MIDDELBIRGSCHE COlRANT.
Donderdag
11 September.
FEUILLETON.
Middelburg io September.
Arme Anna Feodorowna,
N°. 214,
Mir Jaargang,
te€»2,
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
THERMOMETER RN VERWACHTING.
10 Sept. 8 u. vrn. 68 gr., 12 u, 71 gr., av. 4 u. 70 gr. F. Yerwaoht:
gedeeltelik bewolkte lucht, droog weer, weinig verandering in temperatuur.
zwakke N. O. wind,
Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer 20 cent. Reclamens 40 cent per rege?»
Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig'uit Zeeland, betrefleade
Handel, Np verheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen AdTerieuMe-Ëiirtoè»
A. OR ïiA MAR Ara.* N.%. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Kameroverzicht.
Zitting van Dinsdag.
Nadat gisteren de Kamer beslist heeft over
de kern van de aanhangige Beroepswet, bleef
er voor beden niet veel meer over dan de
behandeling van minder belangrijke artikelen,
die echter hier en daar aanleiding gaven tot
het voeren van een meer of minder principieel
debat, waarbij vooral het »getuigen van be
ginselen" op den voorgrond trad.
Zoo kwam bjj art. 85 de eedskwestie ter
sprake. In dit artikel wordt aan de leden van
den Centralen Raad de keuze gelaten tusschen
eed en belofte. Hierop waB door den heer
Bos een amendement voorgesteld om alleen de
belofte, zoo gewenscht sohrifteljjk, voor te
aohrjjven. De voorsteller beriep zioh bjj de
verdediging van zjjn amendement op uitspra
ken van de heeren Lobman en Borgesius.
Bovendien vond hg het niet wenschelgk het
aantal eeden te vermenigvuldigen.
De minister van justitie, die het voorstel-
Bos bestreed, begreep van die redeneering niets.
Was de regeering al niet toeschietelijk genoeg
geweest Zjj had reeds den eed alleen facul-
tatiel voorgeschreven en zich geheel op het
standpunt der vrjjheid geplaatst. En nog was
de h,eer Bos niet tevredenWist de afgevaar
digde dan niet, dat er velen zjjn, die gaarne
sweren en voor wie een belofte een niets zeg
gende formaliteit is? Summa summarum het
artikel moest bljjven gelgk het was.
Het spreekt van zelf, dat deze gedachtenwis-
36liag de heeren Lohman en Schokking getrof
fen had, die zich dan ook gedrongen gevoelden
er aan mede te doen. De heer Lohman ten
betooge, dat de minister het maar half aan
het rechte eindje had, en de heer Schokking
in een vrjj lang betoog om duideljjk aan te
toonen, dat noch de heer Bos, noch de minis
ter, noch de heer Lohman de eedskwestie van
het juiste standpunt bezagen, en dat hg tegen
het amendement zou stemmen. Natuurlijk was
hjj het meer eens met den minister dan met
den heer Lohman, al had Z. Es. ook door het
opnemen van de belofte »de kracht van den
eed gebroken". Het was in elk geval eën
inspannende arbeid den heer Schokking op zjjn
theologische omzwervingen te volgen. Het
amendement wsrd ten slotte met 46 tegen 29
stemmen verworpen, nadat de heeren Röell,
Schokking en Lohman er in de re- endupliék
nog eens het noodige over gezegd hadden.
Was de rede van den heer Schokking over
de eedsquaestie niet precies een spekje vóór
het bekje van den doorsnee-kiezer, de ver
vaarlijk lange redevoering, die de heer Idsinga
hield tot toelichting van zjjn amendement op
art. 28 om ook aan niet-juristen zitting te
geven in den Centralen Raad, was misschien
erg modern naar den inhoud, maar volslagèn
ongenietbaar voor een ieder, die er naar
luisteren had. De afgevaardigde had in vjjf
minuten kunnen zeggen, waarvoor hg nu meer
dan een half uur noodig had. Hg sprong nu
vooral in de bres voor het »gezond verstand",
waarvan de minister ook veel moest hebben,
maar dat Z. Ei. zei ook bjj de juristen van
beroep te hebben aangetroffen. Bovendien
hadden de juristen de vereischte technische
kennis van de wetten, zoodat de minister het
niet noodig vond, de leeken in den Centralen
Raad op te nemen.
Precies hetzelfde, maar zonder latjjnsohe
saus de heer Loeff houdt blijkbaar van de
klassieken was dit reeds vóór hem door
den heer Röell gezegd. Per slot van rekening
ging het amendement, na nogmaals lang door
den heer Idsinga verdedigd te zjjn, met 55
tegen 19 stemmen den put in.
Aan het eind9 van de zitting deelde dr
Kuyper, die met al zjjn ambtgenooten ter ver
gadering gekomen was, de Kanier het over
igden mede van den minister van koloniën,
die heden middag in het ziekenhuis ontslapen
is. Met eeu kort woord van instemming, dat
hem bljjkbaar uit het hart gegrepen was, sloot
de voorzitter zich bjj de woorden van den pre
mier aan. Regeering en Kamer scheidden
daarna merkbaar onder den indruk van dit
diep tragisch sterfgeval, waarvan de tjjding
allerwege in den lande en bjj alle partijen
ongetwijfeld met groote deernis en medege
voel zal ontvangen worden.
Morgen voortzetting van de beraadslaging
over de Beroepswet, die door de lange debatten
van heden over artt. 28 en 35 nog maar slecht
opschiet. Met een geheel van 117 artikelen
is er nog heel wat werk voor den boeg.
REN KORT MAAR ERNSTIG WOORD.
En al wat toehoorde was onder den indruk.
Wanneer ooit sterven hard was èn voor
hem, die scheiden ging èn voor wie I
kenden, dtft in dit geval.
Een man van werkkracht en werklust, die
pas aan het begin stond van een loopbaan,
waarin hg op breeder terrein dan te voren
zjjn gaven ontplooien kon, een man aan den
ernst van wiens karakter niemand twijfelde,
zoo een man na ruim een jaar van ongetwjj-
feld slechts met moeite volgehouden arbeid
zaamheid te zien weggenomen, het is een
brok levenstragiek, waarbjj zelfs de felste
politieke tegenstander niet ongevoelig kan
bljjven.
Van alle uitingen in verband met den dood
van jhr mr T. A. J. van Asch van Wjjck troffen
ons deze woorden het meest. Zjj zjjn geschre
ven door den hoofdredacteur van Het Vad. aan
het slot van zjjn kameroverzicht, na de ver
melding van de hulde, door minister Kuyper
en den president den overledene gebracht.
In alle bladen, van welke richting ook, komen
zeer waardeerende woorden voor, gewjjd aan
de nagedachtenis van den man, die zoo kort
den ministerszetel innam.
het derde internationaal congres voor bjjen-
elt.
Zaterdag verleent de minister van binnen-
land8che zaken geen audiëntie.
gJSËN VERHAAL VAN DR RUSSISCHE
4 STEPPE.
van HERBERT LOHBACH.
IV.
a Maar hoe zal het eindigen, Marja
vraagt Serge, evenals Pawel kort te voren.
»Vraag niet wat er van mg wordt als
gjj weggaat. Wat gaat u verder, als de steppe
aohter u ligt, dat arme boerenmeisje aan, dat
u nageloopen is
>Ik ben te oud om lichtzinnig te moge»
zjjn, Marja, en ik kan de gedachte aan Anna
Feodorowna niet van mg afzetten. Hoe vree-
aeljjk is het met haar afgeloopen en dat is
mjjn schuld. Neen, Marja, ik mag nooit wéér
zoo lichtzinnig zjjn."
»Noemt ge dat lichtzinnig, als gjj mg bjj
u duldt, mg door u laat voorzingen en mg
veroorlooft u de handen en voeten te kussen
»Ja, dat zou lichtzinnig zjjn, want ik kan
u niet altjjd bjj mg hebben eenmaal moeten
wjj toch scheiden en hg huivert, »die
arme FeodorownaTot gisteren wist ik niet
wat er van haar geworden was. O, het is
yïöaaeljjk l Zjj heeft zich vergiftigd 5 Ik heb
het gehoord, toen Pawel het u op den heuvel
BMUEMDTGM tlNZ.
Bjj kon. besluit
ia aan C. Lely, te 's Gravenhage, op zjjn
verzoek, eervol ontslag verleend als buiten
gewoon lid van den centraion gezondheidsraad
is aan den ontvanger der dir. bel. enz. jhr
H. C. van Panhuys, te Haarlem, op zjjn ver
zoek, eervol ontslag uit 's rjjks dienst verleend
benoemd tot officier in de orde van
Oranje-Nassau G. J. A. baron de Senarclens
de Grancy, te Vught, voorzitter van de Ver-
eeniging tot bevordering der bijenteelt in Nederland,
ondervoorzitter van de regelingscommissie van
vertelde."
»Ik zal mg niet vergiftigen, als gjj weg-
at", duistert zjj, »dat zweer ik u. Geen
traan zal ik vergieten, niemand zal merken
dat ik verdriet heb, omdat gjj mg verlaat
behalve God alleen. Lachend en zingend zal
ik met u over de steppe gaan."
Hg strjjkt haar liefkoozend over het hoofd.
>Blgft gjj den heelen zomer bjj mjj
»Ja."
Zjj drukt hare lippen op zjjn hand.
»Dank u O! als gjj mjj nu reeds verla
ten hadtDan zou ik geloof ik, van verdriet
het verstand verloren hebben."
»Waarom bemint gjj mg nu reeds Wat
moet dat worden als ik, nog langer bljjf Ik
kan den dood van Anna Feodorowna niet van
mg afzetten."
Vrees niets, ik heb immers gezegd dat
ik geen zelfmoord zal plegen, dat ik niet eens
zal schreien, als ge mjj verlaat, zoodra de
zomer voorbjj is. Dan kan ik toch zeggen
Ik heb hem bezeten, vele, vele dagen en de
herinnering aan die schoone uren zal mg ge
lukkig maken, mjjn leven lang. Maar als gjj
nu reeds gaatoSerge Bljjf toch Bljjf
»Ja ik zal bljjven" zegt hg na een poos.
»Mag ik nu wat voor u zingen," vroeg
ze, haar hoofdje tegen zjjn knie drukkend,
»Ja zing, kindlief, maar Bta op en ga
bier naast mg zitten."
>Neen, laat mjj hier aan uwe voeten zit-
KORTE MEBBHRELINGEN
VERGADERINGEN.
De Christelijke patroonsvereeniging Boaz
hield Dinsdag in het American-Hotel te Amster
dam haar gewone jaarljjksche vergadering.
De voorzitter, het Tweede Kamerlid A E.
van Kempen, opende de bjjeenkomst met een
openingswoord, waarin hjj den ommekeer van
den politieken toestand herdacht.
Na 50-jarig groeien van het liberalisme is
het verwonnen door de beginselen van het
Evangelie. Van het nieuwe bewind meent
spreker veel te mogen verwachten, speciaal
voor den werkmano. m. pensionneering,
Zondagsrust, huismanskiesrecht enz.
In korte trekken'schetste de spreker daarop
den levensloop van minister Kuyper, in wien
de öhristelgk-democratische beginselen zjjn
vleesch geworden, an wiens naam, naar spre
ker meent, ook in het buitenland invloed heeft.
Nu dus een bevriend ministerie aan het
hoofd der zaken staat, meent spreker ten
slotte, dat de Yereeniging Boaz moet gaan
nadenken wat haar te doen staat in dit ge
lukkig stadium.
Het arbeidsveld is groot genoeg, maar de
krachten ontbraken tot nog toe. Om met
meer energie te kunnen optreden, acht het
bestuur het wenschelgk een directeur-redacteur
der Vereeniging te benoemen, die zal kunnen
adviseeren over de sociale wetten.
Daartoe wordt het voorstel gedaan.
Aan H. M. de Koningin en aan dr Kuyper
werden huldetelegrammen gezonden.
Uit de jaarverslagen bleek dat de vereeni
ging 1161 leden telt, en dat het saldo in kas
is 575.
De schulden aan verschillende leveranciers
ijjn 610, zoodat er een klein nadeelig saldo is
Yan een vereeniging van Christelgke kan
toorbedienden werd de vereeniging gevraagd
maken, dat de patroons hun bedienden
eenige dagen vacantia gaven achter elkaar.
De voorzitter meende, dat de vereeniging
hieraan niets kon doen, doch hg stelde voor
dat de redacteur van het orgaan de zaak zou
bespreken.
Een der aanwezigen noemde het een aan
klacht tegen de christelgke patroons, dat nu
nog zoo iets moest worden gevraagd.
De heer Van Naamen vond dat Boaz wel
degeljjk in deze richting iets practisch kon
doen.
Uit de verdere besprekingen bleek, dal ver
scheiden patroons hun bedienden en werk
lieden reeds eenige dagen vrjjaf geven.
De heer Van Naamen meende veel te mogen
verwachten van een besluit van de vereeni
ging. In een officieele uitspraak van de alge-
meene vergadering ziet spreker iets van groote
moreele waarde.
De heer Wormser beval aan het sluiten
,n een 'contract met de bedienden, waarbjj
vacantie is gewaarborgd. Spreker geeft 14 dagen
;ie en daarvan ziet hg slechts goede
gevolgen.
De heer Van Naamen diende, na eenig
ibat, een motie in, waarin het verlangen
der kantoorbedienden als billjjk werd erkend,
en waarin werd voorgesteld deze meening als
de officieele van Boaz ter kennis te brengen
van de leden.
De heer Wormser diende eveneens een
motie w, waarin hg de vereeniging Boaz de
meening deed uitspreken dat de vacantie
voor alle ondergeschikten wenschelgk is, niet
behoud van salaris en dit vastgelegd in een
contract.
De motie v. Naamen werd aangenomen met
14 tegen 12 stemmen.
In de namiddagzitting werd, op voorstel
van het bestuur, beslot en een directeur te be
noemen, die de vereeniging zal voorlichten
omtrent zaken van socialen aard. Het bestuur,
waaraan de keuze was overgelaten, zocht
daarvoor aan mr S. Sjjbrandi. Deze hield
daarna een voordracht over de wetteljjke
regeling van het arbeidscontract.
Oost-Indië.
De correspondent der N. R. Ct. te Bata
via seinde Dinsdag dat de controleur Cramer
in Pinang vermoord is.
i: U
De jongste mail brengt Indische bladen
loopende tot 12 Augustus.
Met betrekking tot den tocht van generaal
Van Heutsz, na den aanval op een deel der
colonne Matthes, die in Seunagan ageerde,
lezen wjj het volgende
Van Heutz marcheerde 21 en 22 Juli met
drie brigades marechaussee en een detachement
van de mobiele colonne onder kapitein Adama
van Scheltema naar Seunagan, bivakkeerde 22
Juli te Djeram en kwaui den 23en te Poelo
Teungoh bjj de colonne van major Matthes aan.
Op het bericht dat de vjjandeljjke bende van
Radja Malem zich bij Tjot Paroe ophield,
werden denzelfden avond marechaussee-briga
des derwaarts gezondende bende had een
benting bezet op een heuvel aan den rechter
oever van de Seunagan rivier ten noorden van
Lho Seuniotdeze werd aangevallen, de vjjand
liet zestien dooden, waaronder het hoofd, met
munitie en blanke wapens in onze handen.
Een detachement, onder kapitein Scheltema,
vertrok den 25en Juli over Tjoeré naar Boebon
en legde een bivak te Karieungnergens werd
tegenstand ontmoet.
25 en 26 Juli werd het bivak van de co
lonne Matthes verplaatst naar Djeram. In den
avond van den 26en hield de marechaussee
een passencontrole in Boeloeh en Rarabong
twee vganden sneuvelden, terwgl een in-
landsch marechaussee gewond werd.
Sedert hebben marechaust
streek tusschen de Seunagan en Meureubo
rivieren gestadig doorkruist en een honderd
tal schuilplaatsen van vgandige benden en
uitgewekenen opgeruimd. Bjj een aanval op
een patrouille werden nog twee inlandsche
fuseliers gedood en kreeg een korporaal
klewanghouw over de hand. De vjjand liet
zes dooden achter, waaronder een hoofd.
De gouverneur met gevolg was den 30 Juli
naar Meulaboh gegaan. Hg heeft nog de
bivaks in Boven Boebon bezocht en is toen 6
Aug. te Kotta-Radja teruggekeerd.
Naar de Soer. Ct meldt, wordt de gouver
neur-generaal in de volgende maand te Telo-
gosarie verwacht om zich onder behandeling
te stellen van dokter Yan Barmentloo. Een
paviljoen aldaar wordt in gereedheid gebracht.
Op de reis derwaarts zou Zjjn Excellentie
Soerabaja aandoen.
Het gebrek aan officieren van gezondheid i»
Indie zal welhaast weder tot het verleden be-
hooren. De Koning Willem III bracht, behalve
een van verlof terugkeerenden geneesheer, nog
een vijftal uit Nederland gezonden medici, van
welke een te Padang werd aangehouden.
Er zjjn in den laatsten tjjd ook in Indie
onderscheidene vulkanische verschjjnselen waar
genomen.
Te Soekaboemi en te Bandoeng zjjn den 8en
Aug. schokken van aardbeving gevoeld, op de
eerste plaats licht, op de tweede zwaar. Op
Krakatau werd een paar weken vroeger lichte
rook waargenomen door een der reizigers, die
er met de Koningin Regentes paaeerde.
In het Bat. Nbld wordt, met het oog hierop
en op de uitbarstingen elders, gewezen op het
groote belang van een metereologisch en
magnetisch observatorium op Java, waardoor
het mogeljjk zal zjjn voorzienend te werk te
gaan. Java en onze verdere bezittingen in
Indië vormen een bjj uitstek vulcaniach land
en 't is meermalen gebleken dat, als de eene
vulkaan begint te spoken, de andere volgt.
ten." En zjj begon met haar krachtige stem, op
hartstochteljjken toon te zingen
Vlieg heen, gjj kleine witte duiven,
Vlieg naar mjjn liefste heen..
Rust gjj op een groenen tak
Zeg hem dan hoe droef ik ween.
Spreek hem van mjjn zielsverlangen
Zeg hem dat ik dag en nacht,
Onder tranen hem gedacht 1
Zou hg heden weer niet komen?
Breng hem mjjnen schoonsten groet,
Zeg dat ik tot hem wilde vluchten
Spreek hem van mjjn tranen, zuchten
Zeg, dat ik sterf, zonder hem."
»Wie heeft u dat lied geleerd?"
„Niemand, wjj boeren zingen alles wat
wjj zien en voelen. De een doet het wat
beter dan de anderdat is het eenige onder
scheid."
>Gjj schjjnt van treurige liederen te
houden
»Ja meer dan van vroolgke, maar als
gjj het verlangt, zal ik ook van het geluk der
liefde voor u zingen."
»Ook iets wat gjj zelf bedenkt
»Ja ik zal alles bedenken, wat ik voor
u zing."
»Lief, goed kind. Yan avond als wjj over
de Bteppe wandelen, moogt ge weer voor mg
zingen. Nu gaan we samen uit rjjden. Pawel I"
»Ja heer
Pawel komt het huis uit, op de verande, met
neergeslagen oogen en gebogen hoofd.
»Zeg aan Ilie dat hjj de vossen inspant.
Hg moet ons een eindje over de steppen rjjden."
Pawel verdwgnt.
>Dat is uw verloofde, niet waar, Marja?"
»Hg was het, heer."
»Spgt het u dan niet dat hg zoo bleek
ziet, die arme goede jongen
»Hjj zal wel een ander meisje vinden,
n dat hem inniger, trouwer, oprechter
bemint."
»Hebt gjj hem alles gezegd
»Alles, Van morgen dadeljjk toen ik hem
zag. Ik dacht dat hg zou razen en tieren,
maar hg heeft slechts geweend."
»Hjj heeft slechts geweend!" zegt Serge
en ziet over haar heen in de verte.
Heeft de rentmeester indertijd ook ge
weend toen zjjn vrouw u liefkreeg?" vraagt
zjj na een poos. Hg fronst de wenkbrauwen
en zegt kortaf »Neen."
»Dub heeft hg geraasd?"
»Ook niet."
Zjj schudt nadenkend het hoofdje en vraagt:
»Had hg haar dan niet lief?"
»Dat weet ik niet. Wjj hebben er nooit
over gesproken."
»Hjj had er zeker voordeel bjj en zweeg
dus maar over alles."
Sergei Alexandrowitseh staat op.
UIT STAD EN PROVINCIE.
Gansch natuurljjk dat velen, bjj het zien
van den titel Nacht en Morgen, denken aan
het oude, bekende stuk Nacht en Morgen of
de familie Beaufortdat indertgd, o. a. door
spel van mevrouw Kleine—Gartman, van
Roobol, Tjasink en Peters, zooveel opgang
maakte.
Dit nu is echter niet het tooneelspel dat
Dinsdag a. s. door de Koninkljjke Vereeniging
Het Nederlandsch 1 ooneel in den schouwburg te
Middelburg gegeven wordt.
Het is, zooals wg reeds meldden, een g e-
heel nieuw stuk van Paul Lindau, dat
zeer veel opgang maakt.
Wg zullen ook nu niet den inhoud mee-
deelendat ia velen, die liever niet weten wat
zjj te hooren en te zien zullen krjjgen, niet
jenaam. Dit willen wg, op gezag van Het
Iooneel, echter even zeggen Het stuk houdt
eene vernuftig uitgedachte en met zeldzame
vaardigheid uitgewerkte intrige in.
In datzelfde blad worden, behalve mevr.
Mann —Bouwmeester, wier spel in de hoofdrol
algemeen wordt bewonderd, ook de heeren
Jan C. de Vos en L. H. Chrispjjn zeer geprezen
voor de uitbeelding van de personen die zjj
moeten voorstellen.
Ook Tourniaire moet zjjn kleine rol van den
gluiperigen Franschen diplomaat mooi spelen.
Bjj de eerste opvoering in Amsterdam moest
in het vierde bedrjjf het scherm driemaal
omhoog onder luid applaus.
Litteratuur moet een geestig stukje zjjn.
De voorstelling gaat uit van de afdeeling
Middelburg van het Ned. looneelverbond, wier
leden persoonlijk vrjjen toegang hebben.
Tot ontvanger der kerkeljjke fondsen,
tevens secretaris van kerkvoogden bjj de
Nederduitsch Hervormde gemeente te Mid
delburg is, in plaats van wjjlen den heer
M. de Mol, benoemd de heer R. J. Hoogervorst,
beëedigö klerk ter griffie der arrondissements
rechtbank alhier.
- »Kom, de troïka is voor" zegt hg, pakt
haar bjjna ruw bjj den arm en trekt haar mee.
»Waar ia Ilia?" vroeg hjj aan Pawel, die op
den bok zit en met vaste hand de teugel»
houdt om de vurige paarden te bedwingen,
Hg moet ons rjjden."
»Neem mg mee heer" zegt Pawel, zon
der op te kjjken. »lk ben met hart en ziel
koetsier en kan even goed mennen als de
beste."
Een oogenblik aarzelt Serge. Dan tilt hjj
Marja in het rjjtuig en zegt
»Nu goed dan, rjjd op maar, brooder."
Marja's moeder was in haar tuinje bezig
toen de troïka voorbijreed. Verwonderd schudde
zjj het grjjze hoofd en legde de gerimpelde
hand voor de doffe oogen.
»Was dat niet Marja, die naast mgnhaer
den graaf zat En Pawel mende Dat is dus
uw geluk Marja Daarom hebt gjj van nacht
gezucht, geweend en gebeden O injjn God
Snel vliegt het rjjtuig over het bruine wui
vende gras en de veelkleurige bloemen der
steppe. Luid klinken de schellen van het
driespan. Da wind speelt met hunne lange
manen en staarten.
>Als gjj mg een weinig lief hebt, spreek
mg dan nooit weer over Anna Feodorowna,"
zegt Serge.
»Heb ik u gehinderd met mgne vragen
