MIDDËLBIRGSCHË COURANT. N°. «8. Maandag 15 April, üit stad Én Provincie. Verschillende Berichten. 144° Jaargang, 1901. Deze courant verschijnt dagelijks, met tulzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor a.le plaatsen in Nederland franco p.p., 2.- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING. 13 April8 u. vm. 43 gr., 12 u. 52 gr., av. 4 u. 48 gr. F. Verwacht: matige W. wind, toenemende bewolking, regen, geringe toename in temperatuur. Advertontien20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel Grooto letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advcrtentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreflende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bnrenu A. DE LA MAR Ann., N»Z. Voorburgwal 6, Amsterdam. Bij deze courant behoort een Bijvoegsel. Middelburg 13 April. Van ten Haagschen toren. Voor heden wensch ik eens»te beginnen met een praatje over de algemeene verkiezin gen. In dit opzicht levert Den Haag een eigenaardig contrast op met andere groote en vele kleinere gemeenten in den lande. Immers uit tal van plaatsen hoort men van vergaderingen, die belegd zjjn, van voorbe reidende maatregelen, welke getroffen worden, van gepleegd overleg met geestverwanten, van candidaatstellingen etc. etc. alles om by den aanstaanden stembusstrijd niet te laat te komen. In ons Haagje evenwel houdt men zich doodstil, is de verkiezingscampagne nog in het geheel niet geopend. Vergeleken met de algemeene verkiezingen van '97, toen hier in Maart en April de kiesvereenigingen zich begonnen te roeren en alles reeds in gang was, is de tegenstelling zeer opvallend met hetgeen wij thans beleven. Toch is er m. i. nu veel meer reden om niet stil te big ven zitten, flink en vlug er "by te zijn, dan 4 jaar geleden. Vooral voor de liberalen is het zaak zich krachtig te weeren, want als ik den stand der partij en alhier eens op mjjn gemak naga, dringt zich onwille keurig de slotsom bij mij op, dat de vereenigde anti-liberalen veel kans hebben de twee voor Den Haag zittende liberale kamerleden uit het gestoelte der eere te wippen. Ben ik goed ingelicht, dan zullen, evenals reeds bjj vorige gelegenheden geschiedde, de gezamen lijke clencalen, vereenigd met de conservatieve kiesvereeniging, met een stel candidaten voor den dag komen, waartegenover dan de drie kiesvereenigingen van liberalen huize en de S. D. A. P. ieder afzonderlijk hun mannetjes zullen stellen. Natuurlijk is dit niet in het voordeel der heeren, die door 's Gravenhage en Grondwet voor gedragen zullen worden, terwijl men dan ook nog rekening zal moeten houden met de candidaten, die door do pas opgerichte Vrjj- zinnig-Democratische kiesvereeniging zullen gesteld worden. Houdt men deze omstandigheden in het oog, dan valt hot niet moeilijk te voorzien, dat de liberalen hard zullen moeten strjjdcn, om met hun mannen er te komen. Bg de eerste stemming zal dit zeker niet het geval zijn, en by de herstemming zou het mg, en velen met mg, niet verwonderen, indien Grondwet zich óf onthield óf den anti-liberalen candidaat steunde, zoo deze met een vrijzinnig liberaal of vryzinnig democraat om den voor rang dong. Immers de groep, waar mr Van Houten imperator intelectualis troont, heeft van het Liberalisme al bitter weinig meer over dan den naam, en onderscheidt zich van Vaderland en Koning alleen daardoor, dat die Vereeniging de verzamelplaats is van alles wat aristocraat van geboorte is, of dat zich zelf daartoe met gepaste bescheidenheid rekent, terwjjl Grondwet huisvesting verleent aan de aristocraten van de beurs. Geld en geboorteziedaar dus het verschil tusBchen de leden van heide vereenigingen. Stellen de anti-liberalen nu een conserva- tief-liberaal gespikkelden candidaat,Jdie er ook bg Grondwet doorkan, waarbij vooral in a merking zal komen 's mans rang, stand en maatschappelgke positie, dan verwed ik tien tegen éen, dat in dat geval de z. g. liberale heeren van Grondwet hand- en span-diensten aan de anti-liberalen zullen verleenen. Evenmin ziet het er rooskleurig uit voor de eventueele candidaten van s-Gravenhag Alle elementen, die werkelgk democratisch gezind zjjn, hebben deze Vereeniging verlaten en al moge de grootste helft ook gebleven zjjn, toch is dit by lange na niet voldoende om hunne candidaten de overwinning te be zorgen. Voor de vryzinnig democraten, die zich nu vereenigd hebben, zie ik de toekomst beter in. Id elk geval lang niet zoo duister, als men geneigd is aan te nemen. Hiermede wil ik niet zeggen, dat de demo craten hun candidaten in de Kamer zullen brengen. Daartoe is de anti-liberale coalitie, hier ter stede nog aanmerkelyk versterkt door een vast aaneengesloten conservatieve, te sterk, en is hun aantal te gering. Maar een pover figuur aan de stembus zullen zy, zooals velen misschien hopen, niet maken. De Vrjjzinnige Vereeniging 's Gravenhage district I, zal naar wjj heden in de Haagsche bladen lazen Donderdag a. vergade ren tot het stellen van voorloopige candidaten voor de Tweede kamer en de Provinciale Staten. (R e d.) Dezen indruk ontleen ik aan hetgeen ik ver nam ter vergadering der verleden week hier opgerichte vrjjzinnige kiesvereeniging. Alles liep daarbjj zeer vlot van stapel. Al zijn de zaken, in die vergadering besproken, en de genomen besluiten niet voor de pers bestemd, zooals de voorzitter verklaarde, dan mag ik u, zonder uit de school te klappen, toch wel vertellen, dat de zaak in goede handen is en ferm wordt aangepakt. Het groote bezwaar voor hen is, dat zy met een weinig populaire stembusleuze in het vuur zullen moeten gaan. Want in een stad als Den Haag, waar poli tiek en sociaal leven zoo innig vereenigd zijn en men liefst niet rood stemt, al was het alleen maar uit vrees voor de praatjes van de buurlui, is de kwestie van voor of tegen alge meen kiesrecht een zaak, waarover mjjn brave stadgenooten zich niet al te warm maken. Tot op zekere hoogte kan dit ook getuigd worden, van andere plaatsen in den lande, maar voor de Hofstad en zijn Hoofsche kiezers doet zich deze hinder dubbel gevoelen. Daarom hoop ik, dat de democraten spoedig met een candidatenljjst voor den dag zullen komen. Het wachten kunnen zy gerust over laten aan 's Gravenhage. En als zij dan nog een weinig overnemen van de verkiezingstaktiek der socialisten, door bv. geestverwanten te verzoeken huisbezoek af te leggen, een mobile colonne te vormen, die de kiezers persoonlijk bewerkt, dan twyfel ik niet of hun candidaten zullen nog een heel aardig stemmencyfer halen. Maken wy ons dus nog niet al te druk met de a. s. algemeene verkiezingen, des te meer belangstelling wordt er aan den dag gelegd voor de vraag of de burgemeester, nu hy tot driehonderd gulden boete is veroordeeld, al of niet zal aanblyven. Tot vermeerdering van zijn prestige draagt het vonnis, door het hof over hem uitgespro ken, zeker niet bij. Dit is in dezen echter geen afdoend argumentAlthans zeker niet voor den burgemeester, die, naar mij uit zeer goede bron is verzekerd, over dat z. g. »pres- tige" een geheel andere opvatting koestert dan zijn gemeentenaren. Hy houdt er een eigen maatstaf op na ter beoordeeling van hetgeen een burgemeester, zonder zjjn naam en fatsoen in de waagschaal te stellen, aan zijn ondergeschikte al of niet kan zeggen of schry ven. Hoe anderen daarover denken, laat hem absoluut koud. Zielkundig is dit ook zeer goed te verklaren. Evenmin als een Pruisi sche Rittergufbesitzer zich in de oogen zjjner pachters gecompromitteerd zou achten, indien hy een hunner een oorvjjg had gege ven, en daarvoor ware veroordeeld zoo ook gelooft de heer Van Harinxma zich niets te mogen of te moeten aantrekken van wat Jan en Alleman alzoo over zyn houding in het proces-Schermbeek heeft te zeggen. Wat echter bedenkelijker is, en waarin hij misschien een reden zou kunnen vinden om dit ongetwijfeld origineel standpunt te ver laten, is het feit, dat onder standgenooten op den Vy verberg en het Voorhout het inzicht van den heer H. niet overal onverdeelde instem ming vindt. Dit zal m. i. in de oogen van den heer Harinxma veel gewichtiger zyn dan zelfs b. v. een eventueele wenk van den mi nister om heen te gaan. Daaraan zou de burgemeester zich al evenveel storen als aan de gesprekken, die hy op straat over zyn houding zou kunnen opvangen. Het is ook niet waarschynlyk, dat de heer BorgeBius hiertoe zal besluiten. Hy moet dan tevens een geschikt opvolger by de hand hebben, en die is zoo maar niet in tien tellen te vinden en te krjjgen. Bovendien zal hy het veel te druk hebben met de legerwetten, die, gelyk ik u laatst meldde, nu weder door de Kamer in behandeling genomen zullen worden. Althans indien de Kamer niet al dadel jjk by motie uitmaakt, dat zy niet van plan is daar toe over te gaan. Mag ik op myn zegsman vertrouwen, die my de vorige maal over het lot van minister Eland's wetten inlichtte, dan bestaat daartoe, afgescheiden van de motie Troelatra, het plan. De Roomschen zullen zich daarby echter niet zoo anti-militair too- nen, als by de stemming over de motie-Van Gilse. Hunne houding van toenmaals is hun in zekere kringen zeer kwaljjk genomen, en om nu voor de tweede maal voor anti-nationaal door te gaan, dat willen zy zeker evenmin als Uw getrouwe Torenwachter. Den Haag, II April. DE RIJKSMIDDELEN. Wat zelden of nooit gebeurd is, valt dit maal te vermelden. Een aanzienljjke vermin dering van de ontvangsten in Maart iB oorzaak dat aan het einde van het le kwartaal van dit jaar de totale opbrengst der) middelen 610.000 lager is dan op 31 Maart 1900. En dat terwjjl de beide eerste maanden een flinken vooruitgang hadden aangetoond Deze achteruitgang is voor een deel te wijten aan de successie, die in bet lste kwartaal byna 12 ton minder gaf. Maar het is niet alleen de successie die daalde. De directe belastin gen staan 290.000 lager, de invoerrechten 58.000, de domeinen, die door de afschaffing der tollen tot 1 Mei beneden de opbrengst van 1900 zullen bljjvên, gaven 228.000 minder. Daarentegen zijn in het kwartaal vooruit gegaan de accynzen met 649.000, de pos teryen met 104.000, de telegraaf met 71.000, en de loodsgelden met 21.000. De oorzaken van de verschillen zijn na tuurlijk op dit oogenblik nog niet na te gaan, daar vele belastingen niet even regelmatig inkomen en enkele de eene maand wat meer, de andere wat minder geven. Inkomstenbelasting 1901. In deze belasting zyn te Middelburg, bl jj kens het pas verschenen kohier, aange slagen klas. zuiver inkomen. aantal. anslag in elke klas. le 300-/ 400 1290 1.71 2e 401—» 500 549 5.17® 3e 501—» 600 336 8.70 4e 601- 700 212 12.28® 5e 701 800 178 15.93 6e 801—» 900 128 19.63® 7e 901—» 1000 136 23.40 8e 1001-» 1200 129 29.04 9e 1201 1400 103 ■36.60 10e 1401 -» 1700 96 46.12® 11e 1701—» 2000 58 57.66 12e 2001- 2500 78 73.12® 13e 2501 3000 67 92.61 14e 3001-» 3500 37 112.39® 15e 3501—» 4000 30 132.48 16e 4001—» 4500 17 152.86® 17e 4501—» 5000 15 173.55 18e 5001—» 6000 27 204.36 19e 6001—» 7000 14 245.52 20e 7001- 8000 15 287.28 21e 8001—» 10.000 12 349.74 22e 9 10.001-» 12.000 12 433.35 23e 12.001-» 14.000 9 518.16 24e 14.001—» 17.000 4 624.72 25e 17.001-» 20.000 2 753.48 26e 20.001—» 24.000 2 904.89 27e 24.001-» 28.000 2 1079.40 28e 28.001-» 32.000 29e 32.001-» 40.000 1 1520.82 30e 40.001-» 50.000 2 1917.63 Totaal 3561 Het totaal van den aanslag is 100.292.86® en dat van het belastbaar inkomen 2.622.250. De reserve-sergeanten D. J. Pennock en H. F. Hoevenagel van het 2de bat. 3de reg. inf. alhier zyn, te rekenen op 4 April jl., benoemd tot vaandrig en als zoodanig op den 16den dezer overgeplaatst: de vaandrig Pen- hoek by het 3de bat. te Bergen op Zoom en Hoevenagel bjj het 4de bataljon te Vlissin- gen. Maandagmiddag te drie uren houdt de Kamer van koophandel en fabrieken alhier eene openbare vergadering. Het provinciaal college van toezicht op het beheer der kerkelyke goederen en fondsen in Zeeland benoemde tot lid van het alge meen college den heer C. F. Zeeman, tot secundus den heer W. A. graaf van Ljjnden. Uit Vlissingen. Men is heden morgen begonnen met het lossen der lading uit het b.b. Alfa, dat by het aan den grond komen nog al belangrjjke schade moet bekomen hebben. Hierna werden vier leden der commissie tot wering van schoolverzuim benoemd, ter ver vanging van vier, die bedankt hebben. Aan de veldwachters en den nachtwacht werd een gratificatie van 5 ieder toegekend voor buitengewone diensten in 1900. Het kohier voor schoolgeldheffing werd vast gesteld met 169 aanslagen tot een totaal be drag van 1281.67 Bij het gemeentebestuur is bericht ontvan gen dat Johannes Koster, vroeger te lerseke woonachtig, den 20en Maart door de Engel- schen is gevangen genomen en te Kaapstad aangebracht. Naar de Zz. Nb. verneemt, heeft de heer mr H. van Adrichem tegen 1 Juli a. s. eer vol ontslag gevraagd uit zyne betrekking van substituut-griffier bjj de rechtbank te Zie- rik zee. Door de liberale kiesvereeniging West- Duiveland is tot candidaat voor het lidmaat schap der Provinciale Staten, vacature mr J* A. Bolle, gesteld de heer C. J. Hocke Hoogen- boom te Zonnemaire. Te St. Jansteen zyn bet woonhuis met schuurtje en nog een paar kleine gebouwtjes van de wed. Antoon Aerts door een onbekende oorzaak afgebrand. Een gedeelte van den inboedel is gered kunnen worden. Alles is tegen brandschade verzekerd. (Tern. Crt). Morgen (Zondag) namiddag vergadert te Oostburg de liberale kiesvereeniging in 't voormalig 4de district van Zeeland tot het stellen van voorloopige candidaten voor de Tweede Kamer en de Provinciale Staten. - Të Breskens loopt het gerucht dat een der kippendieven, op wie door een land bouwerszoon werd geschoten, van welk geval wy in ons vorig nommer melding maakten, doodeljjk getroffen zou zyn. Een persoon uit den omtrek van genoemde gemeente, die te Antwerpen werkzaam was, werd bjj aankomst van een trein aldaar dood in een waggon gevonden. Hy was door een schot hagel getroffen. Blykens te G r o e d e gedane waarne mingen bedroeg de neerslag aan sneeuw en regen in Maart jl, 53,7 mM. tegen 28,5 mM. in dezelfde maand van 1900. De wind was 14 dagen N.O., 10 dagen Z.W., 2 dagen N.W., 2 dagen Z., 1 dag N., 1 dag. W., 1 dag O. De hoogste barometer-stand bedroeg den lOen 773 mM., de laagste den 19den 750 mM., de hoogste thermometerstand den 8sten 48 graden fahr., de laagste den 26sten 2! fa-hr. Alles te 8 uur in den morgen. In do Vrjjdagavond te lerseke gehou den raadszitting werd behandeld het verzoek van het gemeentebestuur van Brouwershaven om adhesie te betuigen aan het door dat be stuur aan de Tweede kamer gericht adres, waarin verzocht wordt om aanneming der inotie-Van Gjjn inzake de verbetering van het Hellegat. Het dageljjksch bestuur was het met Brouwershaven eens, dat de verbetering van het Hellegat niet alleen in het belang is van Dordrecht en Brouwershaven, maar ook van geheel Zeeland en van het verkeer tusschen België en Nederland, en stelde voor aan het verzoek te voldoen. Daartoe werd met algemeene stemmen be sloten, hoewel een der leden alleen heil zag in het aanleggen van een kanaal door het N. W. van Noord-Brabant. Van de onderwjjzeres, mejuffrouw Rejjn- goudt—Deurloo was een verzoek ingekomen om eervol ontslag tegen 15 April. Besloten werd het ontslag te doen ingaan op 1 Mei. Vrijdagmiddag is op de begraafplaats Akendam, onder Schoten, de heer mr O. de Kanter, van wiens overljjden te Haarlem we onlangs melding maakten, begraven. Aan de groeve waren tal van leden van den raad, de advocaat-generaal bjj den Hoogen Raad jhr mr A. J. Rethaan Macaré, oud-lid van den raad te Haarlem, de oud-generaal- majoor Van Tuerenhout, tal van ambte naren, de verpleegsters van den overledene en verder een menigte particulieren. Door den waarnemenden burgemeester van Haarlem werd het woord gevoerd. Een krans dekte de ljjkbaar. De heer De Kan ter heeft in October en No vember 1851 als luit. t. z. 2e kl. deelgenomen aan de beroemde zeeroovers-expeditie in de wateren van Kalatoea en Flores. Hy werd te dier zake bjj dagorder eervol vermeld, 12 Juli 1852. Den lOen April 1875 werd de heer De Kan ter op zjjn verzoek, wegens meer dan veertig jarigen dienst, gepensionneerd, waarmede zyn loopbaan op zee eindigde. De rechtbank te 's Hertogenbosch, gelet op het verzoek van bewindvoerders der Noord-Brabantsche Bank en deskundigen, heeft Vrjjdag 12 dezer opnieuw den termjjn verlengd, binnen welken het rapport, omtrent den toe stand der Bank, moet worden uitgebracht. is 2 Mei e. k. als de uiterste datum daarvoor bepaald. De Koningin-Moeder is Vrjjdag, na een bezoek aan Oranje Nassau Oord gebracht te hebben, in de residentie, en Prins Hendrik den avond van dien dag uit Schwerin wêer op Het Loo teruggekeerd. Als uiting van vreugde en ingenomen heid met de beslissing van den Haagschen gemeenteraad, waardoor het voortbestaan van de opera althans in de eerste jaren, verze kerd is, opende het orchest Donderdagavond de voorstelling in den Franschen schouwburg met het «Wilhelmus" gevolgd door het »Wien Neerlandsch Bloed". Het publiek stemde harteljjk in met deze betooging. Door de Belgische gendarmerie is aan de marechaussée te Roosendaal uitgeleverd een berucht lid van het gezelschap van Lammertje Zondag. Zwaar geboeid ia de man naar Am sterdam vervoerd. - Donderdag-morgen is een 21-jarige werk man in een metaalwarenfabriek te Dordrecht, werkzaam aan een stampmachine, met de rechterhand onder de machine geraakt. Hem werden drie vingers afgesneden. Na in de fabriek voorloopig verbonden te zjjn, is hij in de policliniek verder behandeld. Vrijdagmorgen ontstond, door het sprin gen van een spiritusketel, een hevige brand een distilleerderij te Delft. Het gebouw brandde geheel uit. Verzekering dekt de schade. - Te Berkel kreeg Donderdagavond een koetsier bjj het inspannen van zyn paard, zulk een hevigen trap van het beest, dat bjj kort daarna overleed. Te Barneveld is Donderdagavond de blik sem ingeslagen bjj een landbouwer. Na ver schillende muren doorboord te hebben, sloeg nog een plank van de bedstede, waarin zich eene zieke vrouw bevond. Een begin van brand kon nog geblusoht worden. - Donderdagavond brandde te Doornspijk een landbouwerswoning met schuur en hooi berg geheel af. De inboedel ging byna geheel verloren en twee koeien kwamen in de vlam men om. De oorzaak is onbekend en de schade wordt door verzekering gedekt. Merwede, Rjjn, Waal en Maas wassen sterk. Donderdagmiddag is te Nieuwe Pekela uit het Hoofddiep opgehaald het Ijjk van den sedert 16 Maart vermisten koperslager. - Door de politie te Maastricht is aange houden en ter beschikking van den officier justitie aldaar gesteld zekere M., ver dacht van poging tot doodslag op zjjn kame raad. Beiden waren samen uitgeweest, toen later de verdachte een revolver uit zyn huis haalde en daarmede drie schoten boutportant op zjjn vriend loste. De schoten troffen den gewonde rakelings in den hals, zoodat deze slechts eenige schrammen bekwam. Door het schrikken van zjjn paard is Donderdagmiddag een voerman te KesBel van zjjne kar geslingerd en daaronder terecht ge komen een der wielen ging hem over het hoofd, zoodat de dood byna onmiddelljjk intrad. RA1FFEISENB ANKEN. Bljjkens het jaarverslag over het afgeloopen halfjaar der te Utrecht gevestigde Coöperatieve vereeniging van Raiffeisenbanken, werd in den loop van het boekj aar f 173.775 by deze cen trale bank belegd en 54.900 uitgeleend. Het hoogste voorschot aan een zelfde bank bedroeg f 12.300, zoodat] het maximum van 20.000, daarvoor bepaald, nog lang niet werd bereikt. De bank heeft aan elke aanvraag om geld kunnen voldoen, en wel tegen een rente van 47a pc. netto, dus ronder eenige bjjbetaling voor provisie of voor onkosten. De rente, voor deposito's uitgekeerd, werd verhoogd tot 3y« pe. Het aantal aangesloten banken, alle inge richt volgens het systeem Raiffeisen, klom in het afgeloopen jaar tot 27met een zestal wordt op dit oogenblik bovendien onderhan deld en er bestaat gegrond vooruitzicht tot aansluiting van nog andere. Door een onvoorzichtigheid van een ver pleegster in een Parjjsch kospitaal, die voor een lavement chloorzuurzink gebruikte, is een vrouw onder vreeselyke pjjn gestorven, terwjjl vier andere zieken in groot gevaar verkeeren. Tusschen Frankrjjk en Corsica worden proeven genomen met de telegraaf zonder draad. Evenals alle vorige proefnemingen waren de resultaten zoo gunstig, dat men de periode der proefnemingen als afgesloten kan beschouwen. De Engelsche regeering heeft, in ver band met het proces over den uitvoer van paarden, ook last gegeven geen geconserveerd vleesch meer in de Vereenigde Staten te koopen. Te Berljjn zullen Vrjjdag 8 luchtballons met zelfregistreerende werktuigen worden opgelaten. Op de toestellen zyn billetten geplakt met verzoek ze niet open te maken, terwjjl een belangrjjke premie wordt toege zegd aan hen, die de instrumenten ongeschon den terng brengen. In de Dortmunder Union te Essen kan telde by het gieten van staalblokken een kuip, met gloeiend erts gevuld. Twee arbei ders kregen zware en vjjf andere lichtere wonden. In Rusland mogen zelfs de portretten van Tolstoï niet worden verkocht. In het paleis van den Czaar te Gat- schina, vroeger door Alexander III bewoond, staat in een geschiedkundig museum een groote jjzeren0kist, die, naar de legende wil, I door wjjlen Czaar Paul I eigenhandig werd [gesloten en verzegeld.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1901 | | pagina 1