
machinefabriek te UtrechtJ. W. Meyer,
architect-werktuigkundige te Utrecht; J. Z.
Risch Cz-, assistent aan de Polytechnische
school te DelftJ. van der Stok, eerste-luite-
nant-adjndant der artillerie te Gorinchem;
E. Bachman, hoofdopzichter der gemeentewer
ken te 's Gravenhageen J. L. G. Krugm,
civiel-ingenieur te 's Gravenhage
is de oommisaaris der loodsen, tevens ont
vanger der loodsgelden te Schiedam, L. van
der Valk, in geiyke betrekking overgeplaatst
naar Dordrecht;
is benoemd tot leeraar aan de Ryksland-
bouwschool te Wageningen dr L. Vuyck te
Leiden.
Door de arr.-rechtbank te Groningen is, ter
vervulling eener vacature van rechter in dat
eollege, opgemaakt de navolgende alphabetisohe
ïyst van aanbevelingmr F. J. Camphnis,
reohter in de arr.-rechtbank te Winschoten
mr, H. Frima, advocaat en procureur te Gro
ningen, tevens rechte r-plverv. in de arr.-reobt-
bank aldaarmr L. B. Lohman, rechter in de
arr -rechtbank te Leeuwarden.
De minister van binnenlandsche zaken brengt
in de St. Ct ter algemeene kennis, dat in de
aanstelling van administratieve ambtenaren en
van agenten by de Ryksverzekeringsbank thans
in zooverre is voorzien, dat op verdere solli-
oitaties naar die betrekkingen voorshands niet
meer kan worden gelet.
D J AMB I.
By den burgemeester van Maastricht is be
richt ontvangen dat de luitenant te velde P.
Bolle te Djambi levensgevaarlgk gewond werd.
Hoe de eenvoudigste zaak verward en on-
dnideiyk kan worden door redeneeringen, bui
ten de kwestie om, is weêr Woensdag in de
raadszitting te Middelburg gebleken by
de behandeling van het adres, waarby onze
directeur-hoofdredacteur het oontraot met de
gemeente, betreffende het opnemen van be
kendmakingen in de Midd. Crt, opzegde, onder
bereidverklaring een nieuw te sluiten.
De kwestie toch ïb zoo eenvoudig bIb maar
wezen kan.
Er bestaat tussohen de gemeente en de
Middelburgeche Courant een contract, dat in
1877 reeds is gesloten.
Toestanden zyn sedert dien gewyzigdde
gemeente is middelerwyi industrieel geworden;
het contract past dus niet meer in dezen
tyd en in de huidige omstandigheden.
Daaruit zyn voortgevloeid bezwaren en ver
schil in opvatting.
En in den laatsten tgd deden zich die meer
en meer gelden en dreigden ze wel eens de
goede verstandhouding, die er tusschen beide
partyen steeds heeft bestaan, te verstoren.
Om daaraan nu tegemoet te komenom die
ongewenschte verstoring te voorkomen, meent
een der partyen het verstandigst te handelen
door het contract op te zeggen, echter onder
uitdrukke1yke bereidverklaring
een nieuwe overeenkomst aan te gaan, waaruit
de bestaande struikelblokken worden wegge
nomen-
Daarin wenscht de andere party echter niet
te treden zjj doet zelfs niet eens eene poging
om eene samenspreking uit te lokken en zoo
wellioht tot een vergeiyk te komen.
En hierover nu ontstaan disenssiën, waarby
geredeneerd wordt over een som die door ons
gevraagd zou zyn, terwgl wg, voor het opne
men van bekendmakingen, geen enkelen
financieelen eisch deden hoorenover
verhoudingen die er tusschen ons en het ge
meentebestuur zouden bestaan, enz.
Dat alles niettegenstaande anderen, vooral
de beer Fruin, de zaak helder en duidelgk
uiteenzetten.
Het meest verbaasde ons de door den bur
gemeester herhaalde verzekering dat het dag.
bestuur ten opzichte van het hoofdpunt, de
berekening van advertentiën omtrent gasfa
briek en duinwaterleiding, van gedachten was
veranderd en het in deze nu geheel eens
bleek te zy'n met ons idee.
Waar het hoofdgeschil das al uit den weg
kon geruimd worden, is het ons nog maar
niet duideiyk waarom burg. en weth. niet
even ons tot een overleg uitnoodigden om te
zien of ook op andere punten een vergeiyk
ware te treffen geweest.
By zulk overleg zou door ons stellig er op
gewezen zyn dat een berekening van kosten
voor meerdere uitgaven aan annonces niet
gemaakt kan worden.
De som van f 312.80, door burg. en weth.
genoemd, is eenvoudig een slag in de lucht.
Wy vorderen geen plaatsing van annonces.
Bekendmakingen zyn wy, zooals wy schreven,
bereid op de gewone wgze op te nemen, mits
zy niet meer worden herhaald dan de wet
voorschrift.
Maar uit ons contract wenschten wg te
lichten oproepingen of aankondigingen die
meer onder advertenties behooren.
Aoht het gemeentebestuur het dan onnoodig
die te plaatsen, welnu, het is daarin volkomen
vrg. Het heeft de onkosten in eigen hand.
En onzerzgds wenschen wy even op te
merken dat men niet adverteert ten believe
van eene courant, maar daar waar de belang
hebbende zelf meent dat het is in zyn belang,
nuttig voor het doel dat hg beoogt.
Dit daargelaten, wy wenschten er even op
te wgzen hoe de kwestie eenvoudig is eene
tusschen twee lichamen die met elkaar eene
overeenkomst van zaakiyken aard aangingen.
De een heeft by de opzegging daarvan tevens
den weg gebaand voor nader overleg.
Dat daarop niet is ingegaan, is niet haar
schuld.
Maar dan is er ook barerzyds geen enkele
reden om nog eens te komen verklaren wat
zg eenmaal reedB te kennen gaf.
Dat is de taak, om niet te zeggen de plicht,
van de andere party, die zelf ingezien heeft
dat er wel degeiyk reden was voor
eene herziening van het bestaande, verouder
de oontraot, en dat er voor het hoofdmotief
alles was te zeggen.
Zoo is de stand op dit oogenblik.
En ieder ónpartydige, niet verblind door
parti-pris of motieven, die met de zaak in niet
het minste verband staan, zal moeten erkennen,
dat die kweBtie heel eenvoudig is en van ons
standpunt juist en practisch gesteld.
Onze geabonneeiden buiten de stad ont
vangen met dit nnmmer het by voegsel, bevat
tende het verslag der zitting van den ge
meenteraad van Middelburg van Woensdag.
Daarin is eenigszins gewyzigd wat de heer
Van Dunne zeide met betrekking tot het voor
stel om ambtshalve in de belasting naar het
geschatte inkomen aan te slaan P. J. Hen-
drikse te Vlissingen, W. A. graaf van Lynden
te Koudekerke, J. A. van Kompa te Terneuzen
en P. J. Siegers te Vlissingen.
Dit luidt nu:
De heer Van Dunné zou het gelukkig
aohten voor de gemeentekas indien men alle
personen, die buiten de gemeente wonen, in
verhouding tot de bezoldiging en verdiensten,
die zg genieten binnen de gemeente, kon aan
slaan in de belasting, doch de wet laat zulks
niet toe en hy meent dat het voorstel van burg.
en weth. niet op de wet is gegrond. Art. 245
der gemeentewet geeft z. i. daartoe niet de
bevoegdheid. Men schynt het oog gehad te heb
ben op alinea 4 dier bepaling, maar spreker
meent dat daaronder niet vallen leden van
Gedeputeerde Staten, deurwaarders by de recht
bank en anderen. Dit moge te betreuren zyn,
maar waar het niet in de wet staat, kan men
die personen niet aanslaan.
Ter wille van onze lezers in Middelburg
meenen wy dit op deze plaats te moeten her
halen.
Te dezer stede is heden nacht over
leden mej. C. H. Tiggelaar, hoofd der sohool
voor gewoon en meer uitgebreid lager onder-
wö's voor meisjes (D), welke betrekking zg
sedert 27 September 1898 bekleedde.
Mej. Tiggelaar, die 24 Mei 1879 de hoofd
akte verkreeg, trad 1 November van dat jaar
bg het onderwgs in dienst.
Zg werd 20 Juni 1888 tot onderwgzeres aan
sohool D alhier benoemd.
a
Zooals nog in een deel der oplaag van
ons vorig nommer werd medegedeeld, is by
kon. besluit benoemd tot agent der Ryksver
zekeringsbank P. Keulemans, oud-lnitenant
der artillerie te Middelburg.
Verder is benoemd tot burgemeester van
Kerkwerve G. J. Boogerd.
Heden middag is een knaapje van een
jaar of aoht, D. genaamd, dat over het ys by
de Langeviele buitenbrug alhier liep, bgna
het slachtoffer van zgn waaghalzery geworden.
Hg viel in het water en slechts met groote
moeite gelukte het een moedig redder, die
daarby zelf een koud bad opliep en zioh vry
ernstig bezeerde, den knaap op het dToge te
brengen.
De jongen, die reeds zoo goed als bewuste
loos was, werd in een nabgstaand pakhuis
onder dak gebracht, waar men de regelen,
voorgeschreven bg redding van drenkelingen,
met goed gevolg in toepassing bracht. Per
brancard is hy naar zgn woning, op den Been-
houwerssingel, vervoerd. Hy is thans buiten
gevaar.
Wat den redder betreft, die zich ernstig aan
den arm had verwond, deze ontving in het
militair hospitaal de eerste geneeskundige hulp.
De burgemeester van Dreischor jhr.
Hoeufft is ook benoemd tot secretaris dier
gemeente.
Dinsdagavond gaf te S1 u i s, in het Hof
van Brussel, de Brugsche Symphoniekring
Kunstmin, onder leiding van den heer Osoar de
Busaohere, eene uitvoering, die door een goed
opgekomen publiek werd by gewoond.
Het rgke programma werd, naar men ons
Bchrglt, zooals men dit van dit gezelschap ge
woon is, keurig uitgevoerd.
Uit de naburge gemeenten waren velen op
gekomen, die zioh een nachteiyken tocht ge
troostten, om van de heeriyke muziek te kun
nen genieten.
Daartegenover staat dat velen uit Sluis
zelf de zeldzame gelegenheid, om een derge-
ïyke uitvoering bp te wonen, lieten voorby-
gaan. Zy weten niet wat ze hebben gemist.
Zeker is 't, dat de aanwezigen een genot
vollen avond gehad hebben en de burgemeester
was ongetwjjfeld de tolk van allen, toen hg
den Brugsohan heeren een woord van dank
toesprak.
Denzelfden avond bracht het muziekgezel
schap Apollo zy'n voorzitter, den heer S. van
Maldegem, bg gelegenheid van zgn 60sten
jaardag, een serenade met fakkellicht. Duide
lgk bleek daarby, hoe zyne goede zorgen
voor het gezelsohap op prys worden gesteld.
PLUIMVEEHOUDERIJ EN TAMME-
KONIJNENTEELT.
In de Woensdagmiddag te Goes gehouden
vergadering van de afdeeling «Zeeland" der
Vereeniging lot bevordering van de Pluimveehouderij
en 'lammekonijnenteelt tn Nederland, ■waaromtrent
wy in ons vorig nommer reeds een en ander
mededeelden, werd, naar aanleiding van het
niet-rooskleurig rapport der eieren-commissie,
breedvoerig gediscussieerd over den eierenprys
die in het koude seizoen zeer uiteen loopt,
maar hoofdzakeiyk toe te schryven is aan de
minder betrouwbare eieren die ter markt
komen.
