MIDDELBIRGSCHE COURANT. n°. ïoe. 148° Jaargang. 1902. Dinsdag 6 Mei. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING. 5 Mei 8 u. vin. 50 gr., 12 n. 48 gr., av. 4 n. 50 gr. F.Ver wacht: matige N. W. wind, licht bewolkte lucht, geringe toename in temperatuur. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer 20 cent. Reclamens 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Ngverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bnreau A. DE I<A HAR Azii., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam. Middelburg 5 Mei. TORSTAND DER KONINGIN. Heden seint men ons Het L o o 's morgens te negen uur. «De ziekte van H. M. de Koningin heeft, zooals te vreezen was, gisteren avond een einde gemaakt aan de bigde verwachting waarin H. M. leefde en waarvan de bevestiging werd tegemoet gezien in September. Deze omstandigheid in aanmerking genomen, kan de toestand van H. M. de Koningin op dit oogenblik gelukkig bevredigend genoemd worden. Prof. Kouwer, Dr Roessingh, L. Pot, arts." Prof B. J. Kouwer is hoogleeraar in de ver loskunde en de leer der vrouwenziekten aan de universiteit te Utrecht. Des namiddags te twee uren. «De toestand van H'. M. de Koningin is tot op dit oogenblik bevredigend." Dr Roessingh, L. Pot, arts." Men zie verder Laatste berichten. GEVAAR VOOR ONZE OOST. Nog eens terug komend op de reeds door haar besproken kwestie of wjj voor onze koloniën in de Oost ook gevaar moeten duch ten van Engeland, schrjjft de redactie van Het Vaderland Eerstens is er geen speciaal Engelsch gevaar; er is in 't algemeen een gevaar in de was sende ontevredenheid van het buiten lan d, gerechtvaardigd of niet, over beweerde mis standen in onze koloniale politiek. Tegen dit gevaar zjjn wjj machteloos, waar het uitsluitend voortspruit uit zucht tot expansie van de groote koloniale Mogendheden. Richt die expansie zich op onzen Archipel, dan baat geen argumenteering, waarbij onzer zijds die misstanden ontkend worden. Dan kan ons alleen redden de jj verzucht tusschen de verschillende Mogendheden, die dan ons gaarne zouden ontdoen van koloniën, die welwillend als een «vlek op de kaart der nieuwe beschaving" worden aange duid. En dat die ijverzucht soms wonderen verricht, waar het geldt het behoud van zwakke posities, leert ons de geschiedenis van Turkjje, China en Korea. Hecht men niet te veel aan die ijverzucht, in deze eeuw van buitverdeeling, zoo typisch blijkend uit de trusts, dan iB ons nog éen kans over: het tjjdig zoeken van alliantie in de een of andere richting, en dit zou zeker het eenige middel zgn als er inderdaad een bepaald gevaar van een bepaalde natie, hetzij dan een Engelsch of ander gevaar, met beslist heid kon worden aangewezen. Tot die aan wijzing zgn wjj echter thans niet in staat. Ten slotte is onze meening, dat het aller- verderfeljjkste voor onze toekomst is, dat wg elke aanmerking van een buitenlandsch schrij ver dadeljjk toeschrijven aan kwaadwilligheid, en ons in slaap wiegen door altgd maar weer lofredenen te honden op onze uitmuntende koloniale politiek. Neen, laten wg het ruiter lijk bekennen, dat er veel verkeerds is in Indië, veel achterlijks in ons beheer, veel dat in naburige koloniën van andere Mogendheden inderdaad niet mogelijk is. Wg gaven de ons krenkende oordeelvellingen van het buitenland waarljjk niet alleen weer om ons te ergeren, of om ons te stalen in het pantser der eigen gerechtigheid, maar wel degeljjk ook daarmee de hand in eigen boezem te steken. Niet door radeloozen angstvoorde toekomst wapenen wjj ons tegen vreemd gevaar. Trach ten wg zooveel mogelijk rechtvaardig te zgn in Indië, laten we de misstanden, ook als de buitenlanders ze ons aanwgzen, zoo mogelgk wegnemen. Laten we, als we de koloniën dan toch mochten verliezen, ze ten minste niet verliezen als Spanje, welks wan beheer wel een voorwendsel was tot ingrjjpen. maar welk wanbeheer toch algemeen werd aangenomen en dat ingrgpen wettigde. HARINGSPETEN. Het voorlopig verslag is verschenen over het haringspeetsters-ontwerp. Men weet, dat de bedoeling van dit ontwerp ister wille van het haringspeten vrijstelling te verleenen van het verbod van nachtarbeid door vrouwen, in zekere tjjden van het jaar. Bjj het onderzoek liepen de meeningen nogal uiteen. Verschillende leden achtten het wetsont werp niet voldoende toegelichtverscheidene andere" gingen verder en verklaarden reeds nü, dat zjj met het regeeringsvoorstel zich geenszins konden vereenigenterwjjl «veel andere" het wetsontwerp verdedigden. Nog waren er «sommige" leden, die de voorgedragen regeling «juist een stap in de goede richting achtten." Bljjkbaar staat ons dus over deze zaak een levendig debat in de Kamer te wachtente meer daar de besliste tegenstanders zich in hunne beschouwingen niet bjj de voordracht bepaalden, maar de sociale politiek der regee ring aan een algemeene critiek onderwerpen. Voor dit laatste kan, dunkt ons, nog geen aanleiding bestaan. Men heeft dit ontwerp naar zgn eigen waarde te beoordeelen. En dan big ven wjj volharden in onze meening, dat de voorgestelde regeling niet voldoende is toegelicht en geen dringende gronden zgn aangevoerd, welke in casu het weder-toelaten van den nachtarbeid door vrouwen zouden wettigen. De argumentatie van hen, die bjj het af- deelings-onderzoek de voordracht bestreden, ljjkt ons krachtiger dan de toelichting, welke de regeering bjj het ontwerp leverde. Misschien echter bewaarde de minister zgn hoogste troeven voor de Memorie van antwoord. (Het Centrum). Het Nationaal Bureau voor Vrouwenarbeid deelt ons mede, dat een rapport over den uitslag van een op aanvrage ingesteld onderzoeknaar den vrouwenarbeid in de haringspeterjjen aan het Bureau in bewerking is en over eenige dagen zal gereed zgn. Het overzicht (aange vuld met twee bjj lagen) omvat zeventien ge meenten. Oost-Indië. De met deze mail ontvangen Indische bladen loopen tot 4 April. Van den civielen en militairen gouverneur van Atjeh en onderhoorigheden is volgens de Java Cour. van 29 Maart door de regeering het volgende telegram ontvangen Brigades marechaussees onder luitenant Geertsema Beckeringh overvielen in Krageun de vjjandelgke benden van Toekoe Arsjad Lageumin onze handen vielen verscheidene panglima's, terwgl een hoofd en 6 volgelingen sneuvelden. Genoemde panglima's zgn allen gewezen panglima's van Toekoe Oemar. De Atjeh-divisie is, door het vertrek van het fregat Tromp uit de wateren van Atjeh, ontbonden. De sterkte van de scheepsmacht in Atjeh werd teruggebracht op vier flottielje vaartuigen. Aan den oudsten commandant dier schepen iB het toezicht opgedragen op de scheepvaart regeling, onder toekenning van den titel van commandant der maritieme middelen in Atjeh. De Deli Crt. schrgft over het bezoek van den heer Van Kol aan Sumatra's Oostkust het volgende Alles wel beschouwd, heeft dit bezoek een direct nut gehad voor den jjverigen volksver tegenwoordiger, die zaken heeft hooren be spreken, het gewest betreffende, op een wjjze, die, hoewel wat éénzijdig wat de koelizaken betreft, toch overigens de opinie van velen in het gewest teruggeeft. Voor de Oostkust zal dit bezoek, dunkt ons, weinig resultaten hebben. Zoomin de plotseling sterk gewjjzigde oordeelvelling van den heer Van Kol over Atjeh nu juist vertrouwen geeft ter zake der vroeger door hem daarover verkondigde stel lingen en zienswijzen, zoomin zal de uitwer king van de notitie, dat Deli den heer Van Kol «sterk is meegevallen" veel gewicht in de schaal mogen leggen. Het bezoek wordt hier op prijs gesteld, doch het was te kort en de wjjze waarop de heer Van Kol zich infor maties verschafte van dien aard, dat hg daardoor geen duideljjken blik op de zaken heeft kunnen krggen. Den 7 en April is te Meester Cornelia door een infanterist een moordaanslag beproefd op den kapitein der infanterie L. F. Schroder. De kapitein werd, in het compagnies bureau zittende, overvallen door den infanterist, die, onder het uiten van eenige woorden waaruit zgn toeleg bleek, met gevelde bajonet op den kapitein aanviel. Deze werd in den arm en in de borst getroffen. De dader is in arrest gesteld. Hg geeft voor dat hjj een wrok koesterde tegen den kapitein, die hem onrechtvaardig gestraft zou hebben en hem het leven zuur maakte. De kapitein is zeer verzwakt door bloedver lies, doch de geneesheeren hopen hem in het leven te behouden. Sc Op verschillende plaatsen in Indië heerscht de cholera nog in meerdere of mindere mate Te Soerabaja deden zich 5 April onder in landers en Chineezen weder gevallen dier ziekte voor. In het district Wedoeng, regentschap Demak, woedt de gevreesde ziekte ook. Op Tjingkal Se woe, het district hetwelk het meest ljjdt vanwege onvoldoende levensmid delen en de laatste bandjirs, moet de toestand der bevolking ernstig zgn. Tot overmaat van ramp eischt de cholera daar per dag tusschen vjjftien en twintig slachtoffers, zoodat vele inlanders niet aarzelen hun geboortegrond te verlaten. Zaterdag vond men alhier den kleer maker V. liggende op den grond naast een stoel, vrjj hevig bloedendehjj had twee sneden in den wang; een zjjner oogleden was gespleten, en, wat het ergste was, zgn oogbol was gebarsten. Ter verpleging in het gast huis opgenomen, is het oog Zondagmorgen verwjjderd. De patient ia thans naar omstan digheden wel. De man ljjdt aan vallende ziekte en had een toeval gehad. ÜIT STAD EN PROVINCIE. Nu de gelegenheid weer is opengesteld om in te teekenen voor de zomeravondconcer ten, zooals gewoon, thans voor de zevende maal, in het Schuttershof alhier te geven, vraagt men ons een opwekkend woordje. Wg achten dit totaal overbodig, want die concerten voldoen zoo aan de behoefte van het publiek, worden zoo op prjjs gesteld en zoo druk bezocht dat een herinnering dat men voor een kleine entree zich zelf en zgn gezin 3n zomer een vier of vjjftal aangename avonden kan verschaffen, meer dan voldoende is te achten. Ten einde het tienjarig bestaan van de Vereeniging tot bevordering van het Vreemdelingen verkeer in Walcheren te Middelburg op geschikte, zooveel mogeljjk met haar doel over eenstemmende wijze te vieren, heeft zoo schrgft men ons haar bestuur besloten, die viering te doen samenvallen met de algemeene vergadering van den Nationalen Bond voor Vreem delingenverkeer in Nederland, en is daarvoor het volgende programma vastgesteld. Op een nader vast te stellen tjjd in het eind van Augustus of begin van September wordt van Dinsdag tot Zaterdagavond gehou den een wedstrijd in étalages, waartoe zullen worden uitgenoodigd alle handelaren, die aan de openbare straat étalage-ruimte hebben. De Vereeniging looft geldprjjzen, de Bond een paar medailles uit voor de mooiste étalage. Op Vrjjdag, Zaterdag en Zondag wordt ge houden eene Tentoonstelling van reelameuiid- delen, alleen van Vereenigingen tot bevorde ring van het Vreemdelingenverkeer en Trans portondernemingen (spoorweg-, stoomboot-, trammaatschappjjen). Daaraan worden vérbonden wedstrjjden voor ontwerpen van een reclame-biljet (showcard) van reclame-kaarten (folders), om door de Vereeniging uit te loven prjjzen. Op Zaterdagavond worden de afgevaardigden van den Bond ontvangen en met hen de éta lages bezichtigd. Zondagsmorgens heeft de algemeene ver gadering van den Bond plaats. Des middags zullen de afgevaardigden Middelburg of Vlis- singen bezichtigen. Des Zondagsavonds wordt in den a giorno verlichten tuin van het Schuttershof een concert gegeven door het muziekkorps van de d.d. schutterij alhier, zoo mogeljjk besloten door een vuurwerk. Des Maandagsmorgens wordt met de afge vaardigden een rjjtoer gemaakt naar Domburg. Ten einde de uitgaven voor de kas der Ver eeniging niet al te bezwarend te maken, wenschfc de Vereeniging een deel der kosten van den étalage-wedstrgd en van den wedstrgd voor reclame-biljet en reclame-kaart te dekken bg inteekening. Het bestuur hoopt, dat vooral de naast be langhebbenden bg vreeindelingenbezoek van hunne belangstelling zullen doen bljjken en twjjfelt er niet aan, dat dan ook anderen zullen volgen. Aanstaanden Donderdag, 's avonds te 7 uur, mits het weder gunstig is, zal de eerste openbare muziekuitvoering in dit seizoen op het Molenwater alhier plaats hebben. Het muziekkorps onzer dd. schutterjj, lui tenant-directeur de heer Jan Morks, zal dan het volgende programma ten gehoore brengen: Le drapeau de ta liberté, marche couronné, Nowowièski; LuStspiel, ouverture, Oertel; Zout en Rose, valse de concert, Waldteufel; Frag ment uit de opera Hérodiade, Massenet; Ein- zug der Gladiatoren, Ungarischer Triumph- marsch, Fucik; Sans Souci, Gavotte, Czibulka; Concert Polka, (voor twee Cornetten), Godard, en Fantasie over HongaarBche volksliederen en dansen, Morks. Bg wjjze van proef zal de heer M. W. Hil- dernisse J.Jz. dit jaar programma's van de uitvoeringen verkrjjgbaar stellen tegen den prjjs van 1 cent. Verder zal voortaan aan de muziektent, ter aanduiding van het stuk dat uitgevoerd wordt, een nummer worden geplaatst. Indien de Molenwater-uitvoeringen worden afgelast, zal dit worden kenbaar gemaakt door het plaatBen van vlaggetjes op de hoeken van den Abdjjtoron. Uit VliBsingen. Het pantserdekschip Holland kwam Zondag namiddag te twee uren in de tweede binnen haven tot het verifiëeren der kompassen. In de sluis kreeg het schip een stalen tros om de as van een der schroeven. Alle pogingen, zelfs door een duiker van boord, aangewend om den tros te verwjjderen, bleven vruchteloos.Wanneer men er heden niet in slaagt, zou een sluisknecht- duiker van den rjjks-waterstaat een handje helpen. Door de afdeeling Vatrimonium aldaar is het initiatief genomen tot de oprichting van een Zuiderbond van die vereeniging, omvattende de afdeelingen in Zeeland en Noord-Brabant. Voor dit doel zal eerstdaags eene Vergade ring worden belegd. Door het hoofdbestuur der schippersvereeni- ging Schuttevaer is tot den gemeenteraad aldaar het verzoek gericht, tot het aanbren gen van remmingw erken aan den westkant buiten de kleine sluis in die gemeente. Met ingang van 8 Mei a. wordt de dienst- tjjd op Zon- en feestdagen van het rjjkstele- phoonkantoor te C 1 i n g e gesteld op 7.30— uur voormiddags (Greenwichtjjd.) Bijjkens te G r o e d e gedane waarne mingen viel in Maart jl. 42.1 mM. regen tegen 53.7 mM. in Maart 1901, en in April jl. 41.1 mM. tegen 54.8 mM. in April 1901. De windrichting was in Maart 4 dagen N. O., 1 dag O., 2 dagen Z. O., 1 dag Z., 11 da gen- Z. W., 5 üagen W. en 7 dagen N. "W., in April 2 dagen N., 9 dagen N. O., 4 dagen O., 3 dagen Z. O., 5 dagen Z. W,, 3 dagen W., en 4 dagen N. W. De te 8 uur 's morgens waargenomen baro meterstand was in Maart het hoogst 771 mM, den 17 en 18den, het laagst 747 mM. den 25sten, in April het hoogst 773 mM. den 8sten, het laagst 757 mM. den ödende thermometer Farenheit op daguur wees het hoogst in Maart 46 gr. den 18den, in April 55 gr. den 15den, en hot laagst, in Maart 32 gr. den 5den, in April 37 gr. den 9den. De man, die te Philippine door de pokken aangetast was, is thans genezen. De ziekte heeft zich gelukkig tot dit eene geval bepaald. ONDERWIJS. In het gebouw Dam F 2, naast de koren beurs, alhier werd heden de daar gevestigde christeljjke bewaar- en voorbereidingsschool Daarbjj werd het woord gevoerd door de heeren K. J. de Koster, voorzitter van het bestuur der schoolvereeniging, A. Littooy, dr «enaar en C. Verhage, voorzitter der Ver eeniging van Geref. schoolonderwijs alhier, ter wgl ook het nieuw benoemde hoofd, mej. B. M. Otter, enkele woorden sprak. De kinderen, een dertigtal, werden onthaald op eenige versnaperingen en ontvingen elk een verrassing. Tjj hebben heden middag een kjjkje geno men in de school. Zjj heeft twee leslokalen en een speelkamer, terwgl er bovendien in de open lucht ook nog een apeelplaatsje is. De lokalen zgn niet groot doch goed licht en de gelegenheid voor ventilatie is uitstekend. Het onderwjjs wordt gegeven volgens de Fröbelmethode. De school is voor kinderen van allerlei rang of stand toegankeljjk. Zjj die het gestelde schoolgeld niet kunnen betalen of voor wie het te veel is, kunnen voor minder of koste loos toegang voor hunne kinderen verkrjjgen. Zaterdag had te Zierikzee het exa men plaats der leerlingen van de ambachts school. De geleverde proeven getuigden, zoo schrgft men ons, voor den gver en de vorde ringen der leerlingen en voor het degeljjke onderwjjs der leermeesters. Na afloop werden door den voorzitter, den heer J. A. de Brujjne, de diploma's uitgereikt met een harteljjke toespraak aan A. van Blop- poel, H. C. van Arenthals en D. Ornée voor het timmeren; aan J. Laven en F. Mags voor smeden en aan P. J. v. d. Velde voor het schilderen. Bg de diploma's werden gevoegd de door hen vervaardigde proefstukken. Een hunner D. Ornée betuigde namens allen het bestuur en hun leermeester dank voor het ontvangen onderwijs, waarna de voorzitter de vergadering sloot. Voor de vacante betrekking van onder wijzeres aan de O. L. school te Zuiddorpe heeft zich éen solicitant aangemeld. LANDBOUW. In het Maandblad der Maatschappij tot bevordering van '.andbomo en veeteelt in Zeeland is opgenomen het verslag over de werkzaam heden van den zuivelconsulent in onze provin cie gedurende het jaar 1901. Betreffende zuivelbereiding en veeteelt wer den op onderscheiden plaatsen 19 spreekbeur ten vervuld. Over het algemeen was de opkomst matig. Te Goes werd een zuivelcursus gehouden met een 25 tal boerendochters. Na eenige mededeelingen daaromtrent zegt de zuivelconsulent «Of de qualiteit dor boter door het houden van cursussen echter veel vooruit zal gaan. meen ik te mogen betwjjfelen. Wegens het gemis van jjs is het met den besten wil niet mogeljjk in de gewone boerderjj onder alle omstandigheden voldoend lage temperaturen aan te wenden. Op de hoedanigheid van het water, dat men beschikbaar heeft om de boter te wasschen, is dikwjjls veel af te dingen. Het bewaren der boter, voor ze wordt verkocht, moet vaak geschieden in kelders, die veel te warm zgn. De inrichting van verscheidene koestallen is slecht. Meermalen heb ik kunnen constateeren dat onzindeljjke, slecht geventi leerde stallen een zeer nadeeligen invloed uit oefenen op de deugdelijkheid der melk. In sommige streken is het bjjna onmogeljjk ge schikt melkpersóneel te verkrjjgen, zelfs tegen zeer hoog loon. In weer andere streken is geen prikkel om de qualiteit des boter te verbeteren, omdat ze, wegens het ontbreken van een markt, daar toch niet naar betaald wordt. Kortom, er zgn velerlei oorzaken, die niet weggenomen kunnen worden en waardoor een merkbare algemeene verbetering van de qualiteit der boerenboter ten eenenmale tot de onmogelgk te vervullen wenBchen zal blgven bèhooren. Trouwens, de ontwikkelings-geschiedenis der zuivelindustrie van de laatste jaren, heeft ge noegzaam bewezen, dat het eenige middel om dien wensch te verwezenlijken, bestaat in het verwerken der melk in goed ingerichte fabrieken. Men is hier vrjj algemeen de meening toe gedaan, dat het fabriekmatig verwerken der melk niet voordeeliger kan zgn dan de tegen woordige manier van handelen. Het aantal koeien, waarvan de melk in fabrieken wordt verwerkt, bedraagt dan ook slechts het tiende gedeelte van het geheele aantal dat in de provincie wordt aangetroffen. In hoeverre die vrjj algemeen heerschende meening juist is, dient dus doormjj te worden onderzocht en beantwoord." Daartoe zal de zuiveloonsulent trachten de noodige medewerking te verkrjjgen. Het aantal monsters afgeroomde melk en karnemelk, dat den zuivelconsulent ten onder zoek werd aangeboden, was zeer gering. Slechts een zestal veehouder smaakten hiervan gebruik en in bjjna al die gevallen bleek het geen overbodige zaak te zgn. Herbaaldelgk werd den zuivelconsulent ad vies gevraagd over onderscheidene zaken. KERKNIEUWS. Tot lid der centrale commissie tot de algemeene zaken van het Nederl. Israël, kerk genootschap iB voor het reBBort Zeeland ge kozen de heer M. L. Jacobson te Middel burg. Zondag voormiddag werd te Bier vliet bg de Hervormde gemeente de heer W. J. Yal als predikant bevestigd door den heer Metz van Rotterdam, die een preek hield over Johannes 1 vers 8, tweede gedeelte. In de namiddag godsdienstoefening deed de bevestigde zgn intrede en preekte over 1 Cor 1 23 en 24. De Paus verleende aan monseigneur dr H. J. A. Schaepman, die thans nog te Rome vertoeft, de hoogste onderscheiding, die aan een geesteljjke kan worden geschonken, door hem te benoemen tot Protonotarius Apostolicus. Wekelijksche opgaaf betreffende de Ned. Herv. kerk. Beroepen naarHaamstede A. M. Brouwer, cand.; Urk J. J. van der Grient te Giesen- Oudkerk Bosum Klein Wassink te Leimuiden; Edam A. Stamrood te GrootenbroekNumans- dorp P. S. Meerburg te Maaslanden naar Hem W. Hamilton of Silverton Hill, cand. Aangenomen naar Drumpt door W. G. Doorne te Heinkenszanden naar Papendrecht door A. Prms te Groote Lint. Bedankt voor Westkapelle door fl. Boersma te Hollandflche veldKage en Hoogeloon door J. Hoogenraad, cand.; en voor Morra c. a. door H. Krimp te Midwolde en De Leek. Gereformeerde kerken- Beroepen naar: Langerak aan de Lek A. 3. de Boer, cand.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1902 | | pagina 1