MIDDELRURGSCHE COURANT.
N°. 220.
144e Jaargang.
Woensdag
18 September.
De Troonrede.
1901.
Deee courant verschijnt d a g e I ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor a Je plaatsen in Nederland franco p.p., f 2.-
Aizonderlijke nummers kosten 5 cent
THERMOMETER EN VERWACHTING.
17 Sept.8 u. vm. 59 gr., 12 u. 60 gr., av. 4 u. 58 gr. F. - Y ervaohti matige Z. wind,
bewolkte lucht, regenachtig weder, geringe toename in temperatuur.
Advertentïën20 cent per regel, Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 17 regels 1.505 elke regel meer 20 cent. Eeelames 40 cent per regel,
©route letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiè'n en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betredende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het ABgcssa®«i£ Adrorfontle-Btsreua
A. DE LA HAR Ajkd., N.X. Voorburgwal 2®6, ABBflteirdaEBi.
Op de wijze, bij het officieele programma
voorgeschreven, had heden middag te éen
uur de plechtige openingszitting plaat? van
de beide Kamers der Staten-Generaal.
H. M. de Koningin begaf zich, thans
voor de eerste maal vergezeld van Z. K. H.
prins Hendrik der Nederlanden, in de
gewone glazen statiekoets, voorafgegaan
en gevolgd door den gewonen stoet, van
het paleis naar de vergaderzaal op het
Binnenhof.
Aan het gebouw der Tweede kamer werd
de Koningin, zooals gebruikelijk, dooreene
commissie ontvangen en binnengeleid.
Na op den troon te hebben plaats geno
men, las H. M. de volgende rede voor:
„Mijne heeren
Het is mij aangenaam voor de opening
van de nieuwe zitting der Staten-Generaal
in uw midden te verschijnen en ik acht
mij gelukkig dit thans te mogen doen, ver-
zeld van mijn doorluchtigen gemaal.
De betrekkingen met de buitenlandsche
mogendheden bleven van zeer vriendschap-
pelijken aard.
Door den Nederlandschen minister-resident
te Peking is gezamenlijk met de vertegen
woordigers van andere belanghebbende
mogendheden eene overeenkomst met China
gesloten, waarbij dat rijk zich verbindt tot
schadevergoeding wegens de vernieling der
legatiën.
Het personeel van zee- en landmacht en
van de overige takken van 's Rijks dienst
gaf mij, zoo hier als in de overzeesche
gewesten, door de loffelijke volvoering van
zijn taak, reden tot tevredenheid.
Do algemeene volkstoestand stemt in
velerlei opzicht tot dank.
Intusschen mag niet worden voorbij
gezien dat, zoo op geestelijk als op stoffelijk
gebied, eene wijziging van toestanden is
ingetreden, die meer'dan tot dusver de over
heid tot het geven van leiding en het ver-
leenen van stèun noodzaakt. Hierbij be
hoort zij voort te bouwen op de christelijke
grondslagen van ons volksleven.
De bestaande Zondagswet eischt herzie
ning.
Het zedelijk karakter van het openbare
volksleven zal op meer afdoende wijze
door de wet beschermd moeten worden.
Zonder de persoonlijke vrijheid te na te
komen, zal op openbaar terrein de
en drankzucht krachtiger moeten worden
beteugeld.
Voor de vrijmaking van het onderwijs in
zijn onderscheidene vertakkingen, zal op
den ingeslagen weg worden voortgeschreden.
Niet minder blijft de stoffelijke zijde van
het sociale vraagstuk mijne aandacht trekken.
U zal een ontwerp worden aangeboden
om aan den landbouw eene rechtstreeksche
vertegenwoordiging te geven. Door haar
voorgelicht, zal de regeering heter zijne
belangen kunnen behartigen.
De vervalBching der voedingsmiddelen eu
de oneerlijke mededinging behooren te wor
den bestreden.
Voor de ontwikkelingen van de practi-
sche volksopleiding, ook door regeling van
het leerlingstelsel, zal uwe medewerking
worden ingeroepen.
Het octrooirecht voor uitvindingen
hoort op nieuwe grondslagen hersteld te
worden.
Het consulaatwezen wensch ik in toe
nemende mate aan de belangen van land
bouw, nijverheid en handel dienstbaar te
maken.
Het arbeidscontract vereischt nadere
regeling.
De verplichte verzekering, door de Onge
vallenwet voorgeschreven, zal onverwijld
worden uitgevoerd zoodra de regeling van
het beroep zal zijn tot stand gekomen.
Ook tot de zeevïsscherij en den landbouw
zal deze verzekering zijn uit te breiden.
Daarnaast wordt de verplichte verzekering
tegen de gevolgen van ziekten, invaliditeit
en ouderdom voorbereid.
Overmits de toestand van 's rijks schat
kist niet voldoende is om deze geestelijke
en stoffelijke sociale hervormingen tot stand
te brengen, wordt versterking van 's rijks
inkomsten vereischt, waarvoor allereerst
herziening van het tarief van invoerrechten
in aanmerking komt. Bij deze herziening
zal tevens naar bevordering van den nati-
onalen arbeid te streven zijn.
Indien de minvermogende door deze her
ziening mocht gedrukt worden, zal hiermede
rekening worden gehouden bij de bepaling-
van zijne bijdrage in de verplichte verze
kering.
Ter voldoening aan de desbetreffende
bepaling der grondwet zal eene regeling
van de administratieve rechtspraak worden
voorbereid.
De onlangs vastgestelde wetten tot rege
ling der levende strijdkrachten zullen ook
door krachtige bevordering van de voor
oefening zonder vertraging worden uitge
voerd.
De regeling van den landstorm kan eerst
daarna volgen.
De ontwerpen voor de militaire pensi
oenregeling en de militaire rechtspraak
wachten op afdoening.
De invoering van snelvuurgeschut, die
niet kan uitblijven, zal aanzienlijke offers
In de richting van de bevordering van
godsdienstzin en zedelijkheid op de schepen
van oorlog en in de kazernen en kampe
menten zal worden voortgegaan.
Als christelijke mogendheid is Neder
land verplicht in den Indischen archipel
de rechtspositie der inlandsche christenen
heter te regelen, aan de christelijke zending
op vaster voet steun te verleenen en ge
heel het regeeringsbeleid te doordringen
van het besef dat Nederland tegenover de
bevolking dezer gewesten een zedeli
roeping heeft te vervullen.
In verband hiermede trekt do mindere
welvaart der inlandsche bevolking op Java
mijne bijzondere aandacht. Ik wensch naai
de oorzaak hiervan een onderzoek in te
stellen. Aan de bepalingen ter bescherming
van de onder contract werkende koelies
zal gestrengelijk de hand worden gehouden.
Naar decentralisatie van bestuur zal ge
streefd worden.
De toestand op het Noordelijk gedeelte
van Sumatra zal, naar ik vertrouw, bij
handhaving van het thans gevolgde stelsel
eerlang tot algeheele pacificatie leiden.
Op de ontwikkeling van de koloniën
Suriname en Curagao blijft mijne aandacht
Van uwe bereidwilligheid, Mijl
om bij datgene wat tot heil van land en
volk kan strekken uwe medewerking te
verleenen, houd ik mij overtuigd.
Moge bij de gewichtige taak, wier vol
brenging u wacht, God Almachtig U lei
den en doe Hij op Land en Volk zijnen
zegen rusten.
Ik verklaar de gewone zitting der Staten-
Generaal te zijn geopend."
kabinetsformeerder, die steeds gewoon is
bespiegelingen te houden.
Men ga oeDS na wat in die rede wordt
•zegd omtrent hetgeen, herziening eischt
of behoort bestreden of gewijzigd te
worden.
De Zondagswet eischt herziening;
eel- en drankzucht moeten worden
teugeldvervalsching der voedingsmid
delen en oneerlijke mededinging behooren
te worden bestredenhet octrooirecht b e-
hoort te worden hersteld op nieuwe
grondslagen ook het arbeidscontract v e r-
eischt nadere regeling.
Eilieve, op die wijze zou men nog veel
verder kunnen gaanen men behoeft waar
lijk geen anti-revolutionnair, geen christe-
lijk-historisch, geen katholiek mensch te
om zulke uitspraken voor het
meerendeel te beamen.
Dat kan ieder liberaal, radicaal en soci
alist.
Maar wat beteekent zulk eene opsom
ming dan
Zal het ministerie trachten al het ge
noemde tot stand te brengen
Stellig toch niet in een jaar
Het heeft nn meer van een schermen
met woorden dan van een krachtig aange
ven en weergeven van wat men voorne
mens is tot stand te brengen.
Van de zijde der regeering zijn positieve
toezeggingen al zeer gering; en wat zij
belooft, staat meerendeels in nauw verband
met maatregelen, reeds tot stand gekomen.
Zoo o.a. de toezegging omtrent de uit
voering der verplichte verzekering, door de
ongevallenwet voorgeschreven.
Hierbij wordt weer de zeer vage mede-
deeling gedaan dat diverzekering tot de
zeevïsscherij en den landbouw zal zijn uit
te breideniets wat voldoende bekend is.
Maar zal daaromtrent de Regeering een
voorstel doen
Dat van dit kabinet, met dr Kuyper aan
het hoofd, te verwachten is een wetsont
werp tot verplichte verzekering tegen de
gevolgen van ziekten, invaliditeit en ouder
dom, lag voor de hand. Van die zijde is
steeds beweerd dat ziekte-verzekering had
moeten voorgaan.
Een en ander wordt nu voorbereid.
Hoe lang zal die voorbereiding echter
duren
Wij zijn er nieuwsgierig naar, maar
twijfelen geen oogenblik of het zal de Re-
g niet aan steun, ook van liberale,
radicale en vrijzinnig-democratische zijde,
ontbreken, wanneer zij eene degelijke rege
ling in deze tot stand wil brengen.
Tot de overige praktische toezeggingen
behoort een ontwerp om aan den landbouw
eene rechtstreeksche vertegenwoordiging te
dat zij uitstekend geschikt is om vele goed-
geloovigen te bevredigen door eenïge ge
ijkte termen, de zinsnede omtrent Gods
zegen is iets meer uitgesponnen, maar
dat wie haar van onpartijdig standpunt
beschouwt tot de erkentenis komen moet:
dat zij geen program bevat voor een prac-
tisch, vruchtbaar beleid.
Zij is te vaag.
Men heeft daaraan geen houvast.
Middelburg 17 September.
Met meer dan gewone belangstelling werd
ditmaal de troonrede tegemoet gezien.
En niet zonder aanleiding.
Zij was onze Koningin in den mond ge
legd door een nieuw ministerie, voortge
komen uit den politieken strijd, die dezen
zomer ons land zoozeer in beweging
bracht en den liberalen de neerlaag be
zorgde. Door een kabinet van clericale
richting, voor het overgroote deel bestaai
uit mannen, kerkelijk gezind, die nog niet
aan de groene tafel hebben gezeten.
En welken indruk maakt nu deze rede
op ons
In de eerste plaats die van zeer lang
dradig te zijn en weinig kernachtig.
Dat van een zich noemend christelijk
kabinet een stuk te wachten was, waarin
veel over het streven in christelijken geest
zou gesproken worden, lag voor de hand.
Maar de verklaring dat de overheid be
hoort voort te bouwen op de chris
telijke grondslagen van ons volksleven, be
wijst toch dat er eigenlijk in die richting
jds, zelfs onder andere regeeringen, is
gearbeid.
In de tweede plaats draagt de troonrede
onzes inziens meer een bespiegelend dan een
positief karakter, en is zij in haar geheel
vrij nevelachtig.
Op haar drukt het stempel van den
Wil dit zeggen dat wij, zooals is voor-
ispiegeld, een afzonderlijk ministerie van
landbouw zullen krijgen
Wij kunnen niet anders dan dit toejuichen
maar dit brengt natuurlijk wêer een ver
meerdering van kosten met zich, al ware
het alleen voor den nieuwen titularis, zijn
secretaris-generaal en verder personeel.
Een herziening van het tarief van invoer
rechten was reeds door minister Pierson
aanhangig gemaakten eene regeling van
de administratieve rechtspraak eveneens te
IN DE FEW GEBLEVEN.
De paragrafenop het ministerie van
oorlog en marine betrekking hebbende,
bevatten evenmin iets nieuws. De daarbij
toegezegde maatregelen lagen voor de hand.
Er blijkt alleen uit dat minister Bergansius
de nalatenschap van zijn voorganger heeft
aanvaard.
Ook omtrent Indië Oost- en West
vinden wij in de troonrede meer tirades
dan beloften. Dat wij tegenover beiden
eene zedelijke roeping te vervullen hebben,
weten wij reeds langen dat aan de
bepalingen ter bescherming van de -onder
contract werkende koelies gestrengelijk de
hand zal worden gehouden, ligt, zouden wij
zeggen, voor de hand.
Decentralisatie van bestuur is ook geen
nieuw nommer op het politiek programma.
Ook na aandachtige lezing der troonrede
moeten wij eerlijk bekennen, dat zij wel
veel woorden maar weinig zaakrijks bevat
In ona vorig nommer wezen wjj, eenige
opmerkingen makende naar aanleiding van de
ovatie, den minister Kuyper Zaterdag in het
Binnenhof te 's Hage gebracht, op zjjne ver
diensten als predikant, spreker en leider der
antirevolutionnaire party.
Wjj pleegden daarbjj een onwillekeurig
verzuim.
Ook als schrjjver, 0. a. in Be Standaard en
in kerkelijke bladen, heeft dr Kuyper tegen
over velen zich verdienstelijk gemaakt en
verwierf hjj zich een grooten naam en alge
meene bekendheid.
Het woord schrjjver" bleef ons in de pen.
De Heraut legt van zjjn werkzaamheid op
dat gebied ook steeds getuigenis af.
Nu weer heeft dr Kuyper in dat blad,
nadat een reeks artikelen »over de Gemeene
Gratie" beëindigd is, een nieuwe serie ge
opend, welke handelt »over de Ordinantiën des
Heeren, geljjk die uit Zyn Woord worden
gekend."
BENOËNINttM MZ.
By kon. besluit:
is benoemd tot notaris binnen het arr.
Maastricht, ter standplaats de gemeente Maas
tricht, J. M. M. ff. Merckelbach, eandidaat-
notaris te Wittemj
zjjn by de zeemacht bevorderd tot dirig.
fi. van gezondb. 2e kl. W. Meyboom, en tot
dirig. off. v. gezondh. 2e kl. de off. v. gezondh.
late kl. dr A. W. M. van Deventer;
is aan den inspecteur over de comptabiliteit
van het materieel by 's ryks werven, by het
dep. van marine, C. Admiraal, op verzoek,
eervol ontslag uit zjjne betrekking verleend,
onder dankbetuiging;
zyn bevorderd tot bureelambtenaar van den
ryks waterstaat 1ste kl. J. J. Visser Jz., thans
2de kl., en tot bureelambtenaar van den rijks
waterstaat 2de kl. J. G. Kahle en J. Muller,
thans 3de klasse.
Deze week verleenen de ministers van
justitie, van oorlog en van marine geen
audiëntie.
Het examen van hen, die wenschen te wor
den toegelaten tot de verbintenis als vrijwil
liger voor het reservekader by het wapen der
genie, zal dit jaar plaats hebben op 12 No
vember a. s. en, zoo noodig, op een of meer
volgende dagen. De aanmelding voor het
examen moet plaats hebben vóór 12 October
a. s., by den commandeerenden officier van
bet korps genietroepen te Utrecht.
Voor nadere bijzonderheden zie men no.
217 der St. Ct.
De rykscommissie voor de examens ter
verkryging van een diploma als stuurman aan
boord van koopvaardijschepen, zal, aanvan
gende 8 October te 9Va uur, zitting houden
te Rotterdam, in het gebouw der Loge aldaar.
Men zie voor bijzonderheden bovengenoemd
no. der Si. Cl. en de in dit nommer voorko
mende annonce.
»Het gebruikmaken van firma-namen van min
derjarigen strafbaar te stellen, wanneer dit
bljjkbaar geschiedt om meerderjarigen ten
koste van leveranciers tegenover de wet te
dekken."
Als plaats voor de volgende vergadering
werd Amsterdam gekozen.
letreffende een voorstel aangaande het
zegelrecht voor kwitantiën, strekkende in min
dering van een hoofdbedrag hooger dan 10,
werd het bestuur opgedragen hiervoor eene
betere regeling te verkrijgen.
UIT STAD EN PfiOVINCIE.
Zooals reeds in een deel der oplaag van
ons vorig nommer werd gemeld, is by kon.
besluit, met ingang van 22 Sept. 19Ö1, be
noemd tot burgemeester van Nieuw- en
St. Joosland de heer A. van Waarde.
Uit VI1ssingen
schryft men ons
Van koning Edward's terugkeer naar Enge
land via Vlissingen waarvan sommige bla
den eene drukte maken, eene betere zaak
waardig zal nu wel niets meer komen.
Het koninklyk Engelsch jacht komt althans
niet naar hier; en van een extra trein is
niets bekend.
Van andere zyde meldt men ons dat by de
volgende week zou komen. Of 't waar is
Het tochtje naar Duinkerken, met eene
zeesleepboot van uit Vlissingen te onder
nemen, gaat wegens onvoldoende deelneming
niet door.
- KORTE BIEDDDRELINGEN
VERGADERINGEN.
Op de te Utrecht gehouden algemeene ver
gadering van den Algemeenen Nederlandschen
Bond voor Industrieelen en Handelslieden is aan
genomen het voorstel om aan de Mij t. Expl.
van SS. te verzoeken om voor het bezorgen
van kennisgevingen van aangekomen goederen
een uniformtarief van drie cent in te voeren,
nadat besloten was dat de Bond zich met
hetzelfde verzoek ook zal wenden tot de
H. IJ. S. M.
Ook werd aangenomen een voorstel een
briefporttarief van drie cent geldig te ver
krijgen voor het geheele land.
Vervolgens werd by acclamatie aangenomen
een voorstel, luidende: »De Bond,erkennende
de noodzakelijkheid van eene spoedige wijzi
ging van het Wetboek van Strafrecht inzake
handels- en fabrieksmerken, besluit zich in
deze nogmaals tot den minister te wenden."
Na lange bespreking werd hieraan toegevoegd
De huishoudelijke schietwedstrijd, Maan
dag door de schietvereeniging Prins Hendrik
te V e e r e gehouden, begon onder zeer
ongunstige omstandigheden. Vóór den mid
dag was er hevige regen en wind, doch na
den middag klaarde het weer wat op. Er
werd druk geschoten.
De uitslag was dat pryawinuers werden
op de personeele baanK. Dekker, Joh.
de Bree, Ph. P. Visser, J. W. Markusse, J. de
Bliek, H. de Zeeuw, A. de Ridder, H. Roeting,
J. J. van Beveren, J. Nelisse, G. Roeting, H.
van Beveren en A. 0 Cuveljé.
Op de vryebaan (3 schoten) waren prys-
winnersJ. de Bliek 34 p., J. W. Markusse
p., H. de Zeeuw 32 p., Johs. de Bree 30 p.
(1. s. 11), J. J. van Beveren 30 p. (1. b. 10),
K. Dekker 29 p. en Ph. P. Visser 28 p.
Op de bukBbaan (5 Bchoten) werden de
pry zen behaald als volgtJ. de Bliek, H. de
Zeeuw, Ph. P. Visser, H. Roeting, Jobs, de
Bree, J. J. van Beveren en J. W. Markusse.
Des avonds werden de pryzen op den Kamp-
veerschen toren, door den voorzitter, den heer
K. Dekker, uitgereikt, terwjjl daarna nog
eenige tyd gezellig werd doorgebracht.
In de Maandag te Zierikzee gehou
den zitting van den gemeenteraad werd, zoo
als nog in een groot deel der oplaag van
ons vorig nommer is gemeld, met algemeene
benoemd tot leeraar in de Hoog-
Duitsche taal de heer A. Petermeyer van
Dordrecht.
Verder werd het voorstel van burg. en weth.
tot nadere regeling der jaarwedden van den
directeur en enkele leeraren der H. B. S.
burgeravondschool zonder debat aange-
Die regeling komt, zooals vroeger
door ons werd medegedeeld, hierop neder
lo. dat de jaarwedde van den directeur der
beide scholen f 650 zal bedragen. Hjj zal
tevens genieten vrye woning. Op hem zal
echter de verplichting rusten om deBgewenscht
gedurende twee uren per week aan de bur
geravondschool onderwys in de staatsinrich
ting te geven
2o. dat de jaarwedde van den leeraar in de
Hoogduitsche taal en letterkunde aan de
Hoogere Burgerschool 1400 zal bedragen
3o. die van den leeraar in aardrijkskunde
aan genoemde inrichting f 800
4o. en die van den leeraar in de reken- en
meetkunde aan de burger-avondschool 250.
Nog werd besloten aan Ged. Staten weder
om voor den tyd van 5 jaren vrjjstelling te
vragen van de verplichting tot het geven van
onderwjjs in vak (de vrye- en orde oefeningen
der gymnastiek) vermeld in art. 2 tot het
regelen van het lager onderwys, omdat er
geen lokaal of terrein, en evenmin voldoend per-
Boneel aanwezig is om dat onderwys te ver
strekken.
Uit T erneuzen
schryft men ons
Zooals bekend, ligt het werk aan de staal
fabriek geheel stil.
De onderneming heeft geen fondsen om de
schulden te betalen veel minder om te
laten doorwerken.
Woensdag 11. althans is door het bestuur
mtBtel van betaling gevraagd aan de recht
bank van koophandel te Brussel, welk uitstel
reeds voorloopig was verleend. Vermoedelijk