MIDDELBllRtiSCHE COURANT. N#. 224. ■l4oa Jaargang, Dinsdag 23 September, Deze courant verschijnt d a g o 1 ij k s, mot uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prjjs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg ala voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING. 22 Sept. 8 u. vm. 54 gr., 12 u. 68 gr., av. 4 u. 67 gr. F. Verwacht: zwakke tot matige Z. wind, toenemende bewolking. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en allo andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50elke regel meer 20 cent, Reclamens 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreflende Handel, Np verheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Adrcrkntla-Buraaii A, DE IiA MAR Ann., N.K. Voorburgwal 366, Amsterdam. Middelburg 22 September. NEDERLAND EN DE ALLIANTIE. De heer Mees, die het volgende Kamerlid is van wien de lemps een onderhoud publiceert, verklaarde dat ar van een strooming ten gunste van een verbond niet de minste Bprake was. En wat zjjn eigen meening betreft, een ver bond zou voor ons ten slotte beteekenen op,- geslokt te worden. En we willen bljjven wat we zjjn ean onafhankelijk volk. Aan aansluiting bp den Tweebond kunnen wjj bovendien niet denken, omdat die alliantie tusachen een republiek en een autocratie ons Nederlanders tegennatuurlijk toeschjjnt. En wat Duitschland betreft, daar te lande is men veel minder tegen een verbond gekant dan hier. Een als brochure uitgegeven rede van prof. Anton uit Jena heeft trouwens heel de polemiek aan den gang gebracht. Prof Anton, een Duitscher, is getrouwd met een Nederlandsche vrouw en hjj is geruimen tjjd in Ned.-Indië geweest, twee bijzonderheden die zjjn belangstelling voor ons land verklaren. Een postunie met Duitschland zou geen bezwaren behoeven te ontmoeten van onaf- liankeljjkkeids verlies en der gelijken. Het is alleen de vraag of ze financieel voordeelig zou zjjn. Een tolunie met Duitschland ware het begin van ons nationaal verval. Voor de havens van Rotterdam en Amsterdam zou ze verderfelijk zjjn, tenzjj het vrjjhavens werden als Hamburg. Maar dit zou zoo moeiljjk tot stand te brengen zjjn en zooveel kosten ik spreek in 't bijzonder van Rotterdam, zeide de heer Mees, - dat men er zelfs niet ernstig aan kan denken. Een kolenstation aan Duitschland af te staan sommige kranten repten er van zou krachtens art 59 van de Grondwet niet gaan zonder de Staten-Generaal er in te meDgen. En het heele Nederlandsche volk zou er tegen zjjn- TWEE MERKWAARDIGE ÖORDEEL- VELLINGEN OVER DE WERKING DER LEERPLICHTWET. In het verslag van de commissie tot wering van schoolverzuim te Hilversum komen over die wet de volgende getuigenissen van twee hoofden van bjjzondere scholen voor De heer A. H. Schut, hoofd van de School met den Bjjbel, schrjjft: Als vrucht van het werken der Leerplicht wet zouden wjj om billjjk te zjjn, moeten wjjzen op: le. het bezoeken der school op de Zater dagmorgenuren, wat vroeger veel te wenschen overliet2e. het mindere verzuim van enkelen, die vroeger steeds tot de vaste klanten be hoorden 3e het langer op de school bljjven der meisjes, waarvan velen vroeger op 11-, ja sommigen op 10-jarigen leeftjjd de school ver lieten. Dit laatste is mij sterk opgevallen bjj de telling der leerlingen bp den aanvang des jaars, waaruit mg bleek, dat het aantal meisjes grooter was dan dat der jongens, wat mg nog nooit was voorgekomen. Dat dit alles èn het onderwjjs èn den leerlingen ten goede moet komen, behoelt geen betoog. Hiertegenover staat dat de wjjze van naleving der wet met betrekking tot hen, die de school reeds hadden verlaten alvorens de vereischte leeftjjd was bereikt, bjj menigen huisvader ontevredenheid tegenover het hoofd der school heeft verwekt Dat de hoofden van scholen nu menigmaal worden betrokken in zaken, die tusschen achtgenooten behoorden te bljjven, ook dat aan de hoofden van scholen ter dechargeering vaak onthullingen worden gedaan, zoo ook aan de commissie tot wering van schoolverzuim, die grenzen van versch. aard verre overschrijden, terwjjl van de hoofden van scholen bjj de beoordeeling der redenen van verzuim zeer veel wordt geëischt, dat van hen niet moest geëischt worden. Mej. W. M. Verhoysen, hoofd der bjjzondere school St. Anna-gesticht, schrgft: Sedert de invoering der Leerplichtwet be zoeken de kinderen veel trouwer de school, we hebben echter nog te veel over verzuim te klagen. Het voorbeeld van enkele onwil- ligen, die zoo lang ongestraft verzuimen, werkt vooral slecht op de overige leerlingen. Gaf zg ook ons, onderwijzeressen maar zooveel ballast van werk metwat geeft dat opteekenen van geoorloofde verzuimenAlleen in het noteeren van ongeoorloofde verzuimen (absenten) zien wg heil. Ziedaar in het kort onze bevinding. Ons dunktdeze verklaringen zjjn zeer wel sprekend en doen te niet tal van aanvallen op de Leerplichtwet van hen die per se haar bestreden en nog steeds blgven bestrgden. DE STAATSLOTERIJ. wing aan de zinsnede in de Troonrede omtrent die loterjj. De schrjjver beweert dat de afschaffing van die instelling velen in den lande oprecht zal spjjten. De Staatsloterij immers is sedert heel wat geslachten een zeer populaire instelling ge weest, en voor bjjna iedereen is het «spelen van een briefje", groot of klein naarmate van zjjn positie, een gewoonte geworden, een soort latsoenljjke zonde die een ondeugenden bjj- smaak heeft, zonder nu werkeljjk zoo bjjzonder ondeugend te zjjn. De zekerheid dat het Ministerie-Kuyper, evenals bjjna alle andere ministeries, zjjn pro gramma te groot zal vinden en de omstandig heid dat de wetgevende macht wel ernstiger zaken te beslechte» heeft dan deze vrjj on schuldige loterjj-kwestie, wettigt wel is waar de verwachting dat de ter dood veroordeelde nog wel begenadigd kan worden; maar toch vermeenen wg dat het geen kwaad kan eens kort de bedenkingen aan te duiden die tegen de voorgestelde afschaffing mogen worden ge- De Nieuwe Financier, onder redactie van den heer S. F. van Oss te Groningen, wjjdt, onder het opschriftAdieu, Staatsloterij eene beschcn- De argumenten vóór en tegen de Staatslo- terjj rangschikken zich van zeifin twee groepen, waarvan men de eene moreele of politieke, de andere financieele zoude mogen noemen Wat de eerste betreft, mag men beginnen met toe te geven dat, indien deze loterij wer keljjk moreele gevaren in zich sluit, op elke Regeering de plicht rust haar zoo snel rnoge- ljjk af te schaffen. Maar niet alleen zjjn de meeningen omtrent de moreele invloeden onzer Staatsloterjj verdeeld; verreweg de overheer- schende opinie is dat, wat loterjj en elders ook mogen zjjn, de onze een onschadelijk kwaad" is. Natnurljjk, zg behoudt den aard van dob belspel, en dobbelspel, aldus wordt geleerd, is verderfelijk. Maar waar het een zoo zwak, bjjna saai, dobbelspel geldt als dit, is het kwaad al bjjzonder gering, zoo het al werke ljjk bestaat. Van lieden die zich hebben ge- ruineerd wegens hoog spel in de Staatsloterij hoort men nooit iets, en zal men oo,k nooit iets hooren zoolang de kansen zoo klinkklaar tegen den speler zjjn als in het spel met onzen Staat het geval is. Ook verneemt men nooit iets van gevallen waarin «mindere lui" hun gezin van behoeften verstoken houden om een «twintigtje" te kunnen koopen. En gesteld al dat er wer keljjk geld aan de briefjes wordt besteed dat met meer vracht in voedsel, kleeding, onder wijs of liefdadigheid zou kunnen worden ge stoken, het zoude toch nog in strjjd zjjn met moderne economisch-psychologische op vattingen te beweren dat dat geld verkwist is. Duizenden in den lande hebben in ruil voor het geld dat zg volgens de kansrekening moeten verliezen hoop hoop op een prjjB en zg die niet weten welke ruime plaats hoop op lotsverbetering bekleedt in de harten van het groote volk, hoe die hoop het steunt en schraagt, kennen de wereld niet, en zjjn der halve aan de ministertafel niet op hun plaats. De groote volksmassa hoopt en wil hopen haar hoop is haar leven. Omdat zjj wil hopen, dobbelt zg. Nu is onze staatsloterjj al een der onschuldigste vormen die dobbelspel kan aannemen. En wanneer in schier geen enkel land zoo weinig wordt gedobbeld als in het onze, dan danken wjj dit waarschjjnljjk ge- deelteljjk aan de door den Staat beheerde loterij, die als veiligheidsklep schjjnt te wer ken. Men kan daaruit zien dat voor state regulation of vice wel wat te zeggen valt. Zeker het zoude een ideaal iets zjjn het menschdom vrjj te maken van alle ondeugden. Maar aan gezien deze met fouten doorwassen wereld slechts zeer langzaam op hooger moreel peil te brengen is, en geen kwaad zich op eens door de wet laat uitroeien, zjjn beperking en regeling voorloopig de eenige dingen waarop practische staatslieden, die de wereld kennen, zullen doelen. En indien het ministerie het beginsel huldigt dat de wet geen ondeugd mag erkennen door haar te regelen, dan kan het wel terrein vinden dat meer belooft dan dat der Staatsloterij. «Drinken" stioht heel wat meer kwaad dan «briefjes spelen", en dezelfde logika die leidt tot afschaffing van loterijen, brengt ons het allereerst tot af schaffing van allen handel in sterken drank. Na de ervaring, in de zoogen. prohibition Staten van Amerika opgedaan, zullen ver standige staatslieden echter alleen aan rege ling en niet meer aan verbod van drankver koop denkenen hetzelfde geldt voor d( loterjjen. Aangezien de meeste mensohen nu eenmaal van hun dobbel tje houden, zou afschaffing der Staatsloterjj in geen geval de speelzucht on derdrukken en wg zouden alle redenen tot tevredenheid hebben wanneer die zucht, niet langer aan den leiband van den Staat, j veel ernstiger vorm aanneemt. In Engeland ten minste leidde de afschaffing der Staats- 1 loterjj zeker niet tot beperking der speelzucht. Ofschoon de schijnheilige John Bull met Entrusting spreekt van de verzonkenheid der landen die loterjjen toelaten, wordt er door middel der univeraeele weddenschappen on eindig meer gedobbeld dan in eenig Euro- peescli land, Italië er onder begrepen. In plaats van driemaal per jaar een briefje te koopen, wedt jan en alleman er, en bjjna dage- ljjk8 kan men de gevolgen er van in gerechts hoven en bankruptcy court zien. By deze en andere bedenkingen voegen zich de financieele. Dat met het ophouden der staatsloterij het spelen niet zal ophouden, mag als zeker worden beschouwd. Het eenige ge volg van den voorgestelden stap zou dus zjjn dat in plaats eener eerlijk beheerde loterjj met matig goede kansen, die jaarljjks een aardig bedrag aan 's rijks schatkist toevoegt, loterjjen zullen komen over het beheer waarvan men geen contróle heeft, die Blechter kansen bieden, en waar het land niet mede gebaat is. Voor namelijk buitenlanders zullen van het ophouden der Staatsloterjj party trekken. Evenals thans in Engeland gebeurt, zullen vooral Duitsche Lottei'ieschwindler ons land met circulaires over stelpen en van de lieden die nu fatsoenljjk een brieje spelen zullen duizenden een ander «gokje" zoeken dat waarscbgnlgk van minder respeetabalen aard zal zjjn Wil het ministerie Kuyper de moreele verantwoordelijkheid aan vaarden voor vervanging van het «spelen van briefjes" door het moreel zoo verderfelijke en verstompende wedden op paarden Vóór het de loterjj afschaft, geven wg het in overweging eens in relatie te treden met de Anti Gambling League te Londen, en de feiten die het daar kan verzamelen te overwegen in den geest van mannen die de wereld kennen en, ofschoon zg er ernstig naar streven die wereld beter te maken, beginnen met haar te nemen zooals zg is. - TWEEDE KAMER. Aanlegexploitatie en gébruik van telegrafen en telephonen. Ingediend is een wetsontwerp tot aanleg, exploitatie en gebruik van telegrafen en tele phonen. In overeenstemming met de meerderheid van de Staatscommissie wjjst de Minister van Waterstaat er op, dat, al werd het beginsel van Staatsaanleg en -exploitatie in de wet opgenomen, van de toepassing van dat beginsel in de eerstvolgende jaren toch weinig sprake ou kunnen zjjn. Onder die omstandigheden acht de Minister het voorbarig thanB over deze quaestie eene uitspraak van den wetgever uit te lokken Wordt het later wenscheljjk geacht door aan leg, overname of naasting van locale netten tot toepassing van het door de meerderheid der commissie voorgestane beginsel over te gaan, dan zal de beslissing daartoe bjj eene begrootings wet genomen kunnen worden, waar- 'jj tevens de financieele gevolgen aan de toe passing van het bedoelde beginsel verbonden beter overzien kunnen worden dan thans bj eene beslissing over het beginsel alleen moge- Igk zoude zjjn. De bepalingen in het ingediende wetsont werp omschreven strekken tot handhaving van de bestaande regelingen zoowel met betrekking tot de telegraphie als de interlocale en locale telephonie. Zg laten de bevoegdheid open om van Staats wege tot aanleg en exploitatie van locale netten over te gaan, wanneer dat wenscheljjk wordt geacht. In het ontwerp wor dt onderscheiden tusschen concessie en machtiging. Concessie moet verkregen worden voor den aanleg en de exploitatie van telegraphen en tele phonen, welke zjjn bestemd en dienen voor het openbaar verkeer. Machtiging is het vereischte voor den aan leg van alle andere telegraphen en telephonen, waatbjj de overheid krachtens politiezorg heeft toe te zien, dat het algemeen belang geen schade ondervinde. De overweging van de vragen, welke zich voordoen waar het betreft aan de administratie de noodzakelijke bevoegdheden te geven, om zonder onteigening en zonder moeieljjke en langdurige onderhandelingen met eigenaren van gebouwen en gronden de voor den aanleg noo- dige werken tot stand te brengen en in stand te houden, heeft geleid tot de keuze van een stelsel, waarin die aanleg in hoofdzaak wordt verbonden aan de gronden en wateren, welke hetzjj in eigendom bjj den Staat, hetzjj bjj andere publiekrechterlgke lichamen of bjj par ticulieren reeds voor den publieken dienst bestemd zjjn. Het ontwerp geeft voor den aanleg van voor het openbaar verkeer bestemde telegraphen en telephonen de beschikking over de openbare wegen, gronden en wateren, welke «tot meenen dienst van allen" bestemd zjjn. Aan de eigenaren en alle andere rechtheb benden op die gronden, wolke met den last |van openbaren weg bezwaard zjjn, wordt in het algemeen de verplichting opgelegd in en op die openbare gronden den aanleg te ge- Alzoo zal de aanleg in de eerste plaats zonder onteigening kunnen geschieden in en op alle rjjks-, provinciale-, gemeente-, waterschaps- en polderwegen, gronden en wateren als ook in en op de openbare gronden, wegen en watoren, waarvan particulieren eigenaar zjjn. De spoor wegen worden voor dit doel met openbare wegen uitdrukkelijk geljjk gesteld. Het ontwerp geeft voor aanleg van stam lijnen een ruimere bevoegdheid dan voor andere lgnen, doch ook voor stamlgnen zal de bestaande eigendomsbeperking niet»in haar geheelen omvang behouden blgven, maar zullen voortaan afgesloten tuinen en erven, welke met bewoonde perceelen een geheel vormen, bevrjjd blgven van den last van het plaatsen van steunpunten en het leggen van kabels. Aan ieder wordt opgelegd te gedoogen het zich bevinden van draden van voor het open baar verkeer bestemde telegraphen en tele phonen boven zjjn eigendommen, gronden, gebouwen of wateren, evenwel zonder beves tiging of aanraking. Voor het leggen van kabels of het plaatsen van steunpunten zal overeenstemming noodig zjjn dan moet eene beslissing worden verkregen door de daartoe in de wet aangegeven macht, met recht tot schadeloosstelling. Bljjft een geschil bestaan dan doet de minister van waterstaat uitspraak BEGROOTING VOOR FINANCIEN. Daarbjj zjjn gelden aangevraagd voor aan schaffing van een paar hoogaarsen ter verster king van het toezicht in de Zeeuwsche wateren, wegens de toegenomen onveiligheid op som mige banken. Voorgesteld wordt het traktement voor alle directeurs der registratie en domeinen te be palen op 4500. In 1903 zullen hoogstens 15 adspirant-land- meters tot landmeter worden bevorderd. Het voornemen bestaat om het aantal teekenaars van het kadaster met 10 te vermeerderen. Ten aanzien van de traktementen der rjjks- klerken, werkzaam bjj de bewaarders van de hypotheken en het kadaster en bjj de ontvan gers, worden thans gelden op die begrooting aangevraagd voor eene nieuwe regeling dezer izoldiginget». Het doel dier regeling is tweeledig lo. hunne bezoldiging los te maken van die der bewaarders en ontvangers 2o. hen in het genot te kunnen stellen van periodieke traktementsverhoogingen De losmaking van den financieelen band zal moeten geschieden door de traktementen van de klerken voor rekening van den staat te nemen, hetgeen gepaard moet gaan met de bepaling van een vast bedrag, dat de bewaar ders en ontvangers in 's lands kas zullen heb ben te storten. Wat de bezoldiging van deze rjjksklerken betreft, gaat de voorgenomen regeling uit van eene 'rangschikking dier klerken in drie klassen. Het aanvangstraktement bedraagtvoor de rjjksklerken der le klasse 600 's jaars, voor die der 2e klasse 450 's jaars, en voor die der 3e klasse 360 's jaars. In geval van onberispeljjken dienst wordt dit traktement elke 3 jaren dienst verhoogd met: 100 voor de le klasse, totdat een maximum van 1200 is bereikt; mat 75 voor de 2e klasse, totdat een maximum van f 900 is bereikt met 40 voor de 3e klasse, totdat een maxi mum van 600 i3 bereikt. Yoor de rjjksklerken op bepaald aan wjjzen plaatsen, waar de levenswjjze betrek kei jjk duur is, worden deze traktementen verhoogd met bedrag:n, welke èn voor die plaatsen èn voor de drie klassen zullen ver schillen, doch niet hooger dan 300 per jaar, (voor rjjksklerken der le kl. te Amsterdam en Rotterdam) en niet minder dan 50 per jaar zullen bedragen. De kantoren zullen worden onderscheiden ia de zoodanige waar klerken van alle diie klassen, van de 2e en 3e klasse of alleen van de 3e klasse kunnen worden geplaatst. Deze regeling zal voor 1903 14.200 va schatkist vorderen. BlfiM OJEM.1BTCS23M MZ. Bjj kon. besluit zjjn bjj den waarborg en de belasting der gouden en zilveren werken benoemdtot con troleur te Utrecht, M. P. S. Popta, controleur te Leeuwarden, en tot controleur te Rotter dam, C. J. Andreae, controleur te s Her togenbosch. A. Donderdag verleent de minister van oor log geene audiëntie. KORTE MBDEDEBLINGEN VERGADERINGEN. Zondag is te Njjmegen de achtste algemeene vergadering gehouden van de Broederschap van Commiezen der telegraphie. De Broederschap heeft thans 276 gewone en i buitengewone, in 't geheel dus 306 leden. Uit 't financieel verslag van den penning meester big kt, dat 't voordeelig saldo 158 bedraagt. De contributie voor 't volgend vereenigings- jaar werd bepaald op f 1.50 en Utrecht werd wederom aangewezen als plaats voor de vol gende jaarvergadering. De hoeren J. D. Hulden te 's-Gravennage en C. de Witte te Amsterdam traden als bestuurs leden af en waren niet herkiesbaar. In hunne plaatsen werden gekozen de heeren E. J. van Braband en J. H. M Lohmann, beiden te Am sterdam. Bjj Krasnapolsky te Amsterdam werd Zon dag avond een algemeene vergadering ge houden van den Bond van gemengde zangver- eenigingen in Nederland. Hehalve het hoofdbestuur waren 24 afge vaardigden tegenwoordig, onder anderen van Goes. Uit het jaarverslag bleek dat het ledental gestadig grooter werd, de bondsbibliotheek nam in omvang toe, de financieele toestand liet niets te wenschen. De medewerking der leden gaf den secretaris echter reden tot klagen. Het zangjaar 1900 1901 eindigde met een totaal van 42 leden, alle gemengde zangver- eeniglngen. In den loop van dit jaar sloten zich 7 nieuwe vereenigingen aan. De vereeni- ging Gemengd Koor te Joure, die zich als lid heeft laten voorhangen, zal de 50ste zjjn. De aangesloten zangvereenigingen tellen thans 3039 werkende leden, 3432 kunstlievende leden en 165 eereleden. Het aantal uitvoeringen door de gezamenlgke aangesloten vereenigingen in het afgeloopen jaar gegeven, bedroeg 71, nl. 52 inet piano begeleiding, 3 met strijkkwartet en piano of orgel en 16 met orkest. Het aantal uitgevoerde werken van Neder landsche en vreemde componisten was uiter aard zeer groot. De ontvangsten bedroegen f 609, de uit gaven 488, zoodat de rekening een saldo aanwjjst van ruim 160. UIT STAD ÉN PROVINCIE, Prov. blad no. 50 bevat een besluit van Gedeputeerde Staten van Zeeland, waarbjj ter bepaling van het door de gemeenten dezer Provincie te dragen aandeel in de lichtingvoor de nationale militie van 1903 worden samengevoegd de gemeenten a. Burgh, Noordwelle en Ellemeetb. Onde- lande en 's Heer AbtBkerkec. Ossenisse en Hengstdijk; en d. Zuiddorpe en Overslag. De heer jhr C. J. J. A. van Teglingen wgat er ons op dat in het verslag omtrent de ver gadering van het polderbestuur van Walcheren opgenomen in ons vorig nommer, een vergis sing is geslopen. Hg verweet het polderbestuur niet een handeling in strjjd met de provinciale wet, doch in strjjd met de bedoeling van den provincialen wetgever, ten aanzien van art. 25 van het algemeen regle ment voor de polders en waterschappen in Zeeland. Wg vestigen de aandacht van de ama- teur-photographen in onze omgeving op de in dit nommer voorkomende oproeping tot een samenkomst op aanstaanden Vrjjdag, waarin de oprichting eener Zeeuwsche amateur-photo- graphenvereeniging zal worden besproken. Op initiatief der heeren J. M. Kakebeeke en J. Donner te Goes is tot alle burgemees ters van Zuid- en Noord-Beveland en Tholen, een uitnoodiging gericht, om Dinsdag middag te 2 uren op het gemeentehuis te Goes bjjeen te komen, ten einde het belang en de komst der Boerengeneraals te bespreken. Er bestaat veel kans dat de generaals ook Goes zullen bezoeken. Yoor de betrekking van waterbouwkundig in den calamiteusen Oostbeveland- polder en den Withelminapolier en verdere bouwkundige werken aan dien polder, hebben zich 22 sollicitanten aangemeld. Voorts heeft de brugwachter aan den Wil' helminapolder W. Ossewaarde met 1 Oct. aan staande zjjn ontslag gevraagd. Zoo langzamerhand beginnen de groote Duitsche oesterhandelaren te vragen, een bewjjs dat de verzending nu eerst beginnend iswat róor dezen tjjd verzonden is, kan vrjj wel Belgische kleinhandel genoemd worden, daar de connectie met de groote Belgische hande laren onbeduidend is geweest. Van handel op Engeland hoort men nog niet. Als aanvangsdatum van het seizoen is tot heden altjjd 15 September genoemd, doch dit

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1902 | | pagina 1