MIDDËLBURGSCHE COI HAM 14i>{ Jaargang, Dinsdag 29 Juli, SCHILDERIJENTENTOON STELLING N°, 17U. 1902, Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f 2, Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THBBH01HGTEB EN VERWACHTING. 28 Juli 8 u. vm. 60 gr., 12 n. 67 gr., av. 4 u. 69 gr. F.Verwacht: matige W. wind, bewolkte lucht, weinig verandering in temperatuur. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclamens 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel. Ngverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Rure au A. DB LA HAR Axn., N.Z. Voorburgwal 366, Amsterdam. Middelburg 28 Juli, Dr. KüYPER TB WMBNBN. Dr. Kuyper, geïnterviewd door de Neue Press, te Weenen heeft zjjn bezoelr aan Oostenrijk verklaard met te zeggendat hg kwam om zich op de hoogte te stellen van de inrichting van de Oostenrgksche polytechnische scholen. Hg wilde verscheidene steden van Oostenrijk bezoeken, om zich daarna naar de tentoonstel ling van Turgn te begeven. Dr. Kuyper betoonde zich zeer terughoudend wat de politieke ques- ties betrof. Ter eere van dr. Kuyper gaf de Nederlaad- sche gezant te Weenen oen diner, waaraan behalve door dr. Kuyper en de familie van den gastheer werd deelgenomen door den minister van onderwjjs Har tel, als vertegenwoordiger van den minister van buitenlandsche zaken Goluchowski, die verhinderd was. DROOGHAKING DBR ZUIDERZEE. Door de regeering is aan het rjjkscollege voor de zeevischerjjen antwoord verzocht op de vraag, »welken invloed eene eventueele droog legging en inpoldering der Zuiderzee zoude hebben op de visscherjj Het bedoelde College heeft nu aan een commissie, uit zjjn midden, opgedragen, in deze vooraf te rapporteeren het big kt dat de zaak met allen ernst wordt behandeld. In den loop dezes jaars zal door het College wel worden geadviseerd. DB HOOGB RAAD EN HBT PUBLIEKE RECHT. Het Weekblad voor de Burgerl. Administratie klaagt er over, dat de Hooge Baad, met name zjjne burgerlijke kamer, bezig is in zjjne jurisprudentie het publieke recht op de meest doortastende wjjze te sciviliseeren". Om die uitspraak te staven, haalt het Week blad enkele arresten van den H. R. uit het afgeloopen jaar 1901/02 aano. a. een arrest van 10 Mei 1901, waar in geheel instrjjdmet een pas vjjf maanden vroeger gewezen arrest als nieuwe jurisprudentie gevestigd wordt »de leer, dat de >onrechtmatige daad" van art. 1401 Burg. Wetboek omvat de handelingen van bestuursorganen, jure publico binnen den formeelen- kring hunner bevoegdheid verricht." »De hierboven besproken leer zegt het Weekblad is althans als theorie niet nieuw, maar reeds veel vroeger en zeer dikwijls door meer dan één gedingvoerende in het proces verdedigd. Nieuw is alleen, dat de Hooge Raad die theorie heeft omgezet in praktgk." Nog eens de enquête van de Kamers van Arbeid. In verband met hot geschil tussohen een Kamer van Arbeid te Delft en den minister van binnenlandsche zaken, wordt in de N. Crt. meegedeeld dat er ook iets dergeljjks is ge beurd met de Kamer van Arbeid voor het logement- en koffiehuLshoudersbedrgf te Rot terdam. Ook deze Kamer verklaarde aan het verzoek om de bedoelde inlichtingen niet te kunnen voldoen. Onder meer werd de onmogelijkheid, DEE oude Vlaamsche Meesiers TE B-RUGGE. In de aan vele Middelburgers bekende, aan enkele dierbaar geworden doode stad, die eer- tjjds het middelpunt was der Vlaamsche com- mercieele en artistieke werkzaamheid, is dezen zomer eene verzameling van schilderstukken der oude Vlaamsche Meesters saam gebracht, zoo uitgebreid en zooveel uitgelezens bevattend, dat eene welgemeende opwekking om deze eenige gelegenheid tot kennismaking met de voortbrengselen en tot bestudeering van de ontwikkeling der Brugsche school aan te grij pen, ons wel van pas dunkt. Het organiseeren dezer tentoonstelling be antwoordt ongetwijfeld aan de verlangens van den modernen tjjdgeesthet is hier niet de plaats zulks nader aan te toonenik vermeld slechts de over heel Europa zich uitbreidende voorliefde voor de producten der zgn. primi tieven, hetzjj Vlamingen, hetzij Italianen, de daaraan verbonden opkomst der pr»rafaëliti- sche richting, als in Engelandvoorts de neiging tot mysticisme bjj de krachtelooze om zekere inlichtingen te kunnen geven, gevon den in het feit, dat de kellners een vast loon missen, zoodat het salaris van een kellner niet behoorljjk volgens de verstrekte lgsten kon worden ingevuld. Daarop antwoordde de minister dat Amster dam wel de gevraagde opgave had verschaft, en dat de Kamer daar wel om inlichtingen zou kunnen vragen. In een vergadering van 12 Juni werd door de Rotterdamsche Kamer het volgende ant woord aan de regeering vastgesteld »In de laatst gehouden vergadering onzer Kamer werd opnieuw éénparig de meening uitgesproken, dat geen betrouwbare inlichtin gen kunnen worden verstrekt omtrent den arbeidstjjd en het loon van de werklieden, be- hoorende onder het gebied dezer Kamer. Weliswaar werden door onze Kamer inlich tingen ontvangen van de soortgelijke Kamer te Amsterdam, doch juist deze inlichtingen strekken nog meer om de Kamer bjj haar eerst ingenomen standpunt te doen volharden. Wjj vernamen toch, dat van de daar uitge geven 500 ter invulling verzonden formulieren er slechts 65 behoorlijk ingevuld terug zgn ontvangen, en dat naar de gemiddelde opgave dezer enkele aan Uwe Excellentie de gegevens zgn verstrekt, welke door u werden verlangd. Onze Kamer was eenparig van gevoelen, dat daarmede zeer onbetrouwbare inlichtingen zjjn gegeven. Bovendien sprak onze Kamer de meening uit, dat z.g. »fooien" in geen geval onder »loon" begrepen kunnen worden, daar waar de hoegrootheid dezer fooien telkens afwisse lend is. Nog dient hierbij te worden opgemerkt dat al werden de fooien onder »loon" gerangschikt, het gemiddelde hiervan niet het loon aangeeft van den kellner, hoogstens van enkele kellners. Alle redenen waarom de Kamer eenparig besloot de lgsten oningevuld te laten." De minister heeft daarop verzocht dan maar op andere wjjze de verzochte inlichtingen te verzamelen. De Kamer heeft echter na dien nog niet vergaderd zoodat haar beslissing op dit verzoek niet bekend is. BMUEimiIGM MZ. Bjj kon. besluit zgn benoemd tot ontvanger der dir. bel. te Rotterdam (3e afd.) F. W. Thorbecke, ont vanger-en treposeur der invoerrechten en ac- cjjnzen aldaar; én te 's Gravenhage (3e afd.) J. M. Burgerhoudt, ontvanger te Rotterdam (2e afd.) is de heer mr G. J. Fabius, advocaat en procureur te Amsterdam, benoemd tot adj.- commies bg het dep. van koloniën is de met verlof in Europa aanwezige kolonel der art. van het leger in N.-I. G. A. Kusky, op verzoek, eervol uit den militairen dienst ontslagen, met toekenning van pensioen is de met verlof in Europa aanwezige mil. apotheker le kl. van het leger in N.I. M. P. Spillenaar Bilgen, ter zake van lichaamsge breken, eervol uit den militairen dienst ont slagen, met toekenning van pensioen. KORTE MEDBDBELINGBN VERGADERINGEN. De vorige week is hier ter stede, on der voorzitterschap van dr L. Vujjck uit Leiden, de zomervergadering gehouden van de Neder- landsche Botanische Vereeniging. décadenten, schilders en schrijversBorel kan gereedelgk als vertegenwoordiger van dit soort voor ons geliefd Nederland optreden. In het algemeen beoordeele men deze beweging met den maatstaf: Wat eens als diepste inkeer in zich zelf gold, heeft thans als tjjdeljjke waar heid afgedaan. Men vindt dan in het Brugsche Gouverne mentshuis (aan de Groote Markt gelegen) een aantal stukken der Brugsche school, die haar bloeitjjd had van het optreden der gebroeders Yan Eyck (begin 15e eeuw) tot het einde der eeuw, en van de voorloopers der later zoo beroemd geworden Antweipsehe schilderschool, die op Rubens en Van Dyek als haar voor treffelijkste discipelen kan roemen het is dus niet slechts eene verzameling van primitieven. De bloei der beide scholen valt samen met den bloei der beide handelsstedenhet alge- meene verschijnsel, dat waar de materieele omstandigheden in goeden staat verkeeren, de mensch onmiddellijk aan geestelgke genietingen gaat offeren, wordt ook hier bewaarheid men denke nog aan de triomfen der Yenetiaansche school, aan de Hollanders gedurende ons gouden tjjdperk, aan Phidias en de groote Grieken tjjdens de eeuw van Pericles. In hare opkomst door de gansehe middel eeuwen heen en nog veel later zelfs, wordt de kunBt overal als handwerk uitgeoefend en beschouwdwat Antwerpen betreft vergelgke de belangstellende lezer het aaugenaam ge- Tot nieuwe leden werden benoemd de heer B. P. van der Voo te Londen, mej. dr Canna Popta, conservatrice aan het Museum van Nat. Hist, te Leiden en de heer P. J. van Bremen te 's-Gravenhage. Mededeelingen van wetenschappelgken aard werden gedaan door prof. Wjjsman en prof. Janse uit Leiden, mej. A. Ogterop en de heeren dr fan Vloten, Schipper, Rieter, dr Goethart en dr Yuyck. Voorloopig werd Heerenveen voorgesteld als plaats voor de volgende zomervergadering. Verscheiden leden maakten de volgende dagen botanische excursies in Walcheren en Zeeuwseh-Vlaanderen. ÖIT STAD EN PROVINCIE. Ter gelegenheid van haar vijftigjarig be staan zgn door de Handboogschutterg Eens gezindheid alhier eenige feestelijkheden ge organiseerd, die Zondag in de keurig versierde overdekte schietbaan van het café Pax lntran- tibus op het Zand nabjj deze gemeente aanvingen. Daar werd een provinciaal concours met den handboog naar den doelen gegeven, ter deelneming waaraan alle in de provincie Zee land bestaande handboogschietvereenigingen waren uitgenoodigd. Aan die uitnoodiging hadden gevolg gegeven 7 vereenigingen met een 60tal schutters en wel: St. Bastiaan van Ierseke, Oefening-en Uitspanning van Hansweert, Wilhelmina van Kwadendamme, Ons Genoegen van Rilland, Doel naar Hooger van Wolfaartsdjjk, Bendracht van Vlissingen en Jacoba van Beijeren van Goes, die met de feestvierende vereeniging om de prjjzen zouden kampen. Nadat geloot was om de volgorde der schiet- beurten, werd aan de besturen der deelnemende vereenigingen de eerewgn gepresenteerd, waarbjj de president van Eensgezindheid, de heer A. van Leerdam, de schutters welkom heetts en verklaarde hunne tegenwoordigheid op hoogen prgs te stellen'. Daarna werd met de schieting aangevangen. De voor het concours als peletonsprjjzen uitgeloofde zilveren medailles werden behaald als volgtdie van H. M. de Koningin, voor de meeste punten (187), door St. Bastiaan, die van prins Hendrik der Nederlanden, voor de meeste rozen (4), door Oefening en Uitspanning, die van H. M. de Koningin-Moeder, voor de meeste vieren (11) door Eensgezindheid, die van het hoofdbestuur van Volksweerbaarheid, voor de meeste drieen (21), door Wilhelmina, die van de vereeniginq Uit het Volk voor het Volk, voor de meeste tweeën (15), door Ons Genoegen en die van den president van de feestvierende vereeniging, voor de meeste eenen (8), door Doel naar hooger. Bg den personeelen wedstrgd waren winners van het groot zilveren attribuut, geschonken door de confrérie van St. Sebastiaan te Middel burg, de heer M. de Jonge te Kwadendamme, voor de meeste punten (57), van het verguld zilveren kruis, geschonken door den heer C. M. J. Gemier, de heer 3. Lugek, te Hansweert, voor de meeste rozen (3), van het dito kruis, geschonken door den heer C. M. Remigius, de heer W. Bom te Ierseke, voor de meeste vieren (5), en verder van zilveren medailles, geschon ken door de feestvierende vereeniging, de heeren J. M. C. Gemier te Middelburg, P. Pols te Ierseke en A. Westdorp te Kwadendamme) respectievelijk voor de meeste drieëen (6), tweeën (7) en eenen (6). schreven werk van Max Rooses over de Geschiedenis der Antwerpsche schilderschool, meer in het bijzonder het hoofdstuk over het St. Lucas-Gilde. Men diene voorts vooral in het oog te houden de verhouding van de kunst tot de religie, tot de kerk; het was het tijdvak waarin de Ijjnen der Gothische kathedraal het beschouwende oog ten hemel voerden, de groote tjjd van kunst, toen Rome in zjjne alles-omvattende wjjding door gansch beschaafd Europa de kracht van zgn geloof heeft doen uitbarsten, de diepte zjjner intuïtieve wereld beschouwing heeft blootgelegd. Wat Rome toen deed kan voor eeuwig vol staan daarmede was deze hem opgelegde taak volbracht deze doode is verrezen en leeft in den geest onder ons allende idee zal niet ten tweeden male weder vleesch worden. De losmaking van de godsdienstige vormen laat zich op deze tentoonstelling alleruitne- mendst opmerken het Humanisme, de Renais sance spiegelen zich ook af in dezen tak der kunsten, de dageraad gloort van den dag, waarop de mensch in zjjne hartstochten en schoonheid het voorwerp van des kunstenaars aandacht wordtook deze heeft ontdekt dat God mensch geworden is. Na deze meer algemeene beschouwingen eenige bijzonderheden over de expositie en de schilderijen zelve 400). De prjjzen werden op het terrein, waar den ganschen dag nog al van belangstelling bleek, uitgereikt door den eere-voorzitter der Ver eeniging, den heer H. P. den Bouwmeester, met uitzondering van de medaille van Volksweer baarheid, die kapt. Geil den winners overhan digde. Dinsdag a. wordt de feestviering voortgezet met een huïshoudeljjken wedstrgd voor de leden van Eensgezindheid, een concert en een bal. Ondanks het regenachtige en stormach tige weder was de tuin van het Schuttershof alhier Zondagavond vrjj goed bezet. Mocht de natuur dit concert al niet zoo gunstig ge zind zgn, toch heerschte onder de bezoekers een prettige geest, waartoe dan ook het ge lukkig gekozen programma veel meewerkte) dat door het schutter jj-muziekkorps, onder de flinke leiding van den heer Jan Morks, zeer verdienstelijk werd uitgevoerd. Jammer evenwel, dat bg het vluchten naar de zaal voor de enkele regenbuien nu en dan, eenige j nummers door het geraas dat er gemaakt werd niet tot hun recht kwamen. Heden middag te ruim 12 passeerde hier door het kanaal Hr. Ms. monitor Reinier Claeszen, tomende van Vlissingen, waar zjj sedert Vrijdagmorgen heeft gelegen. De reis gaat binnendoor naar Hellevoetsluis. Uit Vlissingen. De kermis, die dit jaar niet veel te bedui den had, werd toch door zeer velen in opge wekte stemming begraven. Of de café's en de inrichtingen tot vermaak en ververschingen dit jaar goede zaken hebben gemaakt valt te betwjjfelen. Zaterdagnacht te 2 uur was de pret gedaan dat was éen uurtje vroeger dan verleden jaar. Een flinke bries, een broertje van een storm, hielp een handje om de hangende luchtjes van oliebollen, poffertjes, menschen, enz. a la minute te doen verdwjjnen. Minder verdienstelijk maakte hg zich door een dakloos tentje, waarin een sterke man op de Markt zgn broodje trachtte te verdienen; tegen 't aardrjjk te smakken. Zondag werd deze gemeente weder door tal van vreemdelingen bezocht, vergezeld van een muziekgezelschap. Van de zeebaden werd door een 100 tal dames en heeren gebruik gemaakt; door den Zuid-Westeljjken storm was er groote golfslag, hetgeen den baders niet onwelkom was. Daarentegen was de storm een echte tiran voor de menschen die per boot van de over- zjjde der Schelde waren gekomen. Wat 'n bleeke gezichten, toebehoorende aan lieden van beiderlei kunne, die, beladen met eet- en drinkwaren, zich nog tameljjk prettig wisten voor te doen, al gaven de ontbrekende hoofddeksels en uit elkaar gewaaide kleeding- stukken en regenschermen heel wat te denken. De meeste leden van het begeleidend muziek gezelschap verkeerden merkbaar in eene stem ming, waarin alleen zeeziekte 'n mensch, brengen kan. Menigeen zag er dan ook niets in om dien dag de terugreis te aanvaarden en bleef hier overnachten. Het Fransche stoomschip Barsac, dat Zondag middag op de reede zgn Jankers verspeelde, en op de haven kwam, vertrok heden, Maan dag, naar zee. De tooi der zalen is zeer voldoende, het licht minder; tapjjten dempen overal den tred; de stukken komen goed uit op den donker- rooden achtergrondde aanwjjzing van de vervaardigers der stukken gaat zooverre deze zelf zulks melden of misschien uit eigen we tenschap wordt geacht bekend te zgn; de catalogus was in den loop der vorige week nog slechts voor */a afgedrukt; het vervolg, zoo deelde men mjj mede, zou dezer dagen ver schijnen en dus is dit bezwaar voor de toekom stige bezoekers opgeheven. De entrée-zaal op de eerste étage bevat werken van de gebroeders Van Eyck en Petrus Christusmet de eersten neemt de glorietjjd een aanvang; van Jan van Eyck, den jongste der twee hg werd 1380 geboren vinden wjj hier de vermaarde Madonna met Begiftiger en Heiligen, Sl Joris en St Donatiusuit het Brugsch Museum, waarvan zich een copie te Antwerpen bevindt. Ik volsta met de vermel ding, uitvoeriger vindt men een en ander in de welbekende serie Kiinstler-Mohographien, uitgegeven onder toezicht van H. Knackfusz bg Velhagen A Klasing, waarvan in no XXXV de gebroeders Van Eyck behandeld worden ongeveer alle ter expositie aanwezige Van Eyck's vindt men hierin afgebeeld. Vervolgens vindt men er o.a. het Portret zijner vrouw (uit 1436,) de Adam en Eva van hun be kendste werk, het Gentsohe altaar, waarvan de laatste door haar wanstaltige leeljjkheid het niet Uit Zierikzee. Zondag hadden in die gemeente de reeds in ons blad aangekondigde openbare gynina- stiek-uitvoerïng en wedstrjjden in staaf- en toesteloefeningen op het Zeiketerrein en in Par klust plaats. De uit Zeeland en Noord-Brabant gekomen turners, leden der vereenigingenSparta te Bergen op Zoom, Volharding en Sparta beiden te Goes, De Germaan te Tilburg, Ons Huis en Achilles, beiden te Middelburg, Vlissingsche 1 urnvereeniging en Lector et Emergo beiden te Vlissingen, Achilles nam alleen aan den wedstrgd in staafoefeningen deel), werden te half twaalf in Parkiest ontvangen en met een harteljjk woord welkom geheeten door den voorzitter van het bestuur der Vereeniging tot bevordering van het vreemdelingenverkeer te Zierik zee en in het eiland Schouwen —Duiveland, de heer H. C. van den En de. In een van gloed en jjver voor de zaak der lichaamsontwikkeling tintelende rede, dankte hjj de turners die in zoo onverwacht groot aantal, het slechte weer in aanmerking genomen zich de moeite getroost hadden naar Zierikzee te komen. Spreker hoopte, dat, hoe duister de dag zich liet aanzien, het gezellig samenzijn er niet onder Ijjden zou en allen een goede en prettige herinnering aan Zierikzee zouden mee huis waarts nemen. Daarop werd de eerewgn aangeboden. Ondertusschen had zich de stoet gevormd, die in optocht een deel der stad zou doortrek ken. Voorop ging het muziekgezelschap Kunst en Eer, daarop volgden rg tuigen met het be stuur der vereeniging voor het vreemdelingen verkeer, commissarissen der sooieteit Tot Nut en Genoegen, den hoofdleider en de juryleden, benevens de verschillende turn ge zela chapp au Dat een talrjjk publiek den stoet begeleidde of voorbjj zich liet trekken spreekt haast van zelf. Wat echter bg zonder in 't oog viel was de groote orde die er, niettegenstaande de massa volk, overal heerschte. Te een uur vingen op het Zeiketerrein da algemeene vrjje oefeningen aan. Een honderd tal turners namen er aan deel. Op accurate wjjze werd geturnd en de hoofdleider, de heer F. J. W. Lambert, had met dit deel van 't programma gewoonlijk voor het publiek het aantrekkelijkste een zeer groot succes. Na afloop van de oefeningen werd op het terrein de stoet ontbonden en verspreidden de turners zich door de stad. Te half drie vingen de wedstrijden in staaf- en toesteloefeningen aan die, het gure weder, dat telkens met een een stortbui dreigde, in aanmerking genomen door een talrjjk publiek werden bijgewoond. Alle vereenigingen, die aan den optocht deel genomen hadden, werkten mede, uitgenomen Achilles te Middelburg. De kamp tusschen de verschillende vereeni gingen was zeer zwaar en de jury, bestaande uit de heeren F. W. 3. Lambert te Zierikzee) J. H. Van der Bel te Middelburg en F. B. Oost Lievense te Vlissingen, had een moeilijke taak te vervullen, daar de krachten zoo wei nig uiteenliepen. Keurig werk kreeg men te zien; 't publiek toonde dit te waardeer en door met harteljjk applaus de verschillende vereenigingen toe te juichen bjj hun vertrek uit het strijdperk. Te 6 uur waren de wedstrijden afgeloopen werken naar het model verraadt, eenige Onze Lieve Vrouwe's en, naar men aanneemt, van zgn broeder Hubert de Heilige Vrouwen bij Christus1 graf. In de groote zaal rechts vinden wjj Rogier van den Weyden, Hans Meinlinc, Geerard David, Dieric Bouts. Memlinc's naam wordt met recht hoog ge houden. Wat hier bijeengebracht is moet ons met diepen eerbied en groote ontroering be vangen voor de genialiteit van dezen eenvou dige dit zgn Huwelijk van de Heilige Catherina is een kunstjuweelvan alle zgden stroomt het milde licht den zuilenhal binnen, verhel dert het aanschijn der heiligen, kleurt de ge waden dieper en warmer, straalt ons tegen uit het precieuze landschap op den achter grond, doet alle kleuren en tinten tot een wonder-harmonious geheel versmelten. Hier worden bevestigd de woorden waarin Max Rooses Memlinc tegenover Van Eyck en Van der Weg den schetste Bjj Van Egck zagen wjj godsdienstige plechtigheid met schitterenden kleurenglansbg Van der Wegden diepte van uitdrukking met stroeve bewegingen en hooge kleuren; bg Meinlinc zachte ingetogenheid met mildere tinten." Voorts zgn aanwezig: de Reliekkast van de H. Ursula, eveneens uit het St. Johannes- hospitaal, de Madonna met den appel, de Musicee- rende engelen uit het Antw. museum, aan Van Eyck toegeschreven, de Aanbidding der 3-koningen,

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1902 | | pagina 1