MIDBELBIRGSCHE COURANT.
Zaterdag
28 Maart.
N°. 70.
l i ïc Jaargang.
1901.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uJzondering van Zon- en 1
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor a.le plaatsen in Nederland franco p.p.,2.-
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
THERMOMETER EN VERWACHTING.
22 Maart8 u. vm. 36 gr., 12 u. 43 gr., av. 4 u. 41 gr. F. Verwacht: matige N. O. wind,
J.cht bewolkte lucht, nachtvorst, weinig verandering van temperatuur.
Advevtentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel
Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiè'n en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreöende
Handel, Np verheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau
A. DE LA HAR Aam., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Bij deze courant behoort een Bijvoegsel.
Middelburg 22 Maart.
Er zijn altijd menachen die gaarne voor
profeet spelenen dan hunne profetiën den
volke meedeelen.
Zoo is er nu een opgestaan om te verkon
digen dat bij de a. verkiezingen voor een lid
der Tweede kamer in het district Middel
burg de kiesvereenigingen Eendracht maakt
rnacht aldaar en Algemeen belang te Vlissingen
zeer waarschjjnljjk niet zullen samengaan.
«Door de scheuring zijn," zegt hij, die zijne
correspondentie gelijkluidend aan tal van
bladen zond en als plaats van herkomst
Vlissingen aangeeft, «door de scheuring
zjjn de kansen om in het toch reeds twijfel
achtige district Middelburg een liberaal can-
didaat gekozen te krijgen, zeer verminderd."
Zou nu waarlijk zulk een profeet meenen
dat hij met dergelijke redeneeringen de libe
rale partij dient
Wezenlijk, laat hij zich liever buiten de
zaak hóuden, aan de leden, maar vooral aan de
besturen dier vereenigingen overlatend
onderling overleg te plegen. Dan is er eerder
kans op een gezamenlijk optreden, op een goed
resultaat, dan wanneer deze en gene door
voorbarige, openlijke beschouwingen menigeen
ontstemt en aan het practisch beleid, het
doelmatig handelen in deze moeilijke zaak in
den weg staat.
Hoe minder daarover geschreven en gewre
ven wordt, hoe meer onderling overlegplaats
heeft, hoe meer dit bevorderlijk zijn kan
aan een goeden uitslag.
Er moet in deze zooveel stuurmanskunst
beoefend worden, dat men wezenlijk de stuurlui
op den wal wel missen kan.
Wjj willen alleen nog opmerken dat de
Centrale Vrjjzinnige kiesvereeniging in ons
district nog altjjd in baar geheel isdat daar
toe steeds behoord hebben Vereenigingen die
wil en die niet bp de Liberale Unie zijn aan
gesloten dat de kiesvereeniging te Vlis
singen zich in Juni jl. ook beeft uitgespro
ken voor grondwetsherziening om algemeen
kiesrecht voor mannen en vrouwen mogelijk
te maken en dus niemand candid aat kan
stellen die niet daar voor ia.
Verder dat steeds, ook door Het Vaderland,
en nog op de laatste vergadering der Liberale
Unie is betoogd hoe zij, die wel voor het
bovengenoemd beginsel maar tegen bet voor
opstellen der urgentie zijn, daarom toch wel
een voorstander der urgentie kunnen steunen.
Er zjjn dus allerlei gunstige o m-
31 a n d i g h e d e n a a n w e z g om door
overleg tot een goed resultaat
te komen-
Als men dit alles overweegt, dan komt
het voorbarige en onvoorzichtige, misschien
zelfs tendentieuse van bedoeld bericht nog
beter aan den dag.
En als men dan nagaat dat zooals wij
met grond vermoeden het bericht komt
uit de pen van iemand die niet in Vlissingen
woont, geen voeling heeft met de liberale
mannen die daar den toon aangeven, en dus
eenvoudig schrjjft als correspondent, waartoe
bp van zpn kant alle recht heeft, dan ver
liest toch het gansche bericht zeer veel van
zpn waarde.
Dl' SCHAEPMAN OVER Mr VAN
HOUTEN.
«Ik zal rnjj wel wachten te zeggen dat de
tjjd voor Van Houten voorbij is, maar voor
zpn telgen is hij een man van voorheen.
Het zonderlingste tot besluit.
Wat de heer Van Houten voornam elpk ver
geet, is de leus onder welke de radicalen en
de vrpzinnig-democraten gekozen zijn. Die
leus wasanti-clericalisme en vrijhandel.
Maar wie, wie hief die leuze aan
De practische brieven van Van Houten zul
len zeer waarschjjnljjk den triumf verzekeren
zjjner velschillende tegenstanders. Daarom
betreur ik ze juist niet. Maar rnjj deert des
mans."
Aldus dr Schaepman in zpn Donderdag ver
schenen tiende nommer van zpn Chronica.
Daarmee is de eerste reeks van dit tijd
schrift voleindigd. Dr Schaepman deelt mede,
dat hp voornemens is, een tweede serie te
beginnen, welke binnen zekere grenzen" ook
aan den verkiezingsstrijd zal gewijd zijn.
ÜIT STAD EN PROVINCIE.
Onder verwijzing naar de rubriek Rechts
zakenwaarin het uitvoerig verslag is opge
nomen van de behandeling der zooveel be
langstelling wekkende zaak tegen A. J. M.,
zeeloods te Vlissingen, melden wij hier dat
de beklaagde, tegen wien drie jaar gevange
nisstraf werd geëischt, op verzoek van zpn
verdediger, nadat het onderzoek gesloten en
de uitspraak op 2 April bepaald was, o n-
middellpk op vrij e voeten werd
gesteld.
Met gejuich werd die beschikking door het
overtalrjjke publiek begroet.
Heden morgen werd op de Bree alhier
door een wagen, geladen met stroo, een
lantaarn, verbonden aan de woning van S.,
stuk gereden. Bp haar val op straat verbrij
zelde zij nog een ruit van hetzelfde huis.
In den oever voor den Nieuw Noord-
Beveland- poldernoordkust van Noord-
Beveland, ontstond tusschen de dpkpalen
10 en 12 eene afschuiving waardoor de laag-
waterlpn zoodanig inschaarde dat zij slechts
4 a 5 Meter van de djjksteen verwjjderd bleef.
Er is geen dadelijk gevaar voor doorbraak.
Maar al bestond dit ook, dan nog zou een
doorbraak van den zeedijk geen inundatie van
den geheelen polder veroorzaken, door de
aanwezigheid van een inlaagdjjk welke in
1894 werd gelegd.
Een verschrikkelijke scheepsramp.
Omtrent het treurige ongeluk op Vlissin-
gen's reede, vernemen we nader, dat, naar
vermoed wordt, de ramp voor een deel toe
te schrijven is aan de ligging van een daar
geankerd Belgisch wachtschip.
Nadat het ongeluk geschied was, heeft dan
ook dat wachtschip bevel gekregen om verder
uit den wal te gaan.
De Tay was naar wij vernemen reeds
te voren Vlissingen gepasseerd en was van
daar verder opgestoomd, doch later terugge
keerd, zonder dat men weet waarom. De
boot vroeg daarna om een loods, doch
toen een kotter trachtte te naderen, liep de
Tay weg zonder te stoppen, zoodat zjj geen
loods aan boord kreeg.
Het vaartuig is daarop voor Vlissingen ten
anker gaan liggen, buiten het vaarwater en
op de voor ankering bestemde plaats, doch,
volgens deskundigen, te dicht onder den wal
met het oog oio de in- en uitgaande schepen,
te meer daar vele vaartuigen op de reede
lagen.
De beide te Vlissingen aan wal gebrachte
geredden bevinden zich naar omstandigheden
vrij welook de matroos Ambrose kan weer
loopen, en zeer spoedig zullen beide Engel-
schen ons land weer verlaten de treurige
herinnering aan het gebeurde met zich
voerende.
Stukken van den Gemeenteraad van
Hiddelbm-g.
Naar aanleiding van liet adres van J. J.
Hendrikse, betreffende den toestand van de
bestrating der Spanjaardstraat, stellen burg.
en weth. voor adressant te berichten, dat op
zijne bezwaren bp voorkomende gelegenheid,
in verband met andere belangen, zal worden
gelet.
Van het bestuur der Christelijke school- in
de Bogardstraat is, naar aanleiding van het
voorstel van burg. en weth. in zake de plaat
sing van school J op het terrein in de Wa-
genaarstraat, een adres ingekomen, waarin het
verzoekt den ontworpen bouw zoo mogelpk
in dier voege te wijzigen, dat de speelplaats
en het speellokaal naar een andere plaats
worden overgebracht, omdat zooals een en an
der nu is geprojecteerd, dit zeer hinderlijk zou
wezen voor het les geven in de Christelijke
school.
Van F. Rozemond en G. M. du Bois is een
adres ingekomen waarbjj zp verzoeken een
stukje gemeentegrond aan het Arnemuidsche
voetpad in recht van erfpacht te mogen be
komen.
M. Snoek vraagt vergunning een sierljjke
kiosk op de Groote Markt te mogen plaatsen
tot den verkoop van gebak en aanverwante
artikelen.
Naar aanleiding van het verzoek van 26
bewoners van het Molenwater, betreffende
plaatsing van een lantaarn omstreeks den
Noordelijken toegang van de zgn. Nieuwe laan,
stellen burg. en weth. den raad voor hun
college te machtigen aan dat verzoek te vol
doen. De kosten zpn op ongeveer 48 ge
raamd.
Van W. Moerdijk, inspecteur van politie,
is een verzoek ingekomen om een billjjke
verhooging zijner jaarwedde.
HET TOONEEL.
Het is niet anders gezonde menscben moe
ten op hun tpd lachen ookhet leven is ern
stig, en slechts weinigen hebben het voorrecht
het van denjkomischen kant te kunnen opnemen.
Daarom is het wel eens goed, wanneer men
op de planken waar ook zoo vaak alleen
de ernst van het leven wordt weergegeven
ons in de gelegenheid stelt om het leven van
de vroolpke zijde te bekjjken.
Of er in Middelburg zoovelen zpn, die de
voorkeur geven aan een stuk, «dat te denken
geeft", boven een vroolpk blijspel, dat geen
andere verdiensten heêft en er ook geen
aanspraken op maakt dan dat het de lach
spieren in beweging brengt en houdtwe
weten het niet. Wel echter weten we. dat
Donderdagavond onze schouwburg al
bijster slecht bezet was.
Wie er waren, hebben zich echter wel ge
amuseerd dat bewees het uitbundige lachen,
dat soms de woorden der spelenden deed ver
loren gaan.
Asschepoes, lever de rideau in éen bedrjjf
van Jo. van Sloten, is een van de vele varia
ties op het bekende themaZij hadden elkan
der zoo lief! Natuurlpk «krijgen ze elkaar"
ten slotte. Betsy, het nichtje van de beminde
en beminnende jonge dame, doet er dan ook
genoeg moeite voorHet stukje werd vlug
afgespeeld.
De hoofdschotel van don avond was Moderne
Echtgenooten of Oud malgaat bovenalbljjspel in
vier bedrpven naar het Hoogduitsch van
Stobitzer.
Een meisje uit Utrecht, Sophie, is getrouwd
met den Amsterdamschen componist Karei de
VriesKarei is sedert zijn trouwen weggebleven
uit den artiestenkring, de z. g. n. nachtpitjes,
doch, door de bemoeiingen van zpn vriend
Frans Steenkof en de schoone operettezangeres
Laura Pianelli, gaat hp weder, onder voorwend
sel kiespijn te hebben en naar den tandarts te
moeten, naar het bal-masqué dier nachtpitjes.
KareVs schoonpapa, de organist Willem Bur
ger, begeeft zich, onder hetzelfde voorwendsel,
ook derwaarts. Sophie en Mina, Burgers vrouw,
willen Karei bespieden en tijgen ook naar
het bal. Hier worden de noodige vreemd
soortige doch lachwekkende tooneeltjes afge
speeld in chambres séparées, doch het eind van
het lied is natuurlpk een volledige verzoening
tusschen man en vrouw, zoowel bp het jonge
als hel oude echtpaar.
Dat het stuk is doorweven met dwaze too
neeltjes, lachwekkende situaties; dat er ver
schillende charges van typen zooals een
vechtlustige, barbaarsche Russische graaf,
enz. in voorkomen, het spreekt wel vanzelf.
Er werd vlug en goed gespeeld. Vooral
Willem Burger en zpn vrouw, de heer Kiehl
en mevr. Van Beem—Kapper, hadden veel
succesze gaven dan ook heel mooi het
zonderlinge echtpaar weer.
De heer Malherbe als Karei en mevr. Dons—
Albregt als zpn vrouw, de heer Lageman als
de Russische graaf, de heer De Boer als
Steenhof, de heer Bloeme als jonkheer Van dei-
Storm, waren allen goed, terwijl mevr. André—
Meeuwissen de bekoorlpke artiste heel aardig
weer gaf.
En dat het spel, evenals het stuk zelf, in
den smaak viel, bewees wel, zooals we reeds
opmerkten, het voortdurend in beweging zpn
der lachspieren. Jammer dat niet meerderen
die gymnastiek meemaakten, 't Is voor een
gezonde ontwikkeling toch zoo noodig, dat
die spieren eens los worden.
Rechtszaken.
Arrondissements-Rechtbank te Middelburg.
EEN DROEVIG HUISELIJK DRAMA.
(Slot).
[Men zie voor het begin het bijvoegsel.]
Hierna verkreeg de ambtenaar van het
openbaar ministerie het woord tot het nemen
van zijn w
REQUISITOIR.
Hjj herinnerde aan het schrikkelijk drama,
dat op den avond van 5 Jan. de 24jarige
dochter van bekl. door hem met een pistool
schot werd 'getroffen, aan de gevolgen waar
van zij een maand later is bezweken.
Het staat vast dat bekl, geschoten heeft en
dat tengevolge van dat schot het meisje is
overleden.
Heeft bekl. het voornemen gehad zpn doch
ter te dooden, of is er aan een ongeluk te
denken
Naar het inzien van den ambtenaar is hier
wel degelijk te denken aan opzet.
Beklaagde had onaangenaamheden thuis op
zpn bovenkamer en gaat naar beneden.
Daar is hp in woede uitgebarsten en heeft
hjj, uit zpn ongesloten zeezak, zpn geladen
revolver genomen en daarmee zich naar boven
begeven. Hjj stelt zich tegenover zpn
dochter en na haar gezegd te hebben»als
je nu geen goeden avond zegt, ga ik je
schieten", lost hp het Bchot.
Het gaan naar beneden, het nemen van de
revolver, het zeggeD tegen zijne dochter zpn
alle bewijzen van het opzet om op haar te
schieten.
Een dreigement, zonder gevolg, zou bp de
gespannen verhouding tusschen hem en zpn
vrouw en dochter niet veel effect hebben ge
sorteerd. Hij zou daardoor in haar oogen
slechts een gek figuur gemaakt hebben.
Maar als hp werkelijk had willen dreigen,
dan had hp zich moeten overtuigen dat het
wapen niet kon afgaan.
Mocht men echter aannemen dat geen opzet
plaats heeft gehad, dan is er zekers prake van
schuld in strafrechterlijken zin. In elk geval
had bekl. zich moeten overtuigen, dat de re
volver niet kon afgaan.
De huiselpke omstandigheden van bekl.
waren zeer slecht en spreker neemt aan dat
hp in drift heeft gehandeld.
Zpn levensgedrag is tot dusver gunstig
geweest. Hjj genoot de achting en het ver
trouwen zjjner kameraden.
De wjjze, waarop hp thuis werd behandeld,
heeft stellig grooten invloed gehad op zpn
gemoedstemming en de wetenschap de oorzaak
van den dood zjjner dochter te zpn, zal zeker
voor bekl. een zware straf zpn.
Maar tegenover al die verzachtende omstan
digheden staat het verschrikkelijke feit, dat
hjj zijn eigen dochter heeft gedood.
Spreker eischte daarom veroordeeling van
beklaagde wegens doodslag tot eene g e-
vangenisstraf v an dr i e j a r e n, met
mindering van den in voorloopige hechtenis
doorgebrachten tpd.
De bekl. barstte bp het vernemen van dien
eisch in hartverscheurend geween uit.
Daarop leverde de verdediger, de heer mr P.
Dieleman, zpn
PLEIDOOI.
Hp begon met den persoon van den be
klaagde in deze verschrikkelijke zaak te
schetsen.
Hp is een zeeloods en, geljjk bjjna alle
zeelieden, goedaardig van karakter. Hjj is
bijzonder mak. Een ieder roemt hem om het
meest in Vlissingen. Dat bewjjst ook een
request, onder de stukken gedeponeerd, van
130 loodsen en dergelpken om vrjjspraak
of verlichting, op grond van zpn antecedenten
en huiselpke omstandigheden.
Zpn antecedenten zjjn uitstekend. Het ka
rakter van zeelieden brengt kameraadschap
mede, maar ook diepe verontwaardiging als
een kameraad ernstig komt te vallen en zich
misdraagt. Indien er bp die mannen
ook maar eenige gedachte aan opzet en
moordadigs bp M. ware geweest, dan zou men
zich niet zoo bejjverd hebben geljjk nu allen
doen ook de superieuren. Dit blpkt uit
het getuigschrift, dat met verlof van de ad
ministratie door den inspecteur kon gegeven
worden. De administratie, anders uiterst
voorzichtig om dit toe te laten en dan nog
wel schriftelijk, had hiertegen niet het minste
bezwaar.
In denzelfden zin als in dat getuigschrift
geschiedt, spreekt een ieder bpna, die M.
eenigszins kent; ook de familie zelfs van zpn
vrouw, en de heer Butner. Ook de heer Ver
maas deelde pleiter mede, dat M. steeds de
welwillendheid zelve was. Inderdaad, zou
men niet zoo algemeen doen in verband
met het gepleegde feit indien het niet
waar was. Lang zweeg men over de huise
lpke omstandigheden en beklaagde alleen
M. Dit zegt genoeg.
Die huiselpke omstandigheden waren andera
diep treurig.
Geljjk de zoon getuigde, had bekl. reeds
jaren lang een hoogst onaangenaam leven.
Altjjd tweespalt tusschen man en vrouw over
de groote dochters. De moeder, de «majoor"
bjjgenaamd, trok altijd partp voor de dochters.
Vader wilde bjjv. niet dat zij later dan 9 uur
thuis kwamen. Zei hp er iets van, dan begon
men te schelden en te tieren. Het eten werd
hem door de geschotene altjjd voorgeworpen.
Men had hem liever niet thuiB. Meermalen
werd bp het heengaan ook gezegd, dat hjj
maar moest verzuipen en dergelijke uitdruk
kingen meer.
Men kon dan vrjj aan hartstochten botvie
ren. Al de slechte dingen kwam M. niet eens
te wetenbjjv. dat een der dochters tot twee
maal toe een misstap had begaan en daarvan
ernstige gevolgen droeg, kwam hp van buiten
af te weten.
Sprak hjj ex dan over, dan heette men dat
liegen en beschuldigde hem van zich allerlei
lasterpraatjes te laten wjjsmaken.
Doch de feiten lagen daar. M. zweeg dan
maar weer om verdere moeieljjkheden te ont
komen.
Den omgang van een dier dochters met een
zekeren, op moreel gebied allesbehalve goed
bekend staanden persoon in Vlissingen, werd
begunstigd door de moeder, verboden door
den vader en zoo zelfs dat hp, hen beiden
ontmoetend, hen dan ook scheidde en de
dochters huiswaarts bracht. Dit is geen
wonder als meerderen in Vlissingen getuigen
dat die persoon tegen hen had gezegd de
dochter van M. niet te willen huwen, maar
slechts voor verkeerde doeleinden te willen
gebruiken.
Uit dit alles spreekt zeker geen onver
schilligheid voor de kinderen, maar de uifc-
nemendste vaderliefde. Een gemeen aanbod om
toch te trouwen, mits M. idem zooveel geld
opzond, kan door bescheiden bewezen worden.
Sprak M. er nader over thuis, dan was er
weder ruzie, de groote dochters met moeder
tegenover vader en de oudste zoon eveneens.
Evenzoo moeite en verdriet omtrent een
ander lid van het huisgezin, dat in Ostende
vertoefde en daar werd verwjjderd, om alles
behalve goede redenen. Werd daarover iets
gezegd, dan trok moeder er partjj voor. Daar
omtrent ontstond ook hevige moeite met den
zoon.
Meermalen ging ook een der dochterB, als
M. op zee was, een dag of vjjf zoo maar uit,
soms nog langer, naar Rotterdam of Brussel,
zeer veel geld verkwistend. Alleen was men
vriendeljjk tegen M. als 't om geld te doen was.
Ook nu, sedert de preventieve hechtenis, be
zocht men hem alleen teneinde hem te bewe
gen te teekenen voor 1700toen men dit
had, keek men niet meei naar hem om. En
toen M. nog geen twee maanden later wei
gerde om andermaal geld te geven, 270, was
men eer geneigd verzwarende dan verlichtende
mededeelingen omtrent hem te doen.
Dit alles deed M. ontzettend veel verdriet,
want bij hield anders veel van zijne kinderen.
Ook ter wille van hen verbood hp den om
gang met vrouw Durand, de overbuurvrouw
omtrent wie de laatste twisten schjjnen ge-
loopen te hebben.
Dochters en moeder kozen partp tegen den
vader, maar de vader zag goed.
Vrouw Durand stond bp hem slecht bekend.
Reeds tweemaal van haar man afgeweest, ging
zjj bjjv. te Brugge jtoch geld op zjjn naain
halen.
Zjj vertelde bp M. aan huis allerlei slechte
praatjes over het huwelijksleren. Dit wilde
M. niet hebben voor zjjne kinderen, en de
slechte invloed ervan bleek ook maar al te
goed.
Bovendien maakte die vrouw veel schuldén
en M. verklaarde zich er tegen dat zpn vrouw
haar leende.
De dochters van M. waren naaisters en nu
gaf men voor, dat vrouw Durand zoo vaak met
naaiwerk kwam, en dat zjj haar, aan wie zjj
verdienden, niet konden wegjagen. Dat zal echter
weinig geweest zpn, van iemand die uitste
kend goed bekend staat in de bank van
leening.
Nog gisteren werd pleiter bp den beleen er
te Vlissingen medegedeeld dat o. a. ook nu
nog de trouwring van die madam in beleening
stond.
Om dit alles was M. maar veel van huis
dit alles echter kropte zich op en dit werd
het hevigst, toen hjj de geheele maand Decem
ber ziek thuis moest zjjn en alles van nabjj
zag en hoorde.
Ondanks zjjn verbod bleef vrouw Durand
komen en men sprak geen enkel woord tegen
hem.
Nu is niets tergender dan niet te spreken.
Het is vreeseljjk, als men nooit een antwoord
krjjgt en dan wel 14 dagen langalthans van
de overledene, die nog al hoofdig was en het
eerst daarmede was begonnen, dra gevolgd
door de anderen.
Jan M. moest pleiter wel bekennen, dat M.
zelf goedaardig was en nooit hoofdig, doch
dat koppigheid meer aan de zp de der anderen
te vinden was.
Inzonderheid was 't ook hinderljjk wegens
de drukte als die vrouw kwam, als hjj daar
stil beneden lag en allerlei leven en gerom
mel boven zich hoorde. Voeg daarbjj dat bet
regelrecht tegen zpn verbod inging en dat
hjj zelf die vrouw peraoonljjk had wegge-
