MIDDELBURGSCHE COURANT Dinsdag 3 September. N°. 207. 144® Jaargang, 1901. Deze courant verschijnt dagelijks, mot uitzondering van Zon- Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor aJe plaatsen in Nederland franco p.p., f 2 Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING. 2 Sept.8 u. vm. 59 gr., 12 u. 62 gr., av. 4 u. 64 gr. P. —Verwacht: matige N. wind, licht bewolkte lucht, weinig verandering in temperatuur. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en allo andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 eent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Ngverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Awn., JS.S. Voorburgwal 306, Amsterdam. Middelburg 2 September. Tas den Haagscben toren. Uw torenwachter heeft het in den laatsten tgd van verschillende zgden nog al hard te verduren gehad. Het eenvoudige, bijna zou ik zeggenhet onschuldige berichtje, dat als noodzakelijke aanvulling diende op den fameusen Zondagsarbeid aan het departement van bin- nenlandsche zaken daarover zijn deheeren van de andere zgde erg ontstemd, zoo niet boos geweest. Nu, ronduit gesproken, kan ik mg dat wel begrgpen. Maar wat mg minder duidelgk is, is hun dreigement aan het adres van myn zegsman gericht, nl. dat dr Kuyper by zjjn terugkomst dien heer wel onder han den zal nemen over zjjn klappen uit de school. Eerstens is dr Kuyper veel te verstandig om zjjn bigden intooht op hot Binnenhof te laten samenvallen met een uittocht van eenige ambtenaren, en ten tweede zou ik willen vra gen hoe weten Hjd, Standaard en de ver dere organen uit het tegenovergestelde kamp, dat juist een ambtenaar aan «binnenlandsche zaken" of aan «finantiën" mgn zegsman is geweest Deze bladen hebben het gesprek toch niet afgeluisterd. De mogelijkheid, dat het iemand anders was, bestaat alsnog. Hier voor is zelfs veel te zeggen. Immers ieder een, die wel eens in dergelgke ingewik kelde en moeiljjke zaken op kondschap uit ging, zal mg moeten toegeven, dat hg zjjn licht niet bjj de ambtenaren behoeft op te steken. In den regel zjjn deze zeer scrupu leus in hun uitlatingen. Verder laat een verwisseling van heer en meester aan het departement hun gewoonlyk koud, wat betreft de richting van den nieuwen titularis. In het algemeen wordt er meer gevraagd, of hg al of niet gunBtig is voor de promotie. Deze omstandigheid, in gunstigen of ongunstigen zin, geeft den doorslag. Niet zgn behooren tot de clericale of liberale party. Van het op touw zetten van een oppositie onder de ambtenaren tegen den nieuwen Excellentie is dan ook geen sprake, en ter geruststelling wil ik hier nog opmerken, dat de persoon uit wiens mond ik het geruchtmakend bericht opving, de journalistieke waarde van zgn absoluut juist verhaal niet begreep, hetgeen mg ook niet tot geheimhouding bond. Booze bedoelingen zjjnerzjjds bestonden in het geheel niet. Daar zou de promotie mede gemoeid geweest zgn, en zooals ik reeds zeide, d&t is voor verre weg de meesten hunner de hoofdzaak. Verder zal ik niet op de critiek op mgn laatste schrjjven door de verschillende bladen uitgeoefend, ingaan. Gelgk terecht door de redactie reeds werd geschreven, zal de zaak bjj het bjjeen komen der Kamer nog wel eens ter sprake bomen. Ik kwam er alleen daarom nog even op terug, om te protesteeren tegen de bewering, door de clericalen reeds langen tjjd geleden in omloop gebracht nl. dat zjj, éénmaal aan de regeering gekomen, te strjjden zouden hebben met tegenwerking op de bureaux. In dit opzicht is het veel besproken nieuwtje over de a. s. begrooting in de Middelburg Courant schjjnbaar koren op hun molen. In der daad heeft het er echter niets van en als het stel nieuwe departements-chefs »uit de hand valt," wat ik niet hoop, maar dat toch moge lijk is, dan is zulks niet te wjjten aan geheime contramineering in de bureaux, maar aan gebrek aan regeeringstalent der heeren. Het is wel zoo gemakkelijk in beklag te komen en de clericalen hebben het met de toediening van dit recept ver gebracht, maar in het onderhavige geval is het onbruikbaar. Althans voor hen, die iets verder zien dan hun neus lang is. En nu basta. Grootste wonder van alle i tijden. De eerste voorstelling in ons land van het reuzen etablissement van Barnum en Bailey, of eigenljjk van Baily Co, heeft Zaterdag te Groningen plaats gehad. En nu het zoo goed als zeker is dat Amerikaansche onderneming ook VI i ssin- g e n bezoeken zal, waar zjj op het zg. Eiland hare tenten zal opslaan, zal zeker menigeen belang stellen in het oordeel daarover van een der Groningsche bladen. Wat we tot nu toe te lezen kregen waren mededeelingen, afkomstig uit het persbureau der onderneming zelve, dus geheel gebaseerd op reclame. Nu kunnen wjj kennis nemen van de in drukken door een onbevooroordeeld schrgver gekregen bjj het aanschouwen van de wonderen die te zien worden gegeven. Een wonder is trouwens het geheel, in zgn stout bestaanin zgn trekken door de gansche wereldin zgn opzetten en afbreken, in zjjne voorstellingen. Men leze wat de Nieuwe Groninger Courant achrjjft Toen wjj in de tent zaten, kgkend langs de duizenden hoofden van Groninger toeschou wers (er gaan er meer dan 10.000, men zegt zelfs 12.000 in - de tent was Donderdag- de overgang is niet gelei delijk, maar voor uw briefschrijver noodza kelijk welnu, Scheveningen heeft nog nimmer zooveel badgasten gezien als dit jaar. Het is er zoo druk dat de bekende ouden van jaren" er reeds hun verbazing in verband met hunne groote ervaring, over te kennen gegeven hebben. De verschillende maatschap pijen, die voor het vervoer visa versa zorgen, hebben nog nimmer zulk een groot aantal passagiers overgebrachtde hotels zjjn stamp vol; bjjna alle verhuurbare kamers in het dorp en dat zjjn er zoo eenige tientallen zijn bezethet circus-Schumann op het Gevers Djjnoot-plein maakt prachtige zakenen de veie restaurants, waar ik op een dag zwermen buitenvogels bjj honderd te gelgk zag neer strijken, verdienen geld als water. En waaraan is dit drukke bezoek toe te schrjjven Alleen aan de prachtige zaken, die er in het voorjaar te Amsterdam in de Amerikanen zgn gemaakt, zoo vernam ik van een stamgast, die zich met het mouvement op de badplaats, en in het bjjzonder op de Geur-Pier, zooals deze reeds in den volksmond heet, bezig houdt. De «gokjes", aan de Amsterdamsche beurs gemaakt, doen Scheveningen bloeien, terwjjl het jeu d'adresse op de Pier-aandeelhouders in deze illustre vennootschap geen windeieren belooft te leggen. Over deze zaak, die der requesten, door de verschillende kerkeraads- besturen bjj den gemeenteraad ingediend, om een verbod tegen het houden dezer demora- liseerende spelen uit te lokken, is nog geen nader bericht ingekomen. Slechts het prae- advies van B. en W., dat mg erg slap gesteld Ijjkt en niet veel goeds voorspelt. Trouwens dit had iedereen verwacht, die de wordings geschiedenis van Kurhaus en Pier-maatschappjj van nabjj kent. Zonder speelgelegenheid aldaar, of in de onmiddellijke omgeving, zou het met de zaken veel minder goed gaan. In dit opzicht herinner ik mg eens een kosteljjke uitspraak vernomen te hebben van een der belanghebbenden. Op een bewering, dat die jeu d'adresse of jeu de hazard een allerverderfeljjksten invloed uitoefenen, antwoordde hjj zonder blikken of blozen»Maar mynheer, bedenk toch, dat dit de vreemdelingen trekt, en dat alle onder nemingen in de buurt minstens 100 in waarde zouden verliezen als wjj er geen cercle des e'trangers op na hielden"Daarmede was voor hem de quaestie uit, en ik vrees, dat zonder druk van boven af, in deze zaak dan ook wel geen verandering ten goede zal aan gebracht worden. Maar een ergernis blgft zg, en een wondeplek tevens. Dat is niet weg te doezelen, of men al spreekt van een jeu d'adresse of van een jeu de hazard. Apropos van eerstgenoemd spel- namiddag voor 7/8 vol) en dan weer éenoor, oog, mond, zenuw voor alles wat er binnen het toeschouwers-cordon gebeurde, toen kwam de gedachte in ons op, dat alles hier op de hoogste hoogte van den tjjd iscircus, recla me, snelheid, grootte, halsbrekerij en, organi satie, prjjzen, alles, alles, behalve wjj, publiek. Wjj keken eerst verbaasd, beduusd, overdon derd. Wjj vroegen ons eerst af of dit werke lijk een ernstige voorstelling was dan wel het door elkaar geloop van een verzameling zwak- hoofdigen, die onder den indruk van het oogenblik de dolste dingen doen. Het was inderdaad duizelingwekkend. Doch langzamerhand wenden onze oogen zich toen aan te onderscheiden en te begrgpen dat die schgnbare chaos evenmin iets van een chaos had als het drukke beweeg, (trouwens ook feiteljjk konden wjj toen beter zien, daar het buiten lichter werd) langzamerhand zagen wjj een uiterst ingewikkeld machines-complex. Dachten wjj een oogenblik te voren aan zwak hoofdigheid, nu bewonderden wjj integendeel het organiseerend genie van den man, die dit alles zoo in elkaar gezet had, en vonden wjj hier opnieuw de bevestiging van den regel, dat krankzinnigheid en genialiteit aan elkaar grenzen. Want het is werkeljjk een bewonderens waardig geheel, dit eenige paardenspel. En vóór alles is het bewonderenswaardig om de reclame, om de werkverdeeling en om Laatst was ik Pi er waar ts gegaan, en zag ik daar aan de speeltafel iemand, die een sta peltje rijksdaalders en guldens voor zich had. Behoort dat soms ook bjj een jeu d'adresse dit licht bezien, is het prea-advies van en W. bepaald een grappig document. Waar ook wel eens een beetje straffer kon worden opgetreden, is bg de politie. Er wordt hier in de laatste weken bjjna eiken nacht ingebroken, zonder dat de dieven ge pakt worden. Zelfs hun spoor is men geheel bjjster. Zoo hebben successievelgk in de Pastoorsveranda, ook wel de «Fianje" geheeten, in de Prinsenstraat en in de Torenstraat de heeren inbrekers een bezoek gebracht, maar alles wat de politie, er bjj gehaald, met juist heid kon constateeren was, dat er tusschen 2 of 3 uur of 4 of 5 uur in den morgen was ingebroken. Verdere resultaten had het politie onderzoek niet. Het is licht te begrgpen, dat de bewoners, die op zoo'n onaangename ijze zgn verrast, hiermede weinig tevreden zgn. Klachten over de politie zgn dan ook 3. Maar als men daarover eens met een politie-man spreekt hoort men het verwjjt, dat onze rechtbank veel te zacht met de ge pakte boefjes omspringt, en deze in het ge heel geen respect hebben voor de gestelde machten. Er worden veel te zachte vonnis sen uitgesproken, de eisch van den officier van justitie is dikwjjls, boven de ver wachting van de habitués der rechtbank zelfs, zachtmoedig en mild. Heden morgen nog kwam dit zeer goed uit in een eisch tegen iemand, die in een bui van dolle drift een ander met éen klap pardoes morsdood had geslagen. Wat eischte nu het openbaar ministerie Slechts twee maanden gevangenisstraf; en zóo groot was de instemming van het publiek ter terechtzit ting, dat het na het uitspreken van het requisi toir dadeljjk begon te applaudiseeren. De president moest onder hamergeklop stilte ver- krjjgen, en met verwjjdoring uit de zaal dreigen. Dit voorval is zeker niet interessant, maar staaft toch het beweren der politie, dat zonder strengere vonnissen van de rechtbank hier onder de misdadigersklasse geen schrik is te brengen. In Amsterdam, waar men nog wel met heel andere heeren te doen heeft, en de Vriendenkring van Lammetje Zondag der recherche handen vol werk gaf en nog daar wist men de inbrekersplaag te boven te komen door strenge vonnissen te eischen en toe te wjj zen. Hier niets van dat al. De politie pakt den dief, hg komt voor de rechtbank en gaat voor een paar maanden «bajem" in. Na eenige weken ontsla gen, neemt hij weer zgn kans waar en hetzelfde spelletje herhaalt zich. Inderdaad ik gevoel iets voor het inzicht van mgn po litieman, die op een meer hardhandige be handeling voor de misdadigers aandrong. Eerst dan kan met hoop op succes de recherche afdeeling der politie gereorganiseerd worden. Zóó als nu de toestand is, helpt de beste speurdienst niets. Verkwikkeljjker dan het vooruitzicht op een dievenbezoek, is de aangekondigde komst van Barnum en Bailey's circus alhier. Ver leden Woensdag is Barnum's verkennerstroep, die het gezelschap vooruit reist, en die tevens voor de reclame zorg draagt, hier ter stede aangekomen, en gisteren was de geheele stad reeds met borden en aanplakbiljetten als het ware bezaaid. Typisch, die Amerikaansche reclame! Zoo hebben bv. de verkenners bjj een timmerman alhier liefst 2000 houten borden besteld, waarop de biljetten zgn ge plakt. De rekening is direct betaald, en, wat een puzzle moet zjjn voor rekenmeesters: de timmerman krijgt zgn borden na gebruik terug. Ze medenemen; daar denken onze Amerikanen niet aan. Op het eerste gezicht ljjkt dat wel goedkooper, maar inderdaad is dat niet zoo. «Met dergelgke small things hielden ze zich niet op," verzekerde mg een der «verkenners." In zgn oogen was reclame niets anders dan een gevecht met het publiek, en al naarmate men met een ander publiek te doen heeft, moet zich ook de reclame in hare tactische eischen wijzigen. In Duitschland bv. verlangt het publiek een andere behandeling dan in Nederland. Hier trekt bv. nog de eenvoudige olifantenkaravaanin Duitschland moeten sterkere stukjes uitgehaald worden. Daar gaat de geheele diergaarde uit wandelen olifanten, kameelen, drommedarissen, giraften, en als de politie hare toestemming had gegeven, waren de leeuwen en tjjgers onder een careful super intendanceook in de gelegenheid geweest het straatleven eener groote stad te kunnen waar nemen. De politie in Duitschland had daar tegen echter ernstige bezwaren gehad. Het reclame baasje, dat mg dit met een heel ernstig gezicht vertelde, had over zgn »vak" honderd uit te praten. Hjj had ook vernomen, dat *r in Nederland algemeene ver kiezingen waren geweest. Bjj zulke gelegen heden, zoo zeide hg, komt het nut van de reclame eerst recht uit. Gesteld een der partgen had ons in dienst genomen, gelooft je dan niet, dat die partg er haar geld dub bel en dwars had uitgeslagen? vroeg hg, er een calculatie bijvoegend van zooveel kie zers per reclamebord. Eerljjk gezegd, ik kon den man in zgn gedachtengang niet volgen, maar wat hg mg verder vertelde van den invloed, dien zgn wilde beesten, acrobaten, artiesten, kleinste en grootste menschen ter wereld, knapste schutters en vooral den indruk, dien zgn 60 vrouweljjke «beautées", allen be kroond op het schoonheidsconcours te Chicago gehouden op ons kiezersvolk zou hebben gemaakt; wat er gebeurd zou zgn, indien al deze «krachten" de kiezers vóór hadden ge houden, dat zg niet clericaal maar liberaal hadden moeten stemmen zie daar een psychologisch probleem, aan welkB oplossing ik mg niet wagen zal. Het electoraal kans spel iB toch al ingewikkeld, maar dat deze Barnumsche Fighting Scout er spoedig meer van zou weten, dan menige politieke kop ten on zent, dat staat vast bjj Uw getrouwen TORENWACHTER. Den Haag 30 Aug. L. van 088, A. M. J. Dieinont, W. van der Meulen en W. C. C. Steenaart, als leeraar aan die school is benoemd tot leeraar aan de R. H. B. S. te Leeuwarden A. de Weerd, thans leeraar aan de H. B. S. te Hoorn is benoemd tot leeraar aan de R. H. B. S. te Meppel mr P. C. Andreee, leeraar aan de R. H. B. S. te Heerenveen, en aan de H. B. S. te Sneek; is dr C. H. Ketner, te Rotterdam, tjjdeljjk benoemd tot leeraar aan de R. H. B. S. te Den Helder; is benoemd tot leeraar aan de R. H. B. S. te Groningen W. Wals, onderwijzer aan eene O. L, school en leeraar aan de handelsklasse der gemeentelijke H. B. S. aldaar, met mach tiging om tegeljjk het ambt van onderwijzer de O. L. school en leeraar aan de han delsklasse der gemeentelijke H. B. S. te be- kleeden is benoemd tot leeraar aan de R. H. B. S. te Leeuwarden D. A. G. Yastenou, tgdelgk leeraar aan die school, eh zgn tgdelgk tot leeraar aan die R. H. B. S. benoemdW. Suvergn, A. J. Boks, beiden tgdelgk leeraar aan die school en A. J. Fehr Jr., aldaar; is tgdelgk benoemd tot leeraar aan R. H. B. S. te Groningen en te Warffum mr N. Hof stee te Fmsterwolde zgn tgdelgk benoemd tot leeraar aan de R. H. B. S. te Gouda J. A. W. Baart, J. W. F. van Meegeren en J. C. T. Prikken, allen tgdelgk leeraar aan die school, en G. C. A. Valewink te Gouda, met machtiging aan J. W. F. van Meegeren voornoemd, tot gelijk tijdige waarneming van het ambt van leeraar aan de H. B. S. met 3jarige cursus te 's Gra de grootte. De reclame kennen onze lezers. Trouwens Barnum is de reclame. De werkverdeeling is ongeloofeljjk. Wjj hebben gezien hoe het alles ineengezet werd. wjj hebben achter de schermen gekeken, wg hebben het kolossale van het geheel begre pen en wjj kunnen slechts bewonderen. Dat is nu het tooveren van onzen tijd. Van morgen om 5 uur begon het. In een vloek en een zucht was een groote massa materiaal door de stad gevoerd, Hokus poküs en daar stond de eettent, met ruimte voor 600 personen. Potje kook, tafeltje dek u en 40 minuten later ia een ontbgt voor 800 a 900 menschen klaar. Intus8chen is de toovenaar aan de circustent begonnen, die 190 bjj 85 meter is en dus ruim 16000 M2 beslaat. De grjjswitte berg begint te rjjzen. Hooge masten worden opgericht en voor men recht weet wat er gebeurd is, staat daar de reuzentent, vuurproef en water dicht, aan den zwaarsten storm weerstand biedend. Men vindt er zes masten voor het midden ieder 20 meter hoog, 22 hoekmasten van 15 meter en 122 zjjpilaren van 5 meter. En nauweljjks staat de tent of de amphi- theatersgewjjze opgestelde zitplaatsen worden ingericht en de drie circussen, de tooneelen, de renbaan worden gereed gemaakt. Intusschen is ook de menagerietent uit den grond opgerezen. Deze tent vormt den ingang tot de eigen BMOE9HKGM MZ. Bg kon. besluit is bepaald dat de R. H. B. S. met 3jarigen cursus te Zalt-Bommel wordt opgeheven en ii wegens die opheffing, eervol ontslag verleend aan A. van der Ent, als directeur van en leeraar aan, en aan H. Vinckers J.Bz., dr S. ljjke circustent. Ieder, die het circus wil be zoeken, moet de menagerietent passeeren, die trouwens een bezoek zeer waard is. Men ziet er uitstekend verzorgde tjjger- en leeuwenfa milies, een zwarten luipaard, lachende hyena 's, ijsberen, olifanten, dromedarissen, kameelen. lama's, antilopen, herten en andere viervoe tige dieren, naar men ons zeide. Een groote bezienswaardigheid op zich zelf zgn ook de «abnormaliteiten," die in het mid den der menagerietent op een hoog podium «werken," of, zich laten bekjjken. Maar wjj vervallen als ondanks onszelf in den Barnum- stjjl. Want zgn wjj voor het circus niet de Amerikaansche normaaltoeschouwer, gelgk Barnum zich dien gedacht heeft, deze abnor maliteiten geven ons zelfs een onplezierig gevoel, niet ongeljjk aan de gewaarwording die een abnormaal ruwe zee ons geeft. Doch wjj alleen zgn niet alle Hollandsche bezoe kers. Er zgn zeker duizenden onder hen, die nog weken zullen praten over het getatoueerde been van een niet onaardig juffie en ont zettend over een zeer onaardig juffie met een baard, over een meneer met een dikke borst en over een juffrouw die een ongeloofe- ljjken grooten tandenstoker gebruikt, over reuzen, dwergen, tweelingen, enz. enz. Wg laten dezen landgenooten hun verba zing en gaan liever de hippodrom-tent binnen. Het is nu vol en de voorstelling gaat be ginnen. Doch hier ontvalt ook gelgk het zgn tgdelgk aan de R. H. B. S. te Gouda benoemd: tot leerares, mejuffrouw Th. van Aken, te 's Gravenhagetot leeraar J. F. M. Wolft', te RotterdamH. M. H. Smeets, te Arnhem en J. P. Heyligers, leeraar aan eene H. B. S. te 's Gravenhage, met machtiging J. P. HeyligerB voornoemd tot gelijktijdige waarneming van laatstgemelde betrekking. Bg Kon besluit is machtiging verleend aan den Commissaris der Koningin in de provincie Zuidholland tot het bijeenroepen van de Staten der provincie m buitengewone vergadering op 13 September 1901, ten einde dan aan de orde te stellen de verkiezing van een lid van de Eerste Kamer ter voorziening in de vacature, ontstaan door het ontslag vanjhr.mr. J. Röell. NACHTPERMISSIE. Door den minister van oorlog is aan de autoriteiten der landmacht een circulaire ge richt omtrent het verleenen van permissie tot na middernacht. Het is hem gebleken, dat de bepalingen daaromtrent door enkele korpskommandanten dien zin worden opgevat, dat zg de be voegdheid zouden geven om, zg het ook bg groote uitzondering, aan den geheelen troep zoogenaamde nachtpermissie te verleenen. De minister acht hun meening ten deze on juist. Reeds daarom moet hjj het afkeuren dat hier en daar, zg het dan ook bg uitzondering, in algemeenen zin aan alle militaren, onder wie een groot aantal minderjarigen, ongevraagd en bjj gelegenheden, die aanleiding kunnen in deftig Nederlandsch behoort te luiden de pen onze hand. Daar is geen schrgven tegen. Het gaat alles in een razende vaart, geen oogenblik pauze, veel daarentegen te gelijk. Links lachen menschen, nu komt er gelach van rechts, ginds kjjkt men in angstige span ning naar een waaghalzentoer, elders verbaast men zich over rgd-, spring- en turnsters die ook rgd-, spring- en turn-sterren blgken te zgn. Nu hier olifanten, dan daar paarden, ginds clows en clowinnen (clowneBsen, clow- ne's Een man rolt in een kogel langs een spiraal trap naar boven, een tweede ment een zwgnen-equipage, een derde rgdt te varken, bier spelen honden kikkebal, ginds loopen monsters rond, een meneer fietst langs een staanden ladder, een juffrouw draait los aan haar voeten om een zweefrek. Er ispaarden- kunst, misschien niet in verhouding tot het andere, doch ook zeer interessant, er is Maar wg zgn geen Amerikanen. Wg kunnen ons geld niet uitkgken. Wg kunnen zelf niet verslag geven van het mooiste ten bate van onze lezers. Ons hoofd loopt omhet zgn 10 Carré's, twintig Schumann's, 30 BlanuBBen, het is de essence van 100 paardenspellen geconcentreerd in 2 uur. (Slot volgt.)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1901 | | pagina 1