MIDDELRIRGSCHE COURANT. N°. 286 145° Jaargang, Donderdag 4 December, 1902. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f2. Afzonderlijke nummers kosten 6 cent. 3 Dec. 8 O. wind. THERMOMETER RN VERWACHTING» u. Tm. 34 gr., 12 u. 31 gr., av. 4 n. 30 gr. F. Verwsoht: zwakke tot matige Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels ƒ1.50; elke regel meer 20 cent. Reclamens 40 cent per regel, Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Np verheid en Qeldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. IMS KA MAB Ann., N.X. Veerburgwal «66, Anuterdana. Mlddtlburg 3 December. Kameroverzicht. Zitting van Dinsdag. Wg hebben heden een suikerzitting achter den rug, die alles behalve zoet was als suiker. Wat kon bv. die goede, anders zoo correcte mgnheer Van der Kun zich boos maken Men had hem moeten hooren over den suikerpro fessor D'Aulnis de Bourouill, die ons in het Brusselsche suiker-moeras heeft gehaald 1 Voortdurend struikelde bg over den vreemden naam van dien hooggeleerden heer. En dat uit wrevel, pure boosheid, verzeker ik u. Het was dan ook vreeselgk, wat die heer gedaan had. Hg trad te Brussel niet alleen op als pleitbezorger van het kartel, maar ook alB verspreider van onjuiste gegevens. En dan had hg nog den profeBSoralen moed gehad om ande ren van onjuistheden te beschuldigen. Heusch, dat was den heer Van der Kun te machtig af. Hulde aan Van Pestel en Eschauzier, de andere Nederlandsohe afgevaardigden bg de Brussel sche conferentie, maar a bas D'Aulnis. Zóó sprak de heer Van der Kun, die voorts verklaarde zich niet te kunnen vereenigen met een accgnsverlaging van f 3, en zonder sur taxe geen heil in de suikerindustrie zag. Het beangste hart van den suikerfabrikant had hem werkelgk spreekwater gegeven. Zooveel redenaarstalent, zooveel gloed in een voordracht te kunnen leggen, had ik nooit achter den goeden heer Van der Kun gezocht. De suiker- nood had een heel anderen man van hem gemaakt. Later kwamen vier heeren en wel vier heeren van de bovenste plank, nl. de heeren Tydeman, Van Karnebeek, Röell en Bylandt hem vertellen, dat hg dien Utrecht- schen professor nu toch heelemaal niet begre pen had. Die heer, zeide de heer Tydeman zeer juist, was niet ter conferentie afgevaardigd om daar voordrachten te houden, maar als gedelegeerde, die n&tuurlgk niet alles verkrg- gen kon, wat hg wenschte. Maar bg den Bergen op Zoomschen suikerman was dat alles boter aan de galg gesmeerd. Het was alle maal niets gedaan. Hg bleef maar schudden met het hoofd. De professor spookte hem door het hoofd. Bg hem had die verdediging geen succes. Na hem kwam de heer Ter Laan aan het woord. Hg is voor de conventie en tegen de surtaxe. En na hem nog wel een heele reeks van sprekers. Ik heb er minstens 8 op mgn Ijjstje staan. Surtaxe-mannen en anti-surtaxe- mannen. Allen vrienden van den landbouwer en de suikerindustrie, maar ieder op zgn manier, ieder met een eigen kgk op het ver band, dat ongetwgfeld tusschen beiden bestaat. Sommige sprekers met een uitstalling van ge leerdheid, dat het hoofd er van begon te dui- zelen. Over oompensatoir recht, over de pari teit van Javasuiker en West-Europeesche sui ker, over op- en afloopende premies, over kartels, over geprimeerde suiker, en premielooze suiker, over retorsiereehten, over ja, het is niet meer om op te sommen. Het was een voudig niet bg te houden. De surtaxe-man of de anti-surtaxe-man pur et simple, dat was nog te begrgpen. »Het zwaard van Damocles", dat elke surtaxe-man en suiker fabrikant verklaarde boven zgn hoofd te zien hangen, was ook nog te begrjjpen. Dat was heel duidelgk. Zelfs de »zwevende surtaxe" was nog te benaderen met een klein weinig gezond verstand. Maar de bovengenoemde hoogere suikerpolitiek, waarover de heeren Tydeman en Van Karne beek cursus hielden, vereischte een horsen gymnastiek, die niet ieders deel is. Behoef ik ts zeggen, dat de heeren Van Karnebeek en Tydeman in hun element waren Vooral de heer Van Karnebeek had vandaag z'n draai. H|j doceerde, hg legde den heeren het geval eens haarfijn uit; hg redeneerde, hg betoogde, hg zwaaide met zgn armen, h|j goot die hoogere politieke suikerkennis als het ware in de hersens der heeren over. Hg voerde ze met den paplepel. Alle vgf ministers een vollen lepel. In één woord: hg en de heer Tydeman gevoelden zich vandaag in hun volle glorie. De conventie was voor hen een lekker kluifje. Ze smulden er van, met hun beiden, soms in hun eentje, de egoïsten en de Kamer, die van andere spgs houdt, Btoorde hen niet ia hun genot- En dat was eigenlgk een zielig gezicht. Daar alle sprekers zich voor de goedkeuring der conventie verklaarden, is het overbodig hier afzonderlijk de gronden te vermelden waarop ieder der heeren tot deze slotsom raakte. SlechtB zg gememoreerd dat de beide Zeeuwsche afgevaardigden, de heeren Henne- quin en Fruytier, ieder by deze quaestie tegenovergestelde meening waren toegedaan. De heer Heaneqnin verklaarde voor het oogenblik een surtaxe onnoodig te achten, en de voorgenomen accgnsverlaging te laag Hg erkende de groote waarde der biet-industrie voor den landbouw, maar van overwegend be lang is zg, volgens hem, niet. Deze redevoe ring, waarin zeer hoogere suikergeleerdheid was te bespeuren, was, zooals de meeste speechen van dien afgevaardigde, een zaakrgk betoog, dat klaar en duidelgk den stand van zaken weer gaf. Van een tegenovergesteld gevoelen bleek de heer Fruytier, die een surtaxe wenschte. Zoo van boven gezien, had de Kamer nog al schik in dit Zeeuwsch suikerduel. Ten slotte kwam de minister van finantiën aan het woord en na hem zgo ambtgenoot van buitenlandsohe zaken, die echter vrg onver staanbaar waren. En na hen nog eenise re plieken, waarna de Kamer zonder hoofdelijke stemming het wetsontwerp tot goedkeuring der conventie aannam. Morgen algemeene beraadslagingen over Hoofdstuk I der Staatsbegrooting. VERKIEZINGEN. Van de Dinsdag gehouden stemmingen voor leden der Tweede kamer is de uitslag als volgt: Ia het derde district van Amster dam waren, ter voorziening in de vacature— Den Hertog uitgebracht 4977 geldige stemmen. De volstrekte meerderheid bedroeg 2489. Van de uitgebrachte stemmen verkregen de heeren mr A. Anema (antirev. en kath.) 959 H. Groenewegen (ehrist. hist.) 154 B. H. Heldt (vrgz. dem.) 101 S. Sinnema (candidaat der onderofficieren bg de marine) 122 mr P. J. Troelstra (sociaal-democraat) 2476; en J. W. IJzerman (liberaal) 1165. Herstemming alzoo tusschen de heeren Troelstra en IJzerman. Zg zal plaats hebben Dinsdag a., 9 December. In het district Leiden gehouden herstem ming - vacature Van Kempen— verkreeg de heer J. de Lange (antirev. en kath.) 2076; en prof. mr W. van der Vlugt (lib.) 2087 stemmen. Gekozen is dus de heer prof. mr W. VAN DER VKUGT. Bg eerste stemming waren uitgebracht op de heeren jhr mr L. van den Berch van Hei stede (ohr. hist.) 264, J. de Lange 1756,- mr M. Mendels (soc. dem.) 150, K. Sytsma (vrgz. dem.) 183, en prof. mr. W. van der Vlugt 1472 Met ingenomenheid begroeten wg den uitslag te Leiden. Niet alleen om de door de liberalen behaalde overwinning en de keuze van een bekwaam man als prof. Van der Vlugt, maar omdat nu voor de zooveelste maal weer geble ken is hoe zwak de coalitie der verbonden anti-liberale partgen is. Nauwelgks laat een, zelfs de minst talrgke, zooals in dit geval de christeiyk historische, de andere los, of men is niet meer zeker van de overwinning. Dat is een gelukkig teeken voor de toekomst- En in hetgeen bg die verkiezing voorviel, ligt ook eene vingerwgzing dat het huidige kabinet niet meer zulk een macht uitoefent en zooveel sympathie wekt om alle anti-libe ralen over allerlei bezwaren te doen heen stappen. Het groot aantal stemmen, dat mr P. J. Troelstra in het derde diBtriot van Amsterdam verkreeg, wekt onze verwondering. Welk een kracht hebben de sociaal-demo craten daar ontwikkeld 1 Zg werkten dan ook met groote toewgding. Toch zullen hierbg ook wel andere invloe den, andere overwegingen in 'tspel zgn weest. De personen der gestelde candidaten zullen o. a. wel hun invloed hebben doen gelden. En dan is het ook niet onmogelgk dat velen, die niet tot de sociaal-democratische partg behooren, door het onlangs in het tweede district gebeurde, geprikkeld werden om Troel stra te stemmen. Op actie volgt reactie. En beginselloosheid wreekt zich. Menig vrgzinnig man heeft, ontstemd door de destgds door de liberalen aangenomen houding, nu wellicht boven alle candidaten dc voorkeur gegeven aan den leider der sociaal democratische party Zgn kans staat bg de herstemming niet ongunstig. Het ïb een harde les voor de liberalen. Zij geven er den brui van. Hoe broos de band is die de bondgeaooten bindt, blgkt dan ook op nieuw uit het vol- snde Er wordt geklaagd over de weinige vruchten, die de arbeid van het tegenwoordig ministerie afwerpt. Nu moge voor teleurgestelde anti-revoluti- onnairen de uitvlucht van het coalitie-Kabinet, waardoor hun gevierde leider als Minister president niet kan wat hg wil, misschien een voldoende geruststelling zgn de bondgenoo- ten der anti-revolutionnairen geven er den brui van, de rol van zondebok te spelen. Onmiddallgk na het verschgnen van mr Anema's Staatkundige Rondblik, die het „een publiek geheim" noemde dat de katholieken voor de bgzondere school niet zoo warm voel den als de anti-revolutionnairen, kwam de ka tholieke pers daartegen in verzet; zgn »publiek geheim", zeide o.a. De Maasbode met een on deugende woordspeling, »had bg wel voor het publiek geheim mogen houden." Thans is 't het orgaan der andere bendgenoo- ten, De Nederlander, dat zich over die uitvlucht kribbelig toont. Teleurstelling te wekken is 't lot van eiken nieuweling aan de ministersta- fel, en vooral ook dr. Kuyper kon dat lot niet ontgaan, wegens de wgzc, waarop hg vaak geschreven, gecritiseerd en zonder reserve be loofd had. Dat dus teleurstelling is gekomen, is alleszins natuurlgk, maar, schrgft De Neder- der: •Waar wg tegen op moeten komen, is dat n nu, in plaats van te erkennen dat door financieele en andere oorzaken ook de krach tigste en gverigste man veel minder kan dan hg wil, in toenemende mate gaat heil zoeken in het tooverwoord »coiilitie-Kabine t." Zgn er wolkjes", dan roept mr Anema coalitie! Wordt gevraagd, waarom het program van urgentie met de finale oplossing der school- quaestie en het arbeiderspensioen niet wordt uitgevoerd, dan antwoordt De Standaard coalitie! Spreekt het Voorloopig Verslag der Kamer van eenige teleurstelling, dan repliceert de Memorie van Antwoordcoalitie! En een in politicis niet vèr ziend man als ds Sikkel schrgft, als weerslag, in Hollands Kerkbladte midden van breede klaohten en uitingen van onrust: »»Wie beheerscht dan toch den toestand in de Kamer, in de pers. Is het mr Loh- man Zgn het de Christelgk-historischen Zgn het de Roomschen achter ons om? Zgn het de conservatieven En wg anti-revolutionnairen, mannen van degauclie, Calvinisten, democraten in Gereformeerden zin, wg mannen van het volk, van de veel genoemde »kleine Iuyden," zgn wg ten slotte weer de achterhoede, het kind van de rekening, de houthakkers en water- putters »Hiertegen komen wg op. Ieder, die op de hoogte is, weet, dat niet coalitie, maar allerlei andere redenen het Kabinet in zgn vlucht belemmeren. De minister en zgn geestverwanten mogen niet hun bondgenooten als bliksemafleiders gebruiken, waarmee ze alle oppositie in den grond leiden, noch als schilden, waarop zg de afgezonden werpspietsen opvangen. »Een dergelgke min aangename rol voor de bondgenooten ligt zeer zeker n i e t in coalitiebeding besloten". 't Is werkelgk aller vermakelg kat, merkt de Arnh. Crt. terecht op. Voor het coalitie- Kabinet" zal nu toch wel een andere uitvlucht gezocht moeten worden, om de sbroeders" zoet te houden. VIJFTIGJARIG BESTAAN RIJKS TEIiEGRAAF. Zondag is te Wgk bg Duurstede bg gelegen heid van het 50jarig bestaan der Rgkstelegraaf een nulde gebracht aan haar stichter, E. Wenckebach. Er waren 26 ambtenaren vereenigd, benevens drie zonen van den overledene, nl. de heeren J. W. H. Wenckebach, kunstschilder te Sand- poort, H. G. E. Wenckebach te Heerlen, direc teur-generaal der Staatsmgnen in Limburg, en K. F. Wenckebach, hoogleeraar in de genees kunde te Groningen, de laatste vergezeld door zgne echtgenoote. Van den heer Schwan, inspecteur te Mid delburg, was een telegram ingekomen. Te 12 uren trok de stoet, voorafgegaan door 2 bestellers, die een reusachtigen krans droegen, naar de begraafplaats, alwaar een talrgke schare belangstellenden verzameld was. Toen allen zich om het graf geschaard hadden en de krans op den grafsteen was nedergelegd, nam de heer W. P. Zeilmaker, voorzitter van de Broederschap van Commiezen der Posterijen en 1 ilegraphie, het woord en schetste de verdiensten van den heer E. Wenckebach. Nadat nog de heeren D. H. Kaakebeen, C. de Witte, W. Otto en Thieme hot woord had den gevoerd, betuigde de oudste der heeren Wenckebach zgn dank voor de aan wglen zyu vad9r gebrachte hulde. MERSTÊ kamer. In de avondzitting van Dinsdag was inge komen de mededeeling van den heer V. Zin- nicq Bargmann dat hg wegens de aanneming van zgne benoeming tot Rgksadvocaat in Noord-Brabant en Limburg, heeft opgehouden lid der Kamer te zgn. Goedgekeurd werden de geloofsbrieven van het nieuwgekozen lid voor Limburg, den heer J. S. H. Brouwers, die daarop zitting nam. BKHOJEMIKGKEN ËNZ. Bg kon. besluit: is benoemd tot ridder in de orde van den Nederland8chen Leeuw de resident-titulair ter be schikking van den gouverneur van Celebes J. A. G. Brugman. Oost-Indië. Blgkens uit Indië ontvangen telegraphische berichten, zgn sedert de jongste mededee- lingen dienaangaande, in de Ned. Stct. van 26 November 1902, no 277 - bg de krggsver- richtingen in Atjeh en Onderhoorigheden: gesneu veld de fuselier A. de Visser, overleden de sergeant J. J. Engels, verdronken de fuselier P. van Stokkom, gewond de le-luit. der cava lerie Chr. L. C. de Bruin, do le-luit. W. Dozy en de 2e»luit. A. Hackstroh, beiden van het wapen der infanterie van het leger hier te lande, gedetecheerd bg dat in Ned.-Indië, de sergeanten I. van Ham en W. H. Loman en de fuselier P. H. Depauw; b in Djambi, aan bekomen wonden over leden de fuselier A- Wilverth, en licht gewond de korporaal J. W. J. Koek, en de fuseliers Ph. de Wit, Smit en C. Waleboer; c te Merauke (Zuid-Nieuw-Guinea) aan be komen wonden overleden de soldaat-zieken verpleger G. B. Adriaans. Blgkens een telegram van den gouverneur- generaal van Nederlandsch-Indië, van 1 De cember 1902, wordt de gouvemements-koffie- oogst op Java voor dit jaar thans geraamd op 228.000 pikoh. Naar gemeld wordt, heeft de regeering mach tiging verleend om te beschikken over ten hoogste 85.000 tot aankoop tegen de minst te bedingen prgzen van 1800 buffelkoeien buffeï-stieren, ter tegemoetkoming van de landbouwende inlandsche bevolking van het distriet Tjengkalsewoe der afdeeling Pati, in haar behoefte aan ploegvee, en f 13.000 voor bestrgding der kosten van transport, onderhoud en administratie dier buffel». DUT STAD ÉN PROVINCIE. Van Sint-NicolaasfeeBtjes kunnen wg evenmin als van Kerstfeestvieringen, noch voor noch daarna, afzonderlgk melding maken. Met ingang van 1 Januari is de heer J, Ermerins, thans volontair ter gemeente-secre tarie van Middeibu rg, door burg. en wetb. benoemd tot 3en klerk. Maandagmiddag kreeg bg het verijouwen van hout op de Loskaai alhier, tengevolge van het kantelen van een balk, een gehuwd werkman, B. genaamd, een verwonding aan een zgner beenen. Bg onderzoek bleek dat dit lichaamsdeel op twee plaatsen was gebroken. Uit Vlissing schrgft men ons: In de gisteren, Dinsdagavond, in het con certgebouw gehouden vergadering van Vlis- singen Vooruit waren, behalve het bestuur, 17 leden aanwezig Door den voorzitter, den heer M. Geelhoed, werd er op gewezen dat de opkomBt grooter had moeten zgn, omdat men onlangs in eene advertentie van het bestuur rekening en ver antwoording vroeg van het gehouden Konin- ginnefeost op 1 Sept. jl. Door den secretaris, den heer G. T, W. Kotte, werd een uitvoerig verslag uitgebracht over het gehouden feeBt, dat met applaus werd begroet. Uit het verslag van den penningmeester, den heer L. van Aartsen, bleek dat voor het ge houden feest aan vrgwillige bgdragen waB ont vangen 191.75 en dat daarvan was uitgege ven f 181.75, zoodat nog 10 overbleef. Van de contribution, na aftrek van enkele kleine uitgaven, is thans nog in kas f welk bedrag zal worden belegd in de Nuts- spaarbank, Op voorstel van het bestuur werd besloten tot het houden van een festival op 29 Juni 1903' Door den secretaris werden concept-statu- worden in eene in Januari te houden verga dering, waarin mede ter tafel zullen komen eenige plannen, Dinsdagavond ampel besproken, o a. te houden roei-, zwem, of rgwielwod- strjjden, winkel-etalage enz Mede werd breedvoerig besproken het idee pin n 1904, tegeiyk met een festival of op een af zonderlgk tydstip, een provinciale tentoonstel ling van huisindustrie te houden. Onder opwekking van den voorzitter tot krachtige medewerking van allen wien de bloei van Vlissingen ter harte gaat, sloot hg de vergadering. De heer W. Winkelman is eerelid der Ver- eeniging geworden. Onder Laatste berichten meldden wg in een deel der oplaag van ons vorig nommer nog dat, nadat een gedeelte der lading van het op den Banjert zittende stoomschip Willie in vaar tuigen was gelost, het schip vlot werd en ankerde op de reede van Burghsluis. Daar zal het de lading, bestaande uit kolen en van New-Castle naar Gent bestemd, over- en vervolgens de reis voortzetten, een vechtpartg tusschen eenige jon gelieden van Koewacht en Zuiddorpe, die van de jaarmarkt te St Nikolaashuiswaarts keerden, is een landbouwersknecht uit Zuiddorpe met een scherp mes een wonde aan het hoofd en aan den schouder toegebracht. De heer P. J. Wortman, burgemeester ,n Z a a m s 1 a g, heeft dezer dagen een praohtigen arend geschoten, welke eene vlucht bad van 2.20 meter. Voor de omgeving was de roofvogel een ge vaarlijke wild- en kippendief. in de Dinsdag te Retranchement gehouden stemming voor een lid van den raad en deel 96 van de 114 kiezers. Uitgebracht werden op de heeren A. Risseeuw Izz. 48, A. d. Sande 29 en A. Willemsen 19 stemmen. Herstemming alzoo tusschen de beide eerstgenoemde heeren zg zal worden gehouden op Donderdag 11 December a. s. HOOGWATER. FliMlngen. Donderdag 4 December nam. 3.46 Yrgdag 5 4.24 Zaterdag 6 5.8 5.56 Zondag 7 Maandag. - 8 6 56 Dinsdag 9 vm. 7.15 Woensdag 10 8 26 NOG BEN ADRES. Door den heer K. J. A. G. Collot d'Escury, Afgevaardigde in het Hoofdbestuur der Maat schappij tot bevordering van Landbouw en Veeteelt in Zeeland voor de afdeeling Hulst, is aan de ministers van waterstaat, financiën en bui- tenlandBohe zaken het volgend adres gezonden Hontenisse, 29 Nov. 1902. Excellentie, Het Uitvoerend deel van het Hoofdbestuur der Maatschappij tot bevordering van Landbouw en Veeteelt in Zeeland heeft het noodig geoordeeld UExc. uiteen te zetten, waarom die Maatsehappg geen adres in zake de Suikerkwestie inzond. Uit die uiteenzetting, vervat in het UExc. aangebodene en mg in afschrift gezondene sehrgven, dd. 24 dezer, blgkt mg, dat het Uitvoerend deel in de meening verkeert, dat het door mg in de Hoofdbestuursvergadering voorstel, om ons van het inzenden van een adres te onthouden, niet berustte op de door mg in die vergadering aangegevene gronden, doch dat bg mg weeleer eene overigens lofwaardige vrees voor eene onzuivere stemming in het spel was Ik stel er prgs op te verklaren, dat die vrees geen oogenblik bg mg bestaan heeft en waar mg bg raadpleging gebleken is, evenmin bg mgn mede-afgevaardigde voor de afdeeling Hulst, den heer Fruytier, lid 2e Kamer der Staten-Generaal (geen aandeelhouder van de Coöperatieve Suikerfabriek) die mgn voorstel steunde en mede verdedigde. Het voorstel, dit werd in de vergadering uitvoerig en met nadruk toegelicht, geschiedde slechts in -het belang der Zeeuwsche Maat sehappg en was, wilde men geen conflict met het uitvoerend deel veroorzaken, naar onze meening bepaald noodig. Het uitvoerend deel toch had zich o. i., door zyn sehrgven aan de afdeelingen d.d. 26 Augustus 1902, waarin het zich sterk tegen surtaxe verklaarde, reeds lang voor de hoofd bestuursvergadering aan UExc. te zenden, te sterk party gesteld. Bekend nu was, dat 4 van de 8 afdeelingen der Maatsehappg, de af- deelingenHulst,Kruiningen,Tholen en Zierikzee, zich tot de Regeering gewend hadden met het verzoek om >Burtaxe" in te voeren, terwijl ieder wist, dat, zooals trouwens ook uit de besprekingen op de vergadering bleek, de af deeling Heinkenszand, al was vandaar geen ten voorgelezen, die zullen worden gedrukt en adres uitgegaan, zeer sterk voor surtaxe was. aan de leden rondgezonden, om behandeld te J De stemming dier 5 afdeelingen te samen tel-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1902 | | pagina 1