IUIDDELBURGSCHE 101 KAM
Woensdag
26 Juni.
Voor de derde maal
Mr J 6. van Deinse.
Verschillende Berichten.
fi°. 148.
I44e Jaargang.
1901.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen,
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor a.ie plaatsen in Nederland franco p.p., 2.-
Afaonderijjke nummers kosten 5 cent.
THERMOMETER EN VERWACHTING.
25 Juni8 n. vro, 63 gr., 12 n. 70 gr,, av. 4 u. 71 gr. F.- Verwacht: zwakke tot matige N.
wind, opklarend weder, geringe toename in temperatuur.
Advertentiea20 cent por regel. Geboorte-, dood- en alle andere familiebanekfcen e.ö
Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel
Groote letters naar de plaats, die zij innemen..
Tot de plaatsing van advertenties en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend*-
Handel, Ngverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algeraessa Adwes?f«fflll«°BnLejea«
A. RE 3LA MAR A>u., N.S. Voorburgwal AitutterdiuR.
zal in het district Hontenisse een
zelfde schouwspel te zien worden gegeven.
Nadat in Juni 1891 de strijd werd ge
streden tussehen een katholiek en een anti-
revolutionnair, den heer rar F. J. T. M.
Walter en jhr mr J. J. Pompe van
Meeröervoort, die respectievelijk bij eerste
stemming 1361 en 939, en bij herstemming
1576 en 1175 stemmen verkregen, kwam
er in 1894 eene eigenaardige kentering.
Toen trad evenals in 1888, toen de
heer Vogelvanger van vrijzinnige zijde was
gesteld maar slechts 353 stemmen verwierf
een liberaal in het strijdperkde heer mr
J. G. van Deinse. Hij kreeg in dat jaar
bij eerste stemming 653, mr Walter 1196
en de heer C. J. Huvers, anti-revolution-
nair candidaat, 609 stemmen.
Bij herstemming overwon de heer Van
Deinse met 1551 stemmen. Op den lieer
Walter waren er 1376 uitgebracht.
In 1897 kwam de aftredende heer Van
Deinse, de man, die op zoo uitstekende
wijze zijn mandaat vervulde, weer in her
stemming met den heer Walter en destijds
viel ook jhr J. J. Pompe van Meerdervoort,
voor wien de heer Huvers als candidaat de
plaats moest ruimen, af.
Bij eerste stemming, 15 Juni van dat
jaar, wareu uitgebracht op mr Walter 2265,
op mr Van Deinse 1530 en op mr Pompe
van Meerdervoort 1421 stemmen.
Bij herstemming, op 24 Juni d. a. v., werd
mr Van Deinse herkozen met 2698 stemmen
tegen 2424 op mr Walter.
Ook toen dus weer zegevierde de liberale
candidaat en viel, evenals in 1894, de anti-
revolutionnair af. bij eerste stemming.
Dit laatste is nu ook dit jaar op 1.4 Juni
De heer Fruytier behaalde 1689, de heer
Van Dein9e 1566 eu de heer mr Th. Heems
kerk 1523 stemmen.
De verhouding tussehen de stemmencijfers
is thans voor den heer Van Deinse lang
niet zoo ongunstig als 10 April 1894 en
15 Juni 1897.
De kansen staan dqs zeer goed.
Het zou ook te betreuren zijn wanneer
een man moest vallen van zulke gc
beginselen als hij isiemand die
den katholieken kring, waarin hij leeft,
ten hoogste wordt gerespecteerd en ge
waardeerd een lid van de Tweede kamer
dat zich altijd beijverde om, waar het de
volksbelangen betreft, in goede richting te
stemmen en, waar het de belangen van
Zeeland geldt, steeds daarvoor pleit en aan
de bevordering ervan meehelpt.
Maar zijne voorstanders mogen toch niet
in gerustheid ter neer zitten. Er moet
gewerkt worden, zonder ophouden; en dat
geschiedt ook met alle kracht.
Gelukkig teeken
Men staat dan ook steeds bloot aan
eventueele verrassingen.
De geschiedenis der laatste jaren heeft
wel geleerd dat de Protestantsche kiezers
niet zoo gemakkelijk op een katholiek
overgaan doch waakzaamheid en stemmen
ia plicht.
Lettende op die ervaring, kennende den
tegenzin, die er bij de Protestantsche Zuid-
Bevelandsche boeren bestaat om hun stem
uit te brengen op een Roomsch-Katholiek
candidaat, zal ieder, die slechts even van
een en ander op de hoogte is en het karak
ter van genoemde mede-bewoners van Zee
land kent, de onmogelijkheid inzien om hen
te bewegen tegen eene herkiezing van mr J.
G. van Deinse zich te verzetten.
En toch willen de leiders der Kuyperi-
aansche partij dit beproeven.
Zij spannen daartoe alle krachten in
ijveriger dan ooit treden zij op om die
kiezers te bekeeren of te dwingen.
Zij weten dat het heel wat moeite zal
kosten om daarin te slagen
Zal dit wel ooit gelukken?
Wij betwijfelen het ten sterkste.
En wij gelooven dat die leiders zeiven
het onmogelijke van hun pogen wel inzien
maar tegenover hunne katholieke bondge-
nooten niet anders kunnen dan pveeken
voor eene slechte, voor een verloren zaak.
Eene slechte zaak
Want dit is, naar onze meening, vooral
uit partij-oogpunt gezien, voor de anti-
revolutionnaire kiezers zeiven het stemmen
op den katholieken candidaat.
In de gegeven omstandigheden is dit
tegen het belang hunner eigen partij.
Zooals nu, na de eerste stemming, de
partijen in de Tweede kamer tegenover
elkaar zullen staan, kunnen anti-revolution-
nairen en katholieken elk over evenveel,
23, stemmen beschikken.
Wie zal den toon aangeven wanneer het
aankomt op het verdeelen van den buit?
Wie zal daarbij het meeste gezag uit
oefenen
Dat hangt geheel af van den uitslag der
herstemmingen, waarbij echter de katholie
ken de gunstigste kans hebben.
Elke keuze van een Roomsch katholiek
verzwakt den invloed der anti-vevolution-
nairen.
Het is dus, meenen wij, wel degelijk in
het belang van de anti-revolutionnaire fractie
in de Tweede kamer dat de macht der
bondgenooten niet versterkt wordt.
En dientengevolge is het voor hen zaak
dat niet de tegenstander van den heer Van
Deinse maar hij zelf worde gekozen
hij de liberaal, wiens partij op dit oogen-
blik het zwakst staat voor het nieuwe
vierjarig tijdperk.
Uit algemeen oogpunt bezien, laat het
ons koud wie der bondgenooten in dat
tijdperk het meeste macht zal uitoefenen.
Wij hebben alleen willen wijzen op het
standpunt, dat een anti-revolutionnair in
het district Hontenisse, uit zuiver practiseh
belang van zijn eigen partij, dient in te
nemen.
Waar zijn eigen leiders hem op een
dwaalspoor brengen, meenden wij ons ge
rechtigd hem voor dit gezichtspunt de oogen
te openen.
Men moge beweren dat het niet aan ons
is onze tegenstanders voor te lichten; dat
zij van ons allerminst raad behoevendit
moge in de meeste gevallen waar zijn
er is thans een gewichtige factor die ons
het recht geeft in hunne zaak mee te
De leeken zullen zich verstandiger toonen
en practischer dan hun leiders, en, trots
dier beginselloos ijveren en preeken, liever
dan een katholiek to stemmen, die ten
slotte met de zijnen aan hun eigen partij
in de Tweede Kamer de wet zal voor
schrijven, hun stem uitbrengen op den
liberalen, aftredenden hoer
•>En aan het eind bljjve herinnerd de
Heere heeft ook de stembus in Zijn hand.
Alles geschiedt naar Zgn eeuwigen raad en
wil. Hem dan ook voor alles de eere."
Aldus het anti-revolutionnaire blad in onze
provincie.
En mlddelerwyl wringt het zich in allerlei
bochten om Rome in het gevlei te komen en
de aartsvijanden van het Calvinisme, dat de
Katholieken steeds gevreesd heeft, een dienst
te bewijzen.
Het is om wee te worden-van zulk eene
Onze lezers weten dat bij de voordracht
van den heef Van Asck van Wijck te
Krumingen, van anti-revolutionnaire zijde
gehouden om te pleiten voor den katholieken
candidaat, de gelegenheid tot debat werd
Zoo vreezen de leiders elke gedachten-
wisseling, elke bestrijding van hun stand
punt.
Zelfs eigen paxtijgenooten wordt aldus
in het openbaar geen gelegenheid gege
om hunne bezwaren te uiten tegen het
pleidooi, dat men voor hen houdt.
Dat geeft ons, meenen wij, ten volle het
recht, om de kwestie ook van hun stand
punt te beschouwen.
Middelburg 25 Juni.
SPOTTERNIJ.
Die huivering om debat te veroovlooven
bij sommige voordrachten laten zij dit
schroomvallig toe duidt ook op zwak
heid der pleitbezorgers.
Hoe kunnen zij ook anders dan zwak
zich gevoelen!
Het «merendeel van hun partijgenooten
wil niet meedoen aan hun spel en blijft
zieh verzetten.
Maar anders handelen kunnen die leiders
op hun beurt weer niet.
Zij begrijpen dat zij, met het oog op
herstemmingen in andere districten, waar
zij de hulp der Katholieken noodig hebben,
zich niet onbetuigd mogen laten om alle
krachten in te spannen teneinde wederkee-
rig dezen in het district Hontenisse te helpen.
Al moeten zij ook spreken tegen hun
gemoed, de nood is hun thans opgelegd.
Dat is de consequentie, het fatale gevolg
van het onzedelijk spel dat zij met Rome
hebben gespeeld.
Het is het noodlot dat op hen rust en
zieh thans aan hen wreekt.
Elke oppositie in eigen boezem vreezen
zij nu met groote vreeze; zij maakt hun
positie moeilijk en onhoudbaar.
En dan nog het vooruitzicht te hebben
van te zullen verliezen
Want verloren spel spelen zij.
Daarvan zijn wij vast overtuigd.
Zou het niet beter zgn een hooger wezen,
dat men zegt te vereeren. te laten buiten de
verkiezingen, met het daaraan verbonden ge
knoei en gedraai
KORTE MEDEREELINGEN
VERGADERINGEN.
De Kon. vereeniging van gep. onderoff. en min'
deren van het Nederl. leger vergaderde Maandag
in het Vondelspark-paviljoen te Amsterdam, on
der voorzitterschap van den heer L. Zeiler.
Telegrammen van hulde werden gezonden
aan Hare Majesteiten de Koninginnen.
Uit het jaarverslag van den secretaris bleek
dat de vereeniging bestaat uit 19 afdeelingen
14 correspondentschappen, 120 z.g. verspreide
leden en 512 gewone leden, waarvan 211 een
bgslag op hun pensioen ontvingen. Het getal
beschermheeren en vrouwen bedraagt 109, dat
der burgerdonateurs en donatrices 2691.
De inkomsten der afdeelingen daalden ook
het bedrag der schenkingen, met dit gevolg,
dat wegens den achteruitgang der vereeniging
een beroep wordt gedaan op aller steun. On
der de ontvangsten komt voor de schenking
van een legaat van wjjlen dr F. S. Hermus,
groot ƒ150.000. Aan bijdragen werd ontvangen
10.488.34, aan contributie f 488. Uitgekeerd
werd aan leden e» weduwen 21.116. De
totaal ontvangsten bedroegen ƒ72.375, de uit
gaven 72.650.61. Het nadeelig saldo van
het vorig jaar bedraagt alzoo 340.37.
In de Zaterdag door de Zuiderzee Ver
eeniging gehouden algemeene vergadering her
innerde de voorzitter, de heer W. F. Leemans,
aan de verliezen, door het algemeen bestuur
geleden door het overigden van de heeren
J. M. Telders, W. A. Bergsma en H. C. van
der Houven van Oordt en aan het heugelgk
feit der indiening van het wetsontwerp tot
gedeeltelijke afsluiting en droogmaking der
Zuiderzee.
De waarnemende secretaris, jhr mr J. F.
Backer, herinnerde wat in het afgeloopen jaar
was gedaan, waaronder vooral moet genoemd
worden het rapport van mr G. Vissering over
do economische beteekenis van het plan.
Het ledental daalde tot 317.
De financiën zjjn gunstig.
UIT STAD EN PROVINCIE.
Tot ons leedwezen zal het ons niet
mogelgk zjjn ons plan te volvoeren om Don
derdagavond, evenals bjj de eerste stemming,
den uitslag der herstemmingen voor leden der
Tweede kamer bekend te maken in de kegel
baan der sociëteit De Vergenoeging alhier,
daar dat lokaal diep avond bezet is
Afgaande op het succes, Vrgdag 14 Juni
daarmee verkregen, houden wij ons overtuigd
dat die tjjding velen zal teleurstellen j maar
aan het onmogelijke is niemand gehouden.
Aan ons bureau wordt de uitslag natuurljjk
wel, zooals gewoonlijk, gepubliceerd.
Donderdag den 18 Juli houdt de afdee-
ling ^Zeeland" van de vereeniging Het Neder-
landsch Paardenstamboek in het Hotel du Commerce
alhier eene algemeene vergadering, onmid
dellijk gevolgd door eene voordracht over het
paard, te houden door den heer J. Z. Risch,
rijks-veearts te Goes.
Zoowel de vergadering als de voordracht
zijn voor alle belangstellenden in de paarden-
fokkerjjk toegankelijk.
Heden morgen werd het lijk van den heer
L. Blumenfeld, den directeur van het circus
van dien naam, dat, zooals bekend, op het
Molenwater alhier staat, naar het station
gebracht om vandaar naar Flensburg, in Slees-
wijk Holstein, te worden vervoerd, waar het
zal worden bjjgezet.
De kleine muziekkapel van het circus speelde
op het perron van het station een Andante
Czernyterwjjl de overige leden van het
zelsehap en belangstellenden uit onze
de baar volgden.
Verschillende kransen dekten deze, o. a. van
de kinderen van den overledene, de artisten
aan het circus verbonden, de muzikanten, het
stalpersoneel enz.
Te Rammekens is aangespoeld het
lijk van eene vrouw, zonder hoofd en zonder
armen.
Het is afkomstig van het op de reede van
Vlissingen indertijd verongelukte stoomschip
Tag.
De officier-machinist 2e kl. S. Bakker,
wordt met 1 Augustus a. s. gedetacheerd bjj
de fabriek van de Kon. Maatschappij de Schelde
te Vlissingen.
ONDERWIJS.
Te Schiedam is Maandag, op 47jarigen
leeftijd, overleden de heer dr.B. H. Steriuga
Kuijper, sedert 1897 conrector aan het gym
nasium aldaar.
Voor dien was de heer Kujjper geruimen
tjjd leeraar aan het gymnasium te M i d-
d e 1 b u r g.
Op de voordracht ter benoeming van een
onderwijzeres aan school B te Schiedam is
als nommer drie geplaatst mej. J. Snellen te
Vlissingen.
Maandagmiddag had in het Groot Audi
torium van de Utrechtsche Universiteit, in
tegenwoordigheid van een uitgelezen publiek,
waaronder tal van autoriteiten werden opge
merkt, de plechtige promotie plaats van den
burgemeester van Utrecht, den heer B. Reiger,
tot doctor honor is causa in de Staats w eten -
De St. Cl, van heden bevat i
statuten van de naamlooze vennootschap Zee
land, tot exploitie van christelijke nieuws
bladen in Zeeland te Goes.
BMOEffllN GEN
Bjj kon. besluit:
is mevrouw H. W. F, van Hasselt, weduwe
van J. H. W. Veenhoven te Vlieland, benoemd
tot schoolopziener in het arr. Texel;
is benoemd tot lid van de Centrale com
missie voor de statistiek de generaal-majoor
J. T. T. C. van Dam van Isselt, inspecteur
van het militair onderwijs te 's Gravenhage
is aan G. J. Zwierzina, op verzoek, eervol
ontslag verleend uit zjjne betrekking van
hoofdcommies bjj het dep. van financiën
zjjn bjj voornoemd dep. bevorderd tot re
ferendaris jhr E. J. P. Elias, thans hoofdcom
mies tot hoofdcommies W. G. Denick Patjjn,
thans commiestot commies R. Hajjes. K. C.
A. Willemse, A. R. van Ingen en A. A. M.
Carrière, allen thans adjunct-commies
zijn benoemd tot ontvanger der dir. bel.
enz. te Lobith c. a. C. Crabbendam, ontvan
ger te lJsselstein c. a., te Winsum c. a. G.
J. H. Guinee, ontvanger te Spanbroek c. a.,
te Steenwjjk c. a. 3. A. de BruynTengbergen.
ontvanger te Epe c. a. en te Meersen c. a.
W, Guerin, ontvanger te Meppel (buitenge
meenten.)
Aanstaanden Vrjjdag verleent de minister
van buitenlandsche zaken geen audiëntie.
[en maakt ons opmerkzaam dat bjj de
in het district Hulst gehouden herstemming
voor leden der Provinciale Staten de heer
J. Adnaanse niet 1130 maar 1310 stemmen
verkreeg.
Woensdagochtend wordt het nieuwe post
en telegraafkantoor te Terneuz.en voor
den publieken dienst opengesteld.
Het gebouw is ontworpen door den rijks
bouwmeester, den heer D. E. C. Knuttel,
bouwd onder hoofdtoezicht van den districts
opzichter, den heer J. Bartels, te Rotterdam
onder dageljjksch toezicht der opzichters de
heeren P. A. van Rhee W. F. Westmaas.
Het werk is aangenomen en uitgevoerd door
de firma J. Bjjlard en J. R. de Jong te Hil
versum, van wie het schilderwerk is aange
nomen en uitgevoerd door de heeren Noesi
en Pieterse te Middelburg.
Het ameublement is geleverd door de firma
Belderok en De Roo te Middelburg.
Het gebouw wordt eleetriseh verlicht.
Op het terrein der staalfabriek aldaar is
een tweejarig kind in een put, waarin water
stond, gevallen en verdronken (Tem. Ct.)
In de Maandagavond te Schoondjjke
gehouden raadszitting, waarin de heeren Iz.
Risseeuw en W. C. de Sinidt afwezig waren,
werd de secretaris door den burgemeester,
onder applaus van den raad, hartelijk geluk
gewenscht met zjjne benoeming tot burge
meester van IJzendijke.
Onder voorbehoud nader hierop terug te
komen, wenschte de voorzitter alvast de hoop
uit te spreken, dat het den heer Neeteson en
ague echtgenoote goed moge gaan in zijne
nieuwe gemeente.
De eventueele stemming en. herstemming
voor ledeu van den raad werden vastgesteld
op 8 en 16 Juli a.s.
Voorts werd goedgekeurd eene nieuwe ver
ordening op de invordering van den hoofde
lijke» omslag, in te gaan Januari 1902. De
omslag werd vastgesteld tot een maximum
van 4500.
Met algemeene stemmen werd besloten tot
den aankoop van een huisje in den Achterweg,
dat al lang een sta-in-den-weg was en boven
dien op gemeentegrond was gebouwd..
Het voorstel van burg. en wetb. om, be
houdens goedkeuring van Ged. Staten, de
werd met algemeene stemmen aangenomen.
KERKNIEUWS.
Ter gelegenheid van het 40jarig ambts
jubileum van den heer J. H. L. Roozemejjer,
predikant bjj de Ned. Herv. gemeente te Arn
hem, werden hem vele sohoone geschenken
aangeboden, o. a. een fraai bewerkte leunstoel,
hem door zijn collega's vereerd en een keurig
bewerkte mand met bloemen van de Ghrt
Jongem.-Vereeniging aldaar, van welke Veree
niging de heer Roozemejjer eere-voorzitter is.
Op de receptie, die Zondag middag ten zjjnen
huize gehouden werd, waren veel particulieren
en afgevaardigden van corporatiën en veree-
nigingen tegenwoordig. Ook kwamen tal van
gelukwenschen van andere plaatsen inzeker
ook uit Middelburg, waar de jubilaris
vroeger heeft gestaan.
De heer Roozemejjer werd in de groote kerk,
waar hg zjjn. jubilé herdacht met een preek
over Lukas 24 vers 295, namens de gekeele
gemeente door zjjn collega Creuzberg gelufc-
gewenschfc.
Utrecht viert in deze dagen weêr zjjne
studentenfeesten.
Ze hebben het gewoon verloop.
De stad is in feestdos en wacht vooral
heden een druk bezoek van vreemdelingen
nu de gecostumeerde optocht plaats heeft,
voorstellende den intocht van koning Karei
VII te Reims den 16 Juli 1429.
De costumes moeten prachtig zjju.
Tot redacteur van de Oprechte Haarlem-
sche Courant is benoemd dr C. F. Haje.
In het grensplaatsje Isselborg bjj Dinx-
perloo is de, ook in onB land bekende indus
trieel Nering Bögel, eigenaar der groote ijzer
gieterij, waaraan bjjna 600 menschen arbeiden,
overleden.
In Den Haag ia een twee en halfjarig
knaapje, dat, terwjjl de moeder afwezig was,
stukje vieeBch uit een pan nam en dat
schieljjk wilde inslikken, gestikt.
De 16-jarige jongen uit die stad, die
sedert Zaterdag vermist werd, is in de ouder
lijke woning terug. De knaap was buiten toe
stemming zjjns vaders een uitstapje wezen
maken met zjjn fiets naar Leiden, en durfde,
uit vrees voor eene bestraffing, niet terug te
keeren. Hjj heeft den nacht doorgebracht in
het Malieveld en is later in het duin aange
troffen door een onbezoldigd rijksveldwachter,
die hem aanhield.
Te Naaldwjjk vloog een onschuldig duifje
tegen eenige draden der electrische verlich
ting. Er braken vier draden af en door de
aldus vermeerderde spanning op andere Ijjnen
sprongen alle nachtlichten, wat een minder
aangename gewaarwording was.
Tram-ongelukken. Te Haarlem sprong
een twaalfjarige jongen op de electrische
tram en geraakte er onder. Een zjjner beenen
iB totaal versplinterd.
Even buiten Velp werd Zondagavond een
landbouwer door de stoomtram aangereden en
zoo ernstig gekwetst dat hg Maandag ochtend
reeds overleed.
Bg eene vechtpartg in het Groot Hem el-
rgk te Amsterdam, tuBsehen twee vrouwen en
een commensaal, is er eene vrouw uit het
raam gevallen de beide ander o personen zjjn
zoo ernstig gewond, dat zjj, evenals de vrouw
die uit het raam viel, zich in het gasthuis
hebben moeten laten verbinden.
Aan de werken aan den spoorweg te
Velsen viel Zaterdag een 18-jarige werkman
uit Amsterdam van een steiger en kwam
eerst op een paal en daarna met de borst op
een stuk hardsteen terecht. De borst werd
totaal ingedrukt en de dood volgde onmid
dellijk. Het lgk is naar Amsterdam over
gebracht.
Te Monster is een vierjarig kind in een
moddersloot geraakt en levenloos eruit gehaald.
De drie personen, welke, verdacht van
i ernstige mishandeling van iemand te Sur-
