BIJVOEGSEL
MIDDELBURGSCHE COURANT.
Maandag 24 Februari.
FEUILLETON.
N°. 46. 145" Jaargang. 1902
Vaders lieveling
Over het mesten van rundvee
Als algemeene regel is tot nu toe aangeno
men dat het mestvee rantsoenen verlangt, die
betrekkelijk rgk zgn aan eiwit.
Zoo vinden wjj bjj Wolff voor de eerste
periode der mesting rantsoenen aangegeven met
eene verhouding van
1 deel eiwit (verteerbaar) tegen 6ya deel
verteerbaar vet en koolhydraten
voor de 2de periode
1 deel verteerbaar eiwit tegen 5.4 deel vert,
vet en koolhydr.
terwijl in de derde periode die verhouding
wordt
als 1 tot 6.2.
Herhaaldelijk heeft men de vraag geopperd,
of voedsels, waarin eiwit en stikstofvrge be-
standdeelen in die verhouding voorkomen, wel
de meest geschikte zgn voor het doel, dat
men beoogt.
Reods voor jaren is er op g? wezen, hoe
Girard uitstekende resultaten bekwam door
bjj het meBten van ossen een gedeelte van
het eiwit te vervangen door koolhydraten
trouwens het is van algemeene bekendheid, dat
in de practjjk landbouwers uitmuntende resul
taten verkrijgen bjj de voeding met roggemeel,
aardappels en rapen, waarbjj de verhouding
van eiwit en koolhydraten vrjj wat grooter is.
De cgfers toch voor deze voedermiddelen zijn
Verteerbaar
eiwit
Zetmeel
Vet
Rogge
9,5
63,9
1,6
Aardappelen
0,6
21,8
0,1
Rapen
0,2
6,4
0,1
Uit de goede resultaten, met deze wjjzevan
voederen bekomen, zoude men mogen opmaken,
dat het eiwit niet in die groote hoeveelheid
behoeft gegeven te worden, als velen zich wel
vooratellen.
9
Om daarop een eenigszins afdoend antwoord
te kunnen geven, heett onlangs Dr Maercker
eenige belangrijke proeven genomen, waarom
trent hjj het volgende mededeelt.'
Het is, zegt hjj, niet ongepast veel eiwit te
voederen, wanneer dit zeer goedkoop is. Het
gedeelte, dat daarvan niet gebruikt wordt, om
vleeseh voort te brengen, gaat over in de
vloeistoffen van de dierljjke stofwisselinghet
verteerbaar eiwit wordt in het lichaam omgezet
in amide-achtige stikstofverbindingen j deze
komen in de urine der dieren, worden in den
mest door de ammoniakale gisting omgezet in
koolzuren ammoniak, die de meststoffen stik-
stofrjjker en dus ook krachtiger maakt.
Wanneer intusschen het eiwit duur is, dan
zal de stikstof daaruit, bjj eene overvloedige
eiwitvoedering, in den mest overgaan en het
bljjft dan te beoordeelen, of het niet winst
gevender zoude zjjn, wat minder eiwit te ver
voederen.
Deze vraag nu moet in verscheidene geval-
ÏÏen bevestigend worden beantwoord.
De proeven, door Dr Maercker genomen,
hadden tot hoofddoel te onderzoeken, welk ver
schil er zoude zjjn in den stalmest, verkregen
bij eene voeding, arm aan eiwit, en eene an
dere, die rjjk was aan die voedingsstof.
Daartoe werd aan een koppel volwassen
ossen ter mesting gegeven een rantsoen, dat
naast 15 kilogram verteerbare stikstofvrjje
•stoffen (vet, koolhydraten) 3 kilogram verteer-
5 Uit het Duitscli
VAN
ANDREAS 8ALONÉ.
II
Moeder moekt vandaag alleen de conversatie
a$n de theetafel ophouden, pas tegen het einde
hielp Andrez haar tegen zgn gewoonte een
beetje, nadat hjj eerst heel verschrikt naar het
betraande gezichtje van Ria had gekeken.
Slechts eenmaal wisselden de directeur en zjjn
dochter een blik. De hare was versohrikt en
hulpeloos, de zjjne somber en als verstrooid.
De herinnering aan de vele uren, die z{j zoo
vrooljjk, dicht bjj elkaar, gezeten aan zgn
schrijftafel, hadden doorgebracht kwam als
iets pjjnljjks by na als iets heel ver afstaande
bij hen boven.
In haar slaap werd Ria door een erg leven
in huis gewekt. Zjj meende dat het nacht
was, maar in Juni wordt het nooit heelemaal
donker.
Haar eerste blik viel op het schapenvachtje
voor haar bed, dat daar leeg en verlaten lag.
Opnieuw werd haar smart opgewekt en zjj
-zou zeker bitter geschreid hebben, indien het
baar eiwit bevatte, alzoo eene voedingsver
houding van 15.
Dit rantsoen was berekend voor 1000 kilo
gram levend gewicht per dag.
Een tweede rantsoen met evenveel vet en
koolhydraten, maar met een kilogram eiwit
minder, waarin dus de voedingsverhouding
was van 17ys, diende ter vergelijking.
De proeven liepen van 31 Juli 11. tot 15
September daaraanvolgende.
De uitslag dier proefnemingen is als volgt:
I. Ossen uit Oost-Pruisen. 7 stuks.
a) Rantsoenen met 2 KG verteerbaar eiwit.
Gemiddeld gewicht per kop bjj het begin
der proef411,3 KG.
idem bjj het einde der proef 471,2
b) Rantsoenen met 3 KG verteerbaar eiwit.
Gemiddeld gewicht per kop bjj het begin
der proef411,3 KG.
idem bjj het einde der proef 469,4
II. Ossen van het Simmerthaler ras. 10 stuks.
a) Rantsoenen met 2 KG verteerbaar eiwit.
Gemiddeld gewicht per kop bjj 't begin
der proef380 KG.
idem bjj het einde der proef 445,5
b) Rantsoenen met 3 KG verteerbaar eiwit.
Gemiddeld gewicht per kop bjj 't begin
der proef380 KG.
idem bjj het einde der proef 439
Het rantsoen, dat het armst was aan eiwit,
staat hier dus niet achter bjj dat, wat daaraan
aanzienlijk rjjker was het heeft zelfs de beste
uitkomst geleverd, maar het verschil is niet
groot genoeg om reeds uit deze proef te be
slissen welke verhouding steeds de voorkeur
verdient.
Intusschen staat het vast, dewjjl het gewicht
bjj beide proeven op zeer bevredigende wjjze
is toegenomen, dat het rantsoen met slechts
2 KG eiwit per 1000 KG levend gewicht even
gunstig gewerkt heeft, als dat, hetwelk de
helft meer eiwit bevatte.
Om meer eiwit in het tweede rantsoen te
brengen, was er meer eiwitrjjk-voeder noodig,
dan voor het eerstemen gebruikte daarvoor
katoenzaadmeel.
Voor het eiwitrjjke rantsoen was de prjjs
van het krachtvoeder:
3.17 KG katoenzaadmeel 30,7 cent.
5.18 maïs 38,8
Samen 69,5 cent.
De prjjs van het krachtvoeder bjj het eiwit-
arm rantsoen
0,47 KG katoenzaadmeel 4,5 cent.
6,78 maïs 50,8
Samen 55,3 cent.
Uit die opgave bljjkt, dat het eiwitrjjke
rantsoen 14,2 cent per 1000 KG levend ge
wicht per dag meer kostte dan het eiwitarme,
en dewjjl met beide rantsoenen nagenoeg ge-
ljjke resultaten verkregen zjjn, is het eiwit-
arme voedsel in deze het voordeeligst geweest.
Om de grootere uitgaven voor het eiwitrjjke
voedsel te vergoeden, zoude men daarmede
een aanzienljjker toename in gewicht moeten
hebben, dan hier verkregen werd.
Aangezien eene vermindering van eiwit bjj
deze proefneming met een goeden uitslag be
kroond werd, mag men, zegt Dr Maercker
bjj de mededeel)ng van zjjn proef, niet besluiten,
dat men het voederen van eiwit onbegrensd
leven in huis haar aandacht niet had afgeleid.
Men hoorde met deuren slaan, haastige voet
stappen op het grint en nu riep een stem
uit een benedenvenster uit de slaapkamer
harer ouders iemand in den tuin iets toe.
Ria ging in haar bed overeind zitten en nog
half slaapdronken luisterde zjj. In de verte
rolde de donder en over alles lag een grauwe
schemering als het ineensmelten vaanaohfc
en morgen.
Nu hoorde zjj de stem van haar vader in
den gang.
Zy sprong op als door een electrischen
schok, schoot in allerjjl hare kleeren aan en
sloop naar buiten.
Zy vond de veranda-deur wagenwjjd open
vader liep den tuin in en in zgn hand zjj
kon hare oogen niet gelooven en was nu weer
vast overtuigd dat zjj droomde in de hand
had hy een revolver, dezelfde die hier buiten bjj
zgn bed hing. Ria snelde door de huiskamer
ever de veranda haar vader achterna.
Een oogenblik hield Trine haar opdie
haar met een vuurrood gelaat in den tuin te
gemoed kwam, met de handen omhoog alsof
zg hare ooren wilde dicht houden.
Ja, Trine moest zeker een droomgezicht
zgn want dat was toch Trine niet.
Hoe hadden hare goedige oogen op eens zoo
kunnen fonkelen. Ria keek haar in die groote,
starende oogen alsof het iets onbegrgpelyks
was. - - Maar Trine riep buiten adem
kan beperken, om tot een voordeeliger uit
komst te geraken.
Het voederen van eiwit is noodzakelyk.
Gewoonlgk zgn de rantsoenen, die de land
bouwers daarvan aan hun vee geveneer te
klein dan te groot.
Maar het is niet overbodig bg de
hooge marktprgzen van het krachtvoeder
nauwkeurig na te gaan, of er op het eiwitryk
rantsoen niet bespaard zou kunnen worden.
Te weinig eiwit is nadeelig voor het vee.
Te veel is nadeelig voor de beurs.
Het geldt hier dus den juisten middenweg
te bewandelen.
Middelburg 22 Februari.
EVEIREBI&E
7ERTE&ENW90RÜI&IR&.
II.
Als nu door het in het vorig nommer ge
schrevene voldoende het verkeerde vin ons
tegenwoordig meerderheidsstelsel is aangetoond,
dan komen we vanzelf tot de vraagwat wil
men er dan voor in de plaats nemen
En dan komen we tot eene moeilgke vraag.
Niet dat er geen keuze genoeg is tuaschen de
verschillende aangegeven stelsels, maar wgl
men, bg welk voorgedragen stelsel ook, steeds
heeft hooren zeggen »ja, het is mooi in theorie
maar is het praktisch uitvoerbaar
»Een zuiver stelsel van evenredige vertegen
woordig is wel wenscheljjk, maar is het ook
mogelgk
En daar deze woorden ook hier zouden kun
nen opkomen bg dezen of genen uwer, wil
ik vóór 't behandelen dier stelsels u even doen
hooren, wat een der op dit gebied meest be
kende geleerden, Thomas Hare, eens zei
»Wg allen zgn min of meer geneigd het voor
onmogelgk te houden dat dingen die reeds
zoolang verkeerd zgn geweest ooit goed zullen
worden.
Maar ik geloof dat deze meening een van de
verderfelyke is onder de bronnen waaruit
voortvloeien de ellende en de misdaad waar
aan deze wereld Igdt. Laten wg toch het woord
utopie uit ons woordenboek schrappen. Wg
hebben er geen behoefte aan. Iets is mogelgk,
of het is onmogelgk. Is iets onmogelgk, dan be
hoeven wg er ons hoofd niet mee te breken
is het mogelgk. dan moeten wg er naar streven.
Werken is de ons opgelegde taaken niet
het vormen van hersenschimmen. Laat mg
eindigen met u denzelfden raad te doen hooren,
uit den mond van den wysgeerigen staatsman
wiens woorden zoo dikwgls in deze bladzijden
zgn aangehaald Burke die, in zgn rede
over economische hervormingen gezegd heeft
»Ik weet, men is gewoon te zeggendeze of
gene zaak ~is zeer billgk en hoogst wensche-
Igk, maar zg is ongelukkig niet uitvoerbaar.
Neen, mjjne heeren, neen.
Wat niet uitvoerbaar is, is ook niet wensche-
lgk. Er is niets in de wereld dat werkelgk
heilzaam is, of het ligt ook binnen het bereik
van een ontwikkeld verstand en een goed ge
richt streven. Noch in de natuurlyke noch
met een stem alsof het nog goed te maken
was, als ze maar schreeuwdesLove ligt daar
op den grondhg is teruggeloopen."
Daar vlak bg knalde een schoten
plotseling wist Ria alles. Dat was geen droom
iets zoo vreeselgks maakte het tot werke-
ïykheid. Zg gingen nog een paar stappen
verder, maar op eens viel zg op hare knieën.
Daar zag zg haar vader dicht bjj het park
staan, en aan zgn voeten lag, met bloed en
stof bedekt, het arme, kleine hondje.
»Gg hebt gg hem hebt gij dat
gedaan?" riep zg steunend uit. Die woorden
hoorde zg ten minste, maar zg wist niet of zjj
ze zelf uitgesproken had een overweldi
gend gevoel van haat benam haar adem en
stem. Zy zag doodsbleek. Nu eerst werd haar
vader haar gewaar.
*Ga heen, kindlief," zei hg zacht. »Dit
moest helaas gebeuren. Hg scheen overre
den te zgn en leed vreeselgk. Hij sleepte
zich nog tot hierheen. Trine hoorde hem
janken toen zg de tuinpoort opensloot. Zgn
twee pootjes en zgn ruggegraat
Hg voltooide den volzin niet e n legde zgn
hand op haar schouder, om haar weg tebren-
gen, maar zg deinsde achteruit. »Neen, laat
mg laat mg riep zg met heesche, onken
bare stem en zag haar vader met fonkelende
oogen aan.
Hg stond een oogenblik versteld en ging
toen langzaam den tuin door, in huisover-
in de zedelgke wereld is iets wat God voor
ons goed acht, of Hg heeft ons ook de middelen
gegeven om het te bereiken."
Ook de geschiedenis der Evenredige Ver
tegenwoordiging bewgst ons de mogelgkheid.
Reeds in 1855 werd voor de verkiezing van
30 (van de 80) leden van den rgksraad in
Denemarken het stelsel van Evenredige Ver
tegenwoordiging ingevoerd.
In Amerika werd reeds in drie staten het
stelsel van de Vertegenwoordiging der min
derheden aangenomen.
In Spanje wordt het sedert '76 toegepast
bjj gemeenteraadsverkiezingen, sedert '78 voor
een gedeelte ook voor de Kamerverkiezingen.
In Brazilië werd de E. V. in 1881, in Portugal
in 1884 ingevoerd, in Italië eenigszins gewg-
zigd voor de gemeenteraden in '88, in Zwitser
land heerscht het stelsel, en in België is 24
Nov. 1899 door de kamer, met 70 tegen 63
stemmen en 8 onthoudingen, aangenomen eene
nieuwe kieswet, geheel uitsprekend het stelsel
van E. V. En in ons land
Ook in onze Tweede kamer is het vraagstuk
der Evenredige Vertegenwoordiging meermalen
besproken, nog het laatst door Goeman Bor-
ge8ius, die in zgne rede van 3 Dec. van 't
vorig jaar zeide»de quaestie van de even
redige vertegenwoordiging is zeer ingewikkeld
en ik zou zelfs aan den heer Drucker (voor
stander van E. V.) willen vragen, of hg, indien
hg onverwachts de opdracht kreeg in een wets
ontwerp het beginsel der E. V. met het oog
op Nederlandschen toestand uit te werken, of
zelfs hg dan daarmede niet verlegen zou zgn.
Meerdere voorbereiding|is noodig en daartoe
kan ook deze regeering'meewerken. Ik vraag
haar, of zjj niet eens zou willen overwegen,
of het niet wenschelgk zou zgn, om voor deze
zaak een Staatscommissie in het leven te roe
pen. En zoo zg daar tegen bezwaar mocht
hebben, of zg een anderen stap zou willen doen
in de door my gewenschte richting."
Het spreekt van zelf, dat de heer Borgesius
van den heer Drucker zeer terecht ten ant
woord kreeg Waarom dat vernuftig denk
beeld omtrent eene Staatscommissie - niet
4 jaar eerder geopperd en dan tevens toege
past ziende natuur]gk op Goeman Borgesius'
ministerschap.
Dr Kuyper echter antwoordde
eerst dan zou de instelling van zulk eene
commissie aan de orde kunnen komen, indien
èn plan èn toeleg bestond om tot de invoering
van die evenredige vertegenwoordiging over
te gaan."
Bestaat er dan èn geen plan èn geen toeleg,
of wel is de tegenwoordige regeeringsparty
tegen E. V.? Volstrekt niet, in het bekende
werk »Ons Programvan dr Kuyper (1879)
spreekt deze niet alleen zgne liefde uit voor
het beginsel der E. V., maar geeft hg zelfs
een bepaald plan.
Den 13 Mei 1896 zei hg bg de behandeling
van de kieswet-Van Houten:
»Men weet hoe by na in alle landen van
Europa de zucht naar rechtvaardigheid en bil
ly kheid langzamerhand is gaan reageeren tegen
de tyrannieke theorie van de helft -j- 1, en hoe
het denkbeeld om de minderheden te eeren,
en de vertegenwoordiging meer sociaal in te
richten, niet alleen ter sprake kwam, maar
zelfs in zekere mate gerealiseerd is in Spanje,
Italië, Portugal, Denemarken, Brazilië. Is nu
het geheele huis verspreidde zich een akelige
stilte, na het rumoer van zoo even.
De directeurs vrouw, die al doodelyk geschrikt
was van Trine, die haar man heel in de vroegte
was komen wekken, werd nog veel zenuwach
tiger toen deze terugkwamen om zgn revolver
te halen en zg kort daarop in den tuin een
schot hoorde vallen.
Zg moest voorloopig te bed blgven, ten
prooi aan hevige zenuwhoofdpgn, steeds het
gevolg van sterke aandoeningen.
Even daarna kwam de directeur zich ge
reed maken voor zgn voorgenomen tocht naar
de stad. Naar Ria, die hem zou vergezellen,
vroeg hg niet. Het begon te regenen, een
fijne dichte motregen die den heelen dag
scheen te willen aanhouden, en het werd ook
veel koeler. Het onweder moest elders geval
len zgn.
Ria was het huis uitgeslopen, nadat zg met
Trine haar hondje onder een menigte bloemen
in 'een kistje gelegd had. Met koortsachtige
haast had zg hem terstond van den straatweg
opgenomen en weggedragen, maar nu kon
ze niets meer voor hem doen zg was
radeloos en ze had een duister besef dat
het niet alleen de dood van Love was,
die haar zoo ongelukkig maakte. Zg kon aan
niets anders denben dan dat haar vader gis
teren haar dierbaar hondje had weggejaagd
en vandaag doodgeschoten.
Met hoeveel angst moest het arme dier den
iets van deze schoone gedachte in het ontwerp
belichaamd Och neenAl wat de minister,
die namens de regeering deze voordracht deed,
ons biedt, is de verklaring in de Memorie van
Beantwoording, dat hg zgne hoogere denkbeel
den van dien aard niet prys geeft voor de
toekomst. Maar eilieve Wie waarborgt hem
en ons, dat hg, alvorens zgne portefeuille neder
te leggen, ooit de verdere denkbeelden in een
wetsontwerp zal kunnen belichamen
Den 20 d. a. v. vroeg hg »of de quaestie van
het proportioneel kiesrecht, door de kiesver-
eeniging te Goes met zooveel klem en kracht
aangeprezen, bij deze soort van verkiezingen
niet althans in overweging diende te worden
genomen
Waarom dan nu dit antwoord
Dikwgls is de eisch der E. V. een politiek
wapen geweest in de hand der minderheid, in
de hoop door haar de zoozeer begeerde meer
derheid te krggen.
Dat deze eisch daarom zou verworpen zgn,
wgl het politiek wapen door 't bezit der meer
derheid overbodig was gevonden, mogen we
niet onderstellen. Het is vooral de heer C. E.
van Koetsveld (toen van Goes), die krachtig
gepropageerd heeft voor E. V. en met hem de
heer J. A. van Gilse, vroeger lid van de Tweede
kamer voor Sneek.
Zelfs is er onder 't bestuur dezer heeren en
eenige andere, waaronder ook de tegenwoor
dige minister Harte van Tecklenburg, in 1896
eene Nederlandsche Vereenigmg van E. V.
opgericht, die in de laatste jaren ook een
driemaandelgksch tgdscbrift uitgeeft.
Yan die vereeniging heb ik enkele statuten
opgevraagd; 'tkon zgn, dat mgne woorden
dezen of genen opwekken mochten tot toe
treden.
Ook de Radicale Bond en de Vry zinnige
Democratische party hebben den eisch yan
eene E. V. in hun programma opgenomen.
Slot volgt.)
BEN OEMUïOEN ENZ.
Bg kon. besluit
is benoemd tot mechanicus aan 's Rijks Munt
T. Koolhaas, thans machinist 1ste kl. bg de
Koninklgke marine
is aan den raad adviseur, hoofd van dellle
afd. van het Dep. van oorlog, H. E. Kleyn een
pensioen verleend van 2934 's jaars
is benoemd tot adj. bjj het reg. gren, èn
jagers, de eerste-Iuit. J. H. Borel, van het korps»
LETTEREN EN KUNST.
De directie van het ganstig bekende en
reeds een grooten lezerskring tellende tgd-
schrgft Eigen Haard is er steeds op uit om
door degelgben inhoud en fraaie gravures deze
Nederlandsche uitgave nog aantrekkelgker te
maken dan zg reeds is en slaagt daarin uit
stekend. Maar de directie doet meer nog. Zg
biedt aan hare abonné's tegen een kleine ver
hooging van den abonnementsprgs een paar
premiën aan, die zeer weinigen zich zullen
laten ontgaan.
De eerste is eene prachtige fotogravure naar
Meindert Hobbema's beroemde schildery De
Watermolen, welke zich in het ryksmuseum te
Amsterdam bevindt. De fotogravure is gedrukt
op Chineesch papier op de ateliers van de
firma Roelofsen, Hubner en Van Santen, en de
uitvoering ervan is geheel overeenkomstig de
vroeger door Eigen Haard gegeven Rembrandt-
weg teruggezocht hebben hoe lang zou hg
daar gelegen hebben, en geluisterd of zg niet
kwam om hem te helpen. En in haar plaats
kwam er iemand die hem eenvoudig doodde 1
Dezelfde man, die hem wegjoeg, dezelfde dien
hg altgd het minst vertrouwd, het meest ge
vreesd had
Wat zou het diertje een angst uitgestaan
hebben, toen het haar vader met zgn revolver
zag aankomen
Ria bleef staan en haar gezicht kreeg een
vreemde uitdrukking. Zg zou een stukje van
haar eigen leven hebben willen geven om Love
maar éen dag terug te hebben en hem aan
het verstand te brengen dat zg onschuldig
was aan zjjn dood. Weer besefte zg vaag dat
Lovë daarmede misschien geholpen zou zgn,
maar zg niet. Zg kon nooit meer vroolgk
zgn met dien doffen weerzin tegen haar vader.
Zg ging langzaam verder en wilde bg den
ingang van de wildernis omkeeren toen zg een
krassend geluid vernam. Eensklaps kreeg zg
een hoogroode kleur. Daar lag Andrez op zgn
knieën, met esn schop in de hand een kuil te
graven. Zoodra hg haar zag, hield hy op
sloeg de aarde van zich af en zei zachtTrine
heefc het druk en gg moogt het niet zei;
doen ik wilde liever ik dacht dat
het zoo het beste washet is zulk
treurig werk
Ria knikte en drukte de hand tegen haar
mond, want zg verbeeldde zich dat die altgd
