MIDDELBURGSCHE COURANT
Donderdag
6 Juni.
De grootste boosdoener.
Verkiezingen.
N". 131.
144e Jaargang.
1901.
De®e errant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor aJe plaatsen in Nederland franco p.p., 2,-
Afzonderlijke nummers kosten 5 oent.
THERMOMETER EN VERWACHTING.
5 Jnni8 u. vm. 64 gr., 12 u. 72 gr., av. 4 u. 70 gr. F. —Verwacht: zwakke Z, W. wind,
licht bewolkte lucht, onweder, warm weer.
AdvertentiSn20 cent per regel, öeboorte-, dood- en alle andera familieberichten en
Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel
öroote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig nit Zeeland, betreffendf
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau
A. BE LA MAR Aan., N.Z. Voorburgwal 366, Amsterdam.
Dinsdag 11 Juni
stemming voor leden der
PROVINCIALE STATEN.
Vrijdag 14 Juni
stemming voor leden der
TWEEDE KAMER.
De Vrijzinnigen denken er om, en dienen
op hun post te zijn.
Middelburg 5 Juni.
BENOEMINGEN ENZ.
Bjj kon. besluit
is benoemd tot directeur en leeraar aan de
R. H. B. S. te Den Helder dr D. A. Kerkhoff,
met geljjktjjdige toekenning van eervol ont
slag als leeraar aan de R. H. B. S. te Alk
maar en
is benoemd tot ridder in de orde van
Oranje-Nassau de heer J. H. de Groot, pen
ningmeester van het Kon. Instituut voor de
taal-, land- en volkenkunde - van N.-I. te
's Gravenhage.
MALLE DINGEN.
Over de candidatuur van kapitein Pop in
het derde district te 's Gravenhage, tegenover
den aftredenden heer Pjjnacker Hordijk, schrjjffc
de militaire medewerker der Arnh. Crt. het
volgende
Met de specifiek militaire candidatuur in
's Gravenhage III kan het er, uit een oogpunt
van politieke degelijkheid, maar nauweljjks
mee door. Al dadeljjk maakte het een vreem
den indruk den kapitein-candidaat zich er
van te zien onthouden openljjb in staatkun
digen zin, partij te kiezen. De kiezers zullen,
zoo ze kapitein Pop onverhoopt de meerder
heid bezorgen, dus kans hebben op een kwaden
koop. Wie een politieke kat in den zak koopt,
heeft het veelal zichzelf te wjjten, zoodat w|j
geen medeljjden zullen hebben met de goed-
geloovigen, die er tevrêe mede zjjn, dat de
candidaat van het militarisme zich qua politiek
persoon in een voornaam stilzwijgen hult.
Maar wat erger is, dat is de ongegeneerdheid,
waarmede men kapitein Pop als legerspeciali-
teit op den voorgrond stelt, terwijl iedereen
weet, dat een groot deel der politieke partij
gangers Pop niet pouBseeren als Pop, maar
eenvoudig als tegencandidaat van Pjjnacker
FFordjjk. Bloote negatie dus. Het leek immers
al aanstonds veel te verdacht dat mr Van
Houten naarstigljjk in de weer was met het
aanprjjzen van een militaire specialiteit 1
Ook moet er achter de schermen heel wat zjj n
afgespeeld vóór en aleer het militaire verkie
zingscomité ad hoe openljjk bekend liet maken,
dat het bjj mr Van Houten had aangebeld
om hem om steun voor den militairen candidaat
te vragen 1
In militaire kringen staat mr Van Houten
niet bjjster goed aangeschreven. Daarvan
weten de dagen van het ontwerp-Bergansius
te gewagen. Met onverholen woede keerde
ieder, die toentertijd voorstander van het
militaristische stelsel was, zich tegen den
voorzitter van de commissie van rapporteurs,
EEN SCHETS,
van PETER ROSEGGER.
I Uit het Duitsch.
die, zooals het heette, zjjn positie misbruikte
om de legerwet van de baan te knikkeren.
jj al wat militarist was, was mr Van Houten
bekend als de eigenlijke moordenaar van de
wet-Bergansius. Menig njjdig woord tegen
dezen grootmoordenaar is dan ook te lezen
het orgaan van kapitein Pop. dezelfde die
thans onder patronaat van mr Van Houten
de verkiezingscampagne als leger-candidaat
meemaakt.
Wel kan het raar loopen in de verkiezings
wereld
Wij weten niet of de kiezers in district III
er zullen mloopen. Voor hun reputatie hopen
we van neen. Tot. malle dingen kan men altijd
nog komen. Beter is het, daarvoor niet de
ernstige dagen van een verkiezingstijd te
misbruiken.
UIT STAD EN PROVINCIE.
Bij kon. besluit is zooals nog in een
groot deel der oplaag van ons vorig nommer
werd gemeld met ingang van 1 Juli 1901,
met bet gezondheidsonderzoek van uit zee
aankomende schepen, teTernenzen, voor
den tjjd van drie jaren, belast de heer A.
Spruitenburg, arts aldaar.
No 128 der St. Ct bevat de wet van den
28en Mei 1901, houdende regeling van de
pensioenen van het personeel bjj de verlich
ting op de Wester-Schel de en in hare
mondingen, waarvan de bezoldiging komt ten
van
In het belang van een veilige vaart op
de reede van Vlissingen heeft de minister
van marine bepaald, dat de commandeerende
officieren van Hr Ms oorlogsschepen, welke
aldaar ten anker korden, ligplaats zullen kiezen
op ten minste 1200 M. afstand van den Vlis-
singschen wal. Ingeval omstandigheden noodig
maken van dié bepaling af te wjjken, zal
niettemin bjj eerste gunstige gelegenheid
daarna van ligplaats veranderd worden om
den hiervoren aangegeven afstand te bereiken.
Verdi zat nog al tjjd te schommelen en te
wippen op zjjn plank doch eensklaps boog
hg voorover, rekte zjjn langen hals uit en
zjjn gezicht vlak bjj mjj brengende, riep bij
al knipoogende uit: »Ja, het is merkwaardig,
de molen in Unterdorf, daar bjj de Achbrug,
die is vroeger van mjj geweest. Heel natuur-
ljjk, het was mjjn ouderljjk huis. En eens
het was op Maria Boodschap, heel in d(
vroegte, zat ik bjj mjjn morgensoepje en wilde
naar de kerk gaan, daar kwamen twee
schelmen aan en vroegen of ik Ferdinand
Selmer was. Ja Dan moesten zjj mij
handboeien aandoen. En ik werd als een kalf
in het hok geworpen. Dat was mg natuurlgb
zeer onaangenaamik was toen juist verloofd
met Margreet Becki. De mooie Margreet
weet ge nog wel met haar zwart fluweelen
hoedje en den rood zijden doek, altijd over éen
schouder. Ach ja toen waart ge nog niet
geboren. Doet er niet toe. D\is in den
kerker met mg En in de rechtszaal. Weet
zijnde dit de raming van den bouwkundige
voor de rijksgebouwen in de Abdij te Mid
delburg, en eene geldleening tot dat bedrag
aan te gaan.
De gemeenteraad besloot in zijne zitting
van 29 Mei echter de gemeente niet te be
zwaren met eene geldleening, maar gaandeweg het
gebouw in dm toestand te brengendie wenscheljjk
is, en tot dat einde elk jaar, in verband tot
de geldmiddelen, een post op de begrooting
te brengen.
Men ziet dus de zaak is anders dan zjj in het
bewuste bericht werd voorgesteld.
In het Zondagsblad van de Mecklenburger
Nachrichien staat een niet onaardige Hollündi-
sche Skizze over Y e r e, eine todte Stad.
Aan het slot wordt verteld, hoe gedurende
een geweldig onweer een deel der oude
vestingwerken verzonken is. En dan volgt'
So spurlos vom Erdboden verschwunden ist auch
die ernst Veere gegemiber gelegene Stadt Kampen,
dieselbevon der aas Veere gegriindet sein soil.
- Aanstaanden Vrijdag zal de nieuw be
noemde burgemeester van Koudekerke,
jhr W. C. van Panhujjs, daar feestelijk worden
ingehaald. Eene eerewacht van ruiters zal
hem op de grens van de gemeente opwachten,
het dorp zal versierd worden, een muziek- en
een zanggezelsehap zullen zich doen hooren
en 's avonds wordt een feestverlichting ont
stoken en een vuurwerk afgestoken.
Uit Veere sehrgtt men ons
In uwe courant en in andere dagbladen
kwam de vorige week over de zoogenaamde
stadsfontein een bericht voor, dat onjuist, in
elk geval zeer onvolledig is, wat ieder zal
beamen die de toedracht der zaak, zooals die
in de gemeenteraadszitting zich heeft voorge
daan, kent.
Wat toch is het geval Nadat het aanbod
van den gemeenteraad in 1898 om de stads
fontein om niet aan het Rjjk af te staan, ter
kennis van den Minister van Binnenlandsche
Zaken was gebracht, werd later ook van die
zjjde gevorderd afstand van het geheele terrein
en plantsoen ter weerszjjde van de fontein.
De gemeenteraad was daartoe niet gezind
wel om een strook gronds rondom het ge
bouw ter breedte van 2 Meters af te staan.
Daarop werd van rjjkswege voorgesteld op
het omringende terrein een servituut van
niet-bouwen" te vestigen, maar ook daaraan
werd door den raad geen gevolg gegeven.
Een en ander had tengevolge, dat een schrg-
ven van Ged. Staten inkwam, waarbg dat
college verklaarde het, nu de raad de overne
ming van de fontein ten behoeve van het rijk
onmogelijk maakt, noodig te achten, een som
van 1034 op de begrooting voor 1901 uit te
trekken voor restauratie van het gebouw,
s wat ik gedaan heb?"
Hg nam het wjjnglas en hield het tegen
het licht.
- Helder als een gouden ringHg nam
slokje, smakte met de tong en dronk
toen het glas in éen teug leeg."
- «Wat dan toch, Ferdinand
- »Ja wat? Ik had den houtvester dood
gestoken. Terwille van Margreet, die hij ook
wilde hebben. In het Rinubosch, met mijn
zakmes. Achter in den nek had ik hem
stoken. Zjj hadden alles op het papier en
getuigen er bjj en mijn ontkennen baatte
niets. De behandeling der zaak heeft geen
twee dagen geduurd. Ik ben veroordeeld
ter dood met den strop." Dit zei hjj zachtjes,
bijna plechtig. »Nu ziet ge. Maar hangen
konden ze mjj toch niet, omdat ik niets be
kend heb. Maar wel levend begraven, en heel
lang. Ja, ja en toen de keizer een groote
kwijtschelding van straf uitvaardigde, zijn al
mjjn kameraden rechts en links weggeloo-
pen; maar mjj heeft men gehouden. Wie
niet bekent, heette het,, verdient geen gratie.
Dus bljjven zitten. Och, mijnheer, dat was
een zware dag voor mg, die dag van gratie
Eerst heb ik vreeseljjk aangegaan en gevloekt,
totdat mjjn stem mjj begaf. Daarna was ik
als dood, en liet mg neervallen. Waren het
nog tien, nog twintig of vjjftig jaar het
kon mg niet schelen. Ik heb geen jaren,
geen dagen meer geteldik heb mjjn ellende
Dezelfde heer hield Dinsdagmiddag, in het
societeitslokaal van het Café Hartman te
Goes, op uitnoodiging van het bestuur dier
sociëteit, ook een politieke rede, die veel
bgval vond en waarbg een groot aantal hoor
ders tegenwoordig was.
Dinsdag middag kwam te Coigns-
plaat een vijfjarig knaapje in aanraking met
eene snij machine, tengevolge waarvan het een
vinger van de linkerhand moet missen.
In de te Stavenisse door dé kies-
vereeniging Algemeen Belang gehouden verga
dering werd de heer G. A. Vorsterman van
Oyen te Aardenburg met algemeene stemmen
candidaat gesteld voor het lidmantschap der
Tweede kamer. Eveneens werden met alge
meene stemmen tot candidaten voor gemeente
raadslid geproclameerd de heeren C. Broodman
(aftredend) en M. C. Steendijb.
De kommies 3e klasse bjj 's rjjks belas
tingen J. F. Eckebus is met 1 Juli a. s, ver-,
plaatst van Hontenisse naar Rotterdam
(tjjdelijk).
Met ingang van 8 Juni is benoemd tot
tjjdeljjk kommies dér 4de klasse bjj 'srjjks
belastingen J. L. Martens te St. J a n s t e e n,
wien tijdelijk tot standplaats is aangewezen
Kauter.
Men scbrjjft ons
De leerplichtwet heeft in Z u i d-B e v e-
1 a n d vele gemeentebesturen in de noodza
kelijkheid gebracht vrijgeviger in de heffing
van schoolgeld te handelen dan vroeger of
tot gerechtelijke vervolging over te gaan.
Tot verleden jaar werden de onwillige of trage
betalers in de betrokken gemeenten steeds
getracteard met de boodschapals ge niefc
betaalt, houdt ge uw kindereii thuis. Dit
dwangmiddel werkte uitstekend. Maar thans
zijn de rollen verwisseld. Nu men weet dat
schoolgaan plicht is en verbod wegens wan
betaling tot de geschiedenis behoort, maakt
men aan de zjjde van hen die niet gaarne
belasting opbrengen in zoover misbruik van
de positie dat men eenvoudig zegt: ik kan
niet betalen. Waar men derhalve huiverig is
om door vervolging te onderzoeken of onwil
of onmacht de reden van wanbetaling moet
heeten, zullen de gemeentefinanciën de lijdende
partij moeten zijn.
Te Wolfaartsdjjk trad Dinsdagavond
jl. de heer G. A. Vorsterman van Oyen, can
didaat voor de Tweede kamer in het district
Goes, voor een talrjjk gehoor op, om zjj
denkbeelden omtrent de politieke aangelegen
heden voor de kiezers te ontvouwen. Spreker
werd ook daar ingeleid door den heer J. M.
Kakebeeke te Goes. Debat werd niet gevoerd;
alleen vroeg een der aanwezigen wat spreker
dacht van de indeeling der kiesdistricten met
het oog op eene betere vertegenwoordiging
van het platteland. De heer Van Oyen ant
woordde hierop, dat de meeste kiesdistricten
tot het platteland behooren, doch dat deze
nog al dikwjjls mannen afvaardigen, die niet
met de toestanden van het platte land bekend
zjjn. Met een opwekkend woord aan de aan
wezigen werd de bjj eenkomst door den heer
Kakebeeke gesloten.
Van de vergaderingen, door ingelanden
van de Amelia-, Wilhelmina-, Pietets-, Helena-,
Groote en Kleine Zoute-, Geertruida- en Chanje-
polders, Dinsdag te Biervliet gehouden,
was alleen die van laatstgenoemden polder
belangrjjk. Na vele bespreking werd het be
stuur van den Oranje polder gemachtigd een
onderzoek in te stellen, naar de kosten van
een grintweg, loopende van IJzendjjke's
grens tot den grintweg op den Geertrui-
dadjjk in verbinding met den steenweg naar
den Koninginnen-polder en de haven.
In een buitengewone vergadering van inge
landen zou dan dit najaar een beslissing ge
nomen worden.
niet afgemeten naar het welzjjn van anderen.
Maar afwisseling was er toch ook. Had ik
goed, geslapen, dan was het een gelukkige
dag en was ik ziek en lag in het hospitaal,
dan was het feest dat kunt ge gelooven,
mijnheer. En terwjjl dat maar aldoor zoo
voortgaat, werpt de cipier mij op eens een
pak voor de voeten; ik moest maken dat ik
weg kwam."
»Hoezoo »Ja, je tjjd is om
»Ik kon het bjjna niet gelooven, mjjn-
heer. Is zoo iets mogeljjk Komt er ook
een einde aan twintig jaar kerkerstraf? In
het pak zaten rnjjne oude kleeren. Nu, die
waren mooi schunnig. -Je kunt niet eens
gaan bedelen in zoo'n plunje ze rekenen
je dadelijk weer in en dan zit je weer
»Maar uw molen, wat is er van «wen
molen geworden
»Molen? Daar is niets meer van over,
Oude schulden erop. Verpand. Slechte tjjden
geweest. Bedelen verboden, stelen niet ge
oorloofd. Het beetje kracht, dat ik nog over
had, zou ik graag verkocht hebben. Maar gij
weet het ontslagen gevangeneGeen
werkKerker VerdiToen beeft Regenschou
in de Gestichtskerk gezegdHjj weet een
middel voor mg om aan den kost te komen,
als ik den blaasbalg voor het orgel wilde
trappen? Goed zei ik, nadat ik zooveel ge
trapt ben, wil ik ook wel eenB trappen. Als
de menschen gevfeten hadden dat. de wind
TWEEDE KAMER.
Zooals nog in een groot deel der
van ons vorig nommer is medegedeeld, zjjn
Dinsdag middag in de verschillende kies
districten in Zeeland officieel als candidaten
aangegeven
Middelburg.
A.- Smit (Lib.)
Mr C. Lucasse (aftr. A. R.)
J. A. Bergmejjer (Soc.~D.)
Oostburg.
Mr P. C. J. Hennequin (aftr. Lib.)
J. F. Heemskerk (A. R.)
Goes.
G. A. Vorsterman van Oyen (Lib.)
Jhr Mr A. F. de Savornin Lobman (aftr. A. R.)
Hontenisse.
Mr J. G. van Deinse (aftr. Lib.)
P. F. Frugtier (K.)
Mr Th. Heemskerk (A. R.)
Zierikzee.
J. A. de Brujjne (Lib.)
Jhr Mr J. J. Pompe van Meerdervoort (A. R.)
Verder zjjn dien dag, zooals ook in de
tweede editie werd gemeld, bjj candidaatstel-
voor dat mooie orgelspel van Kerker Verdi
kwam, dan zouden zjj er voor bedankt heb
ben. Mg is bet goed gegaan. Voor het trap
pen heb ik die mooie jas gekregen, die de
heer Regenschou had afgelegd. Als een graaf
heb ik er uitgezien Maar ook die tjjden
zjjn voorbjjT'
»Maar zeg mjj nu eens die moord,
heeft die u nooit berouwd vroeg ik, dichter
bjj hem komende.
Moord? Welke moord?"
»Gjj denkt alleen maar aan de straf;
doch de misdaad vergeet gjj. Heelt die uw
geweten dan niet verontrust?"
»Geen oogenblik, mjjnheer."
»Dat noem ik verstokt zjjn."
»Ja, ik geloof wel dat iemand van zoo
iets berouw moet hebben."
»Maar gij hebt den houtvester toch
- »Dat is nooit in mg opgekomen. Ik
heb in mjjn leven niemand doodgestoken. Ik
heb het hun genoeg gezegd maar zjj hebben
niet geloofd. Eerst toen vóór eenige
jaren Franz Schierbeiner ge weet wel, die
dwerg, die zooveel kaartspeelde op zjjn
sterfbed lag, heeft hg aan zjjn biechtvader
bekend dat hg met het mes, dat hg mg eerst
ontstal, den houtvester doodgestoken had,
terwille van zjjn geld."
Hierover moet ik zoo ontsteld zijn opge
sprongen, dat de oude ook van zjjn tafel
ling tot lid der Tweede Kamer gekozen ver
klaard de bjj elk district genoemde heeren
Almelo dr H. J. A. M. Schaepman
(aftr. K.).
de L. H. .T. M. van Asch van Wjjck
(aftr. A. R.).
Oosterhout jhr mr J. B. D. van den
Berch van Heemstede (aftr. K.)
Zevenbergen E. van der Kun (aftr. K.).
W a a 1 w ij k W. P. A. Mutsaerts (aftr. K.).
Roermond mr F. Bolsius (aftr. K.).
VenlodrW. H. Nolens (aftr. K,).
Grave mr J. J. 1 Harte van Tecklenburg
(aftr. K.),
V e g h e 1 B. R. F. van Vljjmen (aftr. K.).
Helmond K. Ray makers (K.).
Driiten mr J. A. N. Travaglino (aftr. K.)
PROVINCIALE STATEN.
Te Tholen is, zooals Dinsdag avond ook
nog gemeld werd, jhr mr E. A. O. de Caseia-
broot (aftredend lid), als eenig opgegeven
candidaat, gekozen verklaard tot lid der Pro
vinciale Staten.
Daarvoor zgn candidaat gesteld in het dis
trict
Hulst.
Ph. J. van Dixhoorn (Lib.)
Job. Adriaanse.
P. H. W. van Alphen.
C. IJsebaert (aftr. K.)
P. Moes. (aftr. A. R.)
P. F. Fruytier (aftr. K.)
F. C. O. M. Hombach (aftr. K.)
J. Vogelvanger (Lib.)
G. A. Vorsterman van Oyen (Lib.)
H. G. A. van IJsselstein (Lib.)
De heer B. de Die, die te Sluis candidaat
gesteld werd, is antirevolutionnair.
RECHTSZAKEN.
Kantongerecht te Middelburg.
Heden (Woensdag) zgn bekrachtigd de von
nissen, gewezen op 17 April 1.1. tegen J. M.
en M. P. W., Vlissingen, van welke vonnissen
de beklaagden waren gekomen in verzet.
LETTEREN EN KUNST.
Uit 'Vlissingen
sohrgft men óns
Het eerste solistenconcert, Dinsdagavond jl.
gegeven in het Grand Hotel, met medewerking
van mejuffr. Olgalsa&c, sopraan, en de heeren
Tjjssen, tenor, Orelio, baryton, en Schnitzler,
piano, ging voor eene stampvolle zaal.
Tjjssen en Orelio, beide veteranen en steun
pilaren der Nederlandsche opera, wie onzer
kent hen niet, al missen wjj de gelegenheid,
hen hier in hun voornaamste element te zien
Doch dat het een dankbaar werk bljjft, ook
zonder mise-en-scène gedeelten uit opera's
weer te geven, welke om hunne melodische
kracht bestemd schjjnen eeuwig jong te bljjven,
iB dien avond opnieuw gebleken.
Mejuffrouw Isaac, die wjj verleden winter
in Columbus hoorden, heeft ons over het geheel
goed voldaan. Haar geluid is niet groot, en
daarom had zjj in het duo uit Mignon, waarbg
wjj gaarne een Frahschen tekst hadden ge
hoord, en met hare liederen het meeste succes.
Het Lied van Zweers, o. i. de grootste der
Nederlandsche componisten, en vooral van
ejgs Lied van Grieg gaf zjj met haar lief
orgaan een uitstekende vertolking én zoowel
sprong en vroeg wat mjj scheelde.
Lieve hemel, man. Gjj hebt toch geen
twintig jaar onschuldig gezeten
»Wat zou dat Ik heb het hun al tjjd
gezegd, maar zjj geloofden mjj niet. Maar er
zgn toch nog goede menschen in de wereld.
Toen de waarheid aan het licht is gekomen,
zgn ze geld voor mg gaan inzamelen en heb
ben zjj mg een zak vol gegeven. Ik zou er ze
ker nog een boel van hebben, als mijn oude
buren niet gekomen waren om het geld op
te eisehen dat ik hun nog van den molen
schuldig was."
»En het geld, dat voor u opgehaald was,
terwille van de dwaling der justitie, hebt gjj
aan uwe oude schuldeischers gegeven
sNatuurljjbIk was het hun toch
schuldig."
Vriend, ik geloof dat men u weer moet
opsluitenwant gij past niet bjj de heden-
daagsche menschheid, die gewetenloos en
hebzuchtig buiten de berkermuren rondloopt."
»Als gjj nog een beetje geduld hebt
zal morgen alles weer voor een heelfin tjjd
geschikt worden, mjjnheer. "Wat heeft dat
wjjntje lekker gesmaakt."
'Drink dit beetje dan nog uit!"
»Durf niet, mgnheer, durf niet. Morgen
moet mgn hoofd helder zgn."
Een zonderling gesprekDien hebben ze
al heel raar behandeld, dacht ik bjj bet
