MIDDELBIRGSCHE COURANT. Woensdag 22 Mei, N°. 119. 144e Jaargang 1901. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voov Middelburg als voor aie plaatsen in Nederland franco p.p., f 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING. 21 Mei: 8 u. vm. 55 gr., 12 u. 68 gr., av. 4 u. 71 gr. F. Verwacht: zwakke Z. O. wind. licht bewolkte lucht, droog weer, warmer. Advertoutiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50-, elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreflende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend 'gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Aan., W.K. Voorburgwal SS6«, Amsterdam. Middelburg 21 Mei. TER WILLE VAN DEN VREDE. Op gezag van een Amsterdamscli blad deel den wjj in ons vorig nommer mee dat op de te 's Gravenhage gehouden feestviering, eene motie was aangenomen, waarvan zelfs de tekst werd meegedeeld. Het blad meldt thans dat de motie niet is aangenomenslechts werd door den heer Gheel Gildemeester in zjjn rede opgemerkt, dat men zonder bezwaar zulk eene motie zou kunnen aannemen. Ook te Rotterdam is de verjaardag van de Vredesconferentie »herdacht". In welken zin 't bljjkt uit de volgende motie, die bij acclamatie is aangenomen »De openbare vergadering, op den verjaar dag der Vredeseonfentie bijeengeroepen door de afdeeling Rotterdam van den Vrouwenbond voor Vrede door Recht, de Vereeniging ter behar tiging van de Belangen der Vrouwde afdeeling Rotterdam der Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht en de Vereeniging Onderlinge Vrouwenbescher ming, wenscht het kort geleden in Den Haag geopend Scheidsgericht een nuttigen werk kring toe. Zjj stemt van harte in met het edel streven den wreeden, menschonteerenden oorlog door vreedzame beslechting van geschillen t.usschen volken te vervangen, en spreekt de hoop uit, dat toenemende invloed van vrouwen en minder bevoorrechten in de maatschappij zal strekken om het militarisme steeds meer te beperken, en eindelyk den oorlog geheel te doen verdwijnen." Mevr. Kramers—Breukelman, mej. J. M. Wolfson, mej. M. G. Kramers, mr I. B. Breu kelman voerden vooraf het woord en vonden warme toejuiching. Maandagavond had te Amsterdam, onder voorzitterschap van mr Verkouteren, de groote protestvergadering tegen den oorlog in Zuid- Arika plaats in het Paleis voor Volksvlijt. Aan wezig waren eenige duizenden van allerlei stand. Door het zenden van telegrammen aan Kruger en dr Muller werden de Transvalers en Vrjj8tatera gehuldigd. Achtereenvolgens voerden het woord de heeren Janson, vroeger vrederechter te Dulstroom, de Kapenaar Du Plessis, de heer Andriessen, lid van het comité, die 104.000 handteekeningen van instemming had verzameld, Boersma, geboren Nederlander, maar Transvaalsch burger, de Transvaler Coetzee en Rovers, die Teeds in 1880 tegen de Engelschen meevocht. Medewerking werd verleend door de ver eeniging Oranjegarde, die met begeleiding van orkest de Boerenvolksliederen zong en verder Gevloekt zij de oorlog, van Octaaf KopB. Ten slotte werd zonder debat, door bijna algemeen opstaan en onder gejuich, een motie aangenomen, waarbjj de vergadering protes teerde, evenals in de motie van 12 April, tegen de mishandeling van vrouwen en kin deren en de stelselmatige schendingen van het oorlogsrecht door Engeland. Als nieuw gedeelte sprak deze motie nog uit, dat vergadering dankbaar was voor het gedane door de Nederlandsche Regeering en de Staten- Generaal, maar overtuigd, dat veel meer ge daan had kunnen en moeten worden, en be treurde, dat de Regeering niet dadelijk na het begin van den oorlog een onzgdigheids- verklaring en een verbod tot uitvoer van paarden en krijgsbehoeften uitvaardigde, dat zg niet zoowel by Engeland als de andere mogendheden protesteerde tegen de schending door Engeland van de conventie van Genève en de bepalingen der Haagsche Conferentie en dat de leden der Staten-Generaal zich niet bg adres wendden tot de leden der vreemde parlementen, speciaal het Engelsche, en als wensch te kennen gaven, dat de Regeering, benuttende het recht, toegekend bg de Haag sche conferentie, vooralsnog bg Engeland de noodige stappen zal doen, opdat de vrede hersteld worde in Zuid-Afrika, met het behoud der volkomen onafhankelijkheid van de beide Republieken. Mr. GLEICHMAN. Na De Standaard brengt ook dr W. H. No- lens in de Venlosche Courant een woord van hulde aan den aftredenden voorzitter der Tweede Kamer, waarin getuigd Wordt dat diens heengaan als president door alle par ty en en richtingen wordt betreurd. Dat liberale bladen mr Gleichman den lof toebrengen, die hem zoo eerljjk toekomt, spreekt van zelf. VERKIEZINGEN. Het bestuur van den Algemeene schen Zuivelbónd heeft aan de eandidaten voor de Tweede kamer de volgende vragen gesteld lo. Kunnen wij er op rekenen, dat gjj er toe zult medewerken, dat door regeerings- maatregelen aan de knoeierijen en de oneer lijke handelingen in den zuivelhandel een eind wordt gemaakt i. Wanneer anderen daartoe niet het ini iatief nemen, zult gjj dit dan doen Door den Nederlandschen Vrouioenbond tot rhooging van het zedelijk bewustzijn is een ma nifest gepubliceerd, waarin den kiezers aan bevolen wordt te stemmen op mannen van reinen levenswandel. EERSTE HAMER De Eerste Kamer is Maandagavond bijeen gekomen tot hervatting harer werkzaamheden. Na mededeeling van ingekomen stukken en adressen werd de vergadering verdaagd tot Donderdag, voormiddag te elf uren. BMOEMDTWESTZ. Bij kon. besluit is bevorderd tot commandeur in de orde van den Nederlandschen Leeuw mr J. J. van Meer- beke, vice-presid. vau den Hoogen Raad der Nederlanden is aan L. W. Brants, op verzoek, en ten gevolge zijner benoeming tot ontvanger der registr. en dom. te Boxmeer, eervol ontslag verleend uit zjjne betrekking van adj.-com. by het dep. van financiën i in zjjn rang overgeplaatst by het wa pen der art. van het leger in N.-I., de by dat 3r gedetacheerde tweede-luit. der art. L, A. M. 'Villemse is aan den gewezen kap. der genie L. Wal ler een tydelyk pensioen verleend voor den tyd van vijf jaren ad f 725 's jaars. Door de arr.-rechtb. te Amsterdam is, ter vervulling eener vacature van rechter in dat college, opgemaakt de navolgende alphabe- tische lyst van aanbevelingmr fl. L. Asser, rechter in de arr.-rechtb. te Alkmaarmr W. F. Bijleveld, advocaat en procureur te Amster dam, tevens rechter-plaatsvervanger in de arr.-rechtb. aldaaren jhr mr W. C. Quarles van Ufford, rechter in de arr.-rechtb. te Roer mond. Door de arr.-rechtb. te Utrecht is, ter ver vulling der vacature van kantonrechter te Breukelen-Nijenrode, opgemaakt de navol gende alphabetische lijst van aanbeveling: mr D. van Houweninge, subst.-griffier by de arr.-rechtb. te Rotterdam mr B. J. Rascb, kantonrechter te Heusden en mr W. F. E. Spiering, kantonrechter te Terneuzen, wiens plaatsing op deze voordracht nog in een groot deel der oplaag van ons vorig nom mer werd medegedeeld. Deze week verleent de minister van kolo niën geen audiëntie. De Rijkscommissie voor de examens ter verkrjjging van een diploma als stuurman aan boord van koopvaardijschepen zal, aan vangen 11 Juni, te 91/* uur zitting houden te Amsterdam, in het gebouw der Maatschappij tot Nut uan 't Algemeen aldaar. Men zie uo 116 der St. Crt en de annonce in dit nommer van ons blad. UIT STAD EN PROVINCIE. De aandacht zij gevestigd op de voor dracht, door den heer mr F. W. J, G. Snijder van Wissenkerke uit 's Gravenhage, Vrijdag avond a. op de bovenzaal der sociëteit Vergenoeging te Middelburg te houden. Zy gaat uit van den Volksbond, Vereeniging tegen Drankmisbruik. - Vrydag a. zal het muziekkorps der dd. schutterij, onder leiding van den heer Jan Morks, van zeven tot negen uur des avonds op het Molenwater alhier het volgende programma uitvoerenMilitaire Marsch, Carl Ouverture La Poupe'e de Nuremberg, Adam Cortege Héroïque uit de opéra Don Carlos, Verdi Gavotte, LinckeLuna Walter, Lincke Bruids koor uit Roméo et Juliette, GounodFantasie op C. M. v. Weber's opéra Der Freiscliütz, MorksPolka uit de operette Penses tu Allier; Volks-Jubelmarsch, C. F. v. d. Linden. Het derde, vierde en zesde nommer is door den heer Morks gearrangeerd. Maandag avond te ongeveer tien uur zakte op de Groote Markt alhier zekere W. P. v. A., bediende, te Middelburg, terwyl hy naar de muziek op het Stadhuis stond te luisteren plotseling ineen. Nadat men hem naar het politie-bureau had gebracht, werd geneeskundige hulp ingeroepen. Slechts de dood kon geconstateerd wordeneen hartver lamming had plotseling een einde aan 's mans leven gemaakt. Zondag jl. huurde zekere W. H., een rondreizend koopman van elders, hier meer bekend onder den naam Heinrich Ósoar, by den rijwielhandelaar C. P. Gilde alhier een waarmede hij naar Goes vertrok. Hy verkocht er de machine voor 25 aan iemand uit Kloetinge. De man vertrok daarop per rijtuig naar Steenbergen en werd, nadat door de Middel- burgsche politie naar Bergen op Zoom was geseind, te Roosendaal aangehouden en van daar eerst naar Goes en vervolgens naar Middelburg overgebracht, ter confrontatie. Dit is een dergelijk geval als de vorige week gebeurdetoen werd de rijwielhande laar Wytenburg alhier vooreen fiets op gelicht. Oplichter en rywiel zijn echter nog zoek. Op de vergadering der liberale kiesver- eeniging te Oost- en West-Souburg verkreeg voor candidaat voor de Tweede kamer de heer Arie Smit alle stemmen. Hoe- eel dit waren, wordt ons niet gemeld In de Maandag door ingelanden van het calamiteuze waterschap Ellewoutsdijk gehouden vergadering werd de rekening over hetafge- loopen dienstjaar goedgekeurd tot een bedrag van 25994.74', met een batig saldo van 1827.32b. Door den gunstigen toestand, waarin de werken tot zeewering en oeverver dediging van het calamiteuze waterschap Elle woutsdijk en den polder Borsséle verkeeren, kon het Vso gedeelte, dat boven de gewone jaar- lyksche bijdrage aan dit lichaam moet geofterd worden, in de kas van het waterschap (bin- nenbeheer) blijven, hetgeen opnieuw een faveurtje van ruim 1T00 had bezorgd. De begrooting voor bet dienstjaar 1901/1902 werd vastgesteld in ontvang en uitgaaf met een gelijk bedrag van 26188.61®. Het dyk- geachöt werd, evenals het vorig jaar, bepaald op 18.25 per hectare. Tot vertegenwoordigers in den dykraad van het calamiteuze waterschap Ellewoutsdijk en den calamitenzen polder Borssele werden herbenoemd de heeren E. A. van der Bent, M. de Dreu, D. Mulder, terwyl voor het aftre dend lid G. Nijase Az., die verzocht had bui ten aanmerking te mogen bljjven, C. van Strien te Driewegen werd benoemd. Naar aanleiding van een desbetreffend inge diend verzoek, werd met algemeene stemmen besloten by de Provinciale staten instemming te betuigen met het streven van den Raad der gemeente Goes en van adressanten uit Elle- woutsdjjk, Driewegen en Oudelande, welke trachten te verkrijgen eene tramlijn Goes gen met zijljjnen o. a. naar de haven te Ellewoutsdijk, en besloot de vergadering daarbij uitdrukkelijk als baar gevoelen uit te spreken dat alleen eene tramlijn als de ver langde, door welker totstandkoming de be langen van grondeigenaren en landbouwers in het waterschap in werkelijkheid zouden zjjn gebaat, op financieel en steun van deze zjjde zal mogen rekenen. Over de verbetering van aardewegen hadden ernstige besprekingen plaats. Het bestuur ontving ten slotte eene opdracht de vereischte stappen te doen om tot afdoende verbetering van eenige hoofdwegen te bunnen geraken. Te Kruiningen zal dit jaar eene verkiezing moeten plaats hebben van zeven gemeenteraadsledendrie wegens periodieke aftreding en vier wegens uitbreiding der ge meente. Door ingelanden van den polder Waarde is Maandag de begrooting voor het nieuwe dienstjaar vastgesteld in ontvang en uitgaaf op 8852.54 en de rekening over het afge- loopen dienstjaar goedgekeurd tot een bedrag van 10.840.54, met een goed slot van 427.36. Voor öykgraaf werd opgemaakt een voor dracht, bestaande uit de heeren J. Buteyn, C. Thorenaar en J. J. Mol, en eene voor ge zworen, waarop voorkomen de heeren C. Tho renaar, J. L. Overbeeke en J. Weststrate. Het dykgeschot werd vastgesteld van 3 op 4 per HA. Door ingelanden van den Oosteren Ban van Schouwen is besloten de subsidie voor de tram BrouwershavenBurghsluis met tien gulden te verhoogen. De arts De K., uit Bruinisse, be kend uit het geruchtmakende familiedrama is uit Zierikzee overgebracht naar de strafgevangenis te 's Gravenhage, in verband met het hooger beroep van zijn vonnis. Tot kapelaan te C1 i n g e is benoemd de heer G. Goosen, priester van het seminarie. Maandagavond had te G r o e d e een rietdekker het ongeluk, van eene boerenschuur te tallen. Hy kwam terecht op een daarby geplaatst afmaak, waardoor hij zich erüBtig alhier, de leden van bovengenoemde liberale Eendracht maakt macht. Onder voorzitterschap van den heer Herman Snjjders vergaderden Maandagavond, in een der lokalen van de sociëteit De Vergenoeging Een 50-tal leden waren opgekomen. Na behandeling van eenige huishoudelijke zaken, werd aan de orde gesteld het bespreken der eandidaten voor het lidmaatschap der Tweede Kamer en der Provinciale Staten. De voorzitter deelde mede dat door de Centrale Kiesvereeniging op de Ijjst van voor- loopige eandidaten zjjn gebracht de namen der heeren Arie Smit, mr E. Fokker enmrE. A. Smidt en voegde daarby dat de beide laatstgenoemde heeren verklaard hebben een eventueele candidatuur niet te kunnen aan nemen. Op de lyst blijft dus alleen over de heer Arie Smit. Nu wenschte het bestuur de vraag te doen of de vergadering van meening is dat men dezen voorloopigen candidaat kan bespreken en over hem stemmen. Uit de in de vorige vergadering medege deelde verklaring van den heer Smit ia ge bleken dat hy niet de verzekering geven kan te zijn voor grondwetsherziening om te koiuen tot algemeene kiesrecht voor mannen en vrouwen en niet bereid is om aan een daartoe strekkend voorstel zijne stem te geven als het eerstvolgende parlementaire periode wordt ingediend. Hoe men dus ook moge respecteeren de verdiensten van den heer Smit, meende het bestuur, dat, waar hier een principieel ver schil bestaat tusschen de vereeniging en den heer Smit, deze haar candidaat niet zijn kan. De heer Doorenbos herinnerde aan het in de vorige vergadering door hem gedaan voorstel om zich van de Centrale Kiesvereeniging af- te scheiden, welk voorstel toen praematuur werd genoemd en verworpen. Thans wenscht het bestuur afscheiding, inaaridat kan, naar spreker meent, thans niet sbeuren. Wy zitten nu eenmaal in bet schuitje en moeten meevaren. Onttrekken aan vroeger gemaakte afspraak gaat niet meer; en wanneer men dat toch doet, ot weigert mede te werken, dan heeft men hier geen can didaat. Spreker vond het jammer dat de heeren van den Vrijzinnig Democratischen Bond- zich niet hebben willen geven. In een tyd als nu komt dat niet te pas. Zelfs met voorbijzien van eigen belangen moet men doen wat in het belang is der party. En vooral de voor zitter van den Bond had dit moeten doen. Dat mr E. Fokker daarin weinig lust had, was wel te voorzien, waar hy vroeger candidaat was en niet gekozen is, maar de heeren mr Smidt en Herm. Snijders hadden met mogen bedanken. De beide genoemde heeren behooren tot het bestuur van den Bond en hadden desnoods als protest-candidaat kunnen geBteld worden. Spreker wees er op hoe er in andere par tyen alles gedaan wordt om de belangen der party te behartigen; hoe bijv. de antirevolu tionairen zich geven en dat ook de Vryzin- nige democraten toonen moeten wat voor het partybelang over te hebben. De voorzitter wees er op dat by de beslis sing van iemand over de al of niet aanneming van eene candidatuur verschillende overwe gingen kunnen gelden, zoo van politieken als van persoonlijken aard. De heer Doorenbos heeft volle vryheid over de politieke overwegingen te spreken en deze te critiseeren, maar ieder heeft toch de vrij heid om zjjn persoonlijke motieven voor zich zelf te laten gelden. En die vryheid dient te worden geeerbiedigd. Wat de anti-revolutionnairen of clericalen doen, woog bij spreker niet. Waar de heer mr E. A. Smidt niet tegen woordig is, wenschte de voorzitter zjjn houding ten opzichte van deze vereeniging te verde digen door aan te toonen dat de heer Smidt alreeds verschillende candidaturen heeft. Voor elke candidatuur dient hy te gaan spreken, en het is hem onmogelijk, bij de vele bezigheden, die hy heeft, om dat op nog meer plaatsen te doen dan hy dit reeds doen zal. Wat nu betreft de houding der vereeniging ten opzichte der Centrale, stelde de voorzitter in het licht dat nu op de lyst slechts een candidaat staat, op wien de vereeniging niet kan stemmen. Het is gebleken dat er tusschen de ver schillende by de Centrale Kiesvereeniging aan gesloten vereenigingen geen overeenstemming te veikrygen isdat de eene vereeniging niet kan medegaan met de principes van de andere. Wat moet nu de Middelburgsche kiesver eeniging doen: zich afscheiden of onthouden Een geval als dit heeft zich nooit voorge daan, en wanneer het een persoonskwestie gold, zou het unfair wezen indien men zich afscheidde. Maar dat is hier niet het geval, hier bestaat een principieel verschil van ge voelen en het gaat niet aan dat deze kieB- j vereeniging jjvert voor iemand die verklaart niet tö kunnen medegaan met wat voor de meerderheid der leden van de vereeniging het hoofdpunt is. De voorzitter verklaarde dat dit zoowel zjjn persoonlijke meening ia als die van het bestuur. De heer A. Meeuse gaf in overweging by stemming uit te maken welken weg de ver gadering uit wil. Hy persoonlyk zal by de Kamerverkiezing voor den heer Arie Smit stemmen; en als dat in strjjd is met de be ginselen der democratische vereeniging, dan zal hy als lid bedanken. De voorzitter achtte dit ook de meest ge- wenschte oplossing. Hy deed daarom namens het bestuur het voorstel dat Eendracht maakt macht zich afscheide van de Centrale Kiesver eeniging, op grond van de overweging dat deze vereeniging geen kens heeft. De heer M. C. W. van Tiel meende dat, wanneer de heer Meeuse beslist op den heer Arie Smit stemt, hy geen lid dezer vereeni ging kan big ven. Het is bekend hoe de heer Smit denkt over de punten op het programma der vryzinnig-democraten en op de vorige vergadering is gebleken dat deze vereeniging niet is te vinden voor een candidatuur Arie Smit. De voorzitter wees er nog op dat, wanneer by de vorige vergadering van de ruim 200 leden der vereeniging meerderen waren opge komen, haar eandidaten op de verzamel Jjjst een beter figuur zouden hebben gemaakt en mis schien eandidaten der Centrale waren ge worden. Maar dan had Vljssingen waar schijnlijk gedaan wat nu Middelburg doen wil. Ook Veere had misschien een anderen koers genomen, want nu reeds weigerde het overleg met Eendracht maakt Macht. Het bestuur der Ylissingsohe kiesvereeniging beeft aan het bestuur dezer vereeniging posi tief verklaard geen voorstander van de urgen tie als candidaat te willen. De beer F. Boasaon verklaarde bet eens te zijn met den heer Van Tiel. Hy zou het beter achten dat zij, die den heer Arie Smit willen stemmen, staande deze vergadering hun ontslag namen. Anders zjjn verrassingen mogelyk en zal een stemming over al of niet afscheiding onzuiver zjjn. Immers zy die voor den heer Smit willen stemmen zullen zich tegen afscheiding verklaren. Den heer Doorenbos bleef het toesehynen dat, nu de vergadering eenmaal bijeengekomen zij stemmen moet over de eandidaten, op de verzamellijst voorkomende. Hy geloofde niet dat men thans het recht heeft dit te ten. De vereeniging is aangesloten gebleven j de Centrale en kan daar nu niet af. En al hebben nu de heeren E. A. Smidten E. Fokker bedankt, dat belet niemand op beu te stemmen. De vergadering heeft zich naar den wensch dier heeren niet te schikken. Verklaart de meerderheid zich voor den heer Arie Smit, dan is deze de candidaat der Centrale Kiesvereeniging, waartoe de Middel burgsche behoort. Dan kan ieder, die deze candidatuur in strjjd acht met zjjn principe, heengaan uit Eendracht maakt macht en moeten anderen haar bestuur ter hand nemen. Gedurende jaren werd op de vergaderingen van deze vereeniging wat in vooruitstrevenden zin door het bestuur werd voorgesteld met meerderheid, veelal met groote meerderheid, aangenomen. Dit is ook het geval geweest toen de vereeniging zich in meer vryzinnigen geest uitsprak, en dat gaf enkelen aanleiding te verklaren dat zij niet meer in de vereeni ging behoorden. Dat is correct en vroeger had men zich kunnen afscheiden nu niet meer. Het bestuur kan decreteeren er zal geen candidaat zijn voor onsmaar het stemmen op den heer Arie Smit is niet in strjjd met het reglement. De voorzitter constateerde dat er van de zyde van het bestuur geen sprake is van het decreteeren van het een of ander. Spreker's persoonlyke meening en die van het bestuur is dat de heer Arie Smit geen candidaat dezer vereeniging zjjn kan. Wat betreft het idee van den heer Dooren- >s, nu te stemmen op de heeren Smidt of Fokker, daarin zou spreker kunnen komen, maar effect sorteeren kan dat niet. Stel dat aanwezigen bjjv. stemden op den heer Fokker, dan zoude deze een 40 stemmen krjj- gen, benevens enkele uit Domburg en Veere» maar in elk geval zal, als de optelsom wordt kt, de heer Smit de candidaat zjjn, en wat dan De heer .1. W. Happée geloofde dat de fout is geweest dat deze vereeniging met de andere de Centrale is blyven vormen. De andere afdeelingen zjjn lid gebleven van de Liberale Unie, deze heeft zich afgeacheiden. Nu we zoover waren gegaan, hadden wjj ook uit het verband der Centrale moeten treden. Thans achtte spreker het geen tyd om te bedanken, maar na de verkiezing dienen we ons af' te scheiden. De voorzitter merkte op dat de al of niet

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1901 | | pagina 1