MIDDELBIJRGSCHE COURANT. Woensdag 28 Mei gr®pt' N°. 123. 143° Jaargang, 1902, Deze courant verschijnt*1# a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., ƒ2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THBRUOHETER UN VERWACHTING. 27 Mei 8 u. vm. 57 gr., 12 u. 67 gr., av. 4 u. 66 gr. F. Verwacht: matige Z. W. wind, toenemende bewolking, weinig verandering in temperatuur. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50-, elke regel meer 20 cent. Reclamens 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreflende Handel, Np verheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE JLA MAR Azn., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam. Middelburg 27 Mei. DE LICHTING 1897. Heden wordt in de Tweede kamer behan deld het wetsvoorstel van de heeren De Savomin Lobman, Kolkman en Heemskerk tot wijziging van art. 111 der Militiewet 1901, zoodanig dat de lichtingen 1895 en 1896 niet zullen worden opgeroepen tot de aanstaande herhalings-oefenmgen. Nu zjjn er, zooala men weet, stemmen op gegaan om ook de lichting 1897 vrg te laten. Hel Centrum zelfs drong daarop aan en noemde het een leemte dat de vrijstelling niet wordt uitgestrekt tot de miliciens der lichting van dat jaar. •Immers," zoo schreef de redactie van ge noemd blad, »ook dezen hebben reeds twee herhalings-oefeningen achter den rug en mochten niet genieten van de proeven met den verkorten oefeningstjjd. En al zijn er nu wel eenige omstandighe den aan te voeren, die voor het oproepen van deze lichting kunnen pleiten, het meest ge- wenscht Ijjkt ons nu toch, dat men de lich ting van 1897 behandele op gelijken voet als die van 1895 en '96. De zaak krjjgt dan haar v olledig beslag." Om daaraan te gemoet te komen hebben de heeren Drucker c. s. een amendement voorge steld op het wetsvoorstel der heeren Lohman c. s. om ook de lichting 1807 van de derde her halingsoefeningen vrjj te stellen. Dit heeft den minister van oorlog en laatst genoemden heeren den schrik op het lgf ge jaagd. Fluks is uit Den Hiag min of meer officieus naar 't schjjnt, aan de pers medege deeld, dat op de aanneming van het amende- ment-Drucker c. s., de minister van oorlog de portefeuille-quaeBtie stellen zou, terwjjl de voorstellers hun voorstel intrekken zouden, indien de meerderheid daaraan uitbreiding geven mooht. »De heeren schijnen dus met grof geschut te willen werken, merkt de Arnli. Crt. open 't is zeer wel mogelijk, ja zelfs waarschjjnljjk dat dit zjjn werking niet zal missen. Waar de deugdelijke argumenten ontbreken, pleegt men wel meer het stat pro ratione voluntas ir de plaats te stellen en tegenover de meerder heid der Kamer zjjn zulke dreigementen als ultima ratio meestentijds doeltreffend, maar ongelukkig wordt daardoor de publieke opinie niet van ongeljjk overtuigd; integendeel wek ken zjj in den lande slechts ontevredenheid en verbittering, Aan de regeering en hare meerderheid te beslissen, of zjj deze willen trotseeren; wel zouden wjj durven voorspellen dat zjj zich aan een ij dele illusie overgeven, zoo zjj mochten meenen dat daarvan in 1905 geen nawerking meer te duchten zal zjjn." Wjj zjjn van dezelfde meening als onze Arnhemsche collega. De partjj-mannen zullen wel op hun post zjjn om den minister en de heeren Lohman c.s. te steunen, vooral na zulk een dreigement. Er zjjn al genoeg haken en oogen onder bondgenootende band is toch al los'genoeg en aan onvriendschappelijk teekenen is er in den laatsten tjjd geen gebrek. Maar wjj zjjn toch benieuwd naar de houding der katholieken in deze. Waar Het Centrum zich zoo positief verklaarde voor vrijstelling van de lichting 1897waar de gevoelens der katholieken over het geheel zoo weinig stemd zjjn voor uitbreiding van militaire dienstendaar zou het ons vrjj wel inconse quent voorkomen wanneer zjj niet meegingen met het amendement der heeren Drucker c.s. Maar de politieke kwestie weegt stellig zwaarder; en het besef dat het heengaan van den heer Bergansius op dit oogenblik heel wat moeilijkheden zou baren voor het nog pas op getreden kabinet, zal hen over die inconse quentie wel doen heenstappen. RAPPORT OVER DE ZEEUW SC HE MOSSBLTEELT, (Slot.) Wat de gevolgen betreft, die het zg. rjjven en korren van mosselen voor de oever verdedi ging kan hebben, ontleent dr Hoek aan de nota van den heer Bekaar het volgende; Het rjjven geschiedt met kleine werktuigen, aan houten stelen bevestigd, die in de handen gehouden worden en waaromtrent men het vrjj wel eens is, dat zjj weinig nadeel kunnen toebrengen. Ook de door de mosselkor ver oorzaakte schade zal in den regel van geen beteekenis zjjn; toch heeft de heer Bekaar der moeite waard geacht omtrent den door het korren uitgeoefenden invloed een aantal gegevens bjjeen te brengen. In de eerste plaats werd door stelselmatig korren en wel eerst door korren zooals de mosselvisscher doet en later door z.g. scherp korren", waarbij veel meer en veel langer ge kord werd dan de mosselvisscher gewoon is te doen, nagegaan, of door deze bewerking op de diepte van het afgekorde deel van een per ceel invloed was uitgeoefendgevonden werd, dat het korren geene merkbare verdiepingen teweeg had gebracht en dat ook het »scherpe" korren niet zoodauige uitwerking had, dat de invloed daarvan uit de peilingen merkbaar was. Bjj eene latere bewerking van een opper vlak van 20 bjj 20 M gedurende vier uren, nameljjk 2 uren met de ronde en 2 uren met de scherpe kor, bleek na afloop uit de peilin gen, dat bierdoor op 21 van de 30 punten waar gepeild was geene verdieping veroor zaakt wasdat verder voorkwam 6 maal een verdieping van 1 dM., 2 maal eene van 2 en 1 maal eene van 3 dM. Men kan dus gerust aannemen, dat in het algemeen genomen de verdieping, die hier door het korren was te weeg gebracht, niet van veel beteekenis is geweest. Vervolgens werd met behulp van nieuwe peilingen een der gevallen onderzocht, waarin door vroegere en wel jaarljjksche peilingen aangetoond scheen, dat aanzienlijke verdieping ten gevolge van het korren had plaats gevonden. Het onderzoek toonde aan, dat de vakken, op welke gezaaid en gekord was, tusschen 3 en 1890 over 't algemeen minder ver dieping te zien gaven dan de onbezaaid ge bleven gedeelten. Alleen het bovendeel der shblaag onder de mosselen wordt door het korren in beweging gebracht en kan dan door den stroom worden medegevoerd waar daar entegen, zooals bv. op de Zandkreek, in de eerste maanden na het korren verdiepingen van beteekenis werden geconstateerd, trof men die vrjj wel even belangrjjk op de overeen komstige maar niet bekorde gedeelten aan en moesten deze dus aan eene andere oorzaak worden toegeschreven. Maar al houdt de heer Bekaar de voorstelling, die men zich dikwjjls van het korren in ge wone omstandigheden maakt, voor overdreven, zoo volgt daaruit nog volstrekt niet dat men bjj het verleenen van vergunningen om binnen d.en verboden afstand te korren niet de noodige omzichtigheid zou hebben te betrachten. On- mogeljjk is het bv. in zjjn oog niet, dat aan een oever, bjj welken gevaar voor vallen be staat, reeds eene kleine verdieping door korren den evenwichtstoestand verbreekt en tot een val aanleiding geeft, die zich anders niet (of nog niet) zou hebben voorgedaan men moet daarbjj echter niet uit het oog verliezen, dat, waar eene zoo kleine verdieping, als het korren kan hebben teweeg gebracht, tot een oeverval aanleiding geeft, de toestand toch reeds zeer ernstig is geworden en het korren dus moeiljjk een anderen invloed gehad kan hebben dan eene wellicht onbeduidende verhaasting van een onvermjjdeljjk ongeval. MOBIBLIJKHBDBN. Reeds herhaaldeljjk zjjn er in de Tweede Kamer geschillen gerezen tusschen de politieke partgen die gezamenlgk tegen de liberalen optreden. Volgens den Haagschen Kroniekschrgver der Nieuwe Gron. Crt. zal er misschien spoediger dan menigeen het voorziet, tusschen de fracties der rechterzgde een groote moeielgkheid op dagen, die de zoete droomen van broederljjke samenwerking in rook kan doen opgaan. Mg is toch ter oore gekomen, zoo schrgft hg, dat de katholieken groote plannen hebben voor de waardige viering, in 1903, van hetSOjarig be staan der bisschoppelgke hiërarchie in Neder land. Er moeten gewichtige dingen zjjn be raamd, tot verwezeniyking waarvan echter de medewerking van onze Regeering en de Staten- Generaal noodig zouden zgn. En of nu de bondgenooten van anti-revolutionairen huize, vooral de Vrg-antirevolutionairen en ChriBt. historischen voor die hulp, ter versterking van Rome's aanzien en macht in Nederland, te vinden zullen zgn, dat is minstens twgfel- achtig. Wellicht zullen de katholieken dan, als in '53 steun zoeken bg de liberalen, al mag ook weer betwgfeld worden oi dezen, na de opgedane ondervinding, na den ondervonden ondank voor de toen uit een gevoel van ware liberaliteit verschafte medewerking en hulp, zich andermaal voor de Roomschen zullen op de bres stellen. Wal mg omtrent deze aange legenheid is medegedeeld, is nog van te weinig beslisten aard om er openbaarheid aan te geven, hoewel mg de namen al genoemd zgn van de leiders der beweging ter bereiking van het grootsche doel. Voorloopig evenwel zal ik het bg deze algemeene aanduiding laten." BEAOEMIMEN MZ. Bg kon. besluit: is de gepensionn. luil.-kol. prov. adj. F. P. Francke benoemd tot militie-commissaris in het 2de militiedistrict van Zuid-Holland is benoemd tot commies-Btempelaar bg den waarb. en de belast, der goud. en zilv. werken te Amsterdam, W. C. Beekhuis, thans aide- essaieur aldaar, en is aan den controleur van den waarb. en de belast, der goud. en zilv. werken F. J. Witteveen te Amsterdam, op zgn verzoek, eervol ontslag uit 's Rgks dienst verleend zgn benoemdtot directeur van het post kantoor te Leeuwarden D. P. M. du Celliée Muller, thans in gelgke betrekking te Den Heldertot directeur van het telegraatkantoor te Leeuwarden C. L. Lütkebuhl Jr., thans onderdirecteur der telegr.tot directeur van het post- en telegraafkantoor te Doorn N. J. Buwalda, thans in gelgke betrekking te Geldrop; tot directeur van het post- en telegraafkan toor te Joure H. J. K. Buwalda, thans in ge lgke betrekking te W'orkum tot directeur van bet postkantoor te Eist J. D. Vissering, thans comm. dei poster. 2de kl.en tot direc teur van het postkantoor te Brummen, F. G. van der Ramhorst de Brouwer, thans comm. der poster, late kl, zgn eervol uit 's rgks dienst ontslagen, op verzoek de commies der post, 3de kl. J. W. ten Cate; de commios der post. 2de kl. A W. van Oordt; de commies der telegr. late kl. F. W. Johanningmoger en is wachtgeld verleend voor den tyd van 5 jaren, ten be drage van 387.50, aan den eervol entslagen brievengaarder M. Idserda te Frederiksoord. Oost-Xndië. Te Soerabaja greep ue cholera weder onrust barend om zich heen. Volgens het Soer. Hbl. werden den 26 April bg de politie aangegeven dertig cholera-gevallen, waarvan reeds 26 Igders waren overleden. De aangetasten waren inlanders en Ghineezen. Onder de Europeanen deden zich geen gevallen voor. Ook uit Toeban en Banjoemas zgn berichten ontvangen dat de ziekte daar om zich heen De heer Van Kol, die te Soerabaja is aan gekomen, moet uiterst voldaan zgn over zgne reis. Over het beleid der bestuursambtenaren in de noodlgdende afdeelingen Grobogan, Koedoes en Japara waB hg intusschen minder goed te spreken er vielen heel wat tekortkomingeu te constateeren, die de heer Van Kol onbe wimpeld zal blootleggen. Over het bestuur van Demak echter, met name over den regent, liet de beer Van Kol zich in waardeerende bewoordingen uit. In Atjeh hadden verschillende schermutse lingen plaats. In Samaïanga werd een uit de Boven Pandrak terugkeerende marechausseebrigade van vgftien man opgewacht door een in hin der laag liggend bende van 40 Atjehers. Bg het eerste salvo, door de Atjehers op vgf passen afstand afgegeven, werden 4 mare chaussees buiten gevecht gesteld. Onmiddellgk daarop volgde een klewangaanval. De 11 overige marechaursees attaqueerden de aan vallers met den klewang en sloegen hen terug. De juist huiswaarts koerende spoorwegdekking onder een inlandsch korporaal snelde ter hulp en trachtte de vluchtende bende den pas af te sngden. In het geheel bleven 11 vganden met hun wapens in onze handen. Bg visitatie van een ladang te Lingkang aan de Kroeëng Sobe, waar een bende gesig naleerd was, raakte de le luitenant der infan terie A. E. H. Constant handgemeen en kreeg een schotwond waaraan hg overleed. Een telegram van den resident van Palem- bang bevat nog het volgende over de krggs- bedrgven in D j a m b i Een op 10 April van Limboer (Marengin) in de richting van de Tabir uitgerukte colonne had bg den opmarscb voortdurend overlast van vjjan- deljjk volk, doch werd op haar terugweg niet verontrust. Rantau Pandjang werd niet bereikt. Den 15en April moest de colonne wegens gebrek aan vivres terugkeeren. De vgand liet twee dooden en eenige wapenB in onze handen. In Merangin was het sedert 19 Maart jl. rustig. De bevolking keerde naar de verlaten doessoens tot Limboer toe terug. Een prauw, dienend voor ziekentransport van Moeara Limoen, stootte bg Poeloe Aro op een boom en sloeg om. Daarbg verdronken twee inlandscbe fuseliers en vier dwangarbeiders. UIT STAD EN PROVINCIE. Bg kon. besluit zgn, zooals nog in een deel der oplaag van ons vorig nommer werd gemeld, benoemd met 1 Juni tot directeur van het postkantoor te Goes G. Brugh, thans com mies eerste klasse, en met 16 Juni tot direc teur van het post- en telegraafkantoor te IJzendjjke G. Bos, commies der telegraphie 3de kl. De St. Ct bevat de wet van 10 Mei 1902, houdende goedkeuring der overeenkomst be- trekkelgk eene ruiling van gronden met de gemeente Vlissingen. Zaterdag 17, Zondag 18 en jl. Zaterdag, Zondag en Maandag werd door de Flobert- schietvereeniging Middelburg alhier een Bchietwedstrjjd gehouden in Pax-Inlrantrïbus op het Zand. Aan dezen wedstrgd werd door een tiental vereenigingen deelgenomen. Op de onderscheidene banen waren prgswin- ners de heerenA. Bliek, O. W. Dhuy, J. H. J. van Deventer, J. Delzenne, J. P. Ph. Dooren- bos, Jac. Frank, P. Florusse, Biggekerke, H. Gabrielse, C. M. J. Gemier, Koudekerke, W. K. Hering, M. Kleinepier, Biggekerke, H. J. Keulemans, L. Krjjger, Biggekerke, G. J. Krg- ger, J. Louwerse, O. W. Souburg, G. J. Ng- land, H. F. van Ogen, Vlissingen, J. van Ouwer- kerk, P. Polderman, S. van de Putte, O. W. Souburg, J. Robgn, C. J. J. Tugnman, C. Verschiere en J. Willemse, O. W. Souburg. De verguld zilveren-medaille voor den schut ter die op de banen B. C. en D. (personeel voor leden en genoodigden en vrge banen voor buks en rgkscylinder) in totaal bet hoogBt aantalpun ten heeft geschoten (max 580 p.), viel ten deel aan den heer W. K. Hering met 560 punten- De prijswinners, bg wier naam geen woon plaats is genoemd, wonen te Middelburg. In de Maandag te Ellewoutsdgk door ingelanden van het calamiteuze water schap Ellêwout'dijkThiewegen gehouden ver gadering werd de rekening ovor het dienstjaar 1901/1902 goedgekeurd met een bedrag wegens ontvangsten en uitgaven, respectievelijk van 26.188.615 en 24.457.84 en een batig saldo ad f 1730.77'. De begrooting voor het dienst jaar 1902/1903 werd vastgesteld tot een gelgk bedrag voor ontvangsten en uitgaven van 26.119.28. Het djjkgeachot werd bepaald op 18.25 per hectare, evenals vorig jaar. De vergadering besloot tot begrinding van éen der hoofdwegen, gelegen in <le gemeente Ellewoutsdgk, over eene lengte van ongeveer 3600 M. en machtigde het bestuur met de betrokken gemeente Ellewoutsdgk de daarvoor noodige overeenkomst te treffen. Naar aanleiding van het bekende verzoek van den heer H. Nieveen te Lemmer om eene bgdrage uit de fondsen van het waterschap, in de kosten van het maken van eene tramlgn Borssele—Goes—Wolfaartsdgk werd met 28 tegen 2 stemmen besloten den verzoeker mede te deelen dat het waterschap bereid zal wor den bevonden eene bgdrage, desverlangd tot eene hoogere dan de gevraagde som, in ge melde tramlgnkosten te schenken, indien de richting van uit de gemeente Ovezande worde genomen naar de kom van Driewegen en van daaruit zglgnen worden tot stand gebracht naar de havens der gemeenten Borssele en Ellewoutsdgk, welke richting zoowel in het belang van het waterschap, als van beide bg het waterschap betrokken gemeenten Elle woutsdgk en Driewegen geacht wordt, terwgl het belang voor het waterschap van de ge projecteerde lgn als zeer twgfelachtig beschouwd werd. De heer J. Smallegange Az. werd herbenoemd tot gezworene van het waterschap. De vergadering besloot tot verkoop van eenige voor het waterschap waardelooze per ceeltjes weiland c. a. en stelde de voorwaarden vast waarop dit jaar de verpachting der eigen dommen zullen plaats hebben. Eenige jaren geleden is door de gemeente K a p e 11 e een grindweg gemaakt van het station naar den Dgkwelschen Zandweg, dus een verkorte verbindingsweg, van het weste- lgk gedeelte dier gemeente met het station. Van dien nieuwen weg wordt veel en op aller hande manieren gebruik gemaakt. Toch deed zich hier een leemte gevoelen, daar deze grindweg niet te bereiken was dan doorzand- of kleiwegen. Bg het laden van goederen, moest altgd eene beperking in de te laden vracht plaats hebben. Thans zal ook dit be> zwaar verdwgnen. Er iB namelyk besloten tot den aanleg van een grindweg van het dorp tot en even voorbg Dgkwel. Zoodra de aan Ged. Staten gevraagde goedkeuring tot aanleg van dezen weg zal zgn verleend, zal tot de uitvoering worden overgegaan. (G. Crt.) In de Maandag avond te lerseke ge houden raadsvergadering werd besloten het post- en telegraafkantoor op nieuw voor vgf jaar aan het rgk te verhuren voor den be- s taanden huurprgs van 500. Verder werden heel wat administratieve, jaarlgks terugkomende werkzaamheden afge daan. De ingekomen adressen om afschrgving van schoolgeld gaven aanleiding tot een principieel besluit, dat vermelding verdient. Aan een der adressanten name lgk, die oen nog leerplichtig kind van school had genomen, werd op voorstel van burgemeester en wet houders zgn verzoek geweigerd, omdat de verordening geen reden van afschrgving noemt, die hier toepasselgk is. Het voorstel werd, zooals de voorzitter zei, ook gedaan in 't be lang van de naleving der leerplichtwet. De benoeming van een raadscommissie tot onderzoek van bezwaarschriften tegen den hoofdelgken omslag bracht de critiek ter sprake, waaraan het nieuwe kohier van dien omslag van de zgde van het publiek onder worpen is. Enkele leden waren daardoor onaangenaam getroffen, doch de voorzitter herinnerde aan het oude spreekwoord»Doe wel en ziet niet om." Door ingelanden van den Grooten Henricut- polder onder Oostburg werd Maandag, in plaats van den beer J. van der Weele, die bg zgne periodieke aftreding verzocht niet meer in aanmerking te komen, tot gezworen be noemd de heer F. van de Plassche. Besloten werd eerlang eene vergadering te beleggen om uit te maken öf en in welke richting een der polderwegen zal worden verhard. - In de Maandag te IJ z e n d g k e gehou den raadszitting werd naar men ons meldt afwgzend beschikt op bet verzoek van eenige. slagers om de pas in werking zgnde verordening op de keuring van vleesch en visch te wgzigen. Voornamelgk gold bg die beslissing de omstan digheid dat juist op verzoek dier slagers en van 90 ingezetenen, geen vegetariërs, de ver ordening was in het leven geroepen. Aan den naar Dordrecht als gevangenbe waarder vertrekkenden veldwachter P. Loof werd eervoi ontslag verleend als marktmeester en de veldwachters-jaarwedde van zgn te be noemen opvolger gebracht van ƒ400 op 425. Daarentegen werd het tractement van den aan te stellen marktmeester teruggebracht van 50 tot 10. Een verzoek om subsidie voor een aan te iggen grintweg door het waterschap Eiland en Brandkreek werd aangehouden tot een vol de vergadering, nadat in beginsel besloten was geldelgken steun te verleenen. HET PROSTITUTIE VRAAGSTUK. De openbare vergadering, Maandag avond door de Ned. Vereeniging tegen de Prostitutie be legd m het Schuttershof alhier, had een groot publiek getrokken. De zaal was stampvol, personen uit alle standen, van beide seksen. Dr. R. J. Slotemaker de Bruine leidde de bgeenkomst, en opende baar met een kort woord van welkom, waarin bg er tevens op wees, dat bg zelf geen lid der vereeniging was, maar, evenals de andere aanwezigen, door personen die de kwestie goed kennen een ant woord hoopte te krggen op de vele vragen die in deze zaak rgzen. De eerste spreker, dr. G. J. Mounier, wis kundige te Utrecht, zei het vraagstuk speciaal van de moreele zgde te zullen behandelen. Maar vooraf wgdde hg enkele woorden aan de hygiënische kwestie. Hg zette uiteen wat de vooratanders van reglementeering der prostitu tie daarvan verwachten, en betoogde dat de verwachte voordeelen niet verkregen werden, o.a. omdat onder de besmette vrouwen er vele niet als besmet opgemerkt worden. De voorstanders van reglementeering zeggen dat de maatschappg nog niet tot zulk een peil van zedelgkheid is gestegen, dat zg buiten bescherming der overheid kan. Maar nu is de vraag of het middel van reglementeering geoorloofd is. De overheid kan drie dingen doenzg kan het kwaad erkennen en leiden zg kan er zich niet mee inlaten, en niets doen en zg kan het bestrgden. De reglementeering behoort tot 't eerste stelsel. De bedoeling is goed, maar in de praktgk komt het hierop neer, dat men zegt gg kunt zondigen, wg zorgen voor uw gezond heid. Die slappe moraal van de overheid brengt de jonge mannen ertoe het kwaad verschoonend te beschouwen, de immoraliteit neemt er door toe, en dit werkt de clandestiene prostitutie in de hand. Het stelsel werkt bovendien demoraliseerend op de politieambtenaren en op de geneeskundigen, die met het toezicht be last zgn. Maar nog veel erger zgn de gevolgen voor het openbare leven. Het bestaan der geregle menteerde inrichtingen maakt het noodzakelgk dat er steedB nieuwe slachtoffers worden aan gevoerd. Daardoor ontstaat een heele organi satie de bordeelhouders staan in verbinding met slaapsteehouders, plaatsings-kantoren, cafeV. met damesbediening, enz. die eerst de clan-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1902 | | pagina 1