MIDDELBIJRGSCHE COURANT. Vrijdag 7 Juni. N°. 132. 144e Jaargang. 1901. Dinsdag 11 Juni. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor a Je plaatsen in Nederland franco p.p., f 2.- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent 6 Juni8 u. vm. licht bewolkte lucht, droog en warm weer. THERMOMETER EN VERWACHTING. gr., 12 u. 73 gr., av. 4 u. 71 gr. F. Verwacht: zwakke wind, Advertentiên20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten era Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50-, elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiên en reclames, niet afkomstig nit Zeeland, betreflend* Handel, Njjverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. OE LA MAR A«K., N.SÉ. Voorburgwal SM' Middelburg 6 juni. De aanstaande week wordt een hoogst belangrijke voor den politieken toestand van ons land. Twee gewichtige verkiezingen binnen den tijd van vier dagenhet is waarlijk van de kiezers te veel gevergd. Maar de noodzakelijkheid is hun nu een maal opgelegd. En dan willen wij hopen dat de schijn bare stilte, welke nu nog heerscht, gelijk zal zijn aan eene die den storm vooraf gaat. Het is toch dringende plicht, dat men zijn s^em uitbrengt, wanneer men daartoe ge legenheid heeft en geroepen wordt. Het geldt hierbij de groote vraagin welke richting zal óns land in de eerst volgende vier jaren bestuurd worden En waar nog altijd de leden der Eerste kamer gekozen worden door de Provinciale Staten, is het zaak ook bij de keuze voor dit college goed toe te zien op wien men zijn stem uitbrengt. Bij het voortdurend, stelselmatig, krachtig pogen der anti-liberalen, helaas niet zonder succes, om door versterking van hun ge lederen in de Provinciale Staten, tenslotte tot eene omzetting der Eerste kamer te geraken, is het dringend noodig met alle macht daartegen te waken en den invloed van onze tegenstanders in die richting te breken. Maar er is nog iets, dat vooral onze provincie geldt. Wij hebben nu eenigen tijd het roer in handen gezien van eene anti-vrijzinnige meerderheid. In het college van Gedeputeerde Staten zijn de liberalen in de minderheid. En wat is nu sedert dien veranderd Niets, wij hebben het in Juli van het vorig jaar reeds opgemerkt. Trots al het geroep over liberaal wan beheer, hebben de mannen, die op het kussen zijn gebracht, slechts gevaren in het liberale zog, precies het voorbeeld gevolgd van de vrijzinnige mannen, die voor dien tijd de provincie met zooveel succes bestuurden. Het eenige wat wij destijds vernamen was dat er voor de stokers en het dekvolk der Provinciale stoombooten nog nooit zoo'n drukke dienst is geweest als juist onder het huidig anti-liberaal, christelijk beheer. Van 's morgens vier tot 's avonds half negen duurt dagelijks hun werk. Alleen met het oog op de Zondagsrust is eene iets gunstiger regeling gemaakt. Heet dat soms verbetering? Uit algemeen oogpunt, in het belang der provincie, is de verandering van de meer derheid dus van geen nut geweest. In de jaren, dat de anti-liberalen het gezag in handen hadden, hebben zij niet geregeerd maar geadministreerd en hoe zij dat deden, daarover zij het oordeel aan hen die hen meer van nabij in hun werk hebben kunnen gadeslaan. Wij hebben nu alleen te verklaren dat wij de anti-liberale leden der Provinciale Staten, evenmin als vroeger, kunnen en mo gen aanbevelen, en aan te wijzen welke personen wij gaarne hunne plaatsen zagen innemen of als liberaal lid herkozen zouden willen zien. En dat zijn de volgende heeren voor de districten Mi ddelburg. H. P, den Bouwmeester. J. Marinissen. Jhr C. J. J. A. van Teylingen. Vlissingen. A, A. A. E. Gewin. Jhr C. J. J. A. van Teylingen (Aftr.) C. L. van Woelderen (Aftr.) Goes. E. A. van der Bent. J. H. O. Dominicus. W. P. H. Lenshoek. G. Zuijdweg. Z i e r i k z e e. M. Bolle Lzn. J. H. O. Heijse. O. J. Hocke Hoogeboom, alle drie aftredende leden. Hulst. Ph. J. van Dixhoorn. G. A. Vorsterman van Oyen. Jules Vogelvanger. H. G, E. van IJselsteijn. Sluis. J. L. I. de Bats. J. Erasmus. H. G. Hammacher, eveneens alle drie aan de beurt van aftre ding. In het district T h o 1 e n is geen strijd jhr mr E. A. O. de Casembroot, het libe rale lid, is reeds bij tde candidaatstelling als gekozen verklaard. Wij verheugen ons over de herkiezing van dit lid van Gedeputeerde Staten. In de districten Middelburg en Vlissingen is men ditmaal zeer ge lukkig geweest met het stellen van candi dates Naast de bekende heeren H. P. den Bouwmeester en jhr C. J. J. A. van Teijlingen stelde men in de kïesvereeni- gingen, tot het district Middelburg behoorende, een vertegenwoordiger van den landbouwenden stand, den. burgemeester van St. Laurens J. Marinissen, een zeer bezadigd, degelijk man, algemeen bekend en geacht en zeer vertrouwd met de belangen van Walcheren, vooral die van den landbouwwat ook erkend werd, toen men hem koos tot lid van het bestuur dei- afdeeling Walcheren van de Zeeuwsche Landbouwmaatschappif. Over den heer Den Bouwmeester, den even flinken als werkzamen wethouder van Middelburg, den voorzitter van den polder Walcherendie reeds lang, evenals destijds zijnvoorganger, de heer D. A. Dronkers, een plaats in de Provinciale Staten had moeten innemen, kunnen wij kort zijn. Wij wezen reeds herhaaldelijk op zijne verdiensten en zijne geschiktheid, uit prac- tisch oogpunt, voor Staten-lid. Dat zij, die bij den polder Walcheren belang hebben, nog altijd niet toonden te begrijpen van hoeveel gewicht zulk een vertegenwoordiging daarvan in de Staten kan zijn, is ons onverklaarbaar. Wij herhalen wat wij vroeger reeds schrevende voorzitters der polders De Breede Watering bewesten Ierseke, op Zuid- Beveland, en van Schouwen zijn lid der Staten-, die van den niet minder gewichtigen polder Walcheren is dit niet. Het is allerzonderlingst, dat velen zoo kortzichtig zijn, en door allerlei drogredenen en beweringen, die met de practische be langen van den landbouw niets te maken hebben, zich laten weerhouden den voor zitter van bun polder te brengen op een plaats waar hij voor dezen en voor hunne belangen zoo nuttig kan wezen. Zij zijn in hun eigen licht. De heer Van Teijlingen heeft, in de Staten zijn sporen al lang verdiend. Over hem behoeven wij waarlijk niet uit te wijden. Men stemme hem ook algemeen aan onze zijde, zoowel in Middelburg als in Vlissingen en de plattelandsgemeenten in beide districten. Men late zich hiervan niet afhouden door de redeneering dat hij voor het district Vlis singen zit. Daar is zijne herkiezing lang niet zeker, evenmin als die van den wak keren directeur der Zeeland. Wij weten dit trouwens voldoende nit de ervaring. Alle krachten moeten inge spannen worden om hem in de Staten te behouden. In het district Middelburg onthoude geen onzer zijn stem aan den heer Van Teijlingen, teneinde op alles voorbereid te zijn. Mocht genoemde heer in Vlissingen vallen wat wij niet hopen dan is het goed als in Middelburg hera een mandaat is opgedragen. En wordt hij in beide districten gekozen, dan kan hij zelf nog nagaan voor welk district het meest gewenscht is dat hij opteert. In den heer A. A. A. E. Gewin deed Algemeen Belang te Vlissingen eene uit muntende keuze. Hij is een man van alge- meene kennis, die als lid van den raad en om zijne vele bemoeiingen voor tal van nuttige instellingen in zijno woonplaats zeer geacht is. Dat het district Vlissingen voor den heer C. L. van Woelderen, den leider eener Maat schappij, waarbij de belangen der havenstad zoozeer zijn betrokken, het mandaat niet zou hernieuwen, komt ons haast ondenk baar voor. Maar men lette op de macht der tegenstanders, die veel, zeer veel ver mag. Er zal ook voor hem gestreden moeten worden. Dit geldt ook voor de districten Goes en Zierikzee. In Goes staan de kansen niet gunstig, maar toch wanhope men niet. Men strijde zoolang men kanmen heeft nu mannen, bekend in de verschillende deelen van Zuid-Beveland, en hunnerzijds ook op de hoogte van de eischen van den tijd en van de belangen van het district. Wat Zierikzee betreft, wij hebbende liberale kiezers daar alleen ernstig te waarschuwen tegen overschatting van eigen kracht. Bij de laatste tusschentijdsche verkiezing, op Vrijdag 3 Mei, is toch gebleken hoe sterk de tegenpartij is. Haar candidaat be haalde een zeer aanzienlijk aantal stemmen 976 tegen 1078 op den 2Steer G. J. Hocke Hoogeboom. Een verschil slechts van honderd stemmen Lag de schuld aan de lauwheid der libe ralen of aan de toenemende kracht der anti- revolutionnairen Hoe het zij een kenschetsend, een ern stig teeken des tijds is het zeker. Zierikzee handhave toch met alle macht zijn naam van liberaal district. Het toone dit vooral reeds Dinsdag door eene groote meerderheid te verschaffen aan de heeren M. Bolle Lzn, J. H. C. Heijse, den veteraan in onze Staten, en C. J. Hocke Hoogeboom. In het district Hulst zal met de libe rale candidaten wel niet veel kans van slagen zijnmaar daarom is onverschillig heid niet gewenscht. Men weet niet het bondgenootschap tnsschen de katholieken en de anti-revolution. nairen is niet zoo heel sterk en vooral aan de zijde der laatsten is de band vaak los wat er nog gebeuren kan of een herstem ming nog niet mogelijk is. In elk geval zijn mannen als de heeren Ph. J. van Dixhoorn, G. A. Vorsterman van Oyen, Jules Vogelvanger en H. C. E- van IJselsteijn uitstekend geschikt om als protest-candidaten de stemmen op zich te vereenigen van alle anti-clericalen. Wij wekken in elk geval de kiezers van vrijzinnige richting in dat district op hun plicht niet te verzuimen. Wij gelooven wel niet dat, evenals in andere districten vau Zeeland, in het dis trict Sluis gevaar dreigt voor de aftredende leden, maar men zij toch op zijne hoede. Te elfder ure is men van anti-revoluti- onnaire zijde nog met een candidaat voor den dag gekomen. Dat is een taktiek, die de onzen tot voor zichtigheid moet aansporen en tot het vaste besluit om niet, om persoonlijke of andere redenen, af te wijken van het aftredend drietal. Elke stem, aan een der candidaten ont houden, versterkt de kans voor dien eenen tegencandidaat. En hoe licht komt men er toe op een der drie niet te stemmen Dat men dit vooral nalate In het district Sluis dienen alle vrijzin nigen op hun post te zijn. Over de poging om in eigen boezem ver deeldheid te zaaien, zwijgen wij liefst. Wij kunnen ons niet voorstellen dat de personen, die men daarvoor op den voor grond heeft gesteld, met zulk een pogen ingenomen zijn. Voor eene dergelijke oppo sitie in eigen boezem is op dit oogenblik, dunkt ons, geen enkele gegronde aanleiding. Armenwet en nog wat. Het wetsontwerp tot herziening der regeling van het armbestuur, dat nu de Tweede kamer heeft bereikt, berust, wat het stelsel ten aan zien der kerkelijke of bijzondere instellingen van weldadigheid betreft, op de volgende be ginselen De wetteljjke regeling omvat alle instellingen van weldadigheid, die armenver zorging in of buiten gestichten voortdurend ten doel -hebbende wet onderscheidt o. a. kerkelijke en bijzondere instellingen. Deze zjjn onderworpen aan het toezicht der inspec teurs. Een algemeene maatregel van bestuur zal voorschriften geven nopens de inrichting ook der kerkelijke en bijzondere Gods-, zieken en werkhuizen. Aan genoemde besturen wordt de bevoegdheid gegeven, de Kroon te vragen de instelling van een plaatselijken Armenraad, waarin zij vertegenwoordigd kunnen worden, evenals in het college van beheer van het Burgerljjk Armbestuur. Genoemde instellin gen kunnen uit gemeentefondsen subsidiën verkrijgen. Ten opzichte van de Burgerlijke Armenzorg wijkt de nieuwe regeling van de bestaande vooral af door voorschriften, die «dubbele bedeeling" moeten voorkomen. De Burgerlijke Armenzorg zal metterdaad uitsluitend zorg voor armen moeten zjjn en de wet zelve bakent het gebied af waarover de Burgerlijke Armbesturen hun bemoeiingen uitstrekken. In verband hiermede wordt een werkhuis stelsel in de gemeenten ingevoerd, verbonden aan nauwkeurig onderzoek en voortgezet toezicht. Met bespreking van dit ontwerp zal men zeker goed doen te wachten tot na September. Wij weten dan hoe de Tweede kamer is samengesteld en vooral welke regeering alsdan aan het bewind is. Zoo kort vóór de verkiezingen, waarvan de afloop door niemand valt te voorspellen, is het geen tjjd ontwerpen te bespreken die, hoe belangrijk ook, misschien niet eens aan de orde komen. Er is dezer dagen der Regeering een verwijt gemaakt van de indiening van ontwerpen, als dat betreffende de Zuiderzee en nu weer dit betreffende armenzorg, zoo kort vóór den afloop dor vierjarige periode. Men noemde dit reclame-makerij. Met dit beweren, vooral van anti-liberale zijde luide klinkend als verkiezingswapen, zjjn wjj het niet eens. Wjj meenen dat de regeer mg door die in diening toonde hare beloften te willen houden en getrouw te willen zjjn aan haar program. En dat valt te prjjzen. Liever hadden ook wjj de indiening van die ontwerpen veel vroeger gezienmaar men vergete aan den anderen kant niet dat er veel reeds is tot stand gebracht, maar ook vooral veel onafgedaan bleef. Er was nog genoeg werk aan den politieken winkel. Dat dit met is afgedaan, ligt niet aan het ministerie, maar aan de wjjze van werken in ons parlement; aan het onloochenbaar feit dat veel tjjd wordt verbruikt met onnoodige rede neeringen. In de laatste weken van haar bjjeenzjjn heeft de Tweede Kamer dit moet haar ter eer gezegd worden zich dapper geweerd. Er wordt nog een eigenaardig verkiezings wapen gehanteerd. Men komt van anti-liberale zjjde telkens met de bewering, dat veel tot stand kwam, niet alleen door de vrijzinnigen, maar met be hulp van eenige tegenstanders in de Kamer. Een eigenaardige redeneering. Meent men daarmee de clericale partjjen een pluim op den hoed te zetten? Het pleit juist tegen haar dat slechts en kele harer leden meewerkten en niet allen. En hoevele goede zaken zjjn door dr Kuyper, mr Lucasse en de zijnen men denke slechts aan de Ongevallenwet niet gesteund of bedorven Met recht is tegenover die bewering opge merkt hoe nuttig en noodig het is, juist met het oog op de geringe medewerking, waarop men zich nog durft te laten voorstaan, de gelederen der vrijzinnigen in de Tweede Kamer te versterken. Dan hangen zij, bij het tot stand brengen van nuttige en dringend noodige zaken, niet meer af van enkele leden der tegenpartij wien het behaagt mee te werken, terwijl hunne medestanders oppositie voeren a tort et a travers. Aan den heer M. Salberg geeft de redactie van De Nederlandsche Bakkers courant, naar aanleiding van zjjn antwoord men zie ons nommer van 29 Mei - het vol gend bescheid De heer S., zijn traditie getrouw, heeft dan weer eieren voor zjjn geld gekozen. Eerst zou hij ons Redactie-artikel niet beantwoorden en nu we niet aan zijn eisch voldoen, zal hjj het maar wel doen. Altjjd marchandeeren, zelfs in de politiek. Ter zake. Over de hoofdzaak zijn wjj beiden het eens. Onze Regeering dient maatregelen te nemen om in tgd van oorlog brood te hebben. Jaren achtereen hameren wjj reeds op dat aanbeeld. De heer S. komt er nu pas mede aan. Wjj zijn dus op dat punt mede standers en kunnen dus samenwerken. Over de middelen hoe daartoe te geraken, daarop komen wjj nog wel eens terugwat wjj ontkennen is juist het punt, waarom eigenljjk de brochure van den heer S. ge schreven is, dat er verband zou bestaan tus- schen voorraden en inkomende rechten. Thans, bjj het onbeschermde artikel, komen tjjden voor van voorraden en van gebrek er aanen als het meel bjj invoer eens belast mocht worden, zullen beide gevallen zich ook big ven voordoen. Dat de graanhandel in Nederland verloopen zou zijn, is mede oorzaak van die graancon- sumenten, die wel graan verwerken, maar die niet hier te lande koopen. De firma Kake- beeke ts er voor bekend, dat ze uit principe nooit het benoodigde graan in Nederland koopt, maar wel daarbuiten, zelfs al kan ze hier even goedkoop terecht als te Antwerpen of elderB. De heer S. stelt zjjn vak aan het niet wetende publiek eenigszins vreemd voor. Er is slechts sprake van, dat de handel in graan veranderd iB ten deele in een handel in meel. Zoowel de grondstof als het product moeten van buiten aangevoerd. In beiden wordt handel gedreven, en al is de graanhandel kwjjnende, de meelhandel breidt zich uit. Er is hier slechts sprake van remplaceering. De heeren fabrikanten vergeten een weinig, dat hun vak de plaats inneemt van den vroegeren loonmaalder, die zonder risico werkte voor den bakker. De meelfabrikant is dus in den eigenljjken zin van het woord geen fabrikant, want hg produoeert niets, hg bewerkt slechts het graan, en levert dus een half product. Als de bakker zjjn graan weer zou gaan malen, zouden er in het minst geen inkomende rechten noodig zijn. Ieder meelfabrikant, die zjjn roeping ge trouw bljjft, en zjjn graan koopt en zjjn meel weer verkoopt, zal het minste last van de buitenlandache concurrentie ondervinden. Er is echter nog een ander soort van meelfabri kant, en dat is degeen, die er een speculatie vak van maakt, en die zeer spoedig den weg van alle andere speculanten zal moeten volgen. Dat soort fabrikanten ia voor den geheelen handel lastig en nadeelig. Vandaag zjjn ze woest, willig, trachten uit ieder politiek be richt munt te slaan, laten zich, over alleB en niets, overal vandaan telegrammen zenden, en zjj houden zich den geheelen dag onledig met de markt te bewerken, terwjjl ze morgen, zonder dat de tarweprjjzen er aanleiding toe geven, voor l(4 gulden lager verkoopen, en anderen dwingen hen te volgen. Dit zjjn de heeren, die in het belang van den bloei van het vak zoo spoedig mogel jjk moesten opdoeken. Ze brengen de koopers, en vooral de groote koopers (broodfabrikanten) meermalen voor deeltjes aan, maar toch zjjn ze ook meermalen aanleiding, dat men den broodprjjs vaak gaat verlagen, zonder dat daartoe anders, dan op die gronden aanleiding bestaat. Want wan neer ze dan door deze tijdelijke lagere aan bieding, plotseling eenige duizende baaltjes verkocht hebben, en de andere fabrikanten eindelijk gedupeerd zgn deze speculanten te volgen, dan noteeren ze dadelgk weer 1/4 gulden hooger. Het ligt voor de hand, dat deze heeren die kunstjes niet vrijwillig uithalen, maar hiertoe gedwongen worden door zekere oorzaken, die we hier niet meer uitgebreid behoeven uiteen te zetten, maar die we zoo noodig aan onze regeering wel willen mededeelen. Dit zgn inlichtingen, die ons door den grootsten meelkooper en consument gegeven zgn, die ten volle onze meening staaft, dat,

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1901 | | pagina 1