MIDDELBIRGSCHE 01IUM.
C.J.
N°. 103.
144" Jaargang.
4901.
Donderdag
2 Mei.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met u.t zondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor a Je plaatsen in Nederland franco p.p., ƒ2.-
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
THERMOMETER EK VERWACHTING.
1 Mei8 u. vm. 50 gr., 12 u. 60 gr., av. 4 u. 55 gr. F. Verwacht:
zwaar bewolkte lucht, buiig weer, weinig verandering in temperatuur.
natige Z. wind,
Advertentiën20 cent per regel, ©eboorte-, dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel
©roote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Aïgeaa®©» Adtwe*teatïe<»Bs83FMMi
A. BE IJA MAR to., K.X. Vfliws'toisffgwssI
Middelburg 1 Mei.
Tot de kiezers in tiet district Zierik-
z e e hebben wij, met het oog op den strijd,
die hen Vrijdag a. Avacht, niet heel veel
te zeggen.
Het liet zich eerst aanzien dat de ver-
biezing in alle kalmte zon verloopen.
Althans het gerucht ging dat de anti-
evolutionnairen geen eandidaat zouden
stellen.
Eerst enkele dagen geleden, na den dag
der verkiezing, werd gepubliceerd dat den
19 April de plaatselijke anti-revolutionnaire
kiesvereeniging een eandidaat had gesteld.
Aanleiding tot onthouding zou zeker heb
ben kunnen bestaan nu het slechts een
yerkiezing geldt voor een lid dat in Juni
zich weer aan eene stemming zal moeten
onderwerpen en thans eigenlijk alle moeite
en kosten gerustelijk waren te vermijden
geweest.
Maar de tegenpartij wil nog eene poging
doen om den opengevallen zetel te ver
overen.
En men gelooft dat daartoe kans bestaat
dat succes niet onmogelijk is.
Dit zij den liberalen tot waarschuwing.
Wij voor ons meenen dat hier meer
kwestie is van eene krachtmeting, van een
poging om te zien hoever men het brengen
kan in dat district; en dan naar het ver
kregen resultaat de houding te bepalen, in
Juni, bij den grooten strijd, aan te nemen.
Daarom te meer is liet plicht van de
vrijzinnigen Vrijdag zooveel mogelijk
kracht te ontwikkelen.
Dat kan de tegenpartij tot leering zijn
en de liberalen tevens behoeden voor eene
verrassing, waaraan men steeds bij zulke
gelegenheden bloot staat.
De keuze van den liberalen eandidaat
schijnt een zeer gelukkige te zijn.
Zij, die tot stemmen geroepen worden,
kennen den heer C. J. Hocke Hoogenboom
beter dan wij.
Maar op grond van hetgeen ons omtrent
hem is meegedeeld, kunnen wij getuigen
dat hij een practisch man is en zeker ook
wel een practisch lid der Provinciale Staten
zijn zal.
Dat hij liberaal is en zijn stem zal uit
brengen voor een vrijzinnig man, wanneer
de keuze moet plaats hebben voor een lid
der Eerste kamerdit weten wij.
Maar evenzeer is bekend dat hij, zelf
landbouwer, op dat gebied uitstekend thuis
is en vol ijver om de belangen van den
landbouw te behartigen.
Als bestuurslid van de afdeeling Zierikzee
der Maatschappij tot bevordering van
landbouw en veeteelt in Zeeland van die
afdeeling is hij sedert 1896 vice-voorzitter-;
van het Nederlandsch Rundvee-stamboek, het
Nederlandseh Paar den-stamboek, in welks
hoofdbestuur hij tevens zitting heeftals
secretaris van de dorpsvereeniging te Zon-
nemaïreals bestuurslid en mede-oprichter
van de coöperatieve zuivelfabriek Luctor
et Emergo te Zonnemaire, met filiaal te
Haamstedeen als plaatsvervangend lid
van het landbouw-comité voor de Vereeni-
ging van landbouwers die suikerbieten ver
bouwen door dit alles is hij voldoende
op de hoogte van de behoeften en de be
langen van de landbouwers.
Ook met polderzaken is hij vertrouwd.
In 't kort, wie in de Staten iemand wil
brengen, bekend van kindsbeen af met de
toestanden en de nooden van de streek,
die hij zal moeten vertegenwoordigen, naar
Avij hopen, hij stemme op den heer 0. J.
Hocke Hoogeboom.
Indertijd was hij ook lid van het tram
comité. En dit middel van vervoer zij
daarbij ook alles nog niet volmaakt heeft
al reeds voldoende zijn nut en zijne goede
zijden doen kennen om hen, die het tot
stand komen ervan hebben bevorderd,
erkentelijk te zijn.
In elk geval toonde hij ook daarbij, zooals
meermalen, iemand te zijn die, spant
hij zich voor een zaak, in eigen oogen
nuttig: en gewenscht, dit doet met ijver en
kennis van zaken.
En nu is er geen mensch in de wereld
die, aan den weg timmerende, ten nutte
van 't algemeen ijverende, niet bloot staat
aan bedilling en verwijten.
Zoo is 't ook met dezen eandidaat.
Men late echter dat alles, met de stem
bus in 't verschiet, rusten.
Er is éen belang: de bevordering der
vrijzinnige beginselen j er moet éen streven
zijn: die te behartigen.
En waar nu, om dat te doen, is aan
gewezen een man, die zoovele goede zijden
heeft, den naam heeft van een bij uitstek
practisch man, iemand van de daad, daar
wijken alle bedenkingen, alle andere over
wegingen en beijvere men zich Vrijdag aan
liberale zijde, om met een flink aantal
stemmen, eene groote meerderheid, tot lid
der Provinciale Staten gekozen te krijgen
den heer
De motie aangenomen.
Jubilate amict.
Motie met groote meerderheid aangenomen;
slechts 6 stemmen tegen.
Ziedaar het heugelijk bericht, zoo even ont- i
vangen en dat ons jubelend naar de pen doet
grijpen om allen, die, evenals wij, zoovele
jaren lang naar de verbetering van het Helle
gat hebben uitgezien, van harte geluk te
wenschen met die tg ding en tevens om hun,
die door woord en daad hebben bggedragen
tot dit heerljjk succes, onzen innigen en wel-
gemeenden dank daarvoor te brengen.
•Jubilate amid, want waarljjk er is reden tot
juichen; en hadden wjj de laatste dagen meer
en meer hoop, dat de motie kans had van
;en, eene zoo groote meerderheid heeft
onze stoutste verwachtingen overtroffen.
O, hoe bekruipt ons thans de lust om hier
eens een beeld te ontwerpen van alle de
zegenrjjke gevolgen, welke die verbetering
hebben kan voor ons, vooral op het gebied
van scheepvaart en handel zoo verarmd Zee
land, maar gedachtig aan het woord van den
grooten wijsgeer, dat men den dag niet moet
roemen eer de avond da&r is en den wjjn niet
prjjzen, alvorens dien te hebben geproefd, zoo
willen wg ons voor het oogenblik dien lust
ontzeggen en ons slechts bepalen tot eene
felicitatie en een woord van dank.
Maar wat wij nog wel willen doen, dat is
een open oog houden voor alles wat zich tijdens
de totstandkoming dier verbetering voordoet
en strekken kan om, is deze eens gereed,
handel en scheepvaart nieuw leven en bloei te
schenken.
En wanneer dan anderen en meer bevoegden
dan wij ditzelfde willen doen en wg elkaar
daarbij, waar noodig, even eendrachtig en
krachtig willen steunen als ditmaal is ge
schied, dan laat zich wezenljjk niet voorzien,
welke vérstrekkende gevolgen deze verbetering
voor menige Zeeuwsche plaats in het bjjzon-
der en voor de Provincie in het algemeen nog
eenmaal hebben zal.
In de hoop dat deze zienswjjze eenmaal be
waarheid moge worden, leggen wg voor heden
de pen neder, doch niet dan na vooraf u, ge
achte redactie, onzen oprechten dank te heb
ben betuigd voor den zoo grooten steun, dien
wg in deze aangelegenheid van u steeds in
zoo ruime mate hebben mogen ondervinden,
waardoor u opnieuw beeft getoond, hoezeer
moeite noch kosten door u worden ontzien
waar Zeeuwsche belangen op het spel staan
Van B.
Thans bepalen wij ons tot overname van
hetgeen Het Vad. in zjjn Kameroverzicht
schrjjft en dat aldus luidt
Met 66 tegen 6 stemmen heeft de heer Van
Gjjn zijn pleit voor den Dordtschen Water
weg gewonnen en 66 handen werden den
Dordtschen afgevaardigde tën gelukwensch
toegestoken. Zal Dordt nu werkelijk gered
worden? Oorspronkelijk werd in de motie
indiening van een voordracht reeds in dit
zittingjaar verlangd. Dit was, nu wg in het
laatste der dagen zijn, wat al te bardaarom
werd er szoo mogelijk'' bijgevoegd. Maar de
regeering was niet zoo heel positief in haar
toezeggingen. Hoe het Kamerlid Lely over
de motie dacht, vernamen wjj niet- deze
schgnt eerst later te zijn binnengekomen
maar de Minister Lely verloochende wel zijn
liefde voor dit werk niet, daar Dordt hem
even na aan 't hart ligt als Delfzjjl en Seheve-
ningen, als 't kanaal van Westerwolde of de
Oude LTsel, maar zijn collega van Oorlog is
lastig en zgn collega van Financiën is niet
alle dagen in zoo'n gulle bui als verleden
Woensdag. Een gelukje wel, dat de natuur
in den laatsten tijd zoo goed medewerkt,
overmits door een wondere speling der natuur
het Aardappelengat, waarvan een rechtgeaard
Dordtenaar niet weten wil, al ondieper, en
het Hellegat, waarbij de Dordtenaars, mits
gaders de Schuttevaerders en Zeeland en
Brabant zweren, al dieper wordt. Een handje
helpen wil de Waterstaat nu wel, maar zoetjes
aan. Of de 5 millioen, die 't heele werk zal
kosten, beschikbaar zullen worden gesteld en
in hoeveel termijnen, wenschte de Minister
vooralsnog met uit te maken.
Maar hoe het zij, de 66 stemmen zullen een
krachtigen steun bieden, of een krachtigen
por geven, aan dit of een volgend Kabinet,
als een geschikter uur is aangebroken. De
6 leden, die 't niet op den weg achtten te
liggen der Kamer den steun of por -te geven,
waren 4 vrjj-antirevolutionnairen, de heer
Pjjnappel en de Voorzitter. Een motief voor
deze onthouding, door den heer Lobman aan
gegeven, was, dat er vele plannen waren om
Dordt tegemoet te komen, en dat de Kamer
onvoldoende was voorbereid om aan de Re
geering te verzoeken den weg in te slaan, door
Dordt verlangd. Nu is dit zeker het voordeel
der discussie geweest aan te toonon dat er
blijkbaar geen ernstig verschil van gevoelen
meer bestaat over de beste wijze om Dordt
te helpen. Het plan om langs Rotterdam
naar Dordt te gaan, waarvoor de heer Loh-
man veel voelde, als het goedkoopste, werd
door den Minister en den heer Smeenge met
v.erwjjzing naar de brugbelemmering afge
maakt, en het plan der Staatscommissie be
treffende de Oude Maas werd, op grond der
veranderde omstandigheden, door haar mede
lid, den heer Conrad, opgegeten. Inderdaad
moeten ook zij die geen reden vinden spe
ciaal Dordt te helpen, in 't algemeen belang
v,oor het Hellegatplan bekeerd worden, om
dat dit voor een groot deel des lands van be-
teekenis is. Op zich zelf is dit ook niet duur,
maar het wordt duur door den eiscb der
landsdefensie, die, naar men wil, een fort on
misbaar maakt. Als ons iets heeft bevreemd,
dan is het wel, dat de gansehe Kamer be
reid scheen, onder leiding van den heer Van
Gjjn, als souB-entendu aan te nemen, dat dit
peulschilletje van 2.800.000 in elk geval
moet betaald worden. Daar zullen latere Mi
nisters van Oorlog gebruik van maken.
De zes leden der Tweede Kamer, die tegen
de motie-Van Gjjn stemden, waren de beeren
Van Bylandt (Apeldoorn), Pjjn appel, Van
Limburg Stirum, Lohman, Mackay en de voor
zitter.
De wjjziging, m de motie gebracht, betrof
het slot, dat thans luidt
»Spreekt de wenscheljjkheid uit dat zoo
mogelgk nog in den loop van dit zittingjaar
een ontwerp van wet tot verbetering van den
weg van Dordrecht door het Hellegat lan gs
Brouwershaven naar Zee worde ingediend".
Zoodra de Handelingen verschenen zijn, hopen
wjj het gesprokene in zgn geheel mede te
doelen.
BENOEMOGES EWZ.
Bjj kon. besluit:
is benoemd bjj het wapen der inf. tot luit. -
kol. de maj. O. W. WeBterouen van Meetoren
van het reg. gren. en jagers.
Donderdag a. s. verleent de minister van
oorlog geen audiëntie.
Op 30 April 1901 heeft aan het departement
van buitenlandsche zaken te 's Gravenhage de
uitwisseling plaats gehad der akten van be
krachtiging van het op 23 Maart d, t. v.
aldaar tusschen Nederland en België gesloten
verdrag tot wijziging van art. 16, le lid, van
het bjj verdrag tusschen evengenoemde Staten
van 20 Mei 1843 vastgesteld gemeenschappelijk
reglement voor het loodswezen op de Schelde.
VERKIEZINGEN.
Op eigenaardige wijze is Dinsdag in het
zesde district van Amsterdam een lid voorde
Provinciale Staten van Noord-Holland gekozen.
De heer Jan Bossevain (liberaal) werd toen,
wegens een verzuim van de tegenpartij, als
eenig wetteljjk opgegeven eandidaat, gekozen
verklaard,
Men had van katholieke zijde nog wel een
eandidaat, den heer FranB Anderheggen Jr.,
maar de ten zjjnen behoeve ingeleverde ljjst
- -B V trtJl XiOU DliXdM
bevatte niet de vereischte 40 handteekeningen gemeentehuis, alsmede het rioleeren
van kiezers. Eenige minuten vóór vier uur,
den tjjd waarop volgens de wet de termgn
van inleveren verstreken is, werd de ljjst te
ruggebracht ten stadhuize, doch voldeed weer
niet, omdat er nu handteekeningen op ston
den van kiezers, niet tot genoemd district
behoorende. Om vier uur werden de ljjsten
nagezien en moest krachtens de wet de lijst
voor den heer Anderheggen ongeldig verklaard
en de heer Bossevain als gekozen geprocla
meerd worden.
Schrandere leidslieden schgnt men in dat
district bg de Katholieken niet te hebben.
In het district Leiden is tot lid der Pro
vinciale Staten van Zuid-Holland gekozen de
heer W. Pera, antirevolutionnair en katholiek
eandidaat, met 1709 stemmen.
De heer mr J. Oppenheim, liberaal en vrij
zinnig democraat, verkreeg er 1330.
KORTE MRBEDBE1LINGRN
VERGADERINGEN.
Op de Zondag door de Nederlandsche Ver-
eeniging van postzegelverzamelaars gehouden alge-
meene vergadering bleek uit het verslag dat
de toestand der Vereeniging zeer gunstig is,
ook wat de kas betreft, die een batig saldo
van ruim 1000 aanwjjst. Van het bestuur,
dat jaarlijks aftreedt, wenschten de heeren
Kroesen en jhr Van Kinschot van Domburg
niet meer in aanmerking te komen. Genoemde
werden tot eerelid benoemd. Als
nieuwe bestuursleden werden gekozen de hee
ren kapitein Wafelbakker, uit Amsterdam,
en Hendrik Schut, uit Amsterdam (thans te
's Gravenh8ge), de eerste als secretaris, de
tweede als penningmeester.
De afdeelingverkoop van postzegels, is
voorloopig geschorst.
Op een request van het bestuur aan den
minister van financiën om opheffing te ver
krijgen van het invoerrecht op postzegels is,
naar werd medegedeeld, ten deele gunstig
beschikt. Een commissie tot voorbereiding
eener internationale tentoonstelling van post-
braebt verslag uit. Deze tentoonstel
ling zal gehouden worden te 's Gravenhage,
van 10 tot en met 20 Augustus in den Ko
ninklijken Zoölogisch-Botanischen Tuin. Voor
deze tentoonstelling is een waarborgfonds vol-
teekend, terwjjl er toezegging tot inzending is
gedaan door verscheidene buitenlandsche ver
zamelaars van naam, terwjjl een 70tal medailles
beschikbaar zgn gesteld voor bekroningen.
De door de Vereeniging op de groote inter
nationale tentoonstelling te Parjjs behaalde
medailles zullen aan het Kon. Nederlandsch
Penningkabinet in bruikleen worden afgestaan.
De najaarsvergadering zal ditmaal te Dord
recht worden gehouden.
TWEEDE KAMER.
In de zitting van Dinsdag werd, zooals nog
in een gedeelte der oplaag van ons nommer
van dien dag is gemeld, bg de behandeling
der wjjziging van de Hinderwet, het amende-
ment-Veegens-Roessingh, om voortaan de be
voegdheid tot monopoliseering door de ge
meenten van bedrjjfsplaatsen, uitsluitend te
beperken tot de slachtinrichtingen en wat
daarmee verband houdt, .aangenomen
met 56 tegen 18 stemmen.
Aan deze wjjzigingwet wordt terugwerkende
kracht gegeven tot 30 Juni 1875, maar tot
heden tegen het voorschrift begane overtre
dingen zgn niet vervolgbaar.
UIT STAD EN PROVINCIE.
Met ingang van 1 Mei 1901 zgn in
Zeeland de volgende commiezen bij 's rijks
belastingen verplaatstG. L. Versluis, le kl.,
van Veere naar Tholen; D. C. Verpoorten, 4e
kl., Sas van Gent naar Hanaweert (tjjd.)P. A.
Groenewoud, 3e kl., Cortgene naar Renesse
A. van Nieuwenhuize, 4e kl., St. Jansteen
naar CortgeneF.. Remerg, 3e kl., Eede naar
Aardenburg, en R. de Boer, 4e kl., Veldzigt
naar Eede.
De- verplaatsing van laatstgenoemden naar
Renesse is ingetrokken.
De lichtingen van 1897 en 1898, van de
veld-bataljons (le, 2e, 3e en 4e) van het
3e regiment infanterie, komen van 29 Augus
tus tot 27 September a. s., voor herhalings
oefeningen, onder de wapenen.
Door den raad van Colijnsplaat
werd Dinsdag aangehouden de beslissing op
een verzoek van het fanfarengezelschap Wil-
helmina om afstand van een stuk gemeente
grond tot het plaatsen van eene muziektent
van half Mei tot 1 Sept. Tot het geven van
onderwjjs aan de herhalingsschool werden aange
wezen voor den zomer mej. Bolle en de heeren
Huisson en De Potter en voor den winter de
heeren Beun, Van As en Fran^oys.
Aangenomen ïb een voorstel van burg. en weth.
tot het leggen eener nieuwe straat voor het
n een ge
deelte der kerkgracht voor de nieuw te bouwen
doeterswoning.
Bij de Dinsdag te Koewacht gehou
den herstemming voor een lid van den raad
is gekozen de heer Ed. de Vleesehouwer met
124 stemmen.
De heer Th. Persjjn kreeg er 75 en 17 stem
men werden ongeldig verklaard, terwjjl er
een briefje blanco was.
Uit Terneuzen.
In de Dinsdag gehouden raadszitting werd
mededeeling gedaan van het reeds vermelde
besluit van den burgemeester tot «i^-uitvoe-
ring en verzoek aan Gedeputeerde staten 'om
schorsing en ter vernietiging voordragen aan
H. M. de koningin van het raadsbesluit tot
vrjjstelling van den heer Boone van den dienst
bij de brandweer.
Een verzoek van 23 timmerlieden, om in de
bestekken voor uitvoering van gemeentewer
ken, in navolging van het rjjk, op te nemen
bepalingen betreffende minimum loon, maxi
mum arbeidstijd en beperking van gezellen
beneden de 23 jaar, werd naar burg. en weth.
verzonden om advies.
Daarna ging de vergadering ever in eene
met gesloten deuren ter behandeling van het
primitief kohier van den hoofdeljjken omslag.
De te 9 uren aangevangen zitting duurde,
met 1 uur pauze 's middags, tot 's avonds 6
uur, waarop de behandeling van het kohier
werd gestaakt en verdere behandeling werd
verdaagd tot Donderdag.
't Bracht Dinsdag voormiddag heel wat op
schudding teweeg dat marechaussée en ge-
meente-politie een zestal bootwerkers in
arrest genomen hadden en dezen geboeid met
zich voerden naar buiten de gemeente.
Spoedig bleek dat onder hen de daders
moesten Bchuilen van de vernieling van een
bierhuis aan den Baandjjk. In deze, nog onlangs
nieuw gebouwde, inrichting had het zestal
een bezoek gebracht en wilde, evenals ook
reeds elders was geschied, zonder betalen
vertrekken.
Daaraan herinnerd, begonnen vier hunner
quasi te vechten en toen de kastelein met
zjjne huisgenooten tusschenbeide wilden komen,
keerden zjj zich tegen hen. De bewoners
vluchtten, beducht voor hunne veiligheid,
naar boven, waarop de woede der woestelingen
zich keerde tegen alles wat in het lokaal aan
wezig was en dat zjj verbrijzelden. Nadat er
binnen niets meer te vernielen viel, trokken
:ij naar buiten, waarna twee van de vier met
een daar in de nabjjheid staanden mortelbak
tegen de ruiten begonnen storm te loopen en
de anderen met een van een heining afge
rukte lat de bovenste ruiten stuk sloegen, zoo
dat er maar enkele heel bleven.
Aan de bewonerB bleek den anderen mor-
>n, ook uit gevonden over big fselen, dat fleB-
schen drank waren meegenomen en stukge-
worpen.
ét schgnt dat twee van de zes personen
aan de vernieling geen schuld hebben, daar zjj,
vóór dat die aanving,naar buiten waren gegaan.
Nadat het onderzoek, dat tot 's avonds duurde,
was afgeloopen, zgn de arrestanten op vrjje
voeten gesteld. Natuurlijk is proces-verbaal
opgemaakt.
Bjj een landbouwer in den
polder onder Zaamslag, is het kippenhok
nagezieneen 40tal kippen werden gestolen.
Van de daders geen spoor.
In de jongste zitting van den raad der
gemeente IJzendgke is besloten de ken
nisgeving van mevrouw DeVoBvanhet over
lijden van haar echtgenoot met een brief van
rouwbeklag te beantwoorden.
In overeenstemming met de bekende cir
culaire van den Commissaris der Koningin
omtrent de samenstelling van de commis-
siën tot wering' van schoolverzuim, werd
goedgevonden nog een vierde lid in die com
missie te benoemen.
ONDERWIJST
De heer J. J. van Wuyekhuise, thans
opzichter der gemeentewerken te Rotterdam,
is benoemd tot directeur der ambachtschool
te Gorinchem.
Akte-examens L. O. in Zeeland.
Dinsdag werden alhier geëxamineerd
6 mannelijke candidaten.
Afgewezen werden 2.
Toegelaten zgn zooals nog in een
deel der oplaag van ons vorig nommer
werd gemeld de heeren W. J. F. Iuiandt,
St.- Jansteen, J. P. Leenhouts, Groede, B. J.
de Meg, Oostburg en P. M. D. van der Pejjl,
Vrjje- en orde-oefeningen der
gymnastiek.
Hiervoor werden geëxamineerd 6 manne
lijke candidaten.
Afgewezen werden 2.