IUIDDELBUHGSCHE COURANT. Dinsdag 17 December. 297. 1901. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitsondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowol voor Middelburg als voor a,le plaatsen in Nederland franoo p.p., f 2 Aizonderlijke nummers kosten 5 eent. THERMOMETER KW VERWACHTING. 14 Dec.: 8 u. vm. 31 gr., 12 u. 35 gr., av. 4 u. 33 gr. F. V e r w a o h tmatige Z. W. wind, zwaar bewolkte lucht, sneeuw, geringe toename in temperatuur. Advertentïën20 cent per regel, Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1,50; elke regel meer 20 cent. Êeclames 40 «ent per regel Groots letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, ia uitsluitend gerechtigd het Algessasea S&E ILA SSAIS Abs!,, 58.35» AEJSs"-''©re3-^saa, Middelburg 16 December. Kameroverzicht. Zitting van Vrjjdag avond. Minister Kuyper houdt niet bijster veel van avondzitting. Toen er Vrjjdag sprake van was om met »binnenlandsche zaken" des avonds door te gaan, bleek bjj van een dergeljjk plan niets te moeten hebben. Zjjn huisarts had hem verboden 's avonds te debatteeren. Voor de variatie bet is slechts een intermezzo want morgen krijgen wjj hem weder bp Arbeid terug zat van avond collega Bergansius in de vuurlinie. »Oorlog" was aan de orde en dat wil zeggentribunes propvol bezet met militairen, oude snorrebaarden en jeugdige luitenants, die soms de gelukkige gedachte hebben hunne dames mede te brengende gereserveerde tribune vol referendarissen de banken, beneden in de zaal, maar matig bezet en de heeren militaire specialiteiten aan het woord. Zoo ging het ook van avond. Dominé Melchers opende het debat. Hjj zette het socialistisch standpunt ten opzichte van het oorlogvoeren uiteen. Er was, als in al deze beschouwingen van zjjn party, veel waarheid in hetgeen hjj zeide, en niet minder overdrij ving. Tegen den tjjd, dat wjj allen pbilosophen zyn, zullen de denkbeelden van den afgevaar digde voor Leeuwarden ongetwyfeld meer ingang vinden dan tot nog toe het geval is. De heer Melchers is natuurlyk tegen snelvuur- geschut. Overigons is zyn critiek gematigd. Na hem komt de heer Ver hey. Een militair van het »goede soort", als ik het maar zoo eens mag uitdrukken. Dit in tegenstelling met de qualificatie, die de volgende spreker ver dient. De afgevaardigde van Rotterdam y verde tegen de opheffing van het reserve-kader had het over de Hollandsche waterlinie, die hy zelf bezocht had, en. waaraan nog heel wat te verbeteren vielwydde uit over den land storm en de militaire wetten, en drong ten slotte aan op bezuiniging, En toen werd den heer Duymaer van Twist het woord verleend. Het was den leden, die aanwezig waren, aan te zien, dat er grapjes in de lucht zaten. Niet door dien heer in zyn betoog in te vlechten, maar alleen het feit op zich zelf, dat hy zou spreken, was iets dat linker- en rechterzyde een kosteljjk oogen- blik beloofde te bezorgen. En zoo was het ook. Het was waard er een »kiekje" van te nemen. Houding en gebaren van den spreker waren voor ons, anti-militairen als wy, Neder landers, zyn, eenvoudig niet te genieten. En nog kostelijker werd het geval, omdat de be langrijkheid van hetgeen hy te zeggen had, juist in omgekeerde reden stond tot de ge wichtige allures, die de afgevaardigde er by aannam. Hy schetste n.l. het leven van onze officieren, die met een klein tractement moeten rondkomen, soms trouwen en er dan nog treuriger aan toe zyn. Men zou zoo zeggen: dat weet iedereen. Maar de heer Van Twist vond dat zoo merkwaardig, dat hy er wel een half uur over praatte. Verder moesten de soldaten niet Zondagsavonds in de kazerne terug keeren, maar Maandagmorgen. Dat was om hun consciëntie geen geweld aan te doen. Aldus de heer Van Twist. En als slot had hy de opmerking bewaard, dat onze sol daten zooveel sokken verslijten. Toen was het uit. Wy zullen over de «redevoering" van dezen geachten afgevaardigde niet verder uitweiden, maar dit moeten wy toch constateeren, dat wjj geen van de andere leden in staat achten met hetzelfde gewicht dezelfde futiliteiten voor te dragen als deze heer. En als dr Kuyper er by geweest was, dan ja dan Na den beer Van Twist werd door den heer Van Karnebeek gesproken, die van de tribune onverstaanbaar was, zoodat ik het by deze vermelding moet laten. Tegen elf uren werd de vergadering ge sloten. De minister kwam niet aan het woord Zitting van Zaterdag. In de zitting van heden heeft de Kamer de beraadslagingen over de begrooting van «bin- nenlandsche zaken" ten einde gebracht. Zonder hoofdelyke stemming tusschen de socia listen en den minister bleef het koek en ei werd zy aangenomen. Er restte nog de af- deeling «Arbeid," en «Kunsten en Wetenschap pen," waarvan de bybehoorende onderwerpen zooals de veiligheidswet, de arbeidswet, de Kamers van Arbeid, en wat K. en W. betreft onderhoud van verschillende monumenten en archieven stof leverden tot een gedachten- wisseling, waaruit bleek, dat de minister vol goeden wil is om aan ergelyke misstanden op sociaal terrein een einde te maken. Prozaïsch, maar helaas naar waarheid, schet ste ons de heer Nolting de treurige toestanden waarin de mannen, vrouwen en kinderen, werk zaam op de'.steenfabrieken, verkeeren. Uitbrei ding van de veiligheidswet wenschte hy ten opzichte van het laad- en loswerk. De heer Passtoors had het meer over nood en van den middenstand, speciaal met het oog op de oneerlyke concurrentie. Over de ontduikingen van de arbeidswet deed de heer De Klerk een boekje open. De straffen, die de patroons dreigen, acht hy veel te ge ring. Hy vraagt ook, of de minister genegen is den vrouwenarbeid op de steenfabrieken te verbieden. De heer Schaper onderschreef veel van hetgeen deze heeren gezegd hadden, en voegde er den wensch aan toe, om een enquête naar de werkloosheid in te stellen. Ook de heer Drucker mengde zich in het debat en wel om een zeer urgente zaak ter sprake te brengen. Hy drong er nl. by den minister op aan, om de vervroegde winkelsluiting by de wet te regelen. Particulier initiatief, waar bij in deze de onwillige patroons natuurlyk zweren, helpt niet. In Duitschland en Enge land is deze zaak wettelijk geregeld. Waarom kan dit dan ook niet in Nederland geschieden Het antwoord van den minister op deze vraag was nog al ontwijkend. De zaak had natuurlyk zyn sympathie. Maar het onder werp behoorde eigenlijk bij «justitie" thuis. Hij zou er dus met zyn ambtgenoot van justitie over spreken. Jntusschen kon hij wel zeggen dat beperking van den arbeidsduur der be dienden voor de winkeliers, die zelf hun win kel bedienen, een gevaarlijke concurrentie zou scheppen. Overigens was hem de zaak te ingewikkeld om er nu reeds een definitief oordeel over uit te spreken. Veel wyzer is de afgevaardigde voor Groningen er niet door geworden, maar de toezegging van den minis ter, dat hy een volledig onderzoek zal instel len, doet vermoeden dat de quaestie niet den doofpot in gaat. Anders zal de heer Druoker er nog wel eens later op terugbomen. Hy laat niet spoedig los, dat weet de minister ook wel. In zyn verder antwoord aan de verschillende sprekers was de minister zoo «sociaal" mogelijk. De klachten, door den beer Nolting te berde gebracht, wezen op misstanden, die niet mochten bljjven bestaanaan den arbeid van vrouwen en kinderen op de steenfabrieken moest paal en perk gesteld wordenaan de uitvoering van de arbeids- en veiligheidswet moest stevig de hand worden gehouden. Aldus Z. Ex. van binnenlandsche zaken. Hy ging zelfs zoo ver, om de arbeiders aan te sporen de inspecteurs van den arbeid in bet aanbren gen van overtredingen behulpzaam te zijn. «Myn lieve, wat wilt je nog meer?" En zoo vooruitstrevend was de gemoedsstemming waarin hy zich blykbaar bevond, dat het denk beeld van opzichteressen aan te stellen, zyn sympathie had. Eergisteren, by «onderwys", moest hjj niets hebben van co-educatie, maar vandaag was het een dag van vooruitstrevend heid. Dat was zeer duidelyk. By K. en W. was hy ook royaal. De heer Michiels van Verduynen had by art. 186 ver zocht om een bedrag uit de schatkist beschik baar te stellen als steun voor de Nederlandsche inzenders op de kunstny verheid-ten toonstelling te Turjjn. De' heer Conrad ondersteunde dit voorstel, en de minister kwam toen dadelijk met het voorstel om 10.000 te geven, indien men een regeerings-commissaris wilde benoe men. Dan wist men hoe het geld besteed werd -- de minister is precies en kon er baat by gevonden worden voor de Nederland sche kunstny verheid. Nadat de heer Heems kerk namens de commissie van rapporteurs adhesie aan dit voorstel betuigd had, werd conform besloten. De heer Michiels bedankte den minister wel voor zyn royaliteit. Aan het debat over deze afdeeling had de heer De Stuers natuurlyk het leeuwenaandeel. De gewezen referendaris wist letterlyk alles. Hoe de kleine kerk te Bols ward er uit zag en waarom daar restauratie noodig washoe noodig het was om een inventaris van onze monumenten uit te geven, etc. etc. Maar alwe tend als hy is, de vrees, eenige dagen geleden door ons uitgesproken, dat hy er met zjjn grapjes wel eens in kan loopen, werd heden bewaarheid. Keurig geschiedde dit door den minister. Eerst prees Dr Kuyper hen». Al was de heer De Stuers niet meer aan zyn departement verbonden, zoo achtte hij zich toch gelukkig, hier in deze kamer van diens ad viezen te kunnen proflteeren. Maaren toen kwam het langs omwegende heer De Stuers moet zich niet alle gezag willen toe kennen in kunstzaken. Dit ging den minister zoo leuk af, dat de heer De Stuers het een uitkomst zal gevonden hebben, dat de kiezers in Weert hem van den referendarisstoel weg geroepen hebben. Met Dr Kuyper in het Torentje, is het voor hem veiliger hier in de Kamer. Maandag half twee «oorlog" en avondzitting. Het gaat met stoom. Vrijzinnig-democratische bond Ter behandeling op eene Zaterdag II Januari te Amsterdam te houden algemeene vergadering is door het bestuur van dien Bond eene beginselverklaring en een werkprogram ontworpen. Verder beveelt het, ter verkiezing van twee leden van het bestuur, de volgende personen aanin de plaats van den heer mr J. A. van Gilse, die de benoeming in Mei 11. niet heeft aangenomen: de heeren U. G. SchijthuisJzn. en dr R. de Waard, beiden Groningen, en ter vervanging van mevrouw A. W. L. Verslujjs- Poelman, die voor het lidmaatschap van het bestuur beeft bedankt, de dames J. M. E. Kerlen, Amsterdam en A. Dobbe, Rotterdam. Jiï De voorgestelde BEGINSELVERKLARING is geljjk aan die ter algemeene vergadering van 4 Mei voorloopig voorgesteld. Zy luidt: De Vrijzinnig-Democratische Bond stelt zich ten doel een georganiseerd optreden te bevor deren van alle democratisch gezinde vereeni- gingen en personen, die zich met de onder staande beginselen vereenigen I. De Vrijzinnig-Democratische Bond streeft naar ontwikkeling van onzen constitutioneel- parlementaicen regeeringsvorm in democrati- schen zin en te dien einde naar algemeen kiesrecht voor de vertegenwoordigende licha- men en naar gelijkstelling, óok wat de ver kiesbaarheid tot lid dier lichamen betreft, van mannen en vrouwen. II. De Vrijzinnig-Democratische Bond spreekt als beginsel uit, dat door een krachtige socia le wetgeving moet worden aangestuurd op het wegnemen van de maatschappelijke oor zaken, welke tusschen de leden van het volk ongeljjkheid scheppen of versterken ten aan zien van hun ontwikkelingsvoorwaarden. Hy is van oordeel, dat ter verkrijging van maatschappelyken vooruitgang, tempering, niet verscherping van den klassenstrijd noodzake lijk is. Eenerzyds keurt hy af het streven naar afschaffing van het persoonlijk eigendoms recht op de productiemiddelen anderzyds verwerpt hy de meening, dat de staat in het economisch leven zjjner burgers slechts nood gedrongen, schoorvoetend behoort in te grjjprn. ONTWERP WERKPROGRAM. Dit is een zeer uitvoerig stuk, dat wy onmogelyk m eens kunnen opnemen en daarom in tweeën onder de oogen van onze lezers zullen brengen 1. De Vrijzinnig Democratische Bond stelt op den voorgrond de noodzakelijkheid van grondwetsherziening in dien zin, dat mogelijk worde a. invoering van algemeen kiearecht voor mannen en vrouwen, met toepassing van het beginsel van evenredige vertegenwoordiging b. een samenstelling van de Eerste Kamer in den geest van punt I der beginselverklaring. 2. Ter zake van de sociale ivelgeving ver langt de Bondwettelyke regeling van de arbeidsovereenkomst, waar bjj de wederzjjdsche rechten en verplichtingen omschreven worden, en tegen misbruik van economisch overwicht door den werkgever zooveel mogelyk worde gewaakt uitbreiding van de bevoegdheden der Kamers van Arbeid; bevordering van de oprichting van arbeids beurzen door of met medewerking van de overheid wettelyke bescherming van den arbeid, met name 1. uitbreiding met betrekking tot den landbouw, den handel en het verkeerswezen; 2. aanvulling van de bepalingen ten aanzien van de huis-industrie 3. beperking van den arbeidsduur en van den nachtarbeid, alsmede waarborging van een wekelykschen rustdag, zooveel mogelyk den Zondag, zoowel voor volwassen als vóór jeugdige mannen en vrouwen 4. regeling van het leerlingwezen 5. versterking van het toezicht op de nale ving der vorenbedoelde wettelyke bepalingen 6. uitbreiding van de ongevallenwet 7. verplichte verzekering tegen ziekte, in validiteit en ouderdom, wat invaliditeit en ouderdom betreft met bydrage van den Staat in de kosten bevordering van de verzekering tegen werk loosheid herziening van de armenwet, lo tot verze kering van samenwerking tusschen alle arm besturen, 2o tot erkenning van den plicht der overheid, niet om slechts uit politiezorg onvermydelyken onderstand te verleenen,maar om tegenover de maatschappelijke oorzaken van het pauperisme, de armoede te helpen lenigen en voorkomen hervorming van het onteigeningsrecht, ten einde te bevorderen het meest productieve gebruik van den grond en het uitgeven van kleine grondstukken aan arbeiders; nadere wettelyke regeling van de pacht overeenkomst van landeryen, opdat de eigenaar niet alle risico van het bedryf ten laste van den pachter kunne brengen, en deze vergoeding erlange voor aangebrachte verbeteringen herziening van de bepalingen inzake de jacht, waarby op den voorgrond sta dat de gebruiker van den grond het toebrengen van schade aan de gewassen niet behoeft te ge- herziening van de drankwet ter verkryging van dieper ingrypende maatregelen tot be teugeling van het drankmisbruik wettelyke maatregelen tegen misbruiken bjj pandjeshuizen en tegen anderen vorm van woeker, als ook tegen oneerlyke mededinging meer afdoende maatregelen in het belang van de volksgezondheid, o. a. tegen verval- sching van levens- en genotmiddelen en tegen de kwakzalverjj staatstoezicht op levensverzekerings-maat- schappyen, begrafenisfondsen, ziekenfondsen en spaarbanken. Onafhankelijk van wettelyke maatregelen behoort de overheid; ondernemingen van algemeen belang, die een monopolistisch karakter dragen, in eigen be heer te nemen waar zy rechtstreeks als werkgeefster op treedt, regelen in het belang van haar per soneel te stellen, o. a. omtrent arbeidsduur, loon, verlof, loonbetaling bij ziekte, pensio neering wegens invaliditeit en ouderdom, be roeping op een scheidsgerecht by strafop- waar zy middellijk als werkgeefster optreedt tot het nakomen van zulke regelen zooveel mogelyk te verplichten. (Slot volgt.) BMOE9HKGM M2. By kon. besluit i8 aan H. Koen, directeur der Rijkswerk inrichting te Hoorn, op zyn verzoek, uit die betrekking een eervol ontslag verleend, en is als zoodanig benoemd C. G. P. Suring, thans adjunct-directeur in het Rijksopvoedingsge sticht voor jongens De Kruisberg naby Doetin- chem zyn benoemd tot ontvanger der dir. bel. enz. te Bly ham c. a. H. R. Grootenhuis, te Die ver c. a.te Oirschot c. a. C. C. Vogel te Peize c. a.te Sneek c. a. B. Ribbink te Purmerend c. a.te Hoorn c. a. H. J. van Gelder te Voorburg c. a.te Akkrutn c. a. D. Steen huizen te Spanbroek c. a.te Assen c. a. H> Heetjans te Doetinchem c. a.tot ontvanger der invoerrechten en accynzen te Dordrecht c. a. H. J. Lamoraal Wiehers, ontvanger der dir. belastingen aldaartot ontvanger der dir. bel. enz. te Buitenpost c. a. C. Sjollema te 's Gravenzande (standplaats Hoek van Holland); te Culenborg e. a. A. F. Bakhoven, te Noord- wjjk c. a.; te Horat c. a. G. A. Schepers, sur numerair uit de directie 's Hertogenbosch te 's Gravenzande (standplaats Hoek van Holland) E, G. van den Bovenkamp, surnumerair uit de directie Rotterdam; te Peize c. a. T. W. Postema, surnumerair uit de directie Gronin gen; te Diever c. a. L. Feenstra, surnumerair uit de directie Amsterdamte Hilvarenbeek c. a. J. M. H. van de Ven, surnumerair uit de direetie 's Hertogenbosch is benoemd tot controleur van den waar borg en de belasting der gouden en zilveren werken te Alkmaar C. C. C. Warmolts jr., essaieur by dat dienstvak aldaar is aan den ontvanger der dir. bel. enz. C. J. van de Watering, ta Zutphen (buitengemeen ten), op zyn verzoek, eervol ontslag uit 'sRyks dienst verleend is aandrJ. Bosscha, op zyn verzoek, eervol ontslag verleend als lid en voorzitter der com missie van toezicht op de standaarden van den meter en het kilogram, onder dankbetui ging voor de in die betrekking bewezen dien sten, en zjjn in die commissie benoemd, tot lid en voorzitter, J. A. Snyders C.-Jzn., hoog leeraar aan de Polytechnische School te Delft, en tot ledenH. J. Heuvelink en dr M. de Haas, respectievelijk hoogleeraar en leeraar aan evengenoemde inrichting zyn de artsen J. G. Smits en J. S. P. Molt- zer benoemd en aangesteld tot off. van gezondh. 2e kl. by het pers. van den geneesk. dienst van het leger in N. I.; is de O. I. ambtenaar met verlof G. L. Driessen, laatstelyk ingenieur 2de kl. by den waterstaat en 's lands burgerlyke openbare werken in N. I., op zyn verzoek, eervol uit 's lands dienst ontslagen. De ministers van oorlog en waterstaat ver- leenen deze week geen audiëntie. Zooals reeds in een groot deel der oplaag van ons vorig nommer werd gemeld, is dooE de arr.-rechtb. te Rotterdam, ter vervulling eener vacature van rechter in dat college, op gemaakt de navolgende alphabetische ljjst van aanbeveling mr W. F. Byleveld, advo- cact en procureur te Amsterdam, tevens recli- ter-plaatsvervanger in de arr.-rechtb. aldaar mr F. M. C. E. Koksrna, kantonrechter te Tbolen en mr L. R. Telting, subs.-griffier by de arr.- rechtb. te Amsterdam. In de SlCt. brengt de minister van binnen landsche zaken ter bennis van belanghebben den, dat, bJykens mededeeling van het college van directeuren der Rykslaudbouwproefstit- tiens, de waardeverhouding van ei witachtige tot vetachtige, tot zetmeelachtige rtoffeu, tot 1 Juli 1902 bepaald bly ft op 4 8 1. UIT STAD EN PR T.1NCIE. By kon. besluit zyn, zooals reeds in een groot deel der oplaag van ons vorig nommer werd gemeld, benoemd tot ontvanger der dir. invoerrechten erz. to Dussen c. a. G. Kleber, thans te Hontenissec. a; te Hein- kenszand c. a. M. van der Linde, thans te 's Gravenpolder c. a.; en te Brou- e r s h a v e n c. a. J. J. Bekaar, thans te Maastricht (buitengemeenten). Door Gedeputeerde Staten van Zeeland zjjn Zaterdag tot stuurman bjj den Prov. stoombootdienst op de Wester-Schelde be noemd de dekknechts J. Gazan en L. de Bakker, de eerste tegen 1 Jan. a. s., de lastt- ste met 1 Feb. d. a. v. Bjj denzelfde» dienst is op hun verzoek eer vol ontslag verleend, met toekenning van pen sioen, aan de stuurlieden T. Bervoets, en C. van Djjk en den besteller M. Heminekam respectievelyk met 1 Januari en 1 Februari Evenals een vorig jaar heeft de afdeeling Zeeland van de Nederlandsche vereeniging tot bescherming van dieren in alle lokalen van alle lagere scholen in de provincie een wand- kalender voor 1902 doen ophangen. Het net in kleuren gedrukte schild en de goede illustratie ën op elk maandblad kunnen den onderwjjzer menigmaal aanleiding geven om den leerlingen liefde voor de dieren in te boezemen en hun het lafhartige en wreede van mishandeling van veelal weerlooze schep sels onder het oog te brengen. Bovendien was de afdeeling in het belang van haar prijzenswaardig doel werkzaam door kort geleden overal onder de slagers een paar brochures te verspreiden, waarin door woord en beeld propaganda wordt gemaakt voor het gebruik van het schietmasker by het slachten en wenken worden gegeven voor het op de ïnmst smarteljjke vryze afmaken van dieven. De heer P. C. de Does, opzichter by de gemeente fabricage en assistent-leeraar aan de burgeravondschool alhier, heeft de plaats ingenomen van wylen den heer S. van der Meyden, als jurylid voor de prijsvraag voor een nieuw sociëteitsgebouw in den tuin op hel Noord Bolwerk, uitgeschreven door de Nijverlieidsvereeniging te Middelburg. Zondag herdacht de heer G. ter Meulen, commies van den burgerlijken stand ter secre tarie alhier, den dag waarop hy vóór vjjf- en-twintig jaren in genoemde betrekking in dienst der gemeente Middelburg trad. De jubilaris ontving dien dag zeer vele bljjken van belangstelling en waardeering. Burg. en weth,, de secretaris en de ontvan ger vereerden hem een zeer mooie regulateur- klok en zjjne mede ambtenaren schonken hem een fraaien barometer, terwyl vele anderen hem mondeling en scbriftelyk hunne gelukwenschen met zyn zilveren ambtfeest aanboden. Heden avond wordt in het Schuttershof a 1 hi er, met eenige plechtigheid, geopend de ryks-tuinbouw-wintercursus. 12 leerlingen zullen de lessen, door de heeren A. de Smidt en C. J. Stomps te geven, volgen. Zondagmiddag werd vanwege den Neder- landscken Voetbalbond op het sportterrein ach ter de meelfabriek alhier een voetbalwed strijd gehouden tusschen de vereenigingen Olympia I uit onze stad en N. O. A. D- I uit Breda. Voor de pauze was de stand 2—1, in Olympia's voordeel. De totaal uitslag is, dat de beide partyen gelijk speelden met 4—4 punten. Zooals men weet, werd enkele maan den geleden, Olympia in Breda door N. O. A. D. geslagen met 7—0 punten. Te Goes is Zondag een wedstryd gehouden, vanwege den Zeeuwsclien Voetbalband (afdeeling rangwedstryden), tussohen Zeelandia uit Goes en B. M. M. I uit Vlissingen. De Vlissingers wonnen den stryd met 10—0 punten, zoodat thans om het kampioenschap van Zeeland moet gespeeld worden tuaschon Olympia 1 en E.M.M.I. A. s. Zondag wordt in 1s Hertogenbosch een

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1901 | | pagina 1