MIDDELBURGSCHE COURANT.
Dinsdag
18 Februari.
FEUILLETON.
Vaders lieveling
N°. 41.
14t»° Jaargang,
1902.
Dezo courant verschijnt d a g e 1 ij k s, scefc uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor aJe plaatsen in Nederland franco p.p., 2.-
Afzonderlijke nummers kosten csni.
THBRHOMSTEB KI® VERWACHTING,
17 Febr. 8 n. vm. 26 gr., 12 u. 32 gr., av, 4 u. 32 gr. F. Yerwsoiit: matige Z. wind,
toenemende bewolking, sneeuw, geringe toename in temperatuur.
MvertentiSn: 20 oent per regel. Öeboorta-, dood" es alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen ven 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Seclames 10 cent per regel
■Stocte letters naar de plaats, die xjj innemen.
Tot de plaatsing van advertentien en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algossieein Adfei4aia((8.Biireau
XiA BSJJK Aass., AawrtesrAasss,
Middelburg t7 Februari.
Minimumloon en Maximum-
arbeidsduur.
Bjj besluit van 11 Oct. j.l. werden in handen
van burgemeester en wethouders van Goes
gesteld twee adressen van werklieden in de
bouwvakken om voorschriften in de gemeente
bestekken op te nemen omtrent loon, arbeids
duur, Zondagsrust etc. ten einde daaromtrent
te adviseeren.
Burg. en weth. hebben ter hunner eigen
voorlichting de heeren D. de Koning en Van
Reigersberg Verslujjs gecommitteerd om deze
kwestie te onderzoeken en met werklieden en
patroons te bespreken.
Uit eigen beweging heeft bovendien de heer
D. D. v. d. Bout aan burg. en weth. een aan
tal gegevens daaromtrent verstrekt.
Burg. en weth. ontvingen van bedoelde
commissie uitgebreide rapporten.
Zooals uit die rapporten big kt, zgn bazen
en arbeiders het vrg wel eens over werktjjd,
nacht-, Zondag- en overwerkslechts over het
loon bestond wel verschil.
Het verzoek van adressanten om geen werk
volk van elders toe te laten, vond verzet bg
de bazen en ook bg de commissie.
Toen burg en weth. het eerste rapport ont
vingen, viel het hun op dat de berekening
van het bedrag, dat de gemeente bg toepas
sing van het voorgestelde minimum zou hebben
te betalen, vrg hoog was*
Bljj kens nader gevraagde inlichtingen kon het
bedrag van 1000 op 440 worden terug
gebracht.
Daarbjj merken zjj op dat het volstrekt niet
zeker is dat dit bedrag zal worden bereikt.
Bjj de aanbesteding van de vier lokalen bg
school B is de minste insohrgver geweest de
heer Dronkers van Kapelle en toch geeft
deze reeds nu hooger loon dan de bazen hier,
nameljjk 15 ct per uur tegen 14 ct alhier,
terwgl de reiskosten der arbeiders, die hier
niet wonen, ook betaald moeten worden.
Een tweede vraag, aan de commissie gedaan,
of zg niet meende dat vaststelling van een
minimum loon enz. voor timmerlieden'en met
selaars onvermjjdelgk ten gevolge zou hebben
dat soortgelijke regelen moesten worden vast
gesteld voor andere ambachten en werklieden,
werd toestemmend beantwoord.
Daarom voegde de oommissie bg hare stuk
ken een loonstaat voor alle arbeiders, dien
zg, wanneer de Raad aan het verzoek van
adressanten wil voldoen, voorstelt geheel te
volgen.
Ten derde vragen B. en W. welke gevolgen
deze bepalingen konden hebben op de loonen
en den arbeidstijd van de vaste werklieden
der gemeente.
Het bljjkt dat deze reeds een® voldoende
belooning bg matigen werktijd genieten.
De reinigingsdienst is voor zeven jaren uit
besteed en daarop kunnen dus de bepalingen
niet van toepassing verklaard worden.
Wat eindelijk de gasfabriek aangaat, deze
kwestie behoort bg de gascommissie thuis en
laten B. en W. dus hier rusten.
Uit het Duitsch,
van
ANDREAS SAjLOMÉ.
Toen men van tafel opstond, ging Ria met
haar vader gearmd naar de studeerkamer. Dat
gebeurde ook 's winters, als moeder thuis
was. Ria zat zoo gaarne met vader te praten
op haar lievelingsplekje, de leuning van zgn
grooton stoel. En nu moeder er niet waBi
hadden zg voortdurend allerlei huiselijke aan
gelegenheden te bepraten, maar ook even
dikwjjls moest hg haar zjjn gevoelen, zeggen
ovor dood en leven over God, over het
noodlot of allerlei persoonljjke, onbedui
dende onderwerpen.
Dat was zoo geweest zoolang zg zich kon
herinneren en daaruit ontstond een vast ge
wortelde gewoonte, met zooveel liefelijkheden,
dat de directeur haar niet missen kon. Over
dag, midden in zgn werk, kon bg naar dit
uurtje verlangen. Hg wist dat Ria, eer zg
ging slapen, altgd even vol vertrouwen haar
ziel voor hem ontsloot, hem al hare gedach
ten meedeelde. En hg streek met liefdergke
hand overal hare kindergedachten heen,
Ten slotte doen zg opmerken dat het ook
hun ongewenscht voorkomt den bazen te ver
bieden volk van buiten af aan te nemen.
Daarvoor is het getal werklieden hier te
gering.
De ondervinding leert toch, dat, zoodra er
eenige bijzondere drukte in. de gemeente is,
werkvolk van buiten moet genomen worden.
Bovendien zou de bepaling natuurlgkrepre
saille maatregelen uitlokken van andere ge
meenten, en zou, wanneer deze genomen werden,
ons volk scbade Igden, daar Goesche bazen
meer werk buiten de gemeente verrichten dan
bazen van buiten in Goes.
Eenë niet door adressanten gevraagde zaak
is de bepaling van een minimumloon voor
vakarbeiders en ambachtslieden beneden 23
jaren.
De commissie heeft in den loonstaat daar wel
rekening mede gehouden. Ook daarmede kun
nen B. en W. zich geheel vereenigen.
De bewering van de bazen, die wel zich
kunnen vereenigingen met een maximum
erktjjd van 11 uren maar overigens van oor
deel zgn dat het loon, dat thans uitgekeerd
wordt, voldoende is, zou tot aanzienlijke ver
mindering van loon leiden, namelgk van
0.28 daags. Besluit men dan ook tot den 11
urigen werkdag dan is vanzelf eene verhooging
van loon niet te ontgaan.
Bg de voorgestelde 16 ct. per uur big ft het
loon toch nog iets beneden het tegenwoordige
namelgk 11 X 16 1.76 en 13 X 14 1-82.
Resumeerende, adviseeren burg. en weth. den
raad om aan het verzoek van adressanten
grootendeels te voldoen, geheel overeenkomstig
het door de commissie aanbevolen plan, maar
gedurende een jaar bg alle aanbestedingen van
de gemeente te laten inschrijven op de beide
bepalingen en met de nieuwe bepalingen en 't
nieuwe loontarief.
ij de onzekerheid, die er nog bestaat om
trent de gevolgen die de aanneming van den
nieuwen koers voor de gemeente-finantiën zal
hebben, schijnt het geraden gedurende een jaar
een proef te nemen en burg. en weth. te
machtigen om, indien het verschil der boven-
bedoelde'inachrjj vingen 5% of minder bedraagt,
naar eigen oordeel te handelen, maar bg groote
verschillen de gunning aan den raad voor te
behouden.
Die proef kan 'sr&ads oordeel voor een
volgend jaar vestigen.
Voorts wordt het navolgende concept raads
besluit overgelegd.
De raad enz. Besluit
In de bestekken en voorwaarden van aan
besteding der gemeentewerken, voor zoover die
bestekken en voorwaarden daarvoor naar bet
oordeel van burg. en weth. niet onge-
cbikt zgn, zullen de volgende bepalingen
worden opgenomen omtrent minimum-loon en
maximum-arbeidstjjd.
lo. Behoudens bet hierna bepaalde sub 2
wordt den aannemer de verplichting opgelegd
aan zgn werklieden, die bg de uitvoering van
de in bet bestek beschreven werken werkzaam
zgn, geen lager loon te betalen dan
aan een ambachtsman 16 cent per uur
aan een vak-arbeider (geen ambachtsman,
ter beoordeeling van burg, en weth.) 14 ct.
per uur.
aan een opperman of sj ouwerman 13 ct. per uur.
2o. Niet meer dan 25% van de werkkrach
ten mogen zgn personen die den leeftgd van
23 jaren nog niet bereikt hebben of die, wegens
invaliditeit of hoogen leeftjjd, niet als volle
werkkrachten kunnen worden besobouwd.
Voor die werkliedfin beneden 23 jaren wordt
als minimum-loon bepaald
voor ambachtslieden van 16 -18 jaren 6 ct.
per uur, van 18—20 10, van 20—28 18 en voor
vak-arbeiders van 20—23 11 cent per uur, ter-
wjjl door burg. en weth. afwjjking kau wor
den toegestaan voor oude of invalids werk
krachten.
3o. De aannemer is verplicht bg het ia het
werk nemen van een werkman eene op gezegeld
papier geschreven aanstelling af te geven, ver
meldende of' de werkmam wordt aangenomen
als ambachtsman, vakarbeider, opperman of
sjouwer en tegen welk uur loon hg wordt
aangenomen.
Het formulier dezer aanstelling wordt vast
gesteld door burg. en weth.
Van deze aanneming moet worden kennis
gegeven aan de directie van het werk en bg
onderhoudswerk aan den gemeente-bouwmeester.
4o. Den aannemer wordt de verplichting
opgelegd zjjne werklieden niet langer dan 11
uren per etmaal te doen arbeiden, de schaft
tijd niet als arbeidstijd gerekend.
5o. Zoowel overschrijding van den maximum
arbeidatjjd van 11 uren per etmaal, als het
werken op Zondag of des nachts is alleen ge
oorloofd onder goedkeuring van de directie
van het werk.
Deze verleent de goedkeuring slechts dan,
s het belang van het werk de gevraagde
afwjjking dringend vordert.
Wordt langer dan 11 uren per etmaal ge
werkt dan wordt voor hst overwerk aan den
werkman betaaldvoor het le uur 10 voor
2e uur 20 voor het 3e uur 80 en
voor verdere uren 50 boven zgn uurloon
voor werken op Zondag 50 verhooging
van het uurloon en voor nachtwerk dubbel loon.
60- De rust- en schafttijden worden in ver
band met het plaatselijk gebruik, seizoen en
aard van het werk door den aannemer in
overleg met de directie geregeld.
7o. Het is den aannemer geoorloofd bg het
stuk te doen werken. Indien zulks echter naar
het oordeel van de- directie, aanleiding geeft
tot minder zorgvuldige bewerking, tot te ge
ringe verdiensten of tot overmatigen arbeid,
kan het door haar worden verboden.
8o. De aannemer is verplicht de daartoe in
het bestek aangewezen onderdeelen voor wer
ken binnen de gemeente te doen vervaardigen.
9o. De bovenstaande bepalingen gelden ook
voor de op het werk gebezigde werklieden in
dienst van onderaannemers, in dier voege, dat
de aannemer zelf tegenover de gemeente aan-
ijjrakelijk bljjft voer de stipte nakoming dier
weder!egde die of gaf er een andere richting
aan, al naar hjj dat noodig oordeelde. Het
gemoed van Ria was dus voor hem als een
klein, fijn instrument, dat hg alleen kon be
spelen. En eiken avond ontlokte hg er een
liefelgke melodie aan nu eens schertsend,
dan ernstig, maar altgd een zuiver klinkend
lied, waarin de verschillende, tegenstrijdige
indrukken van den dag harmonisch opgelost
werden.
Misschien had Ria van klein kind af daar
aan den naam van vaders lieveling te danken.
Pas was zg van avond in zgn kamer of zg
wilde uitroepen »Zeg, ik heb van daag mjjn
eersten vereerder gekregen. De anderen heb
ben er allemaal al een V'
Maar daar bedacht zg zich dat zg beloofd
had te zwjjgen. Zoo'n interessant nieuwtje
De directeur had niets gemerkthg maakte
juist een brief van zgn vrouw open en begon
er Ria uit voor te lezen.
Moeder schreef dat zjj een mand met allerlei
artikelen noodig. had en hg dacht dat het
het beste zou zgn als Ria zelf morgen met die
mand naar buiten ging.
»Dan kunt gjj meteen buiten big ven,"
zei bg ten slotte, »gg hebt nog wel een week
Bcbool, maar wat ge daar verzuimt halen wg
gauw samen in. En voor moeder is het beter
dat zg niet langer alleen is. En dat gaat
toch voor alios, niet waar
lOo. De aannemer moet eiken betaaldag, of in
dien het onderhoudswerken betreft, ieder kwar
taal op den betaaldag aan de directie schriftelijk
doen kennen de namen, en voor zooveel die
beneden 23 jaren oud zgn, de leeftjjden der
werklieden, die, hetzg in zgn dienst voor de
uitvoering van deze werken, hetzg op het
werk in dienst van onderaannemers, werkzaam
zgn, met vermelding van hun beroep, van bun
uurloon, van de uren, gedurende welke door
ieder hunner bg het stuk of daghuur is ge
werkt en van het door hen bjj ieder dier
werkwijzen verdiend loon.
llo. De aannemer is verplicht een exemplaar
Ria knikte toestemmend. De zorg voor
moeder ging altgd voor, bij vader en bg de
kinderen zg wÏBten van nietB anders. Hg
bepaalde echter altgd zelf alle bijzonderheden
van die zorg en zgn vrouw onderwierp zich
altgd gewillig aan die despotieke ridderlijk
heid, waarmede hg haar schijnbaar dienend
omringde.
»Ik kom evenwel nog eens in de stad
om te zien of alles goed gaat en of bet u aan
niets ontbreektzei Ria en nam op de leu
ning van den stoel plaats.
»Kom dan iederen avond een uurtje j" zei
hg en drukte haar tegen zich aanzg zaten nog
lang samen in de schemering te beraadslagen
over alles wat zg voor moeder zou medenemen
en hoe Ria buiten voor moeder zorgen moest.
Zjj zaten bg elkaar net als anders, en toch
was het niet als anders. Ria praatte bjjna te
druk, en als zg niet die verhuizing en al die
alledaagsche dingen te bespreken had gehad,
zou zg misschien niets gezegd hebben. Dan
zou zg misschien gevoeld hebben dat zjj voor
bet eerst een geheim bewaarde.
Een zeer onschuldig geheimpje, maar ze
moest toch druk over wat anders praten, om
het niet te verraden.
Den volgenden dag was het warm en de wind
stil. De meisjes kwamen uit school met los
geknoopte manteltjes, en een harer, die nog
een bonten kraag had, zag rood van de warmte
dezer bepalingen op het m het bestek be
doelde werk, en bjj onderhoudswerk ook in
zjjne werkplaats, te doen aanplakken, en er
voor te waken, dat bet tijdens den geheele»
duur van het werk aangeplakt bljjve, ter
plaatse daartoe door de directie aangewezen.
De fiuancieele commissie, in wier handen
een en ander was gesteld tot onderzoek en rap
port, schrijft het navolgende:
De financieele commissie heeft met veel be
langstelling kennis genomen van de uitvoerige
rapporten enz. in zake minimumloon- en maxi
mum arbeidsduur.
Over 't a'gemeen kan de commissie zich met
de strekking van het voorgestelde wel veroe-
nigen; zg neemt evenwel de vrgheid't volgende
in overweging te geven
lo om daar waar van nacht en overwerk
sprake is, de volgende bepaling bij te voegen:
•het bewaken van het werk en van de zioh
daarop bevindende materialen wordt niet onder
deze bepalingen begrepen"en
2o als gevolgen der overtredingen ook straf
bepalingen vast te stellen en ter voorkoming
scbade voor den werkman b.v. eene clau
sule als volgt in te lasschen»blgkt dat een
werkman ingevolge overtreding dezer bepalin
gen te weinig loon heeft genoten, zoo zal hem
het te weinig betaalde alsnog door B. en W.
voor rekening van den aannemer worden uit
betaald en bjj den eerstvolgenden betalings
termijn van de aannemingssom worden inge
houden."
UIT STAD EU PROVINCIE.
GORD NIEUWS.
MINISTER TAN KOLONIËN.
Volgens een nader bericht is er van
definitief terugtrekken van jhrmrT. A. J. van
Asch van Wjjck als minister van koloniën
vooralsnog geen sprake. Zgn gezondheidstoe
stand vergt zulk een maatregel niet.
BENOIiaEPfGM EKT2&.
Bij kon. besluit
is de minister van oorlog, de gepens. luit.-
generaal J. W. Bergansius, adj. in buiteng.
dienst van H. M. de Koningin, tjjdeljjk belast
met de waarneming van het beheer van het
dep. van koloniën, ter vervanging van den
minister jhr rnr T. A. J. van Asch van Wjjck
die door ziekte in de waarneming van zjjne
betrekking wordt verhinderd
zgn bg den waarborg en de belasting der
gouden en zilveren werken benoemdtot
essaieurte Roosendaal, H. A. M. van Visvliett
thans commies-stempelaar te Arnhem tot com
mies-stempelaar te Arnhem W. O. Weier,
thans in die betrekking te 's Hertogenbosch te
's HertogenboBch H. F. J. Kaub, thans aide-
essaieur te Schoonhoven
is de heer J. Kindermann, technisch ambte
naar 1ste kl. bg het technisch bureau van het
dep. van koleniën, op zgn verzoek, eervol uit
's lands dienst ontslagen met toekenning van
pensioen.
A. Woensdag verleent de minister van justitie
geen audiëntie en a. Donderdag doet de
minister van oorlog dat niet.
De St. Ct. van Zondag en Maandag bevat de
volledige Ijjst van bekroningen, toegekend aan
inzenders in de afdeeling van Nederland en de
koloniën op de wereldtentoonstelling te Parjjs
in 1900.
Het Boheemsch strjjkkwartet zal aan onzen
wensch voldoen en op het morgen (Dinsdag)
avond te geven concert Smetana's heerljjk
E moll kwartet Aus meinem Leien) ten gehoore
brengen.
Wjj twjjfelen niet of deze tjjding zal de
aantrekkelijkheid voor dezen kunstavond zoo
mogalgk nog verboogen en wg vestigen daarop
nog eens in het bjjzonder de aandacht.
Yo-ir de rentrée van het Boheemsch kwarti
in Amsterdam en Den Haag was woderö-a
g'oote belangstelling. Op beide plaatsen toch
waren de zalen »uitverkocht'' en was het publiek
weder opgetogen geljjk vroeger. Moge het
den genialen kunstenaars ook te Middelburg
niet aan groots belangstelling ontbreken
JAN MORKS.
Wjj vestigen de aandacht onzer lezers
en vooral van onze lezeressen op de in dit
nommer voorkomende advertentie van de ge
zondheidscommissie, waarin zg waarschuwt
tegen het gebruik van ongekookte melk, aan
gezien bg een melbslgter a 1 h i e r diphthe-
ritiB heerscht.
't Is een kleine moeite om de melk even te
koken en zoo doende kan veel gevaar worden
voorkomen.
Zondag had op de IsriPi:etiscLebegra.
plaats a 1 h er, onder vele bljjken van belang
stelling, de begrafenis plaats van den heer E.
H. BoSsson.
De overledene, die ruim 89 jaar oud werd,
was hoofd der firma E. H. Boasson en Zonen,
lid van den kerkeraad der lsraëiietisoha ge
meente en thesaurier van het Armbestuur dier
gemeente.
Ook was de heer Boasson lid voor Zeeland
van het centraal bestuur tot de algemeene
zaken van het Nederl. Israëlietisch kerkge
nootschap te Amsterdam.
Op de begraafplaats werd het woord gevoerd
door den heer H. M. van Beem, godsdienstleer
aar bg de Isr. gemeente alhier, die hardaoht
de werkzaamheid van den overledene in ver
schillende betrekkingen en tevens hulde bracht
aan zgn vele goede hoedanigheden.
Dat deden ook de heeren D. Wiener, die als
president van het kerkbestuur, W. Zaligman,
die als godsdienstleeraar bjj de Isr. gemeente
te Vlissingen, en M. I. de Groot, die als be
stuurder van het genootschap Ahawas Sj'olem,
waarvan de overledene eerelid was, aan de
groeve spraken.
De heer De Vries, van Amsterdam, een neef
in den heer Bo&sson, dankte, namens de fa
milie, voor de eer, den overledene bewezen.
We zgn in dezen kwakkel winter dan toch
niet heelemaal van berjjdbaar jjs verstoken
gebleven, al is het wat laat en al kon 't beter.
De IJsclub aan den Vlissingschen weg alhier
nog niet meedie is van soliede natuur
en gaat niet over één nacht jjs. Maar op de
partiouliere baan aan den Seiaweg, waarvan
men voor een kwartje kon gebruik maken,
was het ijsvermaak in vollen gang. Er werden
heel wat kwartjes gebeurd.
'tIJs was oorspronkelijk mooi, maar door de
sterke kracht van de zon, en het drukke rjjden
kwamen er 's middags gaten in, en stapte er
nu en dan iemand door. Heel erg was dit
en liep te blazen. Hare vriendinnetjes plaag
den haar dat ze maar twee jaargetijden had
zg droeg zomer- of winter kleederen, maar
nooit iets tot overgang. Ria had wel met
haar mee willen gaan om haar te troosten,
ir zg moest naar huis, om tgdig klaar te
zgn voor haar vertrek.
- »Hoe jammer dat gg al naar buiten moet,1'
riep Ida Wisentin, toen zjj haar eindelgk
ingehaald had, »nu zien we elkaar niet meer
op school. En ik heb je nog zooveel te ver
tellen kunt ge niet nagaan wat
- »Neen, wat is het dan?" vroeg Ria, die
haren vereerder geheel vergeten was. Zg was
veel meer vervuld met hare eigen familieaan
gelegenheden, dan mot de viBite van de school
meisjes gisteren middag. »Ik verheug mjj op
het buiten zgnriep ze vrooljjk uit, »ik zou
wel altgd buiten willen wonen. Verbeeld je
zoo ingesloten te zitten hier in die saaie
straten Toen ik klein was, woonden wg in
Moskoudaar was het niet zoo saai. Moskou
is vol kleuren en vol goud ja, daar is
het mooi
»Dat is wel mogeljjkmaar dat kan mg
niets schelen ik wou je over mjjn broer
spreken", zei Ida geraakt.
Ida bleef staan. »0 ja, 't is waar. Ik heb
al aan vader gevraagd ol ik u eens bezoeken
mag, dat heb ik niet vergeten 1"
>De zaak is dat mjjn broeder je zoo
graag iets wil geven een aandenken iet*
waardoor je aan hem denken moet".
- »Iets geven Maar dat kan ik niet aan
nemen".
- »Dat kunt gg wel. Dat is altgd zoo als
men een vereerder heeft. Hoe hadt gjj het u
dan eigenlijk voorgesteld?"
Ria zweeg verlegen. Zg had geen lust om
haar onwetendheid te verraden, maar deze
zjjde der vereering vond ze niet prettig, zon
der zelf te weten waarom.
- »Het is heel wat anders dan gg denkt",
zei Ida gevat, »mjjn broeder zegt wel dat hjj
je het liefst met parelen en diamanten zou
»0 neen, dat niet
»Natuurljjk niet! Daarvoor heeft hg
geen geld. Hat is maar iets levends, dat hg
zelf gekregen heeft, maar toen was het nog
niet zindeljjk
»Het geschenk
»Ja zeker. Hg heeft het met veel moeite
opgevoed; en vanwege de tapijten heeft hg
gewacht tot het heelemaal zindelijk was. Het
is een hondje".
»Een hondjeriep Ria met groote ver
lichting uit.
>Ja een sneeuwwit hondje, een terrier
en hg heet »Love" dat moet je in het
Engelsch altgd herinneren aan de liefde van
mgn broeder gelooft gf dat gg hem ook
zult liefhebben
>Den hond O, ja zeker 1" riep Ria vol
