MIDDELBIRGSCHE COURANT.
N°. 142.
144e Jaargang.
1901.
Woensdag
19 Juni.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor aie plaatsen in Nederland franco p.p., f 2.-
Afzonderlijke nnmmers kosten 5 cent.
THERMOMETER EN VERWACHTING.
18 Juni8 u. Tm. 52 gr., 12 u. 54 gr., av. 4 u. 59 gr. F. —Verwacht: zwakke tot matige
wind, bewolkte lucht, weinig verandering in temperatuur.
Advertentie»20 cent per regol. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 1*7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel
Groote letters naar de plaats, die zij Innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffendr-
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gereohtigd het Algemeen Advertentie-Bureau
A. DE LA MAR Ash., N.Z. Voorburgwal 366, Amste
Vrjjdag a. herstemming voor leden der
Provinciale Staten in een drietal districten
in Zeeland.
Wjj bevelen daarvoor opnieuw ten drin
gendste de volgende heeren aan, voor
Middelburg.
H. P. den Bouwmeester.
J. Marinissen.
Jhc C. J. J, A. \an Teyliugen.
Vlissingen.
C. L. van Woelderen (Aftr.)
SI ui s.
J. L. I. de Bats.
J. Erasmus.
Beiden aftredend lid.
Voor het district
Hulst
blijven wjj handhaven de candidatnur van
den heer
Jules Vogelvanger
en noodigen wij alle vrijzinnigen ten dringendste
uit vooral op hem hun stem uit te brengen.
Middelburg 18 Juni.
Aanstaanden Vrjjdag verleent de minister
van marine geene audiëntie.
TELEURS TELLING.
Het Centrum deelt nu ook de teleurstellinj
van He lijd die, zooals w|j in ons vorig nommer
meedeelden, uitriep »Wjj hebben de troepen
geleverd voor den strijd. Wjj hebben inder
daad de eer van het werk, maar bp de ver
deeling van den buit worden wij vergeten."
Eerstgenoemd blad schrjjft thansBij de
herstemmingen »vinden onze anti-revolution-
naire bondgenooten nu eens volop gelegenheid
om wederkeerig te toonen, wat zjj voor ons
over hebben en kunnen doen.
Hun prestige als bondgenooten is daarmee
wel eenigszins gemoeid.
Men zou van de katholieke kiezers inder
daad te veel zelfverloochening vergen, indien
voortdurend de winst e" alleen of bjj na ge
heel aan de zijde der anti-revolutionnairen
bleef.
Een overmatig gespannen veer kan op een
gegeven oogenblik springen en gevaarlijke
reactie veroorzaken.
En op den duur zou de a.-r. party dan tot
haar eigen schade ondervindenQui trop
emhrasse mal etreint."
Wjj zijn vast overtuigd dat de katholieken
weer van een slechte reis zullen komen.
Teleurgesteld zullen zjj opnieuw worden.
Daaraan kan zelfs dr Kuyper niets doen.
Hg en de andere leiders mogen aanraden,
opwekken, desnoods bevelen, hun partjjgenoo-
ten laten hen in deze praten en doen hun
eigen zindat wil bjj velen zeggen zjj stem
men nooit op een katholiek.
De lijd durft dan ook voor het oogenblik,
ondanks de gunstig schgnende cjjfers van 14
Juni, niet veel goeds van de herstemming te
hopen voor Hontenisse.
»Het ib waar, zegt het blad, de heer Fruy-
tier behaalde 1689 stemmen en de anti-rev.
1528, te zamen 3212, tegen slechts 1566 libe
rale stemmen. Doch van Hontenisse is ni
eenmaal bekend dat, evenals in andere distric
ten, de anti-revolutionnairen alleen voor zich
zeiven plegen te werken, en het merkwaar
dige schouwspel heeft zich daar steeds voor
gedaan, dat zelfs bij herstemming de anti-
revolutionnairen boven den katholiek aan den
liberaal de voorkeur geven".
Dat blad ziet het goed in.
Wy gelooven dan ook dat de katholieken veel
eerder op de liberalen zullen kunnen rekenen,
b.v. in de districten Hilversum, Katwjjk,
Loosduinen, Schiedam, waar een katholiek en
een anti-revolutionnair in herstemming komen.
Het zal, dunkt ons, zaak zyn dat daar de
liberalen op den katholieken candidaat stem
men wat ook wel gebeuren zal, ter
einde de vermeerdering der macht van de
Kuyperpartjj tegen te gaan.
BENOEMINGEN ENZ.
Bg kon. besluit:
is benoemd tot leeraar aan de R. H. B. S.
te Groningen dr I. Mendels, thans leeraar aan
de R. H. B. S. te Sappemeer, en hem tevens
eervol ontslag verleend als leeraar aan die
school-.
STEMMINGEN.
In het overzicht van den uitslag der stem
ming op Vrjjdag, in ons vorig nommer, een
overzicht, ontleend aan Het Vad. is een
vergissing ingeslopen. Yan de linkerzijde
hadden zich niet 7, maar 8 leden niet weder
verkiesbaar gesteld. Er was verzuimd daarbij
mr Gleichinan (Amsterdam IV) te noemen,
De Roomsch-Katholieken zullen in Amster
dam in district III den heer Den Hertog en
in district VIII dr Kuyper steunen.
Het partijbestuur der Sociaal-Democratische
Arbeiderspartij beveelt voor de plaatsen, waar
geen sociaal-democraten in herstemming komen,
de liberalen en vrjjzinnig democraten aan, die
voor kiesrechtuitbreiding zijn.
Bjj enkelen vragen zij vooraf inlichtingen
omtrent hun standpunt tegenover dit vraagstuk.
Volgens bericht in de Hollandsche bladen
kwam op den dag voor de verkiezing in het
district Tietjerksteradeel eengroote somgelds
men noemt ^"2000 'om aangewend te worden
ten gunste der verkiezing van den heer Talma.
Eén ingezetene van het district zou die som
nog met f 500 verhoogd hebben. Daggelden
die men zou missen werden vergoed; in
wagens werden de kiezers naar de bureaux
gebracht. Dat er van die zyde krachtig ge
werkt is, blijkt duideljjk uit het groot aantal
stemmen, dat de heer Talma verkreeg.
Hjj zal wegens zijn verkiezing tot afgevaar
digde zjjn ambt als predikant bg de Ned. Herv.
gemeente te Arnhem neerleggen.
Vrijdagavond, toen de uitslag der ver
kiezingen bekend was, begaf zich, volgens De
Standaardte Amsterdam een groote schare
naar het woonhuis van dr Kuyper op de
Keizersgracht. Een deputatie ging binnen om
hem geluk te wenschen. Op verzoek buiten
gekomen, sprak dr Kuyper de menigte in
korte woorden toe. Daarop werd het Wilhel
mus, en het Zij zullen het niet hébben, van Da
Costa gezongen, en voorts ging men rustig
huiswaarts.
TWEEDE HAMER.
Tuberculose.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
heeft beantwoord het afdeelingsverslag der
ler over het wetsontwerp, houdende be
lingen ter bestrijding van de tuberculose onder
het rundvee. De memorie gaat vergezeld van
een gewijzigd ontwerp, waarin de strekking
nader wordt toegelicht.
De Minister antwoort dat de door hem voor
gestelde maatregelen uitvoerbaar en doeltref
fend zullen bljjken. Zy komen bieop neer
lo controle op verkoop en gebruik van tuber
culins, 2o elimineering van dieren die onmid
dellijk gevaar opleveren, 3o kosteloos onder
zoek van veestapels op verzoek, mits verder de
noodige maatregelen worden genomen om de
ziekte op het betrokken erf te doen verdwy-
nen, 4o onderzoek op eigen kosten zonder be
lemmerende bepalingen, 5o tegengaan van het
door verkoop verbreiden der tuberculose,
itregelen tegen invoer, 7o regeling der
billyke schadeloosstelling, 8o ontsmettings
maatregelen, 9o uitvoering der wet door spe
ciale daarvoor aangewezen deskundige ambte
naren.
Bestond eerst het plan deze te exposeeren
op het terrein der landbouwtentoonstelling,
den 4en Juli, om de» korten duur daarvan,
heeft men dit idee late» varen. Deze voorwer
pen zullen nu gedurende eenige dagen worden
tentoongesteld in de, daartoe welwillend af
gestane. kegelbaan der sociëteit De Vergenoe
ging op de Markt.
De voorwerpen worden niet verkochtmaar
de opbrengst der entrees, bij die tentoonstel
ling, komt ten bate van de vrouwen en kin
deren der krijgsgevangen en gesneuvelde
Boeren.
Dat doel alleen zal reeds zeker het succes
van deze expositie en een ruime opbrengst
waarborgen
Vrijdagavond te half acht uur zal het
muziekkorps der dd. schutterij alhier, onder
leiding van den heer- -Jan Morks, op het
Molenwater het volgende programma uitvoe
ren: Mil Bomben und Granaten, Marsch, Bilse
Ouverture Tm Couronne Tor, KahntRomanze
uit de opéra Das Nachtlager in Granada,
KrentzerEspana, Valse après le Rhapsodie de
Cfhabrier, Waldteufel Ballet Espagnole,
DemerssemanLied, AbtbPizzicato,
DelibesIn Kaïro, OrientaMscher zugv. BI on
en Semper Fidelis, Marsch, Sousa.
Aan de scherm ver eeniging Koningin
Wilhelmina alhier is bjj een internationalen
schermwedstrjjd te Mont St Amand, een voor
stad yan Gent, de zilveren medaille als eere-
prjp voor degen en een eere-diploma voor
den schoonsten stand toegekend.
Deze prijzen werden behaald met mede
werking van de heeren I. van der Sluis, I.
Munter, A. de Zeeuw, Van den Bergen, A.
van Hemert en Joh. Douw.
EERSTE KAMER.
In de Maandagavond door die Kamer ge
houden zitting is besloten tot toelating van
het nieuw gekozen lid, den heer mr J. G.
Gleichman. De vergadering werd daarop ver
daagd tot heden morgen.
Alsdan zjjn aan de orde al de bg de Kamer
aanhangige wetsontwerpen die in staat van
wjjzen zynin de eerste plaats dat betrekke-
lyk de paardenfokkerij, de Gezondheidswet,
de Woningwet enz.
De heer Geertsema verklaarde vooraf zjjner-
zjjds volstrekt geen bezwaar te hebben tegen
deze regeling van werkzaamheden. Maar
wenschte tot de Regeering de vraag te richten
of het haar wensch is, dat alle wetsontwerpen,
die bg de Kamer zgn ingekomen en die in
staat van wijzen zijn, met de Kamer worden
behandeld.
De minister Pierson zeide dat de Regeering
die vraag toestemmend beantwoordt. Het
is de zeer bepaalde wensch der Re
geering dat al die wetsontwerpen worden
Uit Vlissingen.
Blykens de ten kantore der Stoomvaart-
Maatschappjj Zeeland voor aandeelhouders ter
inzage liggende stukken, is het afgeloopen
jaar wederom zeer onvoordeelig geweest. Door
hoogere steenkolenprgzen werd ruim 100.000.
meer uitgegeven en moest de Maatschappij
na den brand te Queenboro'pier groote kosten
maken om in den dienst naar behooren te
voorzien. Toch werd op andere hoofden aan
zienlijk bezuinigd.
e exploitatiekosten over 1900 bedroegen
1.488.287.21, tegen 1.415.249.635 in 1899.
Het winstsaldo, voor afschrijving bestemd,
bedragende 43.137.89 (waarvan de aflossing
van de hypothecaire geldleening moet geschie
den) is dus niet voldoende om de uitloting
van 3 obligatiën te doen plaats hebben.
Het verslag spreekt de hoop uit dat met de
betaling van rente op die obligatiën zal kun
nen worden voortgegaan.
Het rjjks-lichtschip Noord-Hinder wordt
16 Juli in dienst gesteld. Aan boord van dien
bodem worden alsdan geplaatst de hoofdma
chinisten 2e kl. F. Colom en R. van der Ben,
resp. dienende op Hr Ms Bulgia en Havik.
Op het strand te Domburg is aange
spoeld een spits-toeloopend fleschje, rood
geverfd, waarop, in zwart, 1736. Daarin be
vond zich eeD in vjjf talen gesteld verzoek
om eene bijgevoegde briefkaart, na die van
plaats van vinding en naam van den vinder
voorzien te hebben, op te zenden aan Professor
G. Gilson Institut Zoölogique Louvain Belgique'
Aan dit verzoek is voldaan.
vooral om den grooten afstand van het stem
lokaal. Op grond daarvan zou hjj gaarne zien,
dat ook te Camperland gelegenheid tot stem
men werd gegeven. De voorzitter gaf spreker
in overweging te dezer zake een scbrilteljjk
voorstel bjj B. en W. in te dienen, die dan
in de gelegenheid zullen zgn de zaak beter
voorbereid den raad ter overweging te geven
Zooals tusachen de leiders der partgen
het district Zierikzee was afgesproken,
is voor de tnsschentjjdsche verkiezing voorde
Tweede kamer, wegens het overlyden van den
heer Van Kerkwgk, die tot September zitting
had, geen andere candidaat gesteld dan jhr mr
J. J. Pompe van Meerdervoort, die derhalve
gekozen is.
Deze verkiezing was een bloote formaliteit,
daar toch de heer Pompe alreeds tot afge
vaardigde is gekozen voor de nieuwe Kamer.
Te Biervliet zal Donderdag a., te
lJzendyke op Donderdag over een week.
27 Juni, de installatie van den nieuwen bur
gemeester plaats hebben. Bg beide gelegen
heden zullen er, zooals gewoonljjk, feestelijk
heden plaats hebben.
OMEN CORRESPONDENTEN
verzoeken wij bij de a. herstemmingen ons
geen opgaaf van stemmen-cijfers te doen,
tenzij wij daarom uitdrukkelijk hebben ge
vraagd.
Verder verzoeken wij ook geen opgaaf
van candidaatstellingen door vereenigingen
voor de Gemeenteraadsverkiezingen. Wij
kunnen die niet van alle gemeenten in onze
provincie opnemen.
Bij de verkiezingen of stemmingen voor
die colleges zende men ons alleen op
gaaf wanneer wij daarom nadrukkelijk vragen.
Provinciale Staten van Zeeland.
UIT STAD EN PROVINCIE.
Naar wjj vernemen, zal binnenkort te
Middelburg eene tentoonstelling gehou
den worden, die zeker wel aller aandacht
zal trekken.
Daarop zullen nl. worden geëxposeerd een
groot aantal voorwerpen, vervaardigd door de
krijgsgevangenen op Ceylon.
De heer G. A. Vorsterman van Oyen heeft
aan de verschillende liberale kiesvereenigingen
in het district Goes een schrg ven van dank
zegging gericht voor de vele bemoeiingen,
door de leden daarvan aangewend om zgn
candidatuur te bevorderen, met verzoek dien
dank over te brengen aan de kiezers.
Hij eindigt zijn sehryven met eene aanspo
ring om trouw te big ven aan de leuze »Ende
desespereert niet", en maatregelen te beramen
en dan ook toe te passen om bg eene volgende
verkiezing den strijd tot een gelukkiger einde
te brengen.
Door den minister van waterstaat zijn
de volgende kweekelingen van de Polytech
nische School voor den tijd van twee maanden
benoemd tot buitengewoon opzichter in Z e e-
land: J. M. Gasille Jr., bjj het kanaal door
Zuid-Beveland; J. W. StoutjeBdjjk, bij
het bouwen van een basaltmuur te Term
zen; jhr J. Röell en H. L. Vernhout, bij het
bouwen van een schutsluis en andere kunst
werken bewesten Terneuzen met bijbe-
hoorende werken.
De Maandag te Wissekerke gehou
den raadsvergadering was hoofdzakelijk aan
huishoudeljjke zaken gewyd. Vermeld dient te
worden, dat er een stembureau benoemd is voor
de a.s. verkiezing van vier raadsledendat de
hoofdelyke omslag bepaald werd op 4500 gld.,
en dat door het lid Schippers werd medege
deeld, dat bij de laatste stemming 58 Cam-
perlandsche kiezers van de stembus wegbleven,
Op de agenda voor de zomervergadering
dezer Staten komen o.a. de volgende punten
voor
Benoeming van drie leden van Gedeputeerde
Staten tengevolge van de periodieke aftreding
als zoodanig van de heeren W. A. graaf van
Ljjnden, P. J. Siegers en jhr mr E. A. O. de
Casembroot (zittingstjjd 19011907).
Benoeming van het lid der Staten, bedoeld
bjj art. 89 der Provinciale wet.
Adres van burg. en weth. van Cortgene om
een subsidie ten behoeve van een veerdienst
Cortgene—W olphaartsdy k.
In behandeling komen verder voorstellen
van Gedeputeerde Statenom ten aanzien van
het adres van den raad der gemeente Veere
om een subsidie van 500 in de kosten harer
huishouding voor 1901 diligent verklaard te
wordenom ten aanzien van het adres van
den raad der gemeente St Philipsland om een
subsidie ad 375 in de kosten van hare
huishouding voor 1901 diligent verklaard te
worden, en om de behandeling van eenige
adressen van gemeentebesturen en ingezetenen
in Zuid-Beveland betreffende het verleenea
van subsidie in de kósten van aanleg en
exploitatie van een Btoomtram Borssele
GoesWolphaartsdjjk aan te houden, totdat
de aanvrage om subsidie zal zgn ingekomen,
Verder komt ter tafel een nader voorstel
van het Gedeputeerd college tot het verleenen
van subsidie voor den aanleg en de exploitatie
van een stoomtram op het eiland Walcheren.
Nog doet hetzelfde college een nader voor
stel tot wijziging van het reglement op de
wegen en voetpaden met afwjjzing van het
verzoek van de Ver eeniging van Burgemeesters
en Secretarissen in Zuid- en Noord-Bevelandom
in het reglement bepalingen op te nemen
nopens de zwaarte van het vrachtvervoer en
het zuiveren van de wielen der voertuigen.
Bovendien bevat de agenda de volgende
nieuwe vooratellen van Gedeputeerde Staten:
tot calamiteusverklaring van den Zimmerman-
polder
tot terugvordering van een evenredig dee'
in de bg dragen van derden in de kosten van
verpleging van behoeftige krankzinnigen;
tot verwering in het rechtageding betreffende
de vordering van C. de Caluwé te Groede om
vergoeding van geleden schade bij het ver
voer van een paard met een der booten van
den Provincialen stoombootdienst op
Wester-Sehelde
tot nadere regeling van de jaarwedde van
den concierge bg de provinciale bibliotheek;
tot afwjjzing van het verzoek van J. W.
Koole, weduwe Bootsgezel, te Bresbens om
pensioen
tot .afwjjzing van het verzoek van de weduwe
Quaara te Vlissingen om een tegemoetkoming
uit de Provinciale kas.
tot het verleenen van een subsidie ad
f 500 aan de vereeniging De ambachtschool te
Middelburg gedurende 5 jaren;
tot het verleenen van een subsidie ad
285 aan de gemeente Nisso in de kosten
harer huishouding voor 1901
tot het verleenen van eene jaarlijksehe bjj-
drage van ten hoogste 24.000 aan de
Zeeuiasche spoorbootmaatschappij) gedurende 10
jaren, waarbij gevoegd zgn' adressen van be
langhebbenden met voorstel tot afwjjzing van
het verzoek van ingezetenen van het eiland
Tholen betreffende het aanleggen van de
spoorboot te Stavenisse
tot het verleenen van eene jaarljjkache bjj-
drage van ten hoogste 11.500 aan Smit V,
Diepenveen en Van der Bent gedurende 3
jaren voor het uitvoeren van een stoomboot-
en wagendienst "Vlake—Walzoorden—Hulst
tot afwjjzing van het verzoek van L. G.
Overbeebe om subsidie voor een wagendienst
Wolphaartdjjksche veer— Goes
om voor 1902 een crediet, tot een maximum
van 100, voor den aanleg van proeftuinen te
openen aan de commissie, belast met het
toezicht op de proefvelden in Zeeland
tot het verleenen van een renteloos voor
schot van ten hoogste 5700 aan de ge
meenten Nisse en 'sHeer Abtskerke voor
wegs verbetering
tot het verleenen van een renteloos voor
schot van ten hoogste 18.000 aan de ge
meenten 's Heerenhoek, Ovezande en 's Heer-
Arendskerke voor wegsverbetenng; en
tot afwjjzing van het verzoek van het ge
meentebestuur van Duivendyke om verhooging
van het renteloos voorschot voor den aanleg
van eene haven.
In hun voorstel betreffende het verleenen
eener
subsidie voor den aanleg van een
stoomtram op Walcheren
zeggen Gedeputeerde Staten dat het hun niet
mogen gelukken samenwerking te verkrjj-
>n tusschen de beide bestaande comités.
De commissie, welke den aanleg van een
tramweg van Middelburg over St. Laurens,
Serooskerke, Oostkapelle, Aagtekerke en Dom
burg naar Westkapelle behartigt, verklaarde
die richting gebonden te zgn door de
zekerheid, dat afwijking daarvan het verlies
van zeker drie vierden van de haar toege-
aandeelen tengevolge zou hebben. Zg
was echter bereid aan de andere commissie
te gemoet te bomen door aan het plan Mid
delburg—Domburg—Westkapelle toe te voe
gen eene ljjn DomburgAagtekerkeKoude-
kerkeVlissingen.
De commissie, welke den aanleg van een
tramweg Middelburg—Koudekerke—Domburg
met zjjtak KoudekerkeVlissingen voorstaat,
verklaarde zich bereid mede te werken aan
het tot stand komen van bovengenoemde
ceintuurbaan, doch zonder deelneming aan
onkosten of kapitaal en mits eerstgenoemde
commissie waarborgde, dat het geheele plan
werd uitgevoerd. Deze ceintuurbaan, door de
eene commissie geraamd op 780,000, werd
door de andere commissie op een aanzienlyk
hooger cjjfer begroot en daarom niet levens
vatbaar geacht.
Feiteljjk wilde laatstgenoemde commissie
dus het plan om eene ceintuurbaan aan te
leggen niet tegenwerken, doch daaraan even
min steun verleenen, zoodat dit plan is op
gegeven. Harerzjjds meende die commissie
zich te moeten houden aan het tweede door
haar ingediende plan, dat sedert volledig op
gemeten en nauwkeurig begroot is en waar
omtrent de noodige stukken en teekeningen
aan Ged. staten zgn toegezonden.
In aansluiting hieraaa verzoeken de heeren
A. Lantsheer c. s. een subsidie van een
derde der op 750.000 geraamde kosten van
aanleg van een tramweg van Middelburg
over Koudekerke naar Domburg met zgtak
van Koudekerke naar Vlissingen.
Iu hun voorstel wjjzen Ged. Staten erop dat
zij bg hun schrijven van 26 Mei 1900 uitvoe
rig de wenacb.elijkh.eid hebben betoogd van
het tot stand komen van een stoomtram door
Walcheren en adhaesie betuigd hebben aan
het deBtjjds alleen aanhangige ontwerp Mid
delburg—Serooskerke—Domburg, later doorge
trokken tot Westkapelle.
Toen daarop een tweede plan voor de
richting Middelburg—Koudekerke -Domburg
met een zgtak Koudekerke—Vlissingen werd
ingediend, gaf het Ged. College den Staten in
overweging de zaak aan te houden tot het
instellen van een nader onderzoek.
Nu de resultaten daarvan bekend zgn, iade
zaak in staat van wijzen.
Gedeputeerde Staten vereenigen zich met
de beschouwingen van den provincialen hoofd
ingenieur omtrent de wenschelgkheid van de
thans door de heeren Lantsheer c. s. ontwor
pen lgn boven die, door de Leer en Den Bouw
meester c. s. voorgesteld. Door eerstgenoemd
plan worden zoowel Middelburg als Vlissingen
gebaat en een belangrijk gedeelte van Walche
ren met de twee voornaamste plaatsen van
het eiland in gemeenschap gebracht. Dit plan
