MIDDELBURGSCHE COURANT. Vrijdag 19 December, Verschillende Berichten. N°. 299. 148® Jaargang, 1902. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, niet uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent, THERMOMETER EN VERWACHTING. 18 Dec. 8 u. vm. 47 gr., 12 u. 48 gr., av. 4 u. 46 gr. F. Verwacht: matige N. W. wind, bewolkte lucht. Advertenfciën20 cent por regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer 20 cent. Reclamens 40 cent per regel, Gfroote letters naar de plaats, die zjj innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gereohtigd het Algemeen Adw«rt®»ti»aBHr®*o A. 1MB £A MAR Aan., M.S. Veerbnrgw»! »9&, Amsterdam, Middelburg 18 December. Kameroverzicht. Zitting van Woensdag. In geregeld tempo werd heden morgen door de Kamer over de begrooting van binnenland- sche zaken (afdeeling arbeid) voortgedebatteerd. De heer Helsdingen leverde een zeer gedocu menteerd betoog over bet gevaar van loodver- giftiging in het aardewerkersbedrjjf en vroeg om maatregelen van redresde heer Hugen- holtz bracht de vervroegde winkelsluiting ter sprake, de heer Melchers de werkloosheidde heeren Nolting en Van Wjjk hadden het over de steenbakker industriealleB kalm werk, dat dan ook door dr Kuyper kalm aan diverse kapstokken als nader onderzoek, commissies en herziening der arbeidswet werd opgehangen. In haar repliek stribbelde de sociaaldemocra tische escoaade wei een beetje tegen, maar levendig werd het debat er niet door. De heeren hadden, wat in socialistisch spraakge bruik hun >economischen arbeid" heet, ver richt, een der vruchten hunner particuliere enquete in speeohvorm aan de Kamer en den minister voorgelegd. Dat was de hoofdzaak. De stemming der vergadering bleef gemoedelijk, neigde lichtelijk tot vervelingspeil over te gaan. Maar in den namiddag, toen men tot art. 167 (Ongevallenwet) gevorderd waB, kwam hierin verandering. Het debat begon, zonder dat eigenlek iemand het wist, in eens in anderen toonaard te verloopen. De sprekers liepen warm, prikkelden en ergerden elkander, per sonen kwamen in debat, dr Kuy-per hielp hierin een handje mede, door niet onmiddellijk dit persoonlijk element uit de gedachteswis seling te verwijderen, groote en dikke woorden werden over en weder gewisseld, men ging elkander te ljjt op een manier, die elk oogen- blik een incident te voorschijn kon roepen. Telkens dacht mendaar heb je hetdaar hebt ge het staartje van het muisje. Tot zooverre kwam het evenwel niet. Maar onverkwikkelijk was deze discussie in hooge mate in door de ongegeneerdheid waarmede doófc verschillende leden de belangen van der den in debat gehaald werden, èn door de slap heid, waarmede van de regeeringstafel hier tegen gereageerd werd een slapheid, die onwillekeurig op aanmoediging geleek. Het begon met den heer Lohman, die er bjj de regeering op aandrong om, ingeval de direc teuren der Rijksverzekeringsbank niet geschikt voor hun betrekking waren, hen te ontslaan. Natuurlijk verwekte deze aansporing de noo- dige sensatie. De heeren staken de hoofden bjj elkander en waren benieuwd wat daaruit groeien kon. De heer Borgesius, die op den heer Lehman volgde, liet deze zaak echter rusten. Maar wat hjj in het midden bracht, wekte niet minder belangstelling. Het bleek al. dat tusschen hem en den heer Nolting, president der Commissie van Rapporteurs, een soortgelijke quaestie bestond als indertijd tus schen de heeren Cremer en Van Kol. De heer Nolting had al. »laten zwemmen" en de op merkingen door den heer Borgesius waren niet in het yerslag opgenomen, hoewel hg ze aan den heer Talma, rapporteur zgner seotiè, had ter hand gesteld. Hierop ging de heer Borgesius echter niet verder in. Wel op de rgksverzekeringsbank. Deze had nl. tarieven voor verschillende ge varen-klassen, die hg bespottelgk laag achtte. Alle concurrentie was daarmede uitgesloten, en de positie der Bank gevaarlijk geworden. Want het Rgk zou het verlies moeten dekken, en zeker na vgf jaar een hooger tarief in stellen, wilde het verlies niet in de millioenen loopen. Bovendien drong hg aan, nu wel dra art. 1 der Ongevallenwet in werking zal treden, op meer contröle, meer agenten en meer propaganda voor de Bank. Meer contröle omdat anderB de Bank licht door de werklieden-verzekerden zou worden bedrogen meer agenten omdat er thans een 8 a 10 zjjn. en meer propaganda omdat de bepalingen en voorwaarden van de Bank thans weinig kend zgn. Bedenkt men daarbg dat de heer BorgesiuB zelf directeur iB eener groote verzekeringsmg, dan is het licht te begrgpen op welk een gevaarlgk terrein de spreker zich bewoog dooi de afbrekende critiek, die hg op de organisatie en tarieven der Rgksbank leverde. Stippen wg hierbg nog aan, dat hg met zeker leedvermaak constateerde, dat de lage tarieven, die hg zulk een gevaar voor de Bank achtte, een copy zgn van de Oostenrgksche tarieven, waartoe de regeering had moeten besluiten, -omdat zg hier te lande geen erva- ringsstatistiek had kunnen raadplegen. Zooals de heer Borgesius zeide, hadden de particu liere maatsohappgen een dergelgke ervarings- statistiek wel, maar bedankten zg er natuurlgk voor, die aan de Rgksbank over te Een opmerking, die zgn critiek wel niet ver zwakte, maar toch in een eigenaardig daglicht elde. Deze speech werd door de Kamer met onver deelde aandacht gevolgd. Nu kwam de minister aan het woord om te verklaren, dat hg zoo noodig niet tegen ver vanging van den een of anderen directeur der Bank op zag, waarbg duidelgk bleek, dat de verhouding tusschen den minister en de directie der Bank alleB behalve »boter tot Op den boom" was. Verder nam hg de tarieven, die alle con currentie van partioulieren uitsloten, in bescher ming, door, in overeenstemming met de wen- schen van den heer Borgesius, scherpe contróle als correctief in het vooruitzicht te stellen. Hiermede ware dit toch al onverkwikkelgk debat gesloten, als de heer Schaper er in de repliek nog niet eens op teruggekomen was een zeer persoonlgken aanval op den heer Borgesius, die zich met hand en tand verde digde, daarbg vooral den nadruk leggende op het feit, dat de minister geen woord van lof over had gehad voor de directeuren der Bank. Daarmede werden de »hooge tractementen' dier heeren wederom te voorsohgn gehaald en werd hierover nog een woord gesproken door den minister en den heer Lohman, die beiden verklaarden verkeerd begrepen te zgn. Weinig belangrgk als al dit getwist over de »hooge tractementen" en die direc teuren was, zoo kreeg men daardoor toch on willekeurig den mdruk dat, in aanmerking genomen hetgeen men ziet en hetgeen men niet ziet, deze heele gedachtenwisseling veel geleek op een kibbelen onder de hooge heeren over de vette baantjes die ze vroeger aan vrienden en kennissen hadden bezorgd, waarover nu maar in het openbaar nog eens dunnetjes werd nagepleit. Ware de heer Lely in de Kamer geweest, dan hadden de redevoeringen van enkele leden wellicht anders geluid, een omstandigheid, die aan dit debat nog onaangenamer smaak geeft. BM9LHIA9M MZ. Bg kon. besluit: is F. H. van Leent, letterkundige te Am sterdam, benoemd tot broeder in de orde van den Nederlandschen Zeeuw; is aan J. J. Legendekker, op zgn verzoek, eervol ontslag verleend als adjunot-commies bg het Dept. van Binnenl. Zaken. is, aan dr H, J. H. Schrenrs, op zgn verzoek, eervol ontslag verleend als leeraar aan de R. h. b. s. te Roermond; en is, voor het tgdvak van 1 Januari toten met 31 Augustus 1903, benoemd tot leeraar aan die R. h. b. s., J. Alingb Prins, aldaar i de heer M. D. van Dgk, tgdelgk leeraar in het hand- en rechtlgnig teekenen aan het Kon. Instituut voor de marine te Willemsoord, opnieuw als zoodanig voor den tgd van een jaar benoemd. De St. Ct. van heden bevat een kon. besluit tot vaststelling van een algemeenen maatregel van bestuur, als bedoeld in art. 59 sub 2, der Ongevallenwet 1901. bekende heer fieari M. Dekking uit Rotterdam Een veertigtal hoorders was naar het Schut tershof opgegaan. Vóór de pauze droeg de heer Dekking voor het bekende drama Severo lorrelli; hg deed dit op zeer verdienstelgke wgze en vooral het aatste bedrgf was uitstekend. Yerder gaf de spreker nog een paar frag menten uit de werken van Multatuli. Het applaus van het publiek was het bewgs dat de heer Dekking ook ditmaal weer er in mgd was zgn gehoor een aangenomen avond te bezorgen. Uit VI is singe n. De grootste poBt die ooit via Vlissingen door de booten der Mg. Zeeland uit Engeland werd aangebracht, is die van Donderdagmorgen. Zg bestond uit 794 zakken, wegende 18000 K.G. Het stoomschip Janssens, in aanbouw bg de Koninklgke Maatschap pg De Schelde voor de Koninklijke Pakketvaart-Maatschappij te AmBter- voor haren dienst in Ned. Oost-Indië vertrekt, na geslaagden proeftocht, einde dezer begin volgende maand van VJissi»gen naar O.-Indië. Het schip komt onder bevel van den gezag voerder W. Ponsen. Bg kon. besl. is, zooals nog in een deel der oplaag van ons vorig nommer werd gemeld, benoemd tot burgemeester van W e m e 1- dinge F. Wabeke Az. Te Renesse werd Dinsdagavond in vergadering van het Voorlezingsgezelschap, gewoonlgk »het Nut" genoemd, besloten dit te ontbinden. Dit gezelschap werd in 1847 opgericht en heeft tgden van grooten bloei gekend. In den laatsten tgd werd echter de belangstelling zoo gering, dat langer bestaan niet wenschelgk werd geacht. De gelden, die nog in kas zgn, zullen ge schonken worden aan „het Ziekenhuis voor Schouwen en Duiveland" te Noordgouwe. Door het comité tot oprichting van een ziekenhuis te Terneuzen is Woensdag avond, wgl eenige giften en toezeggingen voor eenig renteloos voorschot zgn ontvangen, be sloten tot het stichten van een gebouw, waar van de aanbesteding in Februari a. zal plaats hebben. BIT STAB EI PROVINCIE, Het onderzoek van de justitie naar de diefstallen op een 'Engelsch kantoor" hier ter stede en de 'onregelmatigheden" op een ander, neemt zeer groote verhoudingen aan. In de laatste dagen werden weder een aantal getuigen gehoord en zgn onze inlichtingen juist, dan moeten onder hunne verklaringen er zgn die de geruchtmakende zaak een heelen stap verder brengen. Geruchten, als zou dezer dagen, in verband met deze zaken, weder een arrestatie hebben plaats gehad van iemand die vroeger op der beide kantoren werkzaam is geweest, zgn bg onderzoek onjuist gebleken. In de zitting 'der Tweede Kamer van Woensdag werd, zooals reeds in een deel der oplaag van ons vorig nommer is medegedeeld) de begrooting van Bmnenlandsche Zaken aan- Daarbg is o. a. een crediet van 11.000 toegestaan voor de restauratie van den voor gevel van het militair hospitaal alhier. Aangenomen is tevens een crediet voor de instelling eener commissie voor de monumen ten, die door den minister was voorgesteld. In de Woensdagavond gehonden verga dering van aandeelhouders der maatschappg The Vitrite Works werd door den voorzitter, den beer Pb. Boudewgnse, hulde gebraoht aan nagedachtenis van den heer F. H. J. Wibant te Vlissingen, in leven commissaris van die vennootschap. In plaats van den overledene werd de heer J. P. Fokker alhier aU commissaris'gekozen. Woensdagavond trad voor het departe- Onder leiding van den heer mr F. J. N. van Dam is Woensdag avond te Oostburg eene bgeenkomst gehouden van belangstellenden in het streven en werken van de vereeniging Het Groene Kruis. De opkomst uit de geme te zelf was groot, doch van buiten, zeker door het slechte weder, zeer gering. De heer D. Herman de Groot, arts te Oost burg, zette het doel en de werking van het Groene Kruis uiteen. Wjj moeten ons tot deze korte mededeeling bepalen, wgl wjj reeds meermalen daarover het een en ander opnamen en het daarover gezegde op hetzelfde neerkomt. Ook nog een paar andere heeren voerden het woord tot aanbeveling der zaak, met het gevolg dat een 60 tal aanwezigen van hunne voorloopige medewerking deden bljjken. Eerlang zal nu worden overgegaan tot de finitieve oprichting eener afdeeling, welk plan ongetwijfeld, na deze bgeenkomst, alle kans van slagen heeft, ja zoo goed als reeds ge slaagd is. Vrgdag Zaterdag Zondag Maandag. Dinsdag Woensdag Donderdag HOOGWATEK. Vlissingen, 19 Deoember nam. 4.29 20 y 5.29 21 6.24 22 vm. 6.44 23 7.46 24 9.6 25 10.15 begon met 100 pd. st. er voor te bieden, maar ten slotte werd het verkocht voor 3000 pd. at. LETTEREN EN KUNST. Terwijl Maandagavond de heer LouiB Bouwmeester te Leiden in zgn kleedkamer zich gereed maakte voor Narciss, overviel hem zulk een hevige koorts dat hg aan optreden niet kon denken. Den rongen avond gevoelde hg zich te Rotterdam al ziek. Trouwens, niemand bemerkte het waarschijn lijk, maar bg de voorstelling in Middel burg was de heer Bouwmeester tengevolge van een verwonding aan eene zgner handen, die zeer dik en opgezwollen was,ook niet in orde- De ook in ons midden bekende mevrouw Van der Horst, lid van het gezelschap De Nederlandsche 1 ooneelvereeniging, is eveneens ziek en moet een volstrekte rnBtkuur van eenige weken volgen. In Londen werd het mooiste zoutstel geveild, dat men kent en dat dagteekent uit den Elisabeth-tjjd. Het is gemaakt van ver gald zilver en rotskristal en draagt het Lon- densche stadsmerk van 1577. Elk der drie ment 'Middelburg" van de Maatschappij tot Nut I gedeelten van het stel is met meesterlijke van 't Algemeen als spreker op de hier goed hand gegraveerd en buitengewoon mooi. Men ONDERWIJS. Woensdag promoveerde aan de univer siteit te Utrecht als doctor in de rechtsweten schap, op stellingen, de heer J. Elshout, geb. te Gorinchem. Dit bericht is nog opgenomen in een deel der oplaag van ons vorig nommer. Aan dezelfde universiteit is cum laude gepromoveerd als doctor in de klassieke letteren de heer C Brakman, geboren te Groeda. Aan de universiteit te Leiden is het candidaafs-examen rechten afgelegd door den heer H. J. van Noppen Jr. van Goes'; het voorbereidend kerkelijk examen door den heer D. E. W. van Weel. de Hoogeschool te Bern zgn voor het studiejaar 1903 1292 studenten ingesohre- waaronder 435 jonge dames en 637, dus bijna de helft vreemdelingen (496 Russen), ;tot zelfs uit Turkjje, Amerika en Japan. RECHTSZAKEN. Van de behandeling der zaak tegen N. L., afkomstig van 1 e r 8 e k e, voor de recht bank te 's Gravenhage maakten wg reeds in 'tkort melding. Eenige aanvulling van dat korte bericht, laten wg thans hier volgen Plaatsgebrek belette ons dit vroeger te doen. Door de heeren doctoren Tellingen en Ree ling, onder wier observatie N. L. was gesteld, was zg toerekenbaar verklaard. in de openbare zitting verklaarde zg dat de zaakwaarnemer B., wiens kantoor zjj had loe ren kennen als een oplichterakantoor en als een verdacht huis, eerst edel tegenover haar had gehandeld in financieele aangelegenheden. Zekere S,, werkzaam op het kantoor van B., besohoawde zjj als den persoon, die B. eene andere houding tegenover haar had doen aan- Zg ontkende beslist het doel gehad ta hebben B. te dooden. De getuige B. erkende als zaakwaarnemer eene zaak voor de beklaagde te hebben be handeld, waaruit een intiemer relatie is voort gesproten. Het was hem bekend, dat zg moe der moest worden. Herhaalde malen had zjj hem gevraagd haar te trouwen, maar hg had dit geweigerd, Zg had hem meermalen met een revolver gedreigd. Naar zgn oordeel had zg niet het doel hem dooden, want daarvoor had zg meermalen, zelis den bewusten ochtend, toen z|j het schot loste in het gebouw van het kantonge recht, ruimschoots de gelegenheid gehad. De kogel zat zeer veel hooger dan de getuige lang is. Getuige ontkende beklaagde beloofd te hebben haar te trouwen, en zeide haar inderdaad geld geweigerd te hebben voor hun kind. Verschillende getuigen legden verklaringen af omtrent hetgeen aan het schieten is voor afgegaan. Eén hunner verklaarde ook, dat een getuige, zekere M., de beklaagde dien morgen zeer grof bad beleedigd, waardoor zjj zeer opgewonden was geworden. De agent van politie, die dadeljjk na het vallen van het schot naar binnen was gesneld, verklaarde, dat beklaagde zelve dadeljjk had gezegd: >ik heb op hem geschoten". De kogel zat zeer hoog in den muur, zoodat het volgens dezen getuige niet mogeljjk was geweest iemand te raken. Eenige getuigen a décharge o. a. demem- sehen, bjj wie het kind was uitbesteed ver klaarden, dat beklaagde gezegd had, dat zjj B. wilde sparen, maar toch geljjk met hem voor de rechtbank wilde komen om hem be kend te maken. De beklaagde bekende dat dit alleen haar doel is geweest. Zg wilde B. en meer nog zgn compagnon S. voor de rechtbank doen verschjjnen, om anderen de oogen te openen, opdat nog niet meer slachtoffers gemaakt zouden worden. De Subst.-Officier van Justitie, mr Maclaine Pont, was van oordeel, dat beklaagde reeds lang van te voren het plan had om den zaakwaar nemer B. van het leven te berooven, indien hg haar niet trouwde of voor haar kind zorgde. Toen zg de revolver kocht, stond bg haar het voornemen vastde uitvoering was slechts quaestie van tgd. Dat het hier slechts bang- maken was, is in flagranten strjjd met de feiten, Had zjj slechtB willen bangmaken, dan had zjj eenvoudig in da lucht kunnen schieten. In plaats hier de verdrukte onschuld te spelen, had beklaagde hare passie behooren te onder drukken. Het Op. Min. vorderde, zooals bekend, wegens pogiDg tot moord, l jaar gevangenisstraf. De verdediger, mr J. Limburg, pleitte mentie. Achtte de Rechtbank de schuld van beklaagde bewezen, dan vroeg pleiter diep medegevoel voor deze beklaagde. Pleiter bracht hulde aan den rechter-oommissaria, die een onderzoek beval naar de geestvermogens van beklaagde. Het rappoit van de deskundigen heeft pleiter teleurgesteld. Hg hoopt intusschon, dat de rechtbank de mindere toereken' --rheid zal aannemen, en herinnerde aan vromere von- n, door de rechtbank in dergeigke zaken gewezen. De publieke opinie vraagt hier om straffeloos heid. Aan de rechtbank de taak om hare uitspraak te doen zgn in harmonie met dat rechtsgevoel. De uitspraak werd bepaald op a.s. Maandag- De fusievergadering der maatsohappgen van njjverheid, samenvallende met het 125jarig bestaan der Amsterdamsche afdeeling van nijverheid, op 20 Januari a-, zal worden ge houden in de Engelacbe kerk te Amsterdam, dezelfde plaats, waar in 1778 de Amsterdamsche vereeniging werd gesticht. Prof. Quack te Amsterdam heeft eene ernstige oogoperatie ondergaan, wat hem het verliea van het linkeroog gekost heeft. Behalve dat de oud-hoogleeraar eenigon tgd ruBt zal moeten nemen, is zgn toestand gunstig. Sedert eenigen tgd had de Amsterdamsche politic niet noodig zich te mengen in de zaken van het logement 'Lammetje Zondag", daar de zanen waren geliquideerd en een aantal logés daar waren bezorgd waar de voeding goed, maar de sluiting nog beter is. Woensdag moest de politie weêr eens speuren in het logement, dat is heropend in de N. Z- Armsteeg. Daar werd eerstens een kachel in beslag momen die van diefstal afkomstig was, alsook een mand, waarin voorwerpen die ge stolen waren in het Centraal Station. Als gevolg van een verder onderzoek werden weer twee logeergasten gearresteerd. Woensdagavond ontstond te Edam brand in een hoenderpark, in de onmiddelljjke nabjj- heid van een Ignbaan, van een houtloods eu van een zakkenstopperg. De brand werd ech ter door het krachtig optreden der brandweer spoedig gebluscht. Plm. 100 kippen verbrand den. De oorzaak was het omvallen van een petroleumlamp. Een drie-en-zeventig jarig man te Knjjpe, die voor eenige dagen door de gladheid op straat viel, is thans aan de gevolgen overleden. Te Velp (Geld.) heeft zich dezer dagen een geval voorgedaan van vergiftiging door verbljjf in een kamer met arsenicumhoudend behangsel. Na de ontdekking van de oorzaak van den ziektetoestand heeft men maatregelen genomen, en de patient is nu herstellende. Het Belgische spoorwegbeBtuur zal in het vervolg voor de jagers voorbehouden een der twee compartimenten der derde klaswaggon*, in de treinen volgende op de groep rjjtuigen van de 2e klas. In buitengewone gevallen zal. een comparti ment aan eiken kant van eene groep 2e klas- rgtuigen voorbehouden worden, als de trein meer dan 8 waggonB telt en het getal jagers dezen maatregel wettigt. Vóór eenige dagen werd een Fransche torpedoboot onbemand op de Engelsche kust gevonden, en wegens het slechte weer hseft men het vaartuig tot dusver niet weer vlot kunnen krjjgen. De aanwezigheid van die boot daar leek eerst zonderling, maar een voorloopig onderzoek heeft nu aangetoond, dat deze boot op sleeptouw was genomen door den kruiser Cassini, die haar verloren heeft. De commandant van de Cassini en zgn officie ren zullen ondervraagd worden. Zou dat niet weer eens stof opleveren voor een interpellatie over »verraad" van de marine-geheimen aan Engeland Onder de oesterliefhebbers in Engeland is een zekere 6chrik verwekt door berichten uit Winchester over eenige sterfgevallen en een groot aantal ziekte gevallen onder deelnemers aan een reuzen-oesterfeeBt dat daar een maand geleden gegeven werd. Er zouden toen door 500 gasten 40.000 oesters zgn verorberd. len voorloopig onderzoek zou hebben getoond dat de oesters, die van de banken van Emsworth kwamen, waarachgnlgk verzadigd waren met water uit rioolen, die daar diebt bjj uitloopen. Men moet de oesters ook uit Z e e 1 a n d laten komen. Daar zjjn ze veel beter De kerk va a Pin (Izel), die op het punt was van voltooid te worden, daar het dak werk reeds geplaatst was, is den 15 dezer, des morgens te acht ure», plotseling ingestort. De werklieden gingen juist aan den arbeid en een hunner, een 19-jarige jongen, die binnen werk zaam was, werd met gebroken ribben onder het puin uitgehaald. In |het Noord Oosten van Tunis, in de omstreken van kaap Bon, hebben ernstige over- stroomingen plaats gebad. Men vond reeds 2S Ijjken van inwoners uit Tamis-Don»«. Een groote verwarring heersoht in dit dool van

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1902 | | pagina 1