MIDDËLBIRGSGHË COURANT.
BUITENLAND
N°. 242.
144e Jaargang,
1901.
Maandag
14 October.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met Uitzondering van Eon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor a Je plaatsen in Nederland franco p.p., f 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
THBRNONGTER EN VERWACHTING,
12 Oct.8 u. vm. 51 gr., 12 u. 56 gr., av. 4 u. 55 gr. F. Verwacht: zwakke tot matige
Z. W. wind, toenemende bewolking, geringe toename in temperatuur.
AdvertentiSn20 cent per regel. Geboorte-, dood- ©n alle andere familieberichten on
Dankbetuigingen van 11 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per veg
Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betredend©
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen MvcrtenUo-Rurean
A* DE M MAR Asa., M.I> Veerbtargwal 206, Anuterdsn.
Bij (leze courant behoort een Bijvoegsel.
Middelburg 12 October.
MIIilTIEWET.
Door den minister van marine i3 aan de
Commissarissen der Koningin een schrijven
gezonden, waarin nader wordt kenbaar ge
maakt het voornemen der regeering, om de
militiowet 1901, zoo mogeljjk, met 1 Januari
a. a. in werking te doen treden. Wordt aan
dit voornemen gevolg gegeven, schrjjft de
minister, dan zal de lichting der zeemilitie
voor het volgende jaar reeds moeten worden
samengesteld overeenkomstig de nieuwe rege
ling, zooals die in art. 137 der genoemde wet
is omschreven.
Voor deze nieuwe wjjze van samenstelling,
ingevolge de 2e zinsnede van dit artikel, heeft
de minister opgemaakt een ljjst, waarop zijn
aangewezen de beroepen, wier beoefenaren
kunnen worden geacht, het meest bruikbaar
te zjjn voor den dienst bjj de zeemilitie. De
voorkeur zal echter, bljjkens de le zinsnede
van art. 13-7, worden gegeven aan hen, die
zich voor den dienst ter zee hebben aange
meld of hebben doen opgeven.
DE NOMINATIE VOOR DEN
HOOGEN RAAD.
Naar De lijd, thans met zekerheid kan
melden, heeft rnr Sassen, die door de
Tweede kamer als tweede candidaat op de
voordracht werd geplaatst voor het lidmaat
schap van den Hoogen Raad, in een schrjjven
aan den minister van justitie den wensch te
kennen gegeven, om voor een benoeming in
dat college niet in aanmerking te komen.
BENOEMINGEN ENZ.
Bjj kon. besluit
is aan mr J. J. Leuveling Tjeenk, op ver
zoek, eervol ontslag verleend als griffier bij
het kantongerecht te Amsterdam, 2de kanton
is benoemd tot kantonrechter te Leiden, mr
H. M. G. Kloppenburg, thans kantonrechter
te Schiedam
is benoemd tot notaris binnen het arr.
's Hertogenbosch, ter standplaats de gemeen
te Oss, R. J. F. A. M. Stael, candidaat-notaris
te Tilburg
is benoemd tot notaris binnen het arr. Zwolle,
ter standplaats de gemeente Putten, H. A. van
den Oudendijk Pieterse, candidaat-notaris te
Twello
zjjn benoemd, tot hoofddirecteur der
werkinrichtingen Veenhuizen mr J. P. H.
Gallée, thans directeur der rijkswerkinrichting
Veenhuizen no. 2, en tot directeur van de
rijkswerkinrichting Veenhuizen no. 2, E. P.
H. graaf van Limburg Stirum, thans directeur
van de rijkswerkinrichting Veenhuizen no. 3
zjjn benoemd bjj het pers. van den geneesk.
dienst der landmacht, tot dirig. paardenarts,
met rang van maj., de paardenarts le kl. A.
Overbosch, en tot paardenarts le kl., de paar
denarts 2e kl. A. Frederikse, heiden van ge
meld personeel
is benoemd tot directeur van het postkan
toor te Simpelveld A. M. M. E. de Man, thans
klerk der posterijen le kl.; en
is aan den commies der telegraphie le kl.
F. van der Drift, op verzoek, eervol
uit '8 rijks dienst verleend.
Den heer M. H. van Visvliet a 1 h i e r
is, wegens ziekte, door burg. en wethouders
eervol ontslag verleend uit zjjne betrekking
van gemeente-archivaris.
In zjjne plaats is benoemd de heer W. O.
Swaving, thans adjunct-archivaris.
Het in ons vorig nommer onder Laatste
berichten opgegeven aantal sollicitanten naar
de betrekking van gemeentebouwmeester te
Middelburg is heden nog met een ver
meerderd en bedraagt dus nu 69.
Mej. 0. J. Nuys, leerling-telephoniste te
Dordrecht, is met ingang van 16dezer be
noemd tot telephoniste te Middelburg.
- Yrjjdagavond geraakte aan den Kinder -
djjk alhier een man, die onbekend is ge
bleven, te water. Loopende langs de kade viel
hij, tengevolge der duisternis, van een der,
naar het water voerende, trappen Op het
luide hulpgeroep van den drenkeling schoten
verschillende personen, onder wie enkelen met
een roeiboot, toe, zoodat de man weldra weer
op het droge was. Aangezien de val een
bloedende hoofdwonde had veroorzaakt, werd
de drenkeling binnengebracht in een koffie
huis en daar verbonden, waarop hij zjjn weg
vervolgde.
Zooals men zich zal herinneren, gebeurde
onlangs hetzelfde, maar toen met ernstiger
gevolgen, met een knaapje uit onze stad.
Wien den toestand aan den Kinderdijk kent,
zal het gebeurde niet verwonderen. De ver
lichting is er des avonds al zeer primitief en
gebrekkig. Bovendien staan vaak tal van
grootere en kleinere wagens en handkarren
voor de pakhuizen in die buurt, zoodat men
dikwjjls verplicht is om de straat te verlaten
en achter de boomenrjj om te loopen. Ook
daar wordt echter de passage bemoeilijkt door
goederen, die uit de er liggende schepen zjjn
gelost of er moeten worden ingeladen.
Doch vooral dreigen daar de reeds genoemde
trappen, die meermalen bleken zeer veel
vaar op te leveren.
Ons dunkt dat een allereerste verbetering
zou zijn, wanneer men de zjjkanten der trap-
pen van hekken voorzag, zooals dat reeds op
andere kaden het geval is.
Die verbetering zou nog niet zoo ingrijpend
zijn als een meer afdoende verlichtingof die
laatste daarom minder noodzakeljjk is, is een
tweede vraag. Wjj voor ons vinden beide
even noodig.
Uit Vlissmgen.
Sedert Woensdag worden daar twee jongens
vermist. De jongBte daarvan, zekere Van H.,
is 12 jaar oud. Hg liep vroeger ook reeds
herbaaldeljjk weg.
Dit bericht werd nog opgenomen in een
deel der oplaag van ons vorig nommer.
De gemeenteraad van \Y olpliaarts-
d ij k besloot Vrij dagnamiddag jl., op voor
stel van burgemeester en wethouders, aan het
verlangen van Gedeputeerde Staten niet te
voldoen en alzoo te handhaven de toelating
van leerlingen op de openbare scholen bij
vijfjarigen leeftjjd op 1 April en de belooning
voor het herhalingsonderwijs op 50 cents per
uur gedurende het tjjdvak van 1 November
1901 tot 1 November 1902. Beide besluiten
werden met algemeene stemmen genomen.
- Te Borssele werd deze week een
tweejarige vaars, grazende op de klavers, dik
en barstte. Het vleesch is voor bet gebruik
UIT STAD ER PROVINCIE.
Het lag voor de hand dat onze jongste
beschouwing over de verschgning van drie
nieuwe bladen in Zeeland eene weerlegging
zou uitlokken van de zjj de der redactie, der
ondernemers van het te Goes in het leven
geroepen orgaan.
Met de bestrjjding van hetgeen wjj schreven
is een aanvang gemaakt en men zal die nog
voortzetten.
Bjj voorbaat wenschen wjj op te merken
dat wjj over een en ander niet in eene pole
miek treden.
Evenmin als dit gebruikelijk is, waar het
geldt eene beoordeeling van een boekwerk of
eene tooneelvoorstelling omdat daarom
trent steeds min of meer verschil van opvat
ting bestaat evenmin komt het ons nuttig
en noodig voor daarover in een gedachten-
wisseling te treden, even onvruchtbaar als
on verk wikkel jj k.
Het ligt voor de hand dat zjj, die dit blad
in het leven riepen, wél overtuigd zjjn van
zijn nut en zjjne noodzakelijkheid.
Wjj zjjn dit niet.
Elk zjjne meening.
Het pub.'iek alleen kan en zal in deze uit
spraak doen. Preeken voor bekeerden of niet
te bekeeren menschen is een onbegonnen werk,
waarmee wjj onzen tjjd liefst niet zoek maken.
Uit Goes.
In de Vrijdagavond gehouden zitting van
den gemeenteraad aldaar, die door den burge
meester gepresideerd werd, waren afwezig de
heeren Buyse, Quist en Duivekot.
Van het comité tot wering van schoolver
zuim was een brief ingekomen, meldende dat
het comité is ontbonden. De voorzitter wijdde
een woord van dank en hulde aan dat comité,
waarmede de leden hunne instemming betuigden.
Van de timmerlieden, schilders, metselaars
en opperlieden waren adressen ingekomen om
bepalingen betreffende maximum werktjjd en
minimum loon. Zjj werden gesteld in handen
van burg. en weth. om advies.
Een verzoek van het bestuur der ambachts
school, om de gemeenteljjke subsidie voor 1902
met 300 te verhoogen en te brengen op
1050, werd aangehouden tot bjj de behande
ling der begrooting.
Dan zal ook behandeld worden een verzoek
van de klokluiders om verhooging van hunne
jaarwedde.
Bjj de herziening der verordening, regelende
de jaarwedden van het onderwijzend personeel,
werd de tegemoetkoming aan gehuwde onder
wijzers oud 28 jaar op 50 per jaar bepaald.
Op voorstel van den heer Van den Bout werd
goedgevonden dat weduwnaars met
of meer kinderen beneden de 18 jaar eveneens
vergoeding van huishuur zullen genieten en
op voorstel van den voorzitter dat de onder
wijzer in het Fransch aan school A betaald
zal worden in evenredigheid van werk buiten
de schooltijden.
De verordening tot heffing van rechten voer
het ledigen van beerputten werd onveranderd
vastgesteld op voorstel van burg. en weth.
en gunstig advies der fin. commissie. Bepaald
werd dat 2 per ketel zal worden gerekend.
Tot hoofd van het herhalingsonderwjjs, op
een jaarwedde van f 75, werd de heer A. van
Schelven benoemd.
Burg. en weth. werden gemachtigd den
bagger uit de OoBtvest op hoopen te doen
zetten en te verkoopen voor arbeidsloon
werd hun beschikking verleend over 600.
In de week van 3—10 Oct. werden van
Ierseke verzonden: 430.000 leverbare oesters
tegen weinig veranderde prjjzen*. 70 Kg, 45—
50 gld., 56 Kg. 18-20 gld. 40 Kg. 7—8 gld.
{Iers. en lh. Ct.)
Men schrijft ons
Zooals meest alle andere zaken, heeft ook
het verschijnen voor het kantongerecht als
getuige in strafzaken zijne schaduwzijde
Onlangs voldeed een inwoner van zekere ge
meente, gelegen op 4 uren afstands van het
gerechtsgebouw, aan de oproeping volgens
dagvaarding. De man moest half twaalf pre
sent zjjn, doch kon wachten tot bjj éen uur.
Hij ontving 1.95 voor loon en de ƒ0.50 voor
tjjdverlies werden hem niet uitbetaald omdat
hij tractement geniet of beambte is. En zjjn
tractement als beambte beloopt2.50
per jaar
Zooals bekend, werd een paar jaar geleden
door nu wjjlen den beer mr J. v. d. Lek
Clercq, ambachtsheer van Stavenisse, aan
de ingezetenen dier gemeente een bewaar
school c. a. geschonken.
Als bewjjs van dankbaarheid en hulde aan
den zoo vroeg ontslapen schenker werd Vrij
dagmiddag plechtig een gedenkteeben in den
voorgevel van het gebouw onthuld. Het
bestaat uit een zwart marmerglazen steen
van 100 bij 60 c. M., vervaardigd m de bekende
fabrieb-Bouvy te Dordrecht, waarop in ver
gulde letters staatHulde van het dankbare
Stavenisse aan den stichter dezer school, wijlen
Mr J. v. d. Lék de Clercq, Ambachtsheer van
Stavenisse, 29 Sept. 1901. (29 Sept. is de sterf
dag van den schenker). De plechtigheid had
plaats in tegenwoordigheid van de naaste ver
wanten van den overledene, van het gemeente
bestuur, van de commissie van toezicht en
het hoofd der bewaarschool.
De heer L. J. Dorst, burgemeester, hield
een toespraak en de schoonzoon van den over
ledene jhr Van Panhujjs, burgemeester van
Koudekerbe, dankte voor de eer, den overledene
bewezen.
Op een verzoek van den gemeenteraad te
Stavenisse om uitstel van de invoering van
het vak: vrije en ordeoefeningen" met 1 Jan
1902. is door Ged. Staten afwjjzend beschikt.
Ter voorziening in de vacature van
raadslid te Hoofdplaat door vertrek van
den heer Risseeuw is de verkiezing be
paald op Maandag 28 Oct. a.s.
LETTEREN *EN KUNST.
al in den foyer van den Stads
schouwburg te Amsterdam aan de gemeente
de overdracht plaats hebben van 't door The-
rèse Sckwartze geschilderde portret van mevr.
Pauwelsy. Biene, bjj gelegenheid van de
herdenking van haar 25-jarig jubileum.
De volgende week wordt in het Théatre
de la Renaissance te Parjjs een vertaling van
Heg er mans Op Hoop van Zegen gegeven.
De vertaling is van den impressario Joseph
Schürmann. Het stuk heet in 't Fransch
L'Espérance.
MUSIC ALIA.
gewaardeerd. Of daarin door den tjjd veran
dering zal komen Naar mjjn overtuiging
niet spoedig. Trouwens, men behoeft nog in
het geheel geen verstokt conservatief te zjjn,
die alles wat niet precis volgens de regels
van Richter, Hiller, Krause e. a. is gecompo
neerd of' geharmoniseerd, afkeurt, om voor een
ultra moderne kunst als die van VonBrücken
Fock e. a., niet in enthousiasme te geraken.
Een klaarheid van melodie, een geljjdeljjken
gedachtengang en een betrekkelijk gemakkelijk
te volgen bewerking van motieven, zooals men
die b. v. bjj Beethoven aantreft, zoekt men
doorgaans bg het ultra-modernisme te veïgeets.
Daar wordt meer de kracht gezocht in een
rustloos moduleeren, een uitdenken van de
vreemdsoortigste en schrilste klankcombinaties
ik denk hier b. v. aan Rich. Strauss Hel-
denleben en het aanbrengen van de grilligste
rythmiek.
Hoe het ook zjj, bewonderaar van dit genre
van kunst of niet, eerbied zal elk onbevoor
oordeelde voor het scheppen dezer zoo gecom
pliceerde werken toch zeker koesteren, en de
gelegenheid, die thans geboden wordt om met
Von Briicken Focb's composities kennis te
maken tot mijn spjjt kan ik wegens uit-
stedigheid dit concert niet bjjwonen ver-
zuime men dus niet.
Dat Middelburg het voorrecht zal hebben
op 22 November een der grootste violisten
uit dezen tjjd, n.l. Pablo de Sarasate in zijn
midden te zien, weet de lezer. Ook die
avond belooft zeer belangrijk te worden, want
ook over de pianiste Bertha MarxGoldsmidt
vernamen wjj veel goeds.
En als we nu eens nagaan wat de vereeni-
gingen in de stad onzer inwoning zullen
presteeren, dan geloof ik dat de lezer het
met mg eens zal zjjn dat wjj dezen winter
zeker niet van groot muzikaal genot zjjn ver
stoken.
Allereerst dan zal de Vereeniging voor Instru
mentale muziek op 29 November haar eerste
concert geven, waarop o. m. Wagner's Faust-
ouverture, Liszt's Les PréZwdes^Balletmnziek uit
Delibes' Coppélia, Gade's Ouverture Nachklcinge
von Ossian en Mozart's Concert voor 2 piano's
zullen worden uitgevoerd.
Op 17 December opent de zangvereeniging
lot Oefening en Uitspanning hare concerten
met een auditie van Rheinberger's Messe
een niet groot doch dankbaar werk en een
Psalm van Wüllnerbovendien zullen alsdan
nog enkele a capella koren worden ten gehoore
gebracht.
Op Instrumentale's tweede concert, dat
waarschijnlijk in Februari plaats heeft, zullen
o. m. een Suite van Tschaikowsky en
Serenade van Beethoven -op het programma
prijken.
Op 13 Maart is weder de zangvereeniging
aan het woord en wel met Bach's heerljjk on
volprezen reuzenwerk de Matthaus Passion.
Bjj de uitvoering hiervan zullen, zoo goed
als zeker, de volgende solisten medewerken
mevrouw NoordewierReddingius, sopraan,
mevrouw Craemer—Schlegol, alt, en de heeren
Dierich, tenor, en Messchaert, bas.
Welk werk op Oefening en Uitspanning's
derde concert zal worden ten gehoore ge
bracht is nog niet met zekerheid bepaald.
Waarschjjnlgk zal dit een werk van den
nieuweren tjjd zjjn.
Behalve de genoemde concerten zal de
ereeniging voor Instrumentale Muziek dezen
winter twee z.g. populaire concerten op Zon
dag geven. Het eerste zal plaats hebben eind
December.
JAN MORKS.
dat met opzet haar broertje verdronk, tot 12
jaar gevangenisstraf veroordeeld.
KERKNIEUWS^
Het ministerie van predikanten der N ed
Herv. gemeente te Middelburg zond vol«
gens de N. Zondagsbode president Kruger op
zjjn jaardag een telegram, luidende
»Het Ministerie van Ned. Herv. Predikanten
te Middelburg dankt voor uw leven en bidt
U vertroosting en sterkte toe tot heil van
uw volk en tot lof van onzen God."
ONDERWIJS.
Het naderende winterconcertseizoen belooft
ditmaal wederom op muzikaal gebied niet
onbelangrjjk te zjjn. Zooals den lezer bekend
zjjn, wordt op 29 October a. s. door den
heer Emile von Bröcken Fock een concert ge
geven waarop uitsluitend eigen composities
zullen worden ten gehoore gebracht. De onge
twijfeld zeer velen, die nimmer met werken
van Von Briicken Fock hebben bennis gemaakt,
zullen deze gelegenheid zeker niet voorbjj
laten gaan, vooral nu het muziekdrama Sele-
neia, dat op andere plaatsen meermalen met
succes werd opgevoerd, ook thans op het pro
gramma prijkt. Behalve genoemd muziekdrama
wordt de hier reeds van vroeger bekende
Koninginne-Marsch uitgevoerd en zal er boven
dien door een der solisten een auditie der
acht nieuwe liederen voor eene zangstem met
klavier-begeleiding worden gegeven.
De oorlog in Zuid-Afrika.
Kommandant Lotter is schuldig bevonden
en tot de doodstraf veroordeeld. Lord Kit
chener heeft het vonnis bevestigd.
Zonder vertrouwbare inlichtingen over 't
proces kan men moeiljjk een oordeel uitspre
ken over dit vonnis. Lotter heeft terecht ge
staan als oproerlingen al kan datter dood
brengen onverstandig zjjn, gewettigd is het
wel, wanneer Lotter werkeljjk een opstande
ling is geweest.
Maar was hg dat Men zal zich herinneren
dat hg zich erop beriep Vrjjstaatsch burger
te zjjn, en dat hg zei dit te kunnen bewijzen
uit de papieren in zjjn bagage, die echter bjj
zjjn overgave zoek raakten en zoek bleven.
Tegenover zich had hg getuigen die beweer
den dat hij onder een anderen naam ingeschre
ven stond te Murraysburg als Britsch onder
daan.
Wie en wat waren die getuigen Is er
eenige moeite gedaan tot opsporing dier pa
pieren of liever tot overlegging daarvan?
Want bg de overgave zgn ze natuurlgk in
Engelsche handen geraakt. Is er door de
soldaat-rechters met de rechtskwesties op de
gewone laatdunkende wjjze omgesprongen
waarvan ze al zoo herhaaïdeljjk staaltjes heb
ben geleverd
We zullen er wel niets van hooren want de
krjjgswet is nu overal. Brieven komen er niet
r door. Er kan vermoord worden naar
believenniemand zal er in Europa van
kikken.
Doch in Zuid-Afrika zal 't overal door
dringen.
De gouverneur van de Kaapkolonie heeft
eene proclamatie uitgevaardigd, die van kracht
is voor de districten Elliott en Xalanga in
Temboeland en de districten Maclear, Mount
Fletcher en Matatiele in Oost-Grikwaland. De
bepalingen van deze proclamatie zgn geljjk
aan die, welke toegepast worden op de lan
den, die onder de krijgswet staan. Zjj zullen
evenwel niet door de militaire, maar door de
burgerlijke overheid uitgevoerd worden.
Deze districten zgn de Kaffer-districten van
het Oosten der Kaapkolonie, waar slechts
enkele blanken wonen, en die nog al tjjd van
de krijgswet bleven uitgesloten.
- De redevoerende Engelsche hooge heeren
worden niet heel vriendeljjk behandeld in de
per3, zelfs 't ergste in die, waarin ze vroeger
bewierookt werden. Dat Bulier met zgn zelf
verheerlijking den spot zou opwekken was te
verwachten, maar ook Brodrick en Hicks
Beach hebben 'thard te verduren. De limes
noemt hun verdediging mank en onbenullig
de Standard maakt hen uit voor onvergefelijk
slechte rekenaars.
De nieuwe leuze vansvertrouw de regee
ring die de soldaten vertrouwt", is geen ant
woord, meent de Westminster Gazette, op den
publieken eisch dat de regeering haar eigen
verantwoordelijkheid zal dragen.
Te Utrecht is geslaagd voor het theore
tisch apothekers-examen de heer J. E. v. d
Harst van Middelburg.
Ook aan de gemeente R i 11 a n d-B a t h
wederom voor vgf jaren vrijstelling verleend
van het geven van onderwjjs in vrije en orde-
oefeningen der gymnastiek.
- Bjj de 23e jaarcollecte voor de Scholen
met den Bjjbol werd opgehaald teAxel (het
Spui) 90, Coljjnsplaat met Cats 111.94,
Middelburg f 166.38 '/2 en te Vrouwepolder
12.40.
Aan de universiteit te Utrecht is voor
het 2e gedeelte van het eandidaata-examen
in de theologie geslaagd mejuffrouw H. M.
van Hettinga Tromp.
RECHTSZAKEN.
BRIEFWISSELING.
Aan D. te Westkapelle. Uit het op
schrift maken, wg op dat men hier te doen
heeft met een ongepaste aardigheid.
HANDELSBERICHTEN.
Arrondissements-Kechtbank te Middelburg
Vrijdag is door bovengenoemde rechtbank
nog veroordeeld wegens bedreiging met eenig
misdrijf tegen het leven gericht; D. J. d.V., 25 j.,
Von Brücken Fock's wjjze van componeeren boerenknecht, Kloetinge, tot 14 d. gev.straf. jarige rogge ƒ-
Graanmarkten enz.
St. Maartensdijk, 11 Oct. Bjj de heden
(Vrjjdag) gehouden veemarkt waren aange
voerd 38 stuks hoornvee en 149 biggen. De
handel in biggen was levendig, die in hoornvee
slap.
Prjjzen werden besteed als volgtjaarlingen
ossen en vaarzen van 45 a 55, graskal
veren 35 a 40, 1V2 jarige ossen 60 a
80, 2'/a-jarige dito f 120 a 125, kalfvaar-
zen 160 a 175, melkkoeien 100 kf 130,
vare koeien 80 a 90, biggen f 6 10.
IJzendijke, 12 Oct. Ter graanmarkt van
heden was de aanvoer zeer gering met
weinig omzet.
Men besteedde voorjarige tarwe 7.30
f 7.50 a nieuwe ƒ7.25/ 7.50 kf—.—-,
fa nieuwe
wordt betrekkelijk nog weinig begrepen en De rechtbank te Breda heeft het meisje, 11 5.25, a jarige wintel-gerst