SiËÉnsÉe Courant
Verschillende Berichten.
BIJVOEGSEL
VA.S BE
VAN
Maandag 7 October 1901, no. 236.
Van den Haagschen toren.
Wat een heerlik weder i3 het hier in de
laatste dagen geweest! Ik weet natuurlek
niet, hoe het daarmede bij u gesteld is ge
weest, maar hier was 't in de afgeloopen week
eenvoudig prachtig, zoo heerlijk scheen de
zon den geheelen dag, zóo zacht was de tem
peratuur, in een woord na een ongekend
schoonen zomer, hebben we een dito nazomer
beleefd. Jammer maar, dat alle vermakelijk
heden, die ons de zomermaanden bezig hielden,
gesloten zijn. Seinpost speelt niet meer Schuman
vertrokken naar Berlijn, na hier, zooals mij
verteld werd, ongeveer een ton gouds rijker
geworden te zijn de Kurhaus-concerten afge
loopen de muziek in de Boschtent ook al
naar huiswerkelijk ze hadden met deze
generale sluiting nog best een paar weken
kunnen wachten. Want wat doet men hier
alleen met mooi weder, zonder de daarbij
behoorende vermakelijkheden en uitspanningen?
Eigenljjk gevoelen de meeste menschen zich
dan wel een beetje ongelukkig. Men gaat de
deur uit, maar op de vraag »waar heen?"
daarop kan men geen antwoord geven. »Wan-
delen," zouden velen elders zeggen, maar dat
is een veel te simpel genoegen voor de meeste
mjjner stadgenooten, die per se een pretje
moeten hebben, een plaats van vereeniging
moeten opzoeken, waar men (d. w. z. de
coterie) elkander ontmoet, ziet en gezien wordt.
Deze »men-menschen" loopen nu dan ook mis
troostig en ontevreden rond. Ik heb ze gezien,
deze Haagsche badgasten, trouwe verschijnin
gen op het terrein van het Kurhaus tot 10 uur,
daarna tot 12 uur vaste klanten in de Kur-
hausbat, en voor de verdere rest van den dag
van een nacht voor my, eenvoudige Haag
sche poorter als ik ben -- te vinden in een
gebouw, grenzende aan het Kurhauswaar een
bankje van 500 in een ommezien kan klein
gemaakt worden aan een tafel met groen laken.
Hiertoe vindt men ook gelegenheid in een
nabygelegen villa te Scheveningen, waar een
»Freiherr, Edeler, Ritter von'sm ans
naam is my genoemd, maar ik ben hem heusch
vergeten, welnu, waar een Germaan met
blonde knevels een groot man is en door zijn
bezoekers dan ook in hooge eere wordt ge
houden. Deze inrichting is nog in volle wer
king, maar nu er 's avonds op Scheveningen
niets meer te doen is, is dat toch maar een
halve vergoeding voor hetgeen ze derven moe
ten. Trouwens de affaire by het Kurhaus is veel
deftiger, chicer; zy staat dan ook onder het pa
tronaat van de almachtige Ziur/musdirectie, en
dat wil heel wat zeggen. Naar verluidt, zjjn
echter de schoone dagen van deze speelholen
geteld. De nieuwe minister van binnenland-
sche zaken is van plan dit euvel op afdoende
wjjze te genezen, en er moeten dienaangaande
reedB aanwjjzingen zyn, dat het volgend jaar
de badgasten te Scheveningen niet meer in
de verleiding komen van hun geld daar op
die manier zoek te brengen.
Nu, een heksentoer is dat niet, om, zooals
in de Troonrede werd gezegd, »de speelzucht
op openbaar terrein krachtiger te beteugelen".
Het heeft my alleen verwonderd, en ik heb
het dikwjjls hier uitgesproken, ook heb ik het
betreurd, dat dit niet door een liberaal mi
nister werd gedaan. Het bestaan van die ge
legenheden heeft niet alleen in orthodoxe
kringen tot groote ergernis aanleiding gegeven,
maar vele vrjjzinnigen waren er niet minder
tegen gekant. Om by slotte nog eens even
te releveeren, wat een geld er mede verloren
gaat, diene, dat, naar ik verneem, de speel
bankman op de Pier een schoone winst heeft
gemaakt van 20.000 it j 25.00#. Nu vraag
ik maarib het geoorloofd de kleine luyden",
wier 0.25 en 0.50 die som by elkander
brachten, zoo in de verleiding te brengen, dat
zy,om zoo te zeggen, niet op de Tier konden
komen, zonder eens even een klein kansje te
wagen
Wie wel eens met het vrouweljjk gedeelte
der kleine burgerklasse in aanraking is ge
weest, weet ook, dat een vast nummer op
het program van een Pierbezoek steevast de
speelbank was. En zy, eenmaal aan het spelen
en verliezen, kwamen dan ook gewoonljjk
platzak thuiB maar met het vaste voornemen,
om het een volgende maal beter te doen.
Dat is juist het fatale van die zaak. Mede
lijden met de heeren van de Cercle, die
duizenden verliezen, heb ik absoluut niet. In
vele gevallen is dat toch maar geleend geld.
Maar een wachtmeester, die op het punt
van trouwen staat, en wiens a. s. vrouwtje
eventjes op één avond een kleine j 40 ver
speelt, dat vind ik hard. Een speelbank op
eigen houtje organiseeren, doen deze menschen
niet. Inleggers van 0.25 verdienen" hun
geld op een andere manier, werken" niet
aan een speelbank. Daarom ontneem hun de
gelegenheid, en het is met hun spelen uit
Daarin zit het verschil tusschen hen en de
gasten van den »Freiherr, Edeler, Ritter von
Maar nu basta.
Over de politiek is weinig nieuws te ver
melden. De Kamer beraadslaagt in de afdee-
lingen en de heeren ministers laten niet veel
van zich hooren. Aandacht heeft het alleen
getrokken, dat de benoemingen zoo lang op
zich lieten wachten. Men schrjjft dit toe aan.
de moeilykheid, die het zoeken naar geest
verwanten" van zelf medebrengt. Het» gebrek
aan studie", waarover dr Kuyper vroeger
steen en been klaagde onder onze christenen",
is een factor, waarmede nu ter dege rekening
moet gehouden worden. Een achttal ministers
zyn er eindelyk gevonden, waarvan er 7 doen
wat hun door no 8 wordt aangeraden", die wel
dikwyls in beklag kwam, maar heusch niet
over »gebrek aan studie" kon klagen. Een
andere daad is het, om »christeljjke" burge
meesters te vinden. Met een geschikt achttal
komt men hier niet veel verder.
Van burgemeesters gesproken. Verleden
week meldde de Slaats-Courant de benoeming
van een burgemeester in een der omliggende
gemeenten.
De persoon in quaestie behoort tot wat
men noemt de jeune garde der anti-revolution-
nairen, en was indertijd nauw verbonden
met de anti-revolutionnaire party. Ik geloof,
hjj was zoo iets als secretaris van de Kamer
club dier party. Nu is het mij onbekend, in
hoeverre hij in die qiialiteit heeft uitgeblon
ken. Maar wel wordt er verschillend geoor
deeld over zyn aanspraken op het burgemees
terschap van een gemeente, die niet gemak
kelijk te besturen is, en waar allerlei rechts-
quaesties aanhangig zyn met onze ge
meente. Het is te hopen, dat de »proef" ge
lukkig slaagt, want en dit is juist het
eigenaardige van deze benoeming - - het is
anders in zyn rijk spoedig uit. Op zich zelf
weinig belangrjjk, is deze manier van benoe
men, n.l. het »op proef' werken van »onze
christenen" als burgemeester etc. etc., toch
een verschynsel, dat haar bedenkeljjke zjjde
heeft. Dat er met konyntjes door hoogge
leerden proeven genomen wordt, is wel naar,
en misschien ook wreed, maar dit kan nu
eenmaal niet anders. Een ander geval is het
met het algemeen welzjjn van duizenden een
»proef" te nemen, teneinde aan »geestver-
wanten" de kunst van regeeren te leeren. Het
doet aan dr Kuyper's talent om moeilijkheden
op te lossen alle eer aan, maar het blijft een
gevaarlijk procédé, dat in elk geval dan toch
maar alleen op plattelandsgemeenten zal
worden toegepast.
Dr Kuyper zelf heeft alle ambtenaren op
zyn departement voor zich weten in te nemen.
Ik hoor van verschillende zyden niets dan
lof over zyn manier van werken en optreden.
Wel heeft hjj den heeren verteld, dat ze niet
moesten denken, dat het departement »een
juiste photographie der maatschappij" was,
hetgeen een enkele ras-bureaucraat zeker niet
met hem eens geweest zal zijn, maar overigens
heeft hjj zich reeds zeer bemind weten te
maken. Hjj vraagt nooit, zooals andere mi
nisters tydens hunne stage wel deden, aan
een verkeerd adreshjj wist precies van den
aanvang af al, bjj wien hij zyn moest. Soms
echter vraagt hy wel eens naar den bekenden
weg, en dat vinden sommigen niet erg plei-
zierig, want dan krijgt het onderhoud veel
van een soort examen. Daarover zyn echter
de meesten het eens, dat de nieuwe Excel
lentie een buitengewoon man is. Verhuisd
is hjj ook al. De kamer op het Torentje was
hem veel te klein en petieterig. Z, Exc.
houdt er van op en neder te wandelen in
zyn vertrek, en daarom heeft hjj een grootere
kamer betrokken, waar de ruimte het maken
van wandelingen toe laat. Nu, eerljjk gezegd,
wie kan hem ongeljjk geven, die al wandelende
tusschen de vier muren wel eens op gedachten
is gekomen, die hjj anders zeker niet zou
gekregen hebben In elk geval doet het niet
uw getrouwe
TORENWACHTER.
Den Haag, 4 Oct. 1901.
Een kijkje bij de buren.
ui.
Landbouwschool voor meisjes.
'tls wel de moeite waard om eens na te
gaan wat de geesteljjkheid in het algemeen,
de kloosterorden in het byzonder doen om het
landbouwonderwjjs te bevorderen en hoe zy
door woord en voorbeeld de ouders aansporen
om hunne kinderen voordeel te doen trekken
van de gelegenheden, die overal worden aan
geboden om een in alle opzichten bekwaam
landbouwer, een goed ontwikkelde zuivelbe-
reidster te worden.
Op de groote tentoonstellingen van land
bouw ziet men meer dan eene zuivelfabriek,
waarin alle werkzaamheden verricht worden
door nonnen en hare leerlingen, en meermalen
woonden wy eene landbouwles by, gegeven
door een geestelyke, die tevens gediplomeerd
onderwijzer was in de landbouwkunde.
Juist die medewerking der geesteljjken heeft
het onderwjjs in de landbouwkunde in België
zoo goed doen gedyen, en het is grootendeels
aan hun machtigen invloed toe te schrijven,
dat de landbouw, de veeteelt, de zuivelbe
reiding daar in weinige jaren zoo'n groote
vlucht genomen heeft.
Eene niet genoeg te waardeeren verdienste
van die mannen bestaat daarin, dat zy naast
het geestelijk heil van de kudde, die aan
hunne herdelyke zorgen is toevertrouwd, ook
de stoffelijke welvaart hunner gemeentenaren
door alle middelen, die hun ten dienste staan,
trachten te bevorderen. Zoo menig diep ge
worteld vooroordeel tegen verandering en
verbetering, dat bjj ons zoo menig goed ge
meende .poging verjjdelt, is by de Belgische
dorpsbewoners door hun machtig woord op
geruimd om voor betere inzichten plaats te
maken.
Als landbouwschool voor meisjes bekleedt
in dat rjjk het Gesticht van het Hei
lig Hart en van de Onbevlekte
Ontvangenis te Heverlee bjj Leu
ven een eervolle plaats.
Heverlee ligt in eene zeer gezonde streek;
de daar opgetrokken gebouwen zyn ruim,
doelmatig ingericht, kortom zy beantwoorden
aan alle vereischten, die het onderwjjs en de
gezondheidsleer stellen..
Men vindt er een kabinet van natuurkunde,
een laboratorium voor scheikunde, een groote
melkery, eene kaasmakery, een plantentuin,
een modelhoeve, waar men dieren vindt van
de beste rassenpaarden, koeien, varkens,
schapen en hoenders, een moestuin van 6
hectaren, ongeveer 80 hectaren bouwgrond en
weiden, verscheidene broeikassen (serres), broei
bakken enz.
De melkerij, de boterfabriek en de kaas
makery zyn zeer volledig ingerichtmen heeft
er afroomers, die door stoom en door de hand
in beweging worden gebracht, van verschei
dene stelsels.
De meisjes leven er geheel als te huis;
onder het toezicht der leermeesteressen zyn
zy belast met het bestuur van de keukenzy
koken, wasschen, strjjken, werken in de labo
ratoria, in de melkery enz. enz. Zy worden
ontwikkelde werkzame meisjesgeene nuffige
geleerde dames.
Het onderwjjs wordt gegeven door onder-
wjjzeressen, die door den Staat gediplomeerd
zyn, en door hoogleeraren en ingenieurs van
de landbouwschool der katholieke universiteit
te Leuven.
De cursus duurt twee jaar.
Het programma omvat, behalve herhalings-
le8sen in de Nederlandsche (Vlaamsche), Fran-
sche, Engelsche en Hoogduitsche talen, de
rekenkunde en de koophandelwetenschappen,
die in België op alle scholen voor uitgebreid
onderwijs onderwezen worden, de natuurwe
tenschappen, de algemeene scheikunde, land-
bouwscheikunde, zuivelbereiding, kaasberei
ding, microscopie (splytzwamkunde), veeteelt,
vogelteelt, bjjenteelt, hofbouwkunde, boom-
kweekery, huishoudkunde, gezondheidsleer,
handteekenen en vrouweljjke handwerken.
De school is door den Staat aangenomen, en
na een officieel examen bekomen de leerlingen,
die daaraan hebben voldaan, een diploma van
hooger landbouwonderwijs.
Naast die hoogere landbouwschool heeft men
een eenj arigen oursus voor middelbaar onderwy s.
Daar volgt men het programma der gewone
landbouwscholen, zells iets meer uitgebreid,
en ontvangt men na een voldoend examen het
zelfde diploma als aan de landbouwscholen
van den Staat worden uitgereikt.
En nu de kosten, als men zjjne dochters
aan zoodanige inrichting plaatst.
De schoolbehoeften, boeken, papier enz.
blyven voor rekening der leerlingen.
Het kostgeld, daaronder begrepen tafelge
rief, beddegoed, kamergerief, bewassching, ge
neesheer, apotheker en verpleging, bedraagt
per jaar 250 franken, d. i. in Nederlandsch
geld f 117.50, welk bedrag met 50 tranken,
d. i. 28.50, vermeerderd wordt, als de leer-
lige nog bijzondere lessen ontvangt, bjjv. in
muziek enz.
Wanneer men zulke prjjzen vergelykt met
hetgeen in Nederland betaald moet worden
voor eene minder degelijke opvoeding, dan
staat men niet langer verwonderd over de
groote vlucht, die de ontwikkeling van de
vrouweljjke landbouwende bevolbingin weinige
jaren genomen heeft.
Meermalen hoorden wy in onze omgeving
en ook elders beweren dat het onderwy s in
België veel oppervlakkiger is dan in Neder
land.
Wy kunnen de juistheid dier bewering in
haren geheelen omvang niet beoordeelen,
derhalve noch bevestigen, noch tegenspreken,
maar wat wy, door de ondervinding geleerd)
kunnen verklaren, is dit
dat het onderwjjs in dat land, zoowel op de
lagere als op de middelbare school, het moge
dan iets minder degelijk zyn, in de beteeke-
nis, „die in Nederland aan degelijk onderwijs
wordt gehecht, dan bjj ona, zeker veel practi-
scher is.
Waarlyk, het is wel de moeite waard om
eens bjj onze zuiderburen te gaan kjjken, hoe
men op eene goedkoope en afdoende wyze het
peil van de ontwikkeling van den landbou
wenden stand in betrekkeljjk korten tjjd ver-
hoogen kan en ook verhoogd heeft.
Bjj ons zyn de duizenden en honderddui
zenden guldens, met dat doel door den staat
verstrekt, nog slechts ten bate gekomen aan
weinige gelukkigen, zeker het minst aan den
practischen boer.
Wat in België vooral veel heeft bjjgedragen
om de landbouwers beter te brengen op de
hoogten van hun tjjd, dat zyn de voordrachten
en cursussen, die door de landbouw-leeraars
en landbouw-ingenieurs allerwegen worden
gehouden.
Men is in België ook onder de goedgeloovige
katholieken, ofschoon goed kerksch, minder
gehecht aan eene formeele Zondagbeiliging,
zooals die in Engeland en in verscheidene
deelen van Zeeland bestaat.
De Zondag is voor den Belgischen katholiek
een rustdag van slavelyken arbeid, een rust
dag van den arbeid, dien zyn beroep mede
brengt.
Wij spreken hier van den bewoner van het
platteland, niet van den werkman in de stad.
Voor dien laatsten bestaat de Zondag niet
hjj doet op dien dag zyn werk als gewoonlyk.
In steden als Gent, Brugge, Luik, Brussel,
ziet men op Zondag voor den middag glazen
wasschen, huizen schilderen enz. enz. Daar
bestaat de slechte gewoonte den rusttijd te
doen beginnen tegen den avond en dien op
den Maandag voort te zetten. Niet alzoo onder
de landbouwende bevolking. Voor den middag
gaat ieder naar de kerk, hetzjj naar de vroeg
mis of naar eene der latere, terwjjl er voor,
na en vaak onder kerk tjjd voor hen, die reeds
eene mis hebben bijgewoond, gelegenheid be
staat om onderwijs te ontvangen in het tee
kenen, in muziek, terwjjl des namiddags voor
drachten en cursussen worden gehouden over
land- en tuinbouwkundige onderwerpen, die
zeer dikwyls door geesteljjken worden bijge
woond, bevorderd en zelfs gegeven.
Door die gelegenheden op Zondag te openen,
kan daaraan deelgenomen worden, door velen
wier dagelyksche arbeid zulks niet toelaat;
en van alle zyden ziet men dan ook ouderen
en jongeren van dagen uit de gemeente, waar
de voordracht gehouden wordt, en uit de om
liggende samenkomen om die voordrachten
aan te hooren en die cursussen te volgen.
Hield men die op een der werkdagen, waar
schijnlijk zouden zjj slechts door enkele wei
nigen worden bygewoond en dan meestal nog
door hen, die zoodanige lessen niet dadelyk
noodig hebbenmeer door nieuwsgierigen dan
door belanghebbenden.
De cursussen, die wjj hier op het oog heb
ben, bestaan in eene volgorde van vjjt of meer
voordrachten over eenzelfde onderwerp, zoo
danig, dat die te zamen een afgerond geheel
maken.
Zelden duren zij langer dan een uur, om
de menschen niet te veel te vermoeien en
hun de gelegenheid te geven het gehoorde
nog eens op hun gemak te bepraten en on
tegenzeggelijk is zoodanig onderwjjs rjjk in
heilzame gevolgen.
In de meeste deelen van Zeeland zullen
zoodanige cursussen en voordrachten op Zon
dag tot de onmogelijkheden behooren, omdat
men daar, zooals wy reeds opmerkten, eene
andere opvatting heeft van Zondag-heiliging.
Maar wat in België op den Zondag geschiedt,
zoude in Zeeland heel geschikt op een anderen
dag kunnen gebeuren, bijv. op den Zaterdag
middag of Zaterdag-avond.
In de meeste gemeenten heeft men thans
eene of andere landbouwvereeniging voor den
aankoop van kunstmest, van zaden enz. Als
voor de leden dier vereenigingen op geregelde
tjjden voordrachten en cursussen werden ge
houden door mannen, die aan de noodige ken
nis van de zaken de gave paren van het
woord, waarlyk, dat zoude den landbouw in
haar geheelen omvang vrij wat meer ten goede
komen, dan de geleerde verhandelingen, die
voor het belanghebbbend publiek doorgaans
eens gesloten boek blyven.
Middelburg 5 October.
VOORDRACHT IIOOGEN RAAD.
De mededeeling in ons vorig nommer om
trent de samenstelling der voordracht voor
een lid van den Hoogen Raad, door de Tweede
Kamer, eischt verbetering en aanvulling.
Er is in dat college eene vacature ontstaan
door het eervol ontslag verleend aan den
Raadsheer mr Ph. van Blom.
Door den Hoogen Raad waren aanbevolen
zes candidaten, teneinde hierop bjj het maken
van bedoelde nominatie te kunnen acht slaan,
nl. lo mr H. Binnerts, vice-president van het
Gerechtshof te Leeuwarden2o jhr mr J.
Remees van Iddekinge, president der Arron-
dissements-Rechtbank te Groningen3o mr
W. J. Karsten, Raadsheer in het Gerechtshof
te 's Gravenhage4o mr S. Gratama, rechter
in de Arrondissements-Rechtbank te Rotter
dam 5o mr J. C. baron Baud, advocaat-gene
raal by het Gerechtshof te Amsterdam6o
mr J. C. de Vries, advocaat en procureur bjj
het Gerechtshof en de Arrondissements-Recht
bank te Amsterdam.
Als nommer een is op die voordracht nu
door de Kamer geplaatst jhr mr O. Q. van
Swinderen, rechter in de Arrondissements-
Rechtbank te Groningen, na drie stemmingen
en eene vrjje stemming tusschen genoemden heer
en mr H. Binnerts. Jhr Van Swinderen kreeg
ten slotte 48, de heer Binnerts 89 stemmen.
Tweede candidaat werd bjj tweede stem
ming mr A. M. Sassen, president der Rechtbank
te Breda, lid der Eerste kamer, met 45 stemmen
tegen 32 op mr Binnerts, en derde mr J. O.
baron Baud, advocaat-generaal bjj het hof te
Amsterdam, met 25 stemmen. 8R briefjes wa
ren toen blanco.
De heeren Van Swinderen en Sassen komen
niet voor op de aanbevelingslyst van den
Hoogen Raad.
DE ZAAK TER DAAST.
Bjj de uiteenzetting van zijne zaak in Het
Volk schreef de heer Ter Laan o. a.
»Waar door menig gemeentebestuur de socia
listen bjj verschillende gelegenheden getrapt
worden, omdat ze socialist waren, is het my
een genoegen te kunnen verklaren, dat hiervan
te Delft geen sprake is. Ja, nog sterker, als
het er om ging, een gunst uit te deelen, dan
zouden B. en W. van Delft daartoe gaarne
bereid zyn.
Maar zy achten elke regeling, waarbjj mjj
mogelijk zou worden, aan de werkzaamheden
der Kamer deel te nemen, nadeehg in het
belang van het Delftsehe onderwjjs. Zy willen
in geen enkele schikking treden, en zoo hebben
wij hier het eerste geval, waarbij uitgemaakt
moet worden, of aan een gemeenteambtenaar
het recht om zitting te nemen mag worden
geweigerd.
Ook het zuiverste geval, omdat alle over
wegingen van persoonljjben aard buiten bespre
king kunnen blyven, daar ze niet aanwezig zyn."
Aan het einde van zjjne beschouwing zet
de heer Ter Laan uiteen wat hjj denkt te
doen, nu de Gemeenteraad hem niet vergunt
een plaatsvervanger als hoofd zjjner school te
stellen.
»In de eerste plaats heb ik my nu gewend
tot den Minister van Binnenlandsche Zaken.
Ik heb hem de zaak uiteengezet en om raad
gevraagd en ik twijfel er niet aan, of er zal
van ministerieele zyde een regeling worden
voorgesteld, die een oplossing is van dit geval
en van alle gevallen, die zich later kunnen
voordoen.
Of daartoe een verandering noodig is in
de Onderwyswet, bjjv. in art. 32 laatste lid,
volgens hetwelk B. en W. nu reeds het recht
hebben verlof te vorleenen
en of misschien uitvoering zal gegeven
worden aan art. 96 der Grondwet, tweede
lid, met de uitbreiding, dat daaronder ook
de gemeente-ambtenaren vallen;
en of er wat anders zal worden voorge
steld, ik weet het niet, maar ik heb het vaste
vertrouwen, dat we spoedig zullen Btaan aan
het einde van deze voor alle partyen zoo
onverkwikkelijke geschiedenis.
Dat is de weg des rechts."
Diezelfde weg is door ons reeds bjj het be
gin der kwestie aangegeven als de eenig rno-
geljjke en de eenig afdoende,
Geljjk men weet, was de heer Ter Laan
voornemens wat hy trouwens al deed
voorloopig 's Woensdags, wanneer er geen
school is, aan de werkzaamheden der Tweede
kamer deel te nemen. Volgens zjjn verklaring
is hem echter onderhands te kennen gegeven,
dat het bjj wonen van de vergadering der
Kamer, zelfs op zjjn vrjjen Woensdagmiddag,
zou uitloopen op niet eervol ontslag.
BEAOJKMIAUEA M25.
Bjj kon. besluit
zyn benoemd bjj den plaatseljjken staf, tot
eerste-luit., de tweede-luit. G. A. J. Rovers,
plaatsel.-adjud. te Venlo, en bjj het wapen der
art., bjj het lste reg. vest. art., tot eerste-
luit. de tweede-luit. J. F. Altmann, van het
korps.
No. 233 der St. Ct. bevat het kon. besluit
van den lOden Sept., ter bekendmaking van
den tekst der wet van 17 Augustus 1878 Stbl
no. 127), houdende herziening der wet van
13 Augustus 1857 {Stbl. no. 103) tot regeling
van het lager onderwys, zooals die is gewyzigd
bjj verschillende wetten.
Dezelfde St. Ct. bevat het besluit van
den 2l8ten Sept., tot nadere vaststelling van
buitengewone maatregelen tot afwending der
pest en tot wering barer uitbreiding en
gevolgen.
Oost-Indië.
De cholera heerscht te Semarang epidemisch.
In de maand Augustus zyn te Soerabaya in
totaal 1800 gevallen van cholera geconstateerd
1100 lyders bezweken of ruim 60 procent.
In het groot militair hospitaal op Simpang
werden- verpleegd 52 cholera-ljjderB, waarvan
28 overleden,
LETTEREN EN KUNST.
Omtrent de voorstelling, Donderdag a.
door het Rotterdamsche 2 e'yoZi-gezelschap te
Middelburg te geven, kunnen wij nog
meedeelen dat in De Oneerlijken o.a. zullen
optreden de dames Mulder-Roelofszen, Warmel o-
Faassen en Staas en de heeren Erfmann en
Louis de "Vries, een nieuw lid van het ge
zelschap.
Na dit Italiaansche tooneelspel zal gegeven
worden Vadertooneelspel in een bedrjjf.
De geheele verkoop in het kasteel Hees-
wjjk heeft in de zeven dagen nagenoeg 187,000
opgebracht. Een aanzienlijk deel van het ten
verkoop aangebodene werd opgehouden, omdat
het gebodene te laag werd geacht.
Inde keizerlijke schouwburgen te Moskou
zullen voortaan arme studenten dienst doen
als figuranten, tegen een roebel per avond.
RECHTSZAKEN.
Naklanken uit de verkie-
zings dagen. De Haarlemscherechtbank
veroordeelde J. V., die na een verkiezing te
Sandpoort het bestuurslid der Liberale Kies-
oereeniging had mishandeld, tot drie weken ge
vangenisstraf. De eisch wa3 drie maanden.
W. K., koetsier te Hillegom, die op 25 Juli 11.
by de candidaatstelling van vier leden voor
den Gemeenteraad aldaar een lyst der candi
daten had ingeleverd, onderteekend door het
bjj de wet bepaalde aantal kiezers, doch waar
van twee namen valsch waren ingevuld, is
wegens valschheid in geschrifte en het opzet
telijk gebruik maken daarvan, tot een maand
gevangenisstraf veroordeeld.
De eisch was twee maanden.
By den stoomvaartdienst is door den
mach. le-kl. B. Verhejj examen afgelegd voor
hoofd-mach. 2e-kl. en door de mach. 2e-kl. M.
Sevenhuysen en W. C. van Linsehoten voor
mach. le-kl.
Op de Woensdag a. s. te Utrecht te
houden algemeene vergadering der Nationale
christen Géheel-Onthouders-Vereeniging zal o. a.
als spreker optreden de heer Ohr. Hunningher
te Ylissingen.
De geneesheeren van het gesticht Cal-
variënberg achten thans alle gevaar voor
baron Von Zisgler geweken. De patient is
zeer monter.
De afdeeling Nymegen van den Volksbond,
Vereeniging tegen drankmisbruik heeft in 't cen
trum der stad een pand gehuurd, dat zal wor
den ingericht tot volkskoffiehuis.
De kompanie. Den 20en Maart a.s.
zal het 300 jaar geleden zyn, dat de Neder
landsche O.-I. Compagnie werd opgericht.
Te Rotterdam is Donderdagavond een
17-jarige schippersknecht over boord gevallen
en verdronken.
Amsterdamsche studenten hebben zich
Donderdag in de hoofdstad nogal aangesteld.
Zoo klommen sommigen van uit een café over
het dak in een aangrenzend perceel, waar de
bewoner, een oude heer, werd mishandeld en
verwond. Eenige der indringers werden ge-
arresteer den tegen twee hunner is proces-ver
baal opgemaakt wegens huisvredebreuk.
Te Weesp ontving de gemeente-genees
heer van den gemeentebode zyn driemaande-
