MIDDELBURGSCHE COURANT
Dinsdag
11 Juni.
N°. 138.
I i t Jaargang.
1901.
Dese courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor a Je plaatsen in Nederland fraueo p.p., f 2.-
Aizonderlijke nummers kosten 5 oent.
THERMOMETER EN VERWACHTING.
10 Junis 8 u. vsa. 65 gr., 12 u. 71 gr., av. 4 u. 68 gr. F. Verwacht: zwakke N. W. wind,
bewolkte lucht, geringe afname in temperatuur.
Advertentiên20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel
Groote letters naar de plaats, die s
Tot de plaatsing van advertentiên en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend*
Handel, Nijverheid en Greldwezen, ia uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertenüe>Bm«au
A. DB LA MAR Ain., ti.%. Voorfoorgwal 366, Amsterdam.
Er is daartoe morgen (Dinsdag) alle ge
legenheid.
Van 's morgens acht tot 's namiddags
vgf uur is de stembns geopend voor de
stemming voor leden der Provinciale
Staten.
Men kan in die negen uren toch allicht
een oogenblik vinden om zjjn burgerplicht te
vervullen.
En vooral vragen wjj dat van onze geest
verwanten.
Onze tegenstanders zullen wel niet verzui
men op hun post te zijn.
Doen wy desgelijks en maken wjj, in de
verschillende districten, op het stembureau
zwart de puntjes voor de namen van hen,
die candidaat gesteld zjjn in districten, waarin
wjj stemmen moeten
Middelburg.
H. P. den Bouwmeester.
J. Marinissen.
Jbr C. J. J. A. van Teylinge».
Dit zijn de eerste en de beide
laatste namen van het stem bi Ij et.
Vlissingen.
A. A. A. E. Gewin.
Jhr O. J. J. A. van Teylingen (Aftr.)
C. L. van Woelderen (Aftr.)
Goes.
E". A. van der Bent.
J. H. O. Dominions.
W. F. K. Lenshoek.
O. Zuidweg.
Z i e r i k z e e.
M. Bolle Lzn.
J. H. C. Heg se.
C. J. Hocke Hoogeboom.
Alle drie aftredende leden.
Hulst.
Ph. J, van Dixhoorn.
G. A. Vorsterman van Oyen.
Jules Vogelvanger.
H. C. E. van IJselstejjn.
Sluis.
J. L. I. de Bats.
J. Erasmus.
H. G. Hammaoher.
Middelburg 10 Juni.
BMOEHHeM ENZ.
Bjj kon. besluit
is aan den heer F. J. Terlaak, hoofdcomm.
bg het dep. van koloniën, op verzoek, eervol
ontslag uit 's lands dienst verleenden is ge
noemde heer benoemd tot ridder in de orde
In het laatst van September dezes jaars zal
een vergelykend onderzoek worden gehou
voor de betrekking van adspirant-opzichter
der telegraphie, waarvoor v jjf plaatsen worden
opengesteld.
De ad spirant-opzichters genieteD eene be
zoldiging van 50 per maand.
Men zie no. 132 der St. Ct. voor nadere
bijzonderheden.
Bljjkens mededeeling in de St. Crt. stelt
het bestuur der Rijksverzekeringsbank zich voor
binnenkort bekend te maken, wanneer en
waar het te Amsterdam zitting zal houden
om hen, die dingen naar een betrekking
deze Bank, te ontvangen.
Het is voor sollicitanten onnoodig zich vóór
dien tgd bg de leden van het bestuur aan te
melden.
UIT STAD EN PROVINCIE.
ONZEN CORRESPONDENTEN
verzoeken wij, bij de a. verkiezingen ons
Seen opgaaf van stemmen-cijfers te doen,
tenzij wij daarom uitdrukkelijk hebben ge
vraagd.
Een boekje, waarvan de zeer groote
oplaag ongetwijfeld in korten tgd haar weg
zal vinden is de Gids door Walcheren, uit
gegeven door de Vereeniging tot bevordering van
het vreemdelingenverkeer in Walcheren te Mid
delburg en te Vlissingen.
Ofschoon de gids vooral bestemd is om de
toeristen, die *der Zeeuwen Bloemhof' bezoe
ken, voor te lichten, zjjn wjj er vast van
overtuigd, dat ook vele bewoners van Walche
ren zich een exemplaar ervan zullen aan
schaffen, zoo omdat zjj er veel in zullen aan
treffen dat ook hen interesseeren moet, als
omdat het fraaie boekje, dat slechts een
bagatalel kost, een massa keurig uitgevoerde
illustratiën bevat.
Men vindt er in wenken aan reizigers, aan
wielrijders en voor eigenaren van automo
bielen, die in de provincie willen ryden, en
een beschrijving van bet aan natuurschoon
zoo rjjke en door de kleeding en gewoonten
der bevolking zoo aantrekkelijke Zeeuwsche
schiereiland.
Voorts alle voor vreemdelingen noodige
inlichtingen omtrent Middelburg, Vlissingen,
en de overige gemeenten van Walcheren, en
eindelijk een opgaaf van de reisgelegenheden
er naar toe en terug.
Het boekje is in opgewekten toon geschre
ven. en het doel, er mede beoogdden lezer
een indruk te geven van wat in Walcheren
te zien ishem zoo mogelijk te overtuigen,
dat ons schiereiland een bezoek overwaard is
hem te dringen tot een kennismaking met
Zeelands tuin", is o. i. ten volle bereikt.
Wij spraken hiervoren van de illustratiën,
die het 124 bladzjjden beslaand werkje ver
sieren, het aantal ervan, zoo groote als kleinere,
bedraagt ongeveer honderd en daaronder zgn
er vele die ons vroeger nog niet onder de
oogen kwamen.
Om der volledigheidswil zjj nog vermeld
dat een viertal kaartjes den vreemden van
veel nut zgn kunnen, n. 1. plattegronden van
Middelburg en Vlissingen, een kaart van
Walcheren en een wandelkaart van Domburg.
Der firma C. H. J. van Benthem Jutting
alhier komt lof toe voor de typographisehe
uitvoering.
Nog steeds blgft het gerucht aanhouden
dat H. M. de koningin met haar gemaal of
prins Hendrik alleen in Juli de landbouwten
toonstelling te Middelburg zal bezoeken.
Zonder grond moet dit, volgens iemand die
het weten kan, niet zgn.
Wij geven het gerucht zooals het loopt.
De persoon, wiens ljjk, zooals gemeld,
Vrjjdagavond nabjj het station Vlake op den
spoorweg is gevonden, midden door gereden
door den trein, was zekere J. F. W.,uit Mid
delburg, 18 jaren oud.
Het jonge mensch, dat te 's Gravenhage ge
werkt had, was op de huisreis en is vermoe-
delg k uit de coupé, waarin hg alleen zat, ge
vallen en zoo onder den trein geraakt.
Familie van den doode, Zaterdag naar Vlake
vertrokken, herkende het ljjk.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
heeft men in de schuur van den landbouwer
W. P., aan den Nieuwlandschen weg onder
deze gemeente, een veulen-merrie ge
deeltelijk den hals afgesneden.
Men zoekt den lafhartigen dader.
Inde Yrjjdag te Bruinisse gehouden
raadsvergadering is weinig belangrjjks voor
gevallen.
Een verzoek van den havenmeester om eene
gratificatie, werd aangehouden totdat gebleken
zal zgn of hg zich die waardig gemaakt heeft.
Het door burg. en weth. opgemaakt bestek
voor de aanbesteding van gemeentewerken in
1901 werd goedgekeurd.
Het verzetten van de telegraafpalen langs
den grindweg op kosten der gemeente is door
de directie toegestaan.
Door ingelanden van het calamiteuse
waterschap Stavenisse is met 9 tegen 8 stem-
men de wenscheljjkheid van den aanleg van
een stoomtram Stavenisse—Tholen in ontken-
nenden zin beantwoord.
Als vertegenwoordigers van het waterschap
in den djjkraad der waterkeering werden her
benoemd de heeren J. W. Wagtho en C. Tujjn-
man, en benoemd, in de plaats van den heer
A. Gaakeer, die verzocht had niet meer in
aanmerking te komen, de heer P. Gaakeer.
In de vacature ontstaan door het overigden
van mr J. v. d. Lek de Clercq werd gekozen
de heer Th. C. J. J. v. d. Lek de Clercq.
Voor een zeer talrjjk gehoor hield de
heer Vorsterman van Oyen te Zuidzande
eene politieke voordracht, welke hem tevens
de gelegenheid aanbood de candidatuur van
den heer Hennequin voor het lidmaatschap der
Tweede kamer sterk aan te bevelen en de kiezers
aan te sporen door trouwe opkomst te toonen
dat zjj het optreden van dien bekwamen
strjjder voor de belangen van dit district op
den rechten prjjs weten te stellen. Heden,
Maandag, zou hjj te Yzendyke spreken.
Bljjkens te Groede gedane waarnemin
gen viel in Mei jl. aldaar 22.9 mM. regen tegen
24.4 mM. in Mei 1900. De wind was op 18
dagen NO., 5 dagen NW., 4 dagen ZW., 3
dagen ZO., en 1 dag N. De te 8 uur 's mor
gens opgenomen baro- en thermometer tee
kenden het hoogstde barometer 773 mM. den
4, 12, 20 tot en met 24sten, de thermometer
67 gr. Fahr. den 31sten het laagstde baro
meter 752 mM. den 7 en 8aten, de thermometer
44 gr. Fahr. den 5den.
LANDBOUW.
Heden vergaderden op do bovenzaal van de
sociëteit De Vergenoeging alhier, onder
voorzitterschap van den heer H. J. E. Gerlach
van St Joosland, de leden der afdeeling Wal
cheren van de Maatschappij tot bevordering
van landbouw en veeteelt in Zeeland.
De opkomst was druk; de presentielijst be
vatte 84 namen.
De voorzitter heette de aanwezigen welkom
en constateerde met genoegen dat de tegen
woordigheid van zooveel leden van groote
belangstelling blijk geeft.
Na lezing en goedkeuring van de notulen der
vorige bijeenkomst en mededeeling van bet
verhandelde in de jongste vergadering van het
hoofdbestuur, was aan de orde de bespreking
van de a. s.
TENTOONSTELLING
op Donderdag 4 Juli te Middelburg.
De voorzitter deelde mede dat na afloop
der algemeene vergadering op 3 Juli, als naar
gewoonte, een rijtoer zal worden gemaakt.
Die rijtoer, waarvoor men zal afrjjden op de
Markt, zal loopen over Grijpskerke en Oost-
kapelle naar Duinvliet, waar de deelnemers
eraan door den voorzitter zullen worden gere
cipieerd. Dan gaat de toer naar Domburg,
waar vermoedelijk een ringrjjderg zal plaats
hebben. Gaat dit plan door, dan zal van de
afdeeling een prjjs. ten bedrage van 10,
worden beschikbaar gesteld
Te half zeven zal men te Middelburg terug
jn, om deel te kunnen nomen aan den ge-
meenschappeljjken maaltjjd in het Schuttershof.
's Avonds wordt in den tain van dien hove
een concert gegeven door het stafmuziekkorps
van het 3e regiment infanterie, welk concert
wordt aangeboden door de vereeniging Vreem-
Donderdag wordt de keu - en de afdeelings-
tentoonstelling gehouden, op eene weide,
toebehoorende aan mevrouw douarière Van
Willes, geb. Strooband Jansen van Zoutelande.
Middags van 2 tot 4 uur -Wordt op dat
terrein een muziekuitvoering gegeven door
het muziekkorps der dd, schutterjj te Mid
delburg.
Op het terrein zullen twee ververschings-
tenten verrjjzen, zal de Bodega Cy. een kiosk
plaatsen en zal het Middelburgsche dames
comité voor de boerenkrjjgsgevangenen een
verkooptentje neerzetten.
's Avonds te 7 uur heeft een concert plaats
den Buitentuin op het Noord-Bolwerk, aan
geboden door de Nijverheidsvereenigingwelk
concert gegeven wordt door het muziekkorps
onzer dd. schutterjj.
Om tien uur wordt op het Molenwater een
illuminatie ontstoken en zal een vuurwerk
gegeven worden.
Door het bestuur der afdeeling is aan de
Maatschappij tot Exploitatie van Staatspoorwegen
bet verzoek geriebt om op den avond van den
tentoonstellingsdag een extra trein te laten
loopen van Middelburg naar Bergen op Zoom,
aan de tusschenstations stoppende.
Daarvoor werd eebter een garantie van
f 200 gevraagd, welke het bestuur niet durfde
geven en waarover het 't oordeel der ver
gadering vroeg. Deze bleek het met het be
stuur eens te zgn.
De verschillende commissiën zjjn samen
gesteld uit de bg ieder genoemde heeren
Voor het terrein: A. Meeuse, J. A.
Frederiks en T.'J. Voorbejjtel
voor de paarden: J. M. Urchard, J.
Kraamer en P. Maas
voor het rundvee: L. J. M. Koert, Van
Nederveen en J. Goedbloed
voor schapen, varkens enzP.
Besugen, J. Marinissen en J. Koene
voor werktuigen: L. J. M. Koert, T.
Voorbejjtel en C. Rejjnierse
voorde feestelijkheden: J. A. Fre
deriks, A. Meeuse en P. S. Buteux
voorden rjjtoer: A.Meeuse,J.M,Urchard,
J. Polderdgk en L. J. M. Koerten
voor de financiën: P. S. Buteux, E.
L. baron van Har denbroek en J.- Goedbloed.
Ter benoeming in de commissiën voor de
keuring zullen aan het hoofdbestuur worden
voorgedragen de volgende dubbeltallen
voor paarden: A. J. Hendribse te Goes,
A. Govaert te Westdorpe, G. Lnijk te Schore
en J. Vael te St. Jansteen
voor rundvee: M. Kostense te Kruinin-
gen, A. N. van Langeraad te Coljjnsplaat, I.
de Geus te Biezelinge en B. Giljam te Nieu-
werkerb.
Door het hoofdbestuur zjjn aangewezen als
keurmeesters-veeartsen
voor paarden: A. Risseeuw te Heinkens-
zand en voor rundvee C. B. Wagenaar te
Cortgene.
- Door het afdeelingsbestuur zgn benoemd
als keurmeesters voor
Nieuw- en St. Joosland, C. Kasse te Klevers-
kerke en S. Bogerd te Middelburg;
voor werktuigen: T. J. Voorbejjtel te
Ritthem, L, J. M. Koert te Middelburg en
O. Regnierse Wz. te Middelburg;
voor boter: L. J. M. Koert te Middelburg
I. G., J. Kakebeeke te Goes.
Deze laatste commissie beeft bet reebt
zich een paar vrouweljjke leden te assumeeren.
Na de pauze deelde de voorzitter mede dat
een der leden, die echter niet genoemd wilde
worden, 2.50 voor de tentoonstelling had
bijgedragen. Daarvoor betuigde hjj hem dank.
Nog gaf de voorzitter kennis dat voor den
rjjtoer reeds 30 rjjtuigen werden beschikbaar
gesteld.
Met het oog echter op den te verwachten
toevloed van belangstellenden uit de overige
deelen der provincie, wekte de voorzitter
eigenaars van rjjtuigen op die wel te willen
Hierna had nog eene verloting plaats van
landbouwgereedschappen, waarna de vergade
ring werd gesloten.
LETTEREN EN KUNST.
Uit Vlissingen
schrjjft, men ons .-
.Heerlijk schoon is de natuurmuziek, wan
neer des avonds onder het zachtkens ruischen
der golven de purperglans van de lucht lang-
n versmelt in een donkerblauw, waarin
de sterren fonkelen.
Zeer talrijk was de schare, die zich Zondag
avond j.l. zoowel op het terras van het
Grand Hotel als daarbuiten had vereend om
eens zich een te voelen met die zachte
natuurbekoring, dan weder te luisteren naar
de opwekkende tonen van het Middelburgsch
muziekkorps der d.d. schutterjj. onder directie
van den heer Jan Morks.
Door"zjjne bekende toewgding is het aan dien
leider gelukt, ook dit jaar genoemd korps
weder eene schrede voorwaarts te brengen.
Techniek, voordracht en aplomb zgn beter
geworden en betzelfde mag ten deele ook van
de stemming gezegd worden: de elarinettén
eebter detoneeren soms nog en eene verster
king dier partgen bljjft gewenscht.
Onder de nummers, welke bjjzonder slaag
den, behoorden de Festouverture van Kabnt,
La Coquette van Kockert, A Frangesa, een
hoogst karakteristieke Italiaansche marsch van
Costa, de bekende Ungarischer 1 anz van Brahms
en Waldteufel's Estudiantina-Walzer. Het Ave
Verum van Mozart had breeder kunnen klinken
en hoewel De Fremersberg van Koenneman
sinds jaren eenige populariteit geniet, waar
door het stuk een geschikt nummer op som
mige programma's is, toch vind ik die zoo
genaamde programmamuziek uit een muzikaal
oogpunt altjjd zeer précair.
Voorzeker kan de muziek stemmingen weer
geven, maar legt haar niet aan banden. Eene
noodig gevonden woordeljjke verklaring wil
mjj altjjd als een bewjjs van zwakte toeschjj-
nen en het dunkt mjj beter, om den hoorder
vrij te laten in zjjne gewaarwordingen.
Vier en dertig hoogleeraren der GentBche
Hoogeschool hebben tegen de aanvallen, on
langs op prof. Van Hamel te Groningen
gedaan wegens de ingenomenheid, door hem
kenbaar gemaakt met de «Vlaamsche Maat-
schappjj tot verbreiding van de Fransche
taal," in een aan hem gerichten openbaar ge-
maakten brief geprotesteerd. Zjj spraken hun
leedwezen daarover uit en betuigen hem
hunne erkentelijkheid en b jjzondere hoogachting.
Clericale bladen zgn hierover boos.
Ookals burger van degemeente heeft hjj steeds*
de achting en genegenheid weggedragen van
jong en oud, van allen en iedereensteeds stond
hg op den uitkijk of hy op eenige wyze zjjne
dorpsgenooten kon dienen, telkens heeft hg
in daden getoond zjjne krachten, gaven en
middelen veil te hebben tot hëil en hulp van
anderen. Al wat goed was, steunde bjj door
woord en daad, doch hij was een fel bestrgder
van alles wat den toets van rechtvaardigheid,
eerljjkheid en deugd niet doorstaan kon. Zgn
gevoel voor recht was onkreukbaar en zonder
aanziens des persoons sprong hjj daarvoor
steeds in de bres.
Allen in deze gemeente en velen daarbuiten
betreuren innig zgn dood. Zijne nagedach
tenis zal in eere worden gehouden. Hjj zelf
is heengegaan, maar de vruchten van zjjn
arbeid kunnen nog lang bljjven. Hij hoeft
geleefd en gearbeid als een braaf man, als een
navolgenswaardig voorbeeldmoge iemand
met evenveel zielenadel als hij zjjne plaats
innemen
Aan de polytechnische school te Delft
zjjn o. a. de volgende heeren geslaagd voor
bet examen B art. 61, 62 en 64A. Alberts
Az., H. L. Enthoven, G. Hoogerwaard, W. van
Houten jr, H. Huisman, D. Leupen, J. Lohman,
Hz., P. Schouteart. 64A. E. Albers, L. F.
Alberts, H. C. A. Boom, M. C. v. d. Broecke,
M. H. Damme, A. P. de Jonge, R. Heering,
E. B. Hesseling jr, I. Jacobson, A. A. de Ja
ger, J. N. van der Leg, W. Th. van Schaïk,
H. W. Sngders, J. Tak jr., B. Woutersart.
64 en 65 Ph. A. Bannet, P. F. Bliek, A. P.
A. van Deinse en W. Polderman jr.; en art.
63 en 64 G. de Vries.
ONDERWIJS.
Men schrjjft ons uit Scherpenisse:
Vrjjdag overleed alhier, na een ziekte van
enkele weken, de heer L. Hejjboer, die op 16
Aug. e. k. 24 jaar aan het hoofd der o. 1
school zou hebben geslaan.
Zijne beste krachten en in de ruimste mate
heeft hjj aan de belangen zjjner medeburgers
gewjjd. Als degeljjk, bekwaam en jjverig on-
derwjjzer werd hg niet alleen in deze ge
meente maar in veel wijderen kring hoog ge
acht en- gewaardeerd. Tal van personen heb
ben aan zjjn hulpvaardigheid, (soms ten koste
van zjjn eigen middelen) vastberadenheid of
invloed bun booger klimmen op den maat-
schappeljjken ladder te danken. In allerlei
betrekkingen en over het grootste deel van
ons land verspreid, treft men thans een reeks
yan mannen en vrouwen aan, uit deze ge
meente afkomstig, die op initiatief en onder
directe of indirecte leiding van den heer Hejj
boer geworden zijn, wat ze zgn. Die allen
zullen, wjj houden ons ervan overtuigd, met ont
roering en smart de tjjding van zgn vroegtjj-
digen dood vernemenzoo zeer is hjj hun
aller vriend gebleven. Wie-voldoende omgang
met hem gehad hebben, leerden hem waar
schapen, varkens enz.; J. K. Mesa te J deeren en hoogschatten.
Voordracht
G k. Vorsterman van Oijen
Vervolg.)
De wet op de vergunning.
Tegen die wet heb ik van den beginne aan
mjjue stem doen hooren. Het door mg' uit
gegeven Weekblad kan daarvan op verschil
lende bladzjjdon getuigen. Niet dat ik een
voorstander ben van dronkenschap, van het
onmatig gebruik van sterke dranken. Voor mg
zelf ben ik op dat gebied wel geen afschaffer,
maar toch meer dan matig en dagen en weken
gaan voorbjj, dat ik geene alcoholische dranken
gebruik maar door de wet heeft men het
rechtmatig bezit van duizenden op de helft,
op een derde gebracht en den clandeatinen,
den geheimen drankverkoop, dus de verre-
gaanste onzedelijkheid in de hand gewerkt.
Wat toch is het geval?
Wordt een herberg met vergunning boven
het daaromtrent vastgestelde maximum verkocht
de vergunning is verloren.
Hoeveel is nu die herberg nog waard
Men ziet van hier de groote geldeljjke
nadeelen voor den verkooper.
De eerljjke herbergiers betalen het vergun
ningsrecht.
Maar naast die eerljjke herbergiers beeft
en in sommige deelen van ons land een
ontelbaar aantal bierhuizenin Amsterdam is
iconstateerd, dat er meer dan 700
zgn, waar zonder vergunning te betalen, even
zeer sterke drank wordt verkocht.
In het dorpje Ede, in de nabjjheid mjjner
woonplaats, waren, toen de vergunning in
trad, 12 herbergen, die vergunning
Gaandeweg zagen zg bierhuizen
verrjjzen, die evenveel en nog meer sterken
drank verkochten dan zg. De Deeënaars
zgn een slim volkje. Zg lieten wel de
vergunning, maar niet den drankverkoop
varen en thans zgn er misschien vier, vgf en
twintig bierhuizen en nog twee herbergen
met vergunning.
En dat is juist de kracht van den Neder-
landschen wetgeverwetten maken die heel
mooi, heel netjes uitgewerkt zgn in de bjj-
zonderheden, maar overigens nagenoeg onuit
gevoerd bljjven.
Als voorbeelden tot toelichting noem ik
boven aan de leerplichtwet, dan de boterwet,
de vogelwet, de Zondagswet, waaraan bg
langer nadenken zeker nog wel eenig andere
toe te voegen zouden zgn.
Wat ik zoude willen?
Laat drank verkoopen wie wil, maar laat
ieder, wie drank verkoopt, behalve zuivere
onvervalscbte melk, vergunningsrecht betalen.
De thans vigeerende wet beeft bet aantal
wettige vergunningen verminderd; maar
tegeljjkertijd, en zeer tegen de bedoeling des
wetgevers het aantal drinkgelegenheden meer
dan verdubbeld. Het gebruik van sterken
drank is door haar niet verminderd.
Ze heeft dus totaal fiasco gemaakt.
Dat de wetgever nu zgn peccavi »ik heb
gezondigd" doe hooren, en niet op den ver
keerden weg bljjve voortgaan,