MIDDELBlR(iS€HE COURANT. 148c Jaargang,, 1902. Zaterdag 1 Maart. KI. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als vooralle plaatsen in Nederland franco p.p., f 2, Afzonderlijke nummers kosten 5 cento THERHOHBTE» KW VERWACHTING. 28 Febr. 8 u. vm. 46 gr., 12 u, 50 gr., av. 4 u. 52 gr. F. Verwacht: matige Z. W. wind, zwaar bewolkte lucht, regenachtig weer, weinig verandering in temperatuur. V Advertentiën: 20 cent peï regel, ©eboort®-, dood- ®n alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Eoclames 40 cent per regel Sroofce letters naar de plaato, die zij Innemen, Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Ngverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algamaesm Adwarfosatia-r A, HBfiS liA MMM ta., M.S. Y©«bEffïWBl An0t«r4ta!tt. Middelburg 28 Februari. TEGENSPRAAK. Naar aauleiding van hetgeen wg in ons no turn er van Woensdag schreven over tegen spraak door de regeering van de in de laatste dagen verspreide geruchten omtrent vereenigde zittingen der Staten-generaal of vergaderingen in comité-generaal, meldt men ons uit Den Haag dat die tegenspraak volstrekt niet als een regeeringstegenspraak is te beschouwen. Zjj geschiedt geheel op eigen verantwoorde lijkheid van een bekend correspondentiebu reau, dat op eigen initiatief informaties inwint en daarbjj naar de beste bronnen zoekt. Wg danken voor die inlichtingen en uiten, uit erkentelijkheid daarvoor, de hoop dat zij, die zich zoozeer begveren om de waarheid de onwaarheid of te wel de leugens te doen in halen, ook daar, waar zjj in offioieele kringen licht zoeken, niet op een dwaalspoor worden gebracht Trots die tegenspraak blgven in de buiten- laudaohe pers allerlei geruchten omtrent onze Koningin stand houden met een zeldzame hardnekkigheid. Zoo wordt heden uit Rome geseind dat, vol gens de Sans Remo, een in de Italiaansche Rivièra verschijnend blad, onze Koningin te gen half Maart aldaar eene villa huurde. Deze week verscheen H. M. tweemaal op een concert en heden geeft zg een diner aan de leden van het corps diplomatique. Toch blgven ongunstige berichten omtrent haren gezondheidstoestand de ronde doen Volgens een zou er, daarmee in verband, kwestie zyn van een regentschap. Volkomen eenstemmig. De Standaard sckgnt heel wat moeite te hebben om toch vooral zgne aanhangers goed in te prenten dat in de Tweede kamer de Rechterzgde homogeen is. ■•Nu, het zal, met het oog op de toekomst, die vele illusies zal wegnemen, wel noodig zgn zulk een idee ingang te doen vinden. In het jongste nommer van genoemd blad haalt de redactie de getuigenissen van dr Sohaepman, jhr mr A. F. de Savornin Lohman en dr De Visser aan om dat beweren te staven. En zjj voegt bg die aanhalingen deze slot woorden »Uit de hier aangehaalde woorden blgkt óók uit hetgeen de heeren Van Kempen en Schokking zeiden voldoende, dat de Rech terzgde op het stuk van een Regeeringsbeleid op den grondslag der Christelgke beginselen volkomen eenstemmig was. Anti-revolutionai ren, vry anti-revolutionairen, roomsch-katho- lieken en Christelgk-historischen stonden op dit hoofdpunt schouder aan schouder. En wat de Premier van het Kabinet in de ontwikkeling en de toelichting van de begin selen, waarvan de Regeering zou uitgaan, zeide, sloot zich geheel aan bg hetgeen door de partgen Rechts tegenover de beschouwingen van de leden Links was betoogd". Wg gunnen de Standaard-redactie het ge noegen om zich in die homogeniteit te ver heugenof liever die zgn lezers voor te houden. Maar ons dunkt dat alles aankomt op de toepassing van die christelgke beginselen, op daden. Verschil van gevoelen over die prin cipes zeiven heerscht er reeds genoegen bovendien, al mogen de hoofden der partg nog zoo mooi redeneeren in algemeene termen, de volgelingen vragen meer. Als zy straks zien dat van wederinvoering van de doodstraf niets komt; dat een nieuwe Zondagswet maar slechts half voldoet en ook slechts half voldoen kan met het oog op dt eischen der Bamenleving aan de verwach tingen die velen vóór de verkiezingen daar omtrent koesterdenals het protectionisme ook lang geen reden heeft om hoogtg te vie ren terwjjL nu reeds blgkt dat de houding van het kabinet tegenover de leerplichtwet bg zeer velen ontevredenheid wekt en tot krachtige, alles behalve vriendschappelgke protesten aanleiding geeft, dan hebben prac- tische menschen volkomen het recht te bewe ren dat al dat geredeneer van het orgaan van dr Kuyper al bitter weinig hout snydt. Zoo onnoozel zijn de volgelingen niet om alles maar grif aan te nemen wat de heeren, die als leiders optreden, gelieven te vertellen. Wg voorspellen dat bg de toepassing der christelgke beginselen op ons Staatsbestuur ze ook ditmaal, evenals meermalen, fiasco zullen makenj uist ook om het verschil van gevoelen dat daaromtrent onder de zich bg voorkeur noemende Christenen heerscht. Kameroverzicht. Zitting" van Donderdag. Evenals als wg gisteren bg de behandeling der militaire bevorderings- en pensioenwetten, herinnerd werden aan het geval van den Indi- schen luitenant Bosch de discussie liep nl. over oneervol ontslagen officieren zoo moesten wg bg de beraadslaging van heden telkens onwillekeurig aan de Dreyfus-zaak denken. Zonder dat het historisch dossier ultra secret ter sprake kwam, zat het er toch in art. 58 in. En het amendement, door den heer Fokker op dit artikel voorgesteld, dadelgk door den minister als een verbetering overge nomen, zorgt er nu voor, dat de beklaagde kennis zal krggen van alle stukken, voor zoo wel als tgdens de behandeling zjjner zaak ingebracht. De Gonze's en Pellieux's en hoe die anderen ook nog verder mogen heeten, ik ken ze niet allemaal meer, hebben bg ons zeer weinig kans. Bg de militairen zal dus geen recht kunnen gedaan worden op stukken, waarvan de beklaagde onkundig is gehouden. In art. 54 stak ook een stuk der Dreyfus- affaire. Het handelde over de vragen, door den Raad van Onderzoek te beantwoorden, en wg gingen in gedachten onwillekeurig terug naar de >zcven kameraden", die in 1894 vol gens eer en geweten dien anderen kameraad" veroordeelden, vooral op grond van hunne overtuiging", en minder op dien van bewezen feiten. Nu is een Raad van Onderzoek wel geen brggsraad, maar toch was er reden ge noeg voor een vergelgking. In elk gevaler stonden gewichtige belangen bg op het spel.De quaestie was nl. dezeof het voldoende is in de wet te bepalen, dat de Raad van Ondei- zoek advies zal hebben uit te brengen alléén gegrond op de overtuiging der leden dat de beklaagde schuldig is, dan wel of die over tuiging moet berusten op behoorlgk bewezen feiten. Hierbg kwamen de juristen en de mi litairen in het vuur. Tal van amendementen, ook op andere punten betrekking hebbende, zoo b. v. dat van den heer Fokker over open bare en geheime stemming der leden waren hierop ingediend en het duurde geruimen tgd voordat men tot een beslissing kwam. De argumenten, vóór en tegen de zienswgzen der verschillende sprekers over en weer te berde gebracht, veroorloove men ons hier over te slaan. Genoeg zg, dat, toen de heer De Savornin Lohman zgn duitje in het zakje wierp en het amendement van den heer Verhey ondersteunde, d9 minister dat in dien geeBt gewgzigde artikel over nam, zoodat er thans alleen sprake kan zgn van werkelgk be wezen feiten. De heer Fokker was ditmaal minder gelukkig-met zgn amendementen die beide verworpen werden. Meer succes had hg met een amendement op art. 56 (instelling van Raden van appèl). Met 55 tegen 30 stemmen werd zgn voorstel aangenomen om het recht van appèl niet tot bepaalde gevallen te be perken. De minister had er zich tegen verklaard, en ook de heer Van Dedem, namens de Commis sie van Rapporteurs. Hiermede was dus eigen- lgk de discussie van dit artikel afgeloopen. Maar op eens stond de heer Idainga op en vroeg stemming over het artikel en toen begon de discussie van voren af aan. De heer Idsinga ging zelfs een gemoedelgk betoog houden of zoo'n instelling weLnoodig was; de heer Verhey liet zoo'n kans niet voor- bggaan en praatte ook nog een kwartiertje over de wenschelgkheid van een dergelgke in stelling; vervolgens liet de minister zich nog eens hooren, toen kwam de heer Seret aan de beurt met de verrassende mededeeling, dat heer Verhey het »eigonlgk" met hem eens was, en ten slotte rees de steile figuur van den heer Lohman uit zgn bank op en nadat de afgevaardigde van Goes het noodige over die Raden van appèl gezegd had, werd er gestemd en het artikel met 61 tegen 7 stemmen aangenomen. Dat was dus nog eens een keuvelpartg naar oud-hollandschen trant. Hadden de heeren hiermede al hun kruid verschoten Wg dur ven hierop geen bevestigend antwoord geven, maar toen art. 57 ook met een amendement- Fokker in beraadslaging kwam, verzette nie mand zich tegen het voorstel van een minister om de discussie te verdagen. Het was dan ook voor heden wel geweest. Volledigheidshalve nog de mededeeling, dat bg het begin der zitting de Kamer een nominafcielgst vaststelde voor de benoeming van een lid der Algemeehe Rekenkamer. De heer M. de Ras haalde no. 1, en zal dus wel spoedig van ons afscheid moeten nemen. Is het een boud beweren, dat hg daar in dat college meer kans heeft zgn talenten te ont plooien dan in de groene zaal beneden ons, waar ze elkander soms zoo kunnen plukharen Werkelgk dat is niets voor den geachten afgevaardigde daar is hg veel te goedig voor. In de Rekenkamer is hg echter in veilige haven. Wat zal er van avond feest gevierd worden Nu, morgen voortzetting van de beraadslaging over de bevorderingswet. EXAMENS AAN DE RIJKS HOOGERE BURGERSCHOLEN. Onlangs deelden wg een kon. besluit mee, waarbjj wijzigingen werden gebracht in de artt. 21 en 22 van het Reglement op de Rgks Hoogere Burgerscholen. Daaraan worden eenige beschouwingen ge- wgd door de redactie van F. 2?. O., orgaan der Vereeniging tot vereenvoudiging van examens en onderwijs. Zg schrgft Het. adinissie-exainen facultatief gesteld. Het klinkt zeer schoon. Eene verklaring van het hoofd eener lagere school zal den candidaat in de eerste klasse der R. H. B. S. kunnen doen plaats nemen. Da onderwijzers der lagere school zgn in staat zgne ontwikkeling te be- oordeelen. Zg weten ook, wat aan de H. B. S. geëischt wordt. Indien nu de leerling, die op verklaring van het hoofd der lagere school is toegelaten, eens blgkt niet mee te kunnen. Aan wien is dit dan te wgten Aan den leerling of aan het hoofd der lagere school, di.e lichtvaardig eene gunstige verklaring gegeven heeft. En indien dit zich een paar maal herhaalt, zullen dan de leerlingen dier lagere school voortaan weer allen examen moeten doen, en moeten boeten voor de liohtvaardigheid van het hoofd? Ja, want de onderwijzers der lagere school weten, wat er aan de H. B. S. geëischt wordt. Alweer naar die eischen zullen zg hun on derwgs moeten inrichten.. Of die eischen te hoog zgn, wordt niet gevraagd. De onder wgzer der lagere school is het, die de ont wikkeling van het kind kan beoordeelenhg weet ook, wat er aan de H. B. S. geeischt wordt, maar, en hier bomt het juist in de eerste plaats op aan, de onderwgzer weet ook, hoever hg een kind tot zgn twaalfde jaar ontwikkelen kan zonder dressuur en dat weet de H. B. S. absoluut niet. Het mag dus niet zgn de H. B. S. die beslist, wat het kind weten moetals het de H. B. S. binnen treedt, maar het moet de onderwgzer zgn, die be paalt, wat het kind, bg een behoorlgken gang van onderwgs, op dien tgd weten kan. En daar moet de H. B. S. beginnen, wil er ook iets goeds van het onderwgs komen. Dan eerst kan men spreken van eene goede aan sluiting van het middelbaar aan het lager onderwgsomgekeerd kan er nooit van aan sluiting sprake zgn, dan ten koste van het kind en het onderwgs, zoowel in de lagere als in de middelbare school. Eene welwillende samenwerking van lagere en middelbare school is bg de nieuwe rege ling noodzakelgk. Dit beamen wg ten vollemaar zal het er ooit toe komen, behalve misschien in een enkel geval Er zgn .er, die geen duim breed van hun voetstuk willen wjjken en die alleB, wat naar overleg zweemt, ver beneden zich achten. En aan die kleinzielige grootheid worden de belangen van kind en onderwgs beide opgeofferd. De minister, die zich nauwkeurig op hoogte laat stellen, na ernstig onderzoek, van wat de lagere school redelykerwgze geven kan, en de middelbare school noodzaakt zich daar naar te richten, zou zich in hooge mate den dank van het nageslacht kunnen waardig maken. Zoolang het middelbaar onderwgs niet in alle opzichten eene onmiddellijke voortzetting is van goed lager onderwgs, big ft het knoei werk, dat zich voortzet in de lagere school tot schade van kinderen en onderwgs. En nu iets naar aanleiding van de overgangs examens. Deze worden van hun pgnlgken prik kel beroofd. Men had er bg bunnen voegen en in een narrenpab gestoken. Wg kennen ze, die overgangsexamens voor den vorm. Zg zullen, wel is waar, geene aanleiding kunnen geven tot overlading", maar ze geheel weg laten ware beter geweest dan ze tot een pas kwil te maken. Wil men den cursus plechtig eindigen met eene «openbare les niemand zal er bezwaren tegen kunnen inbrengen, maar dat men zoo'n les dan niet den naam geve van «overgangsexamen", want daardoor maakt men de zaak bespottelgb. De meest geschikte naam, dien wg er voor weten, ishumbug". Wat de derde wgziging betreft, deze kunnen wg Eiet anders dan betreuren. Er blgkt al weer uit, dat men in de eerste plaats aan het onderwgs, in de tweede aan de leerlingen denkt. Bg het overgaan van een leerling naar eene andere H. B. S. zal voortaan een examen geëischt kunnen worden, indien het leerplan der andere H. B. S. te veel van dat der Rgks H. B. S. afwgkt. Waarom ban de Minister de gemeenten niet dwingen het leerplan harer H. B. S. in te richten in overeenstemming met dat der rijks scholen Waarom kan dit niet anders dan een indirecte dwang zgn, waarvan weer eerst ette lijke leerlingen het slachtofler moeten worden Waarom niet een normaal programma ont worpen en verplichtend gesteld voor alle scholen van denzelfden omvang in het land Overplaatsing der ouders zou dan niet langer, zooals nu helaas maar al te vaak het geval kinderen de slachtoffers maken van gebrek aan samenwerking en eenheid. Het eenige wèricélijk goede in deze wgzigingen is dus, naar onze meening, het onschadelgk maken der overgangsexamens. De overige wgzigingen kunnen goed werken, maar wg vreezen, dat dit weinig of niet het geval zal zgn. De nieuwe bepaling omtrent het overgaan van den 3jarigen naar de vierde klasse van den öjarigen cursus op eene verklaring van den directeur, kunnen wg niet anders dan toejuichen. BENUEMDTGM ENZ. Bg kon. besluit is aan mr J. S. Hgmans, op zgn verzoek, eervol ontslag verleend als raadsheer in het gerechtshof te Arnhem, onder dankbetuiging; zgn benoemd tot buiteng. adelborst bg de Kon. Ned. Marine-reserve de heeren J. J. Bgl en E. Vernes is aan den luit. t/z 2e kl. N. van de Roemer, op zgn verzoek, eervol ontslag uit den zee dienst verleend; de luit. t. z. 2e kl. J. A. van Hooff, op ^teld ad 1086 's jaars aan den eerste-luit. der genie H. H. E. R. Westenberg, thans op non-activiteit, op verzoek, eervol ontslag verleend uit den militairen dienst is aangesteld tot technisch ambtenaar 2de kl. j het technisch bureau van het dep. van koloniën, de heer H. L. J. Kooper, thans bg genoemd bureau werkzaam. Door de arr.-rechtbank te 's Hertogenbosch is, ter vervulling der vacature van kanton rechter te Oirschot, opgemaakt de navolgende alphabetische ljjst van aanbeveling v jhr mr C. O. M. van Nispen, mr F. J. Verscheure, mr J. L. N. van IJsselsteyn, griffiers bg de kanton gerechten te Oosterhout, Weert en Zalt-Bommel. De St. Ct van héden bevat het kon. besluit van 15 Febr. jl. bevelende plaatsing in het Stbl. van de op 4 October 1900 te 's Graven- hage tus8chen Nederland en België gesloten overeenkomst van vrgdom van militie- en schu tterplicht der wederzgdsche onderdanen. UIT STAD EN PROVINCIE. De heer H. J. Brouwer, gemeeate-bouw- meeBter alhier, is ook benoemd tot archi tect der godshuizen te Middelburg. Met ingang van I Mei a.s. worit de eer- ste-luit A. van Lieshout van het 5de bataljon 3e regiment infanterie, overgeplaatst bg het 2e bataljon alhier en ingedeeld bg de 4e compagnie. Uit Vlissingen. De collecte, Donderdag gehouden door het comité inzake te verleenen steun aan de slacht offers der werkstaking te Enschedé, heeft f 151.32 opgebracht. Zg, die daarvoor nog iets willen bgdragen. kunnen dit doen bg den penningmeester van het comité, J. H. van Dgk, De Rugterstraat 128- Ook de afdeeling Vlissingen van Patrimonium heeft haar twintigjarig bestaan op feestelgke wgze gevierd. Er werden toespraken en voordrachten ge houden. Alle huurders hadden in alle opzichten aan hunne verplichtingen voldaan. Uit de rekening en verantwoording bleek dat er eene voldoende reserve overbleef om met vertrouwen het nieuwe jaar te gemoet te gaan. Door den heer Swenne werd eene lezing ge houden, getiteld Herinneringen uit mijn prille jeugd, die zeer in den smaak_viel der niet over- talrgke hoorders. Met 1 April a. s. begint de postrit Cats— Colgnsplaat— steiger Cortgene. Tot leden der commissie voor de regeling van het op 2en Pinksterdag te Colgnsplaat te houden festival zgn benoemd de heeren J. Huisson, G Francoys, P. C. W. Swenne, dr A. Aaltsz en J. Barbier. Donderdagavond ontstond te Stave- n i s s e brand in een houten schuur van M. Moerland op den Molendgk. Het vuur werd spoedig gebluscht en er werd weinig schade veroorzaakt, die bovendien door verzekering gedokt is. De oorzaak van den brand .is onbekend. Den heer Lt. Nicolaï, gewezen directeur van het post- en telegraafkantoor te Iers eke, die heden naar zgn nieuwe standplaats, Edam, vertrekt, na een 14-jarig verblyf in Zeeland, werd namens de burgerg een stoffelgk bewgs van hoogachting en waardeering aangeboden, Menig harteiyk woord werd daarby gesproken, dat getuigde van waardeering. Blykens het verslag, uitgebracht in de te Colgnsplaat door de afdeeling «Noord- Beveland" der Maatschij. tot Nut van 't A meen gehouden vergadering, omtrent de land verhuring van gronden, die öf in eigendom behooren aan de afdeeling öf door haar ge pacht zgn, werd aan 39 huurders van 100 a 200 roeden verhuurd tegen matige pacht. De minister van oorlog heeft gemeen- schappelgk met den minister van justitie aan den le-luitenant G. J. P. A. Thomson, van de le divisie Koninklgke marechaussée, bijzondere tevredenheid betuigd wegens diens beleidvol optreden bg de in December 1901 plaatB gehad hebbende werkstaking te Westkapelle, waardoor die officier groote ongeregeldheden heeft weten te voorkomen. Ook de ingelanden van den Kanaalpolder onder Philippine en Hoek zullen Don derdag 6 Maart te Terneuzen eene vergadering houden in het Hotel Susijn. Op de voordracht voor ontvanger-griffier voor dezen polder zgn geplaatst de heeren J. M. Dregmans te Hoek, P. Rammeloo te Philippine F. Stubbé, gemeente-secretaris, te Sas van Gent. De beide eerstgenoemde heeren komen, zoo als reeds gemeld werd in het nummer van Donderdag j.l., ook voor op de voordracht voor ontvanger-griffier van den Mosselpolder. In verband mat het in ons vorig nommer medegedeelde besluit van den raad van E e d e, die afwyzend beschikte op een verzoek van den onderwgzer G. Scheper om eervol ontslag en dien onderwgzer daarentegen ambtehalve ontsloeg, staat zeker wel wat wg in het jongste nommer van het Weekblad voor Z. F. 7. D. lezen. Dit meldt dat de vorige week de arr. school opziener per extra tram naar Eede kwam, de school bezocht en een der onderwgzers sprak, die op zegel zgn eervol ontslag aan den raad vroeg. Na het gesprek ging de onderwgzer naar zgn kosthuis, nam zgn wieier, deelde aan de kostvrouw mede dat zgn moeder plotseling zeer ziek was geworden en verdween met buitengewone snelheid over de Belgische gren zen. Het laatst zag men hem te Balgerhoeke- De schoolopziener en het hoofd der school begaven zich daarna naar den burgemeester. Van een spoedeischende raadsvergadering voor eervol ontslag kwam niets. Wel vernam men allerlei geruchten omtrent onzedelyke hande lingen van den weggewielerde, waarmede later de politie in kennis werd gesteld. LANDBOUW. In de vergadering der Vereeniging tot veredeling van het paardenras in het eiland Tholen, Donderdag te St. Maartensdijk gehouden, waarbg "zeerweinig leden tegen woordig waren, werd de rekening over 1901 vastgesteld met een goed slot van 341.76®. Nadat door den secretaris verslag was uit gebracht omtrent de op 29 Mei 1901 te Oud- Vosmeer gehouden keuring van 2-jarige mer- riën, werd bg loting bepaald, dat in 1902 de keuring zal plaats hebben te Poortvliet. Tot keurmeesters werden aangewezen de hh.H. J. Dorst, A. Akkermans, J. E. v. d. Maas, J. L. Groenewege, P. A. Tbolenaar en J. Elenbaas Mz., en als plaatsvervangers de hh. J. C. de Vlieger, C. Nooin en G. Hoek. Staande de vergadering werden uitbetaald de premiën, in 1900 bg de keuring te St. Maar- tensdyk toegekend, en wel aan de heerenA. J. Akker mans 25, J, E. Hage 20, J. Elen baas 15, J. E. v. d. Maas 10 en J. C. de Vlieger 5. LETTEREN "EN~KÜNST. Zondag zal de geboortedag van Multatuli door zeer velen in den lande worden herdacht. In Den Haag zal dit gebeuren door de vereeni ging De Dageraad in den Haagschen Kunstkring Zondagavond. Dr. Bg vanck zal Douwes Dekker, leven en beteêkenis in de letterkunde schetsen; Willem Royaards zal stukken uit MultatuÏÏs werken voordragen. Eene commissie, bestaande o. m. uit de heeren H. J. Schimmel, voorzitter, en H. S. M.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1902 | | pagina 1