MIDDELBURGSCHE COURANT.
BUITENLAND
N°. 104.
144e Jaargang.
1901.
Maandag
15 Juli
let alle krachten!
Deze courant verschijnt d a g e I ij k s, mot uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, por kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p,p,, f 2,-
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
THERMOMETER ES TBKWACHTIKG.
13 Juli8 u. vm. 70 gr., 12 u. 72 gr., av. 4 u. 68 gr. F. —Verwacht: zwakke wind,
lie at bewolkte lucht, droog, warm weer.
Adveftentioü20 cent per regel. Geboorte», dood" en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel.
Groote letters naar do plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van adverfcentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend-,
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemee.1» JtdwerienHeoBaresM
Am RH LA MAR Asa., $J. Vnorburgltal 366, Amsterdam»
Bij dese courant, behoort een Bijvoegsel.
Het was een goede gedachte van eenige
liberale kiezers voor den gemeenteraad te
Middelburg om tegen de a. verkiezingen
eene openbare vergadering te beleggen ter
bespreking van eandidaten.
Voor 21 Juni heerschte nog eenige ver
warring; en men liep gevaar dat daardoor
eene overwinning aan de anti-liberalen
gemakkelijk werd gemaakt.
De belangstelling, die dan ook op den
avond van genoemden Vrijdag bleek op de
bovenzaal der sociëteit De Vergenoeging,
bewees hoe men het streven der kiezers,
die het initiatief hadden genomen, waar
deerde.
Een tachtigtal personen waren opgekomen
En dat wil in de laatste jaren wat
zeggen in onze stad bij zulk een gelegenheid.
Jammer, dat niet vroeger het initiatief
tot zulk eene bijeenkomst genomen was.
Maar daarvan mogen wij hun, die de op
roeping deden voor de samenkomst op 21
Juni, zeker geen verwijt maken.
Het liet zich aanzien dat kalm en wel
door candidaat-stellingen voldoende leiding
gegeven zon worden aan de liberalenmaar
toen er van verwarring bleek, van verschil
van inzichten omtrent personen, toen werd
het noodzakelijk, zij het ook spade, overleg
te plegen met velen.
En zoo geschiedde het dat er eerst op
het laatste oogenblik tot eene openbare
meeting werd besloten.
Dat die bijeenkomst werd gehouden, waar-
deeren wijmaar in den loop, dien zij
heeft genomen, en de besluiten, daar ge
vallen, konden wij ons minder verheugen.
In de eerste plaats misten wij bij de be
raadslagingen elke bespreking van voor de
Principieel is er niets behandeld.
Hoe men dacht b. v. over de houding
van onze raadsleden tegenover ons open
baar onderwijs welke gevoelens de aanwe
zigen koesterden ten opzichte der school-
geldhefflng op school Jzie, wij vernamen
daaromtrent niets.
Het was of men van die gewichtige
vraagstukken nooit iets had gehoord.
En zoo zijn er meer belangrijke kwesties,
o. a. die betreffende kindervoeding op de
scholen, welke het welzijn van het algemeen
raken maar die niet werden aangeroerd)
evenmin als de houding, door de aftredende
raadsleden daartegenover aangenomen.
Trouwens in die richting, in dien zin
werd ook van de bestuurstafel geen vin
gerwijzing gegeven.
Het debat bleef zeer laag bij den grond
en men verdiepte zicb blijkbaar meer in
personen dan in zaken.
En daarbij werd men zelfs onbillijk
tegenover den aftredenden heer De Waal,
die, al moge hij niet voldaan hebben
aan de verwachting van hen, die hein
indertijd in den raad brachten, misset
m ier de schuld van dezen, die destijds hem
te veel verheerlijkten, dan van hem zeiven
toch de eenige is geweest die zich ver
zet heeft tegen de heffing van 50
op genoemde schooleene heffing welke
nu gewijzigd moet worden.
Het doet ons leed, dat men dit over het
hoofd heeft gezienen, te veel geleid door
persoonlijke kwesties een natuurlijk ge
volg van hetdoor ons gelaakte feit dat
men meer over personen dan over princi-
pieele kwesties heeft gesproken onbil
lijk is geworden tegenover genoemd raadslid.
De heer De Waal moge alles behalve
een buitengewoon lid van den raad zijn,
in dat college niet vaak of niet klemmend
gesproken hebben, dit heeft hij met meer
dan éen ander lid gemeen. En bij het uit
brengen van zijn stem, b. v. in zaken van
onderwijs en andere maatschappelijke aan
gelegenheden, stemde hij steeds in beslist
vrijzinnigen geest.
Maar er zijn op die bijeenkomst ook
taktische fouten begaan.
In het idee van den heer Hioolén om
den heer Van de Ree van het derde naar
het tweede distriet over te brengen en dan
in het eerstgenoemde de eandidaten der
werkmanspartij over te nemen, lag veel
>eds.
Maar er was een bezwaar, n.l. dat er
dan nog meer verwarring zou ontstaan
zijn, gevolg van het late tijdstip, waarop
de bijeenkomst plaats had. Vele voorstan
ders van den heer Gratama, vooral zij die
op een candidaten-formulier ten zijne
behoeve reeds hadden geteekend, zouden
diens candidatuur niet hebben ingetrokken.
En dan waren er in het tweede district
drie liberale eandidaten geweest, wat zijne
bedenkelijke zijden had gehad.
Maar toen ten slotte voor het derde
district de heer Hioolen met een stem meer
boven den heer Wibaut was gekozen,
hadden wij het beter gevonden zoo eerst-
oemde zijn candidatuur ten behoeve
van laatstgenoemde had ingetrokken of
de beslissing had aangehouden om daar
door den leiders der vergadering gelegenheid
te geven in overleg te treden met het bestuur
der afdeeling Middelburg van de SD. A. P.
Men had dan moeten trachten tot een
vergelijk te komen. En ware het dan ge
lukt gezamenlijk de heeren H. P. van
de Ree en F. M. Wibaut te candideeren,
zoodat de arbeiders-kiezers en de liberalen
zich op beiden hadden vereenigd, dan ware
men veel verder gekomen.
Trouwens, wij zijn overtuigd dat ook nu
reeds tal van liberalen op den heer Wibaut
hebben gestemd.
Mocht de Arbeiderspartij voor dit over
leg niet te vinden zijn geweest, dan had
men nog den heer Hioolen candidaat kun
nen stellen.
Wij betreuren het in elk geval dat een
man als de heer Wibaut nog steeds niet
tot lid van den raad gekozen en ditmaal
niet in herstemming gekomen is.
Hem gunnen wij gaarne een zetel in den
raad; en zijn partij heeft daarop evenveel
recht als de anti-revolutionnairen en
katholieken.
Van de laatsten gesprokenhet is toch
altijd nog zonderling dat dezen zei ven niet
een hunner aanwijzen als de door hen ge-
wenschte persoon voor raadslid.
Daarmee kunnen dan de liberalen reke
ning houden, wanneer er eventueel nog
een vacature mocht ontstaan.
En het zou gewenseht zijn dat hunner
zijds dan aan dat verlangen werd te ge-
moet gekomen, wanneer de aangewezene
slechts eenigszins aan de eischen van ge
schiktheid voldeed. De katholieken zullen
in dat geval dan zeker niet zoo teleurge
steld worden als hunne geloofsgenooten in
Vlissingen bij de jongste raadsverkiezingen
door hunne tegenwoordige bondgenooten,
de anti-revolutionnairen. Dezen lieten hun
candidaat, den heer L. C. Donsen, voor
zitter van den R. K. Volksbond, in den
steek, wat groote verontwaardiging wekte.
De liberalen daar hielden zich ditmaal
buitengewoon flink en behaalden dan ook
een groote overwinning.
Trouwens, zij hebben zich bij raadsver
kiezingen vaak practisch getoondo.a. toen
zij in den gemeenteraad brachten den
werkmans-candidaat Geelhoedwat meer
en meer een uitmuntende keuze is gebleken.
Tot heden hebben wij ons in dien localen
verkiezingsstrijd niet gemengdook niet
te Middelburg. Juist omdat bij eerste stem
ming de personenkwestie sterk domineerde,
hebben wij er ons buiten gehoudeneen
strijd, waarbij van beginselen zoo weinig
sprake was, lokte ons niet aan een zuivere
personenstrijd verbittert reeds van zelf zoo
zeer dat wij niet gaarne, door ons daarin
te mengen, nog meer olie in het vuur
wilden brengen.
Thans staan wij echter voor een anderen
toestander moeten nu in de districten
i en III herstemmingen plaats hebbende
personen geraken voor een groot deel op
den achtergrondeen hoofdbeginsellibe
raal, vrijzinnig tegenover clericaal, doet
zich thans allereerst en uitsluitend gelden.
En het vrijzinnige Middelburg moet vooral
nu Dinsdag a. alle krachten inspannen
om zijn goeden naam in deze te handhaven.
Dat bij de Kamer- en Statenverkiezingen
de steden overheerseht worden door de
meerderheid van het platteland het is nu
eenmaal niet anders. Dit kan slechts na
eenigen tijd, door hard te strijden, zooals
tot nu toe, door eene wijziging van de
thans bestaande absurde kiesrechtregeling,
verbeteren.
Maar in onzen eigen kring dienen wij te
waken dat de aanhangers van dr Kuyper
niet de overhand verkrijgen.
Tot heden telt de raad 12 liberalen, onder
wie wij den heer jhr mr E. P. Schorer
rekenen, en 5 anti-revolutionnairen.
Wanneer nu in de districten I en III de
clericalen een zetel, dus twee in het geheel,
winnen, dan wordt de verhouding 10 libe
ralen en 7 anti-revolutionnairen.
Dit dient met alle macht te worden belet.
Is eenmaal de verhouding aldus, dan
wordt allicht de toestand nog slechteren
dreigt er zelfs dan reeds eenig gevaar. Bij
sommige vraagstukken zijn in onderdeelen
de vrijzinnigen het niet altijd eensin
zulke gevallen maar vooral bij afwezigheid
heeft dan de vrij groote minderheid, die
ontzachlijk veel gewicht in de schaal legt,
allicht de beslissing in handen.
Men verlieze dit niet uit het oog.
Bij tal van vraagstukken wordt dit be
denkelijk.
Wat kan er dan worden van ons open
baar onderwijswat van ons schutterij
muziekkorpswat vai' onze Zondagen en
het verkeer op zulke dagenwat van zoo
vele andere kwesties, nauw betrokken bij
het standpunt dat een stad als Middelburg
tegenover het vreemdelingenverkeer moet
innemen
Met ernst dringen wij dus bij de vrijzin
nige kiezers in de districten I en III aan
om dit alles niet uit het oog te verliezen
en voor de heeren P. Dumon Tak en H.
P. van de Ree zich in te spannen.
In district I telle men den strijd niet licht
en den tegencandidaat nog minder.
Bij zijne partijgenooten is hij een gewild
man, en niet zonder reden.
Dat maakt hem echter voor de onzen
bepaald onmogelijk; naar zijne beginselen
willen wij Middelburg liefst niet bestuurd
zien.
Men stemme dus als éen man op den heer
P. DUMON TAK.
In het Ille district zal het moeite kos
ten het aftredende lid, den heer H. P.
van de Ree, te behouden.
Toch hebben wij goeden moed.
Bij eerste stemming bleek reeds dat er
onder de voorstanders van den heer W.
A. de Rijcke waren, niet gezind een
geacht ingezetene, een Middelburger van
ouder tot ouder, die reeds zitting heeft, te
doen vallen.
„Baas Van de Ree", zooals hij nog steeds
met eere genoemd wordt, deed zich dan
ook in den raad kennen als een practisch
man, als iemand die Middelburg door en
door kent en de toestanden in ons midden
uit ervaring kan beoordeelen.
Zij, die de leiding van deze verkiezing op
zich namen, zullen wel niet nalaten door
woord en door daad, door opwekking van
de kiezers te helpen bevorderen dat als
raadslid wordt herkozen de heer
H. P. VAN DE REE,
Toch bleef de opbrengst over de eerste zes
maanden van 1.901hoewel ongeveer 40,000
meer dan in betzelfde tjjdperk van 1900, nog
ruim 6 ton beneden de raming voor de helft
in dit jaar.
Tot de goede uitkomst van de afgeloopen
maand hebben vooral medegewerkt de directe
belastigen, die te zamen 8 ton meer hebben
opgebracht dan in de correspondeerende maand
van 1900. De grondbelasting en de bedrpfsr
belasting toonden ieder een avans aan van
omstreeks 250.000, het personeel zelfs van
meer dan 3*/4 ton.
Voorts valt stpging te constateeren bp., de
rechten op den invoer met 19.000de
zegelrechten met 50.000.de domeinen
met/120.000.—de posterpen met 100.000.—
en de telegraaf met 20.000. -
Daartegenover staat de daling bp de vol
gende rubrieken mijnrechten 9000.—, ac
cijnzen 70.000,(waarvan suiker ongeveer
20.000.— en gedistilleerd 50.000.—), re-
;istratierechten 16.000.en loodsgelden
5000.doch de belangrijkste teruggang
viel alweder waar te nemen bij de successie
rechten, die meer dan 4 ton minder opbrach
ten dan in Juni 1900.
Uit bovenstaande bijzonderheden blijkt, zegt
de Nieuwe Crt., dat in de afgeloopen maand
zicb ongeveer dezelfde verschijnselen hebben
voorgedaan als waarop wjj reeds bjj vorige
maanden van dit jaar hebben gewezen.
Middelburg 13 Juli.
den vjjand in zjjn verzet aanmoedigt Voorts
achtte Harcourt het beneden de waardigheid
van een Engelsch minister, om tot het leger
te zeggen dat het te veel menscheljjkheid
betoond had tegenover den vjjand.
De naderende crisis in Duitsehland. De
productie van het Duitsche cokessyndicaat is
met ruim 30 verminderd. In 't eerste
halfjaar van 1901 werd 3 minder cokes
geproduceerd en toch vonden slechte 3.614.721
van de 4.754.615 ton afzet.
De directie der Duitsche Rjjksbank is voor
nemens het disconto te verhoogen. Er wordt
geld gevraagd en het terugvloeien van
geld op de banken vermindert.
De goudopbrengst in de mjjnen van
Johannesburg is in Juni gestegen tot 19,779
oneen tegen 7,478 in Mei.
De officieele statistiek der pest in Zuid-
Afriba voor de burgerljjke bevolking geeft tot
op 6 Juli760 gevallen, waaronder 192 Euro
peanen: 361 overledenen, waaronder 65 Euro-
Gevechten in Indië. Een telegram uit
Simla meldt dat eene afdeeling van het 45a
Shiks den 10 Juli, nabij den post van Yan-
tola, is aangevallen door Mahmopds. Twee
cipayers zijn gedood en andere erg gekwetst.
Twee geweren, een bajonet en veel amunitie
werden buitgemaakt door de Mabmouds. Een
korps van 80 tirailleurs is hun achternaga-
ÜIT STAD ER PROVINCIE.
Met ingang van 16 Juli zal de diensttijd
op werkdagen van het Rijkstelephoonkanfcoor
te Westdorpe als volgt worden geregeld
van 8.30 tot 11.30 uur voormiddags en Van
1.30 tot 3.30 en 5 tot 6 uren namiddags (Green-
wichtijd).
Deze week heeft te Serooskerke in
een arbeiderswoning een inbraak plaats ge
had, waaromtrent men ons de volgende bij
zonderheden meldt
De dader heeft met een pook het kabinet
opengebroken en al de goederen, kleedingstuk-
ken, goud en zilver, er uitgehaald, blijkbaar
om geld te vinden. Dit was echter zoo goed
weggeborgen, dat hjj het niet bereiken kon.
De inbreker schijnt zich in de gang ge
schoren te hebben en een trommellje met be
schuitjes geleegd te hebben, terwjjl ook de
suiker door hem niet is vergeten.
Bljjkbaar is hier dezelfde deugniet aan het
werk geweest, die ook op andere plaatsen in
"Walcheren en Beveland zjjn slag heeft willen
slaan.
Het publiek noemt eenparig éen naam.
Gedurende de laatste weken worden in
visschersvaartuigen belangrijke hoeveelheden
mosselen uit de Zuiderzee verzonden naar
Bruinisse, Ierseke. Tholen en Philippine. De
gezamenlijke aanvoer bedraagt soms 2000 ton,
die tjjdelijk op de mosseiperceelen in de Schelde
worden gestort om daarna weder opgevischt
en naar Brussel, Antwerpen en MeGhelen te
worden verzonden.
Daar de qualiteit dezer mosselen verre be
neden de echte Zeeuwsche is, laat het aich
begrjjpen dat de prjjs daarvan gedrukt is. De
Zuiderzeesche worden soms beneden 1.40
per ton aangeboden.
Het vervoer zou echter, volgens de'Iers
Ihoolsche Crt, weldra gestaakt moeten worden
wegens de zomerhitte.
Bjj den landbouwer J. S. te Z a a m s 1 a g
is een varken gestolen. De dader is nog niet
gesnapt.
In een weide onder Driewegen ir
Zeeuwsch Vlaanderen is een maaier, tenge
volge van een zonnesteek, overleden.
De Keizerin-weduwe van China heeft alle
jonge Chineezen, die in het buitenland ver
blijf houden en daar bewijzen van bekwaam
heid gegeven hebben, door tusschenkomst van
de gezanten naar China laten terugroepen om
hun ambtenaarsplaatsen te geven.
Uit Seoul wordt geseind dat de Chinee-
sche troepen terugtrekken, waardoor de Kore-
aansche grens niet meer bedreigd wordt,
Europeesche beschaving in China. Het
plan bestaat in Tien-Tsin om electrische ver
lichting en een electrische tram aan te leggen.
Over de Pei-Ho wordt een brug geslagen.
RIJKSMIDDELEN.
De opbrengst der rijksmiddelen over de
maand Juni ia, vergeleken bp die van bet
vorig jaar, zeer gunstig te noemen, waardoor
de minder goede resultaten der maanden Maart
en April worden geneutraliseerd. Bedroeg het
totaal-generaal in de maand Juni van verleden
jaar 12.191.188,29, de maand Juni van dit
jaar steeg tot 12.849.226,866, alzoo een ver-
meerdering van meer dan 650,000.
Beknopte Mededeelingen.
De afgevaardigde Seru is benoemd tot
minister van onderwjjs en justitie in Argen
tinië.
De minster van landbouw, Mejia beeft ont-
ag genomen.
Sagasta doet pogingen om Canalejas de
portefeuille van binnenlandsche zaken te doen
aannemen. Canalejas weigerde beslist.
Verscheidene afgevaardigden hebben
motie aangenomen om aan de Kamer te ver
zoeken onmiddellijk over te gaan tot de ver
kiezing van een voorzitter.
William Harcourt heeft nog eens een
rede over den oorlog gehouden. De regeering
beklaagt zich, zeide hp, over het gemis van
een behoorljjke oppositie, maar ternauwernood
doen wp den mond open of zjj roept; «Zwpg
toch, ongelukkige, ziet gjj dan niet dat gp
KORTE OORLOGSBERICHTEN.
Volgens de Speakereen liberaal blad, heb
ben de overheden uit de correspondentie tus-
schen Botha en Roberts, over het platbranden
der hoeven, een deel van Botha's brief weg
gelaten, daar waar hp zegt
sik verlang Uwe Excellentie de verzekering
te geven dat, wat gp ook tegen onze vrouwen
en kinderen moget uitvoeren, gp ons niet
beletten zult tot het einde te strijden voor
onze onafhankelijkheid."
Uit Pretoria seinde Kitchener Yrpdag,
dat een post Zuid-Afrikaansche politie te
Houtkop, noordwestelijk van Dreeningen, Don
derdag is aangevallen. De Boeren slaagden
er in een ouden zevenponder machtig te wor
den. De aanvallers werden teruggeslagen. De
Engelschen hadden drie dooden en zeven ge
kwetsten.
- In het Lagerhuis heeft M. Brodrick een
telegram gelezen van Kitchener, verklarend
dat een luitenant en 7 man beweren, de
Boeren geweerschoten te hebben zien lossen
op gewonden in den slag te Vlakfontein.
Men neemt verdere getuigenissen onder
:d af.
Het telegra m uit Zeerust, dat melding
maakt van lord Methuen's verrichtingen op
den 3en dezer, vermeldt nog dat de gemeen
schap per post en telegraaf nog altjjd verbro
ken is. De nieuwe magistraat heeft zjjn ambt
aanvaard, maar het district is nog zeer on
rustig en verschelden colonnes trekken in den
omtrek rond.
VolgenB een telegram aan de Express
uit Lorenzo-Marques, heeft eene groote Boe-
renmacht den spoorweg bp Belvast overschre
den daarop had een ernstig gevecht plaats
tusschen Machadodorp en Ljjdenburg, waarbp
de Boeren 50 dooden en tal van gewonden
zouden hebben. Waar dit bericht aan geen
ander blad werd gemeld, komt ons de waar
heid ervan twijfelachtig voor.
Het dorp Campbell, in Griqualand-West,
ia door de Boeren onder Conroy aangevallen.
Volgens den Engelschen berichtgever leed de
bezetting geen verlies, en trokken de Boeren
's nachts weer af.
Dat zal wel
De ambteipke verliezenlpst noemt ge
vechten op 5 en 7 Juli bp KlerkBdorp, waarbp
twee Engelsche officieren en zes man gewond
werden. Daily Mail vermoedt dat, De la Rey
de Boeren aanvoerde.
DE GRUWELEN TE VLAKFONTEIN.
Ook in Engeland is men nog niet zoo vaat
overtuigd van de waarheid der zoogenaamde
Boerengruwelen. De Times zegt dat ze, zoo
lang het onderzoek nog aan den gang is, niet
als bewezen aangenomen mogen worden, maar
al waren ze ook bewezen, dan moet men toch
niet vergeten, dat, volgens alle getuigenissen
van bevoegden, de houding der Boeren in