MIDDELBIRGSCHE C0URAN1 N°. 181. Maandag 30 Juni. Verkoopingen enz. 14tf° Jaargang: Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen- Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THBBinOIHBTEB EN VERWACHTING. 28 Juni 8 u. vm. 70 gr., 12 u. 84 gr., av. 4 u. 84 gr. F. Verwacht: zwakke tot matige O. wind, licht bewolkte lucht, droog, warm weer. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclamens 40 cent per regel Groote letters naar de plaats, die 2 Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betredende Handel, Ngverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Adverténtle>Bureafl A. DE ILA MAR Aan., N.Z. Voorburgwal Amsterdam. By deze courant behoort een Bijvoegsel. DIT STAD EN PROVINCIE, Bjj kon. besluit is, boven en behalve de bjjdrage, bedoeld bjj art. 45 der wet op het lager onderwijs, eene subsidie verleend aan de gemeentenVeere van 900, Driewegen van f 300, Kapelle van 2400, en Nisse van f 800. Onze geachte landbouw-medewerker ver zocht ons hem bjj de belangstellende lezer van zjjue opstellen deze week te excuseeren- De «drukke dagen" in Zierikzee verhinderden hem ditmaal zjjne gewone bjjdrage voor ons blad- te sehrjjven. Trouwens aan landbouwlectuur is deze week geen gebrek geweest. Doer-Gedeputeerde Staten van Zeeland is, in plaats van mr D. J. J. Laan, tegen 1 September tot hoofdcommies ter Provinciale griffie, chef van de derde afdeeling, benoemd jhr mr L. van Bronkhorst Sandberg, advocaat en procureur en secretaris van de Kamer van arbeid voor de bouwbedrijven te Zutphen. Door de Engelsche gemeente a 1 h i e r is toezegging van beroep gedaan aan den reve rend James Makay te Bridge ot Allen bjj Dundee. P. Z., een der drie heden morgen door de rechtbank alhier, wegens diefstal en poging daartoe, veroordeelden, men zie de vonnis sen in het bjj voegsel nam, toen hg voor het huis van bewaring was teruggebracht, de kans waar om te ontvluchten. Hjj gaf den naast bjj hem staanden rijks veldwachter een slomp, sprong in het water aan de zjjde van de Winterstraat, klom op den kant én ging er van door. Hjj zal nu zeker willen toonen dat hjj, zooals hjj op de terecht zitting zeide, een goed looper is. Hjj liep over het Bolwerk aan den Slepers singel -en toen dien singel en vervolgens .den Koudekerkschen weg op. Het is een zeer gevaarljjk sujet en hel ver moeden ligt voor de hand dat hjj wel zal trachten het veld te bereiken en daar tussohen tarwe of andere veldvruchten zich te ver schuilen. De landbouwers mogen wel op hun hoede zjju, als hjj niet spoedig wordt gevat. Daartoe worden natuurljjk alle pogingen aangewend. it Vilas ingen achrjjft men ons Onze badplaats mag zich reeds nu in een druk bezoek verheugen. De villa's zjjn allen bezet en voor het geheele seizoen verhuurd. Jammer dat de gelegenheid om daar te ver bleven niet grooter is, daar vele aanvragen moesten worden afgewezen. Het bestuur van het Vreemdelingen verkeer is wel ijverig in de weer om bjj particulieren kamers met of zonder pension te verkrjjgen, doch kan helaas niet alle aanvragen bevredigen. Gelukkig dat het Grand Hotel des Bains met zjjn 80 kamers en het hotel Zeeland aan velen een onderkomen kan verschaöen, al laat zich aanzien dat in de maanden Juli en Augustus ook daar plaats te kort komt. Zondag 13 Juli zal de club der te Antwerpen wonende Noord-Brabanders per stoomboot een bezoek brengen aan VlisBingen. Ten raadhuize alhier had heden middag de jaarljjksche algemeene vergadering van deel hebbers in de stoomvaartmaatschappjj Zeeland plaats. De heer mr E. Fokker, die presi deerde, deelde meê dat er 70 aandeelen ver tegenwoordigd waren, die recht gaven tot het uitbrengen van 41 stemmen. Met algemeene stemmen keurde de verga dering de balans en winst- en verliesrekening over 1901 goed. De heer A. A. Bekaar werd met algemeene stemmen tot commissaris benoemd. Volgens het verslag, waaruit wjj reeds een en ander gemeld hebben, werden gedurende het jaar 1901 730 reizen afgelegd, zjjnde een geljjk aantal reizen als in het vorige jaar. Het aantal vervoerde reizigers klom van 95.227 in 1900 tot 99.246 in 1901 en de op brengst van 824.786.95 tot 874.949.59 of 50.162.64 meer dan in 1900. Het vervoerde kwantum goederen verminderde met 5.550 ton en de opbrengst met f 14.709.02. Aan den polder Leendert Abraham is Vrjj- dag aangespoeld het in verregaande staat van ontbinding verkeerende ljjk van een mansper- In de Vrjjdag door de afdeeling T h 0- 1 0 n van het Nederlandsch Onderwijzers-Genoot schap gehouden vergadering werden de heeren W. C. Crucq van Stavenisse en A. A. Mol van St. Annaland benoemd tot afgevaardigden ter algemeene vergadering te Leiden. Naar aanleiding van het door den keer Crucq ingeleide punt: »Het vak j ten platte lande", warci besloten adhesie te betuigen met het streven van de afdeeling Sappemeer tot af schaffing van dat vak, daar het, naar het oor deel van de vergadering, geenszins aan zjjn doel beantwoordt en de sympathie bezit van ouders noch onderwjjzers. De door het comité voor een tramver- binding Hontenisse-Selzaete aange vraagde subsidies zjjn bjj na zonder uitzonde ring door de betrokken gemeente- en polder besturen verleend, zoodat de tot 3tandkoming zoo goed als verzekerd is. Heel Philippine was Donderdag avond op de been. Een groote luchtballon was er te zien en het scheen of hg vlak bjj het dorp zou neerdalen. Hg dreef evenwel verder, maar bleek weldra gedaald te zjjn op de achorgronden te Westen van den Kleine Stelle- polder en den Afosselpolder. Bjj het overdrjj- ven kon men duideljjk een persoon in het schuitje onderscheiden. In korten tjjd waren tal van nieuwsgierigen op de plaats der nederdaling aanwezig. Uit de massa strooibiljetten, die in de schorren verspreid lagen, bleek dat men te doen had met een reclame voor een nieuwe soort boter (margarine). De bestuurder van den ballon was bjj het neerdalen bljjkbaar ineen kil terechtgekomen, want hg zat van top tot teen vol slik, of misschien ook, dat hg zich met opzet in het slik rondgewenteld had en wel voor nog meer... reclame. De ballon werd weer opgevouwen en naar Bouchaute vervoerd, om de terugreis-te aan vaarden. In dezelfde gemeente Philippine be kwam Vrjjdag een twaalfjarig meisje hevige brandwonden bjj bet aanmaken van de kachel met petroleum. Onmiddellgk moest geneeskun dige hulp ingeroepen worden. Zjj liep uit huis de straat op, waar men onder een pomp de vlammen bluschte. Haar toestand is zoo ernstig, dat men voor haar leven vreest. Tot leden van den raad te Water landkerkje zjjn herkozen de heeren C. Caateljjn en A. van Vooren. Geneeskundige raad voor Zeeland eu Westelijk Noord-Brabant. Vergadering van heden, Zaterdagsmiddag te 1 uur. Voorzitter de heer dr J. C. de Man. Tegenwoordig 12 leden. De voorzitter deelde mede dat de heer dr A. van der Loeff, de inspecteur van het ge neeskundig staatstoezicht, door ongesteldheid verhinderd is tegenwoordig te zjjn. De voorzitter gaf, in verband met zjjn functie eene schets van de verschillende aanbiedingen, hem indertjjd gedaan om zelf een plaats in te nemen in het geneeskundig staatstoezicht, waarvoor hg om verschillende redenen steeds bedankte. De stugge Thorbecke heeft hem indertjjd doen polsen of hg inspecteur wilde worden. Spreker was daartoe niet ongenegen, doch werd niet benoemd. Gedurende 35 jaar is hg lid geweest van den geneeskundigen raad, als lid of als plaatsvervanger. In verschillende betrekkingen heeft de heer De Man den raad gediend en eindeljjk heeft het toeval gewild dat de voorzitters stoel, waaromheen hjj zoo veel jaren heett rondge draaid, thans, op het laatste oogenblik, nog door hem wordt bezet. Daarna werd lecture gegeven van de notu len der vorige vergadering. Vervolgens werden de mededeelingen over gelegd van het Geneeskundig Staatstoezicht. Wjj verwjjzen daarvoor naar hierna. Den voorzitter heeft het getroffen dat de typhus nog al geheerscht heeft vooral op het platteland^ doch dat het totaal der sterfgeval len gelukkig niet groot is. De heer G. W. Bruinsma wees er op dat sedert 1 Januari een onderzoek is ingesteld naar de oorzaken van overigden der levenloos aangegevenen in verband met ziekten van vader en moeder. Hjj vraagt aan de medici of door hen ook de oorzaak sijphilis wordt opgegeven. De meeste gevallen komen voor te Botterdam en Amsterdam en aangezien dat veel het geval is in kraaminrichtingen, bestaat daar geen bezwaar tegen mededeeling. Hebben de doctoren echter daartegen geen bezwaar voor wat hunne praktjjk betreft Dr. De Man meent dat de medicus tot de opgaaf niet verplicht is. Een ander lid, de heer Kolff, deelde mede dat hg in één geval de bedoelde ziekte als oorzaak aangegeven heeft. Hjj deed dit omdat de betrokken persoon toch niet lezen kon en het niemand bekend werdanders had bjj 't niet gedaan. De heer dr De Man wees er op dat geheime missives, op een of andere griffie komend, in den regel niet geheim big ven. Daarom is hjj ook huiverig op die manier de opgaaf ta doen. De heer G. W. Bruinsma vond in het ge sprokene aanleiding om te constateeren, dat, waar niet alle gevallen werden vermeld, de statistiek dus geen waarde heeft. De heer dr Goemans was van oordeel dat de opgaaf niet gedaan behoeft te worden. Hjj deed haar nooit. De heer dr. J. P. Berdenis van Berlekom zeide dat hg de oorzaak opgeeft als er geen gevaar bjj is. De heer dr. Bolle wees er op dat de ziekte het meest voorkomt onder de meer bezittende klas. Hjj geeft alle mogeljjke ziekten als de doodsoorzaken op, doch de hier besprokene niet. Spreker gaat de statistiek na om aan te toonen dat die geen waarde hoeft. De heer dr De Man gaf dit toe en wees op het groote verschil in de nomenclatuur van toen en au. De heer J. J. Berdenis van Berlekom secretaris, zette ook uiteen dat de andere opgaven om trent de oorzaken van den dood feiteljjk geen waarde hebben. Een medische statistiek be- teekent in den regel zeer weinig. Mededeeling werd gedaan van een rapport van de heer J. J. Berdenis van Belekom be treffende een onderzoek naar het voorkomen tuberculose op de lagere scholen. Verschillende vragen zjjn'door den voorzit ter en hem gedaan aan hoofden der scholen. Er zjjn 190 circulaires verspreid en van 95 geadresseerden is bericht ontvangen. In 7 plaatsen bleken, wat Zreland betreft, verordeningen te bestaan ten opzichte van het bezoek der school door kinderen en onderwjj zers ljjdende aan bepaalde ziekten. Van 103 gemeenten werd antwoord gevraagd of tuberculose voorkwam op de school. Daar van kwamen 63 negatieve, 15 positieve be richten, 'terwgl 25 circulaires onbeantwoord bleven. De voorzitter vroeg of' het niet gewënscht was de gemeente-besturen er op te wjj zen dat er geen gemeenten zjjn waarin voldoende en gewenschte bepalingen bestaan om ljjders aan tuberculose van de scholen te weren en hen te wjjzen op de wenscheljjkheid van ver ordeningen in deze. De secretaris wees er nog opdathetzoo moeiljj k is de grens te vinden waar tuberculose begint. Spreker zou het gewenscht achten dat een motie werd aangenomen, waarbjj de hoop werd uitgesproken dat het toekomstige Staatstoe zicht in staat zal zjjn te dezen opzichte maat regelen te nemen. Dit werd goedgevonden. Op verzoek van den voorzitter gaf de heer Wjjnne inlichtingen omtrent het onderzoek naar de regenbakken in Zeeland. SLOTWOORDEN. De voorzitter dankte de heeren voor hun aanwezigheid en sprak de hoop uit dat de ongesteldheid van den voorzitter geen nadee- lige gevolgen voor hein zal hebben en dat hg zal willen ontvangen den dank der vergadering voor de verstandige, waardige leiding ervan ge durende vele jaren. PerBoonljjk dankte de spreker de leden voor hun gezelligheid en aangename collegialiteit. Hierna zeide de heer dr J. P. Berdenis van Berlekom, aan wien de voorzitter daarop het woord gaf, het volgende: »M. H. Met zeker zeer gemengde aandoeningen nemen wjj heden afscheid van een ons opge legde taak, want velen (uwer zullen het met mg eens zjjn, dat het ons niet gegeven is een dankbaren terugblik te werpen op de door onB verrichten arbeid. Herinner ik mg nog levendig hoe enkelen onzer, waaronder ook onze, thans nog in ons midden verkeerende collega De Man, die veel heeft zien komen, ook veel heeft zien gaan, in de jaren 1865 en '66 menigen avond op het gind- sche torentje doorbrachten, opgewekt arbeidend, om aan de eischen der nieuwe staatsregeling, om aan de idealen, die wjj ons voorstelden, te voldoen. Velerlei oorzaken werkten samen, om die werkkracht spoedig te verlammen: de geringe bevoegdheid, die de wet ons verleende, de vele arbeid, die en portefeuille bleef, het onthouden van nieuw bloed aan onze corpo ratie, de geringe steun dien verschillende re geeringen aan de raden schonken, vooral toen omstreeks 1888 de minister Heemskerk den nerous rerum aantastte en de luttele onkosten voor de uitgave van de verzameling van stuk ken introk, waardoor de eenige band, die nog tusschen de verschillende raden bestond, werd Èn toch wil het mg voorkomen, dat, be houdens eenige wetwgzingen, de oude organi satie in vele opzichten praktischer resultaten zou kunnen geven dan de thans in te voeren Maar hoe dan ook, allen zullen we zeker be reid zjjn, om onze volle waardeering te ver- leenon tot eeae goede uitvoering onzer nieuwe wetgeving, voor zoover dat op onzen weg kan liggen. Maar juist het betreden van dien weg wordt ons niet gemakkeljjk gemaakt. Het is een niet te ontkennen feit, dat èn onze wetenschap èn onze stand de regeering steeds minder belang inboezemde en dat dien overeenkomstig ook onze invloed taant. Waar aan zulks toe te sehrjjven zjj, bljjve hierbuiten beschouwing; ik constateer alleen de feiten. Sinds reeksen van jaren zjjn wjj in 's lands vergaderzaal niet vertegenwoordigd de gezondheidswet gaat, buiten eenige hate lijkheden van dr Kujjper aan het adres der geneeskundigen, nagenoeg zonder debat onder den hamer des voorzitters door zonder tegen spraak verdedigt de Minister van Binnenl. Zaken, daarin gesteund door een Oud-Minister van Binnenl. Zaken, in onze Tweede kamer de kwakzalverjj tegenover de wetenschap 5 ein deljjk wordt de hoogste waardigheid in onze nieuwe geneeskundige wetgeving opgedragen aan een, zooals Prof. Straiib hem noemt in de jongste oplevering van het Tijdschrift van ge neeskunde officier van de infanterie En komen wjj tot eigen kring, dan vinden wjj onder de vele uitverkorenen voor het buitengewoon lidmaatschap van den Centralen raad, geen enkel lid, plaatsvervangend of cor- respondeerend lid van onzen raad, maar voor Zeeland één medicus, een bjj velen onzer zeker gunstig bekend kundig arts en talentvol man, maar van wien op het gebied der publieke bygiène toch nimmer iets gebleken is, Maar onder de vele benoemden zoeken wg ook te vergeefs den naam van onzen geachten voorzitter. Wjj hebben hem leeren kennen als een onpartijdig en humaan leider onzer vergade ringen, als een correct ambtenaar, naar plicht en geweten uitvoering gevend aan de eischen van wet en staaten wanneer wg het hier hoogelgk betreuren, dat het hem niet gegeven is, om aan de uitvoering onzer nieuwe staats regeling een werkzaam deel te nemen, dan zien wg daarin niet een mindere waardeering zjjner diensten, maar de groote waarschijnlijk heid, dat, waar slechts plaats was voor weini gen, leeftijdsargumenten den doorslag hebben gegeven. Wanneer wjj straks van hier gaan om hier met weder te keeren, dan zal de voorzitter met meer voldoening, met meer recht dan iemand onzer kunnen getuigenwat ik heb kunnen doen, dat heb ik gedaan." De leden gaven van hunne instemming met het gesprokene bljjk. De heer J. J. Berdenis van Berlekom pleitte voor het behoud van de bibliotheek van den Raad, maar betwjjfelde of het eenig practisch nut zou afwerpen een motie in dien geest tot den minister te richten. De heer Bruinsma achtte het gewenscht dat het bestuur in dien geest een sohrjjven aan de regeering inzond. De voorzitter gaf nog in overweging aan den heer dr "Van der Loeff een saluut te zenden. Dit werd goedgevonden en daarna de ver gadering gesloten. Aan de, in die vergadering overgelegde HANDELINGEN van het geneeskundig staatstoezicht ontieenen wjj het volgende Zeeland telde 1 Jan. 1901 217.329 inwoners, levend geboren werden 7137 kinderen, terwijl overleden 3670 personen of 16.89 ep iedere 1000 inwoners. Va» de overledenen waB de leeftjjdminder dan een jaar 1020, 1—5®jaren 296, 5—14 jaren 140, 14 -20 jaren 77, 20-50 jaren 424, 50-65 jaren 385, 65—80 jaren 695, 80 jaren en daar boven 309 en onbekend 3. De meest voorkomende ziekten waren met het bjj elke genoemd aantal overleden mazelen 43, long-tuberculose 223, hersen-tuberculose 43, andere vormen van tuberculose 60, kanker en andere maligne tumoren 208, menengitis 72, apoplexie hersenverweeking 164, organische hartgebreken 109, acute bronchitis 80, chori- nische 66, pneumonia 162, gastro enteritis (bjj kinderen beneden 2 jaar) 461, nephitis en Bright sche ziekte 115, aangeboren zwakte gebreken 171, ouderdoms zwakte 203, gewelda- dige dood 56, andere ziekten 610, onbekend 254, Pokken. Van de 9 gevallen in Zeeland, waarvan 4 als pokben en 5 als gewjjzigde pokken moesten worden gekenmerkt, kwamen 8 voor te Clinge, zonder eenigen twjjfel besmet door de naburige Belgische gemeente Kiel- drecht, alwaar destijds deze ziekte in hooge mate heerschte. Niettegenstaande het groote verkeer tusschen beide gemeenten, bleef de ziekte te Clinge toch zeer beperkt, hetgeen zeker wel aan de vaccinatie en revaccinatie, waarvan een druk gebruik gemaakt is, mag worden toegeschreven. Met het oog op het heerschen van pekken in meerdere gemeenten van België werd, bg ministerieele beschikking van 25 Nov., de in- en doorvoer van lompen uit plaatsen gelegen in de Belgische provinciën Antwerpen én Oost-Vlaanderen verboden. Ook bg het geval te Hulst bleek de be smetting uit België te zjjn overgebracht. Van Roodvonk kwamen 39 ziektegeval len voor, met 3 sterfgevallen. In Middelburg kwamen, behalve de gevallen van roodvonk, oot het geheele jaar door ge vallen van diphtheritis voor, waaruit zeker wei de gevolgtrekking mag worden gemaakt, dat beide ziekten nauw aan elkander verwant zjjn. Van Febris typhoïdea kwamen voor 58 gevallen met 12 dooden. Van diphtheritis worden 391 geval len en 45 dooden gemeld. Behalve te Hontenisse, kwamen thans ook in de naburige gemeenten Ossenisse en Hengat- djjk talrgke gevallen van diphtheritis voor. doch steeds van lichten aard, zooals trouwens ook uit het aantal sterfgevallen aan die ziekte is op te maken. Of dit laatste een ge volg is van de serum-therepie, die nog steeds in toepassing wordt gebracht, durft de in Hontenisse gevestigde arts met met zekerheid verklaren, daar de waarde van dit middel zjjns inziens nooit anders dan subjectief kan worden beoordeeld. Wel heeft zjjne ervaring hem ge leerd, dat het serum, toegepast in lichte en recente gevallen, een verwonderlgk gunstigen invloed heeft en dat het procentisch sterk af ten van secundaire croup na angina zeer voor de waarde der seruminjecties pleit. Mazelen gaven 40, kinkhoest 25 kraamvrouwe n k 0 0 r t a 8 gevallen. Na een onderzoek omtrent den toestand van de gemeente-aschbelt te G r 0 e d e, die, volgens ingekomen klachten, in de kom der gemeente en in de onmiddellijke nabgheid van huizen gelegen, veel hinder door stank- en stofver- spreiding veroorzaakte, werd aan Ged. Staten van Zeeland bericht, dat de klachten niet on gegrond mochten worden genoemd en derhalve in overweging werd gegeven bg het bestuur der gemeente Groede aan te dringen of op verplaatsing van die aschbelt of op omheining daarvan met een muur van minstens 2 M. hoogte, waarbg alsdan het slachten binnen dat terrein of het werpen daarop van dierljjkeii afval ten strengste moest worden geweerd. Tevens werd hierbjj opgemerkt, dat door burg. en weth. reeds lang naar een geschikter terrein voor achbelt was omgezien, doch tot dusver nog te vergeefs. De pestsloot in de gemeente Philippine is thans, na herhaald overleg daaromtrent met den burgemeester, gedempt en de rioleering daarvan in aansluiting gebracht met een hoofdriool, dat tevens verlengd en eene betere uitloozing heeft gekregen. Toen klachten waren ingekomen over een vuile sloot te Oud-V oss emeer, bleek deze zoo vervuild te worden door de aanwezigheid van varkenshokken en eene groote mestvaalt, dat slechts door demping, na rioleering, eene af doende verbetering kan worden aangebracht. De burgemeester, die terstond bg den eigenaar van de nabg de sloot gelegen wo ningen op verbetering aandrong, schreef kort daarop dat, na een niet al te lang tjjdsverloop tot rioleering en vervolgens tot het dempen der sloot zou worden overgegaan. In het voormalig Fort de Rujjter zal eene woning worden gebouwd voor een bewaker van de reeds in dat Fort aanwezige zieken - ïnrichting, terwjj l een lokaal naast die woning dienst zal doen als bewaarplaats voor de goe deren van het quarantaine-vaartuig. Door deze bewaking kan alles, wat thans in de ziekeninrichting tot verpleging der ljjders aanwezig is, daarin verbljjven en behoeft dit niet meer. zooals vroeger gebeurde, in de stad Vlis8ingen op eene zoldering geborgen te worden. In Zeeland slaagden van de 10 geëxami neerde 5 leerling vroedvrouwen, waarvan er 4 werden geplaatst. Er waren in Zeeland 7 medicinae doctores, 5 artsen tevens medicinae doctores, 64 artsen en 14 plattelands heelmeesters, verder 6 tand meesters, 40 vroedvrouwen, 26 apothekers, 1 drogist en 29 apothekersbedienden. Voor den bouw en levering van een torpedo boot (type Hydra) ten behoeve van don dienst in Ned. Indië, Vrgdag aan het departement van Marine onderhands aanbesteed, waren slechts twee inschrjjvingenzooals gemeld, de laagste voor 161.500 van de Kon. Mg D Schelde teVlissingen, de andere van de Ned. Stoomv. Mij te Rotterdam (etablissement Fijenoord) voor f 170.000.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1902 | | pagina 1