MIDDELRIJRGSCHE COllRANT. BUITENLAND. N°. 106. 1901. Maandag 6 Mei, 144e Jaargang. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor a Je plaatsen in Nederland franco p.p., 2 Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING. 4 Mei8 u. vm. 50 gr., 12 n. 55 gr., av. 4 u. 58 gr. F. Verwacht: zwakke N. O. wind, bewolkte lucht, koud weer. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en allo andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel Groote letters naar de plaats, die i Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreftende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. BE liA MAM As., N.X. Voorburgwal 266, Amsterdam, Bij deze courant behoort een Middelburg 4 Mei. Van den Haagschen toren. De lezers der Midd. Crt. zullen verleden week zeker wel gedacht hebben, »de Haagsche torenwachter is ingeslapen, hg heeft ons ver geten." Wie zoo dacht, heeft echter mis ge raden. Hjj is niet ingeslapen, maar kon zjjn toren niet verlatenin Indië geweest, weet u I rhumatiek, gure wind, wisselende tem peratuur en al de narigheid, die daaraan ver bonden is. Vandaar geen verbinding met de buitenwereld, verbod van de faculteit om 's avonds in de buitenlucht te komenen de rest zullen de lezers zei ven zicli er ge makkelijk bp kunnen denken. Het was in 't kort een fatale positie. Gelukkig echter kwam er deze week een einde aan dien jammerlijken toestand, en het spreekt van zelf, dat mijn eerste werk was, om eens inlichtingen in te winnen over een zaak, die geheel Zeeland ongetwijfeld groot belang inboezemt, en waarvoor de redactie dezer Courant reeds geruimen tjjd met ijver en toewijding heeft gestredenik bedoel de verbetering van bet Hellegat. Door toevallige omstandigheden was ik in de gelegenheid het oordeel in te winnen van iemand, die, in deze, uitnemend geacht mag worden op de hoogte te zjjn. Hjj behoort tot de vooratemmers der motie-Van Gjju, waarvan de aanname met de groote meerderheid van 56 tegen 6 stemmen hem wel eenigszins ver wonderd had. Hoewel er in dit zittingsjaar van de Regeering geen wetsontwerp tot ver betering van den Dordtschen waterweg te ver wachten is, meende hptoch, dat voor de toe komst de tot standkoming van het werk ver zekerd is. Immers alle partijen op eeno na hebben vóór gestemd. Deze uitspraak bindt dus ook de nieuwe Kamer en het huidige cabinet of het ministerie dat er op volgen zal. Het groote bezwaar is echter het fort, dat gebouwd moet worden om den ingang van het Hellegat te verdedigen. Moet daarom de bouw van den strekdam te Ooltgensplaat uitgesteld worden, totdat over dit fort bp een herziening van de vesting wet beslist is geworden Mjjn zegsman vreesde wel, dat men daarop zou moeten wachten. Dit neemt echter niet weg, dat men, om de binnenscheepvaart te helpen, zeer goed een aanvang kon maken met den bouw van den strekdam, waarachter de beurtschippers bp slecht weer een veilige ligplaats kunnen vinden. In hoeverre deze zienswpze door het ministerie van Waterstaat gedeeld wordt, waarbp Financiën natuurlpk ook een woordje heeft mee te spreken, zal echter eerst in het najaar kunnen uitgemaakt worden. Maar zoo veel is zeker, dat, blpft de heer Jjely aan het bewind, het niet aan hem zal liggen, indien dit voor de welvaart en bloei van Zeeland zóo onontbeerlijke werk nog langer mocht worden uitgesteld. Geven de nieuwe verkiezingen aan het tegenwoordige ministerie een meerderheid, dan behoort hg tot de leden van het kabinet, .die ongetwijfeld hun zetel zullen behouden. Dit is niet het geval met de ministers van koloniën en marine. De heer Cremer heeft in particuliere gesprekken zich reeds ondubbel zinnig uit gelaten, dat hp er niet aan denkt om langer dan na de verkiezingen op zjjn post te zullen bljjven. Hp heeft er genoeg van. Ook de heer Röell zal zpn portefeuille nederlegen. De gezondheidstoestand van dezen bewindsman is er, na hetgeen hem anderhalf jaar geleden trof, niet op verbeterd, en maakt het hem bezwaarljjk nog langer de drukke werkzaamheden aan zpn ministerie waar te nemen. De heer De Beaufort zou ook niet onge negen zpn het voorbeeld van zpn beide col lega's te volgen. De gezondheid zpner echtge- noote is niet van de beste. De andere ministers zullen er echter aan bljjven. Altjjd indien de verkiezingen gunstig voor hen uit vallen. Wat Den Haag betreft, is daarover nog moeilpk een oordeel te vellen. De verkiezing van den heer Pijnacker Hordijk, het aftredend lid voor district III, is volgens sommigen zeker, naar de meening van anderen weder twijfelachtig. Hp is de candidaat van s' Gra- venhage, van de vrjjzinnig democraten, bene vens van de koloniale kiesvereeniging Moeder land en Kolo7iiën. Het schijnt echter dat enkele oud-liberalen hem zouden willen wippen. Althans de N. Crt bv. dringt er op aan, dat er spoedig een candidaat gevonden moet worden, die tegenover hem de kans aanbiedt om district III voor »de liberalen te behouden." De heer Pijnacker Hordijk behoeft zich echter voor de aansporing van het blad niet erg ongerust te maken. De invloed ervan hier ter stede is nog luttel, en de oud-liberalen, als wier orgaan het poseert, zullen zich wel tweemaal bedenken, alvorens iemand tegen over den candidaat der Liberale Z/nfe-mannen en der Vrpzinnig democraten in district III te stellen. De beer Conrad, de man hunner keuze, die in district II gekozen moet wor den, kan er zonder de hulp van 's Graven'iage niet komen. Dit feit zal hen bij een eventueel candideeren van een persoon hunner richting in district III wel tot nadenken stemmen. Ik geloof dan ook niet, dat de oproep van de N. Crt. in overleg is geschied met het bestuur van Grondwet. Voorloopig staan de kansen van den heer Pijnacker Hordijk niet slecht, maar zoolang alle partpen nog niet hun defi nitieve candidaten hebben aangewezen, de ver- kiezingsdrukte nog niet in vollen gang is, is het uiterst lastig een eenigszins gemotiveerd oordeel over de betrekkelijke kansen en den uitslag van den stembusstrijd te geven. Van de Meibeweging hebben wp hier weinig bemerkt. Het lokaal op het Hoogezand was goed bezet, maar dit was dan ook de eenige plaats, waar iets te doen was. Vele eigenaars hadden geweigerd hunne zalen te verhuren. De bjjeenkomst, waar Cordes en dominé Van der Heyde het woord voerden, werd afgewis seld door gezang, dat lang niet onverdienstelijk was. 's Avonds laat liepen er in de straten troepjes opgeschoten jongens rond, die niet zongen, maar socialistische liedjes floten. Dit is de nieuwe tactiek, daar de politie het zingen verboden heeft. Vechtpartijen kwamen echter niet voor. Even ordelpk gedroegen zich Donderdag avond de artilleristen, die het 25 jarig bestaan van het 2de regiment met een voor stelling in het gebouw van den Hoogduitschen Schouwburg herdachten. Nergens zag men een beschonken zoon van Mars. Integendeel heel netjes aangedaan, gingen zij na den afloop in groote troepen naar de kazerne terug, zonder de vele heilige huisjes aan te doen, die op hun langen weg lagen. Aan de verleiding boden zjj flink weerstand. Van verleiding gesproken. De Maatschappij Wandelhoofd Scheveningen heeft nu haar tarief bekend gemaakt, dat zoodanig is ingericht, dat niet weinigen er toe zullen overgaan de concerten bp te wonen welke op de pier tweemaal daags gegeven zullen worden. Denkt maar eensseizoen-kaarten kosten niet meer dan fl 5 en de entrèe is gesteld op fl 0.10. Laag genoeg dus om iedereen in staat te stellen eens een kjjkje te nemen. Zooals men weet, komt Prins Hendrik de plech tige inwpding met zpn tegenwoordigheid vereeren, een reclame, die niet bjjster naar den smaak is van uw getrouwen Torenwachter. Den H aa g, 3 Mei. derheid van 20 stemmen, evenals het amen- dement-Tydeman. Aangenomen is de hoogere huishuur vergoeding van 50 voor gehuwde 28jarige onderwijzers. UIT STAD EN PROVINCIE. De aandacht van onze lezers zp in het bijzonder gevestigd op de beschouwing, die onze muzikale medewerker, de heer Jan Morks, heden wjjdt aan de opera Figaro's Hochzeit Woensdag en Vrjjdag in den schouwburg te Middelburg op te voeren. Die beschouwing komt voor in het bpvoegsel. Waar eene opera-uitvoering in Zeeland tot de zeldzaamheden behoorten vooral dit werk van Mozart zeker de bpzondere aandacht waard is, twpfelen wp niet aan eene talrjjke opkomst op die beide dagen. Wp gelooven zelfs dat ook in andere ge meenten in Zeeland, buiten Middelburg en Vlissingen, bet stoute ondernemen van zulk eene opvoering de aandacht heeft getrokken en van daar ook belangstellenden zich naar Middelburg zullen begeven om haar bp te wonen. Zp is zeker wel de moeite van een tochtje herwaarts overwaard. De Vereeniging tot bevordering van liet vreemdelingenverkeer in Walcheren te Middel- burg zal van Maandag 20 tot en met Dins dag 28 Mei eene tentoonstelling houden van oud-Delftsch aardewerk, bijeengebracht door een erkend kunstliefhebber hier ter stede. De tentoonstelling zal, met vergunning van heeren Gedep. Staten van Zeeland, gehouden worden in de groote vergaderzaal van de Provinciale Staten aan de Groenmarkt. De collectie bestaat uit een groot aantal schotels, borden, potten, kommen en tal van andere voorwerpen in blauw en gekleurd aarde werk, alsmede enkele voorwerpen met goud versierd. Zp is uit een decoratief oogpunt zeer belangrpk. Meest alle fabrieken zpn door een of meer stukken vertegenwoordigd, zoodat een over zicht wordt 'verkregen van eene industrie, welke eerstpds in ons land tot grooten bloei kwam en een fabrikaat leverde, dat wereld beroemd is geworden en thans bp liefhebbers zeer gezocbt is. De uitnoodigingen voor de Zondagavond concerten, in het Schuttershof alhier door het muziekkorps der dd. schutterij te geven, zijn weer verzonden. Het eerste concert zal waarschijnlijk 2 Juni ZONDAGSRUST. Het nationaal congres voor Zondagsrust wordt 19 en 20 Sept a.s. in Den Haag gehouden. Om de deelneming zoo algemeen mogelijk te maken is de contributie voor het lidmaat schap gesteld op slechts 2.50, waarvoor men later een exemplaar ontvangt van het gedrukt verslag, waarin ook de referaten zullen worden opgenomen. Hooger contributies zullen echter gaarne worden aangenomen en zpn, met het oog op de groote onkosten van het congres, zelfs zeer gewenscht. Men wordt verzocht, met duidelpke opgave van naam, betrekking en woonplaats, zich aan te melden bp dr S. D. van Veen, hoogleeraar te Utrecht. Een toegangskaart zal tijdig aan de leden van het congres worden toegezonden. Onder de leden van het comité komt o. a. voor de heer mr S. Gratama te Middelburg. BEAOEMOGM MZ. Bp kon. besluit: is op verzoek eervol ontslag verleend aan mr dr W. P. J. Bok, uit zjjne betrekkingen van secretaris van den Pensioenraad voor burger lijke ambtenaren en van den Militairen Pensioen raad, en aan den hoofdcomm. bp het dep. van oorlog Th. J. Besseling, uit hoofde van lichaams gebreken, onder toekenning van den rang van referendaris. Dinsdag a.s. verleent de minister van water staat enz. geen audiëntie. TWEEDE KAMER. Bij de verdere behandeling van het ontwerp tot wijziging der onderwijswet steunde, in de zitting van Vrpdag, zooals toen nog in een deel der oplaag werd gemeld, de meerderheid der commissie van rapporteurs de amende menten betrekkelpk 'tractementsverhoogingen, ook na 's ministers ongunstig advies. De amendementen-Den Hertog werden deels I ingetrokken, deels verworpen met een tneer- De prpzen zpn bekend. En de sympathie voor deze uitvoeringen, welke dit korps, onder leiding van zpn wak keren directeur, den heer Jan Morks, geeft, is zoo groot, dat wp het vrjj wel overbodig achten die op te wekken of levendig te houden. Heden voormiddag werd op het Molen water alhier aan den sergeantmajoor A. Verbaan, van het 2e bataljon, 3e regiment infanterie te Middelburg de zilveren medalje voor trouwen dienst uitgereikt. De majoor Roest van Limburg hechtte, met een harteljjke toespraak en gelukwensch, hem het onderscheidingsteeken op de borst, waarna voor den gedecoreerde werd gedefileerd. Als bewjjs van achting en sympathie ge werden hem ook stoffelpke bljjken van be langstelling. Volgens een bericht in Het Vad. zou het circus-Renz het voornemen hebben dit jaar een tournee door Nederland te maken en daarbjj te bezoeken Middelburg van 28 Juli tot 4 Augustus (dus met kermis) en G o e s van 1 tot 6 October. Donderdagnacht is door eenige balddadi- gen langs den Noord weg allerlei straatschen derij gepleegd. Een drietal personen uit St. Laurens, die hen achterna gingen om eene medegevoerde kar terug te halen, raak ten nog met hen handgemeen, waarbij een hunner een messteek in den rug bekwam. De politie moet de daders reeds op het spoor zpn. Uit Vlissingen schrjjft men ons Onder voorzitterschap van den heer H. L. Hermans vergaderden Vrjjdagavond zeventig der 195 leden tellende liberale kiesvereeni ging Algemeen Belangtot het stellen van can didaten voor den gemeenteraad en voorloopige candidaten voor de Provinciale Staten en Tweede kamer. Van de vijf aan de beurt van aftreding zijnde raads leden, werden de heeren Jos. v. Raai te, A. A. A. E. Gewin en A. Loois met algemeene stemmen herkozen. De heeren Th. van Ujje Pieterse en S. Alter hadden kennis gegeven dat zij wenschten af te treden. De voorzitter bracht hulde en dank aan den heer Van Ujje Pieterse, die gedurende 50 jaren als lid van den raad en wethouder onze belangen zoo uitstekend heeft behartigd. Hp sprak de hoop uit dat de heer Van Ujje Pie terse de welverdiende rust nog vele jaren zal mogen genieten. De vergadering toonde door applaus zich hiermede te vereenigen Voor de vier vacatures er zpn twee nieuwe leden noodig werden gekozen de heeren mr J. SmitAzn, M. Ketting, Van Maren Bentz van den Berg, en A. M. de Koning, resp. met 67, 40, 49 en 51 stemmen. De twee eerstge noemde heeren namen de candidatuur aan. De heer Smit, dankend voor het in hem gesteld vertrouwen, meende nu debetrekking van secretaris der vereeniging te moeten irleggen, wat den heer Van Raalte aan leiding gaf om te verklaren dat zulks, naar zpne meening, niet noodig was. De heer S. achtte het echter beter bjj zijn voornemen te blpven en nam zpn ontslag. Eene deputatie uit de vergadering, tot de afwezige heeren Van Maren Bents v. d. Berg en De Koning gezonden, om hun het besluit der vergadering mee te deelen, kwam terug met het bericht dat die heeren geen candi datuur wenschten te aanvaarden. Er zal nu nog getracht worden die heeren te overtuigen van het belang zulks wel te doen. Van de drie aftredende leden van de Pro- inciale .Staten, de heeren Van Woel- deren, Van Tejjlingen en Siegers, werden de twee eerstgenoemde heeren met algemeene stemmen herkozen. 58 van de uitgebrachte 62 stemmen wezen in heer A. A. A. E. Gewin tot voorloopig candidaat aan. Met algemeene (70) stemmen werd de heer Arie Smit tot voorloopig candidaat voor de Tweede kamer geproclameerd. In het kanaal door Zuid-Beveland had Vrjjdagavond eene aanvaring plaats tusschen de Duitsche bark Erna, kapt. Braue, en de aak Johanna Elisabeth, schipper Tielen. Van de aak werd de achterste mast afgevaren, terwpl twee sleepschepen (Rojjers en Co.) nog averjj bekwamen. De Erna had geen schade. Te Ierseke vermindert de vraag naar leverbare oesters sterk, natuurlpk een gevolg van het vergevorderde seizoen. Van 25 April- 2 Mei werden er 120.000 verzonden. De prp zen bleven gelijk aan die der laatste weken. Bij de Vrpdag gehouden stemming voor een lid der Provinciale Staten in het district Zierikzee ter voorziening in de vaca ture-Bolle is gekozen de heer C. J. HOCKE HOOGENBOOM (liberaal) met 1078 stemmen. Op den heer C. J. Boogerd (anti-revolution- nair) waren er 976 uitgebracht. Het aantal geldig uitgebrachte stemmen was 2054van onwaarde werden 85 briefjes verklaard. De kommies-ontvanger van het grens- kantoor 2e cat. te C1 i n g e, G. J. Schuur, is als zoodanig benoemd te de Poppe (Overpsel). No. 103 der Si. Ct. bevat de gewijzigde Statuten van het muziekgezelschap Apollo te Sluis, en van de Eerste Nederlandsche Coöpe ratieve beetwortelsuikerfabriek te SasvanGent. Eduard Zeldenruat heeft een verbintenis aangegaan tot het geven van 41 concerten in Noord-Amerika. Het Mei-nommer van De Nieuwe Gids bevatDoodendans, door St-pn StreuvelsVer zen van Willem Klooa, Geertje III (vervolg), door J. de MeesterAanteekeningen over Kunst en Literatuur van dr H. J. BoekenDooi-weer en een Sonnet van W. F. Gouwe Een dissonant (vervolg) van J. Hora Ademaen Literaire Kroniek, door Willem Klooa. ONDERWIJS. Akte-examens L. O. in Zeeland. Vrpdag werden alhier geëxamineerd mannelpke candidaten. Afgewezen werden 3. Toegelaten zpn zooals nog in e deel der oplaag van ons vorig nommer werd gemeld de heerenJ. Tanis en J. M. Zujjdam, beiden Middelburg, en J. J. Bastmejjer, Bruinisse. LETTEREN EN KUNST. De Nederlandsche opera zit weer in een moeilpk parket. Zp staat op nieuw voor een tekort van 35,743.07. Daaronder is begrepen een bedrag van 12.841.19 voor aanschaffing van kostumes, decoratief, requisiten, muziek werken, welke zaken toch voor de Opera een blijvende waarde vertegenwoordigen en dus eigenlpk niet als verlies mogen worden be schouwd. De Duitsche Rijksdag behandelde sedert eenige weken een nieuwe wet op het auteurs recht, o. a. voor muzikale werken. De be staande ter mpn was 30 jaar, maar de regeering had voorgesteld, die tot 50 jaar te verlengen. Oogenblikkelpk begreep men wat de bedoeling was. Wagner's werken zouden spoedig ge meengoed worden, en waar de familie een miljoen mark per jaar trekt, begreep men welke invloed werkzaam was geweest, en zoo werd het artikel het Cosima-artikel genoemd. Na feilen strjjd is bij de derde lezing de oude termijn behouden, en wel met, 123 tegen 107 stemmen. Algemeen Overzicht. De crisis is er. De keizer heeft het verzoek om ontslag van Von Miquel, Ham- merstein en Brefeld aangenomen, en de Land dag is gesloten. Het eigenaardige geval doet zich daarbp voor, dat op dit oogenblik beide partijen tevreden zpn, de liberalen over het heengaan van Von Miquel, die als Rpksdaglid liberaal is geweest; de conservatieven over het uitstel van de kanalenwet. Des middags zpn de ministers het laatst bp een geweest en wel bjj de sluiting van den Landdag. Von Bulow deelde toen mede, dat de beraadslagingen in de commissie voldoende hadden aangetoond, dat overeenstemming op dit oogenblik niet te verkrpgen is, waarom de regeering niet wil medewerken tot ver lenging van doellooze debatten. De vergadering ging uiteen onder het ge bruikelijk Hooh op den keizer. Velen vreezen dat de crisis lang zal duren en tot moeilpkheden leiden zalenkelen zien er een bepaald conflict in. Zoo ver zal keizer Wilhelm bet niet wel laten komen. Maar toch blpft de toestand moeilpk. 't Ib niet alleen in Pruisen, maar ook in het Rpk, dat de keizer voor toenemende moei lpkheden staat. De herziening der tarieven vordert langzaam, vooral nu de bondsstaten meer dan vroeger invloed willen oefenen op dat groote belang, en daarbjj komt dat de graanrechten velen tot de oppositie doet overgaan. In Engeland verandert de toestand evenmin. Hicks Beach heeft een deputatie van werk lieden, die over de suikerbelasting kwamen klagen, geantwoord dat hp deze belasting niet missen kan. In het Lagerhuis heeft vooral sir William Harcourt het uitvoerrecht op kolen bestreden als een verlamming voor den handel, en een bevoorrechting van het buitenland, wjjl de belasting op den voortbrenger drukt. Hichs Beach bleef er bjj, dat het recht door het buitenland zou worden betaald. In 1900, toen de kolen veel duurder waren dan in 1899, steeg de uitvoer 7 Voor de concurrentie der Duitsche rnjjnen vreesde hjj niet, vr Duitschland zelf zooveel kolen invoer Daily Telegraph, Daily Mail en ook dt- ?u', ning Leader geven ten shotte too dat dc minister wel niet anders -:ö!d ergens van daan komen Alleen Daily News Mjjfc fel teg^a. :f Generaal Waldersee heeft nieuwe plannen aangeboden voor de regeling van den mili tairen toestand. Tot de forten gesloopt zpn zullen te Tientsin 6000 man troepen blpven. 1400 door Duitschland, Engeland, Frankrjjk en Japan te leveren en 400 door Italië. Zoolang de troepen het Chineesche gebied bezet hebben, zullen de militaire bevelhebbers het civiele gezag hebben. Verder zullen bjj de Pei-Ho oorlogsschepen worden gelegd, om de gemeenschap met de internationale vloot te Takoe te onderhouden. Men hoopt, dat, nu het Chineesche beBtuur onder het militaire is gesteld, de Chineesche regeering de onderhandelingen zal bespoedigen. In de buurt van Peking zijn nog vele goed gewapende benden, zoodat over de ontruiming kan worden beslist. De commissie voor de belastingen, die moeten dienen voor de betaling der schadevergoeding, heeft de volgende bronnen van inkomsten aangewezen le de zeedouanen, die 28 en 29 miljoen op brengen, waarop reeds 27.900.000 tael voor andere leeningen iB opgenomen 2e verhooging van het douanerecht tot 5 ad valorum, hetgeen 21/, a B'/a miljoen tael zou geven 3e de internationale douanen, onder toe zicht van de zeedonanen zouden 9 a 10 miljoen kunnen geven, terwpl verder nieuwe rechten konden worden geheven van de vrijgestelde artikelen. De commissie rekent dan 15,000.000 taels te kunnen krjjgen.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1901 | | pagina 1