MIDDELBURGSCHE Maandag 6 Januari. FEUILLETON. BUITENLAND. N". 4. 1902. 14o9 Jaargang. Deze courant verschijnt dagelijks, met Uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor a Je plaatsen in Nederland franco p.p., f 2 Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING. 4 Jan.8 n. vm. 49 gr., 12 u. 51 gr., av. 4 n. 52 gr. P. V e r w a o h tmatige W. wind, zwaar bewolkte lucht, buiig weer en geringe afname in temperatuur. Advertentifin20 cent per regel» Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiön en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betredende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het AlgeuMD Advtrieni(«.HnN>u Jku HE LA MAR Ara,, M.S. ¥i»»rbwgw»I 86«, Amstcrdsn. i deze courant behoort een Bijvoegsel. Middelburg 4 Januari. DE CIRCULAIRE BBTREJTENHE DE WERKLOOSHEID Ook van andere zjjde i§, evenals in ons blad, gewezen op den zeer korten termjjn, drie weken, waarbinnen door den minister Kuyper, in zjjn bekende circulaire, antwoord gevraagd wordt op de daarin gestelde zeven vragen. In den Rotterdamschen gemeenteraad wees daarop de heer Spiekman. Hg gaf tevens burg. en weth. in overweging ^ich ook om inlichting te wenden tot de vak- en arbeidersvereni gingen, daartoe in de circulaire zelve aange wezen, teneinde zoodoende een goeden blikte krjjgen op den werkeljjken stand van zaken, Verder wenschte hg burg. en weth. te vragen of zjj bereid waren het antwoord, door hen den minister te geven, voor de leden van den gemeenterad ter visie te leggen. Op votfrstel van burg. en weth. besloot de raad echter geen verlof voor een interpellatie te verleenen, aangezien het een zaak betrof die uitsluitend behoorde tot de bevoegdheid van burg. en weth. ei» niet van den raad. Alleen deelde de burgemeester nog mede, dat burg. en weth. bjj het inwinnen van inlichtingen systematisch zgn te werk gegaan in de volg orde, door de ministerieele circulaire aange geven, dus lo werkliedenvereenigingen, 2o vakvereenigingen, 3o arbeidsbeurzen e. a. Bjj die vereenigingen en lichamen noemt de minister echter niet de Kamers van Arbeid.* Dat is verwonderlijk. Rn daarop is ook al van verschillende zjjden gewezen. Niet zonder reden, zegt de Zulph. Crt Toen de minister van binnenl. zaken nog de afgevaardigde van Sliedrecht was, heeft hg het den liberalen steeds als een grove fout aan gerekend, wanneer zjj arbeidswetten indienden, waarover niet van te voren de Kamers van Arbeid waren geraadpleegd. Men heeft hem terecht er aan herinnerd, dat hg in zgne Proe ve van Pensioenregeling voor Werklieden en huns gelijken op blz. 67 schreef: Die Kamers (van Arbeid) zullen toch niet strekken, om, als eerst de hoofdzaak afgedaan is, nu en dan nog ook een enkel detail-advies te geven maar juist om bij het leggen van de fundamenten haar on misbare diensten te bewijzen. «Niet in de ministerieele bureaux, maar in het particuliere leven van patroons en arbeiders liggen de gegevens en de leidende en regelende motieven, die hier (op blz. 79 wordt ook van de werk loosheid gewag gemaakt) den doorslag zullen moeten geven. En daarom mag men niet van wal steken, alvorens deze loodsdienst zjj inge steld en werken kunne". En op dezelfde hladzgde maakte hg er de toemalige regeering een verwjjt van, dat zjj in zake de regeling der pensionneering een staatscommissie be noemde, in plaats van dit werk te doen ver richten door de Kamers van Arbeid. Evenwel, zoodra het er op aankomt zelf een arbeidswet in elkander te zetten, verzuimt hg juist bjj de gemeentebesturen op het raad plegen van die instellingen aan te dringen Terecht merkte het Vólk naar aanleiding hier van op, dat juist de christelijke arbeiders veel van deze organen van den arbeid hebben ver wacht. In strjjd met zgne woorden van vroeger. strjjd zelfs met zgn laatste woorden, werkt echter de Premier er door zgne handelwijze toe mede de Kamera van Arbeid nog meer in aanzien en invloed te doen dalen. Is dit een verzuim vraagt het blad. Of is het «Oude plunje", die de minister volgens zgn eigen verklaring aan den weg neergooit, nu ze hem te lastig wordt om mee te dragen Het Volksblad heeft den minister nog een ander verwjjt gedaan, n.l. dat de circulaire op zeer zonderlinge wjjze de uiting van de troonrede illustreert, dat de algemeene volks toestand in velerlei opzicht tot dank stemt. En schertsenderwijze veronderstelt het blad, dat de Koningin, toen zg uit de dagbladen vernam hoe erg het met de werkloosheid in Amsterdam, in Twente, in Rotterdam, in de fabriekssteden van Noord-Brabant gesteld is, den Premier bjj zich heeft ontboden, en tot hem gezegd heeft«mjjn beste premier, je hebt me daar rare dingen laten zeggen", en dat deze zich toen bejjverd heeft om door de cjjfers, die hg in antwoord op zgn circulaire zal ontvangen, aan te toonen, dat de werke lijke toestand inderdaad volkomen klopt met de woorden der troonrede en niet hetgeen hjj daarover in de Kamer heeft gezegd Wjj weten, dat die antwoorden uit menige plaats zeer ongunstig zullen luiden. Maar daar van kan men den premier geen grief maken. Doch wat men hem wel verwgten mag is, dat hg bjj zgne eerste stappen ter voorbereid ding van zijne allereerste proeve van eigen arbeidswetgeving in voortvarendheid toepast, die het gansche onderzoek waardeloos dreig, te doen zjjn. Zgn inconsequentie ten opzichte van de Kamer van Arbeid is zgn eigen zaak, Maar het mislukken van het ingestelde onder zoek zou een zaak zgn, die ons geheele volk aangaat. Oom Jasper's erfgenaam Uit het Engelsch. VAN LENA FYACK. I. «Meisjes, oom Jasper noodigt een van u drieën uit om het Kerstfeest bjj hem te komen vieren", zei moeder op zekeren December morgen, hare brieven inziende. Wjj waren bedorven kinderen dat zgn dochters van weduwen vaak en wjj drukten onze verbazing op verschillende manieren uit. die meer sprekend dan sierljjk waren. Ik wierp mg achterover in mjjn stoel, met een wanhopig handgebaar, waardoor ik mjjn kopje koffie omstootte, Sybille trok een afschuwelijk ge- zieht en Dorothy uitte een langdurig scherp gefluit. «Meisjes 1" berispte moeder zacht, bille, Dorothy, hoe is het mogelijk «Het is heel gemakkeljjk, moeder", ant woordde Dorothy, «probeer het maar eens ik wed dat gjj het ook kunt als gg u een beetje moeite geeft. HesterO kjjk eens een vol kopje koffie over het schoone servet. Welk een verkwisting, verwoesting en brutaliteit «in éen zwaai" gelgk Macbeth of Macduff, of juist in die beide tooneelen gaf zij aan warmte wat zg geven kon en had zg meer zeggings kracht dan in den aanvang. Mevrouw van Westerhoven als Martha wa3 in éen woord onverbeterlijkhaar prachtige actie heeft zeker menigeen een vroolgk oogen- blik bezorgd. Ook Siebel (mej. S. Stemmerik) was aller liefst. Met haar beschaafd, sympathiek optreden wist zg ons door haar zang en spel steeds te boeien zg paste uitstekend in deze rol. De heer Phlippeau zong de Faust zooals wjj van hem verwachtten. Het kwam ons echter voor dat hg op sommige oogenblikken afge leid was, en onwillekeurig gaven wjj de schuld daarvan aan de minder gunstige omstandig heden. (Een tooneel met allerbelacheljjkst decoratief). De rol van Mepliistopheles (de heer Leeuwin) was aan uitstekende handen toevertrouwdde scène van hem met Martha was zeer verma kelijk en door zgn sterksprekende mimiek en goede stemontwikkeling bekoort deze zanger zeker tot een der eersten van het gezelschap. Met genoegen maakten wjj kennis met den heer Albers. Hjj gaf ons Valentijn op zeer verdienstelijke wjjze te genieten. Er waren veel coupures gemaakt, die nood zakelijk waren door het gemis van koristen de koren, die onvermgdelgk gezongen moesten worden, werden (vermoedelijk) door de solisten uitgevoerd. Wjj zouden bjjna den accompagnateur, den heer Valenca, vergeten, die een zeer zwaar werk te vervullen had en die zeker op onze dankbaarheid aanspraak mag maken, want hg heeft ziob uitstekend van zgn taak gekweten. Ook in de Kaïnper Courant wordt met zeer veel lof geschreven over den zang, het spel. het accompagnement op de vleugel-piano en de fraaie costuums. Het publiek was daar opgetogon. UIT STAD EN PROVINCIE. Vrjjdag a. zal in onzen schouwburg oene z. g. «solisten-voorstelling" der bekende opera Faust gegeven worden. Wat dit eigenljjk is Volgens het programma zullen te hooren en te zien gegeven worden studentenvertrek van FaustGebed van ValentijnTuin-scèneDood van Valentijnen In de kerk en gevangenis. Dus niet de geheele Faust wordt opgevoerd wat trouwens eene onmogelijkheid zjjn zou maar een vjjftal der voornaamste tooneelen' worden gegeven door de heeren F. Philippeau als FaustAlbers als Valentijn, A. Leeuwin als Mephistophelesen de dames F. Fransman als MargaretkaJeanne van Westerhoven als Mar- 3 en S. Stemmerik als Siebel. Onbekend maakt onbemind niet alleen maar op kunstgebied zelfs wantrouwend. En vaak niet zonder reden. Daarom ditmaal eenige regelen tot intro ductie. En wjj mogen die met gerustheid geven op grond van gunstige beoordeelingen in andere bladen. De Zwolsche Crtschreef, na eene opvoering op een bljjkbaar zeer primitief tooneel, het volgende Mejuffrouw Fransman deed haar best om M argaretha goed weer te gevendit was vooral' zeer merkbaar in de berkscène en in de ge vangenis haar stem klonk mooi en zuiver, en een van die oude paarden zegt en zjj is nog wel de oudste van ons drieën." - «Wees stil, Dorothy", zei moeder, die toch lachen moest, «en bel dat Stephens den boel komt opruimen." Dorothy gehoorzaamde, en gooide bgna baar eigen kopje om, terwjjl zg van haar stoel op sprong daarna nam zjj een dwaze houding van gemaakt berouw aan. Zjj was vjjftien jaar, mager, onhandig, met lange beenen en armen, doch een handig gezicht, al had het geen regelmatige trekken groote lachende oogen, een klein wipneusje dat zg gewoon was poëtisch te noemen en mooi zwaar blond haar. Ik was twee en twintig, klein, tenger, schuchter, onbeduidend, met bruine oogen, een bleeke gelaatskleur en haar van een onbe paalde kleur. Sybille was twintig en de schoonheid van de familie. Zg was niet zoo groot als Dorothy en zeer gracieus. Haar haar was glanzend kastanjebruin en haar ovaal gezichtje, met die fijne trekken en den donkeren tint, zou al zeer aantrekkelijk geweest zgn, zonder die allerliefste oogen, met donkere wenkbrauwen en lange zwarte wim pers, welke zjj geërfd had van onze Iersche over-over-grootmoeder, en die hare grootste bekoorlijkheid uitmaakten. «Moeder", zei zg, toen Stephens, de tweede meid, die al twintig jaar bjj ons was,meteen zeer ernstig gelaat den koffieboel opgeveegd had, na een berispenden blik op Dorothy ge- Het Zeeuwscli Genootschap der Wetenschappen alhier werd in 1901. bezocht door 2""" personen. In den afgeloopen nacht heeft men zich, vermoedelijk door het openrukken der deur of het gebruikmaken van valsche sleutels want van braak was geen spoor te ontdekken, toe gang verschaft tot het des nachts onbewoonde gebouw Concordia, op den Wal alhier. Eenmaal binnen heeft men twee gesloten laadjes van een op 't kantoor staan den lesse naar opengebroken en eenig geld, ongeveer een gulden of vier bedragende, ontvreemd. Yan de dader of daders heeft men nog geen spoor. Tengevolge der reorganisatie der politie te Ylissingen, zgn door den burgemeester benoemd tot adjunct-inspecteurs der politie de heeren H. J. M. M. van Nieuwland, thans adjunct-inspecteur van politie te Zwolle, en Th. N. A. Sol, thans schrjjver bjj de politie te Tilburg. Tot agenten van politie der derde klasse zgn benoemd G. van den Driest, gepasporteerd matroos le klasse K. N. M.; P. Roelse, gepas porteerd korporaal der mariniers, J. Braven- boer, onbezoldigd rijksveldwachter, en R. van Zalen, thans agent van politie te Wageningen. Tot plantsoenwachter is benoemd V. van der Linden, gepen si onneerd onderofficier. Verder zgn bevorderd tot rechercheurs de agenten van politie der eerste klasse A. R. de Boo van Ujjen en P. J. Bartelse. Deze reorganisatie tteedt den 16 Januari in werking. VI. Ct.) Te R i 11 h e m werd Vrjjdag avond eene openbare vergadering gehouden, waarin een Werkmansvereeniging werd opgericht, aanvan kelijk met 27 leden en 3 donateurs. Tot be stuursleden werden gekozen C. Koppenjan Dz., P. Schout, M. Ostée, P. J. de Pagter, J. Meliefste, H. Wisse, J. Breel, J. Meliefste, F. Prinse en tot bode O. Koppenjan Jz. grammenterwjjl 5387 intercommunale en internationale telephoon-gesprekken werden gevoerd. De onder dit kantoor ressorteertnde tele- phoonkantoren behandelden". Koudekerk© 349, Npeuw- en S i n t J o o s 1 a n d 354, Oost-Souburg 29Ó, Serooskerke 406 en V e e r 1634 telegrammen. Door het Rijkstelegraaf kantoor te Goes ;gn in 1901 behandeld 31.660 telegrammen; en wel 11.439 verzonden, 10.861 ontvangen en ontvangen en verder geseind. In de week van 26 Dec.2 Jan. zgn van Ierse ke verzonden 1,150,000 leverbare oes ters tegen de volgende prjjzen72—75 Kg. -48 gld., 70 Kg. 40—44 gld., 65 Kg. 26 30 gld., 56 Kg. 19 -22 gld., 50 Kg. 12—15 gld., 40 Kg. 5—7 gld. Als gewoonljjk was de vraag naar oesters de laatste drie weken van het jaar buitengewoon groot, doch dit jaar ging zg nog bgna een half millioen boven die van het vorige. Deze week werden er op éen dag 400,000 ver zonden. (Iers. en lli. Ct.). Te Hulst geraakten Zondag in de R. K. kerk, tegen bet einde der Hoogmis, twee jonge dames, die elkanders tegenwoordigheid niet langer meer verdragen konden, eensklaps aan het twisten, wat tot handtastelijkheden overging. De suisse, die hieraan een «ind wilde maken, kreeg van eene der «liefjes" een slag in het gezicht. Dit belette hem echter niet, de beide twiststers, die zich nog verweerden, buiten te zetten, alwaar de kennismaking werd voortgezet. Van dit geval is proces-verbaal opgemaakt- Op Nieuwjaarsavond kwam de trein, te 6.22 uur van Hulst vertrokken, te C1 i n g e aan met het zeer verminkte lgk van een mans persoon, aan de machine hangende. De verongelukte was zekere Fr. T., Zeeuwsch-Clinge, vader van een huisgezin, een man soms mei onheldere oogenblikken, zoodat de oorzaak van het ongeval niet uit te maken is. Het lgk, dat geheel onkenbaar was, werd door de familie aan de kleeren herkend. Het is denzelfden avond naar St. Gilles ge bracht, waar het Vrjjdag is begraven. (Hulstsrblad.) Uit Terneuzen. De 7 ivo Sisters, van Haversham, een Engelsch scheepje, behoorende tot de Maat schappij, bezig is om de Hélen, gezonkeri in het Pas van Terneuzen, te lichten, geraakte Vrjjdag middag, bjj het uitgaan van den Oos- telgken Kanaalarm, tegen de steenglooiing vaii den djjk, waardoor bet geheel overzjj sloeg met den mast in het want van de stoomboot die het sleepte. Men hoopt dat het met hooj water vlot zal komen. Gedurende de maand December werdeil van Philippine 3625 balen mosselen ver zonden tegen een prjjs van 5'/a a 6'/s f""8 per baal. Het gebrek aan goede, groote mosselen deed den prjjs stjjgen. Bovendien was iii December meer vraag naar mosselen dan iü dezelfde maand in andere jaren. POST EN TELEGRAPHIB. Op het telegraafkantoor te Middel burg werden in 1901 behandeld 77.459 tele- Loop der bevolking iu 1901- De bevolking van Hulst bestond op 31 Dec. 1900 uit 1321 m. en 1483 v. of 2804 personen. Zjj nam toe door de geboorte van 117 kinde ren, 62 j. en 55 m. en door de vestiging van 197 personen, 85 m. en 112 vr. Daarentegen verminderde zg door het over igden van 84 personen, 41 in. en 43 v. en het vertrek van 148 personen, 73 m. en 75 v. Zg nam dus toe met 82 personen en be stond op 31 Dec. 1901 uit 2886 personen, 1354 m. en 1532 v. Te S t. J a n s t e e n vermeerderde de be volking, die op 31 Dec. 1900 bestond uit 1371 m. en 1292 v. dus 2663 personen, met 63 en bestond op 31 Dec. 1901 uit 1408 m. en 1318 v. of 2726 personen. Er werden in die gemeente geboren 181 kinderen, 71 j. en 60 m., terwjjl er zich 147 personen, 80 m. en 67 v. vestigden. Overleden zgn 40 personen 22 m. en 18 v., en vertrokken 175 personen, 92 m. en 83 vr. worpen te hebben, daar zg die voor de schul dige hield de kamer verlaten had, «moeder wilt gg maar schrgven dat wjj geen van allen kunnen komen? Het zou te vreeselgk zjjn om juist met Kerstmis van huis te gaan, en vooral om daar te zgn." .Moeder aarzelde en zag ons een voor een aan, eer zjj sprak. «Ik vind het ook volstrekt met prettig, Sybille," zei zg, «maar ik vrees dat het toch zal moeten gebeuren." «Omoederklonk het op drie ver schillende tonen. «Ja kinderen, ik vrees het. Uw oom zegt dat hg oud wordt." «Dat is waar," viel Dorothy in. «Dat is geen reden," riep Sybille. «Omdat iemand zeventig of tachtig jaar geleefd heeft en al dien tjjd zoo onaangenaam mogeljjk geweest is en omdat hg toevallig een hoop geld heeft, zie ik niet in waarom hg eiken tak der familie moet regeeren." «En hg geeft te kennen", ging de moeder voort, zonder op Sybille te letten, «dat voornemens is aan een van u, of aan alle drie mjjn dochters, zjjn bezittingen na te laten, en daarom wenscht hg u te leeren kennen." «Dat maakt het nog afschuwelijker", zei Sybille. «Heeft hjj dan geen plan die arme Phil en Jessie ooit te vergeven «Ik vrees van neen", zei de moeder droevig, «en daarom wensch ik dat gg een van 'allen gaatwant als gg het niet deedt, zou het Phil geen goed doen; dan zou oom zgn geld aan iemand anders vermaken, zoodat het misschien heelemaal uit de familid gingterwjjl, als gg in zgn smaak valt, wg wellicht nog een kansje hebben om Phil in de toekomst te helpen." «Nu, als gg het verlangt, moet het na- tuurljjk gebeuren", zei Sybille, «ofschoon het mg erg spgt voor Hester." «Voor mg 1" riep ik verbaasd uit, want bet was niet in mg opgekomen dat ik juist degene was, die gaan moest. «Ja jjj," zei Sybille, lachende over mijn ongelukkig gezicht en bukkende om haar hondje te streelen. «Jjj bent de oudste en zooals onze oude kindermeid zei«kindertjes, de oudste gaat voor". «Maar het was nooit Hester die voor ging, doch altjjd Sybille, ten spjjt van de kindermeid," merkte Dorothy aan. Ik zag moeder wanhopig aan. Sybille en Dorothy hadden goed lachen en schertsen, maar voor mg was het alles behalve prettig. «Moeder, ik kan niet gaan," zei ik, «ik ben veel te bang dat ik iets doms zal zeggen of doen, en oom zoo boos maken dat gg er berouw van hebt dat gg mg hebt laten gaan" «Hesterlief, wees toch niet zoo dwaas. Als gg zeven jaar oud waart, zou ik misschien naar u luisteren, maar gg zjjt een volwassen meisje en kunt gerust bjj een ouden oom gaan logeeren zonder voor zoo iets bevreesd te zjjn, Beknopte Mededeelingen. Kolonel Piquart heeft zich nu ook aan de sehrjjfkunat gewgd. In de Grande Revue, het tgdschrift van Labori, is hg begonnen met een reeks artikels over den militairen toestand in Frankrjjk. - De liberale vereeniging te Birmingham, wier vergadering over den oorlog in de stads- zaal zoo wild uiteen is gejaagd door de on dersteuners van Chamberlain, is aangesproken door de stad ter betaling van de schade, bjj die gelegenheid aan de zaal en 't geheele ge bouw toegebracht. De vereeniging heeft eohter besloten omgekeerd tegen de stad een eisch te dienen, omdat de stedeljjke overheid verantwoordelijk is voor de onlusten. Het recht van het vrge woord gaf de liberale ver eeniging aanspraak op een ongestoorde ver gadering. De toestand op Malta trekt opnieuw de aandacht. Het verbod van de onlangs aange kondigde vergadering heeft algemeene onte vredenheid gewekt. De Malta limes, een in t Engelsch geschreven blad, heeft den wensch uitgedrukt dat alle inwoners van het eiland, wat ook hun ras zjj, zich zullen vereenigen tegen een tyranie waarvan zjj zooveel te ljjden hebben. De paus heeft aan de bisschoppen van Bohemen een schrgven gericht waarin hg hen tot eenheid aanspoort in weerwil van alle taalverschil. Gjj zult zien dat hg geen boeman is, maar een heel deftige, oude heer." - «Laat mg ook gaan moeder" zei Sybille op eens. «Schrjjf hem en vraag of wg samen mogen komen. Hester zal mjj wel in bedwang houden en dat zal haar beletten om angst te hebben." Moeder aarzelde even, en keek naar Sybille's mooie gezichtje, alsof zg er eiken trek van bestudeerde. «Ik weet het nog niet," zeizjj weifelend, maar ik viel haar in de rede. «Neen, dat kan niet, dan is moeder met Kerstmis heel alleen met Dorothy. Gg moet thuis big ven Sybille. Het zal mg misschien wel meevallen." «Alleen met Dorothy!" riep deze jonge dame beleedigd uit. «Ik verzeker u dat mjjn gezelschap heel aangenaam is, juffrouw Hester, als ik niet overbluft wordt door mjjn twee andere zusters. Moeder en ik zullen het wat prettig samen hebben, niet waar moederlief «Daar dacht ik niet over," antwoordde de moeder mjj, zonder op de malligheid van Dorothy te letten, «misschien is h'" voorstel van Sybille nog zoo kwaad niet. il! go- val zal ik er oom over ehrjjven." «En kan het u net.„oh niet schelen als wjj u verlaten, moeder «Natuurlgk k.m het mg wel schele^, maar Dorothy en ik zullen het elkaar zoo aangenaam mogeljjk in;_en ik geloof dat het goed is dat gg samen gaat."

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1902 | | pagina 1