MIDDËLRIIRGSCHË COURANT.
N°. 240.
144e Jaargang.
1001.
Vrijdag
11 October.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, mat u.tzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowol voor Middelburg als voor aJe plaatsen in Nederland franco p.p., 2.-
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
THERMOMETER KW VERWACHTING.
10 Oct.8 n. vm. 52 gr., 12 u. 58 gr., av. 4 u. 57 gr. F. Verwacht: matige W. wind,
bewolkte lucht, nachtvorst, weinig verandering in temperatuur.
Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- ©n alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel.
Groot© letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betredende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau
A. BE LA MAÏS Asst., K.S. Vospbaa-gw»! 266, Ases«©rd»EB.
Middelburg 10 October.
Op courantengebied
is met 1 October heel wat voorgevallen.
In onze provincie zpn niet minder dan
drie nieuwe bladen verschenen.
Alsof er nog niet genoeg waren
Maar laat ons er bp voegen voor de op
richting van twee hunner pleiten afdoende
rodenon.
En waren wp niet door allerlei oorzaken,
niet het minst door overvloed van meer
actueel© stof, die plaats vroeg in onze kolom
men, daarin verhinderd, wp hadden reeds
eerder een hartelpk welkom toegeroepen aan
het nieuwe orgaan voor Schouwen en
Duiveland, dat onder den titel Nieuwe
Zierikzeesche Courant te Zierikzee bp den heer
C. H. J. Mommaas wekelpks het licht ziet.
In die streken is behoefte aan een vrijzin
nig blad dat den strijd aanbindt tegen de
anti-revolutionnaire partp daar, en de libera
len wakker houdt en waakzaam tegenover
het meer en meer dreigend gevaar.
Want dat gevaar bestaat niet alleen van
de zjjde der tegenpartij maar ook in eigen
boezem.
Of zou de neerlaag van den heer De Bruïjne
en de overwinning van den heer Pompe van
Meerdervoort bp de Kamer-verkiezing in Juni
alleen te wpten zpn geweest aan de kracht
der anti-revolutionnairen en ook niet aan de
lauwheid, de lijdzaamheid, de onverschillig
heid van sommige liberalen zeiven aan gebrek
aan werkzaamheid, vooral in Flakbee, het
deel van het district dat als anti-revolution -
nair bekend staat maar wplen den heer Van
Kerkwijk nog altjjd de handen boven het
hoofd hield omdat hp, een veteraan, aldaar
persoonlijk bekend was en er vele connecties
had. Dit deel van het district kon voor een
liberaal opvolger weinig gevoelen
Wp willen ons in die vraag liefst niet
verder verdiepen.
De liberalen daar overwegen zeiven, oordeelen
zeiven, steken de hand in eigen boezem.
En zp zullen het beamen dat een orgaan
tot voorlichting en opwekking ook voor hen
noodig is.
Al moge Zierikzee ook reeds een blad be
zitten. het is geen orgaan dat een politiek,
een strijdend karakter draagt.
Als nieuwsbode moge het meer of minder
verdienste hebbenin verkiezingsdagen moge
het voor de liberale beginselen op de bres
zich stellenin gewone tjjden houdt het zich
buiten den strpd en mist het elk karakter
van een politiek orgaan.
Daarom is het zoo noodig, vooral nu de
anti-revolutionnaire afgevaardigde voor het
district Zierikzee een courant heeft om zich
te uiten, dat een blad daar de liberale vaan
hoog houdt.
En afgaande op den inhoud der ons gezonden
nommere, op de pittige stukjes, o. a. tegen
het orgaan van dien afgevaardigde, dan is er
alle reden om ons te verheugen over zulk een
kraohtigen bondgenoot in den strpd.
Het is ons niet mogelijk om, telkens
weer, den vaak onvruchtbaren strpd, die
onB menigmaal blootstelt aan heftige, onge
manierde aanvallen, aan te binden. Onze
lezers zouden wp al spoedig daardoor af
schrikken.
Maar des te aangenamer is het te weten
dat daar op Schouwen een orgaan bestaat, dat
met ons wil strpden in hoofdzaak in denzelf
den geest, in dezelfde richting.
En de beschouwingen, die daarin geleverd
zpn over Invoerrechtenwelke de redactie der
Nieuwe Zierikzeesche Courant afkeurt, »ten eerste
als eene onrechtvaardige belasting, ten tweede,
omdat ze bovendien een middel zjjn, dat vol
strekt niet aan zpn doel: «bevordering van den
maatschappelyken welstand" beantwoordt,
zpn zeer lezenswaardig.
Ook op dat gebied kan in den tegenwoor-
digen tjjd, met zijne protectionistische stroo
ming, niet genoeg het publiek worden voor
gelicht.
Moge die courant dan ook door al wat libe
raal is in Schouwen en Duiveland krachtig
gesteund worden!! Winst zal de onderneming
niet opleveren, allerminst in de eerste jaren-
Maar daarom zal het de wakkere mannen,,
die haar redigeeren en besturen, ook niet te
doen zpn.
Als het vrijzinnige element slechts door
hun streven wordt versterkt; de liberale geest
maar levendig gehouden
Wie helpt die mannen een handje?
Wp hopen velen, zeer velen.
De prps van het weekblad is wezenlpk
geen bezwaar.
Voor dertig cent per kwartaal, een gulden
twintig in een geheel jaar, ontvangt men
ekelpks een nummer.
Kan men ook elders in Zeeland, ter wille
van de liberale partp, niet dit blad steunen
door het nemen van een abonnement?
Het kan dien steun waarlpk zeer goed ge
bruiken.
Het spjjt ons dat wp niet met even veel
warmte en ingenomenheid kunnen schrpven
over het nieuwe blad dat in Goes is ver
schenen.
Wp namen met belangstelling kennis van
de beginselen-ontvouwing door de redactie van
de Zeeuwsche Courantdoch vragen ons zeiven
af: waarin verschillen die toch van de jaren
lang bestaande liberale Goesche Courant
Heeft die met altpd, week aan week, maand
aan maand, jaar aan jaar zich bepverd de
liberale zaak te dienen, de liberale beginselen
prediken, de anti-liberale pers en hare
ideeën te bestrpden Men weet genoeg dat
wp het in de laatste jaren op politiek gebied
vaak niet met haar eens waren dat wij het
liberaal-zijn in anderen zin opvatten dat onze
politiek haar eenige schreden vooruit was
Had het nieuwe orgaan zich tot taak ge
steld om in onze richting voort te arbeiden,
wp hadden voor zpn optreden een reden
kunnen vinden, al zouden wp ook dan het nog
geen direct financieel succes durven voorspellen.
Voor een blad, ter bevordering der meer
democratische beginselen, is het in Goes, in
Zuid- en Noord-Beveland geen geschikt ter
rein, en eene uitgave daarvan zou slechts
kunnen geschieden met opoffering, alleen om
propaganda te maken.
Maar dat wil de Zeeuwsche Courantvolgens
haar beginselverklaring, niet. Iets verder
misschien zooals ten minste beweerd wordt
maar nog niet te bemerken valt wil zij
gaan dan de Goesche Courantmaar veel ver
der stellig niet.
De laatste bepvert zich steeds om voor
hare beginselen op te komen.
De toestand is dus in Goes en Beveland
anders dan te Zierikzee, op Schouwen en
Duiveland.
In eerstgenoemd deel van Zeeland is geen
drijvende kracht voor de liberale begin
selen meer noodig.
Maar men heeft grieven, ernstige grieven
tegen het daar bestaande liberale blad.
Eilieve, tegen welke courant heeft men die
niet
Bij de jongste verkiezing in Juni ging van
de Goesche Courant niet genoeg kracht uitzoo
wordt beweerd.
rp willen er niet uitvoerig op wijzen, dat
dit zpn reden kan gehad hebben in de mee
rling dat actie toch geen succes zou hebben,
daar jhr mr A. F. de Savornin Lobman met
eene overgroote meerderheid toch herkozen
zou worden. En dat gevoelen is gebleken
juist te zpn.
Wp zeiven nemen dit standpunt niet
onze leuze is steedsaltijd door, met woord
en daad strpden. Zoo deden wp ook in Juni;
en de Goesche Courant hielp toch immers
even zeer mee. Wp zouden onze Goeschf
zuster echter wel willen vragen, wat wp meer
malen deden, of, nu baars inziens strpden toch
niet baat met het bestaande kiesrecht, het
niet op haar weg zou liggen, met ons een
lans te gaan breken voor algemeen kiesrecht.
Allicht in onze oogen stellig wordt het
dan beter. Erger kan het in elk geval niet
worden" dan tegenwoordig.
Maar dit daargelaten: aan de bestrijders
van de Goesche Courant geven wp deze vraag
ter overwegingzoudt u, die toch weinig of
niet afwjjkt van hare ideeën, meenen dat het
beter gaan zal, nu men de hulp, die men zoo
noodig heeft, afstoot? Wp betwpfelen het.
Wij zien geen nut in dat strjjdvoeren over
kleinigheden in een en dezelfde partp, die
juist hare krachten, hare eendracht zoo noodig
heeft, vooral in een district als Goes.
Ziedaar onze bezwaren tegen de te Goes
nieuw geborene.
Wp gelooven niet dat aan haar behoefte
De oprichters doen dit bljjkbaar wel.
De uitslag van hun pogen zal tusschen ons
Wie eenigszins bekend is met de eischen,
die men tegenwoordig aan eene courant stelt,
en weet hoeveel moeite het kost een nieuwe
te vestigen, naast een jaren lang bestaande,
die haar naam met eere draagt, weet i
al te goed dat hetgeen in Goes geschiedt een
zeer moeiljjk werk is.
Dat zal ook in deze wel nader bljjken.
Meer reden van bestaan heeft onzes inziens
De Baanbrekerweekblad van de Sociaal-
Democratische Arbeiderspartijwaarvan twee
uommers het licht zagen.
Na de kracht, door die party in Juli ont
wikkeld al hebben ook toen tal van libe
ralen haar candidaat voor de Tweede kamer
en een door haar voor den Raad van Middel
burg gestelden gesteund spreekt bet van
zelf dat zp een orgaan verlangde om hare
partijgenooten voor te lichten en anderen tot
haar ideeën over te halen.
Met belangstelling namen wij van die beide
nommers kennisde daarin voorkomende op
stellen zijn gematigd van toon; en, op die
wijze voortgaande, kan zelfs een niet-aanhan-
ger der Sociaal-Democratische party van den
inhoud met belangstelling kennis nemen.
En dit vooral waar persoonlijke aanvallen,
het wroeten in het particuliere leven van
deze of gene, zullen vermeden worden.
Op die wijze kan in ons midden door dit
blad de baan gebroken worden voor eene
betere, billijker beoordeeling van het karakter
en het streven dier partp.
Nu wij toch schrijven over bladen, zp hier
ook gewezen op een nieuw satyriek blad, dat
in Rotterdam wekelpks zal verschijnen bp de
Nederlandsclie Kiosken-Maatschappij en de Boek
en Kunstdrubkerp voorheen Henkes Co.
Het heet De ware Jacobeen titel, naar een
buitenlandsch blad genomenen hoopt een on
afhankelijk, oprecht criticus te zpn van al wat
critiek verdient in politiek-, kunst- en maat
schappelijk leven. Met scherp oog wil Jacob
rondturen, berispen waar te berispen valt en
goede trouw geljjke eere bewijzen, evenals
Punch voor den Zuid-Afrikaanschen oorlog
immer getrouw heeft gedaan.
De ivare Jacob wil >de waarheid zoeken
overal en haar dienen met goeden smaak en
wat humor", «partploos, rechtvaardig en eerlijk
«aanwjjzen wat belachelijk is", «spot
ten met het bespottelijke", «pdelheidjes noch
gewichtigheidjes ontzien", enz.
Dit is lang geen gemakkelijke taak En of
j in ons land uitvoerbaar is, wp weten het
niet. Meestal houden wp ons hart vast als
wp zulke verzekeringen booren.
De bedoeling ia goed, maar de uitvoering!
In ons land is reeds zoo menige poging in
die richting mislukt.
Zal het nu beter gaan
De ware Jacob wil vooral ook oorspronkelijk
jn. Dat toont hp al in het eerste nommer,
al doet zpn eigen figuur met de speer in de
hand ons aan een teekening 'va'Le'rire denken.
In elk geval: wp kunnen nog wel wat
spotternij en dartelheid, wat echten humor
gebruiken.
Laat De ware Jacob ons die maar brengen
EENE ZONDERLINGE CONCLUSIE
trekt de schrijver van het persoverzicht in de
Opr. Haarl. Crt. uit hetgeen wp over de veel
besproken kwestie der nominatie voor den
Hoogen Raad schreven.
lp zegt nl.«De M iddelb. Ct. vindt het dus
niet noodig, dat de Hooge Raad bestaat uit
de geschiktste juristen van ons land, onver
schillig of zp tot deze of tot gene der politieke
partpen. behooren."
Eilieve, hoe komt de schrpver tot deze op
merking
Wij wezen uitdrukkelijk op het gevaarlijke
om bij dergelijke zaken de politiek invloed te
laten uitoefenen.
En wp zouden, met vele anderen, wenschen,
dat aan de Tweede kamer het opmaken van
zulke voordrachten niet was opgedragen, zoo
als mr Greeven indertpd voorstelde.
Maar nu eenmaal eene dergelpbe regeling
bestaat, is het niet te verwonderen dat de
anti-liberalen deden wat door de vrijzinnigen
niet vermeden is. Dat de laatsten ook niet
altijd vrjj zpn geweest van politieken invloed
bleek wel indertpd bp de keuze, toen de heer
P. J. van Swinderen op de aanbeveling als
no 1 voorkwam en als no 3 op de nominatie
werd geplaatst. Trouwens onder de benoem
den kwamen ook niet altpd de beste juristen
voor"!
Maar dit daargelatenonzerzjjds is er uit
drukkelijk op gewezen dat wp als eerste voor
waarde stellen bekwaamheid, groote
bekwaamheid zelfs.
En dat de antirevolutionnairen dit niet in het
oog hielden bp hetgeen zp Vrjj dag, deden is
juist onze grootste grief geweest.
Waarlijk, onze waarde collega in de Cos-
terstad heeft onze opmerking te vluchtig ge-
door prof. Pols in 1889 in het Hjdschrift van
Strafrechtgegeven van een «onder weidschen
titel" en «schitterende beloften" aangekondigd
werk van jhr mr O. Q. van Swinderen.
De onpartijdigheid gebiedt daarnaast ook
melding te maken van een ander uitvoerig
werk, door denzelfden schrpver later uitge
geven, onder den meer bescheiden titel van
Escjuise du droit pénal actuel dans les Pays-
Bas et a Vétranger, dat van 1891—1894 in 3
deelen is verschenen, en in 1898 door'een 4de
deel als supplement is gevolgd.
Over deze compilatie van strafrecht-theo
rieën en strafwetboeken is, blykens de uit
treksels die bij het prospectus van het 4de
deel zpn gevoegd, in een aantal buitenland-
sche rechtsgeleerde tijdschriften zeer gunstig
geoordeeld. Vooral werd o. a. hulde gebracht
aan de reuzentaak labeur de bénédictin
door den schrijver volbracht.
Hier te lande zeide het Weekblad van het
Recht er van«Vooral voor vergelijkende
rechtsstudie vindt men hier in een betrek
kelijk klein bestek veel wetenswaardigs ver
zameld." Van het 4de deel, waarin de wijzi
gingen in de verschillende strafwetgevingen
gebracht, behandeld worden, merkte het
Weekblad op, dat de schip ver in dat doel,
«naar bij oppervlakkige inzage voorkwam,
zeer goed was geslaagd". Ten slotte werd
«van harte" de hoop uitgesproken dat de
schrpver gevolg zou kunnen geven aan «zpn
voornemen om indien leven en gezondheid
hem gespaard bJjjven, zpn werk later op dezelfde
wjjze voort te zetten". Ook prof. Pols heeft
in het genoemd Tijdschrift (deel VI) over dit
latere werk van mr Van Swinderen een gun
stiger oordeel kunnen uitspreken dan over
het vroegere. Hbld
MIDDEL TEGEN VERVALSCHING
BIJ BOTER.
In 't Maandblad tegen de Vervalschingen
wordt gesproken over het middel, dat is aan
geprezen ter constateering van vervalsching
bp boter, te weten een bevel aan .de marga
rine-fabriekanten, om bp hun product sesam
olie te voegen. Men zal zich herinneren dat
daartegen is gewaarschuwd en dat gewezen is
op de onbillijkheid, die er in is gelegen om
een fabrikant, die goede waar levert, te ver
plichten die waar te veranderen, omdat lever
anciers van andere waar met de hunne gelieven
te knoeien. Voorts werd aangetoond, dat de
toevoeging van sesam-olie alles behalve on
schuldig is.
De redactie van het Maandbladdie deze
bezwaren gerechtvaardigd acht, geeft harer
zijds een ander middel aan, te weten vermen
ging met een uiterst geringe hoeveelheid
phenolphtaleïne, een volgens deskundigen
onschadelijke stof, die, in de geringste sporen
met sodaoplossing vermengd, eene rosever-
kleuring ondergaat. Proeven, door haar geno
men, hebben aangetoond, dat reeds minder
dan één gram bjj 100 KG. margarineboter
gemengd, onmiddellijk de roseverkleuring met
soda doet ontstaan. Indien de algeheele on
schadelijkheid bewezen is, geeft de redactie de
toepassing in ernstige overweging. De kosten
zpn bp de geringe hoeveelheden van
beteekenis.
Die algeheele onschadelijkheid komt ons
wel wat twijfelachtig voor, zegt de Zwolsche
Crt. Wij meenden dat het genoemde middel
tot de vergiften werd gerekend.
BMOËHMGM ENZ.
Bp kon. besluit is benoemd tot controleur
van den waarborg en de belasting der gouden
en zilveren werken te 's Hertogenbosch C. J.
Andrea,essaieur bjj dat dienstvak teLeeuwarden.
Door de arr.-rechtb. te Rotterdam is, ter
vervulling der vacature van kantonrechter te
Schoonhoven, opgemaakt de navolgende alpha-
betische lijst van aanbevelingmr L. H. M.
van Kruyne, griffier bjj het kantongerecht te
Goormr J. Plet, griffier bp het kantonge
recht te Sommelsdjjk, en mr N. J. Wilbens,
ambtenaar van het O. M. bp de kantonge
rechten in het arr. Almelo.
NOMINATIE VOOR BEN HOOGEN
RAAD.
Thans wordt gemeld dat jhr mr O. Q. van
Swinderen, de eerBte candidaat op de voor
dracht der Tweede kamer, voor de betrekking
van lid van den Hoogen Raad niet in aan
merking wenscht te komen.
EEN AANVULLING.
Wij hebben eenige dagen geleden uittrek
sels medegedeeld van de vernietigende critiek,
KORTE MEDEDEBLINGBN
VERGADERINGEN.
Woensdag is te Utrecht, onder voorzitter
schap van den heer J. M. Heybrock, de 21e
algemeene vergadering gehouden van
Nationale Christen geheel-onthouders vereeniging.
Het aantal afdeelingen bedraagt thans
108, wijl een drietal afdeelingen werd op
geheven, doch een tiental nieuwe werd opge
richt.
De ontvangsten bedroegen 1762.57® en de
uitgaven 1507.26, zoodat de rekening een
batig slot oplevert van 255,31®. De 500
rijkssubsidie werden voor de propaganda ge
bruikt.
Als plaats voor de volgende vergadering is
Zwolle gekozen.
's Heer Arendskerke, die ala lid van
het hoofdbestuur bedankt heeft, werd gekozen
de heer J. W. Pont te Utrecht.
Tot provinciaal correspondent voor Zee
land werd benoemd de heer Chr. Hunnigher
te Vlissingen.
UIT STAD EN PROVINCIE.
Wp ontvingen heden een allervriende
lijkst bezoek van een der heeren uit Vlis
singen, die zich met zooveel jjver interes
seeren voor de oprichting van een Hoogere
Burgerschool aldaar.
Hp betuigde namens allen zjjn leedwezen
over het onwillekeurig tegenover ons gepleegd
verzuim inzake een bericht omtrent het aan
den raad gezonden adres.
Dit is, erkennen wp gaarne, veel meer dan
wp verwachtten.
Wp hebben trouwens wel vermoed dat hier
aan geen opzet doch slechts aan een eenvou
dig verzuim te denken viel.
De ons gegeven opheldering verheugt ons
echter zeer. Maar, zelfs zonder deze, zou elke
minder aangename gedachte aan opzetteljjke
onbeleefdheid tegenover ons verre van ons
zpn gebleven.
paar dagen geleden meldden wp,
op gezag van andere bladen, dat winkeliers,
die zich belasten met den verkoop van post
en andere posterjj-benoodigdheden,
evenals hunne huisgenooten, het verkoopen
van prentbriefkaarten verboden is.
een onderzoek is ons gebleken dat die
maatregel, welken wp nieuw dachten, dit vol
strekt niet is.
Dat sommige dier winkeliers deswege zpn
aangeschreven, is alleen geweest een herinne
ring.
In de voorschriften voor de rjjks-depothou-
ders van frankeerzegels, briefkaarten enz. toch
wordt in art. 3 uitdrukkelijk gezegd dat het
ten strengste verboden is andere dan rpks-
briefkaartenformulieren te verkoopen.
Toen die instructie werd opgemaakt, waren
echter de prentbriefkaarten nog zoo goed als
met bekendin elk geval had de handel erin
zeker niet die reusachtige hoogte bereikt als
thans het geval is.
Dat die handel aan brievengaarders en post
ambtenaren verboden wordt, is zeker te bil-
ljjken, maar dat de depothouders, die wezenlpk
niet zulke groote winsten opstrijken voor het
dat zp èn den posterpen èn het
publiek aanbieden, de gelegenheid wordt be
nomen om hun verdiensten eenigszins te
vermeerderen, Ijjkt ons wel wat erg.
En dit te meer waar het r jjk er geen schade
door ljjdt, want kan men de prentbriefkaarten
niet bp een depothouder verkrpgen, dan vindt
men die te kust en te keur bp anderen, die
ze zullen blpven leveren, zoolang niet bp
aigemeenen maatregel bepaald wordt dat de
post ze niet meer ter verzending aanneemt
iets wat al te dwaas zou zijn.
In plaats van schade zouden wp zoo denken
dat het rjjk een aardig profjjt van de liefheb
berij voor het verzenden van AwJcftte-baarten
heeftenorm toch is het aantal dier kaarten
dat verspreid wordt door lui die anders in
't geheel geen briefkaart zouden verzenden.
Heden middag werd de bespeling van
het carillon alhier door den heer Jan Morks
geopend met het Transvaalsohe volkslied.
Dat vond zpn reden in den jaardag van
president Kruger.
Heden middag sloeg op de Korte Heeren
gracht alhier een paard, voor een boeren
wagen uit Souburg gespannen, op hol.
De voerman en diens vrouw, die uit het
voertuig sprongen, kwamen ernstig te vallen
liepe* beide tamely k belangrijke verwon
dingen op. Zp werden in een woning binnen
gebracht en, na door de politie te zpn ver
bonden, naar het gasthuis vervoerd.
Het paard werd op het Molenwater ge
grepen.
Uit Vlissingen.
Dat men in Engeland nog wel van een
hartelpk beetje houdt, blpkt uit de enórme
hoeveelheden vleesch, die dag aan dag daar
heen gezonden worden. Zoo had de heden
(Donderdag) morgen naar Queenboro vertrok
ken dagboot van de Zeeland aan geslachte
kalveren en varkens het respectabele gewicht
van ruim 180 ton aan boord.
Naar wp vernemen, is door den heer H. J.
Vreeburg een gedeelte terrein in de nabjjlieid
van het Strandhotel te Domburg verkocht,
waarop voor rekening van een Duitsche dame,
feaulei» Dr Bluhm, arts te Beiljjn, eene villa
zal worden gebouwd.
Dinsdagavond, vermoedelijk om acht uur,
is nabjj wachtpost 28 tusschen K r u i n i n-
genenKrabbendpke, dicht bjj zpne
In plaats van den heer W. A. Keers te I woning, het ljjk gevonden van den spoorweg-