MIDDELBURGSCHE COURANT. N#. IIS. 115° Jaargang, 1902. Zaterdag 17 Mei, Middelburg 16 Mei. MUSICALIA. Deze courant verschijnsel a g e 1 ij k s, mot uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING. 16 Mei 8 n. vni. 50 gr., 12 u, 57 gr., av. 4 u. 53 gr. F. V e r w a c h tmatige W. wind, zwaar bewolkte lucht, regenachtig, weinig verandering in temperatuur. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclamens 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig nit Zeeland, betredende Handel, Ngverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. BE IiA HAR Azn., N.Z. Voorburgwal 866, Ai Amsterdam. TE VLISSINGEN. Wy entvingen heden het volgende schrp ven 's Gravenhage, 15 Mei 1902. Geachte Redactie. Van uwe niet onwelwillende en zakeljjke tereehtwjjzing in uw hoofdartikel van 13 Mei jl.Het koortsige "VliBsingen nam ik met belangstelling kennis. De door mg gemaakte opmerking, waar tegen uw protest is gericht, was mg dooreen doorgaans welingelicht militair, die mg over het depot van discipline schreef, in den mond gegeven. Op grond van mg nader verstrekte inlichtingen en ook van de door u meege deelde statistieke gegevens, wil ik aannemen, dat de «Zeeuwsche koortsen" moeten geacht worden tot het gebied der legende te be- hooren. Genoegen deed het mg, die Vlissingen en uwe schoone provincie een goed hart toedraagt, van dwaling te zgn overtuigd. Leed deed het mg, de »nog altgd voortdurende legende" te hebben helpen verbreiden. Dat ik u, door middel van uw veelgelezen blad, de gelegenheid heb gegeven urbi et orbi kond te doen van Zeeland's overwinning, ook op dit gebied, ia mg tot troost in deze om- standigdheid. Hoogachtend Uw dw. dn. M. TYDEMAN Jr. TORSTANB DER KONINGIN. Het L o o des morgens te negen uur. »Hare Majesteit de Koningin blyft steeds in beterschap toenemen. L. Pot, arts." Kameroverzicht. Zitting van Donderdag. Woensdag waB de Kamer bg art. 65 van het Militair Strafwetboek blgven steken. Kamer en regeering konden het over de redactie niet eens worden, zoodat op voorstel van d8n heer De Savornin Lohman de behandeling werd aangehouden." Nu, dit uitstel heeft vracht gedragen, want de verklikkers-paragraaf (art. 65), waarover in de oorspronkelijke redactie den vorigen dag zooveel woorden vielen, middelerwijl zoo netjes «opgepoetst", zou professor Van der Hoeven zeggen, dat na een kort debat het door de regeering gewjjzigd artikel werd aangenomen. Het blgft natuurljjk een onaangename affaire 'den verklikker te spelen, maar alles is nu zoo netjes geregeld, dat uitbrengers van een Nederlandsch pronun- ciamento direct het adres weten, waar zjj zonder gevaar van gestraft te worden, de waarheid en niets dan de waarheid aan den man kun nen brengen. Agents provocateurs zgn hier echter niet in begrepen, want van de straffe loosheid zgn uitgesloten de personen, die van het complot aangifte doen bg de bevoegde macht, en van wien naderhand blijkt, dat de aanleggers zgn dit is de concessie der regeering aan den heer Van Asch van Wjjck en voorts mag men niet meer van den aange ver van het «complot" het noemen van de namen zjjner Medeplichtige» eischen dit is de concessie der regeering aan den heer Schaper. Na alduB behoorlijk in de complotten, mits gaders verklikkers en agents provocateurs men moet den heer Schaper dat leeljjke woord hooren uitsprekenvoorzien te hebben, kwamen de deserteurs aan de beurt, even interessante categorie van personen als de complotteurs, alleen in grooter getale ii ons land aanwezig dan de verklikkers c. s. over wie de Kamer zich Woensdag zoo druk maakte. De groote quaestie, die hierbij ter sprake kwam, was de verjaring. Professor Van der Hoeven vond, dat de termjjn van ver jaring reeds aanvangt van den dag, waarop het delict de desertie is gepleegc noemde dit «stelsel" mooi en practiscb; ter- wjjl een andere professor, de heer De Savornin Lohman, namens de commissie van voorberei ding, een amendement voorstelde, om de ver jaring te doen aanvangen 30 dagen nadat de delinquent spoorloos afgereisd was. Over beide «stelsels" wjjdden beide profes soren het noodige uit, prof. Lohman zonder aanduiding, dat zgn stelsel «mooi en prak tisch" was, maar toch voet bg stuk houdende en zgn 30 dagen minder op de 12 jaar geen o ogenblik prjjsgevende, waarna de Kamer koffie ging drinken om bg het hervatten der werkzaamheden onmiddellijk na de vaststel ling der agenda voor morgen, het professoraal steekspel voort te zetten. Ten slotte werd er gestemd, waartegen geen grauwe theorie en «stelsel" bestand is, en kreeg de heer Lohman, zooals altgd, zgn zin. De 30 dagen meer van professor Van der Hoeven konden geen genade vinden in de oogen van de kamerleden En toen begon de discussie over art. 94, de beleedigingsparagraaf, waarmede wjj bg het ei nde der zitting nog niet klaar zgn gekomen. Onmogelijk hier alles op te sommen, wat er over gezegd werd. Op het laatst begon het iedereen te schemeren, want het regende amendementenen hoe meer sprekers er aan het debat deelnamen, hoe meer ik begon te denken aan het gezegde van mjjn Gelderschen boer«Nu, schiet men klomp heelemaal uut" Er was geen touw meer aan vaat te knoopen. Toch namen eerste krachten vooral ten opzichte van dit onderwerp aan het debat deel. De heeren Staalman, Schaper, MelcherB, zelfs de brave Passtoors die, naar hg ons ver telde, een courantje redigeert en daarin mis schien wel eens artikeltjes opneemt, die door de militaire hooge oomea soms beleedigend kunnen geacht worden, en dat dus volgens art. 94 buiten de kazerne zou moeten blgven al deze heeren hadden «onoverkomelijke bezwa- tegen dat artikel. De heer Staalman was vooral verontrust over de Handelingenwaarin voor de eeuwen de proeven van zgn militaire welsprekendheid stevig vastgelegd zgn, en die misschien ook beleedigende uitdrukkingen voor de kolonels en luitenants kunnen bevat ten. Als een milicien in de kazerne in het bezit gevonden werd van de Staalmansche Handelingen, dan zou hg,"zooals Helsdingen zou en, »de kast" in kunnen draaien. Dat ware toch een schandaal en moest tot eiken prjjs voorkomen worden. En zoo sprak ook Schaper over de Schaper- sohe Handelingen, Hugenholtz over de Hugen- holtzscbe Handelingen, de bedaarde Okma over de behoefte naar meer licht en duidelijkheid in het artikel, de dierbare Schokking over de tucht en de discipline in het leger, de onver staanbare De Waal Malefljt over een heele kleine redactiewijziging, waardoor de opzet telijkheid van het verspreiden van voor supe rieuren beleedigende geschriften duideljjk zou kunnen worden aangeduid, de leuke minister van oorlog over het onderscheid tusschen een kazerne en een particuliere woning, d8 nog leukere Leidsche professor over de waardeloos heid van dergelijke geschriften voor miliciens, die, zooals hg met een ernstig gezicht ver klaarde, «in de kazerne wel wat anders te doen hebben," en weet ik al, wie meer het woord voerden. Werkeljjk op het laatste liep het debat heelemaal spaak, hetgeen den leider van geheele beweging, den heer Lohman, op het laatst zoo begon te vervelen, dat hg schorsing voorstelde, wat ook dadelijk aangenomen werd. Evenals art. 65 Woensdagavond, zal heden avond art. 74 wel netjes worden «opgepoetst," en gewgzigd morgen met een verstandig woordje van den heer Lohman wel door de Kamer aangenomen worden. Voor den heer Staalman blgft de dag van heden echter een glanspunt in zgn parlen; taire loopbaan. Hg heeft zóo druk en zooveel gepraat, en zooveel wetenswaardigheden over kazerne- en marine-aangelegenheden ten beste gegeven, dat de kiezers uit Den Helder trotsch op hem kunnen zgn. Maar ons kwam het voor, dat dit niet alleen op oorlog sloeg, maar voor namelijk diende acl usum marimum. Kasian, zou men in Indië zeggen, waarom toch zoo onzen braven Bestevaer in ruBte geplaagd, die al dagen zoo kalm in de schaduw van zgn collega van oorlog gezeten, het gepraat moet aanhooren van die ongedisciplineerde verga dering met den weerbarstigen Staalman en tête Het ia heusch niet aardig. van Hr Ms monitor Reinier Claeszen, wordt 21 dezer van zgn plaatsing ontheven. ÖIT STAD Ëti PROVINCIE. herdacht de heer G. C. Reyers den dag waarop hg vóór 25 jaren benoemd werd tot beëedigd klerk ter griffie van de Arrondiasements-rechtbaiik alhier. In tegenwoordigheid van het geheele rech ter lgk college werd hem, bg monde van den president, jhr inr A. van Reigersberg Versluys, namens genoemd college, onder hartelijke, van waardeering getuigende woorden, een stoffelyk bewgs van belangstelling ter hand gesteld. Ook zgn chef, jhr mr W. H. Snouck Hur- gronje, griffier, liet dezen dag niet onopgemerkt voorbijgaan, terwijl van vele andere zjjden jubilaris eveneens bljjken van belangstelling ontving. Donderdagavond omstreeks 8 u ur speelde aan den Molenberg alhier een vijfjarig knaapje aan de kant van hét water. Steenen in de gracht willende gooien, kreeg het kind overwicht en viel in het water. De moeder die om bet kind te helpen op een daar lig gend houtvlot sprong, viel daaraf en nam ook ongewenscht koud bad. Met hulp van eenige buren werden beide drenkelingen houden op het droge gebraoht. BEAIOEUDfGM ESTZ. Bg kon. besluit is de kap.-luit. t./z. E. F. T. Bik, op pen sioen gesteld, ad 2375 's jaars zgn bevorderdtot kap.-luit. t./z. de luit. t./z. 1ste kl. W. Naudin ten Catetot luit. t./z. lste kl. de luit. t./z. 2de kl. A. J. Kleynen- berg. is Hr Ms. adj. in buiteng. dienst, de gepens- luit.-gen. J. E. N. baron Schimmelpenninck van der Ojje van Hoevelaken, in verband met zjjne benoeming tot voorzitter van de EeiBte kamer, ingevolge zjjn verzoek, eervol ontheven van de betrekkingen van lid en voorzitter van de commissie, ingesteld bg kon. besluit van 24 Febr. 1902 no. 24, betreffende de approvian deering der stelling van Amsterdam is benoemd tot lid en voorzitter van die commissie de heer jhr mr J. W. H. Rutgers van Rozenburg, lid van de Eerste kamer. De adelborst le kl. bg de kon. Ned. marine reserve N. J. Vermeulen, dienende aan boord Uit Vlissingen. Heden werd aan de werf der Koninklijke Maatschappij De Schelde aldaar de kiel van het stoomschip Janssens, in aanbouw voor rekening van de Koninklijke faket-vaart Maat schappij te Amsterdam. Uit Goes schrijft men ons Een vrjj groot aantal personen ruim een vijftigtal, onder wie enkele dames waren Donderdag in de Prins van Oranje saamgeko- men op uitnoodiging van het voorloopige comité tot stichting van eene afdeeling Het Groene Kruis. De bg eenkomst werd geleid door jhr Lewe van Ngenstein, die o. m. meedeelde, dat finantieel Goes verre bjj Kruiningen ten achter was gebleven. Goes was dan toch eene stad, en hjj hoopte, dat nog velen zich op gewekt zouden gevoelen om hunne bijdragen te verleenen. Dit hoopte ook de heer Goenen, arts alhier, die, na een welsprekend pleidooi voor het goed recht van bestaan dezer afdee ling, den wensch te kennen gaf, dat menig contribuant er toe zou overgaan «om zjjn penninkske een penning te doen worden.' Er is reden te gelooven, dat zoowel de voor zitter als de spreker niet zgn geweest roepen den in de woestijnna afloop werd nog al op i aangeboden ljjsten geteekend. De heer Coenen leverde een warm pleidooi voor Het Groene Kruis. In zijne rede was hg vooral sterk in tegenstellingen, b. v.het ziekbed der Koningin tegenover dat der arme moeder, die letterlijk aan alles gebrek heeft. Dat pakte. Voorts gewaagde hjj er van hoe het gerucht was verspreid, dat deze afdeeling vgandig zou staan tegenover de wijkverpleging, die hier tot stand was gekomen. Integendeel, beide zullen elkaar aanvullen. Thans is het reeds voorgekomen, dat de diacones bg haar liefde werk gebrek heeft aan alles. O. m. wil het Groene kruis dit voorkomen. Voorts wil de afdeeling een cursus in het lpven roepen om betere denkbeelden te doen ontstaan omtrent kraamvrouwen-verpleging, eerste hulp bg on gelukken, enz. enz. Spreker deelde mede het ontstaan van het Witte Kruis, dat uitsluitend in Noord-Holland werkt het vormen van eene afdeeling Graven- (waarvan Goes dan een onderafdeeling zgn zal); dat die Haagsche vereeniging eerst ook het adjectief «wit" had aangenomen; dat de Noord-Hollander verzocht had eene andere kleur aan te nemen, waarom men was overge gaan tot het groen «de kleur der hope,' zei spreker. Dat die hoop niet beschaamd moge worden was, bljjkens het applaus, ook de wensch der vergadering. De heer W. Lamers, predikant, stelde den h6er Coenen in het geljjk tegenover het valsche gerucht ten aanzien der wijkverpleging. Beide vereenigingen zgn te geljjk en onafhan kelijk van elkaar m het leven geroepen. Zjj streven beide naar een zelfde, schoon doel het verminderen of wegnemen van de ellende bij de ljjdende naasten. Op voorstel van den heer Spaans, eveneens predikant, werd het voorloopig comité tot definitief bestuur gekozendiens leden verklaarden de benoeming aan te nemen. Het bestuur bestaat dan uit de geneeskundigen, de heeren dr J. L. Goemans en de artsen W. N. G. Coenen en F. W. Lasonder, en verder uit de heeren jhr U Lewe van Ngenstein en Z. D. v. d. Bilt la Motthe. De bestuursfunctiën zullen door de heeren onderling verdeeld worden. De heer La Motthe bedankte in sympathieke bewoordingen den heer Coenen voor zjjne rede. Als de leden maar half zooveel jjver aan den dag leggen als de heer Coenen, dan wordt de afdeeling Goes van het Groene Kruis een der beste van ons land," aldus de heer La Motthe. Op denzelfden avond werd, onder leiding van den heer J. J. Coomans, in een der zalen van de Sociëteit V. O. V., eene algemeene vergadering gehouden van de Vereeniging De ambachtsschool te Goes. Er waren een twintig personen aanwezig. Door den voorzitter werd medegedeeld dat de nieuw benoemde bestuursleden, de heeren Van Reigersberg Versluys en L. de Beste, die benoeming hebben aangenomen. Hierna kwam ter sprake een plan tot uit breiding der school, door op het open terrein tusschen dit gebouw en de Doopsgezinde kerk bg te bouwen. De voorzitter zette de noodzakelijkheid daarvan uiteen. Er is geen ruimte meer voor nieuwe leerlingen. Voor het timmeren zgn er thans 36, voor het smeden 26 en voor het schilderen 7 en de lessen voor de timmer lieden moeten gesplitst worden; als de helft timmert moet de andere teekenen en dit ;eit reeds aanleiding tot moeilijkheden. Ook de inspecteur van het ambachtsonder- wga achtte uitbreiding hoogst noodzakelijk. zou, in plaats van een, twee lokalen willen inrichten voor het timmeren, voor het ïeden, voor het vak- en het handteekenen. Door dezen maatregel zou dan de avond school voor handwerkslieden, die nu nog in de burgerschool gehouden wordt, in de school zelve kunnen ondergebracht worden. Het bestuur begroot de verbouwing op 20.000. Verder bood het bestuur een nieuw plan aan wat betreft de salaris- en pensioenregeling. Het wenscht het salaris van den directeur vast te stellen op 900 en dat voor de onder wijzers, de heeren Mudde en Palsenburg, met 100 te verkoogen en te brengen op 850. Nieuw te benoemen onderwijzers zouden aan vankelijk f 700 verdienen, maar telkens na vjjf jaar dienst 50 meer verkrjjgen. De jaarwedde van den onderwijzer ii het schilderen, die eerst sedert kort aan de school verbonden is, zou blgven op 700. noodig zou het zgn een tweeden on derwijzer in het smeden te benoemen. Verder zou aan den heer M. Hoogesteger, die 70 jaar oud is en 26 jaren dienst heeft, een pensioen moeten toegekend worden van 330 's jaars. Nog zou het salaris van den leeraar in het handteekenen van 700 op 800 moeten gebracht en een vaste concierge-bode, op een jaarwedde van 350, aangesteld worden. Een onderzoek is ingesteld wat de kosten zgn van een pensioenregeling, zoo dat onderwijzer op 65jarigen leeftjjd of vroe ger, indien bg onbekwaam wordt, een behoor lgk pensioen van 700 zou ontvangen. Door een en ander, ook door vermeerdering van leermiddelen, onderhoud ena., zouden de uitgaven stjjgen met 4400 en 10.625 be dragen. Daardoor zal een te kort ontstaan, dat men echter hoopt te dekken door verhooging der subsidies van ryk, provincie en gemeente. Men zou een nieuwe leening willen aan gaan van 28.000, om dan tevens de loopende van 8000 af te betalen, met jaarlgksche aflossing van 1000, zoodat in 28 jaren de geheele leening zal zgn afbetaald. Bg de discussie werd er op gewezen dat, worden de bouwplannen verwezenlijkt, ruim honderd leerlingen kunnen geplaatst worden en door de vele aanvragen uit buitengemeen ten is het te voorzien dat van de gelegenheid te Goes ambaehtsonderwjjs jte genieten gretig gebruik zal worden gemaakt. Zonder hoofdeljjke stemming werd het ge heele plan goedgekeurd en het bestuur ge machtigd naar bevind van zaken te handelen. een prgs beschikbaar is. Voor volledige ver zamelingen van de nieuwste en meeBt verbe terde landbouwwerktuigen worden prjjzen uit geloofd van f 100, 50 en 25. De te St. Maartensdijk gearre steerde notarisklerk A. F. ia Donderdagmiddag weder op vrgo voeten gesteld. Tot ontvanger-griffier van den Oude- Polder te St. Philipsland i« benoemd de r J. van Dalen aldaar. Wegens gezond heidsredenen had de heer J. J. Geense, die deze betrekking jaren lang vervulde, ontslag aangevraagd. Door ingelanden van den polder Moggershil goedgekeurd de rekening dienst 1901/2, sluitende met een batig saldo van 611.93. De ontvangsten hadden bedragen 1320.62", de uitgaven 708.69*. De begrooting voor 1902/3 werd vastgesteld in ontvang en uitgaaf op f 1121.11s. Het djjkgeschot werd bepaald op 12 per HA. tegen 14 in den vorigen dienst. Wegens periodieke aftreding van een ge zworene werd een voordracht opgemaakt, be staande uit de heeren J. van Putte (aftr.), N. Kodde en C. Geluk. De eerste twee woneu te Stavenisse, de laatste te St Annaland. Te Bouchaute (Oost-Vlaanderen) zal den 15 Juni a. s. een festival gegeven worden, waaraan, behalve zeven Belgische, ook vier vereenigingen uit ons land zullen deel nemen, n.l. Sas van GentDe Vereenigde Vrien den, WeatdorpeEikels worden hoornen, Sluiskil Samenwerking en BiervlietHarmonie. Onder de deelnemende gezelschappen zullen 300 frs. premiën verloot worden. ONDERWIJS. A k t e-e z&mens te Middelburg. Donderdag werden zooals nog in een groot deel der oplaag van ons vorig nommer is gemeld --geëxamineerd voor akte onderwijzer 3 man neljjke candidaten, van wie er 1 werd afge wezen. Geslaagd zgn de heeren: L. van Tiggele Poortvliet en S. de Visser, Nieuw- en St. Joosland. Voor devrjje- en orde oefeningen werden geëxamineerd 2 mannelijke candidaten, van wie er 1 slaagde, de heer A. Scherpenisse, van St. Maartensdijk. Heden werden voor de vrjje en orde oefeningen geëxamineerd 5 candidaten, van wie er 2 werden afgewezen. Geslaagd zgn de heeren A. de Baare en J. J. Israël, beiden Middelburg, en J. van Oosten Goes. De examens zgn afgeloopan. De uitslag is dat van de 99 geëxamineerde mannelijke candidaten voor de onderwgsaote 35 zgn afgewezen en 64 geslaagd en van de 54 vrouweljjke 16 afgewezen en 38 geslaagd. Voor de handwerken werden geëxamineerd 8 dames, van wie er 1 werd afgewezen en dus 7 slaagden. Voor de vrjje- en ordeoefeningen werden geëxamineerd 24 manneljjke en 10 vrouweljjke candidaten. Daarvan slaagden IS manneljjke en 4 vrouwelijke, zoodat 11 man. en 6 vrouwel. candidaten werden afgewezen. Door ingelanden van het waterschap Kruiningen is Donderdag besloten het dgkge- scbot met éen gulden per H.A. te verboogen. In een vorige vergadering was toegestaan een leening te sluiten tot een bedrag van 16.000, doch er is gebleken, dat men met eene van 13.500 volstaan kon. Deze is ge plaatst bg de firma De Kanter en Hordjjk te Goes a 4 Een voorstel van een der ingelanden, om den zoogenaamden Kruisweg te begrinten, is aangehouden tot een volgende vergadering. De begrooting over 1902-1903 sluit meteen ontvang en uitgaaf van 28.264.28. Ter gelegenheid van de landbouwten toonstelling te Z i e r i k z e e zal door het muziekkorps der d.d. schutterij te Middelburg een matinee en een concert gegeven worden- Voer de tentoonstelling van vee zgn de gewone prjjzen uitgeloofd, terwgl bovendien voor vlas In de algemeene vergadering van het Nederlandsch Onderwijzers Genootschap zal het volgend voorstel van het hoofdbestuur be handeld worden De algemeene vergadering machtige het hoofdbestuur de stappen te doen, die het noodig oordeelt om te verkrjjgen, dat door wetteljjke bepalingen geregeld worden de ge volgen, voortvloeiende uit de vereeniging van het lidmaatschap der Staten-Generaal met het ambt van onderwijzer." Nu ik Bossi's Canticum Canticorum gehoord heb, aarzel ik geen oogenblik om dit werk een aanwinst voor zangvereenigingen die over goede krachten beschikken te noemen. Zooals ik reeds opmerkte in mgn beschouwing, geeft de indruk, dien men van een dergeljjk werk uit een klavieruittreksel krjjgt, slechts een flauw beeld van de werkelijkheiden dat bleek ook nu weder. Wat mg toch in de pianopartg gewoon voorkwam, kreeg door de orkestrale kleuren zoo'n heel andere beteeke- nis en bracht een zoo geheel andere levendi ger impressie teweeg, dat ik soms als het ware niet hetzelfde werk meende te hooren. Het Canticum is van moderne structuur, maar toch niet van dien aard dat men, zooals dat dikwjjls bg moderne componisten het ge va* is, eerst na meerdere uitvoeringen de bedoe ling van den componist geheel kan begrjjpen. Wel spreidt somwijlen het druk moduleeren, het dikwijls overgaan in andere rythmiek, en de wel eens wat al te massieve instrumentatie

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1902 | | pagina 1