MIDDELBURGSCHE COURANT W oensdag 3 December. FEUILLETON. S°. 283 143° Jaargang, 1902. Deze courant verschijnt dagelijks, mot uitzondering van Zon- Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VBBWACflTlNG. 2 Dcc. 8 u. vm. 45 gr., 12 u. 48 gr., av. 4 u. 48 gr. F. Verwacht-, zwakke tot matige Z. W. wind, betrokken lucht, regenachtig weer, geringe toename in temperatuur. Advertentien20 cent per regel. Geboorte-, dood- on alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 11 regels f 1.50elke regel moor 20 cent. Keclamens 40 oent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreöenöe Handel, Ng verheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advurtantia-Baruc A. DE LA MAR Asst., ffi.X. Veerlrargwal 360, Amsterdam. Middelburg 2 December. TIENDRECHT. Naar uien meldt is ten aanzien van het ontwerp eener wet tot opheffing van het tiendrecht, dat door het Nederlandsch landbouw- comité aan de regeering is aangeboden, een onderzoek «opgedragen aan een commissie van ambtenaren bjj de betrokken departementen. Als leden dier commissie zjjn aangewezen door den minister van justitie mr A. D. W. de Vries, raadadviseur, en mr J. Kosters, adjunct-com mies; door den minister van financiën mr J. P. A. Laman de Vries, referendaris door den minister van waterstaat enz. L. E. J. E. Mollerus, inspecteur der domeinen. BMUMDTGM ISÏSZ* Bjj kon. besluit is ingetrokken de gedane benoeming van P. van der Mark tot ontv. der reg en dom. te Woerden zgn benoemdtot bewaarder van de hypotheken, het kad. en de acheepsbew. te Tiel H. S. van Slooten, thans ontv. der reg. en dom. te Alkmaartot ontv. der reg. en dom. te IJsselstein W. A. Kley van de Poll, thans in geljjke betrekking te Harderwjjk, en tot ontv. der reg. en dom. te Oosterhout P. van der Mark, thans bewaarder van de hypoth., het kadi en de scheepsb. te Appingedam is K. J. G. Raue, onder toekenning van eer vol ontslag als machinist bjj de Rjjks-elec- triscke inrichtingen te IJmuiden, benoemd lot hooidmachioist bg de electrische bemaling ten behoeve van boezems en polders, afwaterende op de Bleek en Oostkil, behoarende tot de werken voor den Nieuwon Maasmond in Noord-Brabant. In de St.-Ct brengt de minister van binnen- landache zaken ter kennis van belanghebben den, dat de commission, in 1902/1903 belast mat het afnemen van de practische examens van apotheker, zullen zitting houdente Utrecht, op 10 Decemberte Groningen, op 8 December te Amsterdam, op 10 December, en volgende dagen. Bg de commissie te Leiden hebben zich ditmaal geen examinandi aangemeld. De ministers van financiën, van oorlog, van waterstaat en van koloniën verleenen deze week geen audiëntie. De directeur-generaal der postergen en te- legraphie maakt in de St. Ot. bekend, dat hg over dienstzaken voor het, publiek na voor afgaande inschrijving zal te spreken zgn op Dinsdag van elke week van 2—4 uren, of, indien deze dag een Christelijke feestdag mocht zgn, op den volgenden dag. Op de overige dagen der week zullen vooraf aangevraagde conferentiën over dienstzaken in den regel alleen des middags van 2—4 uren worden gehouden. DB NIEUWE DIRECTEUR-GENERAAL DER POSTERIJEN EN TELEGBAPHIB. Omtrent den nieuwen direoteur-generaal der posterjjen en telegraphie meldt men het vol gende 5. Den 27sten April 1856 te 's Gravenhage ge boren, werd maj. Pop op 16jarigen leeftjjd, tegen den zin van zgn vader, dr G. F. Pop (vroeger eerste inspecteur van den geneeskun digen dienst der zeemacht), als volontair bjj het instructiebataljon te Kampen ingeschreven, Den 21sten Juli 1877 werd hg tot 2de-luite- nant bevorderd en bg het 4de regiment infi te Leiden ingedeeld, terwijl hg in Nov. 1879 tot leeraar aan den hoofdcursus werd benoemd, welke betrekking bg tot 1882 waarnam. In dat jaar werd hg tevens tot lste-Iuit. bevor derd. Na een tweejarigen cursus aan de hoogere krijgsschool te hebben gevolgd, en éen jaar bg het wapen der cavalerie gedeta cheerd te zgn geweest, werd hg in 1886 tot leeraar aan de Kon. Mil Academie benoemd, waar hg tot 22 Oct. 1894 bleef, toen hg bg keuze tot kapt. v. d. generalen staf werd be vorderd. Bg de in 1898 te 's-Gravenhage gehouden vredesconferentie, werd hg met het secretariaat belast en trok door zgn arbeid dermate de aandacht dat bg werd aangezocht om mede te werken aan het algemeen secretariaat, waar zgne prestaties ongewone waardeering ver wierven. In Aug. 1901 werd hg, ter voorbereiding tot den majoorsrang, bg het reg, gren. en jagers geplaatst. De heer Pop is ridder in verschillende orden. Ook de brievengaarder aldaar legt tegen 1 Maart zgne betrekking neer. Set Smis bg den weg. Een herinnering uit mijn geboorte streek. van 1 PETER ROSEGGER. Veel menschen weten niet, wat er al zoo in bun brein huist. Ergens in een hoekje staat een kistje met het huisraad van grootvader of overgrootvader. Het is alsof wg de hersens van grootvader in ons eigen hoofd hebben, alleen zorgvuldig gewasschen en glad gestre ken. Maar niettegenstaande dat is er hier ei daar wel eens een enkelen keet een heel klein plooitje overgebleven van de indrukken uit lang vervlogen tjjden. Met den inhoud van een menscbenhoofd is 't heel wonderlgk gesteld. Daarvan kan ik als voorbeeld een verhaaltje vertellen. Het zal wel waar zgn, want hoe zou ik 't uit mgn hoofd kunnen opschrgven, als 't er niet in was geweest In mgn eerste levensjaren heb ik natuurlgk veel op de groene wei, waar de madeliefjes groeien, rondgesprongen, of ik heb uit ramen van mgn ouderlgk huis naar buiten gekeken. De knoestige dennenboomen i uitgestrekte bergen, di9 aan alle. kanten waren, Uit Zierikzee schgft.men ons In een Maandagavond gehouden vergadering van de afdeeling der Maatschappij van Nijverheid werd, na afdoening van een'ge huishoudelgke zaken, door den heer C. A. de Looze, leeraar de H. B Seene lezing gehouden over phosphorus en phosphornécrosse. In zgn keurige rede, afgewisseld door voor meerendeel goed geslaagde proeven, besprak hg achtereenvolgens het.voorkomen der phos phorus in de natuur, de eigenschappen en de bereiding er van, de luciferfabricage, en de ontzettende ziekte, die de arbeiders sloopt, in de fabrieken, waar nog witte phosphorus voor de luciferB wordt gebruikt, de phosphornécrose. Uitvoerig stond bg stil bg deze laatste, be- schrgvende hoe de ziekte ontstaat, zich ver toont, en voor een deel kan voorkomen worden door uitmuntende luchtverversching en afzui ging der schadelgke gassen en groote reinheid >g de arbeiders, zelf. De gebruikelijke dankbetuiging van den voorzitter, den heer Vermejjs, volgde op die rede- RIJKSTELEGRAAF. g gelegenheid van het vijftigjarig bestaan van de Rijkstelegraaf is Maandag eene een voudige hulde gebracht aan de nagedachtenis van wglen de heeren W. C. A. Staring, A.H. van Thiel en J. M. Collette, in leven onder- scheidenlgk hoofddirecteur, hoofdinspecteur en hoofdingenieur der Rgkstelegraaf, die gedu rende een tgdvak van vele jaren krachtig heb ben gewerkt aan de ontwikkeling van de thans zoo gewichtigen en omvangrijken tak van Staatsdienst. Vanwege ambtenaren van het telegraafkan toor te Amsterdam werden nl. in den morgen van dien dag immortellen-kransen bevestigd aan de in de groote seinzaal van het hoofd kantoor aldaar uitgehangen portretten van de overledenen. (Ebld.) DIT STAD EI PROVINCIE. Wg ontvingen het eerste proefnummer van Be Veldbode, geillustreerd weekblad voor land- en tuinbouw, pluimvee en konijnenfok kerij en bjjenteelt. Het blad staat onder hoofdredactie van den heer A. A. ter Haar, leeraar aan de rjjksland- bouwwintersohool te Goes, en wordt uitgegeven door de firma Leiter Njjpels te Maastricht. Heden middag zouden ten raadhuize door burg. en weth van Middelburg geopend worden de insehrjjvingsbiljetten voor een meente-leening, groot f 5700, tegen eene rente van 4 'sjaars. Voor deze leening wordt slechts eene schuldbekentenis afgegeven. Er was echter geen enkele insckrjjving gekomen. Door den heer J. Sturm, hoofd der school te C a t s, is tegen 1 April 1903 eervol ontslag als zoodanig aangevraagd, terwjjl de dames J. Cb. L. Sturm en N. J. Sturm tegen 1 Maart ontslag verzochten: de eerste als telephoniste, de laatste als waarnemend telephoniste. heb ik wel is waar niet gezien, maar wel de merels en de vinken, die in de toppen huis den, en de witte koeien en zwarte schapen die tegen de helling opklauterden. Dan heb ik ook nog een oude zuil van een poort gezien, die met mos begroeid is, welke ginds bjj de poort naar da wei stond, waar de weg naar het dal voerde. Deze zuil stond een beetje scheef en was reeds zoo verweerd, dat het bovengedeelte slechts als stompe punten verrees. Als ik die zag, moest ik altgd aan mgn Ahnel denken (de moeder van mgn vader) of aan een warmen zomermiddag met opkomende onweerswolken. Waarom juiBt die voorstellingen daarmee ver bonden waren, weet ik niet. Dan zag ik aan den bovenrand van de wei naast de haag het houten beeldwg noemden het »het Kruis" omdat in 't houten kistje aan de zuil het beeld van den gekruisigden Heiland hing. Dit laatste was een bonte schildering op glasop den kanariegelen achtergrond het roode kruis, aan weerskanten van boven rozen en aan den onderrand de stad Jeruzalem. Voor mg had daarom dit beeld al een geheimzinnige beko ring, omdat mgn kinderlichaam nog niet zoo ver reikte, dat ik het behoorljjk zien konen toen ik langzamerhand zoo groot geworden was dat mgn neus boven den rand van het houten kistje kwam, toen was het beeld in scherven, het hout van den achterwand kwam te voorschijn, alleen in de hoeken van de om lijsting was nog menig stuk glas met een arm digheid van den vorigen spreker to bewonde ren, maar te twjjfelen aan de oprechtheid van zgn loftuitingen en gaf als zgne meening te kennen dat door eene onopmerkzaamheid bg de vaststelling der begrooting ten vorigen jare den onderwijzer Dellaert onrecht is aan gedaan door zgne jaarwedde geljjk te stellen met die der andere (hulp) onderwijzers, ofschoon hem in 1897 f 650 tractement is toegekend met twee jaarljjksche verhoogingen van f 25. De slotsom der discussiën was dat de kwestie ampel en breed aan het oordeel van het Gedeputeerd College zal worden onderworpen. BOOGWim. TIlMlngen. 3 December nam. 3 13 4.24 5.8 5.56 6 56 7.15 In de jl. Maandag te IJ z e n d jj k e gehou den raadsvergadering is besloten bg huwelijks voltrekkingen op andere dagen dan Donderdag van 7 7» tot 9Vs ea van 2 tot 4 uur tien gul den leges te heffen en bg gelegenheid der kermis voor kramen, spellen en tenten vjjf centen voor eiken vierkanten meter en vjjf gulden voor een carroussel staangeld te laten betalen. Tot dusver werd voor een 8a ander niets bedongen. Met algemeene stemmen werd het verzoek van P. J. Lievens, herbergier aldaar, ingewil ligd om de beurs des Zaterdags voor den middag van 10 tot 12 uur tegen betaling van 100 's jaars ter zjjner vrjje beschikking te mogen hebben gedurende twee achtereenvol gende jaren, telkens met twee jaar op zicht. Misschien zal door dezen maatregel de handel in granen weder verlevendigen. Oni de beurs tegen oetaiing ook beschikbaar te stellen voor verkoopingen van meubelen, tentoonstellingen en andere gelegenheden werd in zóóverre goedgekeurd dat een uitzondering is gemaakt voor politieke lezingen, overeen komstig den wensch van den heer Hendrikse, waarin hg door den voorzitter werd onder steund. De heer Carpreau was echter van een tegenovergesteld gevoelen. Aan het kerkbestuur der Hervormde meente zal verlof gevraagd worden om, in geval van brand, de klok dier kerk te mogen luiden. Op nieuw werd besproken de verhooging der jaarwedde van den heer P. J. Dellaert, onder- wjjzer met hoofdacte, waarnemend schoolhoofd. De voorzitter zeide dat het dageljjksch bestuur, waarin hjj de minderheid uitmaakte, niet voor verhooging gestemd was en burg. en wetb. daarom de beslissing aan den raad overlieten. De heer Carpreau was van meenirg dat adres sant geen recht had op verhooging maar aan gezien wjj kantonnale-, arrondissements- en districts-BchoolopzienerB hebben, die uitmunten de examens op gymnasia of andere inrichtingen gedaan hebben, adviseerde hg hun advies in te winnen, en bleek nu dat de gemeente tot verhooging verplicht was, dan zou hg voor die verhooging stemmen. De heer Hendrikse verklaarde de edelmoe aan 't kruis of een roos of met een rooden bollen-toren van de stad Jeruzalem. En eiadeljjk zag ik in die lang vervlogen igen een tweede, groot kruisbeeld. Dat stond aan den onderrand van de huisweide op zg den weg, waar men door middel van een plank over de haag heen kon klimmen, als men de nabjjzgnde en weerbarstige poort niet wilde openen. Iedereen, die langs dien weg kwam en over dat plankje klom, sloeg voor het groote crucifix een kruis over zgn gezicht, zooals dat in mgn vaderland gebrui kelijk is. Uit 't raam onzer kamer was het kruis heel goed zichtbaar, dat beneden, op ongeveer tien vademen afstands, bg de haag opening stond. Het was ongeveer zoo hoog als twee mannen boven elkaar, had een planken dak met twee vleugels en aan den achterkant een bedekking, die tot 't midden van de zuil reikte en die mg, wegens haar vormen, aan het misgewaad van een priester deed denken Ik heb dikwjjls voor dit beeld gestaan. Op het kruis was een bjjna levensgroote witte Christus, boven wiens hoofd een bord hing, dat aan éen kant uitgesneden was met het opschriftI. N. R. I. en aan wiens voeten een dikke roode spgker aan een kettingtje hing. De Christus had het hoofd naar rechterkant gebogen, hg sloot half de oogen en zgn gelaatstrekken met de dik geschilderde wenkbrauwen en den zwarten baard, die zich spits verhief boven de mondhoek, herinnerden Donderdag Vrjjdag Zaterdag Zondag Maandag. Dinsdag WEDDEN IN ENGELAND. In de Hollandsohe bladen komt de vol gende gelijkluidende correspondentie voor, afkomstig van iemand die stellig met het vak bekend is, betreffende de wjjze waarop bet kantoor te Middelburg, waar de zoo veel geruchtmakende diefstal is gepleegd, werkt, en waarin tevens de verklaring wordt gegeven hoe het mogelijk ib dat zulke enorme hoeveel heden brieven daar worden ontvangen. De firma Stoddart dan gaf reeds enkele jaren een courant uit, te Londen verschijnende en 'ng Luck genaamd. In die courant, die voor een penny (5 cent) te koop was, werd geregeld gelegenheid gegeven tot deelneming aan een racing competition. Hiervoor was in het blad een ljjst opgenomen tot deelneming aan deze competitionhet bestond hierin, dat voor aangewezen wedrennen de winners moest trachten te vinden en deze invullen op bedoeld Ijjstje. Gewoonljjk was het voor drie of vier wedrennen de ingeschreven paarden voor die wedrennen kwamen dan in die cou rant voor. ^oor ieder ljjntje dat men invulde moest 5 cent betaald worden, alleen de eerste lijn was vrjj, door het aankoopen van courant. Zoo dikwgls men dus een ljjn in vulde, zoo dikwgls moest 5 cent bggevoegd wordenhet kwam er echter op aan de winners van de aangewezen wedrennen op één ljjn in te vullen. De prjjs, die uitgeloofd werd, hing af van de meerdere of mindere bekendheid der wedrennen, en bedroeg van 500 tot 1000 pd. st. Alleen voor zeer groote wedrennen, meer be kend onder den naam van principal races, was de competitie anders ingedeeld; dan moest men trachten de vier eerstaankomende paarden van zoo'n ren in de juiste volgorde op te geven, doch eveneens weer op één Ijjn en werd daarvoor van 1500 pd. st. tot 3000 pd. st. uitgeloofd. De deelnemers, die nu de juiste opgave hadden ingezonden, trokken denprjjs; waren er meerdere winners, dan werd de prjjs geljjkelgk onder de winners verdeeld; en was er niemand die de paarden in de juiste volg orde had opgegeven, dan werd de prjjs toege kend aan hem oi hen die het daaropvolgend grootst aantal in de juiste volgorde had of hadden opgegeven. Het spreekt vanzelf, dat, met den bekenden weddingslust van de Engelschen, duizenden en duizenden op deze wjjze hun geluk beproefden. Echter werd op het laatst van 1900 door de Engelsche politie verboden dat dergelijke zaken langer in Engeland zouden worden uitge oefend. De firma Stoddart bracht toen haar zaak over naar Middelburgzg werd daar op den zelfden voet voortgezettevens werden toen op soortgelijke wjjze prjjzen uitgeloofd voor voetbal-competitions. Bvenala in Engeland, stroomden ook te Middelburg de brieven bjj duizenden toehet is wel gebeurd dat Dine- dagsavonds, er was nl. een vaste tjjd bepaald waarop de brieven het uiterst moesten ontvan gen zgn, 75.000 en meer brieven werden ontvangen, doch dit was natuurlgk slechts in drukke tgden. Op het postkantoor heerscht dan ook vooral dien avond een buitengewone levendigheid en nog steeds is op Dinsdag avond het geheele bestellers-personeel op het postkantoor tot het sorteeren der Engelsche mail. Deze brieven dan werden naar het kantoor der firma overgebracht en daar verder behan deld. ZooalB uit het bovenstaande blgkt, be vatte elke brief een geldswaardig bedrag, bjjna geregeld bestaande uit postalorders en post als. Het schjjnt nu dat sommige klerken, door de slechte contrêle die bg het openma ken en verder behandelen dezer brieven be stond, zich postzegels en postalorders wisten toe te eigenen. De naam van bookmakerBiirma voor deze zaak is niet juist, daar een bookmaker slechts zgn hedrgf kan uitoefenen op de renbanen. Reeds meermalen is aangetoond dat de wed dingslust in het Engelsche volk spreekwoor delijk is en uit de zaken, die het bewuste kantoor alleen drjjft, blgkt dit weer voldoende. Er zgn te Middelburg nog verschillende andere kantoren van Engelsche firma's, die echter weder een andere wjjze van werken hebben. ONDERWIJS. Men schrjjft ons uit Zaamsiag: Nu het geven van herhalingsonderwjjs aan de gemeentebesturen geld kost, wordt daar mee hier an daar nog al raar omgesprongen en alles aangewend om er bevrjjd van te big ven. Een eigenaardig staaltje ziet men daarvan in deze gemeente. Volgens de ver ordening, door den raad vastgesteld, moeBt dit onderwijs daar op 1 November aanvangen. Voor de dorpsschool meldden zich 11 liefheb bers aan, voor die in den Grooten Huissenspol- der 13 en voor die te Othene niemand. Nu men meeneh, dat op beide eerstgenoemde scholen met dit onderwjjs begonnen werd op 1 November; doch dan heeft men 'tmis. Wel op de dorpsschool, doch niet in den polder. De leerlingen, die zich daar telkens kwamen aan melden, moesten ook telkens worden afgescheept met de boodschap»burg. en weth. hebben nog niet voor lampen gezorgd". De duideljjke voorschriften der verordening, de bepalingen der wet, het belang der leerlingen, ze schijnen niet te bestaan. En of er dan geen autori teiten bestaan Het schjjnt wel van niet Voor de scholen met den bjjbel is dit jaar gecollecteerd te Brouwershaven (G. K.) 19.85 en te Schoondjjke (G. K.) f 43. Voor het examen Fransch M. O. letter A, is te 's Gravenhage geslaagd mej.F. van ünen te Leiden. mg aan mgn peetoom Fatriz Königshofer, die zgn huis beneden aan de sloot had en die er ook zoo uitzag. Vóór het kruis stond een bidstoel, en het stond bjjna mat zgn rug naar het huis en met de voorzjjde naar den weg; uit het ven ster van de kamer zag men alleen maar de vooruitstekende knieën vaa den Heiland. Naar dit kruis nu voor ons huis had ik als kind gaarne gekeken. Gewoonlijk werd het door het licht der morgenzon beschenen, op de wei de dauw en de bloemen, en de wereld vol van 't gezang der vogels, zoover mgn ge hoor reikte. Ik zal omstreeks elf of twaalf jaar oud zgn geweest toen ik mgn vader eens vroeg, waarom hg het groote kruis had laten omhakken, dat n bjj de haagopening gestaan bad. Mgn vader antwoordde, dat hg niet wist, wat voor een kruis ik bedoelde, als 't niet dat was, geen achter het huis aan den bovenkant van de haag om de wei stond. Dat kon men wel zien, zei ik, maar ik bedoelde het kruis, dat vóór het huis aan de haag van de onderste wei gestaan had met den grooten gesneden Christus en met de ijzeren spgker aan het kettinkje! Mgn vader schudde het hoofd wat praatte ik daar voor onzin daar had nog nooit in zgn leven een kruis gestaan. Hierop nam ik hem bjj de hand, geleidde hem naar beneden tot aan den weg en wees hem naast de haag nauwkeurig de plek aan, waar het kruis geweest was. Nu groeiden er onkruid en ook distels. Mgn rader herhaalde dat er, zoover hg terug kon denken, nooit een kruis- pilaar had gestaan, ja, dat zgn vader zelfs ook nooit over zoo iets had gesproken. Daarmee stelde ik mg tevreden en dacht: dan zal 't wel zoo geweest zgn, toen ik vroeger op de wereld ben geweest. Maar 't is mg nooit uit het hoofd gegaan. Telkens als ik als oasendrjjver, herder of iets anders die plek voorbijkwam, dacht ik aan het kruis en nog heden zie ik het in al zgn onderdeel en zoo helder en duidelgk voor mjj, zooals men alleen in de herinnering iets kan Mgn ouderlgk huis, de boomen ervoor? de pomp, die er nu nog zijn, dat alles staat mg niet levendiger voor den geest dan het kruis bg den weg, dat er nooit geweest heet te zgn. Toen had ik dus het inwendige gezicht uit mgn oogen verloren. Ik groeide op als een denneboompje, met de begeerten en den strgd des levenser zgn paarden om te bergden en meisjes om te plagen en dan heeft een jongen geen tjjd om aan het kruis te denken. Bovendien was er een heel ander kruis ontstaan. (Slot volgt)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1902 | | pagina 1