MIDDELBURGSCHE COURANT. tf#. 262. W oensdag 6 November. FEUILLETON. Een avontuur in een Egyptisohen harem. 144" Jaargang, 1901. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor a Je plaatsen in Nederland franco p.p., f 2.- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VBRWACHTm 5 Nov.8 u. vm. 36 gr., 12 u. 47 gr., av. 4 n. 45 gr. F. Verwacht: zwakke wind, licht bewolkte lucht, nachtvorst, weinig verandering in temperatuur. Advertentien20 cent per regel. Geboorte-, dood- @n allo andere familieberichten m Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel Groots letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentien en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betroöeude Handel, Njjvorheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het AlgesneosE Adverfaisiile-fgimx'ettu A. ©19 LA MAR Aan., N.Z. VoorlbnrgWBl aft®, Aasustes'dsBiai, Middelburg 5 November. BE ATJEH- OORLOG VERDEDIGD. Een persoonlijke aanval op een der hoofd redacteuren van het Handelsblad door de re dactie van Het Volkheeft een krachtig pro test uitgelokt van den aangevallene, den heer Charles Boissevain,- die ook, en terecht, op kwam tegen de perfide taktièk van hetzelfde socialistische blad om den oud-minister van koloniën Cremer te signaleeren als den Neder- landschen Chamberlain. Hoezeer wjj ons kunnen voorstellen dat een man als de heer Boissevain over dergeljjke peraoonljjke aanvallen diep verontwaardigd zich gevoelt en alras naar de pen grjjpt,.mee- nen wjj toch dat hp practischer deed met ze onbeantwoord te laten. Het is toch «boter aan de galg gesmeerd." Men heeft op de redactie-bureaux van Het Volk nu eenmaal behoefte aan zulk een manier van schrpven. Bjj die polemiek kwam ook ter sprake de toestand op Atjeh en de gebruikelijke vergelij king tusschen ons doen en laten daar, en het geen de Engelschen in Zuid-Afrika verrichten. Grond daarvoor had men o.a. in het be richt dat bjj het krijgvoeren tegen den radj ah van Lewa de kampons werden verbrand en rpstvoorraden in Soembah waren vernield, ter wjjl op andere deelen in Indië hongersnood heeracht. Ook wjj keuren dergelpke daden af, maar wjj lazen nu in de, per jongste mail aange brachte bladen, dat op last van den gouver neur-generaal aan alle hoofden van gewestelijk bestuur in de buitenbezittingen dit verbran den en vernielen is verboden. In een rondschrijven van den eersten secre taris van het gouvernement dt. 30 September, verzonden aan die hoofden, heet het o. a. «Bjj excursies tot het bedwingen van onge regeldheden op de bezittingen buiten Java en Madoera komt het herhaaldelijk voor dat zonder noodzaak kampongs verbrand en eigendommen vernield oi beschadigd worden. Dikwpls geschiedt dit door de inlandsche hulptroepen of op aandrang van inlandsche hoofden, die aan zulk een tocht deelnemen. De ondervinding heeft genoeg aangetoond hoe verkeerd een dergelijk optreden is, waar door vreedzame lieden dikwpls van alles be roofd en uit wanhoop daarover tot vijanden gemaakt worden, en de Gouverneur-Generaal verlangt dan ook nadrukkelijk dat bp derge lpke gelegenheden het zonder noodzaak ver branden van kampongs of vernielen of bescha digen van eigendommen niet meer zal plaats hebben." Een ander punt betreft dien oorlog in Atjeh in 't algemeen. En nu bevat toevallig het jongste nommer van Onze Eeuw, onder het hierboven geplaatst opschrift, eene zeer lezenswaardige beschou wing van den heer E. B. Kielstra, een in deze zeer bevoegd beoordeelaar. Nog onlangs maakten wp melding van eene beschouwing van dr Schaepman in zjjn Chro nica over hetzelfde onderwerp, maar het oor deel van den heer Kielstra legt m deze veel meer gewicht in de schaal. Uit het Engelsch. De mjj aangeboren nieuwsgierigheid heeft mjj al op menige zonderlinge plaats gebracht ze bracht mjj ook eens in den harem of liever »harim", zooals dat woord in alle Oostersche landen uitgesproken wordt, van een hoogen Egyptisohen waardigheidsbekleder. Ik zou bpna durven beweren, dat mijn avontuur eenig in zpn soort is, maar trots de eigenaardige bekoring, die het had, zou ik het toch niet een tweede maal willen beleven. De lust om een harem te bezoeken, kwam bp mp op, toen ik in den familiekring van een vriend te Cairo aan het ontbpt zat, en voordat het mp nog recht duidelpk werd, dat ik daarbjj mjjn leven op het spel zette, ging ik er reeds toe over. het idee om te zetten in de daad. Want be halve den heer des huizes en zekere manneljjke bloedverwanten der dames, die in deze plaatsen van de meest uitgezochte luxe haar dagen doorbrengen, is het eiken man op doodstraf verboden den harem te betreden. De familie van mpn vriend woonde in een vroeger paleis van den verkwistenden ex-khe- Beiden staan op hetzelfde standpunt. Ook de heer Kielstra verdedigt den oorlog tegen de meermalen onder ons publiek, in sommige organen der pers, zelfs in onze volks vertegenwoordiging" geuite meening, dat «in den grond der zaak de door ons in Atjeh ge voerde krijg niet zoo heel veel verschilt van dien der Engelschen in Zuid-Afrika". De schrjjver geeft eerst een historisch over zicht, waarvan het Londensch traetaat van 1824 het eigenljjke uitgangspunt is, dat aan Nederland internationale verplichtingen op legde ten aanzien van de veiligheid in de Atjehsche wateren. Hp schetst, hoe de Atje- hers met zeeroof voortgingen, ons met onder handelingen ophielden en eindelpk buiten- landsche hulp tegen Nederland inriepen. Toen (in 1873) «achtte onze regeering langer dralen ongeoorloofd" en werd (26 Maart) de oorlog verklaard. Over de noodzakelijkheid van die oorlogsverklaring is vrijwel alle licht opge gaan, sedert de openbaarmaking (in 1881) van het geheime Kamerdebat over die zaak in April 1874. De heer Kielstra vestigt op enkele punten uit die 93 foliobladzijden de aandacht, waaruit in de eerste plaats blpkt, dat de oorlog verklaard werd «omdat voorko men moest worden, dat eene andere mogend heid zich in Atjeh vestigde." Hp haalt ook het oordeel aan van leden der oppositie, als de heeren Elout van Soeter- woude in de Eerste en Van Nispen en Heyden- rjjck in de Tweede kamer, die den oorlog ge rechtvaardigd noemden. En als men nu zegt, dat in sommige perio den van dien oorlog «gruwelen" zpn gepleegd, dan wil de heer Kielstra dat niet geheel ont kennen, maar hp ontkent beslist het goed recht eener vergelpking met de oorlogvoering der Engelschen tegen de Boeren. Ook vergete i zegt hp niet hoe zich onze tegen partij gedroeg, die o.a. een 70-jarigen bood schapper van generaal Van Swieten vermoordde en onze gewonde soldaten «tot frikkadel" hakte. Onze officieren en soldaten zpn - ten slotte geen engelen en het zou geen verwon dering kunnen wekken, wanneer sommigen onder hen van meening waren, dat een zoo danig barbaarsch volk behoorde te worden uitgeroeid. Hoe dikwpls is het niet gebeurd, dat zjj, die zich vrjjwillig bjj ons aansloten, ons verrieden?" «Wanneer wp zoo eindigt de heer Kiel stra zjjn opstel alle omstandigheden in aanmerking nemen, dan durven wp gerust verklaren, dat onzerzpds de oorlog op humane wjjze is gevoerd; en vooral in de laatBte jaren, sedert bp onze aanvoerders meer het besef is doorgedrongen dat men de pacifioatie het meest bevordert door de tot vrede gezinde Atjehers goed te behandelen, hunne bezittin- tingen te ontzien en hen aldus tot den terug keer naar hunne kampongs en tot een vreed zaam leven uit te lokken. Wp vertrouwen met het bovenstaande bjj onze lezers de overtuiging te hebben gewekt, dat alle vergelpking tusschen Zuid-Afrika en Atjeh kreupel gaat. Wp hebben Atjeh niet den oorlog verklaard met baatzuchtige be doelingen, als dienaren van den Mammon; wp werden tot dien oorlog gedwongen door de daden van het Atjehsche be stuur. Er zpn vele fouten begaan, vooral ont staande door de op zich zelf prijzenswaardige opvatting onzer bestuurders, dat de oorlog niet dief. Dit paleis bestond uit verscheidene aan elkaar gelegen prachtige gebouwen en lag bpna in het middelpunt van de mooie stad. Mpn beminnelijke gastvrouw had mjj schert send voorgesteld, met haar een bezoek te brengen aan den harem van een kennis van haar, en ik had deze scherts dadeljjk als ernst opgenomen. Spoedig was een Turksche bar bier gevonden, die mp ontdeed van mpn baard, en bp wien ik verder een pruik kocht. Ik wist een zpden japon te leenen en een dia manten halssnoer, en daarmede getooid begaf ik mp naar het huis van mpn vriendelpke gastvrouw. De zwarte portier meldde mjj aan als een «Sitt" (dame) en liet mjj vervolgens in de mooiste kamer van het huis, welke voor de ontvangst van dames gereserveerd is. De vrouw des huizes liet niet lang op zich wach ten, hoewel van Oostersche afkomst begroette zp mp toch bp haar verschijning op de manier van WeBterBohe volken, namelpk met mp de hand te reiken. Mp aankijkende, vroeg zp, waarmee zjj mp dienen kon. En zoo goed speelde ik mpn rol, dat zp mp zelfs nog niet herkende, toen ik uitbarstte in een schaterend lachen, dat absoluut niet vrouwelpk klonk. »Uw vermomming is zoo volkomen, dat zelfs uw moeder u niet herkennen zou", merkte zp op, toen ik mp hekend had gemaakt. Het huis, dat wp bezoeken wilden, behoorde aan een ouden, buitengewoon rjjken man, die bjj den khedief in hoog aanzien stond en een verder moest worden voortgezet dan volstrekt noodig waseen veroveringsoorlog was niet bedoeld al zpn wp daartoe door den loop van zaken gaandeweg gedwongen geworden. Wp hebben de vrouwen en kinderen der Atjehers met rust gelaten, en namen niet de toevlucht tot «drastische middelen" om den vijand tot onderwerping te dwingen. Wat wp op Atjeh doen kan, in zpn geheel genomen, gerust het daglicht zien." Oost-Indië. Blijkens uit Indië ontvangen telegraphiache berichten zjjn sedert de jongste mededee- lingen dienaangaande bij de krijgsverrich tingen in Atjeh en Ondörhoorigheden, gewond, de lste-luit.' der inf. E. Townsend; en in Djambi, licht gewond, de sergeant O. V. Pro- kopovics en de fuseliers A. van de Weerd, J. H. F. Koch en L. K. Yanbeselaere. ÜIT STAD ER PROVINCIE. Bp kon. besluit is goedgekeurd het be sluit der Staten van Zeeland om den Zimniermanpolder calamiteus te verklaren. ij een dezer dagen te Goes gehouden Provincialen schietwedstrijd werden de eerste en de rozenprps behaald door de flobertschiet- vereenigirg Middelburg alhier. Uit Vlissingen meldt men ons: Tengevolge van bpzonder dikken mist vertrok Maandagavond de nachtboot Koningin Regentes ongeveer drie uur later van de pier te Qeenboro. Goed negen uur lag ze hier aan de ponton. Maandagavond is de hertogin van Albany met hare dochter per nachtboot van hier naar Engeland vertrokken. - Tot stationchef le klasse is benoemd de heer P. S. de Back, adjunct-stationchef te Vlissingen. Men meldt ons uit e ri k ze e Maandagavond vergaderde alhier, ten huize van mej. de wed. W. Kanaar, de liberale kiesvereeniging, afdeeling B. Er waren 56 leden tegenwoordig, waaronder het bestuur. De vergadering was belegd om een kandi daat te kiezen voor een lid van den gemeen teraad, teneinde te voorzien in de vacature, ontstaan door het vertrek van den heer mr. J. Lecbner. De voorzitter bracht hulde aan den heer Lechner voor alles wat hp in verschillende betrekkingen en voornameljjk in die van raadslid had gepraesteerd in het belang van deze gemeente, waarmede de vergadering instemming betuigde. Na afdoening van eemge huishoudelijke zaken, werd overgegaan tot de bespreking van eene candidaatstelling. Alvorens daartoe te besluiten, stelde de heer mr A. J. F. Fokker voor om ditmaal geen candidaat te stellen, omdat de kiesvereeniging Gemeentebelang alhier den heer W. C. de Crane als zoodanig geproclameerd had, een oud-raads lid, welke keuze hp een gelukkige noemde- Na langdurige discussiën, waaraan werd deel genomen door de heeren P. Adriaanse, P. van der Have, E. Hazelhoff, F. C. van der Vliet en A. Geluk en die voornamelijk liepen over de politieke richting van den candidaat van Gemeentebelang en het ongemotiveerde om zelf geen candidaat te stellen, al ware het den heer De Crane, werd door den voorzitter de motie van den heer Fokker, luidende«De verga dering, gehoord de discussiën, besluit voor deze verkiezing geen candidaat te stellen," in stemming gebracht en aangenomen met 30 tegen 25 stemmen. De vergadering werd hierop, na eenige mede- deelingen van het Bestuur, door den voorzitter gesloten. Zaterdag wilde te Westdorpe een 15-jarig voerman op een in gang zpnden, met suikerbieten geladen, wagen springen. Hp gleed uit, geraakte onder het voertuig, waarvan hem de wielen over de borst gingen, en was bpna onmiddellijk een ljjk. BRAND TE SAS "VAN GENT. morgen te vier uur werd brand ont dekt op den stofzolder van den walzenmeel- molen van de firma Verschaffel en Mecheijjns, waarschijnlijk door broeiing van stof ontstaan. Te half zes stond het gebouw geheel in vlammen en om negen uur was het vrpwel uitgebrand. Veel tarwe en meel ging verloren. De belendende gebouwen zpn gespaard. Drie brandspuiten uit Sas van Gent en een uit Westdorpe waren spoedig ter plaatse van den brand, doch geen der drie spuiten kon het dak der fabriek bereiken. Later kwamen nog twee spuiten van Terneuzen en Sluiskil. De fabriek met het bloemmagazpn en de kleine maalderij zpn verzekerd bp de Ver- eenigde eigenaars to Brussel. De heer P. A. Janssen te Middelburg hieldde vorige week te Schoondpke en G r o e d e, in 't belang van den Wereldbond voor Vrede en Vrij Internationaal Verkeereene propaganda-voordracht, die met belangstelling aangehoord werd. In de laatBte 2 maanden traden 180 nieuwe leden en adherenten tot den Bond toe. Er bedankten 10 leden, terwjjl er 7 overleden. Uit G r o e d e schrpft men ons Sedert eenigen tjjd liep het praatje in deze gemeente dat het spookte langs den Schoon- dpkschen wegnatuurverschijnselen, zooals dwaallichtjes en dergelpke, konden 't niet zpn volgens getuigenis van geloofwaardige personen, die het ook hadden gezienintusschen liep de veiligheid van het verkeer langs dien weg bepaald gevaar, want herhaaldelijk kwam het voor dat voetgangers erg waren geschrokken van «het spook". Donderdag jl. gelukte het de politie den dader van de spookerp, natuur lijk een mensch van vleesch en been, te midden van zpn helsche bezigheid te verrassen, althans zoo wordt verteld, en men zegt er bjj dat de dader, die de flauwe kunsten uithaalde om een buurman te plagen, met een schrobeering er af is gekomen. Zoo iemand verdiende eigen lijk als een kleine jongen afgestraft te worden. De klerk der posterpen en telegraphie 2e kl. C. H. P. van der Velden is van Rot terdam naar IJzendjjke verplaatst. Met ingang van 1 dezer ia de kommies 4e klasse bjj 's Rjjks belastingen M. D. J. H. van den Brink te Veldzicht (gem. IJ z e n- d p k e) bevorderd tot kommies 3e klasse. Gemeenteraad van Goes. Vergadering van Maandagavond te 8 uren. Voorzitter de burgemeester. Afwezig de heeren Ramondt en Quïst, onge steld, en Ochtman, uitstedigzonder kennis geving de heeren Janssen en Van der Leeuw. Van den minister van binnenlandache zaken is de mededeeling ontvangen dat eene bpdrage moet worden gegeven voor verlichting en verwarming der lokalen van de avondschool voor ambachtslieden. De kosten worden, op grond van hetgeen daarvoor gedurende den vorigen cursus is noodig gebleken, op f 225 's jaars geraamd. Burg. en weth. stellen voor den minister te antwoorden, dat zp meenden dat op grond van het contract, waarin gesproken wordt over bestaande» voet - - zou kunnen worden afgeleid dat zulks gratis was. Doch dit daar gelaten, zoo vinden zjj de som van f 225 zeer hoog, en verzoeken dit eerst te mogen onder zoeken, daar de kosten niet bekend kunnen zjjn. Alzoo wordt besloten. Tegen de verordening, regelende het herha- lingsonderwps, zpn bjj Ged. Staten enkele be denkingen gerezen. In art. 2 der verordening is bepaald dat alleen die kinderen tot het onderwps zullen worden toegelaten, die de 6 leerjaren der lagere school met vrucht hebben doorloopen. Dit "strjjdt met art. 17 al. 1 der wet' en dus behooren de onderstreepte woorden te ver vallen. Echter geven Ged. Staten aan het ge- heele artikel te doen vervallen, omdat de wet zelf bepaalt, wie tot het herhalingsonderwps moeten worden toegelaten. De bepaling dat de namiddagschool voor eisges van 4 tot 5 uur zal gehouden worden, terwijl de dagschool eerst om 4 uur eindigt, vindt bp hun college bezwaar met het oog op het luchtververschen der lokalen, en tevens dat de onderwijzers, tevens aan de dagschool werkzaam, eerst om 4 uur vrjj zullen zpn. Voorts dient art. 26 een redactiewijziging te ondergaan, omdat daaruit ban worden afge leid dat het hoofd van het herhalingsonderwps ien 60 ct per lesuur zou ontvangen. Burg. en weth. stellen voor aan die bezwaren tegemoet te komen, doch zp hebben geen aanleiding .gevonden om voor te stellen ook wpziging te brengen in de bepaling der les uren alleen bestemd voor meisjes, waarbjj zp opmerken dat deze regeling niet aan de goedkeuring van Ged. Staten ia onderworpen. Conform het voorstel van burg. en weth. wordt besloten. Volgens de regeling van de heffing van schoolgeld voor het berhalings-onderwjjs, in verband met de verordening tot regeling van dat onderwps, zouden de deelnemers aan den cursus alleen voor meisjes driemaal zooveel betalen als zp, die aan den gemengden cursus deelnemen. Dit wordt door Ged. Staten niet billpk geacht. Op voorstel van burg. en weth. wordt als- nu bepaald dat voor den gemengden avond cursus een jaarlpksoh bedrag van 4 zal worden geheven en voor den namiddag-cursus voor meisjes ƒ1.50 per jaarljjkschen cursus, terwjjl overigens de verordening blpft ge handhaafd. In overleg met den arrondisaements-school- opziener stellen burg. en weth. voor het onder wps bp het herbalings-onderwps op te dragen zjjner vertrouwelingen was. Hjj bewoonde een prachtig gemeubileerd paleis in de voorname Schoebrastraat, een straat, die zeker een der schoonste van de heele wereld is. Hp had zooveel vrouwen als de muzelmannen hierbe neden mogen hebben, nameljjk, vier, en alle vier waren mpn begeleidster zeer goed bekend. Er werd mjj dus de gelegenheid geboden, de intieme vertrekken dér woning van een Oo8tersch waardigheidsbekleeder onder de meest gunstige omstandigheden te betreden, en er was alleen maar dit eene gevaar bjj, dat mpn geslacht ontdekt zou kunnen worden. En dat zou in hooge mate pjjnljjk zpn geweest, niet enkel voor mp, maar ook voor mpn begeleidster. Hieromtrent kon ik mp intusschen spoedig geruststellen. Voor een kostbaar portaal, waar heen van binnen uit een allee voerde, die in haar schoonheid aan de sprookjespracht van het Oosten herinnerde, stapten wp uit het rjj- tuig en wandelden dan verder in de schaduw van reusachtige palmen. De cipier groette eer biedig de mjj vergezellende dame en geleidde ons in de vestibule. Hier ontmoetten wp den heer des huizes, die op het punt stond uit te rpden. Op echt Oostersche wjjze verwelkomde hp mpn vriendin. Hjj maakte een diepe bui ging voor haar en bracht zpn hand aan hoofd, hart en mond. In dezen groet, in het Oosten zoo gebruikelijk, ligt een diepe en schoone zin, men bedoelt er mee te kennen te geven i «Ik groet u niet enkel met mpn mond, maar ook met mpn geest en van ganscher harte." Ik glimlachte hem zoo beminneljjk toe alB maar in mpn vermogen was. Hjj zeide tot mpn vriendin een paar woorden in het Arabisch, en toen wp de trap afgingen, vertelde zp mp lachend, dat de oude heer mp een «allerliefst duifje" genoemd had. Zonder veel formaliteiten werden wp in den harem, het heiligste deel van het geheele gebouw, toegelaten, want mpn vriendin was hier goed bekend, daar zp gewoon was de dames van den harem zoo nu en dan een be zoek te brengen. Deze groote kamer maakte feitelpk den indruk van een feeënpaleis en was met waarljjkkoninkljjke pracht ingericht, Langs de wanden van het vertrek stonden prachtige divans. Toen wp binnenkwamen, kon ik zien, hoe drie bronskleurige dames daarop lagen uitgestrekt en zich m bespiegelende ledigheid aan de rust overgaven. Natuurlpk waren zp ongesluierd, en ik moet opmerken, dat het een groote zeldzaamheid is, als een Egyptische dame van hoogen rang in tegenwoordigheid van een man ongesluierd qe zien krjjgt. Alle drie waren schoonheden en hadden donkere oogen, die zoo levendig glin sterden, dat ze wel de jaloezie van elke beauté eener Westersche balzaal hadden kunnen opwekken. Met de elegance van een se jonker rookten twee der dames nargilehs, de bekende Turksche tabakspijpen, waarbjj de rook door middel van een lange leeren buis door water gaat. Met den glans van haar betooverende oogen wedpverde bet schitteren en fonkelen van haar juweelen, en te midden van al deze levende en doode pracht en heerlijkheid voelde ik mp in de hoogste mate bedremmeld en verlegen. Er werd wel niets meer van me verwacht dan dat ik mpn mond zou houden, maar ik beeldde mp in, dat, als de natuur aan deze Oostersche schoonheden eenig verstand en scherpzinnig heid gegeven had, zjj reeds aan mpn zwjjgen hadd n moeten bemerken, dat ik niet tot haar geslacht behoorde. Ik lette op, hoe mpn be minnelijke begeleidster de groeten der dames beantwoordde, en deed mpn best, het net zoo te doen. De bewoonsters van den harem, die door veelvuldige ontmoetingen met Engelsclie dames reeds Westersche zeden en gewoonten hadden leeren kennen, kuste mp, en het eerste oogenblik vergat ik daarbp, dat ik mjj den baard had laten afscheren. Ik beefde van vreeB, dat mpn baard mjj als man verraden zouhieromtrent kon ik intusschen volkomen gerust zpn. Twee Abessinische slavinnen boden nargilehs en koffie aan. Ik bad al lang verlangd eens een echt Turksche pjjp te rooken, maar nu er een voor mp neergezet was, weifelde ik toch het sierlpke koralen mondstuk tusschen mjjn lippen te nemen. Het waren pppen, die spe ciaal voor het gebruik der haremdames ge prepareerd en met de allerfijnst 3 Turksche

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1901 | | pagina 1