MIDDELBIRGSGHE COURANT
Dinsdag
17 September.
In costuum.
ff". 219.
144Jaargang.
1901.
Deze eoarant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor a Je plaatsen in Nederland franco p.p., 2
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
THBRMOMBTER EN VERWACHTING.
14 Sept.8 u. vin. 58 gr., 12 u. 63 gr., av. 4 u. 62 gr. F. —Verwacht: matige Z. wind,
zwaar bewolkte lucht, regen, geringe toename in temperatuur.
Advertentiën20 cent per regeL Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel,
Sroote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreflende
Handel, Njjverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Alg«E$.«w» A«8v®rte»të8»I8as>*>HHi
A. OR KiA WAR Asra.. N.S. Tewborgwal 366, A»M«te>inl»En.
Middelburg 16 September.
«Och, we hebben hem dik wjj Is genoeg
gezien, ook bjj ons, maar zoo in costuum is
toch ook wel aardig, hé
Zoo klonk de opgetogen verzekering van
eene eerzame juffer, wier gelaat straalde van
vreugde, nadat zjj Zaterdag op het Binnenhof
in Den Haag dr Kuyper had aanschouwd in
zyn ministerscostuum, gezeten in een hofrjj-
tuig, gaande naast elk portier een lakei.
En haar ingenomenheid werd gedeeld door
een Scheveningsche vrouw, die, met haar in
gezelschap, den statigen stoet had aanschouwd.
Dr Kuyper heeft vele bewonderaarsters als
deze. Hjj is de gevierde man.
En met reden.
Zjjn ambt van predikant, zjjn spreken hier
en daar hebben hem in den lande den wel
verdienden naam van eene grootheid versohaft,
die door zjjne toespraken weet te boeien en
zjjn gehoor mee te aleepen.
En wie zou hem in den lande niet kennen,
vooral onder de geloovige schare, bjj wie zjjne
vastheid in de leer, zjjne gave als prediker
hoog staan aangeschreven
Geen wonder dat het voor haar, die hem
als zoodanig ten zeerste waardeeren, een genot
was hem te zien in het volle besef van de
hooge waardigheid, waartoe hjj thans is
De uiting van die eenvoudige juffer was zoo
karakteristiek, zoo typisch, zoo juist teabe-
nende wat er omgaat onder die schare van
menschen, die den gevierden dominé bewon
deren en in stilte aanbidden, dat wij ze, als
'n staaltje van historische waarde, meenden
wel te mogen boekstaven
Maar ook zjj, die dr Kuyper, hun Kuyper,
hun leider op politiek gebied, ten zeerste
waardeeren, ontbraken Zaterdag niet op het
Binnenhof.
Het was voor het eerst in ons leven dat
wjj de plechtigheid der sluiting van de zit
ting der Staten Generaal bjjwoonden.
Het toeval bracht er ons toe.
Niemand zal daarvoor een reisje naar Den
Haag maken. Belangstelling wekt de plech
tigheid dan ook anders niet veelen daar
waren er Zaterdag zelfs die niet begrepen
wat er te doen waswaarom zoovelen zich
in en bjj het Binnenhof hadden verzameld.
Wie denkt er ook om zulk een sluiting
Maar bewonderaars van den minister Kuyper,
den man die eindeljjk zichzelven en zjjne
party zoover had gebracht, dachten er wel om.
Door hen waB een ovatie op touw gezet.
Op de publieke tribune der vergaderzaal
van de Tweede kamer was het stampvol.
Velen moesten zelfs teleurgesteld heengaan.
En op het Binnenhof zelf waren er nog
meerderenwjj vermoeden meer dan andere
jaren.
Toen dr Kuyper van de hem door H. M.
opgedragen taak zich had gekweten, weer
plaats genomen had in de mooie koets, en
deze haar draai genomen had om de poort
door te gaan, waardoor zjj binnen was ge
komen, voor en achter geëscorteerd door cava
lerie toen de politie die vooraf met een
angstvalligheid, alsof zy vreesde voor een
anarchistischen aanslag, het publiek op een
zeer eerbiedigen, onzes inziens wel wat over
dreven grooten, afstand had gehouden den
aanwezigen vrjj baan had gelatentoen
stormden op eens een aantal »heeren" en »halve
op het rjjtuig los, zwaaiden met de
en hieven luide hoerahs aan ter eere
van dr Kuyper in costuum van minister.
En die kreten werden gretig overgenomen
door jongens, die aan de overzyde van het
Binnenhof op een hoogte waren geklommen,
en reeds lang gewacht hadden op de gelegen
heid om aan hun lust tot schreeuwen bot te
vieren. Zoo'n hoeratje behoort immers bjj
zoo'n plechtigheid, al is het niet gebruikel jjk.
En de gevierde man, blykbaar aangenaam
getroffen door die ovatie, hield niet op met
salueeren als de beste admiraal en reed daarop
met alle statigheid naar het paleis terug.
Aan theatraal effect heeft het dus niet ont
broken bjj de eerate geLegenheid dat dr Kuyper
zich officieel als minister aan het publiek
vertoonde.
Wjj kunnen ons voorstellen dat zjjne aan
hangers daaraan behoefte gevoeldenal ligt
menschenvergoding nu allerminst op den weg
der Christen-beljjders, wien eenvoud en nede
righeid in de allereerste plaats passen.
Maar dr Kuyper is voor zjjn party een eenig
man geweest.
Hjj heeft zich een uitstekend leider getoond,
een aanvoerder van zjjne party, die zelfs de
bewondering van een vjjand of een tegenstan
der ten volle verdient.
Laat ons daarom over de zwakke, de beden
kelijke zijden van zulk eene betooging niet
verder uitweiden.
Edoch er is iets anders.
Over vier jaar zullen wjj elkaar nader
spreken.
Dan zal moeten bljjken of dr Kuyper heeft
voldaan aan de stoute verwachtingen van hen,
die hem zoozeer vereeren
Een volksman te worden is moeiljjk, maar
een volksman te bljjven nog veel moeielyker.
Zoovelen zjjn met Hosannah's begroet,
wien later heel andere kreten in de ooren
klonken.
Het zeldzame tooneel van de bewonderende
juffrouwen en de ovatie brengende politieke
vereerders zal in gedachten bljjven voortleven.
Wjj zjjn echter nieuwsgierig hoe men later
daarover zal oordeelen, en vooral hoe die
personen zeiven daarover dan zullen denken.
Zelfs een anti revolutionnair .minister kan
niet ontkomen aan de wispelturigheden van
een groot publiek.
Hoe goed, hoe aardig het costuum van mi
nister dr Kuyper ook moge staanwie
weet hoevelen van zjjn aanhang na eenige
jaren hem toch liever weêr terugzien in het
meer eenvoudig kleed van politiek leider.
Als zoodanig ia menigeen veel sterker ge
bleken in de oppositie, dan als raadsman van
de kroon en als premier in een kabinet, vooral
een, dat bestaat uit zeer heterogeene bestan-
deelen.
Hoe zal het dr Kuyper gaan
Bend, A. J. van Drunen, Fokke Bakker en
mejuffrouw J. H. Hots, allen thans surnumerair.
Deze week verleent de minister van oorlog
geen audiëntie.
TRIUMF DER ORDE.
Barnum: deze gevleugelde naam heeft voor
de meesten niets dan een reclameklank.
Barnumachtigen we denken aan geschetter,
aan groote-trompetgeluiden.
Barnum is echter niet maar alleen de naam
,n een cosmopolitischen ondernemer, in
Barnum is een idee belichaamdde macht
van den menschelyken wil.
Ieder vraagstuk kan herleid worden tot een
zedelyk viaagatuk, ia gezegd. Het moreel©
nu in de verschjjning van deze circus-exploi-
teurs klinke het ook paradox is dit:
Daar ligt een reuzenidee ten grondslag aan
dit wonderbaarlijk mechanisme: Orde!
Geljjk een Napoleon, als een Caesar zoo
regeert deze veldheer zjjne troepen. Overwin
naar van tjjd en afstand plant hjj zjjne banier,
waar hjj komthjj spreekt en het is er I
men niet enkel opeaan, om zich te vermeien
in het aanschouwen van hyperbolische toeren,
of onnatuurlyke misbaksels der schepping.
Neen, Barnum is groot, wonderbaar eenig,
door de idee, die verpersoonlijkt is in zjjn
manier van werken.
Leer er van, zenuwachtig, afgejaagd, tobbe-
rig menschengeslacht der twintigste eeuw.
Leer er van, gjj, die nooit op tjjd gereed
komt.
Leer er van, gjj, die het leven narent als
een spoortrein, die juist afrjjdt.
Barnum zou recht hebben van bestaan, al
hadde hjj ook maar by éen enkelen_ doeniet
het besef gewekt van de macht der Orde 1
Lang nadat het reclamegeschetter verdoofd,
de lichten uitgebluscht, de onnatuurlyke
schepsels vergeten, tot stof vergaan, de muziek
verstomd zal zjjn, zal de roem van Barnum
voortleven als van den drager van de groote
idee der Orde.
Waarljjk, elk probleem is te herleiden tot
een zedelyk. Ook dat van circus Barnum!
Aldus Nora in het N. v. d. D.
UIT STAD EN PROVINCIE.
Deze week wacht een groot deel der
liddelburgers op nieuw het aardige
Het is weer op de gewone wjjze door het
bestuur van de vereeniging Uit het VolkVoor
het Volk geregeld.
Woensdag is de tentoonstelling van 12 tot
5 uur gratis voor de inzenders en tegen 10
cent voor het publiek toegankeljjk. De entree-
betalende bezoekers ontvangen dat is
wat nieuws gratis een lot naar een
prjjs en twee premiën.
Donderdag wordt op dezelfde uren de ten
toonstelling opengesteld, gratis voor de inzen
ders en tegen betaling van 0.25 voor het
publiek. Dan zal men, van 3 tot 5 uur, ken
nis kunnen maken met de veel besproken
pianola.
Woensdagavond uitreiking der pry zen, waar-
bjj inej. Marie Bekker en de heer R. Bekker
eenige muzieknommers zullen uitvoeren.
Donderdagavond het feestconcert en het
vuurwerk.
Wanneer het weer wat wil meewerken, zjjn
er duB nogmaals een paar aangename avon
den in het vooruitzicht.
- In tegenspraak met steeds loopende ge
ruchten wordt ons gemeld dat van eene ver
sterking van het garnizoen te Middel
burg met een bataljon geen sprake is.
Zooals reeds in een deel der oplaag van
ons vorig nommer werd gemeld, behaalde
Zaterdag de heer Joh. Gabriëlse, uit Mid
delburg, oud-leerling van de Rjjksnormaal-
school voor teekenonderwys te Amsterdam,
de akte handteekenen middelbaar onderwys.
Uit VlHHiHgen.
In verband met loopende geruchten als
zouden de wagens van Barnum en Bailey niet
over de brug over de Marine-sluis, aan het
einde van de Palingstraat, te Vlissingen
mogen rjjden, kunnen wjj het volgende mede-
BESfOEMISÖEW EKZ.
Bjj kon. besluit
zjjn benoemd tot commies der posterjjen en
telegraphie 4e kl. J. Wessels Boer, J. van der
De brug aan de Keersluis, voor zware
vrachten, als locomotieven, berekend, mag
worden bereden.
De schipbrug, tegenover het raadhuis, moet
door deze wagens worden vermeden, zoodat
men verplicht zal zjjn daarmee de geheele
stad door te ryden, het terrein der maat-
schappjj De Schelde omtrekkende.
Dan komen de wagens tegenover de eerst
genoemde brug, die aan de Marine-sluis,
staan, waarna de daar gevestigde opzichter
van den ryk&waterstaat te beoordeelen heeft
of zjj al dan niet te zwaar zyn voor de brug.
Acht hy het eerste het geval, dan mogen de
wagens de brug niet overgaan.
En dan
Die vraag zullen Barnum en Bailey moeten
beantwoorden.
Ze zyn echter niet voor een klein geruchtje
vervaard.
Misschien maken zy zeiven hier of daar wel
een noodbrug.
Door het departement van marine is aan
de Kon. Maatschappij De Schelde aldaar opge
dragen het vervaardigen en leveren van een
stel stoomwerktuigen met toebehooren, ten
dienste der stoombarkas no. 6.
De hoofdmachinist 2e klasse A. J. Crucq
wordt gedetacheerd bjj die fabriek voor het
dagelyksch toezicht op den aanmaak en de
opstelling der werktuigen voor het in aan
bouw zjjnde gouvernementsstoomsschip Fazant.
De avonschool voor ambachtslieden te
G o e s is begonnen met 77 leerlingen.
TeBorssele zagen Vrjjdag nacht om
streeks halt een twee jachtopzieners in den
polder Borssele jagen met een lamp. Het
gelukte hun den strooper in handen te krjj-
gen met geweer, fietslamp en vjjf hazen. De
drager der grauwtjes liet den buit in den steek
en ontvluchtte. Deze bleef onbekend.
Geslaagd bjj het examen voor surnume
rair bjj de dir. belastingen, invoerrechten en
accijnzen, de adspirant W. F. Sturm te Cat3.
Uit Zierikzee.
De begrooting van die gemeente voor 1902
toont een totaal der inkomsten en uitgaven
aan van 135.897.325.
De post voor onvoorziene uitgaven bedraagt
2435.84.
Voor hoofdelyken omslag is geraamd
31.000, sjjnde 3000 minder dan voor 1901.
Hoofdstuk IV der inkomsten, zjjnde uitkee-
ringen aan het ryk en bydragen van het rjjk
en de provincie bedraagt 33.712.89.
Onder de uitgaven zyn voor hoofdstuk V,
openbare werken, geraamd 21.3$4.45.
Geraamd is voor middelbaar onderwys
19.870.05, voor lager onderwys ƒ23.188.166.
De subsidie aan het burgerlijk armbestuur
wordt geraamd op 12.040 evenals voor 1901.
Git dezelfde gemeente Bchryft men ons
Als Floralia tentoonstelling geeft, regent
hetdat kan zoo zachtjes aan wel als regel
worden aangenomen1t was Zondag de achtste
maal dat genoemde vereeniging tentoonstelt
nog slechts een enkele maal heeft het
weer wat meegewerkt. Gelukkig echter, dat
alleen 't bezoek er onder lydt, niet de in
zending en niet de moed van 't bestuur der
vereeniging.
't Is nu de derde maal, dat door 't bestuur
bij 't uitreiken der stekken een handleiding
werd gegeven en nu is 't merkbaar, dat de
inhoud dier handleiding eindeljjk opgenomen
en verwerkt is op deze tentoonstelling is
zeer groote vooruitgang te zien in
de kweekkunst. Tal van planten vroegen dan
ook om een bekroningdoch de middelen zyn
beperkt en zeer weinigen stelden een prjjs
beschikbaar. De moeilybheid van de jury be
stond daarom vooral in 't beperken der keuze.
Gelukkig dat 't bestuur nog een middeltje
wist te vinden om een aantal bekroningen
meer toe te kennen.
Zondag te vjjf uur werden door den voor
zitter der vereeniging de pry zen aan de win
ners uitgereiktvoor Aralia Siéb 3 prjjzen, voor
Pelargonium Zonale 5 pryzen, voor Bladbegonia
5 pryzen, voor Begonia Semp. fi. 14 pryzen,
voor Fuchsia 13 pryzen en voor Coleus 11
prjjzen.
Ook dit jaar waren planten beschikbaar ge
steld voor de leden Knol begonia, Bladbegonia
en Tradescantia. Hiervan zyn weinige inge
zonden en slechts twee bekroond1 Knol
begonia en 1 Tradescantia.
Evenals in 't vorige jaar is aan deze tentoon
stelling verbonden een loterjj, waarvoor een
commissie bestaat, die geheel afgescheiden
van de vereeniging Floralia gewerkt heeft.
Deze commissie beeft eer van baar werk de
loten zyn alle verkocht, terwyl de vraag er
naar nog niet opgehouden is; ruim honderd
fraaie pryzen zyn beschikbaar, die voor een
deel geschonken en voor een ander aange
kocht zyn. Maandag te drie uur heeft de
trekking plaats.
Ten slotte: de vereeniging Floralia hegft
dit jaar alweer goed werk verricht en wjj
hopen met den voorzitter (in zyn toespraak),
dat haar de gewenschte steun verder niet zal
onthouden worden.
In Zeeuwsch-Vlaanderen
(W. Dzyn, naar men ons meldt, tengevolge
van de droogte, veel patrjjzon, weinig hazen
althans voor zoover men nu reeds kan na
gaan en haast geen appelen en peren.
Dit laatste is in het gansche land het geval
ergo geen nieuws.
By beschikking van den minister van
waterstaat enz. zyn benoemdtot buitengewoon
opzichterA. J. D. Wever, te Bruinisse,
by het bouwen van twee sluishoofden te S a s
van G e n t, en A. J. Schouten by het bouwen
van een schutsluis en andere kunstwerken
bewesten Terneuzen.
Het lijdschrift voor geneeskunde maakt
melding van een paar circulaires, het door een
collega in Zeeuwsch Vlaanderen toe
gezonden, en ontworpen door een Belgische
»collega," die de grensgemeenten onveilig
maakt. Zjj zyn geadresseerd aan smynheer
de onderwijzer" van Groendyk en het »H6tel
recht over de kerk" te Stoppeldijk, en luiden
Wanhoop niet, tegen alles is er remedie,
wendt u tot dr Arthur Jacquet, oud-leerling
der Hoogeschool van Gent, gewezen kliniek
helper van prof. Boddaert, opvolger van dr
Couterman, specialist voor huidziekten, Sint-
Gillis-Waas. Volgen de spreekuren, o. a. ii
een hötel «recht op den hoek, als gjj van het
station stapt," verder de grensgemeenten, die
ijj bezoekt, in alle andere gemeenten in con
sultatie met een Hollandsehen arts. Goede en
billyke behandeling. Gelief dit aan te plakkei
De tweede circulaire bevat alleen adres en
spreekuren, doch bovendien den wjjzen raad:
»gebruik nooit geen kwakzalversmiddelen;
indien gjj uw eigen niet kunt genezen met
voedsel, lucht en beweging, ga dan bjj een
MIDDELBUBGSCHE GEMEENTE -
BEGROOTING VOOR 1003.
Zondag hield de Liberale
in het voormalig ie district van Zeeland te Oost
burg eene algemeene vergadering, die slechts
door 24 leden bezocht werd.
Na eenige mededeelingen werd de vraag
behandeldzal de vereeniging al dan niet
aangesloten bljjven bjj de Liberale Unie
Het bestuur zou die vraag toestemmend
willen beantwoord zien en deed een voorstel
in dien geest.
Na langdurige discussie, waarop wy in een
volgend nommer terugkomen, werd met 21
stemmen tegen 3 een gewyzigd bestuurs
voorstel om zich nog niet van de Liberale Unie
af te scheiden aangenomen.
Aan de leden zal intusschen een bundeltje
worden gezonden van de diverse partypro
gramma's, opdat elk tegen een volgende ver
gadering in de gelegenheid zy, zich een wei
nig van een en ander op de hoogte te stellen.
(Slot.)
Onder de uitgaven is de post «jaarwedden
van de ambtenaren ter secretarie" van ƒ5775
op 6700 en die voor «jaarwedde van den
ambtenaar ten kantore van den gemeente
ontvanger" van 600 op 700, gebracht, in'
verband met het voorstel van burg. en weth.
tot verhooging der jaarwedden dier ambte
naren.
Voor «vervolgingskosten van belasting
schuldigen" is 390 uitgetrokken, tegen f 140
in het vorig jaar.
De «vergoeding aan het rjjk voor het innen
der opcenten" is verminderd en van ƒ1130.36
op 884.60 gebracht.
De post «jaarwedden van den inspecteur en
agenten van politie" is van 14.410 op
14.510 gebracht.
De verhooging met 100 betreft de jaar
wedde van den inspecteur.
Voor «geneeskundige hulp aan de politie"
is 15 meer uitgetrokken, met het oog op
het voorstel van den burgemeester om ook
aan den inspecteur, evenals aan de agenten, de
bedoelde geneeskundige hulp te doen verstrek
ken.
De kosten voor de brandweer zyn 200
lager geraamd dan het vorige jaar.
De «jaarwedde van den bouwmeester" wordt
500 hooger voorgesteld, wegens den grooten
jjver en de toewijding, waarmede de tegen
woordige gemeente-bouwmeester zyn betrek
king vervult en ook wegens den grootsren
omvang van zjjne werkzaamheden. (Zooala
onze lezers weten ia de heer Van derMeyden
intusschen overleden).
Voor het gewoon onderhoud van openbare
gebouwen, torens, klokken en speelwerken ia
1365 minder uitgetrokken dan het vorig
jaar en voor het gewoon onderhoud van
Btraten, pleinen, markten enz. 1365 meer.
Uit den laatsten post dient betaald te wor-
het verleggen van 15000 Ms straatwerk
van klinkers en keien ad 8790 en de verho
ring der Spanjaardstraat ad 1#75.
Voor onderhoud van wegen en voetpadeais
475 meer uitgetrokken.
De verhooging ontstaat voornamelijk door
een post van 300, voor het onderhouden
van de buitenwegen.
De memorie van toelichting zegt hierom
trent het volgende
Volgens de artt. 58 en 59 van het reglement
op de wegen en voetpaden in Zeeland behoort
tot het behoorljjkonderhoud, voor zoover
dat niet ten laste komt van aan-
lende landgebruikers, dat de
wegen, met instandhouding der wisselplaatsen,
worden gehouden minstens op de bjj den leg
ger aangewezen afmetingen, en in het midden
zooveel hooger dan op de kanten als noodig
is voor behoorljjke afwateringvoorts dat de
bermen zooveel mogelyk vlak en effen, aan de
kunstbaan aansluitende, en zoodanig ingerisht
zyn dat het water van de baan behoorljjk kan
afloopen; verder dat de tot afwatering die
nende in of op den weg zjch bevindende wer
ken steeds bekwaam worden gehouden, en
eindeljjk dat de kunstbedekking steeds in
goeden staat wordt gehouden.
Eigenljjk is daaraan nooit eenigzins naar
behooren de hand gehouden, zoodat het noodig
is daarvoor jaarlyks een post op de begrooting
te brengen."
Voor onderhoud van bruggen en ponten is
300 minder en voor het onderhoud van
haven en banaal werken 300 meer geraamd.
Voor het onderhoud van de begraafplaats
en het lykenhuis is 460 uitgetrokken, tegen
1310 in het vorig jaar.
Voor de voortzetting der herstelling van het
raadhuis is, evenals ten vorigen jare, 2500
op de begrooting gebracht. Aangaande de
aanvraag om subsidie, welke door burg. en
weth. bjj adres van 15 Febr. 1901 is gedaan,
is van de regeering nog geen bericht ontvangen.
Voor aankoop van straatklinkers, waarvoor
het vorige jaar slechts 2500 werd toegestaan,
is thans 5000 uitgetrokken, het in vroegere
jaren gebruikelyk bedrag.
De uitgaven voor de gasfabriek worden
geraamd op 84.088 tegen 89.023 in het
vorig jaar en die voor de duinwaterleiding op
22.727, tegen J 20.956 in 1901. Onder den
laatsten post is begrepen de jaarwedde van
den machinist-bankwerker ad 900. Daarby
wordt aangeteekendde tegenwoordige titu-