MIDDELBIRGSCHE COURANT. N". 231. 145" Jaargang, 1302. Woensdag 1 October. Deze courant verschijnt d a g o 1 ij k s, mot uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING. 30 Sept. 8 n. vm. 50 gr., 12 u, 55 gr., av. 4 u. 58 gr. F. - V e r w a o h tzwakke N. O. wind, licht bewolkte lücht, geringe afname in temperatuur. Advertentian20 cent por regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50*, elke regel meer 20 cent. Reclamens 40 cent per regel. Groote letters naar do plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betredende Handel, Np verheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE IiA MAR Axis., N.K. Voorburgwal 366, Amsterdam. Middelburg 30 September. Eigenaardige actualiteit. Een deel onzer lezers weet waars chjjnljjk, dat verleden jaar te Bazel geconstitueerd is een Internationale Vereeniging voor ivettdijke be scherming der arbeiders. Haar zetel is gevestigd in de genoemde Zwitsersche stad, waar tevens als haar bljjvend orgaan is opgericht een in ternationaal bureau, hetwelk voornamelijk tot taak heeft gegevens te verzamelen en te ver werken omtrent de arbeidswetgeving, de uit voering en de werking ervan in de verschil lende landen. Terwjjl de vereeniging haar nationale afdeelingen heeft tot nu toe zjjn, behalve ons land, aangesloten Zwitserland, Duitscbland, Oostenrjjk, Italië, Frankrjjk en België, is haar doel, door nauwkeurige bestudeering der feiten en door daarop ge gronde actie, zooveel mogeljjk overeenstem ming te verkrijgen tusschen de wettelijke regelingen in alle betrokken landen, en den tjjd voor te bereiden waarin die overeenstem ming een volledige zal worden. Te dien einde tracht zjj ook voeling te hebben en te houden met de regeeringen, die zich in het interna tionaal bestuur der vereeniging kunnen doen vertegenwoordigen. Daarvan heeft onder an dere de Nederlandsohe regeering gebruik ge maakt; haar vertegenwoordiger iB de heer Talma, het lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Onnoodig te drukken op het hooge belang van de bemoeiingen dezer vereeniging. Voor de vrienden eener ingrijpende arbe idswetgeving kan zjj niet alleen een steun zpn inzóóver, als zjj voof achterblijvende landen een prikkel zal worden tot beter voor waar ta-acht jjden op den ingeslagen weg; haar beteekenis ligt ook hierin, dat de beoogde overeenstemming tus schen de bepalingen in de verschillende wet gevingen verscherpte voorschriften, voorzooveel de export-industrieën betreft, zullen verge makkelijken. Allerminst behooren wp tot dezulken, die verkondigen, dat de wetgever voor maatregelen ter bescherming van de arbeiders moet terugdeinzen, omdat onze vader- landsche industrieelen dientengevolge niet zouden kunnen mededingen op de wereldmarkt; want een behoorlpk beschermde, en daardoor werkkrachtige arbeidersbevolking is naar onze schatting juist öók een industrieel belang- Doch dit neemt niet weg, dat de strjjd voor het erlangen van doeltreffende wettelijke beschermings-voorschriften eon minder zware zou zjjn, indien aan de oppositie het wapen van de concurrentie op de wereldmarkt feite- Ijjk uit de handen kon worden geslagen. De vorige week nu heeft de vorengenoemde internationale vereeniging te Keulen haar algemeene vergadering gehouden. Mannen van de wetensohap, van de industrieele practjjk en van de sociale politiek waren daar bjjeen. Aan de orde waren het vraagstuk van den nachtar beid van vrouwen, alsmede dat van die in dustrieën, die bp zonder gevaarlpk zpn voor de gezondheid der werklieden, met name van de phosphoor- en de loodwit-industrieën. Al die onderwerpen werden ten slotte ver wezen naar internationale commissiën, die in een volgende bjjesnkomat nauwkeurig uitge werkte voorstellen moeten doen op de grond slagen, welke reeds ditmaal zjjn vastgesteld. Wp bepalen ons tot het vermelden van die grondslagen ten aanzien van het eerstvermelde onderwerp, waaromtrent genomen werd het navolgende besluit »De stand van de wetgevingen ter zake van den nachtarbeid van vrouwen, alsmede haar invloed op den toestand der nijver heid in 't algemeen, op dien der njjver- heidsondernemingen en der arbeiders in 't bjjzonder, rechtvaardigt principieel een algemeen verbod van dezen arbeid. Een commissie onderzoeke de middelen om dat algemeene verbod allerwege tot werkelijk heid te maken, en hoe de thans nog daarop bestaande uitzonderingen Bnel kunnen worden weggenomen." Met betrekking tot dit onderwerp maakt Nederland stellig geen slecht figuur. Want zooals men weet, is reeds krachtens onze wet geving het verbod van nachtarbeid voor vrou wen volstrekt algemeen, en geldt daarop tot dusver geen enkele uitzondering. Maar men weet eveneens, dat op het woord totdusver de klem moet vallen, aangezien door den minister Kuypet bjj de Staten-Generaal aanhangig is gemaakt een wetsontwerp om, ten behoeve van het haringspeeten in dit verbod een eerste bres weliswaar een kleine bres, maar toch een bres te schieten. Zoo heeft het te Keulen genomen besluit voor ona land eigenaardige actualiteit. Het verklaart in de hoogste mate gewenscht de wegneming van bestaande uitzonderingen. En Nederland staat juist op het punt, voor de eerste maal een uitzondering toe te laten. Geenszins miskende men te Keulen de moge lijkheid, dat het ten slotte ondoenlijk zal blij ken, met alle uitzonderingen te breken. Maar wat men heeft willen betuigen, is dit: zjj mogen niet bestendigd en nog veel minder gemaakt worden, tenzjj de ondoenlijkheid der toepassing van den regel op alle industrieën boven eiken twjjfel is verheven. Is dat bewijs door de Nederlandsche regee ring voldingend geleverd ten opzichte va* haar wetsvoordracht betreffend bet haring speeten Naar onze meening op het oogenblib, waarop wjj deze regelen schrpven, nog niet Tot rechtvaardiging van die meening zouden wp in bijzonderheden moeten treden, waarop onze lezers wel niet belust zullen zpn. Laat ons daarom slechts dit zeggenal behelsde de Memorie van Antwoord een vrjjwat deugde lijker pleidooi, dan de hoogst gebrekkige Memorie van Toelichting geleverd had, toch bleef er ook na de eerste nog ruimte voor twjjfel, die geheel zou moeten zpn weggeno men, opdat wp vrede zouden kunnen hebben met de aanneming van het wetsontwerp. Misschien is. wanneer deze regelen van de pers bomen, de openbare beraadslagingerover reeds achter den rug, en de beslissing reeds gevallen. Moge in allen gevalle blpken, dat onze geestverwanten in de Kamer zich daar- bp geplaatst hebben op dit standpuntöf weg neming van eiken twjjfel omtrent de noodza kelijkheid, öf verwerping. V. D. De schrjjver weet toch wel dat mr Drucker en eenige andere leden der Tweede Kamer een amendement hebben voorgesteld om te be palen, dat de regeering niet definitief maar slechts voor enkele jaren bevoegd zal zpn het haringspeten door vrouwen ook na den wette- ljjk bepaalden tjjd te vergunnen. BMOHUffiDrGM MZ. Bp kon. besluit; is benoemd tot opzichter bp 's rjjks kusl- verlichting te IJmuiden de lichtwachter bjj 'srpks kustverlichting aldaar E. Horsman; is benoemd tot ingenieur der telegraphie A. A Oosting, thans asspirant-ingenieur der telegraphieen tot opzichter der telegraphie van de 2e kl. A. W. Slager, thans asspirant- opzichter der telegraphie; is benoemd tot directeur van het postkan-; tooi te Onderdendam J. G. Hupgens, thans commies-titulair der posterpenen tot direc teur van het post- en telegraafkantoor te Brielle, A. G. van Oldenbarneveld, genaamd Witte Tullingh, thans commies der posterijen van de 2de klasse. De minister van marine verleent Vrjjdag geen audiëntie. E!T STAD Eli PROVINCIE. Met verklaarbare belangstelling wordt uitgezien naar de opgaaf der opbrengst van de collecte, Maandag te Middelburg voor de Boeren gehouden. Door het comité van ontvangst werd echter besloten het totale bedrag niet bekend te maken vóór het geld Woensdag den Generaals is overhandigd. Dat het een som is, Middel burg en zjjne bekende vrijgevigheid waardig, kunnen wp wel verzekeren. Het programma voor Woensdag is nu ver schenen en tegen 25 cent verkrijgbaar. Eveneens zpn gedrukt de koralen, welke bp aankomst op het plein voor het station en op de Markt gezongen worden onder begeleiding van het muziekkorps der d.d. schutterij, onder directie van den heer Jan Morks, die met zpn korps zich ook nu Jweer zeer verdienstelijk maakt; trouwens de algemeene medewerking is groot. Die liederen zpn tegen éen cent ver krijgbaar. Wp zullen uit dat program verder niets overnemen, ook die koralen niet vermelden omdat uit den verkoop van een eilander wêer een bate kan vloeien voor het Boerenfonds. Generaal De Wet komt niet. Velen, met ons, die zich nog vleiden met de hoop van zjjne komst, zal dit bericht zeker teleurstellen. Maar nog meer zal men bet betreuren als men weet, dat de groote generaal zich nog te ziek gevoelt om op reis te gaan en zpn ge neesheer hem dit ook beslist verbood. Wp vestigen nog de aandacht van het pu bliek op het volgende: Heden (Dinsdag) avond tot acht uren zpn nog kaarten a vpf cent te verkrjjgen voor de gelegenheid, die daar Woensdagavond ge boden wordt om de generaals te begroeten. Daarvan vooral worde toch ruimschoots ge bruik gemaakt Voor de bijeenkomst in de Concert- en ge hoorzaal, Woensdagmiddag te vier uren, zpn alle zitplaatsen bezet. Thans is nog gelegenheid zich te voorzien van een staanplaats in de kleine zaal. Men zie de desbetreffende annonce in dit nommer. Voor de samenkomst in de Nieuwe lcerk, te half drié uur, zpn nog een twintigtal kaarten ad 1 verkrjjgbar.r bjj den boekhandelaar R. M. Smits, benevens 105 kaarten voor staan plaatsen ad 10 cent, die nog zpn bijgedrukt en bij alle boekhandelaars zpn te bekomen. De opgaaf van den spoordienst, die in dit nommer voorkomt, is in overeenstemming gebracht met den winterdienst. Met ingang van 1 November a. s. is de heer K. O. Gesner van der Voort, surnumerair der directe belastingen enz., verplaatst van de directie te Middelburg naar die te Rot terdam. In de groote zaal van het Schuttershof alhier, waarin elke zit- en staanplaats bezet was, werden Maandag avond door den heer Charles Frech, gewezen broeder trappist, zpne grieven tegen den overste van de Abdp der trappisten te Tilburg in het bp zonder en tegen de R.s K. kerk in het algemeen uiteen gezet. Wat hp mededeelde en nog iets meer kunnen zp, die er belang in stellen, lezen in de bro chure, die door hem te dezer zake is uitge geven. Van de gelegenheid tot debat werd geen gebruik gemaakt en de samenkomst verliep zeer ordelpk. De heer C. J. Huvers, notaris te Mid delburg (en vóór dien tjjd te Colpnsplaat), heeft tegen 1 November a.s. ontslag gevraagd. Z. N.bode. Uit "Vlissingen. De gemeenteraad vergadert Donderdag den 2en Oct. deB namiddags te 2 uren. Daarin komt ter tafel het te verleenen ont slag aan J. van Willigen als onderwijzer aan school E en aan I. Harder als lid der com missie voor de Zeeman- en visschersbeurs. Vastgesteld zal worden een instructie voor den gemeente-ontvanger. Dan zal benoemd worden een gemeenteont vanger en een lid der commissie voor boven genoemde beurs. Verder komen in behandeling een voorstel tot verkoop van grond en de volgende voor stellen van burg. en weth.naar aanleiding van het adres van bewoners van den Vrpdoms- weg omtrent het aanbrengen van gasverlichting; in zake den verkoop van bouwterrein aan de Rommelkade; tot het vaststellen van bepa lingen omtrent minimum loon en maximum arbeidsduurtot onderhandsche verhuring aan C. Theune van een gebouwtje op het Boter- pleintot het verleenen van vergunning aan de Mp Zeeland en aan P. Melis tot het aanbren gen van reclame-bordentot goedkeuring van eene af- en overschrijving van de rekening over 1901 en de begrooting van 1903 van de com missie voor den"Vliss.— Koudek. straatweg; tot beschikking over den post voor onvoorziene uit gaven, dienst 1902en tot het verleenen van vermindering van pacht aan K. Br&un. De kommiezen bjj de plaatselijke belastin gen aldaar hebben een partjjtje gedistilleerd in beslag genomen, dat in Rotterdam was besteld door een handelaar in sterken drank te Vlissingen. Deze had het echter laten adresseeren aan iemand te Middelburg, die het met een adres van een ander te Breskens per tram naar Vlissingen doorzond. Daar werd het echter in het wachthuisje van de tram aan de Zeil- markt in beslag genomen. De geadresseerde te Breskens bleek bp onderzoek geen bestel ling gedaan te hebben. Volgens ons gezonden mededeeling, is het examen ter verkrjjging van een diploma voor polderopzichter, ingesteld door den Bond van waterbouwkundige ambtenaren in Zeeland, door de daartoe benoemde commissie op 25 en 26 dezer gehouden in De prins van Oranje te Goes. Tot deelneming meldden zich 11 candidaten aan, van wie 2 niet konden toegelaten worden wegens te late aanmelding, terwijl 1 candidaat verhinderd was aan het examen deel te nemen. Van de 8 candidaten, die het geheele exa men aflegden, mochten 6 een diploma ver werven, nl. (in alphabetische volgorde) de heeren J. de Bree, Veere, J. Brill, Winschoten, P. Cysouw, Sas van Gent, J. Pouwer, Oost- en West-Souburg, L. J. Soeters, St. Annaland en Z. van de Velde, Scherpenisse. Zondag avond viel te Breskens van de tram een jongen, die ernstig gekneusd werd bevonden. In een buitengewone poldervergadering van den Grooten- en Kleinen Zoute polder te Biervliet is Maandag tot plaatsvervangend djjkgraaf gekozen Alph. Modde, landbouwer te Biervliet, in plaats van M. Cornelis, over leden. Gemeenteraad van Goes. Zitting op Maandag 17 Septdes avonds te 8 uren. Voorzitter de heer J. Ph Wesselink, burge meester. Tegenwoordig al de leden. Na voorlezing der notulen worden deze na eene kleine wijziging goedgekeurd. Als ingekomen stukken worden ter tafel ge bracht een schrpven van den heer J. Ph. Wes selink, dat hp ontslag neemt als lid van den raad en als lid van de commissie van toezicht op het M. O., en een verzoek om afschrijving van 8 maanden hoofdelpken omslag. Dit ver zoek zal nader worden behandeld. Tot ambtenaar van den Burgerlijken stand wordt benoemd de heer mr Jacq. de Witt Hamer, wethouder, en tot onderwijzeres aan de meisjesschool mej M. S. v. d. Bosch te Goes, no. 2 van de voordracht, met 7 stemmen; mej. Alida de Jonge uit Groningen verkreeg 6 stemmen. De heer Ramondt deelt den voorzitter mede, dat hp verhinderd is verder de vergadering bjj te wonen. De voorzitter vraagt den heer Ramondt of hp nog niet een oogenblik tjjd heeft, daar bjj nog gaarne een enkel woord wilde spreken, en zegt ongeveer hef volgende: Daar deze vergadering, die ik als voorzitter leiden zal, de laatste is, zal ik de geschiedenis van Goes, die in de vorige vergaderingen reeds genoeg besproken is, niet ophalen, maar wil de gemeente Goes nog alles goeds en voor spoed toewenschen- Ik hoop dat al hetgeen er voor de gemeente gedaan is, haar tot nut en voordeel moge strekken- Ik wenach de ingezetenen van Goes veel geluk in hunne carrière en gezinnen toe; verder wensch ik den leden van den Raad van harte alles goeds toe zoowel in hunne zaken als in hunne huis gezinnen. Ik heb gezegd. (Applaus). De heer Ramondt wenscht den voorzitter, namens den Raad, alles goeds in zpn verder leven toe en drukt de hoop uit, dat het hem, na een zoo werkzaam leven, nog vele jaren gegund moge zpn van zpn welverdiende rust te kunnen genieten. (Applaus). De heer Ramondt verlaat de vergadering. Aan mej. D. Posthumus wordt, op haar ver zoek, eervol ontslag verleend als onderwijzeres aan ovengenoemde meisjesschool tegen 1 Jan. a.s. of zooveel vroeger als mogeljjk blpkt te zpn. De rekening van het bestuur van het gast huis wordt goedgekeurd met een goed slot van 1308.486. De heer A. S. J. Dekker had de vorige ver gadering bezwaar om de begrooting der dd. schutterjj goed te keuren, waardoor uitstel tot behandeling is verleend. Door burg. en weth. daartoe uitgenoodigd, heeft de heer Dekker schriftelijk zpn voorstel toegelicht. De schuttersraad, hiermede in kennis gesteld, heeft echter geen termen gevonden om de begrooting te wjjzigen omdat het schrpven van den heer Dekker niet is gemotiveerd, waardoor natuurlpk geene andere inzichten kunnen verkregen worden, terwjjl het evenmin aanleiding kon geven, om de door den schut tersraad voorgestelde posten tegen de verlangde verminderingen te verdedigen, daar het niet bekend - is, welke gronden de voorsteller voor die vermindering heeft. Ook de finantieele commissie handhaaft haar advies tot goedkeuring. De heer Dekker vraagt het woord. De voorzitter verzoekt de fin. commissie den heer Dekker te willen beantwoorden. De heer Qchtman is van gevoelen dat zulks meer bp burg. en weth. behoort, welk gevoelen de voorzitter niet deelt. Zooals de heer Dekker vooraf zelf verklaart, is zpn betoog over de begrooting wpdloopend, keurt hp bijna eiken post af als te hoog geraamd, en beschuldigt hp den schuttersraad de zaak niet met den noodigen ernst te hebben behandeld. De heer Ochtma», voorzitter der financieele commissie, merkt op dat de groote reeks van opmerkingen van den heer Dekker natuurlpk niet zoo te wederleggen zpn en dat hp ook van gevoelen is dat de schuttersraad op de ontvangen gegevens niet anders kon schrpven. Hjj stelt voor dat dhr. Dekker een uitgewerkt rapport inzende en dat zulks worde gesteld in handen van den schuttersraad. De heer Dekker is niet genegen om nog een nieuwe nota in te zenden, maar verlangt dat van het gesprokene in de notulen melding zal worden gemaakt. De heer Ochtman en de voorzitter wjj zen op het verschil van begrooting en rekening. Op voorstel van dhr. Ochtman wordt besloten >rat in stemming te brengen het voorstel van burg. en weth. om de begrooting goed te keuren, of anders den schuttersraad uitte noodigen de begrooting opnieuw in behande- handeling te nemen. In stemming gebracht, wordt het voorstel van burg. en weth. met 9 tegen 3 stemmen aangenomen. Daarna wordt het kohier schoolgeld, cursus 1902/1903, vastgesteld op 1674 (141 kin deren) wat school A betreft, en op 1899 (33 kinderen) wat de meisjesschool betreften aan mej. N. de Mol Moncóurt, wegens vertrek, teruggave verleend van betaalden hoofd, om slag ad 1,51'. Bp de bepaling van het peil van de te bouwen woningen aan den Stationsweg stellen burg. en weth. voor, het peil te bepalen op 15 c.M. boven den kruin van dien weg. De heer Van der Leeuw vindt zulks te hoog en wenscht het te zien vastgesteld op 1.70 M. boven het zomerpeil van den polder. Na ampele discussie wordt de vraag gesteld of de raad van die verordening mag afwjjken. Dit wordt toestemmend beantwoord, waarna de heer Ochtman voorstelt de zaak uit te stellen en opnieuw een voorstel van burg. en en weth in te wachten. Na discussie staken de stemmen over dit voorstel en de beslissing wordt derhalve aangehouden tot eene volgende vergadering. De heer N. de Jonge Joh.zn. wenscht een gedeelte sloot te dempen aan den Westsingel om daarop gedeeltelijk een huis te bouwen en den dan in te nemen grond in erfpacht te ont vangen. Zulks wordt toegestaan en de erfpaohtssom bepaald op 8 ct. per c.A., met bepaling dat 25 c.M. boven den kruin van den weg moet gebouwd worden en steeds voor goede afwa tering van den weg vooi zpne gebouwen door De Jonge zorg wordt gedragen. Hierna wordt vergund aan J. C. de Beste Az timmerman, drie bruggen te leggen voor zpn te bouwen woningen aan den Westsingel tegen eene retributie van 1 'sjaars per brug en het peil voor de woningen op 15 cM. boven den kruin van den weg vastgestelden aan M. Buitemdjjk, aannemer te Goes, bruggen te maken aan den Stationsweg voor te bouwen woningen tegen betaling van f 1 per brug en hem toegestaan het struikgewas voor die woningen te rooien tegen betaling per jaar van 15 cent per strekkenden meter, blpvende het peil voor die huizen 15 cM. boven den kruin van den Stationsweg. Bg de rondvraag «egt de heer Dekker dat hp spoedig een voorstel zal indienen tot wjjziging der verordening op het brandwezen, omdat van burg. en weth. tot nu toe nog geen voorstel dienaangaande was ingekomen- ONDERWIJS. Tot onderwijzeres aan de meisjesschool te Goes is benoemd mejuffrouw M. S. van den Bosch aldaar, no 2 van de voordracht, met 7 stemmen. Mejuffrouw Alida de Jonge uit Groningen die middelerwijl te Appeldoorn is benoemd, verkreeg er 6. Bp kon. besluit ia aan de gemeente Heinkenszand een extra subsidie ver leend van ƒ4675 ten behoeve van eene behoor lijke inrichting van haar lager onderwijs. Tot directrice van de Industrie-school te Alkmaar is benoemd mejuffrouw J. M. C. Aalbers, hoofd der gemeente-bewaarschool te Middelburg. Te Zaamslag bracht de collecte voor de scholen met den bjjbel 413 50 op. Tot onderwjjzer in Ned. Indië is geslaagd de heer W. v. d. Sluis, vroeger te G roede. Op de aanbeveling voor leeraar in het handteekenen aan de burgeravondschool te Vlaardingen komt als nommer een voor de heer F. J. Hondius te Delft. LANDBOUW. Wp ontvingen het verslag van het rjjks- landbonwproefstation te Goes over het jaar 1901. Daaruit bljjkt dat de werkzaamheden op allerhand gebied, den landbouw betreffend, belangrjjk toenamen. Kwam men in 1891 tot 836 monsterB met 1415 afzonderlijke bepalin gen, in 1901 werden 3476 monsters onderzocht met 5329 afzonderlijke bepalingen. 1038 monsters meststoffen, 445 voedermid delen, 59 grondstoffen, 2 watersoorten, 1559 landbouwproducten, 26 grondstoffen en pro ducten der zuivelbereiding, 338 gerechtelijke boters en 9 stoffen van anderen aard werden onderzocht. 161 monsters vielen onder openbare en 1222 onder private controle en 100 onder privaat onderzoek. Het aantal ingekomen stukken bedroeg 3040; verzonden werden 3556 stukken, totaal behandeld alzoo 6596. De inkomsten bedroegen 4593.15, een be-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1902 | | pagina 1