MIDDELBIRGSCHE COURANT. N°. 401. 144e Jaargang. 1901. Dinsdag 30 April, Deze courant verschijnt d a g e 1 k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor aJe plaatsen in Nederland franco p.p.,/ 2.- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING. 29 April8 n. vm. 47 gr., 12 u. 60 gr., av. 4 u. 58 gr. F. Verwacht: zwakke wind, be wolkte lucht, weinig verandering in temperatuur. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Aan., N.Z. Voorburgwal 269, Amsterdam. De heer C. J. Hocke Hoogenhoora. is de candidaat der liberalen in het district Zierikzee voor een lid der Provinciale Staten van Zeeland. De stemming heeft plaats V r ij d a g 3 Mei. Het is voor de voorstanders van de libe rale beginselen zaak alle krachten in te spannen en trouw op hun post te zjjn. overgegaan, is het gewenseht dat met ons in overleg worde getreden over de in het dis trict te volgen gedragslijn. Over de by de herstemmingen door U aan te nemen houding een advies te geven, is op het oogenhlik noch mogelijk noch wenscheljjk. Dadelijk na de stemming zullen wy over dit punt beraadslagen, teneinde by ons te geven advies den uitslag der stemming en de om standigheden van ieder district in aanmerking te kunnen nemen. Middelburg 29 April. VRIJZINNIG-DEMOCRATISCHE BOND. Deze bond zal Zaterdag 4 Mei, des voor middags te halftwaalf uur, in het café De Kroon te Amsterdam eene algemeene vergadering houden. Daarin zullen worden vastgesteld de Statu ten, het Huishoudelijk Reglement en de Be ginselverklaring. Verder zal een definitief bestuur wor den gekozen en de voorbereiding van de a.s. verkiezingen worden besproken. De beginselverklaring wordt door het voorloopig b«stuur aldus voorgesteld »De Vrijzinnig-Democratische Bond stelt zich ten doei een georganiseerd optreden te be vorderen van alle democratischgezinde ver- eenigmgen en personen, die zich met de onderstaande beginselen vereenigen I. De Vrijzinnig-democratische Bond streeft naar ontwikkeling van onzen constitutioneel- parlementairen regeeringsvorm in democrati- schen zin en te dien einde naar algemeen kiesrecht voor de vertegenwoordigende licha men en gelijkstelling, óók wat de verkies baarheid tot lid dier lichamen betreft, van mannen en vrouwen. II. De Vrijzinnig-democratische Bond spreekt als beginsel uit, dat door eene krachtige soci ale wetgeving moet worden aangestuurd op het wegnemen van de maatschappelijke oor zaken, welke tns8chen de leden van het volk ongelykheid scheppen of versterken ten aan zien van hunne ontwikkelingsvoorwaarden. HQ is van oordeel, dat, ter verkrijging van maatschappelyken vooruitgang, tempering niet verscherping van den klassenstrijd noodzake lijk is. Eenerzyds keurt hy af het streven naar afschaffing van het persoonlijk eigen domsrecht op productiemiddelen; anderzijds verwerpt hg de meening, dat de Staat in het economisch leven zjjner burgers slechts nood gedrongen, schoorvoetend behoort in te gr{jpen." Voor do verkiezing van twaalf bestuur b- leden beveelt het voorloopig bestuurde volgende dubbeltallen aan: 1. J. M. Pynacker Hordijk en mr C. Th. van Deventer. 2. Mevr. A. W. L. Versluys—Poelman en mevr. M. A. van der Laan—De Joode. 3. F. Mol en Th. M. Ketelaar. 4. J. Hoven en mr J. H. de Crane. 5. Mr E. A. Smidt en mr J. A. van Gilse. 6. Mr Z. v. d. Bergh en W. P. Zeilmaker. 7. Herman Snijders en J. J. H. Doorenbos. 8. Mr E. Fokker en dr D. Bos. 9. P. W. J. van Hassel en Coeland. 10. P. R. Mees en mr S. J. L. van Aalten. 11. B. H. Heldt en P. Nolting. 12. 0. A. Zelvelder en U. G. Schil thuis Jzn. Op deze aanbevelingen komen dus niet voor de heeren C. V. Gerritsen, prof. Molengraaf! en prof. mr Treub. Naar wy vernemen, hebben alle drie ver zocht voor lid van het definitief bestuur niet in aanmerking te komen. Het unfaire van de taktiek der groote bla den om den Bond met prof. Treub te vereen zelvigen komt nu des te helderder .in het licht. Wjj wezen hierop reeds herhaaldelijk en drongen er telkens op aan met oordeelen te waehten totdat de Bond zelf, by monde van definitief bestuur, zou spreken op grond van door de algemeene vergadering genomen besluiten. In een begeleidend schrjjven aan de gesloten vereenigingen, leden van den Bond, wordt nog het volgende meegedeeld Met het oog op de naderende verkiezingen hebben wy de eer U mede te deelen, dat wy van oordeel zyn, dat door de bjj den Bond BMOEMOGM MZ. By kon. besluit: is de commissaris der Koningin in Friesland gemachtigd tot het bijeenroepen van de Staten dier provincie in buitengewone vergadering, op 7 Mei a. a., teneinde dan aan de orde te stellen de verkiezing van een lid van de Ge deputeerde staten, ter vervanging van den heer mr A. Bloembergen Ezn. aan dr J. F. Hoekstra, op verzoek, eervol ontslag verleend als leeraar aan deR. H. B. S. te Sappemeer de eerste-luit. C. W. J. Rink, van het lste reg. inf., op non-activiteit gesteld; is den ingenieur van den Rijkswaterstaat 3de kl. H. L. van Hooff, op verzoek, verlof verleend uiterlijk voor den tyd van twee jaar. No. 98 der StCt. bevat het besluit van den 25sten April 1901, bevelende de plaatsing in het Staatsblad van de te 's Gravenhage, den 16en Maart 1901 tusschen Nederland en België gesloten telegraafovereenkomst tot wijziging van die van den 27sten October 189B. Deze week verleenen de ministers van oor log en waterstaat geen audiëntie. NOTARIAAT. Door het hoofdbestuur van de Broederschap van Candidaat-Nofarissen in Nederland en zijne Koloniën is een adres aan de Tweede kamer gericht om te wijzen op de verschillende be langen, die by een spoedige wetBverheffing van het ingediend ontwerp tot wjjziging der Wet op het Notarisambt betrokken zyn. Die belangen zjjn drieërlei. In de eerste plaats: het publiek belang, vervolgens het belang van de notarissen en ten slotte het belang van de candidaat-notarissen. Het hoofdbestuur verzoekt de Kamer de urgentie van het wetsontwerp uit te spreken en het alsnog op de lijst van werkzaamheden van dit zittingsjaar te doen brengen, opdat het zoo mogelyk nog voor het einde daarvan worde behandeld. eze nieuwe onderneming een toekomst te hopen en te verwachten. Zaterdagmiddag te ruim twaalf uur loste, naar men ons meldt, een bewoner van den Dam alhier van uit zyn huis een schot, waardoor een duif, zittende op de Korenbeurs, werd getroffen; een jongen liep met den dooden vogel weg. Waar ook vroeger reeds iets dergelijks ge beurde, ia het zeker raadzaam den schutter eenB op zyn roekeloosheid te wijzen. Niet alleen heeft het dooden van een onschuldig duifje iets wreeds, doch tevens bljjft het de vraag of de schutter het recht heeft dat te doen. Het ernstige van het feit is echter, dat het loBsen van een schot op de openbare straat, nog wel in een druk gedeelte der stad, allicht noodlottige gevolgen zou kunnen hebben voor voorby gangers. In elk geval loopt de schutter zelf ook kans op een proces-verbaal. Zondag werd alhier tussohen de voet- balvereenigingen Olympia III uit onze stad en E. M. M. II uit Gissingen een voetbal wedstrijd gespeeld, die door de Middelburgers werd gewonnen met 40 doelpunten. Deze kamp was de derde competitiewedstrijd van afdeeling G van den Zeeuwschen Voetbalbond pia III is door den uitslag kampioen dezer afdeeling geworden. Denzelfden dag ontmoetten te Goes Olym pia I uit Middelburg en EM. M. I uit Vlis- singen elkander. Ook hier werden de Mid delburgers overwinnaars, en wel met 111 punt. Voor de rust was de stand 81 in Olympiads voordeel. Door dezen, van wege de afdeeling B van bovengenoemden bond gehouden, wedstryd is Olympia kampioen van Zeeland geworden. UIT STAD EN PROVINCIE. Zooals reeds in een deel der oplaag van ons vorig nommer werd gemeld, zyn benoemd tot dijkgraaf van den polder De vier bannen van Duiveland de heer B. Giljam te O u w e r- k e r k en tot voorzitter van het bestuur van den calamiteusen Leendert Abraham-polder de heer G. J. van de Linde te Coljjnsplaat. De Commissaris der Koningin in Zee land maakt in de Staatscourant bekend dat het wrak van de Jay, door aanvaring ter reede van Vlissingen gezonken, krachtens de artt. 1 en 2 der wet van 23 Juli 1885 (Stbld. no 151), wegens het gevaar dat het voor de scheepvaart oplevert, van rjjkswege onver wijld, voor zooveel noodig, zal worden opge ruimd. De nieuwe stoombargedienst Middel- b u r gVlissingen is heden in werking getreden en daardoor de oude, bekende, aardige levendigheid op ons kanaal weer in eere hersteld. De beide bootjes de Middelburg en de zien er zeer netjes uit en loopen Wel duurde de reis van de Vlissingen nog wat lang, doch dit is te wijten aan de nieuwe metalen in de machine, die soms warm liepen, waardoor onderweg een enkele maal gestopt inoest worden. Een gebrek echter, dat, naar men o.ns zeide, heel spoedig verholpen zal wezen. In een half uurtje kan het tochtje worden volbracht. Al zyn de bootjes klein, ze zyn gerievelyk en practiscb ingericht; met de ruimte ia ge woekerd. Behalve op het dek, waar gemakke lijke banken zyn geplaatst, vindt men bene den zitplaatsen, die vooral by minder gunstig weer en des winters van pas zullen komen. In de kleine kajuit eerste klasse kunnen een kleine twintig reizigers plaats vmden op de fluweelen banken en in het, veel grooter, on- derdekache verblyf der tweede klasse zeker wel ruim vjjftig personen. De tarieven zyn als op de vorige barg dus eerste klasse enkele reis 121/s, retour tweede klasse enkele reis 7'/s en retour 10 ets. Deze billijke tarieven, beleefd personeel vier man op elk vaartuig en de ontegen- aangesloten Kiesvereenigingen zoo mogelyk 1 zeggelyke voordeelen van een watertoohtje in ieder kiesdistrict een eigen candidaat moet op een reis met andere middelen van verkeer, worden gesteld. Indien daartoe niet wordt'zyn stellig wel gegronde motieven om voor behandeld de begrippen positieve en negatieve electriciteit, neutrale lichamen, goede en slechte geleiders. Duidelijk werd uiteengezet wat men verstaat door inductie of electrische verdeeling en potentiaalverschil. Door eene eenvoudige proef werd de werking van scherpe punten aangetoond. De proeven van Benjamin Franklin werden behandeld en de verschillende theorieën over het ontstaan' van onweerselectriciteit met elkander vergeleken. De zigzagvormige blik semstraal werd door een interessante proef duidelyk gemaakt. De beer Nort werd door den voorzitter voor zijne leerrijke rede dank gezegd en het publiek gaf door bijvalsbetuigingen zjjne tevredenheid te kennen. Uit Vlissingen. Woensdag middag te 2 uren houdt de ge meenteraad aldaar eeuo zitting. Daarin zullon worden benoemd twee regen tessen van het gasthuis, ingevolge het, als zoodanig, te verleenen ontslag aan de dames De Vey Mestdagh-DommisBe en Geselschap -• Jordaan, en van voorzitters, leden en plaats vervangende leden der stembureau's voor de verkiezing van leden der Tweede Kamer, der Provinciale Staten en van den gemeenteraad. Verder zullen 8 obligatiën geldleening 1888 worden uitgeloot, behandeld worden verkoop van gemeentegrond en de volgende voorstel len van burg. en weth.tot het verleenen van eervol ontslag aan L. J. Boere, kommies by de plaatselyke belastingen, met toekenning van pensioentot vaststelling eener verorde ning op de makelaardyinzake adres P. B. Oost-Lievense om subsidie voor een volksbad inrichting tot onderhandsche verpachting van weiland; tot machtiging publieken verkoop van den beer om het voetpad tusschen le en 2e Dwarsstraat in éene richting te laten beryden tot aansluiting scholen B en E aan de duin waterleiding tot het verleenen van vergun ning aan den Duinwaterleiding-Maatschappij tot het gebruik van een stuk gemeentegrond om Gedep. Staten te adviseeren inzake wyziging van het in elk kiesdistrict te kiezen getal leden van den gemeenteraad; tot afwyzing verzoeken Geheel Onthouders-vereenigmg van W. i Putte tot plaatsing van tenten aan het strand; in verband met den verkoop van het oude burgerweeshuistot verhooging der subsidie over 1900 van het algemeen armbe stuur, tot vermindering der subsidie over 1901 van hetzelfde bestuur; tot wyziging der be grootingen over 1900 en 1901 van het algemeen armbestuurtot wyzigingen der gemeente-be grootingen van 1900 en 1901tot machtiging rogenten gasthuis tot af- en overschrijving begrooting 1900 en tot uitbreiding van onder wijzend personeel aan scholen A en B. Verder komt ter tafel het verleenen van vergunning aan: A. Jansens en V. P. Kokelaar tot het plaatsen van reclameborden P. Smith Abr. de Bree voor het opruimen van hakhoutP. Horthius en wed. Sietse voor het aanbrengen van een zonneschermen M. J. Ketting tot het verbouwen van een brandgang. Vrijdagavond jl. hield de heer H. Nort, leeraar aan de H. B. S. te Amsterdam, de eerste lezing voor het onlangs te V 1 i s s i n- opgerichte Natuurkundig Gezelschap. Hy had, zoo scbryft men ons, tot onderwerp ge kozen Onweerselectriciteit, en begon met erop te wyzen, dat de lichamen door wryving in een byzonderen toestand geraken, dien men electrisch noemt, en dat een eenvoudig toestel, electroscoop, laat zien, of een lichaam al of niet electrisch is, en ook eenigszins aanwyst welk van eenige lichamen het meest die eigen schap bezit. Verder werd aangetoond, dat aantrekking, afstooting en het overspringen van vonken de voornaamste kenmerken zyn van een electrisch lichaam. Daarna werden Uit Goes scbryft men ons Terwyl heden morgen vroeg een drietal ■rteersters in het lompenmagazyn van de firma weduwe Van der Reit, in de Ganze- poortstraat en grenzende aan den Keizersdyk, aan het werk waren, namen zjj te zeven uur een brandlucht waar. In een oogenblik wer den zy in rook gehuld, waarop zy de trap afstormden. Spoedig sloegen de vlammen naar buiten en te half acht deed eerst de kleine, daarna de groote klok zich hooren. Spoedig waren alle spuiten ter plaatse en deden goed hun dienst, zoodat de brand be perkt bleef tot de twee lompengebouwen, die hoeks aan elkander gebouwd zyndeze zyn totaal uitgebrand. Brandkast en kantoorboeken zyn gered. Dank zij het krachtig optreden der brand weer en de stilte van wind, breidde de brand zich niet verder uit. De schade wordt door assurantie gedekt. De brand is, men denkt door broeiing, ont staan in het gebouw dat aan de Keizersdyk grenst, en waarin een groote hoeveelheid briquetten en andere stoften aanwezig waren, die bet vuur ontzachlyk voedsel gaven. Bykans den geheelen dag bleef men op de smeulende massa spuiten. Van de omliggende gemeenten kwamen de nieuwsgierigen toege stroomd. Wegens het opheffen van school D was, zooals bekend, door burg. en weth. een plan ontworpen, om aan school B drie lokalen by te bouwen. Daarvoor was de aanbesteding reeds uitge schreven, maar deze is voorloopig uitgesteld om een ander bouwplan te ontwerpen, wjjl de aangifte van kinderen voor de lagere scho len thans veel grooter cjjfers aangeeft dan gewoonlyk, in verband met de wet op den leerplicht, daar nu nog velen tusschen 6 13 jaren gevonden worden, die 6f geheel öf te vroeg van school bleven. In een te Goes gehouden algemeene vergadering van den Bond van waterbouwkundige ambtenaren in Zeelandhield de heer J. van de Velde van Scherpenisse een lezing over de sWording van Zeeland." Op eenvoudige en bevattelijke wyze schetste hy de ligging en het ontstaan der verschillende grondende tertiaire, de diluviale en de alu- viale, toegelicht door teekeningen van grond boringen, in de 'laatste halve eeuw in Zeeland uitgevoerd en van dwarsprofielen over de ge- iele provincie. Op een kaart van den vroegeren en tegen- woordigen toestand van het eiland Noord- Beveland toonde hy aan, waarom in de grond boringen aan de noordkust van dat eiland verricht geen veen wordt aangetroffen. Met een enkel woord sprak hy nog over de vluchtheuvels in Zeeland en wat hy per soonlijk in het binnenste van den vluchtheu vel te Westkerke, gemeente Scherpenisse, gevonden had, waaruit hy vermoedens putte, dat die vluchtheuvel, hetzy door het hooger wordende peil van het zeewater of de daling van den bodem, verhoogd is moeten worden, wilde hy een veilig toevluchtsoord aanbieden aan de eerste bewoners van Zeeland het zelfde verschijnsel dus als nog tegenwoordig by de telkens terugkeerende verhooging onzer zeedijken. Een luid applaus en een hartelyk woord van dank van den voorzitter bewezen dat de lezing allen aanwezigen zeer had voldaan. mede, dat, waar hy elders de liberale party als de party der Vrijheid had geschetst-, hij deze zou behandelen als de party van Vooruitgang. In eene keurige rede wees hy op haar roemrijk verleden in den strijd tegenover stil stand en reactie en bracht hjj in herinnering al wat door liberale regeeringen voor den eltjken en geestelijken vooruitgang is tot stand gebracht. In 't bjj zonder wees hy er op, wat in het belang van den landbouwer en ook van den landbouw-arbeider is verrichten op het gebied van onderwijs is verbeterd. Spreker verklaarde ten slotte na ernstige studie en veel nadenken een beslist vooratan der der liberale beginselen te zyn geworden. Na de pauze schonk de heer De Bruyne degenheid aan zjjne hoorders, oin hem vragen te stellen, ten einde zjjne meening omtrent bijzondere punten te vernemen. Een vjjftal maakte daarvan gebruik en naar aanleiding daarvan verklaarde de spreker achtereenvolgens: lo. dat hy tegen het heffen van invoer rechten op granen was 2o. dat hy er geen bezwaar in zou zien, om geleidelijk ook de vrouw in staatszaken te doen 3o. dat hy gaarne tot rechtvaardiger regeling van het kiesrecht zon meewerken, maar bet beter achtte over die zaak te beslissen aan het einde van het aanstaande vierjarig tyd - ik; 4o. dat hy veel toejuichte van wat tot heden door de regeering tot bestriding van het drankmisbruik was gedaan, maar verder de oplossing van het alcoholvraagstuk aan het particulier initiatief wenschte overgelaten 5o. dat hjj voor bezuiniging der oorlogsuit gaven was en 6o. dat hy het wenschelyk achtte, dat ouders, die werlcelijk door de invoering van de leer plichtwet gedrukt werden, door den staat werden tegemoet gekomen. Natuurlijk werd een en ander gemotiveerd. De heer De Bruyne deed zich ook in dezen kennen als een kalm, kundig en degeljjk spreker, en zeker was een woord van dank en hulde, hem door den heer Chr. Groeneveld de Kater gebracht, ten volle verdiend. Wy twijfelen dan ook niet, of de heer De Brujjne zal door de liberale kiesvereeniging Noord- gouwe-Kerkwerve als candidaat voor het lidmaatschap der Tweede Kamer geko zen worden. Te Noordwelle was Zaterdagavond om streeks halfnegen de wagenmaker en veehouder P. bezig met eten snyden, toen zjjn broer, een bos stroo naar beneden werpende, daarmee de brandende lantaren trof. Oogenblikkeljjk stond de ganscbe schuur in laaie. De brand deelde zich kort daarna aan de aangrenzende wagemnakerjj en hontbergplaats mede. Een ontzettende vuurkolom verhief zich, die, ge voed door het aanwezige hout, zich steeds uitbreidde. Tjjd om iets van den voorraad of de gereedschappen te redden, was er niet. Nauwelijks waren de vier beesten en het var ken geborgen, of de inboedel van 's wagen woonhuis moest worden gered. Eer deze echter geborgen was, stond het huis al in brand, en moest ook van een volgende ar beiderswoning het huisraad worden geborgen, daar ook bier al een gedeelte begon te branden De eenige spuit van de gemeente werd bediend, doch vermocht niets tegen zoo'n vuurzee. Toen echter de, per telefoon ont boden, spuit van Renesse goed meewerkte mocht men er in slagen den brand te stuiten, doch niet voordat laatstgenoemde woning, ge deeltelik verbrand en gedeeltelijk neergehaald was. Omstreeks half elf was men het vuur meester Naar wjj vernemen, is van den wagenma ker alles verzekerd, evenals het huisje ernaast, doch zal de arme weduwvrouw, die het be woonde, nog al eenige Bchade Ijjden. De liberale kiesvereeniging De Vrijheid te Terneuzen, afdeeling van de Centrale Liberale kiesvereeniging in het voormalige Yde district van Zeeland, stelde met algemeene stemmen candidaat voor de Tweede Kamer in het kiesdistrict Oostburg den heer mr. P. C. J. Hennequin, aftredend lid. - Als nieuw bewys van de geringe waarde die de uien tegenwoordig hebben, meldt men uit Kruiningen, dat dezer dagen een party van 500 H. L. is verkocht voor een dubbeltje. Uit Noordgouwe schryft men ons Met de meeste bereidwilligheid heeft de heer J. A. de Bruyne, leeraar aan de H. B. S. te Zierikzee, voldaan aan het verzoek om hier een politieke lezing te komen houden en is hy Vrijdag avond in het café Koomans op getreden voor een vijftigtal kiezers uit deze en een paar naburige gemeenten. Na eene beeldrjjke inleiding deelde hy Bljjkens het verslag over 1900 van de Zuid-HoUandsche Maatschappij tot redding van schipbreukelingen te Rotterdam, onder bescher ming van onze Koninginnen, werden in dat jaar 35 menschen door haar gered. Aan dat verslag ontleenen wjj de volgende meer of minder bekende inededeelingen In plaats van den heer De Ruyter de Wijdt nam de nieuwbenoemde inspecteur van het loodswezen, de heer J. W. A. F. van Maren Bentz van den Berg bereidwillig op zich, als Correspondent der Maatschappij te Vlissin gen op te treden, terwyl de heer H. J. Karei zich bereid verklaarde, bjj de functiën, die

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1901 | | pagina 1