IHIDDELBllRGSOHE COURANT. Maandag 12 Mei, N°. 110 14ö° Jaargang. 1902. Deza courant ver schijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING. 10 Mei 8 n. vin. 50 gr., 12 u. 57 gr., av. 4 a. 51 gr. F. Verwacht: matige N. wind, bewolkte lucht, regenachtig, guur weer. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andore familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50; elke regel moer 20 cent. Reclamens 40 cent per regel. Gfroote letters naar de plaats, die zij innemen. Totde plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betredende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE I.A MAR Azn., N.Z. Voorburgwal 366, Amsterdam. Bij deze courant behoort een Bij Middelburg 10 Mei. TOESTAND DER KONINGIN. Heden seint men ons Het L o o 's morgens te negen uur. »0. M, de Koningin genoot een bjjzonder rustigen nacht; de boopta bleef weg. Alles blaft naar wensch gaan. Dr RoeBeingh, L. Pot, arts." Des namiddags te twee uren. »De gunstige toestand van Hare Majesteit blijft aanhouden. Dr Roessingh. L. Pot." Om zooveel mogeljjk voorzorgen te nemen ten opzichte van den gezondheidstoestand van H. M, hebben naar men ons heden meldt gevoerde besprekingen tusschen de genees- heeren, de Koningin en Prins Hendrik geleid tot de installatie van een eigen veestapel, waarvoor de oude boerderij van Prinses Marianne in het koninklijk park zal worden ingericht. Een nieuwe Friesche stal wordt gebouwd en 7 koeien zullen enkel met koek en hooi gevoerd worden. De rjjksveearts Schelpevoort te Apeldoorn zal de controle over het vee voeren. Sc H. M. de Koningin heeft Vrjjdag wederom besluiten geteekend. Dit deelden wjj in een deel der oplaag van ons vorig nominer reeds mee. wel niet schitterend, doch laat toe een matig dividend aan de aandeelhouders uit te keeren en ook de vooruitzichten wettigen het ver trouwen dat de tbans weder ingetreden voor uitgang zal voortduren. De plannen tot uitbreiding der inrichtingen en het bouwen van arbeiderswoningen moeten voor het oogenblik nog blijven rusten, doch zoodra de omstandigheden het zullen toelaten, zal daaraan een begin van uitvoering gegeven worden. De exploitatie van het droogdok Prim Hen- drik te Middelburg gaf, evenals de exploitatie van het droogdok te Vlissingen, een nadeelige uitkomst, beide hoofdzakelijk tengevolge van belangrjjke reparation aan hunne werktuigen. Van het eerste dok werd slechts door 13 en van het tweede slechts door 23 schepen ge bruik gemaakt. Het saldo winst bedraagt 42.327,70. De explottatie der havenwerken leverde een winst op van 3.274.74. Het gemiddeld aantal werklieden in het afgeloopen jaar bedroeg 1300 en was op 31 Dec. 1901 1318. Aan arbeidsloon werd uitbetaald ƒ724.378.25. Het ziekenfonds is wederom belangrjjk ach teruit gegaan en ral met 2.356.65, zoodat het thans nog bedraagt 5.047.50. Het dividend werd vastgesteld op 4 De heer Arie Smit, volgens rooster aan de beurt van aftreding, werd met algemeene stemmen als commissaris herkozen. Tot adjunct-directeur werd op voordracht van den directeur en commissarissen benoemd i heer mr J. Smit Az. De stoomvaartmaatschappij Zeelandte Vlissingen, heeft hare dienstregeling voor dezen zomer uitgegeven. Het is op opvrage bg de directie of de agenten gratis verkrijg baar. UIT STAD EN PROVINCIE. Zooals uit eene advertentie in dit nom- mer bljjkt, is morgen, Zondag, de tentoonstel ling van den reuzenwalvisch alhier voor het laatst geopend. Waar de entree verlaagd is, zal dit waar- Hchjjnljjk velen aanleiding geven het kolossale zeedier te gaan bezichtigen. Het is stellig de moeite waard. Het Middelburgsche Dames-Comité verzoekt allen, die boeken of tijdschriften wenachen af te staan voor de krijgsgevangen Boeren of voor de Concentratiekampen, deze niet op te zendep dan na mededeeling aan het Comité met opgave van de titels. Het komt het Comité wenscheljjk voor, met het oog op de hoogetransportkosten, alleen van die boeken de vracht op zich te nemen, die door de K.G. en de kampbewoners bepaald gevraagd zgn. Het Comité is ten allen tjjda bereid op aan vrage mededeeling der gewenschte boeken te doen. Hier zjj slechts gemeld, dat op die ljjst voor komen stichtelijke lectuur, titels van moderne Hollandsche literatuur, bepaald aangewezen studieboeken, goede schoolboeken vau den laatsten tjjd, benevens dictionnaires. - Dezer dagen is door de typographische vereeniging Harmonie en Vriendschap a 1 h i e_t een adres gericht tot de ministers van bin- nenlandsche zaken en van financiën, houdende instemming met het aan genoemde departe menten gezonden adres van de typographische vereeniging te Assen, waarin verzocht wordt om, met gewenschton spoed, eene wettelijke regeling in het leven te roepen, teneinde tot pensioneering van de Nederlandsche werk lieden te geraken. Onder de Vrjjdag verpachte plaatsen ter gelegenheid van de kermis alhier behooren er nog twee voor draaimolens, tegen 132 121, boven het gewone marktgeld. De communicatie per tram tusschen Middelburg en Vlissingen is Vrijdagavond weer hersteld. Uit Vlissingen. In de heden aldaar gehouden vergadering van aandeelhouders der koninklijke maatschappij De Schelde, scheepsbouw- en werktuigenfabriek, werden de balans- en winst- en verliesrekening over het afgeloopen jaar goedgekenrd. Aan het door den directeur uitgebracht verslag over 1901, het 26ste jaar van het be staan der maatschappijis het volgende ont leend De ten vorige jare aangegeven redenen van malaise schjjnen als van voorbjjgaanden aard te kunnen worden aangemerkt en hoewel in het afgeloopen jaar nog gedeeltelijk de ge volgen daarvan ondervonden zgn, kan gecon stateerd worden dat er vooruitgang te be speuren is. De uitkomst der expLoitatie is ditmaal nog Welke waarde hebben tegenwoordig de verschillende motoren voor den landbouw inleiderde heer I. de Koning. Hoe dient het landbouwonderwijs in zjjnen vollen omvang geregeld te worden? Inleider: de heer G. A. Vorsterman van Oren te Aardenburg. De omvang en de oorzaken van het toene mend gebren aan arbeidskrachten bjj den landbouw. Inleider de heer mr C. J. TerwjjL heden middag te Goes een I eierenkoopman, zekere C. Roos van 's Hee- renhoek, juist zjjn vrachtje had afgeladen in een winkel in de Langevorststraat, en daar stond af te rekenen, zag hjj in allerjjl zjjn paard met de kar verdwjjnen. In woeste vaart holde het dier de straat ten einde en liep zich tegen den voorgevel van n banketbakkerswinkel morsdood. De man had het vierjarig paard kort geleden gekocht en ljjdt nu aanzienlijke schade. De man werd nog verbaliseerd wegens onbeheerd laten staan van paard en kar. Ongelukken vielen verder niet voor; maar ilog werd materieele schade toegebracht aan aangereden kar, die ook in de straat stond- De gemeenteraad van 's-Heer Arends- kerke benoemde Vrjjdag tot leden van de commissie tot wering van schoolverzuim de heeren A. Moerland, C. Butler, A. Vogelaar, W. P. Markusse en J. v. d. Poel, zulks ter vervanging van de commissie, die in haar ge had gevraagd. Op het 54e Nederlandach Landhuishoud- kundig Congres, Dinsdag 24 Juni te Z i e r i k- i te houden, zullen de volgende vraagpunten worden besproken Waarom is het gewenscht dat door alle coöperatieve landbouwverbruiks-vereenigingen in Nederland, aanbeatadingsvoorwaarden wor den vastgesteld, waarin uniforme bepalingen voorkomen, betreffendea. monsterneming b. verpakking der monstersc. garantie en garantievorm d. onderzoek en heronderzoek e. speling, korting en boete. Inleider de heer Dr. A. J. Swaving. Ia het mogeljjk door Rjjkaconttöla in Neder land op de bereiding van boter en margarine te geraken tot een oplossing der moeilijkheden, die thans de Nederlandsche boterhandel onder vindt bjj den invoer van Nederlandsche boter in het buitenland Inleider: een vertegenwoordiger der Neder landsche Kamer van Koophandel te Londen. De noodzakelijkheid van toezicht op den uitvoer van vleesch naar Londen in verband met de vele afkeuringen wegens tuberculose? Inleider dezelfde. Is eene vertegenwoordiging van den land bouw nuttig en wenscheljjk Zoo ja, welke is de meest wenecheljjke organisatie Inleiderde heer H. M. Hartog. Wat is de werking der nieuwe "boterwet Inleider: de heer I. Rinkes Borger. Het is gebleken dat onze boerenleenbanken veel meer deposito's ontvangen dan voorschot ten uitleenen. Sommigen zien hierin het bewjjs, dat 1 renleenbanken voor den Nederlandschen land bouwer overbodig zjjn. Is deze conclusie juist? Inleider: de heer J. Bs. Westerdjjk. Zjjn door het Rjjk gesubsidieerde voeder- proeven in de gewone boerderjj wenscheljjk, en, zoo ja, hoe zoude daaraan uitvoering kun nen worden gegeven Inleiderde heer L. J. M Koert, te Mid delburg. Deze mededeeling ontleenen wjj aan de Nieuwe Zierikzeesche Courant. Terwjjl vroeger steeds de programma's voor eene Landbouwtentoonstelling en Landbouw- congressen, in Zeeland te houden, aan alle Zeeuwsche bladen werden gezonden, wordt ditmaal daarop een uitzondering gemaakt en schijnt alleen Zierikzeeschen bladen die be leefdheid bewezen te worden. Zoo eenzjjdig is men nooit te werk gegaan; in geen enkel deel -van onze provincie. Een enkele Hollandsche courant dankte die opgave aan het toeval dat haar correspondent met zulk een blad in betrekking staat. Of eene afwjjking van den vroeger gevolg den regel geschikt is om de belangstelling in de daarbjj betrokken kriDgen in de overige deelen van Zeeland, buiten Schouwen, op te wekken, is een andere vraag. Donderdagnamiddag werd den heer P. H. Kaptejjn, predikant bjj de Ned. Herv. ge meente te R e n e s s e, namens een groot aantal gemeenteleden uit Renesse en Noordwelle een sierljjk cadeau aangeboden, bestaande uit een bureau ministre met stoel, als blijk van vriend en naar aanleiding van het bedanken voor het beroep naar Koog aan de Zaan. Te Bruinisse werden in 1901 aan gevoerd en uitgeplant 5.400.000 le, 2e en soort oesters voor 18, 12 en 6 per 1000 stuks. Hiervan werden in den handel ge bracht 4.500.000 s<-pbs .j'e, 2e en 3e soort ad 40, 25 en 15 per 1000 stuks. Dat de mosselhandel daar ook kolossale verhoudingen aanneemt, kan bljjken uit 3e 65.000 tonnen mosselzaad die in 1901 wer den aangevoerd, hoofdzakelijk van de Zuider zee afkomstig, ad 80 per ton en tevens uit den uitvoer van 115.400 tonnen mosselen ge middeld ad 1.80 per ton. Te St. Jansteen is Vrijdagochtend een kind van ongeveer 7 maanden, dat in een stoeltje bjj het vuur gezeten was, vermoedeljjk door een vonk uit den haard, in brand geraakt. Het kind bekwam zulke ernstige brandwon den dat men voor zjjn leven vreest. De hear A. van dan Oever, consul van België te T e r n e u z e n, ia, op zjjn verzoek» s zoodanig eervol ontslagen. In de Vrjjdag te Aardenburg ge houden raadszitting werd besloten niet toe te geven aan het verlangen van Ged. Staten om alsnog in de begrooting van 1902 eene koogere som uit te trekken voor vernieuwing der kadastrale plans, omtrent welker vernieuwing betrekking tot het betalen der kosten verschil van meening bestaat. Aan het hoofd der school zal het aanbod worden gedaan het schoonhouden der school lokalen, aanmaken van kachels enz., te regelen 0 abonnement, mits 100 'sjaars. De groote jaarljjksche schoonmaak is daaronder niet begrepen. De aanbesteding der rioleering achter de huizen buiten de Kaaipoort met het aanleggen van een weg, waarvoor drie inschrjjvingBbil- jetten, waren ingekomen, werd gegund aan den laagsten inschrijver, den heer A. Beun al daar, voor 1138.50. Na de bespreking van het ingekomen voor stel tot reglementswijziging van het burger gasthuis, waaromtrent de beslissing moest plaats hebben in eene met regenten te houden gecombineerde zitting, werd aangeboden het uitvoerig en beredeneerd verslag van den toe stand der gemeente over 1901. De verordening tot regeling van het herha- lingsonderwjjs werd vastgesteld, waarbjj reke ning werd gehouden met de door den districts schoolopziener gemaakte opmerkingen. Aan het einde der zitting deelde de voorzitter mede, dat de directeur-generaal der postergen en telegraphie in die gemeente wenscht te vestigen een postkantoor, indien daartoe ge schikte lokalen tegen een passenden huurprjjs aan het Rjjk kunnen worden aangeboden, waarop B, en W. werden gemachtigd naar dergeljjke lokalen uit te zien on onderhande lingen aan te knoopen. Naar ons wordt medegedeeld, werd Woens dag j.l. aan den calamiteuzen Hoofdplaat- polder eene oeverafschuiving ontdekt, die lengte van 60 meters heeft en waarbjj de laagwaterljjn 25 meters nader tot den djjksteen kwam. Van eonig gevaar voor den polder is geen iprake, daar de laagwaterljjn daar ter plaatse nu nog meer dan 100 meters verwijderd big ft van den teen van den dgk. Deze afschuiving sluit aan bjj die welke in November van het vorige jaar plaats had. Bljjkens een opgaaf in de St. Ct. van heden bedroeg de bevolking van Zeel and op 1 Jan. 1902 219.832 personen en wel 108.768 m. en 111.064 vr. Vlissingen had 19.224 inwoners, 9388 m. en 136 vr., Middelburg 18.949, 8747 m. en 10.202' Terneuzen 9.033, 4424 m. en 4609 vr., Goes 7100, 3321 m. en 3779 vr., Zierikzee 5226 m. en 3598 vr. en Hontenisse 5003, 2459 m. en 2544 vr. In dezelfde St.-Cl. zjjn opgenomen de letterteekens voor de verschillende gemeenten, wat betreft de vaartuigen ter zeevisscherg. LETTEREN "ENON ST. Op het abonnementsconcert, Donderdag avond in de Vereeniging te Njjmegen gegeven, waar de Arnhemsclie Orkestvereeniging een fraai programma uitvoerde, verleende hare mede werking eene jeugdige pianiste, wie zeer zeker een goede toekomst in het rgk der tonen wacht: mej. Marie Polet, leerlinge van bet conser vatorium te Frankfort. Haar spel getuigt van veel muzikaliteit; zjj heeft een goeden aanslag en eene gevoelvolle voordracht. Met veel genoegen hoorde men de drie nummers Rondo capriccioso van van Beethoven, Alia Polacca en Intermezzobeide van Ferd. Hiller, waarna het applaus zoo geestdriftig was, dat zjj nog een toegiftjö gaf. Het was over het geheel een hoogst aan gename avond, die een talrjjker bezoek had verdiend. Naar wg vernemen, zal mejuffrouw M. Polet zich in September a. s., nadat zjj haar einddi ploma te Frankfort verworven heeft, te dezer plaatse als piano-onderwgzeres vestigen. Aldus lezen wjj in de Prov. Geld. en Nijm. Crt. Mftjufvrouw J. Domela Nieuw enhuia, die onlangs ook te Middelburg heeft ge zongen, debuteerde Vrjjdagavond bjj het Lyrisch Tooneel te Amsterdam als Pamina in Mozart's 1 ooverfluit. Zjj wordt zeer geprezen, al moet natuurlijk haar spel nog aan losheid winnen. Van Koning Oscar van Zweden is een bundel verzen verschenen, in het Fransch vertaald door Synnestvedt, met illustraties van Hagborg, een sonnet van Sully Prudhomme aan den dichter en een voorrede van Claretie. MTJSXOALIA. De derde uitvoering door de zangvereeniging Tot Oefening en Uitspanning op Donderdag 15 Mei in onze concertzaal te geven, belooft een waardig slot van dit zeker niet onbelangrijke concertseizoen. Behalve een betrekkelijk nog nieuw werk het dateert uit 1900 nl. Bossi's Canmum Oanticorum, zal de prachtvolle, van dramati sche kracht overvloeiende, scène Wotarfs Abschied von Brünnhilde uit Die Walkure van Richard Wagner, alsmede het voorspel der derde acte en een fragment (koraal en groet aan Hans Sachs) tut Wagner's Meistersinger worden ten gehoore gebraeht. Bossi, de thans 42jarige componist van het Canticum Canticorum, werd te Salo geboren en studeerde aan hét conservatoire te Milaan. Reeds een menigte composities, waaronder een vioolconcert, Requiem en een opera, zagen van hem het licht, doch eerst met zjjn Canticum Canticorum verwierf deze componist een meer algemeene bekendheid. Bjj het bestudeexen van een klavieruittrek sel van moderne composities krjjgt men door gaans niet dien indruk welke gewenscht is om zich zelf een goed oordeel over het mooie belangrijke van dergeljjk werk te kunnen vormen. Hoe practisch en smaakvol ook dik- wjjls die overzetting voor klavier moge zjjn, het is en bljjit een zeer zwakke reproductie van de werkeljjkheid, en de lezer houde 't mg dan ook ten goede dat ik mjjn meening belangrjjk en verheven mjj ook menige bladzjjde van Bossi's cantate toeschjjnt tot na de uitvoering voorbehoud. Thans dan ook slechts een enkel woord over de bedoeling en samenstelling van de compositie zelve. Voor hen die daarvan meer wenschen te weten ver- wjj s ik naar de door prof. Gernsheim ge schrevene annalyse. Deze toch ia zeer lezens waard en geeft een juiaten blik in het werk. Het Canticum Canticorum heeft tot grondslag Salomo's Hooglied, en wordt dan ook door den componist bjjbelacha cantate genoemd. Bossi is een Italiaan, doch uit deze cantate is dat m. i. weinig merkbaar. Enkele gedeelten, waaruit het meer bruisende opgewondens temperament van den bewoner van het Zuiden spreekt, daargelaten, zou deze cantate even goed tot de Duitsche school zjjn te rekenen, want uit menige bladzjjde is te bemerken dat Wagner's invloed zich ook op dezen componist heeft doen gelden. Bovendien de samenstelling van het geheel bewjjst dit reeds. Van een cantate of oratorium-vorm toch, zooals wjj dat bjj Handel, Mendelssohn, e. a. gewoon zjjn, is hier geen sprake. Het werk is éen geheel en heeft tot basis enkele motieven. Een eigenljjke inleiding heeft het werk niet. Slechts met vjjf zeer pianissimo gespeelde maten vangt het orkest aan waarbjj het koor zich aansluit met het motief O - scu - le - tur - me O - scu- Met dit motief geeft de componist ons weer het verlangen van de Kerk naar Christus. Bossi volgt de kerkelgke opvatting dat Christus de bruidegom eu de Kerk de bruid is. De twee andere hoofdmotieven van het werk zjjn het koraal t=i==i -i L—A— Ec - ce pa en het Hebreeuwsch A- Ij -V 3* -*• nis an - ge Lo - rum e motief: E Van dit laatste merkt prof. Gernsheim op dat Benedetto Marcelli dit zelfde motief als oud Hebreeuwsche melodie in diens Psalm XV aanwendt, met alleen dit onderscheid dat Marcelli steeds groote en Bossi van overma tige secondes gebruik maakt. Volgens Gems- n sluit echter Boasi's bewerking zich ge heel bjj het streng Oostersche karakter der melodie aan. Deze beide laatste motieven zien wij her- haaldelgk en in verschillende vormen door het geheele werk optreden, nameljjk naar gelang de allegorie van de gedachte doelt op dat wat zjj karakteriseeren moeten. In het inter- so voer orkest treden deze motieven te samen op en er ontstaat als het ware een strjjd om den voorrang die eindigt met de overwinning van het koraal-(Chriatu8)mofcief, dat in plechtige, breede, zeer krachtige accoor- den door het koor wordt aangeheven en met een plechtig Halleluja dit gedeelte afsluit. Slot volgt.) BRIEFWISSELING. Aan Ook een wandelaar. Gele genheden als u er een opgeeft, zjjn er in onze omgeving een aantal. Maar dat is de bedoeling niet van hem die een »aardig zitje" verlangt. ~jj wil ook gezicht op zee hebben. Vertrokken en aangekomen schepen. Hr. Ms. pantserdeksohip Utrecht en Hr. Ms. fregat Iromp zjjn 8 dezer van Algiers vertrokken, ter voortzetting van de reis, resp. naar Oost-Indië en naar Nederland. Aangekomen 8 Mei te Batavia het s.s. Madura, van Amsterdamte Brindisi het s.s. Isis, van Port Said9 Mei te Rotterdam het s.s. Sindoro, van Java te Amsterdam het s.s. Soembawa, van Batavia en het s.s. Prins Willem IV, van Paramaribo; te Newport News het s.s. Amsteldijk, van de Holland-Amerika ljjn. Vertrokken8 Mei van Perim het s.s. Merapi van Java naar Rotterdamvan Genua het s.s. Prinses Sophie, van Amsterdam naar Batavia; van Rotterdam het s.s. Statendam, van de Hottand-Amerika ljjn, naar New-York 9 Mei van Padang het s.s. Salak, van Batavia naar Rotterdam van Boulogne het s.s. Staten dam, van de Holland-Amerika ljjn, van Rot terdam naar New-York. Gepasseerd7 Mei Suez het s.s. Socmbingi van Rotterdam naar Java St. Michael het s.s Prins Maurits van Amsterdam naar Paramaribo HANDELSBERICHTEN. Graanmarkten ©na-, IJzendijke, 10 Mei. Ter graanmarkt van heden was de aanvoer redeijjk met goeden omzet van alle artikelen tegen onveranderde marktprjjzen. Men besteedde voorjarige tarwe fa nieuwe ƒ7.ƒ7.2511 f jarige rogge a nieuwe 5.10, f 5.30 a jarige wintergerst a I—.a/-.-; nieuwe 7.—, 7.30 a jarige zomergerst f nieuwe ƒ6.75, a. haver 8.25, f 8.40 a f—.— paardenboonen 7. 7.20 a groene erwten 8.50, a kroonerwten 8.75, a f—.— i koolzaad a per H.L. Gent, 9 Mei. Ter veemarkt van heden (V rjjdag) werden te koop geBteld 10 schapen, lammeren, 116 kalveren, 189 vette varkens, 1 looper, 372 biggen, 16 melkkoeien, 6 groote

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1902 | | pagina 1