IMIDDËLBIRGSCHE COURANT. N°. 1*29. Dinsdag 4 Juni. 144" Jaargang. 1901. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor a Je plaatsen in Nederland franco p.p., f2.- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING. 3 Juni8 u. ra. 61 gr., 12 u. 68 gr., av. 4 u. 68 gr. F. Verwacht: zwakke wind, licht bewolkte lucht, droog en warm weer. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Seclames 40 cent per regel Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend'. Handel, Np verheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Mïertenöe«Buïe«»u A. BE ïiA MAR Awou» N.«. Voorburgwal 266, Amsterdam, Middelburg 3 Juni. EEN MANIFEST VAN Br BRONSVELD. Dr, Bronsveld heeft een manifest de wereld ingezonden aan de leden van den Christelijk- Historischen Kiezersbond. Verklarende, dat op de jaarvergadering van dezen Bond als leus is geproclameerd, door den voorzitter, ook op advies van dr De Visser »geen sociaal-demo craat, geen Roomsch-katholiek, geen anti-re- volutionnair en geen liberaal of vrij-anti- revolutionnair. die niet zijn instemming be tuigt met de hoofdbeginselen van den Bond," zegt hg tot zgne groote verwondering in niet geringe mate gezien te hebben, dat door chris.-hist. mannen reeds bij de eerste stem ming candidaten worden aanbevolen, die met den Bond openlijk den spot gedreven hebben en tegenover wie de Bond van den beginne zich vierkant gesteld heeft. »Het meer dan ongerjjinde, het door nie mand vermoede, het gedrochtelijke feit doet zich voor, schrgft hg, dat Christ.-Hist. de keuze aanbevelen van niemand minder dan van dr A. KuyperDit is zulk een krasse verloochening van eigen verleden en begin selen, dat dr Kuyper zelf er kwalijk zgn eigen verwondering over verbergen kan. Mannen broedersdat heeft de Bond aan u niet ver diend. Gg hadt, indien gg eenigszins loyaal u gedragen wildet, eerst uit den Bond moe ten treden, en dan hadt gg bondgenoot van dr Kuyper kunnen worden, indien gij daarvan heil verwacht voor uw volk en uw Kerk 1 Maar in onze uniform, als onzer éen te strij den voor de verkiezing van een man, wiens toenemende macht wij vreezen neen, dat hadt gg niet mogen doen. Gesteld, dat door die handelwijze de heeren De Visser en Ver kouteren worden gekozen, als prjjs voor uw steun, aan de anti-revoiutionnairen geboden,dan verklaren wjj, dat wg veel liever die heeren niet naar de Kamer zagen gaan dan tot zulk een duren prjjs, dan onder zylke roemlooze voorwaarden. De eer ging hier verloren. Ik hoop dan ook dat de leden van den Christ.- Hist. Bond, die op deze wgze ons vaandel door het sljjk sleuren, of zich bezinnen, óf den Bond verlaten zullen, en zich scharen bg de anti-revolutionnaire legertros." Laat u niet verleiden, om een anti-revolu- tionnair te stemmen, roept dr Bronsveld den Chriatelgk-Historischen toe. In de dezer dagen verschenen Toelichting van het Program van den Christelijk Historischen Kiezersbondondertee kend door het hoofdbestuur van den Bond, en dus ook door de heeren De Visser en Verkou teren, lezen wg, zegt njj, op blz.-13»Tegen het voortdurend streven der anti-revolution- nairen om, juist omgekeerd, met allerhande kunstmiddelen de Hervormde Kerk te verdrin gen, en daardoor het historisch verleden van Nederland uit te wisschen, moet met kracht worden opgekomen." Juist, maar men brengt deze vermaning op zonderlinge wgze in prak- tgk, als men er toe medewerkt om de Regee ring in handen te brengen van de anti- revolutionnairen, en hun aanvoerder candidaat stelt voor de Tweede Kamer. Gesteld, dat wg een anti-revolutionnair ministerie krggen, dan zal dat aan de Ned. Herv. Kerk zooveel mogelgk afbreuk doen, meent dr Bronsveld. Er is geen twjjfel aan, En zulke mannen kunt en moogt gij, Christe- Ijjk-historisehen, niet steunen, zegt hg. Onze Kerk heeft toch reeds strjjds genoeg, moogt gg haar gezworen vganden helpen aan 's Rijks bewind? vraagt hg. Daar komt nog bg, dat de anti-revolutionnairen in de kaart spelen van de Roomsch-Katholieken, die oude vganden van onze Evangelsche vrgheden, betoogt hg. Neemt eens aan, dat de gezamenlijke anti- revolutionnairen (vrge en niet-vrge) in de Kamer 30 Vertegenwoordigers brengen, dan is bjjna de helft van die meerderheid (25 van de 55) Roomsch. Een Regeering, uit zulk een meerderheid voortgekomen, is z. i. met handen en voeten gebonden aan de ultramontanen overgeleverd en Rome, dat zoolang reeds vóór de poorten staat, komt er dan binnen, zegt dr Bronsveld. Indien men dat niet wil aldus luidt zgn raad dan moet men niet de antirevolutïon- nairen steunen. En, indien het eenigszins mogelgk is, stelle men een eigen candidaat. De Friesche Chnst.-Historischen moeten een eigen candidaat stellen, al is het bg wgze van protest, van protest ook tegen die on trouwe leden van onzen Bond, die hun eerst geboorterecht aan dr. Kuyper verkochten. En vreest men dan, dat daardoor de keuze van een radicaal ol van een sociaal-democraat in de hand gewerkt wordt, dan zegt dr. Brons veld, dat men het eens en voor altgd wete, dat men zich nooit leenen moet tot aanheffing van valsche leuzen. Neen, de vraag is nietvoor of tegen Chris tus, zegt dr. Bronsveld. Daarmee doekt men groote menigte, die men door zulke leuzen leiden moet. Maar gg, Christeljjk-historische mannen, gij weet wel, dat de zaak van Chris tus diep zou zijn te beklagen, indien haar verdediging en haar toekomst in ons vader land werd toevertrouwd aan anti-revolution nairen en jezuïten. Wij hebben beiden aan het werk gezien de eersten sinds 1886 in de dagen der doleantie, de laatsten vooral sinds 1853. Wie onder u zijn Kerk en dit ons pro- testantsche vaderland lief heeft, heffe deze mannen niet op het schild. Op den duur is hun gebleken onwaarachtigheid geen waarborg tegen de sociaal-democratie. Het farizeïsme sleept altgd volken en Staten in het verderf. De partg die zich noemen durft »de partg van den levenden God" is door en door we- reldsch, en haar overmacht zou een geesel, niet een zegen wezen voor ons volk. Gij, Ohris- telïjk-historische mannen, blgft aan uw pro gram getrouw. Al zjjt gij dan ook weinigen, in uw trouw ligt kracht, aan trouw ver bindt God Zgn zegen." De heeren dr J. Th. de Visser en mr .H. Verkouteren hebben verklaard zich met dit manifest niet te kunnen vereenigen, Zg hopen dat de leden van den Christelijk-Histoi-ischen Kiezersbond zullen toonen, dat zg volkomen getrouw wenschen te blijven aan eenmaal ge- wettige en eerlijke afspraken. consul-generaal of het bericht in de bladen betreffende de verwoesting van Dullstroom in het district Ljjdenburg juist is en wat het lot is der bedoelde inwoners, (Kroon is een oude boer en Nederlandsch onderdaan). 12 Dec. antwoordt de militaire gouverneur nog geen officieel bericht ontvangen te hebben 17 December verzocht onze consul-generaal een officieel onderzoek te willen doen instellen; 22 Dec. komt antwoord dat de bedoelde huizen niet verbrand zgn, waarop 27 Februari 1901 de consul-generaal vraagt wat thans het lot is van bedoelde inwoners, waarvan de meeste in Nederland zgn geboren. 10 Maart 1901 wordt geantwoord dat sinds 't intrek van Smith Dorien niets meer van hen ia vernomen. OPHEFFING BER SCHETTER». Vijf jaren na den dag, waarop voor eerste maal ingelijfden bg de Militie te land zgn aangeworven tot het bij de Landweer volbrengen van een verlengden militie-dienst- tjjd, zgn de schutterijen opgeheven en worden daarbg dienende officieren en minderen ge rekend van verderen dienst te zijn ontheven. In het jaar waarin de Landweerwet in werking treedt, behoeft geen aangifte ter inschrijving voor de schutterijen meer te ge schieden. De leden der schutterij big ven niettemin tot de opheffing der schutterijen onderworpen aan alle verplichtingen, die ingevolge de wet op hen rusten. Gehuwden en weduwnaars met éen of meer kinderen, die bg het inwerkingtreden van deze wet in het genot zgn van of doen bljjken recht te hebben op voorwaardelijke vrijstelling van den dienst bg de schutterg, worden on voorwaardelijk van dienst vrijgesteld de laat sten op hunne aanvrage. Openvallende plaatsen worden bg het in werking treden der Landweerwet niet meer BEKOE9mrGM ENZ. Bij kon. besluit zgn verplaatst de adj.-insp. J. de Wilde, van de inspectie der dir. bel. enz. te Nijmegen naar de insp. der invoerr. enz. te. Rotterdam en de adj.-insp. L. Meijers, van de insp. der invoerr. enz. te Rotterdam, naar die dqr dir. bel enz. te Nijmegen. toondicht te volgen en beter te begrjjpen wat de componist hen wilde zeggen. De uitvoering, ervan was een succes voor ons muziekkorps. Maakte de tuin vóór de pauze met zgn vele honderden hoorderessen en hoorders een aan- genamen indruk, deze werd nóg verhoogd toen, nadat het eerste deel van het programma i afgespeeld, de gasverlichting werd aan gestoken en haar eigenaardigen schjjn wierp op het groen der boomen en de kleurige toiletten van de bezoekers. Jammer was het, dat enkele opgeschoten jongens een wanklank brachten in de goede harmonie, die den ganschen avond heerschte, èn door uitroepen, welke aan stichtelijkheid wel wat te wenschen overlieten, èn door het verkeeren in een meer of minder benevelden toestand, die het noodzakelijk maakte een paar uit den tuin te doen verwijderen. Zg, die op 1 April van het jaar van ophef fing der schutterijen lid zgn geworden van een dienstdoende schutterg, of schutters, die woonplaats veranderen, zijn niet meer onderworpen aan de voorgeschreven wapen schouwingen en andere schutterig ke diensten evenmin aan de verplichting om een uniform aan te schaften. Zij, die tot de schutterij behooren en op 1 Juni van het jaar van opheffing der schutte rijen van woonplaats veranderen, behoeven zich in hunne nieuwe woonplaats niet meer voor schutterlijken dienst aan te melden. TWEEDE KAMER. Verwoesting van Dullstroom. De minister van buitenlandsche zaken heeft den voorzitter der Tweede kamer doen toe komen afschrift van een missive van den consul-generaal der Nederlanden dd. 11 Maart 1901 met bjjlagen, betreffende de verwoesting van Dullstroom. Overeenkomstig 's ministers verzoek zgn die stukken in den vorm van een Oranjeboek onder den titel »Zuid-Afrikaansche aangelegen heden" gepubliceerd. In de missive deelt de consul-generaal, de heer F. J. Domela Nieuwenhuis, mede, dat door hem met den militairen gouverneur te Pretoria eene correspondentie is gevoerd, met betrekking tot het dorpje Dullstroom, waar van afschrift door hem wordt aangeboden. Blijkens bericht van generaal Maxwell zijn de woningen van Arie Kroon, de weduwe Stork, vrouw Diepraam en vrouw Bonkeinjjs niet door generaal Smith Dorrien verbrand en zgn die personen in hunne woningen achter gebleven toen de troepen van laatstgenoem den hoofdofficier in November 1900 het dorpje Dullstroom verlieten. Sedert dien tijd hebben deBritsche autori teiten geen bericht aangaande die inwoners meer ontvangen. Vermoedelgk zgn de Boerencommando's weder bg Dullstroom en zorgen zy voor de voeding der inwoners. Blijkens de bijgevoegde correspondentie zijn tusschen den consul-generaal en den mili tairen gouverneur zes brieven gewisseld. In den eersten brief dd. 10 Dec. 1900 vraagt de UIT STAD EN PROVINCIE. Het zal wel overbodig zgn, maar het overtollige schaadt niet. Het is daarom dat wg even eraan willen herinneren dat morgen (Dinsdag) tusschen 9 en 4 uur de candida- tenlgsten tot het stellen van candidaten voor de Tweede Kamer en voor de Provinciale Staten moeten worden ingeleverd bij den bur gemeester van de hoofdplaats van het district- Alle verdere inlichtingen, alsmede de for mulieren voor het stellen van candidaten, zgn te verkrggen ter secretarie van dó hoofd plaatsen der kiesdistricten. De Ijjsten moeten onderteekend zgn door ten minste 40 kiezers in het district. De verkiezingslectuur heeft hare intree gedaan in ons midden. Wg ontvingen het eerste nummer van Walcheren Vooruit, Verkiezingsweebblad van de afdeeling Middelburg der Sociaal-Democra tische Arbeiderspartij. Het bevat verschillende opstellen ter aan beveling van den candidaat dier partij, den heer J. A. Bergmeyer, een aanval tegen de liberalen, en eenige opmerkingen aan het adres van mr C. Lucasse. Van de kommiezen bg 's rijksbelastingen, die aan het dezer dagen alhier gehouden examen voor roeier der dranken hebben deel genomen, zgn geslaagd P. A. Groenewoud, Renesse, M. F. E. Nederhand, Hoedekenskerke, H. N.J. de Nooijer en J. F. Thomson, beiden Hansweert, alle vier derde klasse, en M. D. J. H. van den Brink, Veldzigt, J„. H. van Dor sten, Oostburg, K. Molenaar, Sluis, A. van Nieuwenhuize, Cortgene, en P. Tiddens, Sas van Gent.' Deze vgf zgn allen vierde klasse. Onder de schetterende tonen van hun eigen muziekkorps en met wapperende vaan dels, maakten heden ruim 150 leerlingen van de school der patronage van St Andries te Antwerpen, met hunne leermeesters, eene wandeling door onze gemeente. Zjj waren per extra boot van Antwerpen, via Vlissingen, hierheen gekomen en vertrok ken weder langs denzelfden weg. Onze schutterjjmuziek heeft Zondag een zware taak gehad; hetgeen voor de Middel burgers een bjjzonder muzikale dag beteebende. Des middags werd door genoemd borpB in den Juin op het Noordbolwerk een matinée ge geven, die door een vrjj talrijk publiek werd bijgewoond, dat met belangstelling het goed gekozen en keurig uitgevoerde programma volgde en door applaus bljjk gaf van zgn waardeering. Een prachtige zonnige zomermiddag ver hoogde liet genot van een zitje in onzen buitentuin, onder de bekorende tonen der muziek. Het eerste van de Zondagavondconcerten in dit seizoen, dien dag in den Sohuttershof-tuin alhier door het muziekborps der d.d. schut terg, werd door zulk prachtig weder begunstigd als iemand maar wenschen kon. 5t Was er verrukkelijk en geen wonder dat ieder, die er van kon genieten, present was. Er heerschte den ganschen avond groote drukte, maar tevens de meest opgewekte, prettige stemming. Met belangstelling luisterde men naar de voor een gemengd publiek goed muzieknommers en lang niet karig was men met zgne toejuichingen. Bjjzonder in den smaak bleek te vallen de scène instrumentale imitatie Le Fremersberg, een Badensche legende van Milaslaw Koenne- mann, voor harmoniera uziek bewerkt door den heer Jan Morks. Een uitstekende gedachte was het den con certbezoekers een toelichting te geven, waar door het velen gemakkeljjk gemaakt werd het Uit Vlissingen schrijft onze muzikale verslaggever Het mag van algemeene bekendheid heeten, dat de zin voor beoefening der muziek bg ons volk in de laatste jaren grooter is ge worden. Vooral op instrumentaal gebied is die vooruitgang zeer merkbaar. Tal van harmonie- en fanfarekorpsen zgn in ons land als uit den grond gerezenzelfs bataljons hebben hunne fanfarekorpsen en de festivals zgn daar om naast het amusement ook de wrjjving te doen onderhouden. Ambitie alleen is echter niet genoeg, want zeer veel hangt van den dirigent af en ons dunkt dat op het concert, door het muziekge zelschap Ons Genoegen Zondag in het Grand Hotel gegeven, opnieuw is gebleken, dat de heer R. Bekker behoort tot hen, aan wier leiding men met succes eene jonge muziek- vereeniging kan toevertrouwen. Natuurlijk was er veel, wat nog verbetering behoefdede stemming vooral dient eens ernstig onder handen genomen te worden doch de tempi en de rythme voldeden ons zeer bg de uitvoering der goed gekozen nummers. Intusschen, alle begin is moeilijk, 'tls alleen jammer, dat men in onze stad niet éen harmoniekorps heeft in plaats van drie. Verleden jaar reeds hoopte ik op een krachtig zich vereenigen. Waarom daarin nog geene verandering is gebracht? Men verzocht ons te willen mededeelen, dat op het solisten-concert op Dinsdag a.s., in van mevrouw Tjjssen—Bremerkamp, die door ongesteldheid is verhinderd, mejuffrouw Olga Isaac uit Amsterdam zal zingen. Onder Oostkapelle vond men een doode postduifaan een der pooten bevond zich een ringetje, gemerkt B. V. 1901—4718. Oyen. De heer G. A. Vorsterman die ook door de verschillende liberale kies verenigingen in het district Goes candi daat gesteld is voor het lidmaatschap der Tweede Kamer, zal op onderscheidene plaatsen in dat district politieke voordrachten houden. Zaterdag middag werd te 's Heer Hendrikskinde ren een jongentje van 8 jaar dermate door een veulen tegen het aangezicht geslagen dat het noodig waB ge neeskundige hulp in te roepen. Te N i b s e is eene vereeniging opge richt tot ouderlingen aankoop van kunstmest stoften. Het bestuur bestaat uit de heeren M. van Liere, voorzitter, Jacs Kloosterman, secretaris-penningmeester, L. Kloosterman, A. van de Vrie, A. Slabbekoorn en A. Eek- hardt, commissarissen. De bgzondere rjjkdom aan mosselzaad, die de Zuiderzee dit seizoen vertoont, geeft veel meer mosselvisschers van lerseke aanleiding daar hun geluk te beproeven, dan andere zomers. Meer dan 40 vaartuigen, meest hoogaarzen, bezoeken geregeld die wateren. De resultaten zgn niet ontmoedigend. - Bg het dezer dagen gehouden examen voor kommies bg 's rijks-belastingen slaagden K. Koets, P. van Liereen H. Weststrate, allen van Rilland. vertegenwoordiger ten opzichte van het dis trict, dat hg vertegenwoordigt, en tegenover het geheele land, wat op sociaal wetgevend gebied in de laatste jaren reeds is verricht en wat nog gedaan behoort te worden, nl. afschaffing van den accijns op rundvleesch en suikerver zekering tegen invaliditeit en ouderdom en dergelijke. Spreker zou het betreuren als eene andere partg aan de regeering kwam, omdat dit een stilstand in 's lands zaken zou veroorzaken. Hij wilde geenerlei beloften doen voor de toekomst, zooals hem reeds van verschillende personen, vereenigingen en bonden zgn ge vraagd, omdat dit strijdt met zgne gevoelens en bovendien dit zijns inziens eene mconsti- tutioneele daad zon zgn. Gaarne zou hij echter zgn gevoelen omtrent verschillende onderwerpen zeggen en de daarop betrekkelijke vragen beantwoorden, waarvoor na de pauze gelegenheid zou worden gegeven. Spreker eindigde zgne rede met de hoop uit te spreken dat, als hg mocht gekozen wor den en zgn tgd van aftreden was eenmaal gekomen, men dan van hem zou kunnen zeg gen »hjj heeft ons niets beloofd, maar veel voor ons gedaan." Deze woorden werden met een langdurig applaus begroet. Na de pauze werd gelegenheid gegeven tot debat. Hiervan werd gebruik gemaakt door den heer D. Mulder, hoofd der christelijke school alhier, die in de eerste plaats hulde bracht aan den heer De Brugne, voor de kalme en waardige! wjjze waarop deze zgne ge voelens heeft blootgelegd. Ook spreker hoopt zich op dezelfde wgze te uiten»wg zgn geene vergadering van vjjanden, zeide hg, maar van medeburgers, die langs verschillende wegen hetzelfde doel beoogen, n.l. het welzgn van land en volk." Spreker liet vooral uitkomen, dat de laatste wetten op sociaal gebied waren tot stand ge komen met medewerking ook van de anti" revolutionnairendat hg, wanneer eene andere dan de liberale partg, na de verkiezingen, aan de regeering mocht komen, niet bang was voor Btilstandhg haalde als voorbeeld aan hetgeen onder het ministerie Mackay was tot stand gekomen, ook volgens het getuigenis van diens tegenstander. Verder legde de heer Mulder bloot het stand punt waarop de antirevolutionnaire partg zich plaatst en deed daarna nog eene vraag, n. 1. hoe de heer De Brujjne denkt over het inder tijd afstemmen in de Tweede kamer van de begrooting van den minister Keuchenius. De heer De Brugne beantwoordde den spreker en bracht dezen eveneens hulde voor de aange name en krachtige wgze, waarop hg zgne ge voelens had blootgelegd en het standpunt der antirevolutionnairen verdedigd. Wat betreft het afstemmen eener begrooting, zeide spre ker, dat dit slechts bij hooge uitzondering zal mogen plaats hebben, welk gevoelen ook dr Kuijper iB toegedaan, zooals bljjkt uit eene noot van zeker program, dat door spreker werd voorgelezen. De heer mr D. van der Vliet dankte beide sprekers en spoorde de hoorders aan ern stig te overwegen aan welke zgde zg zich zouden scharen,voor hunne belangen met kracht te strgden, maar bovenal te strgden met eerljjke wapens Als eindindruk mogen wg wel als onze mee ning temeerschrgven dat de heer De Brugne zich heeft doen kennen als een kundig en ernstig debater, als iemand, grondig bekend met onze parlementaire geschiedenis en vol komen op de hoogte van den tegenwoordigen toestand en de eischen van onzen tijd. De heer M. van Bendegom te St. P h i- 1 i p s 1 a n d herdacht 1 Juni jl. den dag, waarop hij vóór 25 jaar als gemeente-secretaris werd aangesteld. Wegens ongesteldheid van den jubilaris kon die dag niet feestelijk ge vierd worden. Uit Zierikzee schrgft men ons Vrijdagavond trad in de concertzaal voorde kiezers op de beer J. A. de Brugne, candidaat der liberale partg voor lid van den Tweede Kamer. De kiezers waren in vrjj grooten ge tale opgekomen en alle partgen waren verte genwoordigd. Na door den heer mr D. van der Vliet te zjjn ingeleid, schetste de heer De Bruijne in eene interessante improvisatie de taak van den afgevaardigdewat van hem verlangd en ge- eischt wordt, of hij nl. heeft bekwaamheid, of hij is een man van karakter en voldoende be kend met de belangen van het district. Ver der ontwikkelde hjj voornamelijk zgne gevoe lens omtrent de voornaamste vraagstukken van den dag. Vervolgens besprak hij de plichten van den morgen is nabg Breskens aan het strand gevonden het lijk van een omstreeks vgftigjarigenman, naar men zegt uit IJzendgke De man moet daar een natuurlijken dood zgn gestorven. Aangezien de beenen nat waren maar het bovenlgf geheel droog was, kan de man niet verdronken zgn. Het lijk is, na door een geneeskundige te zgn onderzocht, naar het lijkenhuis óp het berkhof te Breskens overgebracht. Zaterdag is door stemhebbende inge landen van de polders Tienhonderd en Zwarte in beginsel besloten tot het verharden der wegen met grint in den 7 ienhonderdpo\é.er. STERFTE ONDER KIPPEN. De Opr. Haarl. Crtheeft haren medewerker Kricus gevraagd waaraan de groote sterfte [onder de kippen te wyten zou zgn. En het

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1901 | | pagina 1