MIDDELBURG» COURANT.
Buitengewoon Nommer
Donderdag 31 October.
N°. 257.
144" Jaargang.
1901.
Middelburg 30 October.
Gemeenteraad van Middelburg.
Zitting van heden, Woensdag, morgen,
te 10 uren.
(Slot.)
Voorzitter de heer jhr mr L. Schorer, bur-
De vraag of de 1375 voor de Spanjaard-
straat zal bljjven gehandhaafd wordt ont
kennend beantwoord met 11 tegen 3
Afwezig met kennisgeving de heeren Van
der Swalme, ongesteld, jhr mr W. H. Snouck
ïïurgronje, uitstedig, en de heer Gratama.
Bjj afd. 2, onderhoud der openbare gebouwen
enz. 1775, vraagt de heer Koole of den
toren niet een andere kleur zou kunnen ge
geven worden dan thans. Zooals hg nu is
geschilderd, ljjkt hg erg kakelbont.
Hg zou willen verzoeken dat de toren weer
in de oude kleur werd geverfd.
De heer Den Bouwmeester wijst erop dat
bjj de vorige begrooting gelden zjjn aange
vraagd om het houtwerk van den toren te
schilderen.
Spreker heeft over den toren met dr Cuypers
gesproken en deze had in overweging gegeven
den toren te schilderen zooals vroeger.
Daarom is het houtwerk nu met loodkleur
geschilderd en een volgend jaar zal overwo
gen moeten worden of het koper blank zal
gemaakt of in koperkleur geschilderd worden.
Laat men zich een paar jaar getroosten den
kakelbonten toren te zien om langs geleidelij
ken weg verbetering te verkrijgen.
Bg afd. 2 van hetzelfde hoofdst., art. 2.
onderhoud van stratenpleinenmarkten enz.,
deelen burg, en weth. mee te berusten in de
door de commissièn van financiën en fabricage
voorgestelde vermindering met 1375, uit
getrokken voor verbetering der Spanjaardstraat.
De commissie van fabricage heeft later
verklaard zich met het voorstel van burg. en
weth. te vereenigen.
De heer Wisboom Verstegen vraagt we
straten dit jaar in aanmerking komen zullen
om vernieuwd te worden. Het vorig jaar is
de Singelstraat genoemd, doch daaraan is nog
niets gedaan.
De heer Den Bouwmeester verwjjst naar
den indertgd aan den raad overgelegden staat.
De Singelstraat is nog niet in orde gemaakt.
De klinkers zgn ervoor aanwezig, doch het
verleggen der buizen voor de waterleiding is
oorzaak geweest dat er nog niet aan begonnen is-
Die straat staat nummer een op het pro
gram voor het volgend jaar.
De heer Van Dunné acht de verbetering
van de Spanjaardstraat noodig. De bestrating
is allerellendigst, en vooral voor paarden,
die voor wagens zgn gespannen, zeer lastig.
Men moet dan ook zeer voorzichtig zgn
om geen ongelukken te krijgen.
De heer Van de Ree gaat geheel mee met
het door den heer Van Dunné gesprokene.
De heer Van der Harst meent dat de ver
betering hoofdzakelijk is voorgesteld met het
oog op de stalhouderij van den heer Hendrikse.
Die wordt nu te koop aangeboden en in
elk geval bestaan er plannen om die stal
houderg te veranderen.
Daarom zou spreker de verbetering nog
willen aanhouden.
De heer Den Bouwmeester wjjst erop dat
ook anderen dan Hendrikse hebben geklaagd.
Men moet daar zeer voorzichtig rjjden om
ongelukken te voorkomen.
Er is toegezegd dat, zoo spoedig de financiën
het veroorloven, verbetering zal worden aan
gebracht. De financiën laten het nu toe
waarom zou men nu het werk uitstellen
De heer De Veer hoort met genoegen dat
er voor deze zaak geld is.
Dat verwondert hem wel waar in een vorige
vergadering gezegd werd dat er zelfs geen
geld was voor andere wjjzers op den toren.
Spreker heeft nooit van ongelukken gehoord
niettegenstaande al jaren is geklaagd over
den toestand der Spanjaardstraat.
Het kan z. i. nog wel een tjjdje big ven
zoo als 'tis.
De heer Van Dunné zegt dat het meer
malen gebeurt dat geladen wagens, door die
straat komende, veel gevaar uitstaan. Zelfs
was hjj er kort geleden getuige van dat een
paard bjjna uitgleed. Hg zou wenschen dat
men ter voorkoming van ongelukken verbe
tering aanbracht.
Meerderen, o. a. de heer Van Berlekom,
hebben hem geklaagd over de bestrating van
de Spanjaardstraat.
De heer Tak zegt dat in de commissie voor
financiën geen bezwaar is geopperd tegen het
schrappen van bedoelden post.
Spreker heeft in geen 12 jaar van een on
geluk gehoord en acht het daarom niet ge
wettigd het geld der gemeente uit te geven
voor een verbetering, die niet dringend noo
dig is.
Voor stemmen de heeren Van de Ree,
Van Dunné en Den Bouwmeester.
De heer Van Tejjlingen stelt voor toch de
1375 op de begrooting te laten teneinde
daarvoor noodige werken te doen.
De heer Den Bouwmeester zegt dat het dan
gewenscht zou zgn dat de heer Van Teijli gen
aangaf wat voor dat geld zou moeten gebeuren.
De heer Van Tejjlingen zegt dat niet te
kunnen.
De heer Van de Ree geeft in overweging
ook hier eens een proef te nemen met de
nieuwe straatkeien, die te Vlissingen zijn ge
legd en die zeer goed bljjken te voldoen.
Zelfs het vervoer der wagens van Barnum
en Bailey hebben geen hinder er aan toege
bracht.
Zou voor die proef de 1375 niet bestemd
kunnen worden?
De heer Den Bouwmeester heeft met ver
wondering gezien dat er een tweede commis
sie van fabricage is ontstaan die zich naar
Vlissingen begeven heeft en officieel inlich
tingen ingewonnen.
Spreker kent de steen, te Vlissingen in ge
bruik, wel, doch is daar niet bjjzonder mede
ingenomen.
In Den Haag is gebleken dat die bestrating
niet deugdeljjk isin De Ingenieur wordt ge
zegd dat met die steenen een ongeoorloofde
proef op dieren wordt genomen. Vele paarden
struikelen er door en vallen; in verschillende
steden zgn die keien dan ook reeds vervangen
door andere.
De heer Tak wjjst erop dat te Vlissingen
de steenen reeds drie jaar liggen. Hg zou
een proef willen nemen en daarvoor 500
willen uittrekken aan burg. en weth. over
latend waar zjj die proef willen nemen.
De heer jhr E. P. Schorer kan het denk
beeld van den heer Van Teglingen niet steunen.
Op de begrooting is een kleine 9000 uit
getrokken voor de straat en het gaat niet aan,
in verband met de draagkracht der gemeente,
meer uit te trekken.
De heer Van Dunné zal ook tegen het
denkbeeld Van Teglingen stemmen, wanneer
deze niet. een bepaalde bestemming voor de
de 1375 noemt.
De heer Van Tejjlingen heeft zich verbaasd
dat een lid van het dag. bestuur zich tegen
zgn voorstel verklaart. Bg burg. en weth.
zou toch z. i. geen bezwaar moeten bestaan
om zelf aan te geven waar het geldj kar be
steed worden.
Het voorstel-Van Teglingen, alsnu in stem
ming gebracht, wordt verworpen met alge-
meene stemmen, behalve die der heeren Van
de Ree en Van Teglingen.
Bg art. 7, onderhoud van fonteinen, wandel
plaatsen, beplantingen enz. f 3.500, stelt de heer
De Veer voor dien post te verminderen met
250, uitgetrokken voor voerloonen, en aan
planten van bloemen en planten en het ver
spreiden van grintzand.
Hg gelooft dat die vermindering alleszins
gewettigd is.
De heer Koole merkt op dat een derstads-
tuinlieden werkzaam is geweest op Klarebeék
aan de bloemen op het hek aldaar. Hjj begrjjpt
niet wat die man daar deed.
De heer Den Bouwmeester deelt mede dat
op verzoek van den heer De Stuers een
afgietsel is gemaakt van de bekers op bedoeld
hek, en daarbjj heeft een kantonnier de be
hulpzame hand geboden.
Spreker antwoordt daarna den heer De V eer
dat die 250 noodig zgn om onkruid te wie
den en op lage plaatsen op de Bolwerken
meer grintzand te brengen dan in vorige ja
ren mogeljjk is geweest.
Het voorBtel-De Veer wordt alsnu ver
worpen met algemeene stemmen, behalve
die van den voorsteller.
Bg hfdst. V afd. 3 art. 1, voortzetting der her
stelling van het raadhuis f 2500, wen3chte de
minderheid der commissie voor de fabricage
dien post met 1000 te verminderen.
Burg. en weth. achten dit niet geraden.
De heer Van Dunné zegt dat hjj 2500 te
hoog acht in verband met de draagkracht der
gemeente, Hg weet wel dat het rijk de gemeente
wil tegemoet komen, maar als hij in aanmerking
neemt de raming der kosten en de subsidie
van het rjjk, dan komt z. i. de gemeente te
veel in voorschot. Wanneer burg. en weth.
kunnen verzekeren dat het volgend jaar min
der zal worden uitgetrokken, kan
dit jaar nog voor stemmen.
De heer Den Bouwmeester zegt die verzeke
ring niet te kunnen geven. De staat wil de
helft der restauratie betalen, mits de gemeente
de andere helft geeft. Geeft de gemeente
ƒ1500 's jaars, dan zal het rjjk dus ook slechts
1500 geven.
De heer Van Dunné licht zgn denkbeeld
nader toe. Hjj meent dat door wat de gemeente
doet de kosten van restauratie minder
zouden worden.
De heer Den Bouwmeester wijst erop dat
dit waar is voor 1901, maar niet voor 1902,
want als de Tweede kamer het subsidie toe
staat, geeft het rijk voor dat jaar reeds 2500.
De raming is 47,000.
De heer Sprenger zal thans voor de ƒ2500
stemmen. De raad heeft het vorig jaar beslist
dat de restauratie in 10 of 12 jaar zal plaats
hebben en deze beslissing dient gehandhaafd.
De 2500 worden zonder verdere beraad
slaging of hoofdeljjke stemming toegestaan.
Bjj art. 2, aankoop van straatklinkers, keien en
grind, f 5000, verzoekt de heer Tak om op
kleine schaal een proef te nemen met de
steenen, die te Vlissingen worden gebruikt en
stelt hg voor burg. en weth. daartoe uit te
noodigen.
De heer Van de Ree zegt, naar aanleiding
van de mededeelingen van den heer Den
Bouwmeester omtrent de bedoelde keien, met
dit voorstel niet te kunnen meegaan.
Dat kan de heer De Veer wel; hg heeftin
andere plaatsen die keien gezien en nooit van
ongelukken gehoord. Men behoeft niet precies
de drukste straat te nemen maar een minder
drukke.
In elk geval zullen zjj beter zgn dan klinkers,
De heer Den Bouwmeester doet nog eenige
mededeelingen omtrent de keien waarvan hier
sprake isuit verklaringen van deskundigen,
is gebleken dat ze te glad zgn.
Bovendien zgn de steenen ontzettend duur.
Er gaan er 50 in een M3 en zjj kosten 4
per £3 M. bestrating, klinkers kosten ƒ1.35
en andere keien 3.60.
Bij normalen prjjs kost een meter van de
bedoelde keien evenveel als een meter klin
kers en een meter greskeien te zamen.
De heer Tak zegt dat hem te Vlissingen
is medegedeeld dat de keien beter voldoen
dan klinkers.
De heer De Veer deelt mede dat hjj na de
mededeeling van den heer Den Bouwmeester
omtrent den prjjs tegen het voorstel van den
heer Tak stemmen zal.
Met algemeene stemmen, behalve die van
den voorsteller, wordt het voorstel-Tak ver
worpen.
Hierna wordt de vergadering gesloten en de
volgende bepaald op heden middag te half twee.
Zitting van heden, Woensdag, middag
te I1/* uur-
Voorzitter de heer jhr mr L. Schorer, bur
gemeester.
Afwezig de heeren Van der Swalme en jhr
mr W. H. Snouck Hurgronje.
De behandeling van de
GEMEEMTE-BÉGROOTING VOOR 1902
wordt voortgezet.
Bg Hfdst. VI art. 3, gemeenschappelijke
kosten van de gasfabriek en duinwaterleiding, is
door burg. en weth. voorgesteld de jaarwedde
van den directeur met 300 en die van den
beambte Delzenne met 200 te verhoogen.
De meerderheid der commissie voor de finan
ciën ontraadt dit, meenende dat de jaarwed
den van beide titularissen vooralsnog ten
minste voldoende zgn.
Burg. en weth. handhaven hun voorstel.
De heer Van der Harst vraagt inlichting
omtrent den post van f 1000 voor verschotten
en 500 voor onvoorziene uitgaven.
De heer Sprenger deelt mede dat hjj vroeger
omtrent den post van 1000 reeds inlichtin
gen gaf. Vroeger was die post gesplitst, maar
dat is nu niet meer het geval en dat kan de
heer Sprenger nu ook niet doen.
De heer Wisboom Verstegen zou den post
voor smid fitter op 780 willen brengen,
dus die met 140 verhoogen.
Hjj meent dat dit billjjk zou wezen in ver
band met .de verhooging, voorgesteld voor den
machinist van de duinwaterleiding aan de
Oranje Zon.
De smid-fitter doet al het bankwerk en
komt, naar spreker meent, meer in aanmerking
voor verhooging dan de machinist.
De heer Sprenger zegt dat een dergelgk
voorstel reeds meermalen in den raad is ge
daan. De smid-fitter wordt met het uitge
trokken bedrag ruim betaald. Hij is geen
bankwerkerdat is wel de machinist, die dan
ook al het bankwerk doet.
De heer Wisboom Verstegen zegt dat de
aard van het werk verschillen mag maar dat
de smid-fitter meer werk heeft dan de machinist.
Hjj was meermalen aan de Oranje Zon en
kreeg nooit den indruk dat de machinist het
zoo bjjster druk heeft.
Het voorstel-Wisboom Verstegen wordt in
stemming gebracht en verworpen met 10
tegen 5 stemmen.
Voor stemmen de heeren De Veer, Van
der Harst, Van Dunné, De Rjjcke en Wisboom
De heer De Veer gelooft dat er op de
gasfabriek wel wat kan bezuinigd worden-
Zoo behoeven z. i. de kwitantie's niet ge
steendrukt te worden.
Burg. en weth. zullen dien wenk ter harte
zegt de voorzitter.
De heer Wisboom Verstegen stelt voor de
jaarwedde van den machinist-bankwerker op
850 te behouden.
De voorzitter deelt mede dat de machinist
bankwerker veel voor de gemeente bezuinigd
heeft door zjjn kunde.
Het voorstel wordt in stemming gebracht
en verworpen met algemeene stemmen
behalve die van den heer Wisboom Verstegen.
De heer Koole vraagt mlichti ngen omtrent
het verschil in prijs van de steenkolen voor
de gasfabriek en die voor de waterleiding
het verschil is nog al belangrjjk.
De heer Sprenger deelt mede dat voor de
waterleiding Duits che stoomkolen gebruikt
wordende levering is in handen van het
syndicaat en burg. en weth. hebben den prjjs
niet lager durven ramen.
Ten opzichte van de verhooging van de
jaarwedde van den directeur en den klerk
wordt eerst de wedde van den directeur be
sproken.
De heer Van de Ree wjjst erop dat bjj d(
benoeming van een onderdirecteur der gasfa
briek nog al discussies gevoerd zgn over het
al of niet noodige van dien ambtenaar.
De onderdirecteur is benoemd en nu kan
spreker niet inzien dat de werkzaamheden
van den directeur zoo zgn vermeerderd dat
verhooging noodig is.
Daarom zal hg tegen die verhooging stem
men, tenzjj hem wordt aangetoond dat deze
noodig is.
De heer Sprenger deelt mede dat het getal
aansluitingen aan de waterleiding sterk is
toegenomen sedert de vorige traktexaents-
verhooging. Daardoor zgn de werkzaamheden
belangrijk vermeerderd.
De heer Van de Ree is nog niet bevredigd
hg kan niet inzien, dat, waar twee jaar geleden
ternauwernood een onder-directeur kon komen,
nu de werkzaamheden zoo zgn vermeerderd.
De heer Sprenger wjjst er op dat een on
der-directeur toen evenmin als nu gemist kon
worden. Maar bovendien zgn de werkzaam
heden van den directeur sedert 1894 zeer ver
meerderd.
Het voorstel van burg. en weth. tot ver
hooging van 't directeurstractement wordt
verworpen met algemeene stemmen be
halve die van de heeren Den Bouwmeester,
Sprenger en Van der Harst.
Met geljjk stemmen tal wordt ook de ver
hooging van den klerk verworpen.
Dezelfde heeren stemmen ervoor.
De heer De Veer vraagt of óe tegenwoor
dige onderdirecteur in staat is, indien de heer
Polet zjjn betrekking niet kan waarnemen, de
geheele leiding der gasfabriek en waterleiding
op zich te nemen.
De heer Sprenger zegt dat, bljjkens mede
deeling van den directeur, de onderdirecteur
geheel op de hoogte is van den loop der zaken.
Bij hfdst. VII afd. 1 art. 1, jaarwedden der
onderwijzers pensioensbijdragen, zegt de heer De
Veer dat tengevolge van de nieuwe wet op I
het lager onderwjjs de tractementen van enkele
leeraren aan school G moeten worden ver
hoogd. De heer Gerth van Wjjk krjjgt ƒ300
meer, evenzoo dr Poort.
De heer De Veer vraagt of er niet een
andere regeling met die heeren is te treffen,
echter zoo dat men niet in conflict komt met
de onderwijswet.
De voorzitter vraagt of de heer De Veer
het traktement van den heer Gerth van Wijk
als leeraar aan het gymnasium met 300 wil
verminderen.
De heer De Veer zegt dat dit moeiljjk is
hjj zou liever zien dat burg. en weth. een
regeling voorstelden.
Bjj die wet is niet voorzien in den toestand
die hier bestaat.
De voorzitter zegt dat burg. en weth. deze
zaak, zoo rauwelijks in de vergadering ge
bracht, niet hebben kunnen overwegen, even
min curatoren.
Zou het daarom niet wenscheljjk zgn de
zaak voor een jaar aan te houden
De heer De Veer heeft daartegen een be
zwaar. De jaarwedden gaan in met 1 Jan.
Voor dien tjjd kunnen burg. en weth. een
wjjziging voordragen.
De cjjfers, zoo als die nu zgn voorgesteld,
zou de heer De Veer dan voorloopig willen
voteeren.
Burg. en weth. nemen hiermede genoegen
en de raad evenzeer.
De heer Wisboom Verstegen vraagt of burg.
en weth. dan tevens niet kunnen overwegen
of de voortdurende werkzaamheden van beide
leeraren aan school G nog noodig zgn.
Bg afd. 2 art. 1, jaarwedde der onderwijzers
pensioensbijdragen Middelbaar onderwijsj ƒ6150,
vraagt de heer Van de Ree of de heer Poort
niet minder les geeft aan de burgeravond
school dan andere leeraren en of hjj niet het-
traktement heeft. Gaarne ontving spre
ker hierover eenige inlichtingen.
De voorzitter deelt mede dat den raad eer
lang zal bereiken eene reorganisatis van het
leerplan van die school. Daarop wacht ook
de benoeming van een directeur,
De heer Van de Ree dankt voor de in
lichting.
De heer De Veer vraagt of daarbjj nu ook
in aanmerking zal genomen-worden de rege
ling der jaarwedde van dr Poort in den geest
als zooeven is besloten.
Bjj afd. 3 art. 1 jaarwedde der onderwijzers,
pensioensbijdragen f 55.450, zegt de voorzitter
dat dit voorstel, in verband met het aange
nomen voorstel van den heer De Veer zal
moeten verhoogd worden met f 1000 en met eene
aangebrachte vermeerdering ingevolge een
vroeger genomen besluit met 275, dus zal
stjjgen tot 56750.
Dit wordt goedgevonden.
Bjj art. 2, vergoeding aan hoofden van scholen
wegens gemis van vrije woning f 900, vraagt de
heer Koole of het huis, thans bewoond door
den heer Van Milaan, ook verhuurbaar is als
deze dit perceel verlaat.
De voorzitter deelt mede dat dit kan wan
neer er eene deur in het huis wordt gemaakt.
De heer Schorer vraagt of niet in een vorige
vergadering beslist is dat de heer Van Milaan
daar moet big ven wonen.
De voorzitter geeft dit toe. Op herhaalde
verzoeken van den heer Van Milaan wordt
echter nu voorgesteld den heer Van Milaan
de 300 in geld te geven.
De heer Gratama merkt op dat de heer
Van Milaan het huis wil verlaten omdat bet
te klein wordt. Is verruiming niet mo-
geljjk door aan- of verbouw.
Wil men het huis aan anderen verhuren
dan zal men wellicht f 300 huur kunnen
bedingen.
De heer Den Bouwmeester zegt dat ver
bouwing onmogeljjk is.
De heer Schorer vraagt stemming over het
al of niet toekennen der 300. Hg heeft
geen nieuwe argumenten vernomen tegen de
vorige beslissing.
De heer Van Teylingen stelt in het licht
dat het niet billjjk zon wezen den wensch
van den heer Van Milaan niet in te willligen
en hem zoodoende te dwingen in een huis te
bljjven dat voor hem onbruikbaar is.
De post wordt nu in stemming gebracht en
behouden met 3 stemmen tegen, die
van de heeren Schorer, De Rjjcke en Wisboom
Bg art. 3, tegemoetkoming in de huur aan ge
huwde onderwijzers, f 1350, vraagt de heer De
Veer of de helft van dit bedrag niet moet
komen onder de ontvangsten, Omdat het rjjk
de helft vergoedt.
Wanneer hjj de memorie van toelichting
raadpleegt, komt hg niet tot het genoemd
b edrag.
De post zou z. i. moeten verminderd worden
met 150.
Burg. en weth. geven dit toe.
Een nieuw artikel 4 wordt ingevoegdte
gemoetkoming in de huishuur aan onderwijzers van
28 jaar en daarboven die weduwnaars zijn met kin
deren, memorie.
Bjj a.t. 7, instandhouding van schoollokalen en
onderwijzerswoningen, vraagt de heer Koole
of de 25 voor onderhoud van het -huis, be
woond door den heer Van Milaan, behouden
moet bljjven.
De heer Den Bouwmeester zegt dat het huis
toch moet onderhouden worden.
De heer Koole neemt hiermede genoegen.
Bjj art. 15, eereblijken, prijsuitdeelingen f 400,
vraagt de heer Tak of hierin begrepen is de
subsidie aan de Vereeniging tot wering van school
verzuim. Is men nu van plan op dezelfde
wjjze als vroeger voort te gaan?
De voorzitter deelt mede dat het plan is
belooningen te geven in den vorm als tot
nu toe.
De heer De Veer vraagt of het soms in de
bedoeling ligt van burg. en weth. om de
kinderen der bjjzondere scholen hierin te
doen deelen.
De voorzitter zegt dat het geld wordt uit"
gekeerd aan de commissie voor het lager
onderwgs.
De besturen der bgzondere scholen zgn