MIDDELBIRGSCHE COURANT.
N°. 90.
14oe Jaargang,
1902.
Donderdag
17 April,
FEUILLETON.
BEROUW!
Deze 'courant verschgnUd a g e 1 g k s, met uitzondering yan Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
THERMOMETER EN VERWACHTING.
16 April 8 uftvm. 50 gr., 12 n. 50 gr., av. 4 u. 50 gr. F. Verwacht: zwakke tot matige N.
W. wind, opklarend weer, weinig verandering in temperatuur.
Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50; elke regel meer 20 cent. Keclamens 40 cent per regel.
Groote letters naar de jdaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Np verheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau
A. HE liA MAR Azn., N.Z. Voorburgwal 266» Amsterdam.
Middelburg 16 April.
TOESTAND KONINGIN.
De St. Crt. bevat het volgende
Bericht omtrent den gezondheidstoestand van
Hare Majesteit de Koningin.
Hare Majesteit de Koningin is sedert eenige
dagen ongesteld en houdt ter wille van een
algemeen gevoel van ziek zgn en tempera-
tuurBverhooging het bed.
(get.) Dr Roessingh, L. Pot.
Dinsdagavond is de Koningin-Moeder met
gevolg te Apeldoorn aangekomen. Zg werd
verwelkomd door Prins Hendrik.
Wg ontvingen heden nog de vo'gende tele-
graphische berichten
Uit 's Gravenhage: De heden ochtend
alhier ontvangen berichten omtrent den ziekte
toestand van H. M. de Koningin luiden gun
stig.
Uit Apeldoorn; Dr Roessingh over
nachtte in het paleis.
Tweemaal daags zullen bulletins uitgegeven
worden.
Voor eventueel nadere tg dingen zie men
de Laatste. Berichten.
Het totaal der eerste drie maanden 1902
as 28.139.981,88Va tegen 28.227.039,87 in
hetzelfde tgdperk van 1901. N Crt.)
OPMERKELIJK
mag wel heefcen, vooral in verband met de
kleinzielige klacht, dezer dagen geuit over
den minister van justitie dat, zooals ge
meld, tot lid van het Gerechtshof te Arnhem
benoemd is de heer mr P. C. 't Hooft.
De afgetreden raadsheer, mr J. S. Hgmans
is een Israëliet; het Hof plaatste op de aan
beveling de heeren mrs A. J. Blom, S. Gratama
en A. J. L. Nypels, van wie geen Israëliet of
anti-revolutionnair is, wel éen katholiek, en
de katholieke minister draagt ter benoeming
voor buiten de aanbeveling om een anti-
revolutionnair l
Neemt mr P. C. 't Hooft die benoeming aan,
dan moet hg aftreden als lid der Eerste kamer
voor Gelderland.
DE RIJKSMIDDELEN.
De maand Maart heeft een ton meer in de
schatkist van het rgk gebracht dan de gelgk-
namige maand van 1901. De opbrengst der
rgksmiddelen bedroeg nl. f 11.454.858.67 tegen
11.354.010.26 in dezelfde maand van het
vorig jaar. Daardoor is de achterstand van 2
ton, die in de vorige maand, vergeleken bg
verleden jaar, moest geconstateerd worden,
thans tot ongeveer éen ton ingekrompen.
De directe belastingen toonden alweder geen
gunstige uitkomst aan, ditmaal veroorzaakt
door de grondbelasting, die anderhalve ton
minder opbracht, terwgl ook de bedrgfbelas-
tmg 40.000 lager was, zoodat het totaal
2.423.867.32 bedroeg tegen J 2.617.791.23 in
Maart 1901.
Ook de invoerrechten leverden 25.000
minder op.
In de groep der accgnzen vallen slechts
geringe schommelingen op te merken,
de suikeraccgns van 1.387.248,88l/s in Maart
1901 tot 1.455.165,97 in Maart 1902, het
•geslacht" eveneens van 272.418,807* tot
307.199, de accgns op het gedistilleerd daalde
van 2.144.218,197a tot 2.082.264,007» zoo
dat het totaal dezer groep voor dit jaar
45.000 minder is dan dat van verleden jaar.
De successierechten waren echter niet minder
dan 180.000 hooger, zoodat, evenals
Februari van dit jaar, deze belasting krachtig
heeft medegewerkt tot het gunstig resultaat
der maand.
Voorts mag een meerdere opbrengst der
domeinen worden vernield, die een stgging
aanwgzen van 78.000ook de postergen
waren weder hooger, en wel 46,000, terwgl
daarentegen de rgkstelegraaf met 16.000 en
de loodsgelden met 12.000 achteruitgingen.
Neemt men in aanmerking, dat het ditmaal
alweder voornamelgk de successierechten waren,
die de maand goed maakten, dan kan dus
slechts van een betrekkelgk gunstige maand
gesproken worden.
Uit het Engélsch.
VAN
Mrs NEWMAN.
In de grootste van twee sombere, kaal
meubelde kamers, in een blok van huurhuizen)
aan de Zuid-Oostzgde van Londen, lag een
man van omstreeks vgf en veertig jaar, in het
laatste stadium eener langdurige ziekte. Het
gordgn was nog opgehaald, zooals de dokter
het gelaten had, toen hg nog een laatsten blik
op zgn patient wierp, en de warme, schelle
Junizon viel ongehinderd op het vervallen,
bleeke gelaat van den stervende. Het licht
hinderde hem niet meer.
De dokter was stil heengegaan met
ernstigen, meewarigen blik op de andere per
soon in de kamer, een achttienjarig meisje,
dat voor het bed geknield lag.
»Zg wil nu liever alleen zgn met haar
vader", had hg gezegd tot drie of vier vrouwen,
die hem op zgn tocht naar beneden opwacht
ten, met ietwat luidruchtige, doch goedhartige
dienstaanbiedingen. De hulp, die zg konden
aanbrengen, was niet wat er in dit geval ver-
eischt werd, meende hg, en de ervaren ver
pleegster, die hg zou zenden, kon binnen eei
KORTE MEDEDEELINGEN
VERGADERINGEN.
Te Zutphen is Zondag en Maandag de jaar
vergadering gehouden van den Algemeenen Neder-
landschen 1 immerliedenbond, waarop ook de
afdeelingen Goes, Middelburg en Vlissingen
waren vertegenwoórdigd.
De volgende besluiten werden genomen:
Aan het hoofdbestuur blgve telken jare over
gelaten, om te bepalen, waar de jaarvergade
ring zal plaats hebben. Zeer waarschgnlgk zal
die van 1903 te Amersfoort worden gehouden.
Wegens financieele redenen bestaat er geen
gelegenheid om van het vakblad een weekblad
te maken.
In het volgende jaarboekje zal naast een
lgst van vreemde woorden ook een »lgst van
eerste hulp bg ongelukken" verschgnen.
begrooting voor het volgende jaar met een
De ontvangst van f 3900 en een uitgave van
f 1300 werd vastgesteld.
De vergadering kende een gratificatie van
100 toe aan de redactie van het vakblad
eene van 25 aan de commissie voor het
jaarboekje.
In zake de werkloosheid werd besloten het
hoofdbestuur op te dragen, zoo spoedig mo-
gelgk de verschillende vakbonden en alge-
vereenigingen bgeen te brengen tot
een landelgk comité, teneinde van Regeerings-
wege een statistiek te krggen omtrent den
omvang van de werkloosheid in ons land,
waardoor bg de wet het beginsel van ver
plichte opgave bg werkloos komen op den
voorgrond worde gebracht.
Voorts werd nog besloten, dat de bond er
bg de regeering op aandringe om het rgk,
de provinciën en de gemeenten en zoo moge-
lgb ook de polderbesturen en waterschappen
bg de wet te verplichten om in de bestekken
van aanbesteding bepalingen te doen opnemen
tot het vaststellen van maximum-arbeidstgd
i minimum-loon.
Het reglement der weers'tandskas werd in
zgn geheel aangenomen. Als zetel van het
hoofdbestuur werd Amsterdam aangewezen.
In de te Utrecht gehouden algemeene ver
gadering van de Vereeniging tot oprichting en
volkssanatorie in Nederland is
besloten het sanatorium te Hellendoorn op
Mei a. te openen.
Een voorstel om de plechtige inwgd ing
te laten werd verworpenhet
hoofdbestuur is echter uitgenoodigd bg de
inwjjding de meeste zuinigheid te betrachten.
Tot adjunct-directrice werd benoemd mej.
S. O. Charbon, tot boekhouder de heer P, van
Grieken, en tot machinist de heer J. Ofinans.
Tot leden van 't hoofdbestuur werden gekozen,
in de plaats van de heeren baron Mackay, dr
Driessen, prof. Talma, dr De Boer en dr Herm.
de Jong, welke laatste alleen herkiesbaar was,
de heeren prof. Drucker uit Leiden, dr Kooy
uit Groningen, prof. Rosenstein uit Leiden,
dr Herm. de Jong uit Don Haag en mr Van
Hettinga Tromp uit Leeuwarden.
TWEEDE KAMER.
Bg herstemming voor een lid der Tweede
kamer in het district Maastricht is gekozen de
heer T. Janssen met 2090 van de 3874 geldig
uitgebrachte stemmen. De heer mr E. Sassen
had er 1784.
Oost-Indië
De jongste mail bracht Indische bladen aan
loopende tot 18 Maart.
In Zuid-Nieuw-Guinea is weder gevoohten.
Aan een van den assistent-resident ontvangen
telegram (12 Maart van Thursday Island ver
zonden) wordt het volgende ontleend
Einde Februari had een nachtelgke overval
van de bevolking plaats, welke zonder verlie-
onzerzgds werd afgeslagen. De wegge
trokken inboorlingen hielden zich rustig.
De gezondheidstoestand is goed.
Het Bat. Nbldteekend hierbg aan
Het is zeker zeer geruststellend te verne
men dat de bevolking zich rustig houdt tot
weder eens van zich hooren laat. Wg her
balen het: van Zuid-Nieuw-Guinea kunnen wg
nog heel veel pleizier beleven
In het begin van Mei gaat de gouverneur-
generaal een reis van ongeveer twee weken
maken, ten einde zelf een en ander in oogen-
schouw te nemen in verband m*t de verdedi
gingsplannen en de verdedigingswerken.
De reis zal aanvangen te Tandjong Priok.
Z. E. denkt den 19en Mei te Gheribón aan te
komen, om over land de Preanger te bereiken
tot het bezoek van Bandoeng, Tjimahi, Batoe-
djadjar enz.
De legercommandant zal den gouverneur
In het begin der vorige maand heeft te
Medan een groote brand gewoed. De brand
ontstond in het gebouw van de Delische bazar
is toen overgevlogen naar de magazijnen
van de firma Güntzel en Schumacher en
daarop naar de Chartered bank. De brand
er was totaal onvoldoende en het was
voornamelgk aan het optreden der militairen
te danken dat er geen grootere verwoestingen
werden aangericht. Er heerschte een ontzet-
Ie verwarring. Omtrent de oorzaak was
niets te zeggen.
UIT STAD EN PROVINCIE.
De bespreking van het herhalingsonder
wgs in eene vergadering van de afdeeling
Middelburg der vereeniging Volksonderwijs, op
Dinsdagavond, waartoe belangstellenden waren
uitgenoodigd, bleek noch bg de leden noch bg
bet publiek veel belangstelling te wekken. In
de Kegelbaan van de sociëteit De Vergenoeging
toch, waar die bespreking plaats zou heb'
waren, met hen die aan de bestuurstafel waren
half uur er zgn.
>Ja, de Moores waren altgd een beetje
ontoeschietelgk geweest, nooit heel gezellig
als buren," stemden de dames toe, terwgl zg
zich terugtrokken, om eenige belangrgker ge
beurtenissen in het blok te bespreken.
Het jonge meisje, dat voor het bed geknield
g, bad in stilte en kon aan niets anders
denken dan dat het leven van het eenige
en, dat zg liefhad, van haar vader, weg-
kwgnde en weldra geheel zou ophouden. Over
een paar uur of minuten zou zg alleen
op de wereld staan.
De omstandigheden hadden dit tweetal
dichter tot elkaar gebracht dan gewone vaders
en dochters. Haar moeder stierf toen zg nog
een kind was en sedert was het eenige doel
van zgn leven geweest om haar alles te geven
wat hg kon. Zg was op goede scholen ge
weest, waar zg veel profiteerde; en daar zg
meende dat haar vader in goeden doen was
en geheel opging in zgne zaken, had zg
daarin de reden gezien, waarom zg de vaoanties
ook op school doorbracht, en hem heel zelden
zag. EerBt toen zg op haar zestiende jaar
van school kwam en zgn armoedige woning
betrok, had zg begrepen hoeveel opofferingen
hg zich voor haar getroost had.
Het geld, dat Moore had uitgegeven Moore
was een naam, dien hg vrg willig gekozen
had voor de opvoeding zgner dochter, had
hg verdiend met hard werken, als klerk op
een kantoor. Nu wist zg hoeveel hg zich had
moeten ontzeggen om haar zooveel te laten
leeren.
Sibyle Moore bezat nog meer dan een groote
fijngevoeligheidzg toog terstond aan het
werk om haar aandeel te kunnen dragen in
de dagelgksche uitgaven, en voelde zich zeer
gelukkig toen zg, op aanbeveling harer gewe
zen schooljuffrouw, een betrekking kreeg bg
een oudere dame, om haar 's morgens voor te
lézen, waardoor zg nog tgd over had ombaar
vader verder op den dag te helpen. Zgn hard
werken en zelfopoffering waren niet te ver-
Fs geweest; hg wist nu dat zg in staat
was om haar brood te verdienen, als hg er
niet meer zgn zou. In het laatst van
ziekte was dit besef echter niet voldoende
geweest om hem rust te geven, daar zgn ge
dachten steeds terugkeerden tot de voorrech
ten, waarop zg volgens hem aanspraak had.
Half droomerig mompelde hg steeds over een
park en een oud huis, en een geachten naam,
die haar toekwam, als er geen groot onrecht
geschied ware.
Voor de buitenwereld was Steven Moore
altgd een koel, terughoudend man geweest,
die geen vertróuwelgbheid gaf, noch vroeg.
Voor zgn dochter was hg steeds een allerliefst
vader en een zeer aangenaam gezelschap met
zgn groot verstand, zgn ontwikkelden geest
en zgn kinderlgb gemoed. De terughoudend
heid, die zgn best.e zgde verborg voor de
niet meer dan een dozgn personen
aanwezig.
De heer L. A. E. van der Leg, die de in
leiding van het onderwerp op zich genomen
had, begon met het een en ander mede te
deelen over de wgze van werken van de ver
eeniging Volksonderwijs, welker doel hg aan de
hand der statuten uiteenzettein een paar
woorden is datverheffing van het Nederland-
sche volk.
Spreker wees er op dat de belangstelling
tot nog toe niet groot is, doch dat toch in den
laatsten tgd uitbreiding en verlevendiging kan
worden geconstateerdmeer en meer slaagt de
Vereeniging er in, om, wat ook een deel is
van de taak die zg nastreeft, het onderwgs en
de ouders nader, tot elkaar te brengen.
Daarna tot zgn onderwerp komende, zette
j uiteen wat de wet voorschrgft omtrent
herhalingsonderwgs, om vervolgens de inrich
ting ervan te behandelen.
Dit onderwgs, bestemd om ten goede te
komen aan de breede schare van kinderen van
den arbeidenden stand, behoort, naar sprekers
meening, niet overal gelgk te zgn. In een
dorp moet het anders zgn dan in een stad,
doch zoowel op het platteland als in de steden
moet het leeuwendeel komen aan de Neder-
landsche taal. Hiermede bedoelde spreker
niet gramatica, vervoegingen en verbuigingen,
maar leesonderwgs, zoodat de leerlingen ge
oefend worden in het vlot lezen en het maken
opstellen. In de tweede plaats moet
schrgven worden geleerd, opdat de scholieren
een brief kunnen schrgven en hunne gedachten
duidelgk op schrift brengen.
Op een herhalingsschool ten plattelande
dient ook onderwgs te worden gegeven in
landbouwzaken.
Voor een stad als Middelburg zou spreker
het herhalings, beter gezegd voortgezet, onder
wgs willen splitsen in drieën.
In de eene school, bestemd voor aanstaande
handwerkslieden, zou hg de leBsen de wet
Btelt die op 96 uren 'sjaars behalve over
de twee genoemde hoofdvakken, willen doen
loopen over meetkundig rekenen, teekenen en
natuur- en werktuigkunde in populairen vorm.
In een andere school, voor aanstaande kantoor-
a handelsbedienden, zou handelsre kenen,
boekhouden, een vreemde taal (naarmate van
behoefte der streek) en aardrgkskunde
moeten onderwezen worden.
In een derde scnool, voor meisjes bestemd,
dienden de lessen te loopen over onderwgs in
nuttige handwerken, gezondheidsleer in
populairen vorm en warenkennis.
Vervolgens gaf de spreker een schema van
de verdeeling der uren en deelde bg 't een en
ander mede over de leermiddelen, die van
eenvoudigen aard kunnen zgn.
Na afloop der inleiding vroeg de heer mr
J. P. F. van der Mieden van Opmeer wat
eigenlgk het doel der bgeenkomst was, waarop
de heer Van der Ley antwoordde dat dit was
een meening te vestigen omtrent het herha
lingsonderwgs, zooals dit hier ter stede dient
te worden ingericht.
De heer Van der Mieden van Opmeer stelde
daarop in het licht dat die zaak reeds een
zekere vastheid heeft en er reeds een plan is
opgemaakt. Z. i. ware het practischer geweest
wanneer men had afgewacht tot dit plan
publiek domein ware geworden en dan de zaak
had besproken.
De heer Van der Leg meende dat het dan
te laat zou wezen. De Handelingen van den
raad verschgnen in 'den regel zeer kort vóór
de raadsvergaderingen en dan i9 er geen tgd
meer om een vergadering bgeen te roepen.
De heer A. de Haas stemde dit toe en
geloofde het daarom nuttig wanneer de verga
dering den wensch uitsprak dat bg belangrgke
quaesties, die in den raad moeten behandeld
worden, de stukken tgdig worden gepubliceerd,
opdat de burgerg zich daarover kunne uit
spreken.
Ten slotte werd met algemeene stemmen
aangenomen een voorstel van den heer Van
der Mieden van Opmeer om zich te richten tot
het gemeentebestuur met verzoek om de plan
nen ten opzichte van het herhalingsonderwgs
vroegtgdig te willen publiceeren, teneinde die in
de vergadering van Volksonderwijs te kunnen
bespreken.
Dinsdag werd door den keurmeester van
visch I. van der Sluis alhier afgekeurd een
partg »Hollandsche waar", tg bokking, die met
de Middelburgsche boot van Rotterdam was
aangevoerd.
Denzelfden dag werd nog een partg bokking
hier aangebraoht, die echter, wgl werd opge
geven dat zg niet voor Middelburg was be
stemd, niet ter keuring werd aangeboden.
Een deel dezer visch wérd echter toch in
de stad uitgeleurd en de koopers ervan moes
ten tot hun schade ervaren dat zg bedorven
waar hadden gekocht.
Tegen den leurder zal procesverbaal opge
maakt worden.
Het voorgevallene moge den liefhebbers van
de veel gebruikte »Hollandsche waar" tot
waarschuwing strekken om goed uit de oogen
te zien en bg twgfel aan de hoedanigheid, het
bewgs van verrichte keuring te vragen.
Uit Vlissingen.
Bg het op de haven komen van het Duitsehe
rgkspoststoomschip Koning, dat, van Zuid- en
Oost-Afrika komende, passagiers en mail moest
ontschepen, kwam Dinsdag dat vaartuig in
aanraking met de mailboot Engeland van de
maatschappg Zeeland. Dat schip bekwam schade
aan de brug en twee gaten, een boven en een
onder de waterig n.
De Engeland is naar de fabriek De Schelde
verhaald tot herstelling van de schade.
De kapitein bg het 3e reg. infanterie Staal
met 1 Mei overgeplaatst van Vissingen
naar Kampen.
Een der medewerkers van Het Vad. die
Dinsdag den proeftocht van het stoomschip
Goentoer meemaakte, meldt dat die proeftocht
uitmuntend is geslaagd. Tegen negen uur van
Vlissingen vertrokken, kwam de jongste stoo-
van de Rotterdamsche Lloyd omstreeks drie
uur den Waterweg binnen, na den tocht tot
ren voorbg Scheveningen te hebben doorgezet.
Het sehip en de machines voldeden in elk
opzicht uitstekend en het talrgk geselschap,
dames en heeren, aan boord aan een dejeuner
vereenigd, uitte de beste wenschen voor de
onderneming en voor het prachtig vaartuig,
waarmede haar vloot verrgkt is.
Dinsdag geraakte te Heinkenszand
een zesjarig knaapje in een waterput. Een
broertje waarschuwde de moeder, die zonder
aarzelen in den put sprong om haar kind,
oogen van vreemden, schreef zg toe aan
groot onrecht dat hem vroeger wedervaren
moest zgn, een onrecht, waarover hg echter
tot nu toe nog nooit met haar gesproken had.
n vooruitzichten in het leven waren ver
woest, niettegenstaande zgn grooten natuur-
lgken aanleg en een uitstekende academische
opleiding. Dat wist zg, en zg had gezien dat
gedurende zgn ziekte zgn gedachten steeds
terugkeerden naar zgn gelukkige jeugd
dan naar de daarop gevolgde jaren van be
proeving en leed.
Eén ding vertelde hg haar en trachtte haar
dit ook vooral in te prenten, dat hg den naam
van Moore gekozen had, om te verhinderen
dat zgn eigen naam bekend werd bg demen-
schen met wie hg in aanraking kwam.
»Onze naam is Harland, onthoud dat goed
Sybille, Harland
»Ja vader, ik zal het niet vergeten."
»Gg zult uw geboorteakte vinden en mgn
trouwakte met uw moeder, die lieve vrouw,
die verkozen heeft mgn ongeluk te deelen*
Een brave, oprechte vrouw, die mg tot aan
haat dood toe getrouw ter zgde heeft gestaaü-
Een groot onrecht een vreemd onrecht."
Diep bedroefd legde het jonge meisje haar
wang op zgn hand, die door geen liefkoozing
meer te verwarmen was. Het was niet haar
kleinste beproeving om te moeten duisteren
naar dit onsamenhangende gepraat over een
•groot onre ht", een »wreed onrecht", waarop
hg telkens weer terug kwam.
•Het wordt donkerSybille, waar zgt ge
»Hier ben ik vaderik verlaat u niet.'
Hg merkte dus niet meer dat zgn hand in
de hare lag.
Een groot, een wreed onrecht."
Vergeet het, vader. Denk liever hoe
gelukkig wg samen geweest zgn. Denk aan
uw onbaatzuchtige goedheid voor mg."
»Gelgk wg hun vergeven, die tegen ons
gezondigd hebben 1 Er meet vergiffenis zgn
eer ik ga. Hoort gg, Sibylle, volledige ver-
>Ja vader."
Zgn gedachten dwaalden weer af naar zgn
jeugd, en hg riep zgn broeder Wilfred.
«Laat ons nog eens de oprglaan afren
nen. WilTwaalf passen voor daar ga je
Ik gheb Wilfred gewezen waar het nest was,
dus het is mgn schuld niet; uw terrier tegen
mgn pony dat is een goede ruil voor u,
ouwe jongen. Roept ge, Wil Wacht ge
daar op mg Sybille, waar ben je
Zg gaf ham wat te drinken en hg begon
weer: sGg moet mg beloven dat gg dit voor
mg doen zult, Sibylle Zeg aan Wilfred
»Wat maet ik hem zeggen, vader Zg
had tot nu toe nooit gehoord dat hg nog een
broeder had
»Ga heen naar het oude huis."
»Waar
»Het park, gg weet wel HareBÊeld