MIDDELBI]ROS€HE COURANT
N°. 22o.
iwm
Woensdag-
24 September,
FEUILLETON.
Verschillende Berichten.
148° jaargang,
Deze courant verschijnt d a g o 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
THERMOMETER EN VERWACHTINGc
23 Sept. 8 u. vin. 55 gr., 12 u. 65 gr., av. 4 u. 66 gr. F. V e r w a o h tmatige Z. wind,
bewolkte lucht.
Advertentiën20 cent per rogei. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclamens 40 cent per regs',
Groots letters naar de plaats, die 2"
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betredende
Handel, Np verheid en Geldwezen, ia uitsluitend gerechtigd het Algemeen AdvertentJe-Ituf^iStt
A. DE LA MAR Aan., N.S, Veorbnrgwal 366, Amsterdam.
Middelburg 23 September.
HEN BELANGRIJKE TERKLARING.
Het weekblad De Amsterdammer maakte in
zjjn jongste nommer de onderstaande opmerking:
Ëotha sprak aan het middagmaal bjj Cou
turier 0. m. het volgende
»Men moest vrede maken toen, het kon niet
anders en dat die vrede tot stand kwam
is te danken aan dr. Kuyper, den eersten
minister; hem bracht spreker warmen dank
voor zjjn tusschenkomst, hg bewees een dienst
aan ons volk."
Dat de Boeren toen vrede moesten sluiten
dat zjj niet anders konden, daarvan waren wjj
van den beginne af overtuigd, en dat Kuyper
om zjjn optreden niet veroordeeld mocht
worden wg hebben het waarscbjjnljjke
daarvan steeds volgehoudentot hen, die
Kuyper zoo hard vielen, zeiden wg: wacht
dan toch de komst der Boeren af, laat hen ge
tuigen.
Nu zjjn de drie meest gezaghebbende, de
drie meest deskundige generaals hier ver
schenen zg hebben hun meening gezegd
Kuyper van alle schuld ontlast, en daarbjj hun
dank voor de bewezen diensten uitgesproken.
Wat doen nu de bladen, die zjjn handeling
zoo streng hebben gegispt
Zg houden zich eenvoudig als had Botha
over dit geheele geval gezwegen.
Indien ergens, dan paste hier tooh een
amende honorable niet alleen om der waar
heid wille, maar ook om Neerlands eer.
Immers heeft een Neerlandsch minister er
toe bjj gedragen, dat er een einde is gekomen
aan den barbaarschten oorlog ooit door een
beschaafde natie tegen een zooveel kleiner
volk gevoerd, dan heeft hg daardoor ook zjjn
eigen land een dienst bewezen, 's lands eer
verhoogd, waarvoor wg allen hem dankbaar
moeten zjjn. Wg althans wenschen hem in deze
onze hulde niet te onthouden.
Intusschen mag men het bjj een huldebe
tuiging niet laten. Het Nederlandsche volk
heeft er recht op nauwkeurig te weten, waarin
de dienst, door Kuyper bewezen, heeft bestaan.
Van het feit, dat Kuypers tusschenkomst de
Boeren nuttig is geweest, nam men ongetwjj-
feld met voldoening kennis.
Ligt het nu niet op den weg der Boeren
generaals zooveel doenljjk ons nader mede te
deelen in welk verband Kuyper's optreden tot
de vredestichting heeft gestaan? Wie beter
dan zjj zouden, na hun verklaring, de door zoo
velen verlangde opheldering kunnen geven
Door ons gemeld in ons nommer van 17
September 11. Red. Midd. Crt.
KORTE MHDHDHELINGEN
VERGADERINGEN.
De Nederlandsche Coöperatieve Bond heeft ii
zjjn te VGravenhage gehouden vergadering
met 133 tegen 49 stemmen besloten een eigen
maandblad als officieel orgaan uit te geven.
Voor 't overige leverde de vergadering geen
positieve resultaten, want noch de bespreking
der rapporten over aaneensluiting der coöpe
ratieve bakkergen voor aankoop van grond
Kot Keintje mttsicns werd.
SCHETS van L. ANNSHAGEN.
Uit het Duitsch.
stoffen en de stichting van een meelmolen, en
over de oprichting van een fabriek van ver-
duurzame groenten en vruchten, noch ook de
behandeling van de kwestie der oprichting
een er coöperatieve bank leidde tot eenig besluit.
BEJÏ OJEflUN" ©33W ËMZ,
Bjj kon. besluit
is de kapitein M. A. N. baron Mulert tot de
L9emcule, van het 5de reg. inf, op non-
activiteit gesteld
zjjn benoemd bjj het wapen der infanterie
bjj het 5de reg., tot kap. de eerste-luit. A.
Overstrjjd, van het wapen der inf., comm. der
2ae compagnie hospitaalsoldatentot eerste-
luit. de tweede-luit. J. Kooiman, van het
korps; bjj het 8ste reg., tot eerste-luit. de
tweede-luit. A. J. Yalewink en A. H. P.
Blaauw, beide van het korps
g het wapen der cavaleriebjj het 3de
reg. huzaren, tot eerste-luit. de tweede-luit.
R. A baron van Hardenbroek van Lookhorst,
van het korps
benoemd ter directie van de Rjjkspostspaar-
banktot concierge jhr A. B. van Suchtelen van
deHaare; tot assistent P. B.Bosch. J.Bubber-
man, J. G Coljjn, J. K Blankert, A. M. Harmsen,
A. A. H. van Leeuwen, F. J. Bouwens, J. B. R.
Faupel, A. H. Scholte, H B. ter Weyde, J. S. J.
Koenen en G. Bekertot bode N. van Amesfoort;
tot assistent-bode C. Dourleyn, J. A. A .Oxenaar,
P. J. Wallard, J. Starreveld en W. J. Bom
«tot vasten knecht K. Renes, allen thans tjjdeljjke
beambten bjj die instelling
is aan den directeur van hel post- en tele
graafkantoor te Oudewater, P. Buys Mz., op
zjjn verzoek, eervol ontslag verleend uit
'srjjks dienst,
Ons hof heeft voor drie weken den lichten
rouw aangenomen wegens het overigden van
H. M. de koningin van België.
Deze week verleenen de ministers van justitie,
van oorlog, van marine en van financiën
geene audiëntie.
De St. Cl van heden bevat de statuten van
de Vereeniging van leden der Nederlandsche rid
derorden te 's Gravenhage.
Zjj is opgericht voor den tjjd van 29 jaren,
te rekenen van den dag der oprichting, zjjnde
20 Juni 1902 en ving aan te werken 2 Aug.
1902
Onder leden der bedoelde orden worden ver
staan de ridders der verschillende klassen van
de drie Nederlandsche ridderorden.
De vereeniging stelt zich ten doel de stich
ting Oranje Nassau's oord, zoomede in be
hoeftige omstandigheden verkeerende weduwen
en kinderen van ridders der Nederlandsche
orden, geldeljjk te steunen.
Voor laatgenoemd doel wordt een onder
steuningsfonds gevormd.
De vereeniging bestaat uit eereleden, leden
donateurs of donatrices en gewone leden.
0 os t-Indie.
ATJEH.
Aan de Deli Ct. wordt onder dagteekening
van 23 Aug. uit Kotta Radja geseind:
Een vivrestransport viel in Simpang Olim
in een hinderlaag.
Gesneuveld een Inlandsche korporaal en zes
Inland sche fuseliers.
Gewond drie Europeesche en drie Inlandsohe
minderen.
Wjj verloren zes gewerende vjjand had
elf dooden.
Uit Weltevreden is dato 27 Augustus aan
hetzelfde blad geseind
Ons machtsvertoon in Palos had de ge-
wenschte uitwerking, de bestuurders van Sigi
Dolo en Belomaroe zien af van verder verzet
en lieten gebroeders Sarasin ongemoeid.
indien er zooveel zieke knollen niet werden
Met ingang' van 1 October a. s. is J. F.
van Leeuwe te Breskens benoemd tot post
bode te Bieryliet.
ÜIT STAD EN PROVINCIE.
Maandagmiddag werd wjj meldden het
reeds in een deel der oplaag van ons vorig nom
mer onder voorzitterschap van den heer dr L,
Wagenaar", in het Schuttershof alhier eene
vergadering gehouden van de besturen van
de afd. Middelburg van het Christelijk Nationaal
Boeren-Comité, de afd. Middelburg van de Ned.
Zuid-Afrikaansche Vereeniging en het Middel-
burgsch Damescomité, m verband met de komst
en ontvangst der Boerengeneraals hier ter
ede.
Ter vergadering waren ook aanwezig afge
vaardigden van een dergeljjk comité te Goes
Besloten werd zich te constituteeren tot een
breed comité.
Bjj acclamatie werd jhr. mr. L. Schorer
benoemd tot eerevoorzitter daarvan.
Verder werden benoemd tot voorzitter de
heer dr L. Wagenaar, tot vice-voorzitter
mevr. SchorerPlaat, tot secretaris de heer
W. J. J. Koole, tot penningmeester de heer
J. A. Zip, en tot secundus van den secretaris
de heer mr P. Dieleman.
Goedgevonden werd nog eenige personen
buiten Middelburg tfit te noodigen in het
comité zitting te nemen.
Het comité stelt zich voor werkz aam te zjjn
voor Walcheren, Zeeuwsch-Vlaanderen en
Schouwen-Duiveland,
Het zal zich wenden tot de burgemeesters
der onderscheidene g.meenten is die deelen
der provincie, met verzoek in hun gemeente
commissies te vormen tot het inzamelen van
gelden voor de Boerenvrouwen en kinderen.
Hetgeen op die wjjs wordt ontvangen zal
den Boerengeneraals bjj hun komst alhier wor
den ter hand gesteld.
Te Middelburg zal eene collecte langs de
huizen worden gehouden.
Reeds zjjn eenige rjjtuigen aangeboden, ter
wijl van een hotelhouder te dezer stede een
aanbieding inkwam om de generaals te logeeren.
Uit \lissingen.
Op de aanbeveling voor gemeente-ontvanger
zjjn door burg. en weth. geplaatst de heeren
J. I. de Back, geagreëerd klerk ten kantore
van den gemeente-ontvanger aldaar, en J. H.
Leinweber, gemeente-ontvanger te Wageningen.
De Roomsch Katholieke Kiesvereeniging
aldaar zal, naar wjj vernemen, geen eigen
candidaat stellen, doéh de candidatuur van
den heer I. H. Blum steunen.
Voortaan moest Heintje ook eiken doode
in het graf zingen. Met de anderen jongens
-stond hjj dan voor de deur van het sterfhuis,
totdat de kist naar buiten gedragen werd,
want in huis waren de bloedverwanten, de
dominé, de dragers, de vrouw van den over
ledene en vooral de doode zelf. Heintje ver
baasde zich wel eens dat die bjj al die drukte
in staat was zgn lach en zjjn trots te verbergen,
of niet te zeggen»Laat maar, laat maar
Integendeel lag hg daar zoo deftig, alsof hjj
op zulke kleinigheden niet meer lette mis
schien omdat hjj juist zelf met een koning sprak.
Daarom beschouwde hg het ook als een
groote eer, die zgn huis te beurt viel, toen
zgn grootvader stierf en begraven werd.
Sedert die in 1815 in Frankrgk gevochten
had, had hg nooit veel werk van zichzelf ge
maakt. Hg had niet veel gesproken, op Heintje
gepast, en overal een oog in 't zeil gehouden
als het voedertjjd was, ging hg in den stal en
praatte tegen de stomme dieren, die vol hoop
naar hem uitzagen. De verandering was
das niet groot en Heintje daoht er niet over
over hoe het zgn zou als hjj er voor goed niet
meer was.
Toen hg op den begrafenisdag, kort voor de
plechtigheid vergenoegd rondliep, ontmoette
hg zgn vijand, die met een koperen horloge
boven zgn kiel prgkte en hem door voort
durend tikken wilde dwingen te zeggen dat
hg het voor goud hield. Heintje verweerde
zich, trad langzaam achteruit en beweerde
ontwjjkend dat Cobus nog niet eens op
horloge kon kjjken.
»Zooooriep deze njjdig. »Den heelen
tjjd dat ik de klok luidde, heb ik op de klok
moeten kjjken, toen er aan jou nog niet
dacht werd."
»En nu luid ik ze en jjj niet," riep
Heintje dapper.
»En ik heb sedert van nacht zes jonge
kongntjes en gjj niet."
»En wjj hebben gisteren koeken gebakken."
»Als je me niet naderhand drie zulke
stukken bezorgt," Cobus wees ze aan met zgn
hand, »krgg je een drie dubbel pak slaag.
Dan heb ik nog een nieuwe hengel en jjj niet.'
»En mjjn grootvader wordt van daag be
graven en die van jou niet!" Met dezen
laatsten troef keerde Heintje zich om en
vluchtte springend in huis, want hg had al
laarzen aan. In de deur bleef hg echter verbluft
staan- Daar rukte een compagnie soldaten
met geweren aan en een andere met groote
koperen horens en trompetten en trommels.
Een half uur later gingen dezen voor den
stoet uit en speelden »Jezus is mjjn toever
laat."
Het hart van Heintje trilde Dat was nog
Vlissimgem.
Woensdag. 24 Sept. am, 5,52
Donderdag 25 vm. 6,25
Vrjjdag 26 7,46
-dag 27 9,18
Zondag 28 10,35
Maandag 29 11,35
Dinsdag. 30 nm. 12,06
In Zuid-Beveland worden tegen
woordig duizenden mudden aardappels opge
kocht voor Hollandsche rekening. Men be
dingt en besteedt 1.50 per mud of 70 K.g.
De opbrengst der aardappels zou in de klei
streken overvloedig genoemd kunnen worden
nooit gebeurdDat was ongehoordDat
had hg zgn grootvader vroeger nooit aange
zien Alle menschen stonden versteldZgn
vader zag bleek van ontroering - moeder
schreide. Door de Munerpoort trok de stoet
het middelpad op en in de geopende kerk.
Toen de horens en trompetten schetterend
onder het gewelf klonken, was het of de mu
ren zouden barsten evenals Heintje's hart. Zjjne
knieën knikten. Hg werd van binnen gskoud
hg kreeg kippenvel en had het gevoel
alsof zjjne haren te bergen rezen. Het
luid kwam op hem neer, alsof het hem zou
verpletteren het was t e verheven. Toen
viel het koor in voor den ommegang door de
kerk. Hoe dun en schraal klonk dat gezang
nuDe kinderen waren zeker nog half ver
suft; hunne stemmen trokken die van den
meester omlaag. Bjj de geopende groeve
klonk een luid commando drie salvo's, ieder
door dof tromgeroffel begeleid dreunden
er overheen.
Het overige gedeelte van dien dag doolde
Heintje droomerig rond. Steeds liep hg den
zelfden weg op en neder, alsof hg dien stoet
achter zich had. Hg vergat dat hjj den sleu
tel van de kerk had moeten halen om de
klok te luiden voor het gebed en schrikte
eensklaps van de verschgning van Cobus, die
aan een begrafeniskoek smulde, terwjjl hem
nog meer voorraad uit den zak stak.
Die aanblik was Heintje op dit plechtige
oogenblik ver van aangenaam. Hjj deed alsof
hg hem niet zag en trok weer naar de poort,
HOOÖWATEK
Domburg-
nm. 6.01
vin. 6,34
7,55
9,27
10.44
11,44
nm. 12,15
ONDERWIJS.
Voor de betrekking van onderwjjzer aan
de openbare lagere school te Arnemuiden
hebben zich 15 sollicitanten aangemeld.
Door de schoolonderwjjzersweduwenbeurs
in Zeel a n d werd in 1901 ontvangen ƒ3316.92
en uitgegeven f 3148.32'zoodat er een batig
saldo overschot van 168 598. Het aai
leden bedroeg 86 en dat der weduwen
Voor 1902 bedraagt de begrooting in ontvang
en uitgaaf 3122.59' waaronder 2800 voor
pensioen aan 28 weduwen. Het aantal Jeden
thans 84. Provinciale subsidie is er dit jaar
niet aangevraagd, aangezien de middelen ruim
voldoende waren. Het bestuur bestaat thans
uit de heeren I. H. Blum voorzitter te Vlis-
singen, en A. A. C. de Mol, secretaris-rent-
meester..te Middelburg.
Bljjkens de 6e ljjst van de jaarcollecte voor
de scholen met den Bjjbel werd gecollecteerd;
te Aardenburg met Eede en St. Kruis 18.15,
te 's Heer Hendrikskinderen met Wissekerke
11.167» te Kloetinge 48.967» te Ooster-
land met Kapelle, Ouwerkerk, Vianen en Sir
Jansland (G. K.) 1125 en te Veere niet
Zandjjk binnen (G. K.) 23.70.
De surnumerair der postergen en tele-
graphie C. J. W. Fagginger Auer is met 1 Oc
tober geplaatst te Maassluis en de surnumerair
M. N. D. Augustjjn te Zierikzee.
Bjj den te Rotterdam gehouden wordenden
schietwedstrijd is Zondag 0. a. een bronzen
medaille behaald door den heer P. W. H. de
Kan te Middelburg.
De Boeren-generaals brachten Maandag
hun officieel bezoek aan Rotterdam.
Zg wérden er zeer sympathiek ontvangen
en op hun weg door de stad luiddruchtig
toegejuichd.
Verschillende inrichtingen van onderwjjs
werden bezocht en in Den Doek spraken de
generaals een overtalrjjke menigte toe.
Daarna maakten de generaals gebruik van
een hun aangeboden feestmaaltijd en 's avonds
werd op de plaats van Den Doek een concert
tgeven voor de Boeren-weduwen en weezen.
Een aantal jonge dames trachtten door ver
koop van programma's, bloemen, loten
talrjjke beurzen te openenbovendien werd
nog een schaalcollecte gehouden.
In een rede deelde generaal Botha mede dat
door een Amerikaan, zekere heer Henry Phipps,
een gift van 100.000 dollars was gezonden voor
de Boeren weduwen en weezen, onder voor
toen er een andere jongen aankwam en met
den sleutel zwaaide.
Geef hier," zei Heintje verschrikt,
nam hem den plaatsvervanger, een heel
dommen jongen, uit de hand, en holde
i,r de torendeur. De andere ging dank
ir heenvandaag na de begrafenis
zouden de vjjf langzame slagen anders wel
wat kortademig geklonken hebben.
Terwjjl Heintje stond te luiden en te luis
teren, trad zgn vjjand in de deur. Hg was
verzadigd en vreedzaam gestemd, wilde niets
en lanterfante maar een beetje. Met zgn
grooten mond en leeljjke oogen bespotte hg
Heintje dat hg zoo'n ezel was geweest, om
dit werk op te nemen.
Heintje schrikte van zgn vriendelijkheid
roode scheen waarlgk niets in 't schild te
voeren en het kwam niet bjj hem op dat
hg hem zeer goed kon opsluiten.
Hg vroeg of hg hem eens wilde wjjzen hoe
de hoornblazers de kerk binnengetrokken
waren, en Cobus wandelde naast hem het
middenpad op Hg wees hem het stralende
zonneoog 'ooven het altaar, wilde de verklaring
hebben van alle beelden aan den preekstoel.
Zg gingen ook in de sacristy met de wanden van
eea meter dik. Daar stonden slechts een krusifix,
de ofterbussen, een stoel en een tafel,
waarop eenige bladen papier en een blauw
potlood lagen en een prentenbgbel.
Daardoor hoorden zg niet dat de boater aan
de hoofddeurr>ep. »Is er nog iemand? en er
mompelend bijvoegde»'t Is toch te erg
waarde dat hg een portret van Botha ont
vangen zou.
Te Haarlem zou Maandag de gewezèu
kloosterbroeder Chr. Frech zgn bekende rede
tegen de Trappistenkloosters in Tilburg houden
en had daarvoor een zaal afgehuurd. De ver
huurder weigerde op den bewusten dag de
zaal, doch stond die eindelijk af nadat Frech
gedreigd had met gerechteljjk vervolging.
Er was geen enkele stoel in de zaal en
meer dan 1000 menschen kwamen op. Toen
Frech een paar markante uitdrukkingen had
geuit, ontstond op het tooneel, dat van een
barricade van schotten was voorzien, eea oor-
verdoovend lawaai, gestamp en gezang en het
geluid van een draaiorgel.
De vergaderden drongen op het tooneel aan,
vernielden het decoratief en ranselden de
luidjes op het tooneel af. Daarna ging de
spreker weer voort.
Na afloop van de lezing trokken betoogers
de stad door en werd voor verschillende wo
ningen gemanifesteerd- Eindeljjk joeg de
politie de menigte, waaruit nu en dan met
staenen gegooid werd, door eenige charges
met de blanke sabel uiteen.
Frans Rosier moet zoo ernstig ongesteld
zgn hij Ijjdt aan longtering dat hg wel
niet ter terechtzitting van de Haarlemeohe
rechtbank op Donderdag a.s. zal verschjjnen,
en de zaak uitgesteld of bjj verstek behandeld
zal worden.
Te Amsterdam bestaat een vereeniging
Eensgezindheid tot het tegengaan van moed
willige wanbetaling. De leden der vereeni
ging kunnen elkaar beschermen tegen koopers,
die niet betalen. Door de vereeniging zullen
de wanbetalers worden aangeschreven betaalt
de schuldenaar niet, dan ageert men tegen hem
in rechten indien het de moeite waard iszoo
niet, dan vermeldt men dien wanbetaler in
een door de vereeniging te houden register,
de leden worden gewaarschuwd en leveren
den wanbetaler niet alvorens hjj aan zgn ver
plichtingen heeft voldaan.
Zoodoende waarborgen de leden elkaar ver
lies in zaken. Het lidmaatschap der vereeni
ging geeft tevens de bevoegdheid voor reke
ning der vereeniging eenige malen per jaar
den rechtskundigen adyiseur der vereeniging
te raadplegen
- De Zwolsche rechtbank heeft Maandag,
overeenkomstig de vordering van den officier
van Justitie, de strafzaak tegen J van Groesen
polderjongen, wonende te Terheyden en thans
in hechtenis, wegens doodslag gepleegd op
den marechaussee A. Hoekstra, op 5 Augustus
jl. onder Ambt Ommen, naar de terechtzitting
der rechtbank verwezen.
Donderdag 2 October zal de zaak behandeld
worden.
Maandagavond om half elf is te Rotter
dam een goederentrein, die om 9 u. 45 had
moeten vertrekken naar Roosendaal, door op
een verkeerd spoor te rjjden uit de rails ge-
loopen. Drie goederenwagens kwamen in het
zand terecht, de machine bleef ongedeerd. Het
gewone verkeer werd Tniet gestremdmen is
dadeljjk begonnen de wagens weer in het spoor
te zetten.
Verdronken. Zondagmiddag is te
Rotterdam in de rivier de Maas nabjj de
daar laat die bengel nu de deur open en loopt
wegEindeljjk dachten zjj toch dat het tjjd
werd om naar huis te gaan, traden weer in de
kerk, telden de laatste schreden en zagen dat
de deur gesloten was toen barstte Cobus
in een luid gejammer uit.
Ook Heintje verbleektemaar zei dat ze
spoedig gevonden zouden worden, ofschoon
hg het zelf niet geloofde. Niemand behalve
die andere jongen wist dat zjj in de kerk
waren en die zou het zoo licht niet zeggen.
Eensklaps liep de roode naar het klokken-
touw om te luiden; maar Heintje drong heuj.
weg. sDan bljjft je aangezicht voor altjjdzoo
staan, als je aan de kerkklok trekt niet
waar
Hg kon het misbruik van iets kerkelgks
niet gedoogen, en hg slaagde er in zgn vjjand
mee te trekken tot in de kerk. Daar viel de
stomme, koude, eenzaamheid zwaar op hen.
In de gewelven hingen nog, om zoo te zeggen,
de tonen der blaasinstrumenten. De stilte was
bjjna hoorbaar. Het rook nog naar de nar
cissen, die op de kist hadden gelegen.
Heintje deed zgn beBt om den roode af te
leiden en dat deed hem zelf goed. lig wist
telkens wat nieuws om hein te wjjzen. -
Slechts eenmaal jammerde die, »en niemand
geeft mjjn kongntjes eten." Toen bracht
Heintje hem op de orgelgalerg en wees hem
onder het niet best sluitend deksel de toetsen
van het klavier. Daar lag ook de sleutel van
de balkenkist Hg had eens den meester ge
holpen om een dood jong uiltje uit een der
