BUITENLAND.
Verschillende Berichten.
Verkoopingen enz.
LAATSTE BERICHTEN
zou hebben, dan zon het niet veel moeite
koste* om sulk een persoon te vindenmis-
sohien zou het meer moeite koaten om hem
te bewegen die betrekking op zioh te nemen.
Ala de regeering alleen acht slaat op de
lgst van sollicitanten, dan wordt bedoelde
ingezetene niet benoemd, in weerwil van de
veeljarige diensten, die hem als het ware voor
de betrekking van hoofd der gemeente aan
wijzen.
Nu beweert men dat hg wel degelgk gepolst
ia maar atellig heeft bedankt, om redenen die
men heeft te eerbiedigen. Is dit zoo, dan kan
men het betreuren dat de man, die door velen
ala hoofd der gemeente wordt gewenscht,
positief niet wil.
Maar als zulk een man niet wil, of niet kan.
wie van de partg zal zioh dan beschikbaar
Btellen 't Heeft immers al den schgn, alsof
de zwarigheden onoverkomelgk zgn, want
srie kan er beter over oordeelen?
Maar aan werkkracht en toewgding aan
belangen der gemeente ontbreekt het den door
velen gewensohte niet. Zou zgnerzgds een
weinig zelfopoffering den berg van bezwaren
niet allengs tot een heuvel doen slinken?
voor de weduwen, weezen, verminkten
nooddruftigen en voor de opvoeding
dat de verzamelde gelden zullen worden
heerd en geadministreerd door ons met
comité in Zuid-Afrika, bestaande uit president
Steyn, waarn. president Burger, oud-procureur
generaal Smuts, oud-rechter Hertzog, ds. J.
Louw, ds. A. Louw, ds. Kestell, ds. Marqmart
en ds. Kriel welke commissie later aangevuld
en bevestigd zal worden
u dat alle comité's, die ons helpen in het
verzamelen der gelden, worden uitgenoodigd
die te storten:
bg den heer W. J. C. Brebner, Thesaurier
van het >Generale Boeren Hulp Fonds", voor-
loopig kantoorHotel du Vieux Doelen, 's Gra-
venhage, en de heeren Scheurleer Zoonen,
Spuistraat, 's Gravenhage.
LOUIS BOTHA.
C. R. DE WET.
Voor de Boeren.
Bg de Commissie tot ontvangst der Boer en-
generaals te Middelburg
tot heden
ingekomen van de onderstaande
gemeenten
Aagtekerke
41.59J
Aardenburg
50.-
40 10
Biervliet
77.25
Biggekerke
50.09
Brouwershaven
137.784
Bruinisse
346.96
79.85
Domburg
80.-
Dreisohor
51.20
88.24i
Eede
12.40
63.-
Graauw en Langendam
32.25
Grgpskerke
74.-
188.804
21.60
355.90
79.15
«6.904
25.-
Kerkwerve
69.40
578.524
St. Kruis
3.80
55.40
Meliskerke
30.584
Nieuw en St. Joosland
203.50
28.224
Noordgouwe
214.-
147.60
Oost en West Souburg
61.38
Oosterland
200.05
203.30
Ouwerkerk
110.50
51.25
188.90
Serooskerke (Waleheren)
102.98
145.-
Veere
38.50
675.—
Vrouwepolder
63.28
Waterlandskcrkje
5.48
Westdorpe
32.83
88.994
Zierikzee
710.25
80.80
32.50
Verder van
Den burgemeester vanO uwer kerk
50.-
Golleote te Middelburg.
2011.794
Bezorgd bg den
voorzitter
500.-
penningmeester
voor de Boeren
10.-
heer F. P. Dhug
20.-
al b voren
4.75
heer J. J. Fanoy:
voor de Boeren
10.-
K. Melis, Zwanenburg, ingezameld
bg een bruiloft
11.-
25.-
Namens eenige jonge colleotantjes
2 50
Bgeengebracht door de leerlin
gen der Gereformeerde school
25.-
Kinderen der Christelgke bur
gerschool
10.-
In de bus gevonden bg den heer
De Ligtvoor de Boeren
-.25
Primo, voor een handdruk van
2.50
Een Middelburger, onder het
opschrift
Het onrecht is omhoog gegaan
lech xal »Het Recht" voortdu
rend staan
100.-
Middelburgeche courant, ingeko-
138.944
Opbrengst bgeenkomst Nieuwe
kerk, Concertgebouw en Schut
tershof en verkoop program
ma's, na aftrek van alle kosten
1029.20
10.896.55J
Van welk bedrag aan de Generaals Botha
en De la Rey is overhandigd 10.100, terwgl
het saldo later aan die heeren zal worden
toegezonden.
Het comité blgft zioh voorloopig nog be
lasten niet het in ontvang nemen van giften,
waarvan later opgave zal worden gedaan.
Ons werd heden, met verzoek tot opname,
gezonden da volgende mededeeling
Wg machtigen de Nederlandsch Zuid-Afrikaan-
scke Vereeniging en het Christelijk Nationaal
Boeren Comité meda te deel en
dat de gelden, die door of namens ons ver
zameld zullen worden, zuilen gebruikt worden
RECHTSZAKEN.
Heden (Woensdag) zgn veroordeeld: wegens
straatschenderg D. F. V., Vlissingen, tot 1
b. s. 2 d h.aanleggen van een vuur, waar
door brandgevaar kan ontstaan: J. J. H., Vlis
singen, tot 2 b. s. 1 d. b.rumoerA. H.
H., Vlissingen, tot f 2 b. s. 2 d. h opgeven
van een valschen naamP. J. D., VlisBingen,
tot 2 b. s 2 d. h.loopen anderB weiland
A. J. d. V., O.- en W.-Souburg, tot f 1 b. s.
'1 d. b.arbeidswetJ J., Middelburg, tot
2 X 3 b. s. 2 d. h. iedere b.zonder behoor-
Igk plaatsbewgs zioh bevinden in den spoor
trein: A. D O - en W.- Souburg, tot 3 b.
s. 2 d. h.rgden met een vélocipède, zonder
helder licht uitstralende lantaarnC J. d. M.,
Middelburg, A. d. P., Veere, tot 1 b. s. 1 d,
h.als muzikant zgn bedrgf uitoefenen zonder
vergunning'. G. v. W., Middelburg, tot ls.
1 d. h spelen met muntspeciën op den open
bare wegH. T., J. V., C. C. B., P. S., C. C.
B., N. D., Vlissingen, tot 1 b. 8. 1 d. h.
rgden met een rgwiel op verboden plaatsB.
S v. Z., Vlissingen, H. T., Nieuwe Schans, tot
1 b. s. 1 d. h.rgden op een voetpadP.
S., A d. R., O - en W.- Souburg, tot 1 b.
s. 1. d. h.wateren buiten de bakkenL. A.
SVlissingen, tot f 1 b. s. I d. h.als be
zoekers van een tapperg, zich niet voor of op
het sluitingsuur daaruit verwgderen L. K
A. J., Vlissingen, tot 3 b. s 2 d. h.als
tapper niet zorgen dat zgne lokalen te mid
dernacht ontruimd zgnC. J. d. H., Vlissin
gen, tot f 5 b. s. 3 d. h.
Verder wegens plaatsnemen op een door een
hond getrokken voertuig: A d. R,, O. en W-
Souburg, tot 1 b. s. 1 d. h.zwemmen op
een verboden plaatsN. D., J. J. W P. J. D
A. A. BJ. V-, Vlissingen, tot f 1 b. s. 1 d.
h laten losloopen van een waakhond, C. d
J. wed. v. M. v. Z., J. C. MVlissingen, tot
f 1 b. s. 1 d. b.van elders invoeren vai
vleeach, zonder dat dit gekeurd ia: 3 H
Vlissingen, tot 5 b. s. 2 d. h.
Verder wegens dronkenschap: J. D., J. d. S
Middelburg, fl. B., A. d. R., F. J. G. C., P.
A. M., Vlissingen, K. SArnemuiden, tot 2
b. s. 2 d. b.C. G. V., 's Bosch, J. M. B.,
Dordreeht, tot f 2 b. s. 2 d. h W. A. F.,
Middelburg, E. P. v. O., Vlissingen, tot 3
b. s. 2 d. h., C. IMiddelburg, P. T., J. N M.,
J. FC. B. B., C. L. H., Vlissingen, C. K.,
Koudekerke, tot 5 b. s. 3 d. h., A. N. d. L
Veere, tot 10 b. s. 3 d. h., A. M., Vlissin
gen, tot 2 dagen h., J. v. d. R., Vlissingen,
tot 5 dagen h., C. B., Vlissingen, tot 10 dagen
h., J. HVlissingen, tot 2 x 10 dagen h., C
B., Vlissingen tot 14 dagen h.
De vier gedetineerden, die eenige maan
den geleden uit het huis van bewaring op de
Prinsegracht te 's-Gravenhage ontsnapten, doch
spoedig weder gegrepen werden met uitzonde
ring van éen hunner, die eenigen tjjd later
werd gearresteerd, stonden Maandag voor de
Haagsche rechtbank terecht.
Het verhoor bevestigde volkomen de omstan
digheden, zooals die destijds zgn medegedeeld-
t' Bleek ook dat de bewaarder en de hulpbe
waarder, die dienst deden op den dag der ont
vluchting, zeer plotseling overrompeld waren
en zooals een der beklaagden het noemde
dadel gk van hun stuk waren", zoodat de
ontsnapping zeer gemakkelijk ging. Het O.
vorderderde voor de drie bekl., die resp. den
bewaarder hadden aangrepen, het schreeuwen
hadden belet en de sleutels hadden afgenomen,
voor ieder 6 maanden, en voor den vierden
bekl., die den hulpbewaarder belet zou hebben
zgn kameraad te hulp te komen, ook 6 maanden.
Namens den emeritus-predikant te Kam
pen, die ter zake van het onbevoegd uitoefenen
der geneeskunde, tweemaal gepleegc', door het
kantongerecht te Zutphen is veroordeeld tot
twee geldboeten elk van f 100, subs. 10 dagen
hechtenis voor elke boete, is hooger beroep
aangeteekend.
ONDERWIJS.
Aan de hoogeschool te Leiden heeft de
heer J. P. Scholte met goed gevolg het can
didaats examen is de Theologie, eerste ge
deelte, afgelegd.
Aldaar aanvaardde heden namiddag d(
heer dr P. Zeeman het hoogleeraarsambt
aan de Rijksuniversiteit met een rede over
Zuivere en toegepaste wiskunde."
Een 14tal jongedames heeft zich dit jaar
doen inschrgven als studente bg de Leidsche
Universiteit (1 rechtsgeleerdheid, 4 medicijnen,
3 philosophic en 6 letteren
Benoemd tot tgdelgk leerares in de En-
gelscbe taal aan de rijks hooger e burgerschool
te Sappemeer mejuffrouw Vliegenthart, te Gro
ningen-
Naar het Schoolblad bericht, stellen, inge
volge een regeeringsopdracht, de inspecteurs
van het lager onderwjjs een onderzoek in naar
de zorg voor de »achterlgke" kinderen. Zg
zgn thans in België en gaan daarna o. a naar
Duitschland.
LETTEREN EN KUNST.
Mejuffrouw Anna Blaauw, altzangeres te
Gravenhage, is reeds zoo ver hersteld dat
haar weder-optreden in dezen winter kan
worden tegemoet gezien.
De Neue Freie Prease bev-t een warm
•tukje over Materna, d.e, naar men zegt, door
den nood gedronge-, haar inboedel zvl moeten
verkoopen. Hoe is het mogelgk, vrasgt de
auteur, dr Steger, dat noch Co ima, noch
Siegfried zich het lot aantrekt vas een artiste
die zooveel lot verbreiding van Wagner's
werken bgdroeg. Ala Wagner nog leefde, zon
hg spoed'g hulp hebben verleend.
Generaal De Wet heeft Zondag bericht
gekregen, dat ook een zgner dochters beden
kelijk ziek is.
De heer A. de Haan, predikant te Zwolle,
heeft voor de hem aangeboden betrekking van
directeur der weesinrichting te Neerbosch be
dankt.
Bg een twist tusschen twee stokers der
marine te Hellevoetsluis heeft de een den
ander zoodanig met een mes in den buik ge
stoken, dat onmiddellijke overbrenging van
den getroffene naar het hospitaal noodig was.
Te Haarlem is in den nacht van Maan
dag op Dinsdag weer ingebroken, thans bg
een winkelier. Een 70 aan geld, een gouden
ring enz. hebben zjj buit gemaakt.
Te Harmeien is een dienstbode van een
landbouwer des morgens bjj het melken door
de duisternis te water geraakt en verdronken-
In welke ziekelgke overdrgving men
tegenwoordig vervalt Te Amsterdam heeft
men in de politieverordening, men begrjjpt
wel met welke bedoeling, eene bepaling waarbg
het vrouwen verboden is in de Kalverstraat
b.v. stil te staan. Dit heeft dezer dagen tot
een betreurenswaardig conflict geleid.
Jl. Dinsdag veroordeelde de rechtbank al
daar tot J 3 boete sub. 3 dagen hechtenis
een man die onlangs terecht stond ter zake
van beleediging van een agent van politie, die
in de Kalverstraat, terwgl de man een bood
schap deed in een winkel, diens buiten wach
tende eohtgenoote op grond van die verorde
ning gebood door te loopen.
Natuurljjk mocht de man den politieagent
niet beleedigen en kon de agent niet anders
doen dan zgn instructie opvolgen. Maar de
verordening is toch eigenlijk de sohuld van
het gebeurde.
Vermoedeljjk ten gevolge van het omval
len van een petroleumstel is te Apeldoorn een
heerenhuis totaal uitgebrand.
Te Harderwjjk is een 6-jarig meisje,
tjjdens de afwezigheid der moeder, met vuur
in aanraking gekomen, en Maandag aan de be
komen brandwonden overleden.
Aan het postkantoor te Groningen wor
den aangeteekende brieven met 1130 ver
mist.
De Leeuw. Crt. deelt een aardig staaltje
van dames-vindingrgkheid mede. Onder de
deputatiën, die Vrgdagavond den Boerenge
neraals geld brachten, was er ook eene van
eene drietal jonge dames uit Makkum. Toen
deze haar geld aangeboden hadden, vroegen
ze een quitantie. Waarschgnlgk een
niet onaardig bedacht, en gelukt middel om
aan een paar interessante handteekeningen te
komen. Het publiek juichte de jonge dam*s
hartelijk toe.
Bg de te Maastricht gevangen genomen
dievenbende zgn onderscheidene reiequien ge
vonden, die herkend zgn door den pastoor te
Oud Vroenhoven, als vóór eenige jaren bg hem
ontvreemd.
Te Kerkrade (Limburg) heeft een werk
man in een spiegelfabnek een kist, welke uit
den strop schoot, op hét hoofd gekregen. De
ongelukkige bleef op de plaats dood.
Te Oadenbosch is een brouwersknecht
van een zwaar heiaden bierwagen gevallen,
met het noodlottig gevolg, dat hg onder den
wagen terecht kwam en daar door een der
wielen werd overreden, zoodat de dood
onmiddellijk intrad.
Zaterdag werd een landbouwer te Elshout
(bjj Heusden), die met een huishoudster alleen
woont, opgeklopt en bericht dat zgn broeder,
die in een ander deel der gemeente alleen
woont, een beroerte gekregen had. Hjj en zgn
huishoudster spoedden zich dadeljjk daarheen,
maar vonden allee in rust; niemand bleek
ziek te zgn. Toen zjj weer thuis kwamen,
ontdekten zjj echter dat er ingebroken was.
Het raam der voorkamer vond men opgescho
ven en het kabinet opengebroken. Vgf laden
waren er uitgenomen, op den vloer gezet en
doorzocht, zoomede een bureau. De dieven
hebben zich meester gemaakt van papieren en
van een flinke som geld, ongeveer 700.
De habitués van de Parijsche tramlgnen
Alma—Gare du Nord en Louvre-Versailles ken
nen Loulou, den hond van een ontvanger, die
met geestdrift »voor Frankrjjk" in 't rond danst;
•voor Pruisen" 't vertikt Als zgn baas
zegt»Allons, Loulou, saute pour la Prusse
blgft hg met een gezicht, waarop een onmete
lijke minachting moet gelezen worden, naar
rechts en links zitten kjjken. Diezelfde hond
danst nu even lustig »voor de Boeren" als
voor Frankrgk".
Te Nysni-Novgorod zgn gedurende de
najaarsmisBen zes olifanten, hehoorende bg een
circus, aan de handen van hunne bewakers
ontsnapt. Zjj zgn de stad ingeloopen, hebben
de menschen aangevallen en eene hevige
paniek veroorzaakt. Honderd personen zgn
gedood of gewond door de woedende dieren
- Naar de schatting van »Wallstreet" waren
de inkomsten van de Staaltrust in het afge-
loopen kwartaal 38.000 000 dollar. Dat zou
ook de grootste opbrengst zgn van een kwart
jaar sedert de vorming der trust.
Te Buenos-Ayres heeft de 13jarige zoon
.n een gegoed burger, Ricardo Galdez, reeds
8 personen vermoord. Dit jonge monster is
onlangs veroordeeld wegens het vermoorden
van zgn twee broeder?, écu die ouder en. éen
die jonger was dan hg. Hg gaf als de reden
van zgn misdaad op, dat bg wenschte eenig
erfgenaam van het fortuin van zgne ouders te
worden. Hg verklaarde onbeschaamd dat hjj
reeds te voren zes moorden had bedreven, die
men tot nu toe nog niet had kunnen verkla
ren. Tot dit getal slachtoffers behoorden twee
volwassen personen (eene vrouw en een grjjs-
aard) en vier speelkameraden. Hg sneed on
veranderlijk met een scheermes de keel af van
de personen, waarvan hg zich om de een of
andere beuzelachtige reden wenschte te ont
slaan. Hg wist zich altjjd met groot vernuft
aan elke verdenking te onttrekken.
Een Reutertelegram meldt dat op Guam,
een van de Marianne-eilanden van de Ladrone
groep, 180 aardschokken zgn waargenomen
op den 25en September. De marine-barrakken
en andere gebouwen te Agana werden verwoest.
Twee inlanders werden gedood.
Een ander telegram zegt dat er Maandag
middag een hevige aardschok, die twee minuten
duurde, heeft plaats gehad op New Marghilan,
Ferghana, in Russisch Oentraal-Azie.
Kapitein Tual, van het stoomschip Mal-
vina van de Algemeene Transatlantische maat
schappij, varende tusschen St ^Nazaire er
Newhaven, heeft bg zgn aankomst Dinsdag
morgen in de haven van Newhaven gemeld,
dat kort na éen Maandagnamiddag in het
kanaal in een, met water volgeloopen boot een
man werd bespeurd die met een Btuk bout
zwaaide als teeken om hulp. De Malvina had
gestopt en den man opgenomen, die verklaarde
dat zgn naam H. Anderson was, en dat bg
matroos waB op de Noorweegsche Bchoener
Wista van Fredriksüald. Deze was Zondag
avond aangevaren door een stoomschip bg
lichte mist. De stoomboot, zeide hg, had niet
gestopt om bjjstand to verloenen en hg wiBt
haar naam niet. De Wista zonk binnen drie
minuten, en Anderson wist niet wat er van de
bemanning was geworden, doch hg vreesde
dat zjj ten onder gegaan was met het schip.
De Wista was met ballast geladen en kwam
van Poole; zjj had eene bemanning van 7
personen.
Heden werd aan het gebouw van het Pro
vinciaal bestuur te M i d d e 1 b u rg aanbesteed:
het onderhoud der bodemdiepte in de buiten
havens van het kanaal door Walcheren te
Vlissingen en te Veere, in de Wester- of
Koopmanshaven te Vlissingen en in de haven
te Breskens, gedurende de jaren 1903 tot en
met 1908, -n twee perceelen.
Raming le perceel 132.0002e perceel
50.100in massa 182.100.
Voor bot eerste perceel werd ingeschreven
door de heeren K. Bos Az,, O verveen, voor
f 89.945 en A. Prins Thz., voor 132 000
Voor het tweede perceel schreef in de heer
A. Prins Thz., voor 50.100.
Voor de massa ward ingeschreven door de
heeren: A. F. Volker voor f 129.600; I.
de Velde Iz., Papendrecht, 133.800:
Volker Lz. voor f 142.000P, A. Boa, Gorin-
chem, 149.000W. P. de Vries, Rossom,
149.600; A. C. van Wijngaarden ad 154.000
G. A. van Hattem voor 161.400; J. van
Noordenne, Utrecht, f 166.000en A. Prins
Thz. voor 168.000.
De inschrijvers, bg wier namen geen woon
plaats is vermeld, wonen allen te Shedrecht.
TOBKOOPINGBN UN VIRPACHTIN-
OBN IN IBBLAND.
Datum. Plaats. Voorwerpen. Informatie-,
9 Oct Middelburg, Hout, Kouion.
.3 Waarde,
.5 Middelburg,
's Gravenhage. Omtrent het plan van
Wolmaran's terugkeer naar Zuid-Afrika ver
neemt men dat hg daartoe een permit vroeg
aan de Engeleche regeering, die daarop nog
niet beschikte. In de hoop op een gunstig
antwoord besprak hg reeds zgn plaats voor
den overtocht op een boot.
Tot dusver is niets bekend van het bericht
ait het buitenland dat de Duitsohe keizer op
zgn doortocht naar Engeland een bezoek zou
brengen aan onze Koningin.
Benoemd tot burgemeester van Goes de
heer J. E. de Koning Koog.
Benoemd tot regent van het Huis van Be
waring te M i d d e 1 b n r g jhr mr E. de Ca-
sembroot, lid van Gedeputeerde Staten van
Zeeland, te Middelburg.
Vruchten, De Vos.
Wgn, Notarishuis.
Huizen, Tak.
Serooskerke, Hofstede en
Weiland, Tak.
Bruinisse, Bakkerg en
Kruideniersw., Franse.
§HF~ Agenten voor de Middélburgsche cou
rant zgn in Zeeland teVlissingen C. N.
J° de Vey MestdaghGoes A. 0. Boluyt
firma wed. A. C. de Jonge Zierikzee A.
C. de Mooy; en Oostburg firma A. J.
Bronswijk
Brussel, 8 Ootober, De giften
Boeren stroomen toe. De
vele raadsleden zonden gaven.
Gisteren werden verschillende conferenties
gehouden ook met de leden der pers en het
Brusselsch pro-Boercomité, teneinde te beraad
slagen over de beste maatregelen om de col
lecten te doen slagen.
Ook uit Luik ontvingen de generaals een
uitnoodiging tot een bezoek.
Maandag zullen zg, vermoedelgk onder ge
leide van dr Leyds, naar Pargs gaan, na vooraf
denkei gk een bezoek aan president Kruger te
Utrecht gebracht te hebben.
Na hun bezoek aan Duitschland eaan de
generaals in Engeland, het eerBt te Londen-
propageeren voor het generale Boerenfsnds.
Madrid 7 Oct. Het ministerie besloot den
staat van beleg te Barcelona op te heffen en
Btelde de beraadslaging over de kwestie van
opheffing der grondwettige rechten uit tot
andere zitting.
Den 20en October zal het parlement geopend
worden.
V erzending en laatste busliohting der MA L
san betpo stkantoor te Middelburg.
Oost-Iïidië.
(Alles plaatselijke tijd.)
Brindisi (Eng. dienst)10 Oct. 1.5 'i namid.
Amsterdam (Nederi.) 10 Oct. 7.10 's avonds.
Marseille Lloyd14 Oct. 7.10 's avonds.
Rotterdam LloydJ 17 Oct. 7.10 's Bvonds.
Marseille (Fr. dienst) 18 Oct. 6.15 'smorgenr.
Genua (Nederi.) 21 Oct. 7.10 'savonds
Napels (Duitsohe dat.). 24 Oct. 9.15's morgens
Algemeen Overzicht.
De begraienis van Zola heeft, nog
sterker bgna dan zgn dood, in het lioht ge
steld de enorme beteekenis, die zgn persoon
heeft gehad voor het hedendaagsche Frankrgk.
De romanschrgver is er bg op den achtergrond
gedrongen door den schrgver van Faccusede
litteraire baanbreker van het realisme door
den man van het volk, door den schrgver van
L'Aesomoa- en Germinal.
De begrafenis was ten deele een hulde van
de volksmassa der arbeiders, voor wie Zola
zoo veel gevoelde, en die hem nu een stomme
betooging brachten door een enorme opkomst.
Maar meer nog dan dat was het een hulde van
de voorstanders van het reoht, van de sterk
aangegroeide partg, met de kleine groep der
eens zoo gesmade intellectuelePiquart, Labori,
Trarieux enz. als kern, en als 'tware in een
symbool in den stoet vertegenwoordigd door
den persoon van Dreyfus.
Men heeft Zondag in Zola vooral den mensch
vereerd, den gloeienden idealist die in dezen
oprechten realist school, zooals Anatole France
het uitdrukte. Ea nu is het merkwaardig om
te lezen hoe de bladen in hun beschouwingen
over de begrafenis juist doen uitkomen wat de
mensch Zola voor Frankrgk is geweest. De
stroom van letterkundige waardeeringen, na
zgn dood zoo overvloedig, is opgehouden, en
de waardeering van zgn persoon is de hoofd
toon gebleven.
Er kwam in de schitterende lgkrede van
Anatole France een deel voor waarin hg van
Zola's rol in de Dreyfus-zaak sprak, en
waarvan velen dier beschouwingen de terugslag
zgn. Hg had het over Zola's J'accuse, en zei
»Toen brak de haat onbeteugeld los. Alles
was omvergesmeten in de dagen die aan den
brief voorafgingen. Immers, een onverzoenlgk
socialist riep met bitterheid uit>Als deze
maatschappg zóo verrot is, kunnen de afschu-
welgke puinhopen niet eens gebruikt worden
voor de grondslagen van een nieuwe 1" Recht
vaardigheid, eer, denken, alles scheen verloren.
Maar alles werd gered. Zola had niet alleen
een rechterlgke dwaling onthuld, hg had ook
alle krachten van geweld en onderdrukking
aan het daglicht gebracht, die in Frankrgk
de sociale rechtvaardigheid, het republikein-
sohe begrip en de vige gedachte wilden doo-
den. Zgn moedige roepstem heeft Frankrgk
wakker geschud.
De gevolgen van zgn handeling zgn onbe
rekenbaar. Ze ontwikkelen zioh met gewel
dige kracht en majesteit, ze strekken zioh
eindeloos uit. Ze hebben een beweging van
sociale rechtvaardigheid in het leven geroepen,
die niet zal big ven stil staan. Uit haar ontstond
een nieuwe toeBtand, gegrondvest op betere
rechtvaardigheid en een diepere kennis van
de rechten van allen."
Voor een buitenlander klinkt het wel wat
zonderling dat Anatole France daarop de be
wering liet volgenSlechts in Frankrgk kon
zoo iets gebeuren. Wat is de geest van ons
vaderland bewonderenswaardigHoe schoon
de ziel van het Frankrgk, dat in vroegere
eeuwen het recht aan Europa en de wereld
leerde". De lemps knoopt zelfs een heel
hoofdartikel aan deze opmerking vast om te
>ogen, dat Frankrgk ook nu nog aan andere
volken een les en een voorbeeld gaf in het
recht; dat Zola's wil overal elders zou gebro
ken zgndat geen ander land deze proef zou
hebben doorstaan, enz.
Die Fransche gdelheid neme men aan voor
wat zg is, maar een feit blgft het dat Zola,
zooals Anatole France zei, zich voor zgn
vaderland verdienstelgk heeft gemaakt, omdat
hg niet aan de rechtvaardigheid van Frankrgk
getwgfeld heeft. >Hg is een moment van het
menschelgk geweten geweest."
De republikeinsche bladen zgn allen vol
bgzonderen lof voor de wgze waarop Zola
hulde is gebracht. Hoewel Zola geen politi
cus is geweest, heeft hg misschien meer gedaan
voor de bevestiging der republiek tegen de
partgen, die haar aanvielen, dan iemand vóór
Er is dezer dagen te Johannesburg
een openbare vergadering gehouden tot vorming
van een politieke vereeniging en de belang
stelling was van dien aard dat er ongeveer
10.000 personen tegenwoordig waren.
Het doel der vereeniging zal zgn de belan
gen van de inwoners van Transvaal te be
schermen, en uit de gehouden redevoeringen
bl'gkt dat deze vergadering een uiting was van
de algemeene ontevredenheid, die heerscht
onder wat vóór den oorlog de Uitlandersbevol-
king heette.
De redenaars verklaarden dat het niet hun
voornemen was om de politiek van Milner te
bestrgden, maar ze willen een woordje in de
zaken meespreken, en ze willen door deze
aniging de gelegenheid openen om de ware
publieke opinie op een andere wgze te doen
vertegenwoordigen dan door de bladen. Daar
krggen ze dus ook eindelgk genoeg van.
Dan waren er nog andere klachten o- a. de
annexatie van het district Vrgbeid bg Nat»
