MIDDËLB11RGSCHE COURANT.
Maandag
BUITENLAND
N°. 212.
144e Jaargang.
1901.
9 September.
Verkoopingen enz
BEKENDMAKINGEN.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen-
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor aile plaatsen in Nederland franco p.p., f 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
THERMOMETER EN VERWACHTING.
7 Sept.8 u. vm. 53 gr., 12 u. 63 gr., av. 4 u. 64 gr. F. —Verwacht: zwakke Z. O. wind,
licht bewolkte lucht, droog, warm weer.
Advertentiën20 cent per regel, ©eboorie-, dood- en alle andere familieberichten èa
Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per re^el.
ütroota letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, ia uitsluitend gerechtigd het AlgeaesX AdtewSesito-Em'e»»
A. HE LA MAR Ara.» SJL V®«wfesHrgwa5 866, Amsterdam..
Bij deze courant behoort een Bijvoegsel.
Middelburg 7 September.
DE ZAAK-TER LAAN.
Het Weekblad voor de burgerlijke administratie
schrijft over die zaak het volgende
We weten niet in hoeverre op dit oogen-
blik deze zaak tot een oplossing gekomen is,
en in welken zin, maar wel weten wjj dat ons
de ophef, van deze quaestie gemaakt, vreemd
toeschjjnt.
Het is toch niet tegen te spreken dat, ge
lijk de Middelb. Cour. heeft opgemerkt, art. 36
der wet op het lager onderwijs dit geval
regelt, zoodat, waar de wet heeft voorzien,
eenige bevoegdheid van burg. en weth. in
deze is uitgesloten.
Art. 36 der wet verbiedt den onderwijzers,
op straffe van ontslag, ambten of-bedieningen
te bekleeden, maar geeft aan Ged. Staten het
recht om van dit verbod vrijstelling te ver-
leenen, terwijl van de beschikking van Ged.
Staten, krachtens art. 14 beroep op de Konin
gin is toegelaten.
Dat het Kamerlidmaatschap een openbare
bediening is, zal moeilijk kunnen worden
ontkend, en dat dus de heer Ter Laan van
Gedep. Staten, zoo noodig van de Kroon, vrij
stelling moet verkrijgen van het verbod om
gelijktijdig met het ambt van hoofd eener
openbare school het Kamerlidschap te ver
vullen, is o. i. niet voor tegenspraak vatbaar.
Dat hierbjj nog kan worden gesproken van
een geval waarin de wet niet heeft voorzien,
geljjk het Nieuwe Schoolblad doet, is wel zon
derling, maar zonderlinger is het standpunt
van de Arnhemsche Courant, die art. 36 niet
toegepast wenscht te zien omdat er weinig
kans is dat Gedep. Staten van het hun gege
ven recht, om vrijstelling te verleenen, zullen
gebruik maken. Alsof de toepasselijkheid van
een wetsbepaling afhangt van de kans of eene
door haar mogelijk gemaakte afwijking al of
niet zal worden toegestaan
Waar alzoo de wet het bewuste geval ge
regeld heeft, en dus Burg, en Weth. krachtens
art. 150 Gem. wet onbevoegd zijn daarin nader
te voorzien, blijft den heer Ter Laan, indien
Gedep. Staten en, in hoogste instantie, de
Kroon hem de vereischte vrijstelling onthou
den, niet anders over dan tusschen het Kamer
lidmaatschap en de onderwjjzersbetrekking
eene keuze te doen.
Mochten wjj, wat minder op onzen weg ligt,
over de hardheid, daarin gelegen, een oordeel
uitspreken, dan zouden wjj zeggen dat ook dit
punt ons in de pers sterk overdreven voorkomt.
Het Kamerlidmaatschap wordt in den regel
iemand niet bg verrassing thuis bezorgd. Hjj
die zich voor eene verkiezing beschikbaar
stelt, weet vooraf welke gevolgen naar de wet
uit deze verkiezing voor hem voortvloeien.
De groote onbillijkheid van de werking dezer
gevolgen, van te voren voorzien en dus vrij
willig aanvaard, kunnen wjj niet inzien.
Hoe dit echter zjj, het kan wellicht over
weging verdienen by eene algemeene wet naar
het voorbeeld van art. 96, tweede lid Grond
wet, te regelen de gevolgen van het gelyk-
tydig waarnemen met het Kamerlidmaatschap
van nog andere dan uit 's rjjks kas bezoldigde
ambten gelyk door de Prov. Gron. Cour.
wordt bepleit maar zoolang dit niet is
geschied, laat art. 36 der wet op het lager
ondexwys voor de oplossing der thans
hangige kwestie aan duidelijkheid niets te
wenschen.
De wetten zjjn niet gemaakt om den eersten
den besten keer, dat hare toepassing
last bezorgd, door een >noodwetje", naar het
advies van het Nieuwe Schoolblad, te worden
op zy gezet.
NEDERLAND EN TURKIJE.
De correspondent van de Daily Telegraph te
Oonstantinopel telegrafeert van den 4en Sep
tember, dat Zondagavond eenige Turksche
officieren een man vervolgden, die de wjjk
nam in de Nederlandsche legatie. Niettegen
staande den tegenstand van de Hollandsche
wachten (zyn dat ook niet Turksche soldaten
Red.) drongen de officieren met geweld door
in de legatie, doorzochten den tuin en maak
ten zich van den vluchteling meester,
schending heeft een groote verontwaardiging
gewekt in de diplomatieke kringen. Neder
land heeft voldoening gevraagd, zegt 't blad.
Naar men ons heden uit Den Haag seint,
is 't aan onze regeering wel bekend dat er
iets by 't Nederl. legatiegebouw te Konstan-
tinopel is voorgevallen, maar de zaak sohynt
van weinig beteekenis te zyn. Schriftelyk
rapport wordt ingewacht.
ONGEVALLENWET.
Het centraal bestuur van het Algemeen
Nederlandseh werkliedenverbond heeft zich in een
breedvoerig adres gewend tot H. M. de konin
gin met eerbiedig verzoek het daarheen te
willen leiden, dat Hare regeering zoodanige
maatregelen neme als bevordelyk kunnen zyn,
dat: lo spoedig worde ingediend een wetsont
werp van meer eenvoudigen aard, bevattende
uitsluitend hetgeen strikt onvermydelyk moet
worden geacht voor de samenstelling der
raden van beroep en de wyze van behandeling
beroepen, als bedoeld in het 3e lid van
art. 75 der Ongevallenwet 1901 en 2o, dat
t ontwerp ten spoedigste, mét een besluit tot
in-werking-treding van art. 1 der Ongevallen
wet (wet van 2 Januari 1901 Stbl. no. 1) kunne
worden afgekondigd.
ZONDAGSRUST APOTHEKERS
BEDIENDEN.
De heer D. C. de Mie, apothekersbediende
te Arnhem, is van plan een beweging op
touw te zetten ter verkrijging van gedeelte
lijke Zondagsrust voor de apothekersbedienden.
Hy wenscht het volgende onder de aandacht
van het publiek gebracht te zien
lo. dat de apothekersbediende een bedrjji
heeft, waarin hy nooit over den weinigen
vrijen tjjd, welken hy heeft, geheel kan be
schikken. "Want al heeft hy eenige uren vry,
dan nog kan het voorkomen, dat hy geroe
pen wordt om den patroon, welke onverwachts
bezoek heeft of voor zaken uit moet, te ko
men vervangen daar de apotheek nooit onbe
heerd mag zyn
dat naar aanleiding van bovenstaande
gebondenheid het plan der apothekersbedien
den is.te trachten hierin verandering te bren
gen en wel door gedeeltelijke sluiting der
sk op Zondag, hetwelk volgens zyn
meening zeer goed kan, aangezien het in ver
schillende landen reeds zonder eenige tegen
werking is ingesteld.
voorbeeldkan o. a. dienen Brussel.
Daar is op iedere 6 apotheken er een geopend
den geheelen Zondag en de overige slechts
tot 12 uur.
ondervinding is gebleken, dat de apo
theek welke den geheelen Zondag geopend
is toch nog zeer weinig te doen heeft, want
het publiek, dat weet dat de apotheek waar
het gewoon is te gaan, gesloten is, zal zyn
onnoodige boodschappen uitstellen tot Maan-
Hieruit bljjkt, dat het publiek des Zon
dags na 12 uur zeer goed buiten een apothe
ker kan en wanneer er nu in iedere apotheek
een kaart hangt waaruit het publiek kan zien
waar het zich te vervoegen heeft in geval van
plotselinge ziekte of ongeval, zal dit hier te
lande ook wel geen tegenwerking vinden.
Van de zjjde der patroons vinden zy steun,
indien nu de dokters en het publiek ook mede
willen werken kunnen zij den apothekersbe
diende zyn gebondenheid, welke uit den aard
van het vak voorkomt, draaglyker maken en
hem ook, zoo dan niet geheel, toch zooveel
mogelyk Zondagsrust geven.
ÜIT SmElTpROTIRCIE.
Zooals we reeds Vrijdagavond per buiten
gewoon nummer bekend maakten, is, by kon.
besluit, benoemd, by den provincialen staf,
tot majoor, provinciaal-adjudant in Zee
land, de kapitein J. A. K. van Hasselt, van
het lste reg. vest-.-art., en is in rang en
trrekking verplaatst naar Limburg de majoor
H. A. Ie Bron de Vexela, provinciaal-adjudant
in Zeeland.
een ander bierhuis een maal te hebben veror
berd, zonder dit te betalen te zyn vertrokken
en op listige wyze nog 3 te hebben be
machtigd van den bierhuishouder.
Verder zou hy nog een gouden horloge op
zicht hebben gehaald by een winkelier in een
ander deel der gemeente.
Toen de politie hem in verhoor nam kon de
man zyn identiteit bewyzen en bleek dat men
zich in den persoon vergist bad.
Den werkeljjken dader, een schippersgezel,
is men echter op het spoor.
Tot kerkelijk ontvanger der Ned. Herv.
gemeente teWemeldinge is benoemd de
heer F. Wabeke Az.
De kommies 3e klasse by 's ryks belas
tingen J. F. Thomson is overgeplaatst van
Hansweert (tydelylr) naar de ambulante
recherche te water in de tweede afdeeling en
belast met de functie van schipper en dienst-
geleider, ingaande 1 October a.
Te Philippine reed Donderdagavond
een wielrijder van Bouchaute (België) tegen
een rytuig op, waardoor hy van zyn fiets ge
slingerd werd en op de straatsteenen terecht
kwam. Hierbjj bekwam by o.a. eene bloe
dende hoofdwonde.
1865, Lincoln, president van de Vereenigde
ONDERWIJS.
Te Enschedé is by het toelatingsexamen
voor afdeeling B der Nederlandsche schooj
voor nyverheid en handel geslaagd voor alle
vakken, behalve Engelsch, A. H. Polak van
Vlissingen.
De nieuwe cursus van de ryks hoogere
burgerschool te Goes is Woensdag geop
met 91 leerlingen, waaronder 5 voor enkele
lessen. Er zyn 7 vrouwelyke leerlingen.
letteren EN kunst.
In het jongste nommer van Eigen Haard
komt voor een zuiver geteekende en gevoel
volle schets van ons schilderachtige V e e r e.
Het raadhuis met zyn slank, opryz
torentje, omringt door de oude, vervallen
huizen, geeft uitstekend weer de groote rust
van onze vitte morte.
De bekende zwerver", W. O. J. Nieuwen-
kamp, is de teekenaar.
Victorien Sardou, de bekende Fransche
tooneelscbryver, viert heden zyn zeventigsten
verjaardag.
Vry dag had aan het departement van marine
de opening plaats van de biljetten voor de
onderhandsche inschrjjving voor de levering
van stoomwerktuigen ten dienste der stoom-
barkas no 6. Er waren drie inschrijvingen
ingekomen. De minste was die van de Kon.
Maatsch. de Schelde te Vlissingen, voor
6500.
1872, Balta, president van Peru
1872, Morales, president van Bolivia
1876, Garcia Moreno, president van Ecuador j
1877, Gill, president van Paraguay
1881., Garfield, president van de Vereenigde
Staten.
1891, Menendez, president van Salvador;
1894, Gamot, president van de Fransche
epu bliek
1897, Borda, president van Uruguay
1898, Barrioe, president van Guatamala
1899, Felix Faure. president van de Fransche
republiek.
In den loop van den dag ontvingen wy nog
de volgende telegrammen
Buffalo, 6 September 10.40 in den avond.
Volgens het officieele bulletin werd om 4
uur in den namiddag op den president ge
schoten.
De eerste kogel stuitte af op 't borstbeen
en werd gemakkelijk verwijderd.
De tweede drong door den voor- en achter
wand van de maag en werd niet terug ge
vonden. De wonden werden dicht genaaid.
De patiënt gedroeg zich gedurende deze
>eratie goed. Hy voelt zich iets beter.
Zyn toestand is voldoende en rechtvaardigt
hoop op herstel.
De temperatuur is 38°, de pols 124, de
ademhaling 24.
Bulletin van 1 uur heden morgen. De presi
dent is vry van pijn en rust wel.
De politie verneemt dat de moordenaar heet
Léon Ksolgoss.
Hjj ia van Duitsch-Poolache afkomst en
geboren te Detroit.
Hy kwam hier uit Cleveland. Hy teekende
een verklaring waarin hy zegt geen mede
plichtigen te hebben.
Hjj heeft volstrekt geen berouw over zyn
daad. Hjj zegt dat de lectuur van anarchisti
sche geschriften hem overtuigd heeft dat de
regeering der Vereenigde Staten niet deugt.
Hy achtte daarom het wenscheljjk den pre
sident te dooden. Hy geeft geen blyken van
krankzinnigheid.
Chicago, 7 September. Vijf anarchisten
zyn hier in hechtenis genomen onder verden
king betrokken te zijn by een samenzwering.
EEN LIEF LAND.
DE
OP PRESIDENT MC KINLEY.
Uit Vlissingen.
Tengevolge van assurantie-aangelegenheden
zal men het stoomschip Neptun niet ter lossing
naar Middelburg zenden.
By den Vrjjdag te Oostkapelle door
de schietvereeniging Nuttig en aangenaam ge
houden wedstrjjd zyn de prjjzen behaald als
volgt
Op de personeele baan met by elk gemeld
aantal punten door C. Clement 52, P. Geldof
50 (1. s. 13), Jac. Koole 50 (1. s. 8), C. Geldof
50 (1. s. 5), A. de Kam 47, J. Geldof 24, J.
van Slujjs 17, I. Koole 13.
Op de vrjje 3 schots-baan doorJac. Koole
37 (1. s. 14), A. de Kam 87 (1. s. 13), C. Gel
dof 35, C. Clement 34 (1. s. 14), P. Geldof 14
(1. s. 9), J. Geldof 28 en J. de Ryke, te
Vrouwepolder, 27 p.
Al de prjjswinners, uitgezonderd De Ryke,
wonen te Oostkapelle.
Op den laatsten kermisdag kwam 's mid
dags iemand uit een der omliggende dorpen
te G o e s. De man landde aan in een koffie
huis, waar een café-chantant-gezelschap optrad,
en amuseerde zich daar zoo goed dat hjj er
bleef tot de sluiting, 's morgens te vier uren.
Daarna keerde hy naar zyn dorp terug, zonder
iets anders van de kermis gezien te hebben.
En nu werd deze man beschuldigd van in
Terwjjl de president van de Vereenigde
Staten, Mc Kinley, zich Vrjjdagmiddag be
vond in de muziekzaal op het terrein van de
Pan-Amerikaansche tentoonstelling te Buffalo,
werden door iemand uit de toeschouwers, uit
een revolver, verborgen door een doek, twee
schoten gelost op den president. Hjj was
net gekleed met hoogen hoed, en reikte den
president de hand, en gaf toen met de andere
hand vuur.
De president kreeg een kogel in de borst
en een in het onderlyf. Hjj werd bewusteloos
naar het hospitaal van de tentoonstelling ge
dragen. 't Eerste oogenblik scheen hjj echter
niet te gevoelen dat hy getroffen was. Hjj
vroeg ten minste of hjj geraakt was, en de
gevraagde die veel bloed zag, antwoordde
»Ik vrees van ja."
Een politie-speurder, die by den president
stond, pakte den moordenaar beet en wierp
hem op den grond. In een oogenblik stortten
zich tal van omstanders eveneens op den
dader, die geheel bebloed was, en gevaar liep
gelyncht te worden. Het gelukte de politie
echter hem te beschermen en naar de gevan
genis te brengen.
De dader is iemand van 28 jaar, en
goed Engelsch, Hjj beweert Frederik Nieman
te heeten.
De president werd naderhand overgebracht
naar de woning van den heer Milburn, de
president van de tentoonstelling.
Deze aanslag vormt de eerste van de aan
slagen op staatshoofden in de 20e eeuw. Op
't lange lijstje van de 2e helft der vorige
eeuw komen niet minder dan 12 gelukte
aanslagen op presidenten voor nl.
I 1861, Guardiola, president van Honduras
Turkye heeft zich in korten tyd weer op
gewerkt in de belangstelling van de Euro-
peesche wereld, die zoolang door China in
beslag was genomen. Opnieuw, zooals vroeger
zoo vaak geschied is, wordt er gewezen op
dien jammerljjken toestand, dien de Turksche
heerschappij in dat land met zjjn rjjke maar
verwaarloosde hulpbronnen heeft geschapen,
t Wordt steeds erger.
In de Temps kwam dezer dagen een corres
pondentie voor uit Constinopel waarin een
overzicht wordt gegeven van den janboel
die tegenwoordig in het rjjk van de Hooge
Porte heerscht.
De schatkist is leeg. Alles wat geen
trekking heeft op de administratie van
staatsschuld en voor den dienst der leeningen,
staat op een begrooting die zoo zonderling
mogeljjk wordt uitgevoerd. De ambtenaren
worden minder en minder betaald. Men is
hen over het algemeen zeven a acht maanden
tractement schuldig. Er wordt hen ieder jaar
wel op den verjaardag van de troonsbestijging
een aanvulling van 't achterstallige geschon
ken, maar die is dit jaar zeer gering geweest.
En 't is ook waar, dat de Tabaksregie een
som van 160.000 Turksche ponden aan de
regeering heeft voorgeschoten, waarvan deze
een deel van 't achterstallige kon afbe
talen, maar 't zou slechts een kleine af
betaling zyn en nog wel degressief", want...
de hooge ambtenaren zouden 1t eerst bediend
worden.
Is het wonder dat de ambtenaren om te
kunnen leven, vaak verplicht zyn om hun
gewone inkomsten aan te vullen met posten
van een begrooting, die alleen bekend
aan de belastingbetalers en de ambtenaren
De bevolking wordt uitgemergeld, vooral
neer ze geen Muzelmannen zyn. Maar de
Muzelmannen zyn er niet van uitgezonderd.
En meer en meer breidt zich de desorganisatie
uit van 't eene eind van 't rjjk naar 't andere.
Overal veroorzaakt ze onlusten, rooverjjen, die
onrustbarend zyn, zoowel voor Turkye als voor
zjjn gasten.
Daar is by voorbeeld Seïdi Saka, die aan het
hoofd van een bende van 160 Albaneezen, de
verschrikking is van de omstreken
Mitrovitza in Opper-Servië. Hjj heeft het
dorp Bruyak by Kolachine aangevallen en
onder voorwendsel van 't zoeken naar ver
borgen wapens, heeft hjj allerlei gewelddadig
heden en wreedheden gepleegd. De reeks aan
randingen van Servische vrouwen en kinderen
wordt steeds langer, in weerwil van een iradee
van den sultan en van fomeele beloften aan
den Russische gezant.
De Hooge Porte zou kunnen antwoorden
dat zy er niet voor verantwoordelijk ban
worden gesteld, daar een aide-de-camp van
den sultan, Nouri Bey, die belast was met een
onderzoek, vermoord is vlak bjj Prizaend, de
hoofdstad van Albanië.
En komt men van die streken met hun
bergbewoners dichter in de buurt van de
hoofdstad, dan vindt men nog hetzelfde. In
den omtrek van Adrianopel heeft een troep
roovers den zoon van een hoogen Turkscheu
ambtenaar opgelicht, en de afdeeling soldaten,
die hen werd nagezonden, heeft een moorddadig
gevecht moeten leveren met de roovers.
In het schiereiland Kassandra in het Zuiden
van Salonika is de veiligheid zóo groot, dat
de Turksche autoriteiten aan de vreemdelingen
den raad geven zich door een afdeeling troe
pen te laten eBcorteeren
En als men de Bosporus met haar schilder
achtige omgeving oversteekt en naar Armenië
bevindt men dat de toestand er nog
altyd even betreurenswaardig bljjft. De regi
menten Koerden, opgericht in den tyd van de
moorden, zjjn half ontbonden. De deserteurs
hebben benden gevormd, die op 't land leven,
met geweld nemend wat zjj noodig hebben, en
vermoordend wie hen durft weerstaan. Ner
gens is 't veilig, vooral niet in de omgeving
van Erzroem en Marach.
De bevolking is verbijsterd en de lieve
woordjes, te Yildiz Kiosk gegeven aan den
Gregoriaanschen patriarch, zullen hen niet heb
vertrouwen terug geven.
In Mesopotamia doorloopen benden plun
deraars ongestraft de landen langs den Euphraat.
iar in Arabië is de toestand het merk
waardigst. In den omtrek van Djeddah wor
den de waaghalzen, die nog durven reizen, op
gelicht door de in opstand gekomen stammen
van Yemen. En dat er daar een heel ander
escorte noodig is dan in Caledonie, bljjkt
wanneer men hoort dat de gouverneur van
den Hedjaz, op weg van Mekka naar zyn bui
tenverblijf, werd aangevallen, injweerwil van
zjjn escorte, waarvan 18 man werden gedood
en een kanon genomen. Een aardige manier
naar zyn. buitenverblijf te gaan, met artil
lerie in zyn gevolg 1
Aldus de briefschrijver.
Het is dus wel een wrak stokje waarop de
sultan steunt in zjjn verzet tegen andere re
geeringen.
BENOEMING VAN LEDEN DER COMMIS-
SIËN UIT DEN GEMEENTERAAD.
Burgemeester en wethouders van Middel
burg maken bekend, dat de bjj art. 54 der
gemeentewet bedoelde oommissiën zyn samen
gesteld als volgt
a. de commissie tot het ontwerpen
van verordeningen tegen wier overtre
ding straf is bedreigd, waarvan de bur-
ingevolge art. 166 der Gemeentewet,
voorzitter is, uit de heeren
Jhr Mr E. P. SCHORER, Dr A. VAN DER
SWALME, Jhr Mr. W. H. SNOÜCK HUR-
GRONJE en Mr A. A. DE VEER
b. de commissie van finantiën uit
de heeren
W. J, SPRENGER, voorzitter, Dr A. VAN
DER SWALME, J. H. C. HEIJSE, J. F. VAN
DUNNÉ en P. DUMON TAK, leden
commissie van labrieage uit
J. F. VAN DUNNÉ, voorzitter, Dr A. VAN
DER SWALME en H. P. VAN DE REE, leden.
Middelburg, 6 September 1901.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
SCHORER, voorzitter.
A. DE VÜLDER VAN NOORDEN,
secretaris.
HERBENOEMING WETHOUDER.
Burgemeester en wethouders van Middel
burg maken bekend, dat door den gemeente
raad in zjjne vergadering van den 3en dezer
als wethouder dezer gemeente is herbenoemd,
de heer H. P. DEN BOUWMEESTER, die
zich deze benoeming heeft laten welgevallen.
Middelburg, 6 September 1901.
Burgemeester en wethouders voornoemd,
SCHORER, voorzitter
A. DE VÜLDER VAN NOORDEN,
secretaris.
SCHOUWING VAN VOETPADEN.
Burgemeester en wethouders van Middel
burg maken bekend, dat na don 15en September
1901 eene algemeene schouwing zal plaats
hebben op de voetpaden in die gemeente.
Middelburg, den 6 September 1901,
Burgemeester cn wethouders voornoemd,
SCHORER, voorzitter.
A. DE VÜLDER VAN NOORDEN,
secretaris.
