MIDDËLBliRGSCHE COURANT. 14ii6 Jaargang, Donderdag 21 Augustus, x N*. IDG. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, mot uitzondering van Zon- Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING. Tm. 64 gr., 12 u. 68 gr., av. 4 u. 65 gr. F. Vervaoht: matige wind, 20 Ang. 8 bewolkte lucht, weinig verandering in temperatuur. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50elke regel meer 20 cent. Reclamens 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Z e e L a n d, betreften.de Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Ann., N.S. Voorburgwal 366, Amsterdam. Middelburg 20 Augustus. DECENTRALISATIE IN IND1Ë. Het thans door den minister van koloniën ingediende wetsontwerp betreffende die decen tralisatie is in hoofdtrekken hetzelfde als dat van minister Cremer. De Standaard wjjdt daaraan heden een hoofd artikel, waarin zjjne redactie er op wjjst dat door verschillende koloniale specialiteiten op die decentralisatie reeds lang is aangedrongen. Geef zoo zeiden zjj aan Java en aan de Buitenbezittingen, overal waar dit mogelgk is, gewestelijke en plaatselijke raden, die door de Europeesche en de inlandsche bevolking ge. kozen worden, of althans het vertrouwen der bevolking hebben. Aan die besturen moest de behartiging en de regeling van zuiver locale belangen worden opgedragenen daartoe zou den zjj te beschikken hebben over de heffing van zekere bestaande of nieuwe belastingen, in overeenstemming met de financieele draag kracht van het gewest of de plaats. Lang duurde het, eer het tot concrete voor stellen kwam. Aan wjjlen Minister van Dedem komt de eer toe, het eerst de zaak der decen tralisatie aan de orde te hebben gesteld (1893). Door zjjn aftreden werd het door hem inge diend wetsontwerp ingetrokken. De zaak bleef toen rusten tot 1900, toen Minister Cremer met zjjn wetsontwerp kwam, dat evenwel ook niet afgedaan werd, door zjjn aftreden in 1901. Thans schjjnt er groote kans te bestaan, dat de zaak zal worden geregeld; wellicht reeds het volgend jaar. Het wetsontwerp, door Mi nister Van Asch van Wjjck ingediend, komt in hoofdstrekking overeen met dat van zjjn voorganger. Het stelt voor, drie nieuwe ar tikelen in het Indisch Regeeringsreglement op te nemen. Het eerste artikel geeft aan het Indisch Gouvernement de bevoegdheid, bp or donnantie gewesten of gedeelten van gewesten aan te wjjze», -waarvoor geldmiddelen zullen worden afgezonderd, teneinde als eigen geld middelen van het betrokken gebied te strekken ter voorziening in (bijzondere behoeften van dat gebied. Het tweede artikel machtigt het Indisch Gouvernement bjj ordonnantie, voor die gewesten of gedeelten van gewesten, wan neer de toestanden aldaar het veroorloven, raden in te stellen ter behartiging en regeling van aangelegenheden, die gewesten of) ten van gewesten betreffende terwjjl het derde artikel bepaalt, dat het beheer en de verant woording der eigen geldmiddelen van gewes ten of gedeelten van gewesten bjj alg< verordening geregeld en aan het toezicht van de Algemeene Rekenkamer onderworpen wordt. Het beginsel van dit wetsontwerp komt hierop neer, dat de plaatselijke behoeften zoo veel mogelijk moeten worden bestreden uit eigen middelen van het gebied, dat van dc uitgaven nut trekt; terwjjl in verband daar« mede aan de gemeentelijke raden de bevoegd heid zal worden gegeven om, met toestemming van de Indische regeering, nieuwe he in te voeren. Men zal dus krjjgen een finan cieele en een bestuurs- decentralisatie. Het spreekt van zelf, dat met een en a een proef zal moeten genomen worden. De gewestelijke financieele decentralisatie kan voor daartoe geschikte gemeenten onmiddellijk worden ingevoerd, gepaard met de instelling van raden. Is dit eenmaal geschied, dan kan worden onderzocht, welke onderdeelen van gewesten voor het verkrjjgen eener zelfstan dige plaatselijke administratie in aanmerking komen. Een ingewikkelde kwestie zal zeker zjjn kiesbevoegdheidniet aan alle inlanders toch zou het kiesrecht kunnen worden ge jeven de menschen zouden niet weten wat er mede te doen. Doch op den duur regelt zich dat wel. Als maar in beginsel de decentralisatie bij de wet is uitgemaakt, dan zal men stap voor stap tot het gewenschte doel kunnen komen een bestuursinrichting met decentralisatie, ge lijk in Britsch-Indië reeds gedurende jaren bestaat en daar voortreffelgk werkt. n inlandsche hoofden wordt ge sproken. En al die ambtenaren ontvangen bun bevelen van den Gouverneur-Generaal. Een centraliseerend bestuur alzoo, waarop inlanders en vreemde Oosterlingen en zelfs de Europeesche ingezetenen geen of zeer geringen invloed kunnen uitoefenen. Dit Btelsel is te veroordeelen. Om twee redenen, zegt De Standaard. In de eerste plaats, omdat het niet meer aangaat de bevolking, die door den invloed van bet Christendom en andere oorzaken niet meer op den lagen trap van ontwikkeling van vroeger staat, onmoedig te houden. En in de tweede plaats, omdat de gewesten onderling in behoeften van elkander verschillen. Dat daarin verandering zal komen is,, naar onze meening, zeker wel in de allereerste* plaats te danken aan de liberale regeerings- mannen die herhaaldelijk pogingen tot ver betering aanwendden. Wij hopen dat de heer Van Asch van "Wjjck, die steeds bljjk geeft van zeer goeden wil en van jjver, en nu hun voetsporen wil drukken, gelukkiger moge zjjn dan zjjne voorgangers. DE BOERENGENERAALS. Thans is, zooalB men misschien weet, het bestuur over onze Oost-Indische bezittingen geregeld als volgt. Artikel 68 van het Re- geerings-xeglement zegt: >In de gewesten wordt, in naam van den Gouverneur-Generaal, het bestuur uitgeoefend door hoofd-ambtenaren, onder zoodanige ambtstitels als zjjn of zullen worden bepaald. De Gouverneur-Generaal stelt de instruction dier hoofdambtenaren vast en regelt hun betrekking tot de verschillende eollegies en ambtenaren, tot de militaire ge zaghebbers en tot de bevelhebbers van 's Rjjks schepen van oorlog." Een zuivere, onver- valschte ambtenaren-regeering, die meer in schjja dan m werkelijkheid getemperd wordt door de artikelen 69, 70 en 71, -waarin van De drie boerengeneraals brachten Dinsdag slechts een zeer kort bezoek aan president Steyn te Scheveningen, met wien zjj eenige handdrukken wisselden. Bjj hun bezoek aan de Pro Boer-tentoon- stelling werden zjj ontvangen door den heer Wolmarans, die hen voorstelde aan de aanwe zigen, onder wie zich de schilders H. W. Mes dag, Jozef Israels, Boudewjjnse en tal van dames bevonden. Mr De Ridder sprak hen harteljjk toe, en wees o. a. op hun grootheid als veldheer en op het feit dat de drie helden tegenover de onnoemeljjk vele barbaarschheden, door den vjjand bedreven, steeds stelden een humaan optreden en christelijke handelingen, en nooit of te nimmer kwaad met kwaad vergolden. Na den rondgang nam De Wet het woord om te danken voor de hun bewezen eer en voor al wat voor hen en hun volk is gedaanook door deze tentoonstelling. De groote Afrikaner zeide o. a.»Wjj Afrikaners waren goed op om ons door de np verheid en de kunst te ontwikkelen, maar men heeft ons onze beenen afgekapt en dus kunnen wjj niet langer bljjven staan op de ljjn van de kunst, als wjj niet weder op de been geholpen worden. Daarvoor juist zjjn wjj hier in Europa, en wjj danken voor de eer ons bewezen van het oogenblik af dat wjj den Nederlandschen grond betraden (betrapten, zeide de Wet op Afrikaansch). Het is toch maar duideljjk zichtbaar dat wjj afstammelingen moeten zjjn het Nederlandsche volk, anders zou het onmogeljjk zjjn dat wjj ons hier in Nederland zoo thuis gevoelen. Onze harten zjjn te vol om te spreken. Als we recht zouden willen spreken dan moest het hart niet ter neer gedrukt zjjn. Maar van dankbaarheid vloeit ons hart over. Inzonder heid danken wjj die dames, die zooveel bij droegen om de smart onzer vrouwen en kin deren te lenigen." Het officieele bezoek van de generaals aan Amsterdam is uitgesteld. Na de overbrenging van bet ljjk van Lukas Meyer naar de Gare du Nord te Brussel, vertrekken Botha, De la Rey eu De Wet rechtstreeks naar Londen, waar zjj zaken hebben te doen die hen ver moedelijk een week in beslag zullen nemen. Het bezoek aan Amsterdam zal dus waar- schjjnljjk deze maand niet meer plaats hebben, maar in het begin van de volgende maand vallen. BE9ÏOE911KGM MZ. Bjj kon. besluit zjjn benoemd tot ambtenaar van het O. M. bjj de kantongerechten in het arr. Leeuwarden, voor de kantons Berlikum, Harlingen, Sneek en Bolsward, ter standplaats Leeuwarden, mr A. baron van Harinxma thoe Sloof ?"f-ddvocaat en procureur te Groningen, tev Werkzaam ten parkette van den officier van justitie aldaar en tot griffier bjj het kantongerecht te Weert, jhr mr F. G. H. Michiels van Eessenich, thans kantonrechter-pl.verv., advocaat en procureur te Roermond is benoemd tot directeur van het telegraaf kantoor te Eindhoven J. P. Schlusen en van het telegraafkantoor te Tilburg E. H. Geri; beiden thans commies der telegraphie le kl. is aan den commies der telegraphie 19 kl. D. W. Evers, op zjjn verzoek, eervol ontslag uit 's rjjks dienst verleend zjjn bevorderd tot commies der postergen Ie kl. H. Boonacker en C. Smitt, thans 2e kl. tot commies 2e kl. E. H. L. Gielen en M. Pott, thans 3e kl.en tot oommies 3e kl. J. H. L. Meuffels en J. H. T. Pfaff, thans commiezen 4e kl. iB aan dr H. Ekama, op zjjn verzoek, eervol ontslag verleend als directeur der afdeeling Waarnemingen te land" bjj het Koninkljjk Nederlandsch Meteorologisch Instituut; is de heer H. J. van Roojjen, predikant bjj de Herv. Gem. te Werkhoven, benoemd tot predikant bjj de Prot. Gemeente in N.-I. De minister van marine brengt ter algemeene kennis, dat bjj de ontvangers der loodsgelden te Brouwershaven, Vlissingen, Terneuzen en Zierikzee. alsmede bjj het departement van marine, zjjn verkrijgbaar gesteld uittreksels uit de wet en de reglementen, alsmede de tarieven op den loodsdienst, in de Nederland sche, Engelsche, Fransche en Hoogduitsche talen, voor den prjjs van 0.30 het exemplaar, onverschillig in welke taal. Oost-ïndië- De met de jongste mail ontvangen Indische bladen loopen tot 22 Juli. De cholera trad te Soerabaja met ver nieuwde woede op en eischte talrjjke slacht offers, ook onder de Europeesche ingezetenen. Telegrammen van het Bat. Nbl. brengen weer bericht van nieuwe klewang-aanvallen der Atjehers, nu in de Paseistreek, waar twee patrouilles het moesten ontgelden. Zes geweren raakten in het handgemeen verloren. Gesneuveld zjjn twee Europeesche en drie Inlandsche fuseliers en een dwangarbeider. De vjjand liet bjj een dezer patrouilles zestien dooden liggen. Een afdeeling marechaussee onder den kapi tein J. H. L. Schneiders verraste op een tocht via Selimoen, Djantoe, en over het gebergte te Lambe8oi, op de Westkust, de schuilplaats van imam Ripin. Twee Atjehsche hoofden werden nedergelegd. Vjjf voorname vrouwen werden gevangen genomen en vjjf geweren benevens preciosa buit gemaakt. Wjj leden geen verliezen. De telegrammen van den gouverneur van Atjeh over de aanval! 1 op de kolosne Mat- th.es bevestigen volkomen het reeds vroeger door ons medegedeelde. Generaal Van Heutsz, de majoor \an den generalen staf G. C. van Daalen en dr C. Snouck Hurgronje vertrokken met drie brigades marechaussee naar Seunagan. In Djambi is vrjj hevig gestreden. Naar een regeeringstelegram meldt, werd een sectie naar Rantau den 18en Juni bjj die doesoen beschoten. De Europeesche fuselier Koudjjs sneuvelde. De vjjand had één doode. Den 23en Juni werd met drie secties op gerukt. De vjjand werd verdreven met ach terlating van 5 dooden, vier geweren, veel kruit en kogels onzerzjjds geen verliezen. Den 29en Juni werd naar Limboer opgerukt en het bivak Soengei Telani versterkt op het gerucht, dat 200 Tabireezen een inval in Merangin zouden doen. van de afdeeling Zeeland der Maatschappij voor geneeskunst en was hg lid van het bestuur der afdeeling Zeeland van de Nederlandsche Ver* eeniging tot Bescherming van Dieren. Eindeljjk was de overledene sedert 1898 lid van het college van regenten van het huis van bewaring te Middelburg. De begrafenis zal plaats hebben a. s. Vrjj- dag middag omstreeks kwart voor een op de algemeene begraafplaats alhier. Een ballonnetje, door eer onzer stad in de kermisweek opgelaten met een naamkaartje eraan, bevattende het verzoek dit terug te zenden, is te Rucphen gevonden, waarvan de vinder bericht deed. Omtrent eenige der rjjksvaartuigen, die, zooals gemeld, dezer dagen te Vlissingen zullen aankomen en bjj gelegenheid van den jaardag der Koningin aldaar zullen zijn, ont vingen wjj de volgende mededeeling Donderdag den 28sten komen de Cerberus, Reinier Claeszen, Bloedhond, XJlfr en de Bulgia uit Hellevoetaluis te Veere aan Den volgen den morgen, Vrjjdag, worden de aan boord zjjnde troepen daar ontscheept en deze mar- cheeren over Middelburg naar Vlissingen. De schepen varen middelerwjjl door naar die haven. De troepen kunnen ongeveer half acht uur hier ter stede zjjnterwjjl de vaartuigen te ongeveer zeven uur in het kanaal voor de stad worden verwacht. Zooala men weet, zullen die troepen deel nemen aan de parade, 1 September te Vlis singen te houden. Den volgenden dag 2 Sept. vertrekken de vaartuigen weder. Toen de stalhouder Gastel te Veere heden nacht omstreeks half een uit de weide kwam, waarin hjj zjjn paarden had gebracht, ontdekte hjj aan de achterzjjde van het hotel Roland op de kade een hevig uitslaanden brand. Hg wekte oogenblikkelgk de omwonende be woners. De brandklok werd geluid en de brand spuit was spoedig ter plaatse. Door het flink optreden der blusschers was men den brand spoedig meester. Het vuur was uitgebroken in een aangren zende, tot het hotel behoorende keuken, welk gedeelte geheel tegen den grond ligt. De bewoners van het hotel waren, toen de brand, waarvan de oorzaak nog opgespoord moet worden, uitbrak, in diepe rust. Gelukkig dat volop water in de kade was ware het laag water geweest, dan had men uit de put ten moeten pompen en zou de brand zeker grootere afmetingen hebben aangenomen. Verzekering dekt de schade. Het spjjt ons dat men ons van deze aardige en, voor zoover wjj weten, voor Domburg zeldzame, feestelijkheid voor de jeugd geen bericht zond. Zouden wjj ons daarvoor mogen aanbevelen voor het vervolg Ook omtrent zoo menigen aangenamen, ge» nokrjjken avond, dien men den badgasten be reidt, valt misschien nog wel iets te melden. In ruim drie weken tjjds kwam te Goes geen enkel sterfgeval voor. Wel kan uien thans een overigdenabericht in den burgerle ken stand lezen, maar dat betreft iemand die sedert lang ter verpleging in Loosduinen was opgenomen en daar overleden. Dinsdag tegen den avond liep te Goes een zesjarig meisje, met een boodschapmandje, aan de kleine kade bjj de brug te water. Een perBgezel, J. Ortelee, die daar stoad, sprong het kind na en hield het zoolang boven water, totdat men met een roeiboot tot red ding kwam opdagen. Maandag warden te Borssele in het openbaar verpacht dö zee- en inlaagdjjk, riet- poel en grasetting van wegen, eigendommen van den polder Borssele. Niettegenstaande het verbod van beweiding van den zeedjjk met rundvee, paarden en ezels, zal de jaarljjkaohe opbrengst nog 12.50 hooger zjjn dan de loo» pende pachtsom. In 't geheel werd 421.50, geboden, waarvoor toewjjzing geschiedde. Maandag besloten ingelanden van dien polder tot voorwaardelijke begrinding van den weg, voerende van den Provincialen steiger te Borssele naar het dorp 's Heerenhoek. UIT STAD EN PROVINCIE. Dinsdag is zooals nog in een deel van het dien dag verschenen nominer van ons blad werd medegedeeld op den huize Molenioijlc onder Ooskkapelle, overleden de heer dr A. van der Swalme, wonende alhier. Dr A. van der Swalme werd 11 Augustus 1840 te Vlissingen geboren. Zjjn vader, mr Simon van der Swalme was indertjjd secretaris van Vlissingen en van 1852 tot aan zjjn dood, den 29en Maart 1870 griffier der Staten van Zeeland. Het nu overleden raadslid van Middelburg studeerde in de geneeskunde te Leiden, pro moveerde in 1864 met eene dissertatie over de Vrouwen-kliniek van het Leidsche Nosocomium- Van 1865—1869 was hg 2e geneesheer en van 1869 tot 1888 Genees heer-Directeur van het gesticht voor krank zinnigen te Delft. Reeds kort na zjjne vestiging te Middelburg, immers in 1889, werd de overledene benoemd tot lid van den gemeenteraad, waarin hg tot aan zgn dood zitting had. Het laatst was hjj afgevaardigd door het tweede district. Hg maakte deel uit van verschillende vaste commissiën uit den raad, nl. die tot het ont werpen van verordeningen, tegen wier over treding straf is bedreigd, die van financiën en van fabricage en ook van de commissie voor de conversie van de oude gevestigde schuld der gemeente. Hg nam tot vóór korten tjjd steeds met belangstelling deel aan de werkzaamheden in die verschillende betrekkingen. Maar ook op ander gebied trachtte de heer Van der Swalme zich nuttig te maken. Hg was sedert 1893 raad van den polder Walcheren, welke betrekking hg Bteeds met veel jjver vervulde. Verder bekleedde de heer Van der Swalme het lidmaatschap der gezondheidscommissie, Zaterdag is te Domburg, in navolging van Katwjjk en Zandvoort, een forten wedstrijd gehouden, waaraan zoowel de kinderen der badgasten als die der ingezetenen deelnamen. De wedstrjjd ging uit van eenige badgasten en had ten doel te doen zien wie de sterkste en wie de schoonste vesting tegen de zee zou kunnen opwerpen. Uit de 130 deelnemers werden zes meisjes- en zes jongens-groepen gevormd, die ieder een vesting hadden te bouwen. Alle groepen waren, wat hoeveelheid en leeftjjd betreft, ongeveer even sterk. Te 8 uren ving men aan te werken en wel dra verrezen een twaalftal vestingen, die zoo wel in ontwerp als in uitvoering groote ver scheidenheid aanboden. Waar meisjes over het algemeen zich uitsloofden fraai en net werk te leveren, daar was het de jongens meer om sterkte der vesting te doen. En ook tusschen de meisjes en jongens onderling was het weer duideljjk of men met een boeren- dan wel een burgervesting had te maken. Om halftien werd gepoosd en werden de kinderen op krentenbroodjes en limonade ont haald, waarna het werk werd voortgezet. De commissie inspecteerde later de vestin gen en maakte te twee uren den uitslag be kend. Daarbjj bleek dat zoowel de sterkste als de fraaiste vesting van de meisjes door de dor pelingen was vervaardigd, en onder luide bijvalskreten en schetterende fanfares werd aan ieder de prjjs uitgereikt. Ook van de jongens hadden de burgers het tegen de boertjes, wat de sterkste vesting betrof, moe ten afleggen. De prjjs voor de fraaiste vesting werd echter door de eerstgenoemden behaald. Een door den burgemeester prjjs voor de jongste deelneemster werd aan een meisje van 4 jaar uitgereikt. Met muziek voorop trok de geheele stoet deelnemers daarna nog door het dorp, hier en daar ovaties brengend. Schoon weder begunstigde het allerprettigste feestje. Een en ander ontleenden wjj aan eeno uit voerige besohrjjving in het Handelsblad. In de Dinsdag te Hulst gehouden raadszitting zgn aangeboden de rekeningen over 1901 en de begrootingen voor 1903 van de gemeente en het burgerljjk armbestuur, die gesteld werden in handen van commissiën. Aangenomen werd het voorstel van burg. en weth. tot het publiek verkoopen der oude schoolbanken. Een aanvraag van den heer Poelman, chemisch ingenieur te Delft, om hem gedurende 4 maan» recht te geven tot concessie-name voor het stichten te Hulst van een steenkolen gas fabriek,werd afgewezen, en aan het Dag.Bestuur, bjjgestaan door den heer Hombach, werd opgedragen een onderzoek in te stellen naar de mogelijkheid een gasfabriek van gemeente wege te stichten, daarbjj rekening houdende met de vraag van den heer Adriaanse of het niet aanbeveling verdiende particuliere con cessie te verleenen, onder voorwaarde dat het gemeentebestuur ten allen tjjde het recht heeft de exploitatie over te nemen tegen behoorljjke vergoeding. nige aanvragen om afschrgving van den hoofdeljjken omslag en hondenbelasting werden ingewilligd. In besloten zitting werden nog enkele be zwaarschriften tegen den aanslag in den hoof deljjken omslag behandeld. Men schrjjft ons uit Sas van Gent: Van sMaandaghouden" heeft men hier over het algemeen nog al aardig slag. Zeldzaam mag het genoemd worden, als op een Maandag namiddag geen slenterende, onder Bacchus' invloed verkeerende, personaatjes worden aan getroffen. Meestal loopen dergelgke personen dan ook 's Maandagsnachts nog rond te defi- leeren, lawaai en kabaal makend. Van zulke mannen was zonder twjjfel de wanorde het werk, die Dinsdagmorgen op menige plaats in de gemeente viel waar te nemen. In de slui vond men een kostbare bank drjjven, die pooten en rugleuning miste. Een eind verder, het kanaal, nog een bank; deze was vrjj- wel ongedeerd. Van een winkelraam was de persienne afgerukt; ze lag een paar huizen er vandaan op de straat. Riooldeksels vermistte men ook hier en daar, evenals een kruiwagen. Een duivenkooi was leeggeplunderd de duiven lagen in een naburigen tuin vastgebonden Verschillende banken waren omvergegooid en omgekeerd Dat alles werd zoo Dinsdag morgen gevonden, maar de daders Een sluisknecht had, toen hg Maandagnacht een der balken van het Molenwater ging laten zakken, op een der banken, die 's mor- s in het water dreven, een persoon zien zitten. De sluisknecht zei »goeden morgen", doch ontving geen antwoord. Toen hg aan de ocerzjjde van het kanaal was, werd de bank in het water geworpen en zag hg den dader hard wegloopen. Deze bleef hem onbekend. HOOGWATER. Vlissingen. Donderdag 21 Aug. urn. 2,35 nam. Vrjjdag 22 3,12 Zaterdag 23 3,52 Zondag 24 4,33 Maandag 25 5,18 Dinsdag. 26 V 6,07 Woensdag. 27 vm. 6,48 ym. Domburg. 2,44 3,21 4,01. 4.42 5,27 6,16 6,57

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1902 | | pagina 1