MIDDELBURGSCHË COURANT. Woensdag 25 Juni, NY 147. 14.83 Jaargang, 4§§2, Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f2 Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THEBIIIOMETEB EK VERWACHTIKG. 24 Juni 8 u. vm. 66 gr., 12 n. 75 gr., av. 4 n. 73 gr. F. Verwacht: zwakke wind, gedeelte lik bewolkte lucht, 's morgeus nevelig, nachtvorst, weinig verandering in temperatuur. Advertentien20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclamons 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiSn en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betredende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentle-Barena A. DE liA MAR Azn., K.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam. Middelburg 24 Juni. Het Waalwijksche kerksubsidie. den dat het zoo'n vaart niet zou loopen, is al tijd vrjj groot. Geen beter middel om hen van dien waan te genezen, dan dat de ten dienste van de huishouding der burgerlijke gemeente opgebrachte belastingen worden aangewend voor het bouwen van R. K. of andere kerken- De Zutph. Crt zet nog eens meer uitvoerig haar gevoelen uiteen omtrent het besluit van den raad van Waalwijk om f 2500 subsidie te geven voor den bouw van een Roomsch- Katholieke kerk. De Residentiebode bad, naar aanleiding daar van, de juichkreet aangeheven dat er dan toch eindeljjk eens gebroken werd met bet stelsel van alleen subsidie te'mogen geven aan instel lingen, welke de boeren liberalen ter wille zjjn»op zichzelf niet verwerpelijke zaken, zooals kook-, huishoud- en ambachtsscholen en verwerpelijke dingen,Sooals schouwburgen Wp zeggen met verwondering zullen onze lezers ontdekt hebben, dat ambachts-, kook- en huishoudscholen tot de instellingen worden gerekend die alleen aan liberalen »ter wille" zjjnmerkt de Zutph. Crt op; en zg schrgft verder Maar hunne verwondering zal waarschgnlgk nog grooter zgn over zooveel blinde party zucht, die alles en alles herleidt tot party- kwesties, en die zelfs niet in staat is bet een voudige feit waar te nemen, dat al die instel lingen worden bezocht door leerlingen van allerlei gezindte, zoodat ze ook omgekeerd niet aan éen, maar aan alle richtingen »ter wille" zgn. Die blinde partgzucht komt ook tot uiting, waar De Residentiebode subsidies aan schouw burgen beschouwt als alleen aan liberalen ter wille of ten goede komend. Het mag waar zgn, dat de R. K. geestelgkheid bier te lande principieel tegen het tooneel is, dit neemt niet weg dat wg niet gaarne den kost zouden wil len geven aan de Roomsch Katholieken, die des ondanks de schouwburgen bezoeken. Trouwens, het getuigt slechts van een soort liefhebberg in het timmeren van partgsehotjes, dat De Residentiebode zelfs in partg-vakjes en hokjes zou willen verdoelenhier de »libera- len" en ginds de »niet-liberalen". Bovendien is het een onderscheiding die met de werke- Igkheid in flagranten strgd is. Wanneer men het gewone schouwburgpubliek ging ziften met de veelgeliefde partgzeef der ministeriee- len, dan zou men bevinden, dat een zeer tal- ryk, misschien wel het talrgkste gedeelte wordt gevormd door menschen die zich niet met politiek ophouden, (trouwens daarvoor komt men er nu eenmaal nieten dat onder de overigen zoowat menschen van alle par- tgen worden aangetroffen. Maar in ernst, bg welk mensch, dan die verblind is door partgzucht, kan bet opko men, om aan een dergelgke schifting zelfs maar te denken I En wat nu de kwestie van het subsidieeren van schouwburgen betreft, uit bet boven staande volgt reeds, dat dit geen handeling is »ter wille" van liberalen alleen, maar dat, met uitzondering van zeer weinigen, nagenoeg de geheele bevolking er van profiteert, op directe wgze door bet schouwburgbezoek, op indirecte wgze door den invloed die daarvan op onze samenleving uitgaat. De Residentiebode intusschen biyft een der- gelgk subsidie beschouwen als een party- daad, en uit dien hoofde keurt zg haar af. Welnu, dan behoort zg voor het minst ook even grif te erkennen, dat het subsidieeren van kerkbouw uit de kas der burgerlgke ge meenten nog veel erger partgdaad is en der halve nog krasser afkeuring verdient. Temeer daar de kerk uitsluit, of als ver doolden en zondaren beschouwt die in hare gemeenschap niet zgn opgenomen, terwgl het toch ook de penningen van deze verdoolden en zondaren zgn, waarmee in dit geval de kerk wordt opgebouwd. Of en in hoeverre de genomen beslissing in strgd is met de letter der wet, ziedaar een vraag, die wg gaarne aan meer bevoegden overlaten. Maar om terug te komen op een opmer king, door ons reeds bg de vermelding van het bericht gemaakt, indien er iets in staat is de oogen van vele lauwen en onverschilligen te openen voor het gevaar dat onze samen leving van de zgde der coalitie-regeering be dreigt, dan is het wel deze goedkeuring van een besluit (dat weldra door vele andere zal gevolgd worden) om uit de kas der burgerlgke gemeente te putten ten dienste van den bouw eener kerk. Het getal personen van vrgzin- nige levensbeschouwing, die steeds meenden, dat men overdreef, als men op het gevaar van een kerkelgke regeering wees, en die geloof- Men denke slechts aan mr Th. Heems kerk, den. anU-revolutionnairen voorman, die wel eene Fransehe voorstelling van Zaza bg- woonde. Red. Wg hebben nu twee bladen van verschil_ lende richting elk zgn standpunt laten ver- Wat nu onze eigen meening in deze betreft, wg zouden wel willen vragen of beide redac ties niet overdrgven. De opgewondenheid van de eene, de vreugde van de andere geeft blgk van al te groote partgdigheid. De kwestie zelve dient alleen bezien te worden van dit standpuntheeft een gemeen teraad het recht uit de kas der gemeente, van het geld der belastingschuldigen, voor een R. K. kerk een subsidie te gevenen aan welke eischen heeft de Regeering een besluit in dien geest te toetsen Als in een Roomsch Katholieke gemeente de meerderheid van den raad meent dat het in den geest der meerderheid van de bevolking is, dan heeft zg, dunkt ons, evenveel recht voor den bouw van een kerk subsidie te geven als b. v. voor een muziekkorps, een schouw burg, enz. En dan heeft de Regeering slechts te vragen, zooals zg nu deed, of zulk eene toekenning ook in strgd is met de wet of geacht kan worden, te strgden met het algemeen belang. De wet verzet zich niet en omtrent het begrip algemeen belang kan men van gevoelen verschillen. De een noemt b. v. kindervoeding, een schouwburg zaken van algemeen belang, een ander niet. Een beslissing in deze hangt geheel af van het gevoelen van een minister over het nut en den invloed van een kerk. Daarom achten wg het nog niet gewenscht dat gemeentebesturen het voorbeeld van Waal- wgk volgen, vooral niet omdat wg liever »de gouden en zilveren boorden", die de kerk aan den staat binden, willen losmaken, dan baar aantal vermeerderen. Wg zien in bet verlee- nen van subsidies voor dergelgke doeleinden tenzg voor het restaureeren van kerkge bouwen die kunstwaarde bezitten een be- denkelgk streven dat aanleiding kan geven tot grooten strgd. Maar des te meer dienen de kiezers daarom goed uit de oogen te zien wie zy tot leden van den raad kiezen. Nog verdient in deze xvel de aandacht dat, zooals de Arnh. Crt. opmerkt, het juist dr Kuyper is, die zgn naam plaatst onder eene beschikking, volgens welke het ook »niet ge zegd kan worden te strgden met het algemeen belang." Dr Kuyper, de steller en de eerste onderteekenaar van het antr-revolutionnaire program van beginselen van 1 Januari 1878, in welks art. 20 de party o. a. verklaart: »dat, ter bevordering van een meer dan dusgenaamde scheiding tusschen Staat en Kerk, de verplichting, uit art. 161 der Grondwet voor de overheid voort vloeiende, na uitbetaling aan de rechthebben De algemeene kas wgst een totaal in ont vangst aan van 2755.85 en sluit met een batig saldo van f 2592.10. Het algemeen schoolfonds bezat aan midde len 237.61. Het Abraham- Willem-Jacobson-fonds had aan ontvangsten 568.45. Het aantal afdeelingen is stationnair geble ven en bedraagt 8, met 295 leden en 298 do nateurs, tegen 226 leden en 226 donateurs in 1900. Over 't algemeen kan getuigd, dat het groote nut der Maatschappg telkens meer erkend wordt en dat talloos velen haar zeer dank baar zgn. De heeren mr W. Binger, dr A. Teixeira de Mattos en M. Warendorf werden herkozen tot lid van het hoofdbestuur. Het voorstel-Groningen om het hoofdbestuur uit te noodigen, maatregelen te nemen dat de Maatschappg meer bekendheid erlange m den lande, opdat het aantal afdeelingen vermeer- dere, werd aangenomen. De volgende algemeene vergadering zal te Amsterdam gehouden worden. De Algemeene Nederlandsche Geheelonthouders- bond, die Zondag te Utrecht, onder leiding van prof. J. v. Rees uit Amsterdam, vergaderde, telt 18 afdeelingen en 899 leden. Door de vergadering werd o. m. besloten om een commissie van 5 leden te benoemen Blgkens een telegram van den Gouverneur- Generaal van Nederlandsch-Indië, van 23 Juni 1902, wordt de gouvernements-koffie-oogst op Java voor dit jaar thans weder geraamd op 178,000 pikols. Hr. Ms. pantserdekschip Holland, voerende de commandovlag van den schout-bg-nacht A. G. EIüb, directeur en commandant der marine te Willemsoord, is 21 dezer van Nieuwediep vertrokken met bestemming naar Spithead, ten einde aldaar Hr. Ms. zeemacht te vertegen woordigen bg de maritieme revue ter gelegen heid van de kroning van den koning van Engeland. UIT STAD EN PROVINCIE, Wie gaarne een souvenir aan dei oorlog in Zuid-Afrika zou wenschen te bezitten, kan zich dat voor geringen prgs aanschaffen a. s. Donderdag op de Groote markt alhier. In een kraampje zullen daar door een vertrouwd persoon vanwege het Middelbargsche. Dames Comité ten verkoop worden aangeboden een aantal voorwerpen, door de krggsgevangenen te St. Helena vervaardigd. Onlangs zgn deze aan genoemd Comité gezonden om ten bate der weduwen en weezen der in den strgd gevallen Boeren verkocht te worden. Waar door ons mededeeling is gedaan van de in September te houden verschillende feestelgkheden naar aanleiding van het tien- om eon commissie van u ïeuen ie uoiiuemoii T r j i u jarig bestaan van de Vereemqvnq tot bevordering breerd tot voorbereiding van piannen voor de opnch-J -„tl hel Vreemdelingenverkeer alhier, mag met Door walsje van Waldteufel, piccolo en piston solo's, van die luchtige zaken, die passen bg een zomeravond in een fraaien tuin. Maar niet alleen in de marschen kwam hei voortreffeiyke van dit corps, dat in zgn geheel bgzonder goed geschoold mag keeten, uit-, maar ook in de andere muziek de wgze byv. waarop een fan tasie uit Faust en Liszt's tweede rhapsodie wer den ten gehoore gebracht, is ver boven onzen lof verheven. Een nieuwigheid voor Goes, is wel, in navolging der Engelschen, het evangeliseeren op straat. Reeds eenigen tgd worden des Zon dags exemplaren van de Blijde Bootschap enz. in de achterbuurten gratis verspreid. Om nu met nog meer succes werkzaam te zgn, gingen twee Zondagen achtereen des avonds een beer met twee dames in de achterbuurten christelijke liederen zingen met begeleiding van een har monica. Dit scheen nogal in den geest der be woners te vallen, want onder hen heerschte groote aandacht. De Staatscourant van heden, Dinsdag 24 Juni, bevat de gewgzigde statuten van de vereeni- ging De Ambachtsschool te Goes. De gemeenteraad van W olfaartsdgk besloot Maandag jl. met algemeene stemmen een subsidie aan den beer Nieveen voor de stoomtram Borssele—Wolfaartsdgksche Veerta verleenen van 275 's jaars, waarvan ±/120 ten latste der gemeentekas komt en de rest door de verschillende polders wordt gecontri- tine van een contraalburean van ondsrzoek i Door de„ T00„itter w„td nos medegedeeld omtrent het alcoholgehalte van in den handel 7™ bllJ™ m intomen krme de dal door dan ,a„ binnenland.ch. gebrachte zg. alcoholvrije dranken; om bg de ver-vereemglng (22 Ja»,) werd „„„jwoord, dat hel rjjk voor on- schillende kerkbesturen aan te dringen bjj I "'datót. derwjjzer.-weduwnaars geen 25 voor ver- kerkeljjke pittigheden waar wjjn wordt aan-l ^«êende van den goeden geest en de aan- ?oedi„g bsd,asgt. geboden, alcoholvrijen wjjn te schenken, aan f TT", beafaursle*"" I - D°°' den raad van K r a b b e n d g k 8 u rUr, Ata *„11™ nf „-obool- (en er,kele ou<* bestuursleden) aan een maaltgd besloten de jaarwedden van den burgemeester die personen, die zulks wenschen of geheel onthouders zgn. Aan het Hoofdbestuur werd opgedragen po gingen aan te wenden om gegevens te ver- krggen aangaande de beteekenis van de ge heelonthouding als strgdmiddel bg werksta kingen zoowel in binnen- als buitenland. Een voorstel om de koninklgke goedkeuring aan te vragen voor den Bond gaf aanleiding tot veel discussie. De voorzitter ontraadde de aanneming. Toen het echter met 86 tegen 50 stemmen werd aangenomen, deelde de voor. zitter mede, dat hg om principieele redenen zgn ontslag zou nemen ala voorzitter. Hierop ontspon zich weder een levendige discussie. Ten slotte werd besloten het voorstel aan een referendum te onderwerpen. Tot leden van het Hoofdbestuur werden ge kozen de heeren O. de Reus te Amsterdam en A. Weeder te Culemborg. De volgende algemeene vergadering zal te Arnhem worden gehouden. bgeen waarin menig woord werd gewgd aan den bloei van >Yreemdelingenverkeer." In dit tienjarig tgdvak waren slechts twee bestuursleden, de le en de 2e secretaris, onaf gebroken als zoodanig in functie. En zonder aan anderer werkzaamheid te kort te doen, mag zeker wel openlgk verklaard worden dat de groote, drgvende kracht der vereeniging uil- t gaat van den len secretaris, den heer H. J. G. I tot instructie en bevel van gevangenneming Hartman. tegen P. J. Y. 23 jaar, notarisklerk aldaar, Zgn mede bestuursleden weten en waardee- thans voortvluchtig, beklaagd van verduiste ren dit; en het was hun een behoefte daarvoor ring. V. heeft zich vermoedelgk naar België en den secretaris ieder met 100 te verhoogeu. Aan den heer J. I. do Hullu werd, wegens zgn benoeming te Breskens, tegen 1 Aug., en niet, zooals gevraagd, tegen 1 Juli, ontslag verleend als onderwgzer. Door de arrondissements-rechtbank te ierikzee is rechtsingang verleend met last BEK OEM1NÜEK £SZ. Bg kon. besluit: is de heer W. J. van Duysberg, leerling- tolk aan het gezantschap der Nederlanden in China, ter zake van zgn moedig gedrag fcgdens de belegering der gezantschapswgk te Peking in 1900, benoemd tot ridder 4de klasse in de Militaire Willemsorde is de eeremedaille, bedoeld bg de koninklgke besluiten van 24 Mei 1897 no. 87 en van Juni 1898 no. 43 in zilver, toegekend aan den werpen uitgevoerd, dan wordt den vervaardiger een bewgs van erkentelgkheid te geven. Zg huldigden den volgverigen, werkzamen functi onaris en boden hem als herinnering aan een fraaien tegel met een afbeelding naar een schilderg van Van de Sande Bakhuizen uit de plateelbakkerg Roosenburgh. Het is wellicht overbodig hierbg op te mer ken dat een en ander een geheel privaat karakter droeg. Omtrent den wedstrgd voor reclame-mid delen, uitgeschreven door de Vereeniging tot bevordering van het Vreemdelingenverkeer alhier kunnen wg nog, ter aanvulling van de reeds vermelde bgzonderheden meedeelen, dat als prgzen zgn uitgeloofd a. voor het reclamebiljet een -eerste prjjs van 100, en een tweede prgs van 50en b. voor de reclamekaart een eerste prys van 25, een tweede prgs van 15 en een derde prgs van f 10. Wordt een der door de jury bekroonde ont- begeven. In eene Maandag te St. Maartens- d g k gehouden gecombineerde vergadering van den gemeenteraad en het Bestuur van het Waterschap St. Maartensdijk werd besloten tot bet maken eener nieuwe beschoeiing aan de haven, waardoor de ingang der haven verbreed en de ligplaats voor schepen wordt uitgebreid, mits ingelanden van den polder Oudeland bereid gevonden worden 1/3 deel in de kosten van het te maken werk bg te dragen. Met bet oog op de veelvuldig voorko mende diefstallen aan de grenzen, heeft de Belgische regeering besloten in verschillende plaatsen langs de grens van Zeeuws ch- Vlaan deren brigaden gendarmen te leggen, die dan tevens dienst kunnen doen ter bestrg- ding van den smokkelhandel in vee. Aldus schrgft men uit Koewacht aan de Tem. Crt. De minister van waterstaat heeft benoemd - I tot buitengewoon opzichter van 1 Juli tot 31 heer G. C. V. Schoffer, te Amsterdam, als blgk boven den prgs toegekend: voor 't reclame- uguatll8bg het bouwen van een schutsluis van waardeering zgner belangstelling in'sRgksj biljet 25, voor de reclamekaart 10. Wordt en and0re kunstwerken bewesten Terne u zen Wetenschappelgke Verzamelingen betoond; een ander ontwerp uitgevoerd dan wordt den met bgkomende werken H. M. W. Werker en is Jacob Kemp, te Buren, benoemd tot rent-1 vervaardiger toegekend: voor bet reclamebiljet C> WeBtenenck bg het maken van twee sluis- meester van het weeshuis te Buren; j 50, voor de reclamekaart f is aan W. C. B. Biittner, geboren te Schone- j De officier van gezondh. den van het rechtens verschuldigde, dient te berg (Duitscbland) vergunning verleend tot klasse H. W worden opgeheven". De beslissing van den Minister Kuyper van 19 Juni 1902 wgst wel in een eenigszins andere richting dan volgens deze verkla ring de partg op wil, waarvan hg de erkende leider is. Maar in 1878 was blgkbaar nog niet ontdekt, wat dr Kuyper den 17en April 1901 aan de deputatenvergadering open baarde, dat de katholieken smet ons (d. w. z. de anti-revolutionnairen) uit den wortel der Schrift totgelgke staatkundige overtui ging" zgn gekomen. Ten aanzien van dit begin sel van het anti-revolutionnair program schgnt echter omgekeerd dr Kuyper meer tot der katholieke ^staatkundige overtuiging" te zgn bekeerd. KOBTE MEDEDEELIKGEK VERGADERINGEN. In de Zondag, onder leiding van prof. L. de Hartog, te Amersfoort gehouden 53e algemeene vergadering van de Maatschappij tot Nut der Israëlieten in Nederland bleek uit bet jaarver slag dat voor onderwgs 6000 werd beschik baar gesteld tegen 5675 in 1900, benevens 400 voor 7 studeerende jongelieden, zoodat aan subsidiën j 6400 werd besteed. het geven van lager onderwgs,mits overigens aan de daartoe bg de wet gevorderde vereisch- ten voldaan is zgn, met 1 September, benoemd tot opzich ter van den arbeidW. F. H. Bonnekamp, te Amsterdam, 2de-machinist bg den Koninklg- ken West-Indischen MaildienstM. Herman, machinist 2de klasse bg de pantserfort-artillerie te Muiden, en C. C. Smit, ie Rotterdam, ge- machinist in dienst van de Koninklgke Paketvaartmaatschappg den gewezen eerste-luitenant der infanterie, G. It. J. Gerritsen, gerekend van 4 April 1902, bg vernieuwing een tgdelgk pen sioen, van 450, voor den tgd van één jaar verleenden iB, met 1 Sept., aan den oommies der tele- graphie van de 2de klasse J. P. Noordberg, en aan den onderdirecteur der telegraphie G. de Vries, op verzoek, eervol ontslag uit dienst verleend. De minister van Binnenlandsche Zaken heeft tegen 1 Juli 1902, benoemd tot opzichters bg het rgksmuseum te AmsterdamA. L. van den Berg, koetsier van de Koningin, te 's Gra- venhage, en C. L. Ehrenlried Bendeler, gepen- sionneerd beambte bg het gevangeniswezen. De gewone audiëntie van den Minister van Marine zal op Vrgdag a.s. niet plaats hebben. J. Gelinck alhier, die voor den tgd van 3 jaren wordt gedetacheerd bg het leger in Nederlandsch-Indië, zal den 26en dezer naar Hardetwjjk vertrekken. Ruim een half jaar geleden willigde de imeenteraad van Koudekerke het ver zoek tot meerdere subsidie aan de ontworpen tram Vlissingen -Middelburg—Domburg (plan Lantsbeer c.s.) in. In de Maandagmiddag ge houden openbare vergadering werd wederom, en wel met algemeene stemmen, een tweede aanvrage om verhooging tot 275 's jaars toegestaan. Evenals de vorige maal was door ruim honderd ingezetenen een adres tot den raad gericht met het verzoek zoo mogeljjk niet afwgzend op het gedane verzoek te be schikken. Door deze beslissing is nu het door de Staten van Zeeland, bg het verleenen der provinciale subsidie, bepaalde bedrag volteekend. - - Tot adjunct-directeur van het rgksopvoe- dingsgesticht De Kruisberg is benoemd de heer G. Pieters te Vlissingen. Er waren 150 sollicitanten. hoofden en andere kunstwerken en het uit voeren van grond- en andere werken beoosten Sas van Gent H. L. Enthoven en bg het bouwen van een bazaltmuur langs den Ooste- lyken kanaalarm te Terneuzen J. H. Levert. Nog zgn als zoodanig benoemd bg de gedeel- telgke vernieuwing van de houtenbrug over het Overlaatkanaal te Roermond Hoogerwaard; >g den bouw van een post-en telegraafkantoor te IJsselstein A. de Mooy Acz.en bg den bouw van een post- en telegraafkantoor te Leeuwar den A. Alberts. Schrgvende over het concert, Zondag te Goes gegeven door het muziekkorps der dd, schutterg uit Middelburg, onder directie van den Leer Jan Morks, zegt de Goesche Cto. a. De heer Morks had een goed gekozen pro- ONDERWIJS. De heer W. Timmermans, onderwgzer aan de Rgksleerschool alhier, is tegen 1 Sep tember op zgn verzoek eervol uit die betrek king ontslagen. Mej. W. A. Bolland, onderwijzeres aaa een der openbare scholen te Amsterdam, heeft tegen 16 Augustus eervol ontslag aangevraagd. - Tot leerares in het teekenen aan de H. B. S. voor meisjes te Deventer is benoemd mevrouw Liernur—Worrell, thans tgdelgk Te Groningen overleed de heer P. G. Bos, leeraar aan de R. H. B. S. aldaar. Als leeraar, als wetenschappelgk man, geograaf, auteur van voortreffelgke en zeer bekende werken over het vak zguer studie, was Bos gramma, een paar vrooiyke marschen, een in wyden kring, in geheel Nederland bekend-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1902 | | pagina 1