HIDDGLRIRGSGHE COURANT. 143° Jaargang, Dinsdag 14 Januari. H°. II. 1902, Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, mot uitzondering van Zon- en Feestdagen. Pr jj», per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor a Je plaatsen in Nederland franco p.p., f 2.- Afzonderlijke nummers kosten 5 eent. THERMOMETER EN VERWACHTING. 13 Jan.8 n. vm'. 44 gr., 12 n. 45 gr., av. 4 u. 42 gr. F. Verwacht: matige W. wind, bewolkte lucht, droog weer, geringe afi.ame in temperatuur. AdvertentiSn20 cent per regel. Geboorte-. Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke v> groots letters naar de d- en alle andere familieberichten en meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel die zij innemen. Tot de plaatsing advertentiën an reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algeiaee» Adwwrt*??* ^«RnreBO m49 LA ABK., S.S. Vsarbarsmtl r Middelburg 13 Januari. TRIJZINKIO DEMOCRATISCHE RÓND. Wegens bet late uur waarop de Zaterdag te Amsterdam gehouden algemeene vergadering van bovengenoemden Bond eindigde, konden de besluiten omtrent het concept werkprogram niet alle in de eerste editie van oub blad worden opgenomen. Wy laten dus hier het gedeelte dat slechts in een deel der oplaag voorkwam, eenigszins aangevuld, nog volgen. Bg paragraaf VII, betreffende het rechts wezen, stelde prof. Treub voor om de woorden in de vjjfde alinea suitbreiding van de rechten van den Staat" te doen vervangen door sin- voering van Staatserfrecht." Na verdediging door den heer Treub en be striding door den beet Drueker en den voor zitter, die deze kwestie nog niet rijp achtte, werd het amendement aangenomen met 20 tegen 10 stemmen. Een amendement, strekkende tot betere regeling van gratis rechtsbijstand aan onver- mogenden, werd unaniem aangenomen, zoomede een amend, van prof. Treub, strekkende tot uitbreiding van de voorwaardeiyke invrjjheid- s telling. Op voorstel van de afd. Den Haag, zal de afschaffing van den eedsdwang in deze para graaf opgenomen worden. Aan het slot werd nog toegevoegdwettelijk toezicht op verpleging en hulp aan weezen. De paragraaf werd met de voorgestelde wijzigingen goedgekeurd. Paragraaf VIII, betreffende de wenschen op het gebied van belastingwezen, werd zon der debat of hoofdeljjke stemming goedge keurd. Op paragraaf IX, aangaande dè landsver dediging, werd door de afdeeling Amsterdam een motie voorgesteld, strekkende dat het bestuur eene commissie benoeme, die een ge detailleerd program met memorie zal ont werpen. Door het bestuur overgenomen, werd deze motie by acclamatie goedgekeurd. Hierna gaf professor Drueker het bestuur in overweging om het geschrevene betrekke lijk het hooger onderwys nog eens te overwegen. Dit werd toegestemd. Paragraaf X, behelzende de wenschen om trent het beheer der koloniën en bezittingen in Oost en West, lokte geen debat uit. Zy werd by acclamatie goedgekeurd. Besloten werd aan den voorzitter, den heer Kerdjjk, een telegram te zenden, waarin hem beterschap wordt toegewenscht en daarna, nadat mr Van Gilse den voorzitter hulde had gebracht voor zyn leiding, werd de vergadering te 5 uren gesloten. BENOËMDÏGM EIZ. Door de arr.-rechtb. te Breda is, ter vervul ling der vacature van kantonrechter te Ooster hout, opgemaakt de navolgende alphabetische ljjst van aanbevelingmr F. M. Brouwer Ancher, jhr mr C. O. M. van Nispen en mr J. L. N. van IJsselsteyn, griffiers by de kanton gerechten te Zevenbergen, Oosterhout en Zalt- Bommel. In dit jaar zullen door de commissie voor de examens ter verkryging van een diploma als stuurman aan boord van koopvaardijschepen, vjjf zittingen worden gehouden te Amsterdam en vyf te Rotterdam, op nader te bepalen tijdstippen. Oost-lndië. EEN FRANSCHE ZENDING TERMOORD. De Patrie heeft een telegram ontvangen uit Makasser (Celebes) meedeelend dat een door dat blaa in December 1900 naar de Papoeasche eilanden gezonden zending zou zyn vermoord. Moord te Padang. De raad van justitie te Padang veroordeelde den Hen December, in revisie rechtsprekende, de zes moordenaars van Maali tot de straf des doods. De moordzaak Maali, heeft te Padang heel wat beroering te weeg gebracht. In den vroegen morgen van den 17en Maart 11. vond men in een greppel langs het plein van Rome te Padang het lyk van een Maleier. De hals vertoonde een zware wonde en op het lichaam constateerde men 19 kwetsuren. Het dadel jjk ingestelde onderzoek leidde tot de inhechtenisneming van 6 Maleiers, waarvan 5 nog van vry jeugdigen leeftyd. Een bijzonderheid van dezen moord was dat deze plaats had, terwyl op enkele honderden meters van de plek, waar het lyk gevonden werd, feest werd gevierd in de sociëteit De Eendracht, zoodat deze in een zee van licht baadde en ook het geheele, ruime plein goed verlicht was. De vermoorde Maiili en een der beklaagde», Radja Agen, een te Padang beruchte persoon lijkheid, schynen de hoofden geweest te zyn van een der vele, daar bestaande scbermver- eenigingen. De leden van zulke vereenigingen beschouwen zich als leden van een bond, wier plicht het is in nood elkander by te staan Des te meer moest het dus bevreemden dat Radja Agen, zich tot medeplichtigheid aan den moord op Maiili had laten overhalen. Wat de beweegreden voor de moordenaars is geweest, bleef by het onderzoek zoowel voor den land raad als voor den raad van justitie, die de zaak in revisie behandelde, verborgen. Uit de getuigenverklaringen moet worden opgemaakt dat de beklaagden, die nu de be krachtiging door den raad van justitie te Pa dang van het over hen uitgesproken doodvon nis vernamen, hun slachtoffer naar het plein van Rome hadden gelokt en hem daar aange vallen en verder afgemaakt, toen hjj vluchten wilde, maar daarbjj in de greppel viel, waar zyn lyk daags d. a. v. werd gevonden. Het onderzoek voor den raad van justitie te Padang eindigde reeds den 16en November 11. toen de zes beklaagden voor het laatst met de vier hoofdgetuigen op het terrein, waar de moord gepleegd werd, werden geconfronteerd Dat belooft dus een vervolg voor dit seizoen. Dit eerste concert kan niet anders dan de organiseerders aanmoedigen. Zaterdagavond, te ruim half tien, ont dekte de sigarenhandelaar, de heer C. F. Diesch, op de Groote Markt a lh er, een be gin van brand in een vertrek, waar sigaren worden bewaard. Vermoedelyk is, by het ont steken van het gaslicht in bedoeld vertrek, een vonk gevallen in op den grond liggend bindtouw, dat vlam heeft gevat, en daarna een aantal kistjes met sigaren heeft doen ont branden. Met eigen middelen werd het vuur gedoofd. De schade aan vertrek en sigaren toege bracht, wordt op ongeveer 500 geschat doch zy is door verzekering gedekt. Het gerucht van brand en de uit den win kel komenden rook brachten heel wat rnen- Bchen tesaam de Zaterdag avondsche Lange- delft-slenteraars en slenteraarsters houden wel van een relletje. Zondag is te Ylissingen, van Zuid en Oost-Afrika via Kaapstad, aangekomen het stoomschip Kanzier, ter ontscheping van 32 agiers en mail. Onder de passagiers bevon den zich vele vrouwen en kinderen uit de Boerenkampen, die door bemiddeling van het Boerencomite in Nederland in vrjjheid UIT STAD EN PROVINCIE. Het populair concert, Zondagvond in de Concert- en Gehoorzaal al h i e r gegeven door de Vereeniging voor Instrumentale Muziek is een groot succes geweest. Tot 't laatste plaatsje toe was de zaal bezet met toehoorders, die juist dat publiek vormden, 't welk men met deze concerten bereiken wil. De leden en donateurs, die vrjjen toegang hadden, vormden verreweg de minderheid tegenover hen die hun kwartje geofferd hadden. En 't was tevens dankbaar publiek, dat met voorbeeldige aandacht luisterde, en. herhaaldelijk door een echt warm applaus 't bewjjs gaf dat 't genoot van 't geen ten gehoore werd gebracht. De directeur had voor de' orkestnummers eenvoudige, licht bevattelijke composities ge kozen, muziek die voor dergeljjke concerten, althans in den aanvang, aangewezen bljjft. Maar we voegen er dadelyk aan toe dat, eenigs zins tegen onze verwachting in, ook de minder eenvoudige. Onder de nummers der solisten bleken in te slaan. De melodieuse Landliche Serenade van G. Jensen voor orkest leidde 't concert in. Dat de heer Cleuver zyn orkest weet op te voeren tot een voor dilletanten merkwaardige afwer king is bekend, 't Bleek ook nu weer. 't Aantal plaatsen in ons land waar men op zulke in strumentale uitvoeringen van dilletanten kan wyzen wordt gering. Van de andere orkestwerken noemi nog in 't bijzonder 't Andante van Brauer, en 't lieflijk klinkende Intermezzo van Donizetti, 't Laatste vond zulk een warm onthaal dat 't nog eens gegeven werd. De Liébesnovelle van Krug was minder pak kend. Zou 'tgeen aanbeveling verdienen om volgende maal ook van de onderverdeeling der orkestnummers een Hollandsehe aanwijzing te geven Met onzen stadgenoot, die eenige nummers voor cello zou ten uitvoer brengen, had de vereeniging tegenspoed gehad daar hy door ongesteldheid plotseling verhinderd was. Men was er op byna 't laatste oogenblik nog in geslaagd zich de medewerking te verzekeren van den heer B. A. J. Rehl van 's Hertogen bosch, die zyn plaats innam, en meteere. Hy gaf een viertal deelen uit lm Walde, een suite voor Violoncel van Popper, die hy uit voerde met sterk sprekende voordracht. Vooral in 't tweede en vierde, de spookachtige Gno- mentanz, en de Reigen, kwam dit uit. Na de pauze speelde hy met warmte en gloed 't Andante uit een concert van Goltermann, en na 't luide, aanhoudend applaus, gaf hy een Berceuse van Godard als toegift. En eindelyk rest ons nog met veel waardee ring gewag te maken van de sopraan (zooals wy reeds meldden een dame uit Vlissingen), een niet omvangrijke en niet sterke, maar zeer welluidende en geschoolde stem. Zy had voor hoofdnummer de geestige Cavatine van Rosine uit de Barbier de Seville gekozen, en zich dus geen lichte taak opgelegd, die bovendien een groote vrijmoedigheid in de voordracht vor dert. Maar met succes droeg ze het voor, en een warm applaus en een fraaie mand bloemen waren haar belooning. Voorts gaf ze een drietal eenvoudiger lie deren, Sotnmerabend van Lassen, Goede Nacht van Jadassohn (waarvan de Hollandsehe ver taling eigenaardige bezwaren bleek op te wer pen) en 't Vensterliedeken uit Nicola's Loverkens- Ook zy werd door de aanhoudende toejuichin gen tot een toegift genoopt. Op 't programma stond le Popul air concert. Ook een paar aldaar spelende jongens werden door de wegspringende steenen min of meer aan het hoofd gekwetst. In de Zaterdag gehouden raadsvergadering van Colynsplaat is herbenoemd tot lid van het burgerlijk armbestuur de heer A. D. Snoep, en is benoemd, in de plaats van wijlen W. D. van der Moer, de heer G. Israël Gz., no. 2 der voordracht, met 4 stemmen, terwyl stemmen waren uit gebracht op den heer P. K. Boone. Te Domburg is een afdeeling van den Volksbond, Vereeniging tegen drankmisbruik op gericht. Reeds zijn een 31tal ingezetenen als lid toegetreden. Het bestuur werd samengesteld uit de lerenC. v. d. Hoeven, voorzitter, L. J. v. Voorthuysen, vice-voorzitter, mej. C. Sprenger secretaresse, J. Duyvis, penningmeester en B. v. d. Hoorn. Te Borselen ondervond men in de afgeloopen week dat een brief lang onderweg kan zyn. Een brief uit1 Vlissingen, bestemd voor Borssele Dinsdag 7 dezer op de post be zorgd, kwam eerst Vrijdag 10 dezer des voor middags te Borselen aan. Het onaangenaam gevolg bestond hierin dat de voltrekking van een huwelijk (waarmede de brief in verband bestond) bepaald op Donderdag 9 Januari, eerst Vry dag kon plaats hebben. Belangstellenden waren Donderdag per rjj tuig-maar het ge meentehuis gekomen doch moesten teleurge steld terugkeeren om Vrijdag de tweede rei te doen. Op den briefomslag bevond zich be halve het poststempel van aankomst te Borssele alleen het poststempel: Rotterdam—Ylissingen 7 Januari 1902. Men schryft ons uit Ellewoutsdyk; Gedurende het jaar 1901 werd de haven dezer gemeente bezocht door 138 schepen boven de 25 ton; de beurtschippers van hier op Mid delburg—Rotterdam en Vlissingen daaronder niet begrepen. De hoeveelheid granen verscheept bedraagt ruim 14.000 hectoliter, het aantal kilogrammen suikerpeeën ruim 4'/s millioen, terwyl niet minder dan 36.931 hectoliters aardappelen ter verscheping werden aangevoerd. Telegrammen werden er 820 behandeld, nl. '5 ontvangen 445 verzonden. In de rijkspostspaarbank hadden 312 plaats tot een bedrag vau 13.897.66. In 1900 waren deze cyfers respectievelijk 231 en 9173.85. Om aan de behoeften van de spiritualiën verbruikende menigte te voorzien, sloegen de dranksljjters in het afgeloopen dienstjaar niet minder dan 3768 liters gedistilleerd in. Voor zeker een enorm cjjfer voor eene gemeentt met 735 zielen; doch als eene verzachtende omstandigheid voor de ingezetenen kan worden bjjgebracht, dat ten tijde van het drukke havenverkeer, de geleiders van voertuigen uit andere gemeenten van dit gedistilleerd een deel tot zich nemen. Een feit is het intusschen dat de inlagen in de rijkspostspaarbank zeer zouden kunnen toenemen als op het gebied van drankverbruik, vooral in deze wat meer matigheid werd betracht. In de Zaterdag gehouden raadszitting van Kruiningen, waarin alle leden, behalve de heer Van den Ende, aanwezig waren, werd, met 9 stemmen tegen 1 blanco, benoemd de heer P. P. Spruyt te 's Gravenhage, tot onder wijzer met verplichte hoofdakte en akte Fransch aan de school te Hansweert. Er waren twee sollicitanten. De heer Kolff, arts aldaar, verzocht en ver kroeg het gebruik van een lokaal in de dorps school voor een op te xiebten cursus in ver bandleer en hulp by ongelukken. Zaterdagvoormiddag was te Bath de metselaar G. D., onder aan een pas opgemet- selden '/a steens dikken binnenmuur bezig te werken toen deze van boven onverwachts in stortte. Hoewel hy er byna geheel onder ge raakte bleek, toen hy er onder uit gehaald was, dat hy er slechts met eenige onbedui dende kwetsuren aan hoofd e|i bovenlyf was Door ingelanden van den Eendragtgo\der te Zaamslag is tot lid van den dykraad benoemd de heer J. de Putter P.zn. en dat ter vervanging van den heer J. Vinke te Ter- neuzen, die benoemd is tot bestuurslid der calamiteuse polders Margaretha c. a. Te Driewegen (by Terneuzen) is opgericht een vereeniging Onderling Samenwer ken welke zich ten doel stelt hare leden gel- deljjk te steunen by het verlies van varkens. Het bestuur bestaat uit de heeren A. de Bruyne, W. van Tatenhove, A. de Hulster, M. de Feyter, Joh. de Feyter, M. Koekoek en J. Dieleinan. De gewone rjjks voorjaarskeuringen van hengsten voor dekking bestemd zullen worden gehouden te Hulst den 13en Februari en te Kattendijke den dag daaraanvolgende. In den nacht van Vrjjdag op Zaterdag hebben onbekende dieven by twee arbeiders te Zuiddorp e eenige buiten staande huis houdelijke voorwerpen ontvreemd. - In de afgeloopen week ia mr M. Mendels van Amsterdam in verschillende plaatsen in Oosteljjk Z e e u w s c h - V1 a a n d e r e n opgetreden, teneinde tot vereeniging en het oprichten van volkskiesvereenigingen op te wekken. Het resultaat ia nihil geweestner gens bestond eenige lust om de scharen der sociaal-democraten te versterken. der Parjjsche universiteit, waar de jonge ge leerde in Juli 1901 ook tot doctor in de ge neeskunde is gepromoveerd. Deze eervolle waardeering is voor vreemdeling een groote onderscheiding. KERKNIEUWS^ De heer G. D. Krujjff, predikant by de Ned. herv. gemeente le Angeren, herdacht Zondag den dag dat hy voor 45 jaren te Zaamslag de evangeliebediening aanvaardde. De heer Krujjff was ook nog als predikant werkzaam te Koudekerke en te Oudewater. Wekelijksche opgaaf betreffende de Ned. Herv. kerk. Beroepen naarPuyflyk en Leeuwen en naar Eemst T. M. Loran, cand.; Huisduinen W. F. Smits te Waal e-a Koog op Texel; Gorredyk M. Wiersum, cand.; en naar Ameide en Tien hoven W. Zylstra te Kesteren. Aangenomen naarDalen door Hefting te WarfumSt. Anna Parochie door C. E. F. de Vries, cand.; en naar Oostwold door J. L. Dippel te De Bilt. Bedankt voor: Niehove door M. Wiersum, cand. Gereformeerde kei-ken Beroepen naar Ridderkerk en Langerak bez. de Lek T. Gerber, cand. Aangenomen naarOversohie door W. M. eynen te Winsum. Te IJ z e n d jj k e. heeft de onderlinge Vereeniging tot geldelijke uitkeering bij hét overlijden van varkens hare eerste jaarlykache vergadering gehouden. In het afgeloopen jaar was voor de uitkeering aan personen wier varken gestorven was, voor inenting tegen de vlekziekte 58.48 uitbetaald. De ontvangsten bedroegen 138.02 assurantiepenningen, by dragen donateurs etc. Het batig slot bedroeg dus 79.54. Hierby komt aan in kas zynde gelden 87.22: zoodat in de kas 166.76 aanwezig is. Als bestuursleden werden herbenoemd de heeren J. van der Boom, voorzitter, en J. Ver- crujjse, penningmeester. Aan het bestuur werd overgelaten de varkens weer te laten inenten tegen de vlekziekte. De Vereeniging telt 29 leden en 16 donateurs. LOOP DER BEVOLKING IN 1901 De bevolking van Koudekerke bestond op den 1 Jan. 1901 uit 1142 m. en 1152 v. of 2294 personen. Zy vermeerderde door de geboorte van 35 j en 43 m. en de vestiging van 147 m. en 147 vr., met 372 personen, doch verminderde, door het overljjden van 21 m. en 12 vr. en het vertrek van 137 in. en 133 vr., met 303 per sonen. De bevolking vermeerderde alzoo met 6£ personen en bestond op 1 Jan 1902 uit 2363 personen. POST EN TELEGRAPHIE. Gedurende 1901, werden door het post- en telegraafkantoor te IJzendjjke verzonden 1063 aangeteekende brieven, terwyl er 592 werden ontvangen. Op 3116 postwissels werd 46.427.71 gestort en op 1055 19.776.74 uitbetaald. 1201 paketten werden verzonden en 6146 ontvangen. In de rijkspostspaarbank hadden 848 inlagen plaats, ten bedrage van B7.344.305 en 254 terugbetalingen ten be drage van 33.547.16. Er werden 1121 telegrammen verzonden, 938 ontvangen en 4376 overgenomen. Door de tele- phoonkantoren te Biervliet, Hoofdplaat en Philippine werden respectievelijk behandeld 1106, 1057 en 2758 telegrammen. ONDERWIJS. Voor de betrekking van onderwijzer aan school F te Vlissingen (hoofd de heer J. de Boer) hebben zich 4 sollicitanten aan- LETTEREN EN KUNST. De eerste avond van het Nationaal Muziekfeest is prachtig geslaagd. De voor spelen en reien tot Vondel's Gijsbreght, van Zweers, Diepenbrock's Te Deum, de werken van Karl Smulders en van Von Briicken Fock, maakten veel indruk op het zeer talryke publiek, het was een avond van hoog kunst genot. De tweede avond was niet minder een feest voor muzikale ooren. Kes, Jan Brandts Buys, De Haan, S. de Lange, Witte, Röntgen, Aver- kamp, Loots, J. Wagenaar, Van 'tKruys wer den allen waardig vertegenwoordigd en hadden de een meer, de ander minder, doch allen een onmiskenbaar succes. De uitvoering,doorMengelberg met zyn orkest, 3 solist André Spoor, het a capella-koor en Apollo, wordt ten zeerste geroemd. Door de Maatschappij tot bevordering der bouwkunst is, bjj gelegenheid van haar zestig jarig bestaaD, een internationale eerewedstrjjd uitgeschreven, waarvoor gevraagd wordt een ontwerp van een Koninkljjk paleis te Amster- Aan den vervaardiger van het beste en ter bekroning waardig gekeurde ontwerp zal worden uitgereikt de verguld zilveren medaille der Maatschappij en 500 voor het in de tweede plaats ter bekroning waardig gekeurde ontwerp wordt uitgeloofd de zilveren medaille f 250voor het in de derde plaats ter be kroning waardig gekeurde ontwerp wordt uit geloofd de bronzen medaille en 100. Een veertiendaagsch blad voor ouders en opvoerders, Het Kind gedoopt, heeft de plaats ingenomen van Maatschappelijk Werkafd. B De redactie van het blad is toevertrouwd aan mevr. M. E. H. Sandberg-Geisweit van der Netten, dr J. H. Gunning Wz. en J. H. F Ritter. Van de firma J. G. Broese te Utrecht ontvingen wy een proefnummer van het door haar uitgegeven wordend tijdschrift De Natuur. Met de aflevering van 15 Januari treedt dit populair geillustreerd maandschrift, gewjjd aan de natuurkundige wetenschappen en hare toepassingen, zyn 22en jaargang in, wel een bewys dat het doel met de uitgave beoogd, het beschaafde publiek op populaire wjjze be kend te maken met het nieuwste en wetens waardigste op natuurwetenschappelijk gebied, met succes wordt nagestreefd. De inhoud van de proefaflevering sluit zich op waardige wjjze by die van de vorige jaar gangen aan. Plotseling en onverwacht .is Zaterdag ochtend te Leiden prof Tiele, oud-hoogleeraar in de godgeleerdheid, overleden. In hem, die den leeftyd van 71 jaar bereikte, verliest de universiteit van Leiden een van hare meest beroemde vertegenwoordigers, wiens naam zoo binnen als buiten onze grenzen van groote be kendheid was. De zoon van onzen beroemden landge noot dr Mezger heeft te Parijs, wegens de groote wetenschappelijke waarde zjjner bjj dragen in verschillende Fransche medische tydschriiten, het laureat gekregen van de medische faculteit RECHTSZAKEN. Bij sententie van het^ hoog mil. f gerechts hof is B. H., marinier 3e kl., gedetacheerd by het alg. depöt van discipline te Vlissingen, die aldaar op 7 November 1901 met de kolf van zyn geweer 10 ruiten van de ramen van de gymnastiekzaal der bomvrjje kazerne had vernield, schuldig verklaard aan opzettelyke en wederrechtelijke vernieling van ryk goederen en veroordeeld tot 5 maarden gevangenisstraf met ontzegging van het recht om te dienen voor 5 jaren. Bjj vonnis van den itrjjgsraad was dien be klaagde een gevangenisstraf van 4 maande*1 op- De Arnhemsche rechtbank zal zich Dinsdag a. s. bezighouden met twee persdelicten. De hoofdredacteur van de Nieuwe Arnh. Courantde heer H. Pyttersen, wordt vervolgd wegens be'ee- diging in zyn blad van mr F. A, van Hall, en wegens smaadschrift tegen W. van Santen Jaczn, te 's Gravenhage, den bekenden boterl'abrikant.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1902 | | pagina 1