HIDDEL6URGSGHE COURANT.
BUITENLAND.
N°. 80.
1001.
Donderdag
4 April,
MV Jaarfflti);
b,ulö'
courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met u.tzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor a.ie plaatsen in Nederland franco p.p., 2.-
i nummers kosten 5 cent.
THERMOMETER EN VERWACHTING.
3 April: 8 n. vin. 54 gr., 12 u. 57 gr., av. 4 u. 54 gr. F. Verwacht: matige tot krachtige
W. wind, zwaar bewolkte lucht, buiig weder, weinig verandering in temperatuur.
Advertentien20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel
Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Adverteutie-Bureuu
A. DE IiA MAR Azn., N.Z. Voorburgwal 286, Amsterdam.
Bij deze courant behoort een
Maandag a. (Tweeden Paaseh-
dag) verschijnt de Middélburgsche courant
NIET.
Middelburg 3 April.
Zonderlinge zwenkingen.
Dezer dagen hield de heer mr J. D. Veegena,
lid der Tweede kamer, te Hoogezand eene
politieke redevoering.
Daarin verklaarde hij o. a. dat hjj een kies
recht-ontwerp als dat van den minister Tak
van Poortvliet indertjjd; met beide handen
zou aannemen.
Dit is eene belangrijke verklaring in het
oog der redactie van het Handelsblad.
En zjj voegt bjj die uiting
«Men trachte in de nieuwe Kamer een
meerderheid te brengen, die baar taak besluit
door een betere kieswet tot stand te brengen,
in den geest van het ontwerp-Tak (met de
noodige wijzigingen die noodig zjjn gebleken),
maar intusschen de hervormingen voortzet.
Daaraan zal ons volk meer hebben dan aan
het drjjven naar Grondwetsherziening."
Hoe hebben wij het nu
In de dagen toen de minister Tak zijn he
kend. ontwerp had ingediend, was dezelfde
redactie afwisselend daarvoor en daartegen
maar koos zjj ten slotte toch partjj tegen het
ontwerp.
En nu denkt zg daaraan met weemoed en
geeft zg wéér bljjken van sympathie voor
zulk een ontwerp behoudens de »noodige wij
zigingen die noodig zijn gebleken", dus dub
bel noodig zjjn
Niets veranderlijker dan een menscb, vooral
een menseh die de leiding van het Amster-
damsche hoofdblad heeft, waar het geldt het
vraagstuk van het kiesrecht.
Hg heeft met meer menschen dit gemeen
dat hg wil hebben wat op het oogenhlik niet
te verkrjjgen is, en, is het bereikbaar, liever
wéér wat anders verlangt; want kwam zulk
een ontwerp-Tak aan de orde, dan zou hg
vooral weêr het licht laten vallen op de
«noodige wijzigingen die noodig zgn gebleken".
En juist in die wjjzigingen ligt het groote
struikelblok; daarover zal men het weer niet
eens worden.
Dan toch zal weêr, evenals destjjds, op den
voorgrond treden de groote kwestie van art.
80 der grondwet en de vraag of herziening
van die wet niet een dringende eisch is.
En hiervan nu juist wil genoemde redactie
niet weten.
Wjj begrjjpen het wel.
Haar sympathiebetuiging jegens de ver
klaring van mr Yeegens heeft dit voor dat zg
nu geregeld in een cirkel kan ronddraaien,
zonder tot een positief en afdoend besluit
te komen.
Zoo'n platonische liefde voor kiesrechtuit
breiding brengt het Nederlandsche volk geen
stap verder; en voldoet niet aan de eischen
van dezen tijd.
Dit schjjnt men op het bureau van het
Handelsblad niet te begrjjpenof men sluit
daarvoor, als een ml voor het daglicht, liefst
de oogen.
VOORTZETTING LEGERWETTEN.
Van doorgaans wel ingelichte zjjde deelt
men aan de NH. Crt. mede, dat de nieuwe
minister van oorlog bereid is de Legerwetten,
welker behandeling geschorst is, verder te
verdedigen. Als zeker kan worden aangeno
men zoo voegt men er bjj dat de luite
nant-generaal Kool zich nooit een bepaald
tegenstander van den verkorten oefeningstjjd
heeft betoond.
'tls wel mogeljjk. Maar, zoo zouden wjj
er bjj willen voegen, de ministers van
marine en van binnenlandsche zaken zjjn wèl
«bepaalde tegenstanders" van het voorschrij
ven van den verkorten oefeningstjjd in de
wetimmers, in de memorie van antwoord
betreffende de militiewet staat bij art. 122
gedrukt i «Aan den aandrang van sommige
leden om den verkorten eerste-oefeningstjjd
voor de onbereden wapens in de wet zelve op
te nemen, kunnen de ondergeteekenden niet
voldoen." En die «ondergeteekenden" zgn de
ministers van oorlog, van marine en 'van
binnenlandsche zaken. Toch heeft de Kamer
dien korten eerste-oefeningstijd wel in de
wet opgenomen, en terwijl de minister Eland
daarom heengaat, zouden de beide andere
nisters eenvoudig hunne vroegere verklaring
inslikken
In Den Haag schjjnt dat gemakkelijker te
gaan, dan men 't zich uit de verte wel kan
voorstellen. Men denke slechts aan de eigen
verzekering en de verzekering bjj vereenigin-
gen, welke bjj de eerste behandeling der
Ongevallenwet uit den booze waren en door
de regeering met zekere felheid werden be
streden, maar zeer goed mogelijk, ja zelis
door de regeering voorgesteld werden, toen
de eerste Ongevallenwet door de Eerste kamer
verworpen was. Er zgn er die dat practische
politiek noemen, maar de beginselvastheid
en de trouw aan 't eens gegeven woord
komen er toch wel wat bij in 't gedrang.
Aldus de Arnb. Crt.
Er is zeer veel waars in die opmerking.
En ons kwam het bericht over den minister
van oorlog Kool dan ook al vrjj zonderling voor.
Wij legden het daarom terzjj, in afwachting
van eene officieele verklaring daarom
trent, die wjj toch zeker spoedig in de Tweede
kamer kunnen tegemoet zien.
In zijn jongsten brief schreef onze «Toren
wachter" in Den Haag ook over deze kwestie
beweerde hg dat èn regeering èn de
Koningin er op staan, dat de legerwetten nog
dit zittingsjaar door de Tweede Kamer
worden afgehandeld en zoo mogelijk hun weg
naar het Staatsblad vinden.
«Daartoe zal er schreef hg een wgzi-
ging gebracht worden in het oorspronkelijk
wetsontwerp en wel in dien zin, dat de Kamer
met het nieuwe voorstel mede zal kunnen
gaan zonder op haar votum betreffende den
maandeljjkschen eersten oefeningstjjd
terug te moeten komen."
Het Vad., wiens informatiën deze mede-
deeling min of meer bevestigden, schrjjft nu:
Het is duidelijk, dat, als men de zaak ern
stig wil, er wel een weg uit het labyrint
is te vinden. Wjj maakten terstond na de be
noeming van generaal Kool de opmerking,
dat de nieuwe minister bekend staat als tegen
stander van den verkorten oefeningstjjd. In-
tusschen toont het opmerkeljjke interview, dat
de Wereldkroniek daarna publiceerde (en door
ons is overgenomen. Red. Midd. CrtJ dat
Kool generaal van een proefneming niet af-
keerig is.
Iemand, die er zoo over denkt, kan niet
afkeerig zjjn van een stelsel, waarin de 8l/«
maand als norm wordt aangenomen, mits de
mogeljjkheid geopend wordt, bjj mislukking
der proef, waaromtrent thans nog niets te
zeggen valt, tot een normalen diensttjjd- van
een jaar terug te keeren. Of hg zich daarom
bjj de beslissing der Kamer over 't amende-
meut-Van Gilse kan neerleggen, is een andere
vraag. Maar de stemming over dit amende
ment was te onzuiver, de bedoeling der
Kamer in verband met de vele andere amen
dementen te onzeker dan dat de meerderheid
geacht ban worden onvoorwaardeijjk aan de
formule Van Gilse gebonden te zgn. Het
schjjnt ons niet onmogelijk voor een man van
scherp inzicht en parlementaire handigheid,
wat de generaal Kool ontegenzeggelijk is, do
Kamer daar te krjjgen waar hjj wil, zonder
dat zg zichzelf behoeft te desavoueeren.
Wjj behoeven wel niet te zeggen, dat wjj
er ons harteljjk in zullen verheugen, als op
die wjjze een oplossing gevonden wordt. Want
het wordt de hoogste tijd, dat wjj onze weer
kracht naar behooren organiseeren. En 'tkan
reeds als een triomf der nieuwe richting wor
den beschouwd als de hoogste autoriteit in
het leger bereid is haar a fair chance te geven,
Gaat het dien weg op, dan zal het van den
loop der zaken afhangen, hoe lang de tjjde-
ljjke waarneming der betrekking van chef van
den staf zal duren en wie definitief aan het
hoofd van den staf zal optreden.
BEN OEMI1V GEN ENZ.
Bjj kon. beBluit
is, op verzoek, ingetrokken de benoeming
van R. Gerbensma tot notaris binnen het arr.
Heerenveen, ter standplaats Akkrum, gemeente
Utingeradeel en ia benoemd tot notaris aldaar
H. C. van Slooten, candidaat-notaris te Haarlem;
zgn in hunnen rang overgeplaatst bjj het
reg. gren. en jagers, de eerste-luit. C. F.
MuBchart, van den staf der inf., werkzaam bij
de cadettenschool, en A. Dudok van Heel, van
het 7de reg. inf.
De minister van binnenlandsche en van
buitenlandsche zaken verleenen deze week
geen audiëntie.
De commissie, die gedurende het jaar 1901
belast zal zjjn met het afnemen der examens
van vroedvrouw zal zitting houden vóór 1
Augustus te Amsterdam en nö, 31 Juli te
Groningen.
Men -zie de St. Ct. van heden voor bijzon
derheden.
BOTER WET.
De minister van binnenlandsche zaken heeft
bepaald, dat aan de overgangsbepaling, sub
5o. van zjjne beschikking van 22 Februari
1901, luidende
Tot 1 October 1901. zullen vorm en af
meting van bet woord «margarine", zooals
die omschreven zjjn in de beschikking van
den minister van waterstaat, handel en njj-
verheid van 23 October 1889, geoorloofd we
zen", wordt toegevoegd hetgeen volgt
«terwjjl wat de overige in laatstbedoelde
beschikking genoemde voorschriften betreft,
voor zooveel de thans geldende wet-
teljjke bepalingen zulks veroorloven mogen
worden gevolgd tot 16 Mei 1901met dien
verstande evenwel, dat hetgeen aldaar voor
de buitenste verpakking is bepaald, voor de
verpakkingen in bet algemeen zal gelden."
(enlraal-liureau voor Natunr-
kuiulige Genootschappen.
Böckling is van Waalwjjk naar V1 i s s i n-
g e n overgeplaatst, de telegrafist A. M. Lam-
bregtse van Vlissingen naar Rotterdam,
de klerk der postergen en telegrapkie le kl.
A. Maat van Middelburg naar Vlissingen,
de klerken 2de kl. M. J. Kruithof van Rot
terdam naar Goes en A. A. K. Hoeve, tjjde-
Ijjk te Vlissingen, naar Rotterdam.
Op eene vergadering van afgevaardigden van
Natuurkundige Genootschappen uit 'sGraven-
hage, Rotterdam, Njjmegen, Tiel, Middel
burg, Alkmaar, Leeuwarden en Groningen
is in beginsel besloten tot oprichting van een
centraal-bureau, dat zich zal belasten met het
regelen van spreekbeurten voor de verschil
lende Genootschappen, het in gebruik nemen
en geven van praeparaten en toestellen zal verge-
jjken, en op deze en dergelijke wijzen
een nuttigen band hoopt te vormen tusschen
de verschillende Genootschappen in den lande,
mogeljjk bevorderlijk zal zgn aan de oprich
ting van nieuwe Genootschappen en ook zal
bjjdragen tot meerdere werkzaamheid in de
richting van een doelmatige University extension.
Aan het Groninger Genootschap is opgedragen
de voorbereidende maatregelen tot oprichting
van een zoodanig bureau te treffen.
TUBERCULOSE
Op het in Mei 1900 te Napels gehouden
congres tegen de tuberculose heeft een onder
werp van bespreking uitgemaakt een door den
Franscben geneesheer De Lannoïse uitgevonden
middel ter genezing van de tuberculose bjj
mensch en dier. Op het naar hem genoemd
instituut, eenigen tjjd geleden te Parjjs ge
opend, heeft die geneesheer op tal van lijders
aan die ziekte en ook op tuberculose dieren
inentingen verricht met een stof, organotoxine
genaamd, die tot resultaat hebben gehad, dat
zieken, die in het eerste en tweede stadium
verkeerden, geheel zijn genezen, terwjjlinden
toestand van anderen, bij wie de ziekte reeds
verdere vorderingen had gemaakt, aanmerke-
ljjke verbetering werd teweeg gebracht.
In het hospitaal te St. Josse ten Noode in
België zjjn ook met dit infectiemiddel proe
ven genomen, die tot even gunstige resulta
ten schjjnen te hebben geleid.
Met het oog hierop nu werd in de afdee-
lingen der Tweede kamer, bij het onderzoek
van het tuberculose-ontwerp, ook de wensch
uitgesproken, dat geen beslissing zou worden
genomen omtrent de vraag, op welke wjjze
hiér te lande tegen de runder-tuberculose be
hoort te worden opgetreden, voordat ook
Nederlandsche deskundigen zich, zoowel door
proeven te doen, als door nauwkeurige waar
neming van de elders verkregen resultaten,
van de werking van bedoeld middel zullen
hebben vergewist. Is hetgeen omtrent die
werking is medegedeeld juist, dan is ook de
weg tot bestrjjding van de tuberculose onder
het rundvee aangewezen.
GOUVERNEUR-GENERAAL
ROOSEBOOM
moet, naar uit zijne omgeving wordt verno
men, zgn taak zoo ernstig opvatten, dat hg
zich nauwelgks de meest noedzakelgke rust
gunt en van den nacht een dag maakt.
De gevolgen van deze overmatige inspan
ning doen zich op den bjjna zestigjarigen
man geducht gevoelenwie hem in het laatst
899 zgn intocht zag houden en hem
thans ziet, kan niet blind zjjn voor het ver
schil en vraagt zich af of de heer Rooseboom
niet verstandig zou doen de kerk wat meer
in het midden te houden. (Loc.)
De gymnastiek-uitvoering ten voordeele van
de Vereeniging Kindervoeding, alhier te geven
door leerlingen van de R. H. B. S en kinder-
cursus, onder leiding van den heer B. ten
Have, is thans definitief bepaald op aan
staanden Zaterdagavond.
Het programma belooft gymnastische oefe
ningen, uit te voeren door meisjes en jongens,
en marmergroepen uit den tjjd der Batavieren.
Vermoedeljjk zal menigeen èn om het goede
doel, waarmede de uitvoering is op het getouw
gezet, èn om eens kennis te maken met de
vruchten van het onderwjjs van den leeraar
in de gymnastiek aan de H. B. S. alhier,
aanleiding vinden om Zaterdagavond naar het
Schuttershof op te gaan.
Uit Vlissingen.
Naar wjj vernemen zullen de heeren Th.
van Ujje Pieterse en S. Alter, die bjj de a.s.
periodieke verkiezing van leden van den ge
meenteraad moeten aftreden, zich niet meer
herkiesbaar stellen, de eerste wegens hoo-
gen ouderdom en de laatste om gezondheids
redenen.
Dientengevolge en wjjl door de toeneming
der bevolking de raad met twee leden moet
vermeerderen, zullen vier nieuwe leden geko
zen moeten worden.
De beer Van Ujje Pieterse zal bjj zgn aftre
den een halve eeuw lid van den gemeenteraad
zgn geweest,-waarvan hg 37 jaren wethouder
was en ambtenaar van den burgerljjken stand
beide betrekkingen vervult kg thans nog
steeds met ijver en toewjjding.
In ons vorig noinmer werd door ons aan
i VI. Ct. het bericht ontleend dat den 12
dezer dr Kuyper te Vlissingen een Unie
rede houden zal. Wjj schreven daarin dat
prof. dr A. Kujjper zou optreden, terwjjl het
Vlissingsche blad prof. dr H. H. Kuyper
noemde.
Wjj herstellen hierbjj onze vergissing.
Dinsdagmiddag sloegen op den Noord-
weg, nabjj St. L aniens, vermoedeljjk door
het breken van een ring aan een gareel, de
paarden van een boerenwagen op hol. De
beide personen, die er op zaten, werden tegen
den grond geslingerd doch bekwamen geen
noemenswaardig letsel, boewei een hunner
nog met de beenen onder de wielen geraakte.
e paarden holden met den wagen door
en werden pas eenige hondorden meters ver
der in hun vaart gestuit, doordat de voor
wielen achter een boom terechtkwamen. Na-
tuurljjk was het voertuig ten deele ver
splinterd.
In de Zaterdag 11. te S t Laurens ge
houden zitting van den gemeenteraad werd de
verordening voor het herhalingsonderwjjsvast-
;eld. Evenals elders, was ook hier de
grootste moeiljjkheid de geschiktste uren te
vinden voor dat onderwjjs, aan meisjes te
geven. De wet, toch schrjjft voor, dat deze
afzonderljjk les zullen krjjgen en tevens, dat
zulks geschieden moet voor vjjf uur 's avonds.
In verband hiermede werd bepaald, dat bet
herhalingsonderwjjs aan meisjes zal gegeven
worden gedurende de maanden September tot
en met April, eiken Woensdag van 2—5 uur,
en aan jongens van 1 November tot 1 Maart,
per week viermaal anderhalf uur. De beloo
ning werd gesteld op 60 cent per lesuur.
Tevens bepaalde de gemeenteraad nog dat
voortaan op de dagschool in den regel geene
kinderen zullen toegelaten worden, die bjj het
in van den cursus, zjjnde 1 Mei, jonger
dan 57a jaar zgn. De zulken, die in Novem
ber of December van het loopende jaar den
zesjarigen leeftjjd bereiken, zullen alleen bjj
uitzondering geplaatst worden.
UIT STAD EN PROVINCIE.
jBjj kon. besluit is, zooals nog in een
deel der oplaag van ons vorig nommer werd
gemeld, benoemd tot burgemeester van
Nieuwerkerk J. Bonman.
De dames telephonisten C. J. van der
Linden van Middelburg en E. Weenink
van Goes zgn verplaatst naar Utrecht.
De commies der telegraphie 3de kl. P.
Te fleinkenszand werd Dinsdag
een ongehuwde vrouw, die aan toevallen leed,
levenloos gehaald uit eene sloot, gelegen op
het erf bjj het woonhuis.
Door de anti-revolutionnaire
nigingen te Dirksland, Ouddorp en Stellendam
zgn als voorloopige condidaten voor het lid
maatschap der Tweede kamer in het district
Zierikzee gesteld de heeren jhr mr J. J.
Pompe van Meerdervoort, mr Th. Heemskerk
en jhr mr T. A. J. van Asch van Wjjck.
Gedurende de vorige week werden van
Bruinisse verzonden 1650 ton mosselen
naar Holland, België, Frankrjjk en Engeland
ad 2 per ton. Van de Zuiderzee werd aan
gevoerd 270 ton mosselzaad ad f 1.80 per ton.
Te beginnen met Vrjjdag a. komt er
voor SintAnnaland een groote verbete
ring in den postdienst. Thans vertrekt de
looper uit die gemeente naar Stavenisse om
1.20 nm., maar dit wordt voortaan op werk
dagen 2.50, waardoor die gemeente aansluiting
krjjgt op den trampostdienst van 4.50 van
Stavenisse. Te Sint Annaland krjjgt men zoo
doende VL uur tjjd om de ontvangen corres
pondentie te kunnen beantwoorden. Op Zon
dagen bljjft de dienst ongewjjzigd.
-Te Poortvliet werd Maandagavond
een bjjna driejarig kind, dat op straat ver
toefde, door een rjjtuig overreden. Een der
wielen ging over het lichaam en in bewuste-
loozen toestand werd de kleine binnen gedra-
Hoewel het ongeval zich in 't begin
ernstig liet aanzien, moet de toestand toch
niet levensgevaarljjk zjjn.
Te Tholenis eene afdeeling met 24
leden opgericht van den Volksbond, Vereeniging
tegen drankmisbruik.
Het bestuur is samengesteld uit de heeren
W. F. van Djjk, W. C. G. Kosters en A.
Lujjendjjk.
Door het breken van een ongeveer 27a
meter hoogen steiger bjj een te Oostburg
in aanbouw zjjnd huis, vielen Dinsdag twee
metselaars naar beneden. Een hunner, een
73-jarige, brak de enkel en werd verder
deerljjk gekneusd. De andere, een jongeling
van ongeveer 20 jaar, kwam met den schrik vrjj.
KERKNIEUWS.
De heer H. L. A. Feykes, predikant te
Marken, heeft het beroep naar de Ned. Herv.
ieente te Arnemuiden aangenomen.
Daardoor is een vacature vervuld, die reeds
ruim 26 jaren heeft bestaan.
Het beroep naar de Ned. Herv. gemeente
te Aardenburg is door den heer H. Ver
is, predikant te Grosthuizen en Avenhorn,
aangenomen.
In de algemeene vergadering van wer
kende en kunstminnende leden der harmonie
Euphonia te G o e b op Dinsdag avond
is de rekening en verantwoording over hot
afgeloopen jaar vastgesteld op 533.56 in
ontvang, tegen 520.97 in uitgaaf, alzoo
met een batig saldo van 12.59. De begroo
ting voor het aanstaande dienstjaar werd
goedgekeurd en de aftredende bestuursleden
de (heeren I. G. J. Kakebeeke en C. Blanker
werder herkozen.
Voor het festival op Pinkster-Maandag is
veel animoeen tiental gezelschappen uit
Noord- en Zuid-Beveland, benevens een uit
Zeeuwscb-Vlaanderen, zal er aan deelnemen.
Vermoedeljjk een buitenkansje voor veleGoe-
sche ingezetenen
Algemeen Overzicht.
Bjj de Engelsche pers dringt langzamerhand
het besef door, dat de zaken in Zuid-Afrika
niet goed gaan.
Daily Mail beweert uit goede bron te
weten, dat de aanleiding tot de onderhande
lingen was dat Kitchener, die de door hem
gevraagde versterkingen niet kreeg, geen kans
zag den oorlog ten einde te brengen! Dat
het daaraan lag, waa wel te begrjjpen en door
velen in het buitenland gezegd. Maar dat
Daily Mail het zeggen durft is kenschetsend.
In den brief, waarin dit werd medegedeeld,
werd verder beweerd, dat, volgens de officieele
berichten, de Engelscken veel meer Boeren
dooden dan zjj aan manschappen verliezen.
Welnu in de kleine gevechten, die dagelgks
worden vermeld, is bjjna nooit een Boer ge
dood. Maar de censuur heeft een filter, die
slechts goed nieuws doorlaat.
Daily Mail leidt uit dezen brief af dat het
noodig is nog veel troepen te zenden. Maar
wat baat dit? Dat pas aangeworven mannen
iets zouden kunnen uitrichten tegen de Boe
ren, die nu anderhalf jaar aan den oorlog ge
wend zjjn, is niet aan te nemen, dat is
dezer dagen nog erkend, door een officier, die
uit Zuid-Afrtka terug kwam. Het leger is
op, en niet weer op krachten te brengen.
De Westminster Gazette betreurt het dat geen
der leden van de oppositie voor het uiteen
gaan van het Lagerhuis aan de regeering in
lichtingen heeft gevraagd over den staat van
zaken in Zuid-Afrika.
Na het mislukken ,van de vredesonderhan
delingen is de indruk ontstaan, dat de mili
taire toestand ongunstiger is dan uit de
officieele berichten zou moeten worden afgeleid.
Volgens deze berichten zjjn de Boeren aan
alle kanten overwonnen, gedood, of gevangen,
in een lange reeks Britsche overwinningen.
Als dat alles waar was, dan had de oorlog
binnen de veertien dagen uit moeten zjjn j
